KERNE ERGI - Laka.org

tigheidsoordeel van de Kroon blijftuiterst vaag.kernenergievergunningenHet is om een aantal redenen niet mogelijkin het kader van de Kernenergiewetde milieurisico's van kernenergiein samenhang te beoordelen ofte toetsen.Ten eerste vallen niet alle activiteitenvan de splijtstofketen (van uraniummijnbouwtot afvalverwerking)onder de werking van de Kernenergiewet.Dat geldt bijvoorbeeld voor dekernafvalverwijdering, zoals de definitieveopslag van radioactief afvalin zoutkoepels in de Noordelijke provincies.(Lambers-Hacquebard, 1980).Ten tweede weigert de Kroon de onderdelenvan de splijtstofketen in relatietot elkaar te beoordelen. Eengoed voorbeeld is de uitbreiding vande verrijkingscapaciteit bij UltracentrifugeNederland in Almelo. Doordie uitbreiding zal er sprake zijnvan een grote toen~e van het aantaltransporten met uraniumhexafluoride.De Kroon bepaalde bij Koninklijk Besluit(1981) over de uitbreiding van'Almelo' dat dit aspect niet meeweegt.Ten derde stellen de vergunningsplichten de vergunningen zelf al tevaak niet veel voor. Een actueelvoorbeeld is het hele transportgebeuren.In de Kernenergiewet is bepaalddat alleen de transporten metherkomst of bestemming Nederland vergunningplichtigzijn. Voor nucleairetransporten die Nederland als doorvoerlandhebben, met herkomst en bestemmingaan ander land, geldt datniet. Er bestaat zelfs geen meldingsplichtaan de Nederlandse autoriteiten.(Bakker e.a. 1984)Voor transporten binnen Euratom-verband,zoals tussen Petten en Mol (België)geldt rechtstreeks de Euratombepalingomtrent toestemming, controle,en dergelijke. Bij deze transportenkomt Nederland niet te pas.Voor de transporten met uraniumhexafluoridenaar Almelo is in 1977 vergunningverleend. Deze vergunning isin feite een vrijbrief voor alletransporten, omdat de vergunning vooronbepaalde tijd en voor een onbeperktaantal transporten werd verleend. Menkan zich dan afvragen wat het nut vandergelijke vergunningen nog is.beroepIn circa de helft van de gevallenleidt een Kroonberoep bij een milieuproceduretot succes voor het milieubelang:de vergunning wordt op essentiëlepunten aangepast of zonodig vernietigd.Brenninkmeijer (1983) sloegde jurisprudentie van de Kernenergieweter op na, en zijn conclusie luiddedat de Raad van State de regeringnooit afvalt in een kernenergiegeding.De Leidse juristen Van Noort en RimmeIzwaansloten zich bij deze conclusieaan na bestudering van juridischeacties tegen Borssele. Met betrekkingtot kernenergie zeggen zij dat "hetNederlandse juridische en bestuurlijkesysteem een onafhankelijke toetsingvan technologische en milieubeinvloedendeactiviteiten niet of nauwelijkstoelaat".Recente procedures (KEMA, 1986; Almelo,1987) bevestigen dit beeld. Uiteen oogpunt van recht is het geenfeestje waard.toetsenWat biedt de Kernenergiewet vanuitmilieuoogpunt eigenlijk meer aan mogelijkheden,naast het weinig teprijzen vergunningen-instrument?We nemen het voorbeeld van het toetsenvan nieuwe veiligheidsinzichtenaan de Kernener~iewet.De Kernenergiewet biedt de mogelijkheidom via artikel 38 in beroep tegaan tegen een weigering van de bevoegdeminister om een kerncentralestil te leggen wanneer er gevaardreigt voor mens en milieu. Dit artikelgeeft een ingang om bij de Kroonnieuwe inzichten te toetsen.Milieudefensie heeft in het voorjaarvan 1987 een beroep tegen kerncentraleBorssele ingesteld, op grond vaneen OSART-rapport (Operational SafetyReview Team) van het InternationaalAtoom Energie Agentschap (IAEA).In dat rapport werden enkele seriéuzegebreken in de bedrijfsvoering en inhet ontwerp van de kerncentrale blootgelegd. De Raad van State wees eenschorsingsverzoek voor stilleggingvan de centrale af, omdat er geen beschikkingwas op grond waarvan beroepmogelijk is. Milieudefensie baseerdezich voor haar beroep op Kamerstukkenen op een brief van de minister aande Tweede Kamer met daarin de weigeringom de centrale stil te leggen opgrond van de OSART-bevindingen. DeRaad van State ziet deze stukken nietals een beschikking in juridische zinDe consequentie daarvan is, dat ereerst een beschikking moet worden uitgelokt.Daar kunnen maanden overheengaan. Daarmee wordt het onmogelijk omals burger snel via de Kernenergieweteen dreigend nucleair gevaar aan tevechten of, fraaier gesteld, nieuweinzichten over de gevaren van kernenergiete toetsen aan de Kernenergiewet.Het alternatief zou zijn om een kortgeding aan te spannen bij de burgelijkerechter. Maar deze rechter verwijstdoor naar de Raad van State.Dat bleek in 1974 bij een vorderingvan Milieudefensie tegen de Staatover de KEMA. (Drupsteen , 1975).Ook een beroep via de AdministratieveRechtsspraak Overheidsbeslissingen(AROB) is niet mogelijk, omdat er alberoep via de Kernenergiewèt openstaat.Milieudefensie heeft in december '87ook tegen Dodewaard een artikel 38­procedure ingesteld op grond van een