212 / INTERVIEW ENKELTJE NEDERLAND De reis van een homoseksuele Syrische vluchteling 012
Interview / Sarjon from Syria Sarjon (19) is een knappe, goedgeklede jongeman die graag luistert naar Lady Gaga, Björk en FKA Twigs. Later wil hij graag lmmaker worden. Zo op het eerste gezicht is er niets met hem aan de hand, maar hij heeft een aangrijpend verhaal. Sarjon groeide op in Syrië en kwam onlangs naar Nederland om de oorlog en homofobie in zijn thuisland te ontvluchten. ‘Maar de homofoben zitten in hetzelfde vluchtelingenkamp als ik, en laten me niet met rust.’ Leven met oorlog Mijn ouders hebben me altijd erg onafhankelijk opgevoed. Ze weten niet dat ik op jongens val, maar voelen dat er iets ‘anders’ aan me is. Ik heb m’n eigen stijl, ik heb wat piercings – niemand in Syrië heeft piercings. Mijn ouders denken waarschijnlijk dat het ‘iets artistieks’ is. Ik word al m’n hele leven gepest. Op straat werd ik door kinderen van m’n school in elkaar geslagen, ze scholden me dagelijks uit voor ikker. Het kwam niet alleen door het feit dat ik homo ben, het kwam doordat ik anders ben. Aanvankelijk dacht ik dat ik de enige homo ter wereld was, maar daardoor voelde ik me eigenlijk vooral speciaal. Als homo in Syrië sta je constant onder druk, het kan heel verstikkend voelen. Je moet sterk in je schoenen staan om dat aan te kunnen. Mensen zijn zo intolerant. Ik hoor al mijn hele leven over extreem geweld tegen homo’s in Syrië. Ik denk dat homo’s daardoor een beetje afgestompt raken, ze worden heel bitchy en vergeten hoe ze lief moeten hebben. En zo worden homo’s in Syrië ook gezien – het heeft niets met liefde of emoties te maken, ze willen gewoon seks met andere mannen. En dan heb je ook nog de berichten over ISIS die homo’s geblinddoekt van gebouwen af gooit. Dat is heel beangstigend om te horen, en maakt me erg boos. We mochten van mijn ouders zelf bepalen of we Moslim wilden zijn of niet – op mijn zeventiende werd ik atheïst. Daardoor ben ik een hoop vrienden kwijtgeraakt. Ik heb het idee dat men erg materialistisch is in Syrië, alles is zo oppervlakkig. Mensen willen gewoon trouwen, het maakt eigenlijk niet uit met wie. Ik was net begonnen aan de middelbare school toen de oorlog uitbrak. Ik werd iedere dag wakker met het geluid van geweerschoten en bommen die afgingen. Het houdt nooit op. Soms is het was luider, soms wat zachter, maar het geluid gaat nooit helemaal weg. Daardoor word je erg gestresst. Als je je huis uit wil, moet je eerst opzoeken welke gebieden op dat moment relatief veilig zijn. Als je naar buiten gaat, moet je eerst checken of er wel mensen op straat zijn. Als de straten verlaten zijn, dan is er misschien een schutter op straat, die je direct neer zou kunnen schieten. In dat geval ga je maar weer naar binnen, tenzij het een noodgeval is – dan sluip je maar wat rond en blijf je zo dicht mogelijk bij gebouwen, in de hoop dat je niet gezien wordt. Moet je je voorstellen dat je dat dag in dag uit meemaakt, alleen om naar school te kunnen gaan. Je schiet vanzelf in een soort onbevreesde modus. Op een gegeven moment voelde ik niets meer als er weer een bom afging. Alle scholen in de stad Aleppo waren op een gegeven moment dicht, dus stuurde mijn ouders me in mijn eentje naar het dorpje Al-Salamiyah om de middelbare school af te maken. Ik was nog maar 16 jaar, en woonde twee jaar bij mijn grootouders. Dat heeft me enorm veranderd. Als er al andere homo’s in dat dorpje woonden, hebben ze zich erg goed verscholen gehouden. Ik was enorm eenzaam in die tijd, en echt op mezelf aangewezen. Toen ging ik terug naar de stad. Eerst naar Damascus, waar ik mijn vriendje ontmoette. Hij woont daar nog steeds, en we zijn nu acht maanden samen. In Syrië is er geen Grindr, alleen Hornet en een site die ManJam heet. Voordat ik mijn vriendje ontmoette datete ik niet veel. Het was de bedoeling dat ik terug zou gaan naar Aleppo om Milieutechniek te studeren, maar volgens mijn moeder zou ik dan niet veilig zijn. Mijn vader gaf mij de keus: naar Damascus verhuizen om kleinkunst te stureren, of naar Turkije gaan met mijn broer. De logische, makkelijke keuze zou zijn om naar Damascus te gaan, dan kon ik samen zijn met mijn vriend en een studie volgen, en zou ik gelukkig zijn. Maar ik droomde er ook van om lmmaker te worden, en vooral om ergens te wonen waar ik niet dagelijks met oorlog en homofobie te maken zou hebben. Ik besloot om met mijn broer mee te gaan naar Turkije. Niets meer te verliezen We bleven twee maanden in Turkije. Het was erg moeilijk voor ons om daar een leven op te bouwen, te studeren en onafhankelijk te zijn. Mensen uit Syrië worden echt gehaat in Turkije. Ik besloot weg te gaan en te proberen naar Nederland te vluchten. Het lijkt een bizar idee om illegaal te gaan reizen. Maar ik had toch al niet voor de makkelijke oplossing gekozen. Het is erg gevaarlijk, je kunt om het leven komen. Je hebt vast gehoord over de ‘death boats’ die de Egeïsche Zee proberen over te steken van Turkije naar Griekenland. En zelfs op het Europese vasteland was er een truck met 71 Syrische vluchtelingen erin die allemaal zijn gestikt. Het is raar om op voorhand van die dingen af te weten, en toch te besluiten te vluchten. Ik had het gevoel dat ik niets meer kon verliezen. Toen ik klaar was om te vertrekken besloot mijn broer ook mee te gaan. Onze reis duurde ongeveer een maand. Er zijn twee soorten smokkelaars. Er zijn smokkelaars die je in een boot zetten en dat is het, dan heb je smokkelaars die echt met je meelopen – die worden guiders genoemd. We hebben zo’n guider gebruikt om de grens bij Hongarije over te steken. De meeste smokkelaars zijn leugenaars. Soms heb je de mogelijkheid om je geld aan een vriend te geven, en als je veilig bent aangekomen geef je die vriend een seintje en dan betaalt hij je smokkelaar. Zo heb ik het gedaan. Ik betaalde € 1.300 om de zee van Turkije naar Griekenland over te steken. Ik heb verhalen gehoord van andere vluchtelingen die extra betaalden zodat ze niet in een rubberboot Words Martijn Tulp / Fotografie Leonel Piccardo 212 013