Plagen kunnen plotsel<strong>in</strong>g stoppen doorhet uitbreken <strong>van</strong> een droogte of doordateen zwerm <strong>in</strong> zee geblazen wordt. Verderis men druk bezig met het v<strong>in</strong>den <strong>van</strong> dejuiste bestrijd<strong>in</strong>g. Dit v<strong>in</strong>dt plaats doorhet sproeien <strong>van</strong> chemicaliën door overheids<strong>in</strong>stanties,of door biologischebestrijd<strong>in</strong>g. In het laatste geval wordt eenschimmel (Metarhizium anispliae acridum)gebruikt. De schimmel is ongevaarlijkvoor mensen, zoogdieren en vogels entast <strong>in</strong> deze vorm alleen spr<strong>in</strong>khanen aanen zelfs niet de <strong>in</strong>secten die de natuurlijkevijanden vormen <strong>van</strong> de spr<strong>in</strong>khaan, zoalsroofwespen en parasitaire vliegen. Heteffect <strong>van</strong> de bestrijd<strong>in</strong>g blijft vooralsnogonduidelijk, doordat deze vaak samenvielmet droogteperiodes of lage temperaturendie de ontwikkel<strong>in</strong>g <strong>van</strong> de spr<strong>in</strong>khanenvertraagden.Kweken <strong>van</strong> trekspr<strong>in</strong>khanenTrekspr<strong>in</strong>khanen worden door particulierenen bedrijven gekweekt als voedseldierenvoor onder andere reptielen. De Locustamigratoria wordt het meest gebruikt,omdat ze sneller voortplanten. De zwartenimfen, die zes millimeter groot zijn als zeuit het ei kruipen, doen drie à vier wekenover de vijf vervell<strong>in</strong>gen die nodig zijn omvolwassen te worden. Twee weken daarnazijn ze geslachtsrijp. De cyclus <strong>van</strong> deSchistocerca gregaria duurt wat langer,namelijk negen weken. Hierna leven dedieren over het algemeen nog tweemaanden. De veelkleurige nimfen <strong>van</strong> deSchistocerca gregaria worden na de laatstevervell<strong>in</strong>g bru<strong>in</strong> als het vrouwtjes engelig als het mannetjes zijn. De vrouwtjeszijn dan ongeveer acht centimeter, eenmannetje meet circa zes centimeter. Bijhet paren beklimt het mannetje de rug<strong>van</strong> het vrouwtje. Het gelachtsorgaan <strong>van</strong>het mannetje verankert zich <strong>in</strong> die <strong>van</strong>het vrouwtje. Nadat het mannetje zijnsperma heeft achtergelaten <strong>in</strong> het vrouwtjelaat hij haar los. Deze bevrucht<strong>in</strong>gv<strong>in</strong>dt vlak voor de eileg plaats. Het vrouwtjeheeft een legboor. Deze is al zichtbaarbij een halfwas vrouwtje als een klepjeaan het achterlijf. Haar achterlijf boort zijtot een diepte <strong>van</strong> twaalf centimeter <strong>in</strong>de vochtige grond. Hier maakt ze roze/witschuim waar<strong>in</strong> ze 40 tot 140 eitjes legt.Een kweker wil natuurlijk veel jonge dierenhebben. Om dit te bereiken wordt dedag lang gehouden. Gedurende 16 uurhouden lampen het terrarium op 32 tot40° Celsius. In de nacht daalt de temperatuurnaar 25 tot 30° Celsius. Voedsel voorde dieren kan bestaan uit allerlei bladgroen,fruit, vers of droog gras, tarwe,rogge en gerst. Daarnaast kunnen tarwezemelen,havermout en met melkgemengd brood worden gegeven. DeSchistocerca gregaria heeft <strong>in</strong> ieder gevalbraambladeren, kool of sla nodig. Watersproeien of een waterbakje is niet nodig,aangezien de spr<strong>in</strong>khanen hun vocht uithet voedsel halen.<strong>Blijdorp</strong>se trekkersDe Schistocerca gregaria’s kunt u s<strong>in</strong>dsjanuari 2009 v<strong>in</strong>den <strong>in</strong> het voorportaal<strong>van</strong> de krokodillenrivier, ook wel hetSa<strong>van</strong>nehuis genoemd.Midden<strong>in</strong> het verblijf zit een koepel. Eenk<strong>in</strong>d, maar een volwassene natuurlijk ook,kan <strong>van</strong> onderaf zijn of haar hoofd <strong>in</strong> dekoepel steken om zo het idee te hebben<strong>in</strong> het verblijf en dus <strong>in</strong> de spr<strong>in</strong>khanenzwermte zijn. Het verblijf is op maatgemaakt voor de verzorgers. Een verzorgerkan niet <strong>in</strong> de bak gaan staan, maarmoet wel de ruit aan de overkant schoonkunnen maken. Deze moest bereikbaarzijn <strong>van</strong>af het deurtje. Er is dus berekendwat de reikwijdte is <strong>van</strong> een verzorgersarmals deze steunt op de bodem <strong>van</strong> hetterrarium. Het kle<strong>in</strong>e steentje voor hetluik is met dat doel geplaatst. De verzorgerzet een hand op de steen en kan nunet de ruit er tegenover bereiken. Hetgaat goed met de spr<strong>in</strong>khanen. Al nanegen weken werden de eerste jongengeboren. Nimfen en spr<strong>in</strong>khanen <strong>in</strong> allefases lopen door elkaar. Elke dag krijgenze een portie kool, andijvie of appel teeten. De spr<strong>in</strong>khanen <strong>in</strong> <strong>Blijdorp</strong> zijn geensolitaire dieren, maar een migrerendegroep, alhoewel het ook een tussenvormqua kleur kan zijn. De grootte <strong>van</strong> degroep kan wisselen (populatiecurve)afhankelijk <strong>van</strong> de tijd <strong>van</strong> het jaar en detemperatuur. Als de groep echt veel tegroot wordt zullen de verzorgers despr<strong>in</strong>khanen ook als voedseldieren gebruiken.Voorlopig kunnen er echter nog welwat dieren bij. Het is natuurlijk leuk als ereen groot volk te zien is. En als je dan alsk<strong>in</strong>d (of stiekem als volwassene) je hoofd<strong>in</strong> die koepel steekt heb je ook echt hetidee dat je <strong>in</strong> Egypte tijdens de achtsteplaag <strong>van</strong> Mozes zit.Met dank aan: Louwerens-Jan Nederlof (Diergaarde <strong>Blijdorp</strong>).12 | <strong>Vrienden</strong>nieuws 2 | 2009
NAJAARSEXCURSIEV R I E N D E NEen beregoed bos op de Grebbeberg...We gaan naar…Ouwehands Dierenpark…De volgende punten zijn voor u <strong>van</strong> belangM<strong>in</strong>imaal/maximaal aantal deelnemers is 35/55. Besteld is een58-persoons (verlengde) bus. Bij beduidend meer deelnemerswordt er met één grotere of twee kle<strong>in</strong>ere bussen gereden.Er wordt, gezien de afstand, onderweg niet gestopt.Vertrek: 9.00 uur <strong>van</strong>af het Willemsple<strong>in</strong> te Rotterdam (bij deSpido) Het Willemsple<strong>in</strong> is makkelijk te bereiken met de metro(halte Leuvehaven) en met de tram.Aankomsttijd <strong>in</strong> Ouwehands ca. 10.30 uur. Geplande aankomsttijd<strong>in</strong> Rotterdam ca. 18.30 uur.Beren - foto: Peter <strong>van</strong> NordeOp zaterdag 26 september 2009 organiseert deVerenig<strong>in</strong>g <strong>Vrienden</strong> <strong>van</strong> <strong>Blijdorp</strong> de najaarsexcursienaar Ouwehands Dierenpark te Rhenen.U kunt hier weer aan deelnemen.Ouwehands DierenparkWie kent Ouwehands Dierenpark niet? Misschien zegt het‘Berenbos’ u dan meer! Geen project heeft Ouwehands meer opde kaart gezet dan het ‘Berenbos’. Een op<strong>van</strong>g <strong>van</strong> mishandeldeberen uit voornamelijk Oost-Europa. Ongeveer tien <strong>van</strong> dezeberen leven nu weer beerwaardig <strong>in</strong> hun mooie bosverblijf. Ookhet ‘Tijgerbos’ en ‘Neus aan neus’ bij de ijsberen behoren tot detoppers uit de negentiger jaren <strong>van</strong> de vorige eeuw. Ouwehandshad zich toen gespecialiseerd <strong>in</strong> ‘koude’ Noordelijke dieren. Nutien jaar later is die specialisatie losgelaten en heeft Ouwehandszich <strong>in</strong> rap tempo ontwikkeld tot een complete (en prijzige) dierentu<strong>in</strong><strong>in</strong>clusief alle ‘zoofavorieten’. Enkele hoogtepunten:Het ‘Berenbos’- het ‘Tijgerbos’ voor Siberische- en witte tijgers;- het ijsberenverblijf met een uitstekende ijsberenfok;- een nieuw verblijf voor Afrikaanse olifanten;- ‘Urucu’ een Latijns-Amerikaans tropenhuis <strong>in</strong>clusief eengigantische vliegkooi voor geelvleugelara’s, roze lepelaars,rode ibissen en Cubaanse flam<strong>in</strong>go’s.Kosten voor leden bedragen: € 40. Niet leden betalen € 42,50.Gaat u ook mee met de zomerexcursie naar Planckendael(zie p.9)? Graag een aparte overschrijv<strong>in</strong>g om verwarr<strong>in</strong>g tevoorkomen…In de reissom zijn <strong>in</strong>begrepen:- de busreis Rotterdam – Rhenen v.v.;- toegang tot de dierentu<strong>in</strong>;- fooi voor de chauffeur;- ont<strong>van</strong>gst met een woord <strong>van</strong> welkom enmet koffie/thee en gebak;- een rondleid<strong>in</strong>g <strong>van</strong> 1 ½ uur.Aanmelden voor deze reisHet verschuldigde bedrag dient u over te maken naar ING reken<strong>in</strong>g20.71.059 t.n.v. Verenig<strong>in</strong>g <strong>Vrienden</strong> <strong>van</strong> <strong>Blijdorp</strong>, Vroesenlaan28-A, 3039 DV Rotterdam onder vermeld<strong>in</strong>g <strong>van</strong> ‘Ouwehands’+ uw telefoonnummer en voor leden het lidmaatschapsnummer.De overschrijv<strong>in</strong>gen dienen uiterlijk 1 september 2009te zijn ont<strong>van</strong>gen. Uw overschrijv<strong>in</strong>g is uw bewijs <strong>van</strong> deelname.U ont<strong>van</strong>gt geen verdere bescheiden of mededel<strong>in</strong>gen, tenzij debus vol is. Hier<strong>van</strong> krijgt u dan zo snel mogelijk bericht en hetvolledige bedrag wordt teruggestort.Het is niet mogelijk het betaalde bedrag te restitueren voorafmeld<strong>in</strong>gen die na 1 september worden ont<strong>van</strong>gen. Eventuelerestituties v<strong>in</strong>den plaats onder <strong>in</strong>houd<strong>in</strong>g <strong>van</strong> € 2,50 adm<strong>in</strong>istratiekosten.Voor deze excursie dient u eventuele afmeld<strong>in</strong>genschriftelijk of per e-mail door te geven.Geen dierentu<strong>in</strong> is zo k<strong>in</strong>dvriendelijk als Ouwehands. ‘Ravot Aapia’en het ‘Zeeleeuwentheater’ zijn topattracties voor k<strong>in</strong>deren.Dus k<strong>in</strong>d of kle<strong>in</strong>k<strong>in</strong>d meenemen? Geen probleem! Wat niet veranderdis <strong>in</strong> de loop der jaren, is de prachtige bosrijke omgev<strong>in</strong>g.De natuur is aanwezig en hoeft niet gemaakt te worden.Hoewel gelegen op de ‘Grebbeberg’ heeft Ouwehands nauwelijkshoogteverschil. Het mooie bosrijke park en de sfeervolle terrasjesmaken deze dagtocht aantrekkelijk voor bijna iedereen….Of jemoet echt niet <strong>van</strong> beren houden!Beren - foto: Greet <strong>van</strong> Norde<strong>Vrienden</strong>nieuws 2 | 2009 | 13