H12_Middelpuntshoeken_en_omtrekshoeken
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
11<br />
9 RAAKLIJNEN UIT EEN PUNT AAN EEN CIRKEL<br />
We gaan uit van e<strong>en</strong> cirkel c <strong>en</strong> e<strong>en</strong> punt P geleg<strong>en</strong> buit<strong>en</strong> de cirkel.<br />
Gevraagd: e<strong>en</strong> methode om de raaklijn<strong>en</strong> uit P aan c te construer<strong>en</strong>.<br />
Oplossing<br />
We noem<strong>en</strong> O het middelpunt van de cirkel<br />
<strong>en</strong> A e<strong>en</strong> gezocht raakpunt.<br />
c<br />
A<br />
•<br />
Dan geldt (eig<strong>en</strong>schap van de raaklijn in<br />
e<strong>en</strong> punt van de cirkel):<br />
OA ⊥ AP<br />
Het lijnstuk [OP] wordt dus vanuit A<br />
onder e<strong>en</strong> rechte hoek gezi<strong>en</strong>.<br />
O •<br />
• P<br />
Volg<strong>en</strong>s de stelling van nr. 8 betek<strong>en</strong>t dat:<br />
c'<br />
A<br />
A ligt op de cirkel met middellijn [OP].<br />
•<br />
c<br />
Daaruit volgt de constructie:<br />
– construeer de cirkel c’ met middellijn<br />
[OP]<br />
O•<br />
•<br />
M<br />
• P<br />
– de rechte door P <strong>en</strong> e<strong>en</strong> snijpunt van de<br />
•<br />
cirkels c <strong>en</strong> c’ is e<strong>en</strong> raaklijn uit P aan<br />
B<br />
de cirkel c.<br />
Je stelt vast: uit e<strong>en</strong> punt buit<strong>en</strong> e<strong>en</strong> cirkel kunn<strong>en</strong> precies twee raaklijn<strong>en</strong> aan die<br />
cirkel getrokk<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />
Opmerking<br />
De rechte OP gaat door de middelpunt<strong>en</strong> O <strong>en</strong> M van de cirkels c <strong>en</strong> c’ <strong>en</strong> is dus<br />
e<strong>en</strong> symmetrieas van de hele figuur. Daaruit volgt:<br />
PO ⊥ AB ëPAë = ëPBë OP bissectrice van AÔB <strong>en</strong> van APˆ B<br />
VRAGEN EN OPDRACHTEN<br />
43 Neem e<strong>en</strong> cirkel c <strong>en</strong> e<strong>en</strong> punt P buit<strong>en</strong> de cirkel. Construeer de raaklijn<strong>en</strong><br />
uit P aan c.<br />
44 We nem<strong>en</strong> twee cirkels c 1<br />
<strong>en</strong> c 2<br />
met middelpunt<strong>en</strong> O 1<br />
<strong>en</strong> O 2<br />
, zó dat c 1<br />
<strong>en</strong> c 2<br />
ge<strong>en</strong> <strong>en</strong>kel punt geme<strong>en</strong>schappelijk hebb<strong>en</strong>.<br />
Construeer de raaklijn<strong>en</strong> uit O 1<br />
aan c 2<br />
<strong>en</strong> noem de raakpunt<strong>en</strong> A <strong>en</strong> B.<br />
Construeer de raaklijn<strong>en</strong> uit O 2<br />
aan c 1<br />
<strong>en</strong> noem de raakpunt<strong>en</strong> C <strong>en</strong> D.<br />
Bewijs dat O 1<br />
, O 2<br />
, A, B, C, D op één cirkel ligg<strong>en</strong>.<br />
45 Uit e<strong>en</strong> punt P geleg<strong>en</strong> op 25 cm van het middelpunt O van e<strong>en</strong> cirkel met<br />
straal 10 cm trekk<strong>en</strong> we beide raaklijn<strong>en</strong> aan die cirkel.<br />
a Hoe ver ligt P van de raakpunt<strong>en</strong> A <strong>en</strong> B?<br />
b Berek<strong>en</strong> de afstand tuss<strong>en</strong> de raakpunt<strong>en</strong>.<br />
c Berek<strong>en</strong> de grootte van de scherpe hoek tuss<strong>en</strong> de raaklijn<strong>en</strong>.<br />
228