Feta echte Griekse schapenkaasKefte<strong>de</strong>s warme gehaktballetjesin heerlijke sausZaziki Griekse roomyoghurtmet knoflook en komkommerTarama zachte vismoussegemaakt van ro<strong>de</strong> kaviaarMidia sachanaki Grieks vispotje van garnaaltjes, mosselenen fetakaas in saus uit <strong>de</strong> ovenKalamaria tiganita mals gebakken inktvisringenmet krui<strong>de</strong>nsausDolmadakia warme wijnbla<strong>de</strong>rengevuld met vlees en rijstTonno salata tonijnsala<strong>de</strong>met groen en kappersMelitsana salata auberginesala<strong>de</strong>Manietaria champignonsgebakken in boter en krui<strong>de</strong>nFeta echte Griekse schapenkaasKefte<strong>de</strong>s warme gehaktballetjesin heerlijke sausZaziki Griekse roomyoghurtmet knoflook en komkommerTarama zachte vismoussegemaakt van ro<strong>de</strong> kaviaarMidia sachanaki Grieks vispotje van garnaaltjes, mosselenen fetakaas in saus uit <strong>de</strong> ovenKalamaria tiganita mals gebakken inktvisringenmet krui<strong>de</strong>nsausDolmadakia warme wijnbla<strong>de</strong>rengevuld met vlees en rijstTonno salata tonijnsala<strong>de</strong>met groen en kappersMelitsana salata auberginesala<strong>de</strong>Manietaria champignonsgebakken in boter en krui<strong>de</strong>n€ 5,70€ 6,00€ 5,50€ 7,50€ 7,70 p.p.€ 6,00€ 6,50€ 8,75€ 8,00€ 6,50€ 5,70€ 6,00€ 5,50€ 7,50€ 7,70 p.p.€ 6,00€ 6,50€ 8,75€ 8,00€ 6,50------------397 4927 4298 0958753409875 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 098375987938457539857975092382798 5398 5987598670460239173 539829837182 149839812182765R46242 4923854739559872 31 3 42424928479287 5935494 Z9E928E928YDYF983982492 34987 R593892838478U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 204793512331482Y724 99857 39587 5987 359358 3598359 3598294879867049867056987°06 4963487593874026 46238364089358 65 35U984 65468476 4687 47-989 5436521= 651 =- + 5654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/50835603985735987 54984651 64848 4848 876547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909 987 0987687665465 12340976 78 5ZD765Z765 765976659 FF 98769FD876S98D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-+96556 56 9 581 32132 1 49475454 4546546445 98439 0930 2098506 °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY774928465454651 ++8359385709 539857975092387509375 59857De reeks397 4927Numeriek4298 0958753409875is volledig klaar29348209875voor <strong>de</strong> 1e3609350294872graad593857987098098375987938457 928479287 593287598759835 982798 5398 5987598670460239173 53982983718220598275 2943854739559872 31 3 42424 12331482Y724 A-stroom. 928494 Na E9827498 Numeriek 5494 1 zijn Z9E928E928YDYF983982492 nu ook <strong>de</strong> leerwerkboeken 34987149839812182739RT3= 09458098604395 234 2047935 9358 65 35U 535 35093857 9857 39587 5987 359358 3598359R593892838478°06 4963487593874026 4623836408 508356039857393857 Getallenleer en 654654 Meetkun<strong>de</strong> 8984 voor 65468476 het 2e 4687 leerjaar 47-989 beschikbaar.5436521= 651359829487986846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/ 65465 12340978650982740958 5987 54984651 64848 4848 876547+4+4=- + 5654 46 8457655647459698797909 987 09876876 Dezelf<strong>de</strong> 96556 56 succesformule 9 58765 7658765 wordt 8756 voortgezet 78 5ZD765Z765 met een 765976659 paar FFv>ljfsejçàç!à!0S9876 8769876986679876069879658461 543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475454 454654644598769FD876S94899243 987624 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 interessante nieuwighe<strong>de</strong>n. 58359385709 Breek 539857975092387509375 niet langer uw hoofd, 5985798439 0930 205 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 098375987938457 928479287 593287598759835397 4927 429839173 539829837182 149839812182765R46242 Numeriek 4923854739559872 is <strong>de</strong> oplossing 31 3 42424 voor al 12331482Y724 uw behoeften! 928494 E9827498982798 5398 592 34987 R593892838478U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 2047935 9358 65 35U 535 35093857 98575494 Z9E928E98294879867049867056987°06Nooit4963487593874026meer4623836408<strong>de</strong>508356039857393857tel654654kwijt8984 6546847639587 5987 3595654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/ 65465 12340978650982740958 5987 549846514687 47-989 54jçàç!à!09808767657658757655647459698797909 987 09876876 96556 56 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z76564848 4848 876D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475454765976659 FF2098506 °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 583593857094546546445 9397 4927 4298 Voor 0958753409875 een vlotte 29348209875 overgang3609350294872 20598275 2942 902409287 098375987 938457539857975092382798 5398 5987598670460239173 539829837182 149839812182765R46242 4923854739559872 31 3 42424928479287 5935494 Z9E928E928YDYF983982492 34987 R593892838478U4245+34234 Het hotel waar 39RT3= ze logeer<strong>de</strong>n, heeftverdiepingen. 09458098604395 234 204793512331482Y724 9De garage bevindt zich op verdieping .9857 39587 Numeriek 5987 359358 is bruikbaar 3598359 voor alle 3598294879867049867056987°06 leerlingen van4963487593874026 46238364089358 65 35UOp 7 augustus bezochten ze <strong>de</strong> Akropolis die op 156 m boven <strong>de</strong>zeespiegel ligt en daardoor ver boven <strong>de</strong> stad uitsteekt.984 65468476 <strong>de</strong> 4687 A-stroom. 47-989 De 5436521= metho<strong>de</strong> 651 hecht =- + veel 5654 belang 46 84 aan 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/50835603985735987 54984651 64848 4848 876547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909 987 0987687665465 12340976 78 5ZD765Z765 <strong>de</strong> overgang 765976659 van FF het 98769FD876S98D76 basis- naar het secundair 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-+96556 56 9 581 32132 1 49475454 on<strong>de</strong>rwijs, 4546546445 van het 1e leerjaar 98439 naar 0930 het 2098506 2e én °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY774928465454651 ++359385709 539857975092387509375 van <strong>de</strong> 1e graad naar <strong>de</strong> 2e 59857 graad. 397 4927 4298 09587 53409875 29348209875 3609350294872593857987098098375987938457 928479287 593287598759835 982798 5398 59875 98670460239173 53982983718220598275 294‘s Avonds aten Lotte en haar familie Dolmakadia in3854739559872 31 3 42424 12331482Y724 928494 E9827498 5494een Grieks restaurantje.Z9E928E 28YDYF983982492 349871498398121827Lekker en dat voor slechtseuro per39RT3= 09458098604395 234 2047935 9358 65 35U 535 35093857 persoon. 9857 39587 5987 359358 3598359R593892838478°06 4963487593874026Numeriek 1Op 8 augustus gingen ze diepzeeduiken in <strong>de</strong>4623836408 508356039857393857 654654 8984 Mid<strong>de</strong>llandse Zee. 65468476 4687 47-989 5436521= 651359829487986Het diepste punt van <strong>de</strong> Mid<strong>de</strong>llandse Zee ligt846468746 56468 • 4684687 het leerwerkboek / 6454 / Getallenleer 4/ 65465 12340978650982740958 start metop −4 850 m,maar volgens 5987 <strong>de</strong> Griekse regels mag 54984651 je maar tot 64848 4848 876547+4+4=- + 5654 46 84op −28 m duiken.57655647459698797909 een instapthema 987 09876876 96556 56 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z765 765976659 FFv>ljfsejçàç!à!0S9876 8769876986679876069879658461 • gevarieerd aanbod elementaire 543-+ oefeningen 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475454 454654644598769FD876S9De volgen<strong>de</strong> dag bezochten ze het Olympisch stadion.4899243 987624 7YR3987YY7749284 59385798709875 398724975 58359385709 539857975092387509375 5985798439 0930 205 29348209875 3609350294872 • het leerwerkboek 20598275 Meetkun<strong>de</strong> 2942 bevat 902409287 een 098375987938457 928479287 593287598759835397 4927 429839173 539829837182 opfrissingspakket: 149839812182765R46242 leerlingen testen 4923854739559872 hun parate 31 3 42424 12331482Y724 928494 E9827498982798 5398 56 | Numeriek | Getallenleer |92 34987 R593892838478U4245+34234 kennis over lengte, oppervlakte, 39RT3= inhoud 09458098604395 en234 2047935 9358 65 35U 535 35093857 98575494 Z9E928E98294879867049867056987°06massa4963487593874026 4623836408 508356039857393857 654654 8984 6546847639587 5987 3595654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/ Numeriek 65465 12340978650982740958 15987 549846514687 47-989 54jçàç!à!09808767657658757655647459698797909 987 09876876 96556 56 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z76564848 4848 876D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475454765976659 FF2098506 °0999°°2 11 4899243 Z E V E N E N D E R987624 T I G 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 583593857094546546445 917 Z E S E N T W I N T I G6 cijfer van <strong>de</strong> tien<strong>de</strong>n397 4927 4298 0958753409875 N E G E N29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 098375987938457539857975092311 Z E V E N T I E N82798 5398 5987598670460239173 2 T W E E H O N D E R D 539829837182 149839812182765R46242 4923854739559872 31 3 42424928479287 59323 F A C T O R E N5494 Z9E928E928YDYF983982492 34987 R593892838478U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 204793512331482Y724 918 <strong>de</strong> teller is min Z E S T I E N7 <strong>de</strong> teller is min A C H T9857 39587 12 5987 <strong>de</strong> teller is 359358 N E G E N E N T A C H3598359 T I G 3598294879867049867056987°06 4963487593874026 46238364089358 65 35U27 min Z E S H O N D E R D24 één geheel vierenvijftig984 65468476 4687 47-989 5436521= H O N D E R D S T E N651 =- + 5654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/50835603985733 V E R S C H I L13 L I E S J E5987 54984651 64848 25 4848 876547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909 T A C H T I G987 0987687665465 12340978 min V I E R E N T A C H T I G19 aantal gehelen6 78 5ZD765Z765 765976659V IFF E R98769FD876S98D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-+96556 56 9 5814 toestandsteken M I N1 32132 1 494754544 min 4546546445 Z E S 98439 0930 2098506 °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY774928465454651 ++20 min E E N E N V E E R T I G8359385709 539857975092387509375 59857 397 4927 4298 0958753409875 29348209875 36093502948725938579870989 <strong>de</strong> noemer is N E G E N15 N U LNumeriek 2098375987938457 21 ... vijf 928479287 M I N 593287598759835 982798 5398 5987598670460239173 53982983718220598275 2945 min Z E Diagnostische S E N Z E S T I G toets16 <strong>de</strong> teller is D E R T I E N3854739559872 31 3 42424 12331482Y724 9284941E9827498 5494 Z9E928E928YDYF983982492 • hoofdstuk 1 van Getallenleer herneemt 349871498398121827kort22 T W E E E N V E E R T I G26 Z E S E N N E G E N T I G39RT3= 09458098604395 10 1 Geef <strong>de</strong> juiste naam voor <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> getallen.H A234 A K J E S 2047935 9358 65 35U 535 35093857 9857 <strong>de</strong> leerstof 39587 van 5987 het 359358 vorige schooljaar 3598359 en R593892838478bevat1) In 2 + 7 = 9 is 2 een term .°06 4963487593874026 Antwoord: Een tof schooljaar 4623836408 met Numeriek. 2) In 35 : 7 = 5 is 7 <strong>de</strong> 508356039857393857 <strong>de</strong>ler .654654 8984 65468476 een diagnostische 4687 47-989 toets. 5436521= Een reeks 651 oefeningen3598294879863) Bij <strong>de</strong> breuk846468746 56468 4684687 / 6454 11 is 11 <strong>de</strong> teller en 37 <strong>de</strong> noemer .37/ 4/ 65465 12340978650982740958 5987 54984651 kunnen <strong>de</strong> 64848 eventuele 4848 tekorten 876547+4+4 wegwerken.=- + 5654 46 842 Bereken.57655647459698797909 987 09876876 96556 56 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z765 765976659 FFv>ljfsejçàç!à!01) 780 + 121 = 901 3) 119 + 47 + 1 = 167S9876 8769876986679876069879658461 543-+ 65454651 ++ 745165465144 • 131 Op-stap-je 32132 1 : 49475454 een opfrissingsoefening 4546546445 bij 98769FD876S9<strong>de</strong> start2) 100 - 399 = 701 4) 35 + 176 = 2116 | Numeriek 2 | Getallenleer || Rekenen met rationale getallen | 74899243 987624 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 58359385709 van 539857975092387509375 een nieuw hoofdstuk waarbij 59857 een link 98439 wordt0930 203 Bereken.1) 6 - 17 = -11 5) 3 + (- 1 6) = -135 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 098375987938457 gelegd 928479287 met reeds geziene 593287598759835leerstof.397 4927 42982) 8 + (-5) = 8 - 5 = 3 6) -2 + 7 = 53) -21 - (-3 3) = -21 + 33 = 12 7) -4 + 22 = 1839173 539829837182 Numeriek 2149839812182765R46242 4923854739559872 31 3 42424 12331482Y724 928494 E9827498982798 5398 54) -13 + (-8) = -13 - 8 = -21 8) -15 + (-2) = -1792 34987 R593892838478U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 2047935 • om 9358 <strong>de</strong> overgang 65 35U naar 535 het 35093857 3e jaar voor 9857 te 5494 berei<strong>de</strong>n,Z9E928E94 Bereken.8294879867049867056987°06 4963487593874026 4623836408 508356039857393857 moeten leerlingen 654654 af 8984 en toe 65468476een uitgebrei<strong>de</strong>39587 5987 3591) -12,25 + 7 , 3= - 4, 952) -1,4 - 3,9 = -5,35654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/ 65465 12340978650982740958 oefening of bewijs op 5987 een apart 54984651 blad maken. 4687 Dat47-989 543) 0,972 + 4,08 = 5, 05 2jçàç!à!09808767657658757655647459698797909 987 09876876 96556 56 9 58765 wordt 7658765 in <strong>de</strong> kantlijn 8756 aangeduid 78 5ZD765Z765 met een 64848 icoontje.4848 8765 Bereken.D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475454765976659 FF1) 13 + (-6 + 3) = 13 + (-3) = 13 - 3 = 102) -14 - (16 - 5) = -14 - 11 = -252098506 °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 583593857094546546445 9397 4927 4298 0958753409875 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 098375987938457539857975092382798 5398 5987598670460239173 539829837182 149839812182765R46242 4923854739559872 31 3 42424928479287 593| Rekenen met rationale getallen | 135494 Z9E928E928YDYF983982492 34987 R593892838478U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 204793512331482Y724 939587 5987 359358 3598359 39587 5987 359358 3598359 3598294879867049867056987°06 49634875938740269358 65 35U 5357 654654 8984 65468476 4687 47-989 5436521= 651 =- + 5654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 46846874623836408 500982740958 2 | 5987 Numeriek 54984651 | 64848 4848 876547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909/ 6454 / 4/ 6558765 7658765 8756 78 5ZD765Z765 765976659 FF 98769FD876S98D76 8679876FS9876987 09876876461 543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475454 4546546445 98439 0930 2098506 °0999°°2 4899243876987698667385798709875398724975 39587 5987 359358 3598359 3598294879867049867056987°06 4963487593874026987624 7YR3981.3 BewerkingenDe optelling Termen met hetzelf<strong>de</strong>toestandstekenoptellen:1) Behoud het teken.2) Tel <strong>de</strong> absolutewaar<strong>de</strong>n op.Gehele getallen Breuken Decimale getallen8 | Numeriek 2 | Getallenleer | | Rekenen met rationale getallen | 9Voorbeel<strong>de</strong>n:1) 4 + 6 = 102) -3 + (-7) = -3 - 7= -10Termen met een verschillendtoestandstekenoptellen:1) Neem het teken vanhet getal met <strong>de</strong>grootste absolutewaar<strong>de</strong>.2) Maak het verschil van<strong>de</strong> grootste absolutewaar<strong>de</strong> met <strong>de</strong> kleinsteabsolute waar<strong>de</strong>.Voorbeel<strong>de</strong>n:-5 + 9 = 413 + (-19) = 13 - 19 =-6De aftrekking Termen van elkaaraftrekken:1) Tel het tegengestel<strong>de</strong>van het twee<strong>de</strong> getalbij het eerste getalop.2) Volg dan <strong>de</strong> regels van<strong>de</strong> optelling.1012Voorbeel<strong>de</strong>n:1) 3 - (-5) = 3 + 5 = 82) -7 - (-2) = -7 + 2= -51) Vereenvoudig, indien mogelijk, <strong>de</strong>breuk en het teken.2) De optelling kun je alleen maaruitvoeren als <strong>de</strong> termen van<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> soort zijn.De breuken zijn gelijkna mig? GODe breuken zijn niet gelijknamig? STOPZorg ervoor dat <strong>de</strong> breuken van<strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> soort wor<strong>de</strong>n!Maak <strong>de</strong> breuken gelijknamig.3) De optelling bewaart <strong>de</strong> soort.Behoud <strong>de</strong> gemeenschappelijkenoemer.4) Tel <strong>de</strong> tellers op. Pas <strong>de</strong> rekenregelstoe van het optellen van gehelegetallen.5) Vereenvoudig, indien mogelijk, hetresultaat.Voorbeel<strong>de</strong>n:1) 1 52) 2 33) 10122 1 2 5 54 10 12 10 12 5 15 15 153522158 5 8 5 16 5 16 21 3 6 3 6 6 6 68 5 8 5 16 5 16 21 3 6 3 6 6 6 6Pas <strong>de</strong> rekenregels toe vanhet optellen van gehelegetallen.Voorbeel<strong>de</strong>n:1) -1,4 + (-5,7)= -1,4 - 5,7 = -7 , 12) -13,9 + 4,6 = -9, 3Breuken van elkaar aftrekken:Pas <strong>de</strong> rekenregels toe van1) Tel <strong>de</strong> tegengestel<strong>de</strong> breuk op. het aftrekken van gehele2) Werk ver<strong>de</strong>r volgens <strong>de</strong> regels van <strong>de</strong> getallen.optelling.2 1 6 7 6 7 1 = 4,5 + 3,7 = 8,27 3 21 21 21 21= -2,9 + 6,1 = 3,2Voorbeeld:72Voorbeel<strong>de</strong>n:721) 4,5 - (-3,7)2) -2,9 - (-6,1)1© shutterstock© shutterstock88.1.2 Even opfrissenDe lengtematenTo o l b ox152 | Numeriek | meetkun<strong>de</strong> |A lengteBDe hoof<strong>de</strong>enheid van lengte is <strong>de</strong> meter met als symbool m.Om een lengte te berekenen moet je één maat kennen!m 1 = mkennismakingVeelvou<strong>de</strong>n Hoof<strong>de</strong>enheidOn<strong>de</strong>r<strong>de</strong>lenkilometer … … meter <strong>de</strong>cimeter centimeter millimeterkm m dm cm mmOp stap in <strong>de</strong> wereldvan <strong>de</strong> getallenLotte is enkele weken gele<strong>de</strong>nsamen met haar ou<strong>de</strong>rs enbroers naar Griekenland opvakantie geweest ...Voorbeel<strong>de</strong>n:De breedte van een blad papier is 21 cm. Dat is m.De afstand van school naar huis is 3,5 km. Dat is m.Ze zijn op 6 augustus om 9.15 u. vertrokken vanuit Zaventem.Het vliegtuig had vluchtnummer SNTIME DELAY DESTINATION FLIGHT ROWS REMARKS9 109 159 309 4510 0010 0510 1510 3010 3510 4010 4510 55VERTREK2 00A R S AA T H E N V E N I C EB D A P E S TD U B R O V N I KF R E E T O NA B I D J A NP A L M A M A L L OL I S B O NR O M E F C OL O N D O N L H RA S H I N G T O NS N 2 5 5 S N 3 2 4 5A Z 7 3 5 8A Z 1 4 8S N 5 0 0 5O A 1 4 9 5T V 1 4 8 2A A 7 8 0 7T P 6 0 5A Z 1 5 9B A 3 0 3T S 7 3 9 3mDÉPARTS34101118888771BOARDINGBOARDINGBOARDINGDELAYEDGATE OPENGATE OPENGATE OPENBOARDINGBOARDINGEnkele uren later land<strong>de</strong> het vliegtuig in Athene, <strong>de</strong> hoofdstad van Griekenland.Land Hoofdstad Oppervlakte (km²)161, 4Ne<strong>de</strong>rland Amsterdam 219,1Frankrijk Parijs Griekenland Athene 105,4412,5Finland Zwe<strong>de</strong>n Helsinki 185,3Denemarken Stockholm 188,6Kopenhagen 88,2Athene is, met een oppervlakte van km², een van <strong>de</strong> grootste hoofdste<strong>de</strong>n vanEuropa.| Op stap in <strong>de</strong> wereld van <strong>de</strong> getallen | 5
87509375 59857 397 4927 4298 0958753409875 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 09837598793845287598759835 982798 5398 5987598670460239173 539829837182 149839812182765R46242 4923854739559872 31 3 424228494 E9827498 5494 Z9E928E928YDYF983982492 34987 R593892838478U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 204793535 35093857 9857 39587 5987 359358 3598359 3598294879867049867056987°06 4963487593874026 46238364093857 654654 8984 65468476 4687 47-989 5436521= 651 =- + 5654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 48650982740958 5987 54984651 64848 4848 876547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909 987 0987687765 7658765 8756 78 5ZD765Z765 765976659 FF 98769FD876S98D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-745165465144Geen 131 32132 1ro<strong>de</strong> 49475454 4546546445cijfers 98439 0930 2098506 °0999°°2meer 4899243 987624…7YR3987YY77492875398724975 58359385709 539857975092387509375 59857 397 4927 4298 0958753409875 29348209875 3609350294872 902409287 098375987938457 928479287 593287598759835 982798 5398 5987598670460239173 5398298371865R46242 4923854739559872 31 3 42424 12331482Y724 928494 E9827498 5494 Z9E928E928YDYF983982492 3498U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 2047935 9358 65 35U 535 35093857 9857 39587 5987 359358 3598357049867056987°06Voor goe<strong>de</strong> 4963487593874026rekenvaardighe<strong>de</strong>nen wiskun<strong>de</strong>toolsnaam:klas:4623836408 508356039857393857 654654 8984 65468476 4687 47-989 5436521= 65974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/ 65465 12340978650982740958Numeriekje 155987 54984651 64848 4848 876547+4+98087676576587576556474596987979091 Bereken.987 09876876 96556 56 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z765 765976659 F1) 100 % van 900 is 900 4) 25 % van 60 is 152) 20 % van 55 is 11 5) 50 % van 94 is 478D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475454 4546546443) 10 % van 580 is 58 6) 200 % van 725 is 1 45098506 °0999°°2 • 28 Numeriekjes4899243 987624 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 2 Bereken.58359385709 539857975092387509375 59851) (1 2 x 0958753409875 op het 29348209875 ein<strong>de</strong> van <strong>de</strong> leerwerkboeken 3609350294872 Getallenleer20598275 2942 902409287 3 9x 2 - 18x) - (3x 2 - 15x - 11) 12x 098375987938457 928479287 593287598759833 + 9x 2 - 18x - 3x 2 + 15x + 11 12x 987598670460239173 van Numeriek 539829837182 1 en 2 staan tussendoortjes 149839812182765R46242 om <strong>de</strong>4923854739559872 3 + 6x 2 - 3x + 112) (x 31 3 42424 12331482Y724 928494 E9827492 3x - 4)(2x - 3) 2x 28YDYF983982492 rekenvaardighe<strong>de</strong>n 34987 R593892838478U4245+34234 aan te scherpen. Zo kunnen39RT3= 09458098604395 3 - 3x 2 + 6x 2 - 9x - 8x + 12 2x 234 2047935 9358 65 35U 535 35093857 9853 + 3x 2 - 17x + 123) (-2x 6) (-x 358 3598359 3598294879867049867056987°06 4963487593874026 4623836408 508356039857393857 654654 8984 65468472 2) -2x + 6 - x 36521= 651 =-leerlingen + 5654 46wekelijks 84 974-geduren<strong>de</strong> 549---- 46846468746een kwartier56468 4684687 / 6454 2 + 2 -x / 4/ 65465 12340978650982740958 5987 54984652 - 2x + 84) (x 547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909 hoofdrekenen, cijferen, rekenen met breuken,987 2 - 1)(x - 4) x 09876876 3 - 4x 2 - x + 45) (x - 5)(2x 96556 56 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z762 - x - 3) 2x 98769FD876S98D76 negatieve 8679876FS9876 getallen, machten, 8769876986679876069879658461 rationale getallen,3 - x 2 - 3x - 10x 543-+ 2 + 5x + 15 2x 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475453 - 11x 2 + 2x + 153 Vul <strong>de</strong> ketting aan met positieve getallen.8439 0930 eentermen, 2098506 veeltermen °0999°°2 ...4899243 987624 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 583593857012 6 30 900 891 8187509375 59857 397 4927 4298 0958753409875 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 098375987 93845287598759835 • Toolboxen1 : 1 (. . .)25982798 5398 5987598670460239173 539829837182 149839812182765R46242 2 - 9 : 114 Een rechthoek wordt in twee stukken geknipt, A en B, zoals je ziet op <strong>de</strong> tekening.4923854739559872 31 3 424228494 E9827498 basisbegrippen 5494 Z9E928E928YDYF983982492 en symbolen die een cruciale rol34987 R593892838478U4245+34234 Welke uitspraak is zeker waar? 31) De omtrek van A is kleiner dan <strong>de</strong> omtrek van B.B39RT3= 09458098604395 234 2047932) De omtrek van A is groter dan <strong>de</strong> omtrek van B.A3) De omtrek van A is gelijk aan omtrek van B.535 35093857 spelen 9857 in <strong>de</strong> wiskun<strong>de</strong> 39587 5987 wor<strong>de</strong>n 359358 in een overzichtelijk3598359 3598294879867049867056987°06 4963487593874026 4623836404) De oppervlakten van A en B zijn gelijk.93857 654654ka<strong>de</strong>rtekstje 8984 65468476uitgelegd 4687(concreet 47-989gereedschap, 5436521=abstracte651 =- + 5654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4322 | Numeriek 2 | Getallenleer | | © Uitgeverij Averbo<strong>de</strong> | 3238650982740958 5987 54984651 64848 4848 876547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909 987 0987687765 7658765 8756 tools, slagzinnen 78 5ZD765Z765 ...)765976659 FF 98769FD876S98D76Numeriek 28679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-745165465144 131 32132 1 49475454 4546546445 98439 0930 2098506 °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY77492875398724975 58359385709 539857975092387509375 59857 397 4927 4298 09587 53409875 29348209875 Numeriek 13609350294872 902409287 098375987938457 928479287 593287598759835 982798 5398 59875 98670460239173 5398298371865R46242 4923854739559872 31 3 42424 12331482Y724 928494 E9827498 5494 Z9E928E 28YDYF983982492 3498U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 2047935 9358 65 35U 535 35093857 9857 39587 5987 359358 3598352.2.4 Positieve en negatieve gehele getallenToolbox3.3.1 Een <strong>de</strong>cimaal getal schrijven in <strong>de</strong> wetenschappelijke schrijfwijze7049867056987°06 4963487593874026 4623836408Ken je <strong>de</strong> twee wiskundige families nog?De natuurlijke getallen 0, 1, 2, 3 ... zijn positieve gehele getallen.508356039857393857 654654 8984 65468476 4687 47-989 5436521= 65Alle <strong>de</strong>cimale getallen, verschillend van 0, kunnen geschreven wor<strong>de</strong>n in <strong>de</strong> wetenschappelijkeDe familie ‘maal’ ·De familie ‘plus’ +schrijfwijze.Daartoe behoren:Daartoe behoren:974- 549---- -5 -4 46846468746 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 556468 4684687 De vermenigvuldiging/ 6454 / 4/ De optelling65465 12340978650982740958Rekenregel5987 54984651 64848 4848 876547+4+2De <strong>de</strong>lingDe aftrekking→ De omgekeer<strong>de</strong> bewerking van <strong>de</strong> vermenigvuldiging. → Aftrekken is optellen van hetDe wetenschappelijke schrijfwijze bestaat uit het product vanDe getallen 0, −1, −2, −3 … zijn negatieve gehele getallen.9808767657658757655647459698797909 987 De machtsverheffingtegengestel<strong>de</strong> getal.09876876 96556 56 9 58765een getal met één cijfer, 7658765verschillend van nul, voor <strong>de</strong> komma8756 78 5ZD765Z765 765976659 F→ Tot een macht verheffen is vermenigvuldigen vanengelijke factoren.-5 -4 -3 -2 -1 0 1 2 3 4 5een macht van 10.De worteltrekking8D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-+ 65454651 3++ 745165465144 131 32132 1 49475454 454654644→ De omgekeer<strong>de</strong> bewerking van <strong>de</strong> machtsverheffing.0 is dus zowel een positief als een negatief geheel getal.Getallen met een zeer grote absolute waar<strong>de</strong>98506 °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY7749284 De familie ‘plus’ is braaf. Ze blijft bij haar soort.59385798709875 398724975 De afstand van <strong>de</strong> aar<strong>de</strong> tot <strong>de</strong> zon is 149 600 58359385709 000 km.539857975092387509375 5985De optelling kun je alleen maar uitvoeren als <strong>de</strong> termen van <strong>de</strong>zelf<strong>de</strong> soort zijn.0 °CDe optelling bewaart <strong>de</strong> soort als je ze kunt uitvoeren.149 600 000 km = 1,496 100 000 000 km0958753409875 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287= 1,496 098375987938457 10 928479287 593287598759838 kmTo o l b oxGO!Als <strong>de</strong> wetenschappelijke schrijfwijze wordt gebruikt om getallen met een zeer grote absolute waar<strong>de</strong>987598670460239173 vriespunt539829837182 149839812182765R46242 MaarSTOP!4923854739559872 31 3 42424 12331482Y724 928494 E982749weer te geven, is <strong>de</strong> exponent van 10 een positief getal.−3 °C25 °CJe moet er eerst voor zorgen dat <strong>de</strong> breuken gelijknamig zijn.28YDYF983982492 34987 R593892838478U4245+34234 39RT3= 09458098604395 Getallen met een zeer kleine absolute 234 waar<strong>de</strong>2047935 9358 65 35U 535 35093857 9850 mDe dikte van een vel papier is 0,000 05 m.STOP! GO!358 3598359 3598294879867049867056987°06 4963487593874026 4623836408 0,000 05 m = 5 0,000 01 m508356039857393857 654654 8984 6546847= 5 10 36521= 651 =- + 5654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / –5 mzeespiegel−40 m925 m8.2 Decimale getallen optellen en aftrekkenTo o l b ox4/ 65465 12340978650982740958 5987 5498465Als <strong>de</strong> wetenschappelijke schrijfwijze wordt gebruikt om getallen met een zeer kleine absolute waar<strong>de</strong>Elk getal drukt een hoeveelheid uit en ook <strong>de</strong> toestand ten opzichte van het vriespunt of <strong>de</strong>weer te geven, is <strong>de</strong> exponent van 10 een negatief getal.547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909 zeespiegel.Simon en Hanne doen samen987 09876876 96556 56 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z76Oef. 26–29De toestand van een getal geven we weer door het teken + of − te schrijven voor het natuurlijkboodschappen.getal.98769FD876S98D76 De tekens + en − zijn <strong>de</strong> toestandstekens van een 8679876FS9876 getal.8769876986679876069879658461Omdat Hanne het meeste koopt,u543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 4947545Bij <strong>de</strong> positieve getallen laten we het plusteken zoveel mogelijk weg.betaalt zij <strong>de</strong> rekening.83.3.2 Rekenen met getallen in <strong>de</strong> wetenschappelijke schrijfwijzeSimon kocht 1 kg appelen en een pakDe optelling en <strong>de</strong> aftrekking8439 0930 2098506 °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 5835938570To o l b oxkoekjes.Je kunt pas beginnen rekenen wanneer <strong>de</strong> macht van 10 gelijk is in elke term.Een toestandsteken duidt geen bewerking aan.Hoeveel moet hij aan Hanne betalen?Herleid <strong>de</strong> machten telkens naar <strong>de</strong> laagste exponent.87509375 59857 Het wijst alleen op <strong>de</strong> plaats van 397 het getal op <strong>de</strong> getallenas 4927 t.o.v. 0.4298 0958753409875 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 09837598793845Voorbeel<strong>de</strong>n: 2,3 10Alle getallen met een minteken liggen voor 0, alle getallen met een plusteken liggen achter 0.287598759835 982798 5398 5987598670460239173 539829837182 149839812182765R46242 5 + 1,4 10 58,79 10 8 - 2,5 10 9Voorbeeld: 4 − 7 5 −3= (2, 3 + 1,4) 10 4923854739559872 31 3 42425= 8,79 10 8 – 25 10 8bewerkingsteken toestandsteken= 3,7 10 28494 E9827498 5494 Z9E928E928YDYF983982492 34987 R593892838478U4245+34234 5 = (8,79 - 25) 10 39RT3= 8= -16,21 10 09458098604395 234 2047938= -1,621 10 535 35093857 9857 39587 5987 359358 3598359 3598294879867049867056987°06 94963487593874026 46238364034 | Numeriek | Getallenleer || De optelling en <strong>de</strong> aftrekking | 22764 | Numeriek 2 | Getallenleer || Rekenen met machten | 6593857 654654 8984 65468476 4687 47-989 5436521= 651 =- + 5654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 48650982740958 Numeriek 1 5987 54984651 64848 Numeriek 4848 876547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909 1 Numeriek 2987 0987687765 7658765 8756 78 5ZD765Z765 765976659 FF 98769FD876S98D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 543-745165465144 131 32132 1 49475454 4546546445 98439 0930 2098506 °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY77492811 Met welke bal kun je in welk net scoren?b75398724975 Op-stap-je58359385709 539857975092387509375 59857 397 4927 4298 0958753409875 29348209875 360935029487-2x + 12 = 0 4x - 3(x + 5) = -13 3x + 2(7 + x) = -11 17 - (x - 8) = 6(x + 9) - 13 = 35Vorig jaar hebben we <strong>de</strong> ruimtefiguren reeds bestu<strong>de</strong>erd.2 902409287 098375987938457 928479287 593287598759835 982798 5398 5987598670460239173 53982983718Herken je ze nog?Zet on<strong>de</strong>r elke figuur <strong>de</strong> juiste naam.65R46242 4923854739559872 31 3 42424 12331482Y724 928494 E9827498 5494 Z9E928E928YDYF983982492 3498U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 2047935 9358 65 35U 535 35093857 9857 39587 5987 359358 3598357049867056987°06 4963487593874026 4623836408 508356039857393857 654654 8984 65468476 4687 47-989 5436521= 65kubus balk recht prisma cilin<strong>de</strong>r pirami<strong>de</strong> kegel bol974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/ 65465 12340978650982740958 5987 54984651 64848 4848 876547+4+Geef van <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> ruimtefiguren <strong>de</strong> juiste wiskundige benaming.9808767657658757655647459698797909 987-5 09876876-1 2 6 96556-356 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z765 765976659 F12 Los <strong>de</strong> volgen<strong>de</strong> vergelijkingen op. Noteer <strong>de</strong> oplossing.8D76 8679876FS9876 8769876986679876069879658461 b543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475454 4546546441) 3(x + 2) = 5x - 14 x = 1098506 °0999°°2 14899243 23987624 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 2058359385709 539857975092387509375 59852)6x - 6(-2 + x) = 4(x - 2) x =90958753409875 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 098375987938457 928479287 593287598759833) -(3x - 7) = -2(9 - x) x = 5987598670460239173 539829837182 149839812182765R46242 4) -9(x + 12) = -27 x = -94923854739559872 31 3 42424 12331482Y724 928494 E9827494565) 28YDYF983982492 34987 R593892838478U4245+34234-7(2 x + 2) + = 0 x = 139RT3= 09458098604395 234 2047935 9358 65 35U 535 35093857 98586) -2(x - 5) = 3(x + 5) x = -1358 3598359 3598294879867049867056987°06 4963487593874026 4623836408 508356039857393857 654654 8984 65468477) 27 - 4(2x + 6) = -7 ( x + 2) x = 1736521= 6517=- + 5654846 84 974- 549---- 46846468746 56468 4684687 / 6454 / 4/ 65465 12340978650982740958 5987 5498465−138)1) recht prisma 5) cilin<strong>de</strong>r5(x + 7) = -11(x - 2) x =16547+4+4v>ljfsejçàç!à!09808767657658757655647459698797909 16987 09876876 96556 56 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z762) kegel 6) pirami<strong>de</strong>9) 33x - 5(2x + 6) = 9x + 2 x =73) 98769FD876S98D76 kubus 7) 8679876FS9876 recht prisma8769876986679876069879658461 11543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 494754510) 7 - 5(x + 2) = 8(-x + 1) x =34) balk 8) bol8439 0930 2098506 °0999°°2 4899243 987624 7YR3987YY7749284 59385798709875398724975 5835938570244 | Numeriek 2 | Getallenleer || Vergelijkingen | 2452 | Numeriek 2 | meetkun<strong>de</strong> || Ruimtemeetkun<strong>de</strong> | 387509375 59857 397 4927 4298 0958753409875 29348209875 3609350294872 20598275 2942 902409287 09837598793845287598759835 982798 5398 5987598670460239173 539829837182 149839812182765R46242 4923854739559872 31 3 424228494 Numeriek E9827498 2 5494 Z9E928E928YDYF983982492 Numeriek 234987 R593892838478U4245+34234 39RT3= 09458098604395 234 2047935 35093857 9857 39587 5987 359358 3598359 39587 5987 359358 3598359 3598294879867049867056987°06 4963487593874028356039857393857 654654 8984 65468476 4687 47-989 5436521= 651 =- + 5654 46 84 974- 549---- 46846468746 56468 468468465 12340978650982740958 5987 54984651 64848 4848 876547+4+4v>ljfsejçàç!à!0980876765765875765564745969879790| © Uitgeverij Averbo<strong>de</strong> | 396556 56 9 58765 7658765 8756 78 5ZD765Z765 765976659 FF 98769FD876S98D76 8679876FS9879876069879658461 543-+ 65454651 ++ 745165465144 131 32132 1 49475454 4546546445 98439 0930 2098506 °0999°°2 4899247YY7749284 59385798709875398724975 39587 5987 359358 3598359 3598294879867049867056987°06 496348759387402© istock© istock©iStock© istock©Corel©CorelNIEUW© Corbis© Corbisnaam: klas:Numeriekje 181 Bereken.358 | Numeriek | Getallenleer |1) −1 · (−128) = 9) −89 − (−25) =2) 0 − (−27) = 10) 30 : (−6) =3) 11) − =4) − = 12) + =5) + = 13) =6) −(−2) 3 = 14) =7) 1 − 0,001 = 15) 258,84 − 253,3 =8) 11,012 + 12,889 = 16) 8 9,9 + 1,12 =2 Maak <strong>de</strong> rekeningen voor tearoom ‘De Markt’.Thee E 2,10Koffie E 1,80Gebak v/d dag E 3,10Pannenkoek E 2,90To t aal :Vittel E 1,55Koffie E 1,80Milkshake E 2,45Coupe vanille E 2,90To t aal :3 De jeugdbeweging wil geld inzamelen voor het zomerkamp enorganiseert een namiddag waar jong en oud zich kan amuserenmet leuke spelletjes.Anthony krijgt 5 euro. Hij wil zoveel mogelijk verschillen<strong>de</strong>dingen doen.Welke activiteiten kan hij met zijn zakgeld betalen?Blikwerpen E 0,70Touwtje trekken E 1,50Bowling E 1,40Steltlopen E 1,20Schminken E 2,50Zaklopen E 0,40Trampoline springen E 1,2511 Met welke bal kun je in welk nb-2x + 12 = 0 4x - 3(x + 5) = -13 3x +Ik gebruik <strong>de</strong> Numeriekjes als ze klaarzijn met een toets of als iemand eer<strong>de</strong>rklaar is met een oefening.