Zes voorkeursstijlenInspirator. Stuurt door het schetsen van eenvisie en concepten. Ziet zaken in breed perspectiefen langere termijn. Besluit rationeel en uiteindelijkalleen. Is tolerant naar de wijze waarop dingen gedaanworden (niet geïnteresseerd in het HOE).Kracht: strategisch en delegerendZwakte: theoretisch, weinig oog voor dagelijkseproblemenGroepsleider. Veel gevoel voor onderlingeverhoudingen en individuele emoties. Stuurt via hetpersoonlijke netwerk. Wil harmonie in de groep.Besluit consultatief.Kracht: creëert onderlinge band en open atmosfeer,heeft oog voor de zwakkere medewerkersZwakte: moeite met autoritair besluiten, kiest tempovan de traagste, neigt tot rondpraten met de groepOndernemer. Heeft doelen scherp voor ogenen alleen het resultaat telt. Wil uitblinken. <strong>De</strong>nkt datwillen belangrijker is dan kunnen. Besluitvormingsmethodehangt af van de situatie.Kracht: gedreven, hoge resultaatgerichtheidZwakte: moeite met regels en met delen van succes,weinig consideratie met zwakkere medewerkers.Regelaar. Creëert orde en zekerheid. Vraagtloyaliteit en geeft het goede voorbeeld. Besluitvolgens vaste procedures. Stuurt op HOE en houdttijdlijnen goed in de gaten.Kracht: betrouwbaar en voorspelbaar, stuurt goedop stappen in het proces, degelijkheid en stabiliteit.Zwakte: weinig ondernemend en flexibel, kan formeeloverkomen, niet gericht op de langere termijn.Macht georiënteerde leider. Gebruiktmacht en is scherp gericht op het eigen domein.Behoudt een stevige machtsafstand. Zal de eigenkring beschermen, maar laat medewerkers ook inonzekerheid. Beslist alleen.Kracht: snelheid, vastberadenheid, besluitvaardigheid,communiceert op een directe manier.Zwakte: argwanend, vervreemdt mensen van zich,kan impulsief reageren en is daardoor wat onvoorspelbaar.Goeroe, hogepriester. Wordt door medewerkersals hoogste autoriteit gezien. Ziet zichzelfals verantwoordelijk voor het behoud van traditiesen de eer van de organisatie.Kracht: creëert groot commitmentZwakte: weinig zelfkritisch, veroorzaakt group thinkBronnen- Het grote drijfverenboek, Hans Versnel. Pearson EducationUitgeverij, 2008. ISBN-13:9789043016520.- <strong>De</strong> waardenmatrix, Hans Versnel en Hans Koppenol.Pearson Education Uitgeverij, 2004. ISBN-13:9789043010016 en ISBN-10: 9043010014.Het mag duidelijk <strong>zijn</strong> dat drijfveren sterk verschillenvan persoon tot per persoon, en daardoorook verschillende sterke punten opleverenalsook positieve en negatieve aspecten.Dit inzicht, gecreëerd in het team van managersen eventueel medewerkers, brengt meer begripvoor het team bij. En dat levert de belangrijksteaanknopingspunten voor het effectief latenopereren van alignment. Naast het meten eninzicht geven is het meestal verstandig omenkele sessies in teamverband of individueelte laten begeleiden door een coach dan welperformancemanager die de verschillen kanblootleggen en bespreekbaar kan maken. Medehiermee kan snel inzicht worden verworven vanwat er in een groep gebeurt, hoe de rolverdelingis en wat er kan worden gedaan om een hogereeffectiviteit en alignment te realiseren.Een praktijkvoorbeeld binnen een grotewoningbouwcorporatie in Amsterdam enomstreken vinden we in Ymere. <strong>De</strong> programmamanagerdaar gebruikt de <strong>Management</strong><strong>Drives</strong>-methode om de diversiteit maar ookde balans van <strong>zijn</strong> team van negen leidinggevendente bewaren. Dit team bestaat uit achtprojectmanagers en één architect. <strong>De</strong> projectmanagerheeft veel aandacht geschonkenaan de samenstelling van het team. Immers,als hier dezelfde soort mensen in zitten danhebben ze dezelfde blinde vlekken. En datwerkt niet goed, zelfs niet als het allemaalresultaatgerichte aanpakkers <strong>zijn</strong> (sterk oranje).Voor het programma binnen Ymere is er danook bewust voor gekozen om met behulp van<strong>Management</strong> <strong>Drives</strong> bovenstaande zaken inzichtelijken dus bespreekbaar te maken. <strong>De</strong>zeverschillende meningen zorgen ervoor dat menhet niet per se altijd eens is. Ymere heeft viaindividuele terugkoppeling voor zelfinzichten plenaire terugkoppeling voor de groepgebruikgemaakt om zaken te expliciteren. Metdit inzicht werd zowel de aanpak als groepssamenwerkingversterkt en was eenieder beterin staat om op- en aanmerkingen van anderente plaatsen ten opzichte van hun eigen perspectief.Het programma loopt anno 2010 nog.Succesvolle werkwijzeVoorafgaand aan de eerste drijfverensessie vullende deelnemers de vragenlijst in. Dit is eenonline vragenlijst op internet waarbij de deelnemermet <strong>zijn</strong> persoonlijke wachtwoord eninlogcode twintig vragen kan beantwoorden.Hij moet punten verdelen over de stellingendie gepresenteerd worden. <strong>De</strong> test moet in <strong>zijn</strong>geheel gemaakt worden. <strong>De</strong> deelnemer krijgtde uitslag niet direct online teruggekoppeld,dit gebeurt tijdens de introductiesessie of individueel.<strong>De</strong> uitslag wordt nooit voorbesprokenmet een manager. Niet vanwege het geheimekarakter van de uitslag, maar uit zorgvuldigheid.Tijdens een gemeenschappelijke sessie wordende individuele profielen met elkaar gedeeld. Indit proces gebeurt er al heel veel rondom her-Figuur 3.Een uitgesproken profiel.Figuur 4.Verwerping in kaart gebrachtbij een persoon die wars is vanregelgeving en procedures. m e i | j u n i 2 0 1 0 39
Figuur 5. Drijfveren:groepsgemiddelde.ambitieusscherp op positieresultaatgerichtconflictbereidbesluitvaardigongeduldigtraditioneelvaderlijk/moederlijkveiligheid biedendstructurerendregelendordenendcommunicerendsociaalmeelevendstrategischconceptueelinnovatiefBronnen- Drijfveren in de praktijk, Cor Keijser& Stephan van der Vat. PearsonEducation Uitgeverij, 2009. ISBN-13:9789043019460.- Het grote drijfverenboek, Hans Versnel.Pearson Education Uitgeverij,2008. ISBN-13:9789043016520.- <strong>De</strong> waardenmatrix, Hans Versnel enHans Koppenol. Pearson EducationUitgeverij, 2004. ISBN-13:9789043010016 en ISBN-10: 9043010014.- Trends in IT 2010-2011, op tijdinvesteren in de juiste technologie,Barry <strong>De</strong>rksen, Peter Noordam, Aartvan der Vlist. Business & IT Institute,2009. ISBN-13: 9789080905146.kenning en begrip; zowel voor wat betreft dedrijfveren van de ander als het effect daarvanop de persoon zelf.Na meting van de individuele drijfveren kunnende resultaten worden verwerkt tot eengroepsprofiel en weergegeven worden in eengroepsgemiddelde. Figuur 5 biedt een weergavevan een groepsgemiddelde. <strong>De</strong> mate waarineen bepaalde drijfveer voorkomt in het groepsgemiddeldegeeft ook aan hoeveel aandacht eris voor de drijfveer.Bij de bespreking van de groep is onder andereaandacht voor:- de potentiële kracht en zwakte van de groep- de rol van de leidinggevende- een top 5 van do’s en don’ts- de toegevoegde waarde van andere drijfverenNaar aanleiding van de uitkomsten van hetgroepsgemiddelde wordt gekeken naar debelangrijkste ontwerpaspecten van een team.Kort gezegd, de stappen van missie en visie naarstrategie, doelen en focus om vervolgens bij deinterne organisatiestructuur en mens te komen.Alignment en <strong>Management</strong> <strong>Drives</strong>Om business & IT-alignment te realiseren iseen goede samenstelling van het kleurenpaletgewenst. Van oudsher waren IT’ers sterktechnisch georiënteerde mensen. Hoe <strong>Management</strong><strong>Drives</strong> hierbij kan ondersteunenwordt duidelijk gemaakt aan de hand van eentoelichting hieronder waarbij we alleen kijkennaar de hoofdkleur (normaliter heeft iedereeneen samenstelling van kleuren zoals ook in heteerder genoemde geanonimiseerde voorbeeldduidelijk is gemaakt).Het behoeft geen betoog dat de ICT een integraalonderdeel van ons leven uitmaakt (zowelzakelijk als persoonlijk) en dat alignmentdaardoor steeds belangrijker wordt om dit ingoede banen te begeleiden. <strong>De</strong> idee dat ICT ietsis voor techies of nerds is reeds een decenniumgeleden naar de prullenbak verwezen.Momenteel <strong>zijn</strong> het de psychologen en andereinhoudelijk deskundigen die bepalen hoe en inwelk opzicht ICT ondersteunend is aan allerleiaspecten van ons leven.Het is dan ook onlogisch om te denken dat eenICT-manager iemand is die vooral heel blauw zoumoeten <strong>zijn</strong>. Immers, dat blauw dekt slechts eenbeperkt veld van de (on)mogelijkheden van ICT.Het is juist de groene vertaler die de Japanse Wiihet huis in brengt, de paarse psycholoog die met<strong>zijn</strong>/haar mensenskills dat mislukte IT-projecttoch weet vlot te trekken, die rode managerdie met gevoel voor proces en mens IT weet temanagen ‘as a business’, die financiële administratiespecialistdie weet hoe ERP inhoudelijk zoumoeten werken om goed te kunnen consolideren,de gele statisticus die samen met de oranjebedrijfskundige de juiste managementinformatienaar voren weet te brengen.Kortom, ICT biedt een scala van mogelijkhedenvoor een zo <strong>kleurrijk</strong> mogelijk palet van mensengericht op alignment, van de bijvoorbeeldblauwe tester tot de uitgesproken oranje CIOen van de ook oranje systeembeheerder via deblauwe programmeur tot de gele IT-auditor dievooral logisch redenerend en met recht tot hetstellen van elke vraag IT tot de mogelijkhedenlaat komen die we vandaag de dag hebben.Zoals we al in ons boek Trends in IT hebbengepubliceerd, is de ICT-sector nu, na een jaar ofvijftig waarin de hoofdzakelijk blauwe techneutde baas was, genormaliseerd. Binnen de ICT valteen gezonde boterham te verdienen en komende vakbonden binnen. Veel geld valt nu te verdienenmet mensen die creatief kunnen omgaanmet ICT, inhoud kunnen toevoegen, en businessen IT op één lijn kunnen brengen. Succesvolletoepassingen van dit principe <strong>zijn</strong> te zien bijTomTom, Alex, Marktplaats, Hyves, MySpace...ICT en business <strong>zijn</strong> in lijn, een prima uitgangspuntom producten en diensten op een slimmemanier te verkopen. <strong>De</strong> technologie zelf wordtmeer ondersteunend en kan worden gemanaged‘als aligned’. Zorg dus vooral voor een <strong>kleurrijk</strong>palet van mensen met veel kruisbestuivingsmogelijkhedenen realiseer daarmee alignment.Conclusie en aanbevelingen<strong>Management</strong> <strong>Drives</strong> is een methode om oporganisatie-, groeps- en individueel niveau tekijken naar drijfveren en verwerpingen. Doordit inzicht is een organisatie beter in staat omeen kleurenpalet aan mensen te vormen endaarmee de alignment op mensniveau tussenbusiness & IT te analyseren en te verbeteren.<strong>De</strong> vastgestelde kleuren op een van de niveausbepalen niet of iets slecht of goed is. Wel kanworden vastgesteld dat er binnen een teamwellicht de verkeerde mix is voor de doelendie bereikt moeten worden. Om alignment terealiseren <strong>zijn</strong> er immers doeners nodig maarook denkers, of om in kleuren te spreken: eengezonde balans tussen groen, geel, oranje, rood,blauw en paars. Er is dus geen verkeerde of<strong>beste</strong> kleur, maar het kan wel <strong>zijn</strong> dat een kleuroververtegenwoordigd is of juist ontbreekt omde gewenste mate van alignment te realiseren.IT-executives doen er goed aan om geregeldnaar de krachten en verbeterpunten van deICT-organisatie te kijken. <strong>Management</strong> <strong>Drives</strong>kan hieraan bijdragen!Linda Hamer en Barry <strong>De</strong>rksen <strong>zijn</strong> werkzaam bijBisnez <strong>Management</strong>.40 t i j d s c h r i f t i t m a n a g e m e n t