Aangiftebereidheid

Conceptversie van 24 december 2014
ENQUÊTE
AANGIFTEBEREIDHEID
2014

Conceptversie van 24 december 2014
Colofon
Uitgever
Stichting HulpvoorHulpverleners
Verlaat 26, 1601 JW Enkhuizen
Telefoon: 088 – 112 5555
E-mail: info@hulpvoorhulpverleners.nl
Website: www.hulpvoorhulpverleners.nl
Inlichtingen
Telefoon: 088 – 112 5555
E-mail: info@hulpvoorhulpverleners.nl
Website: www.hulpvoorhulpverleners.nl
Copyright
© Stichting HulpvoorHulpverleners, Enkhuizen, 2014
Verveelvoudigen is toegestaan, mits de Stichting
HulpvoorHulpverleners als bron wordt vermeld.
Enquête aangiftebereidheid 2014

3

Conceptversie van 24 december 2014
Samenvatting
Respondenten
In totaal hebben 2.551 respondenten meegedaan aan onze enquête naar
de aangiftebereidheid van hulpverleners in 2014. 54% hiervan is
werkzaam bij een van de reguliere hulpverleningsdiensten, zoals
brandweer, ambulance of politie.
Agressie en geweld
Van de respondenten geeft 63% aan geconfronteerd te zijn met agressie
en geweld tegen hulpverleners tijdens de uitoefening van hun
werkzaamheden. 12% van de respondenten was niet op de hoogte dat zij
aangifte konden doen tegen de daders.
Bij agressie en geweld gaat het voor 48% om verbale agressie. Het aantal
incidenten voor onze respondenten is in 2013 ten opzichte van 2005 en
2006 verdrievoudigd.
Bekendheid aangifte procedure
66% van de hulpverleners zegt bekend te zijn met de procedure voor het
doen van aangifte bij agressie en geweld tegen hulpverleners. Over het
algemeen wordt aangegeven dat de medewerking van de werkgever en
politie naar tevredenheid heeft plaatsgevonden.
27% van de respondenten geeft aan aangifte van agressie en geweld te
hebben gedaan, maar heeft hier negatieve ervaringen aan overgehouden.
In de meeste gevallen gaat het dan om represailles die uitgevoerd zijn
door de daders die het privé adres kende van de hulpverlener via de
aangifteprocedure. Hieruit kan geconcludeerd worden dat het doen van
aangifte op nummer of anoniem nog niet voldoende bekend is bij de
politie die de aangifte opneemt of de werkgever van de hulpverlener.
Enquête aangiftebereidheid 2014 4

Conceptversie van 24 december 2014
Andere negatieve ervaringen zijn het niet vervolgen van de verdachten
door gebrek aan ondersteunende getuigenverklaringen. Voor
politieagenten die aangifte doen is slechts een persoon nodig, andere
hulpverleners moeten altijd met z’n tweeën of meer zijn om aangifte te
kunnen doen voor vervolging.
Bereidheid doen aangifte
Over het algemeen kan worden gesteld dat de hulpverleners zeer bereid
zijn tot het doen van aangifte. Wel wordt door veel hulpverleners
aangegeven dat het proces van aangifte doen eenvoudiger zou moeten en
dat zij liever niet een agent van zijn werk af willen houden.
Tevredenheid doen aangifte
Hulpverleners vinden het ontzettend belangrijk om aangifte te kunnen
doen. Alhoewel sommige vormen of de omvang van agressie en geweld
ook gerekend worden tot het beroepsrisico.
Bij het verhalen van materiële schade verwacht 49% geen
schadevergoeding te ontvangen en bij immateriële schade loopt het
percentage zelfs op naar 59. 60% van de respondenten denkt dan ook dat
de zij financieel nadeel zullen ondervinden als er keer wat met hen
gebeurd.
Enquête aangiftebereidheid 2014 5

6

Conceptversie van 24 december 2014
VOORWOORD
ENQUÊTE
AANGIFTEBEREIDHEID
2014
7

Hiermee publiceren wij de uitkomsten van onze enquête naar de
aangiftebereidheid onder hulpverleners.
Met de SIRE Campagne ‘Handen af van onze hulpverleners’ zijn wij de
maatschappelijke campagne gestart dat het niet normaal is dat men
agressief en gewelddadig hulpverleners bejegend die nota bene nog hulp
komen verlenen. Overheden, werkgevers en vakbonden hebben de laatste
jaren de nodige tijd en energie gestoken in het uitdragen van de
boodschap ‘Handen af’ en maatregelen afgekondigd om het werken
veiliger te maken.
Naar aanleiding van de vervolging van het Openbaar Ministerie van een
hulpverlener die zelf wat agressief reageerde naar iemand die daarvoor
zelf de hulpverlener agressief en gewelddadig de hulpverlener had
belaagd, vroegen wij ons af hoe groot de aangiftebereidheid eigenlijk is
onder de hulpverleners zelf. Daarnaast constateerde wij een toename van
het aantal meldingen voor hulp, opvang en begeleiding bij het doen van
aangifte of het bemiddelen in conflictsituaties tussen werknemer en
werkgever bij het doen van aangifte naar aanleiding van een incident met
agressie en geweld.
De respondenten hebben volledig uit eigen beweging gereageerd op onze
oproep op sociale media om de online enquête in te vullen. Wij hadden
geenszins gerekend op de grote hoeveelheid reacties die wij hierop
hebben ontvangen en zijn hier dan ook zeer content mee.
Wij vertrouwen erop dat de uitkomsten van onze enquête overheden,
werkgevers en vakbonden een goede kijk geven op de aangiftebereidheid
onder hulpverleners en hopen dat uitkomsten aanleiding zijn om de
situatie op enkele punten te verbeteren of te veranderen.
December 2014
Stichting HulpvoorHulpverleners
het bestuur
Stichting HulpvoorHulpverleners, Verlaat 26, 1601 JW Enkhuizen
T: 088 – 112 5555, E: info@hulpvoorhulpverleners.nl, W: www.hulpvoorhulpverleners.nl
IBAN: NL52ABNA0484035541, BTW: NL8513.75.200.B.01, KvK: 54620732, Statutaire zetel te Enkhuizen

Conceptversie van 24 december 2014
Inhoudsopgave
´ Samenvatting
´ Voorwoord
´ Algemeen
´ Doel 10
´ Opzet en uitvoering 11
´ Respondenten
´ Hulpverleningsdienst 14
´ Geografische spreiding 15
´ Aangiftebereidheid
´ Bekendheid 17
´ Agressie en geweld 18
´ Frequentie en soort 20
´ Ervaring met aangifte doen 23
´ Bereidheid 26
´ Tevredenheid 29
´ Overige factoren 31
´ Vragenlijst
9 | Enquête aangiftebereidheid 2014
9

Conceptversie van 24 december 2014
ALGEMEEN
ENQUÊTE
AANGIFTEBEREIDHEID
2014

Conceptversie van 24 december 2014
Met de SIRE campagne ‘Handen af van onze
hulpverleners ……’ hebben wij een maatschappelijke
discussie weten los te maken over agressie en geweld
tegen hulpverleners. Overheid, werkgevers en
vakbonden besteden veel aandacht aan dit thema, zoals
weerbaarheidstrainingen, registratiesystemen van
agressie en geweld en zwaardere straffen tegen
geweldplegers tegen hulpverleners.
Doel
Met het houden van deze enquête willen wij onderzoek doen naar de
aangiftebereidheid onder hulpverleners. Willen hulpverleners wel aangifte
doen en hebben de verschillende initiatieven en extra aandacht wel het
gewenste effect en de nodige bekendheid?
In de afgelopen jaren zijn er veel initiatieven geweest om daders van
agressie en geweld tegen hulpverleners harder of strenger te straffen en
om aandacht te vragen onder de hulpverleners voor het doen van
aangifte. Met name bij dit laatste onderwerp worden wij met enige
regelmaat overspoelt met meldingen dat dit in sommige gevallen niet
werkt of niet naar tevredenheid van de hulpverlener wordt uitgevoerd.
Opzet en uitvoering
Voor het verkrijgen van een antwoord op de vraag of hulpverleners wel
bereid zijn om aangifte te doen als zij geconfronteerd worden met
agressie en geweld, zijn diverse vragen bij elkaar verzameld. Vervolgens
zijn deze vragen in een chronologische volgorde geplaatst en voorgelegd
aan een aantal vrijwilligers. Op deze wijze is getracht om de vragen zo
simpel en doeltreffend mogelijk te verwoorden met een zo groot mogelijke
kans op het gewenste resultaat.
11 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Hierna is de definitieve vragenlijst aangemaakt in een online oplossing van
Adobe, omdat deze software in staat is om ook vragen te verbergen of
juist verplicht te laten zijn als een bepaald antwoord gekozen is. Als
hulpverleners immers in het begin van de vragenlijst aangeven dat zij zelf
nooit geconfronteerd zijn met agressie en geweld, is het ook niet
wenselijk om ze allemaal vragen voor te leggen die hier juist wel over
gaan. Hiermee wordt voorkomen dat de vragenlijst te lang wordt, maar
ook gevoed wordt met kwalitatief goede antwoorden en informatie.
Ook bevat de vragenlijst de mogelijkheid tot het geven van suggesties of
aanvullende informatie. Het verwerken van deze informatie is soms lastig
geweest, maar over het algemeen zeer bruikbaar voor het verkrijgen van
een beeld en beleving vanuit de hulpverlener over dit onderwerp.
Daarnaast is in een enkel geval contact opgenomen met de hulpverlener
zelf om een nadere uitleg te krijgen van zijn of haar antwoorden.
12 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
RESPONDENTEN
ENQUÊTE
AANGIFTEBEREIDHEID
2014

Conceptversie van 24 december 2014
Via sociale media hebben wij hulpverleners opgeroepen
tot het invullen van onze online enquête. Er is geen
verzoek gericht aan een werkgever of een specifieke
hulpverleningsdienst om mee te werken aan deze
enquête of om haar werknemers of vrijwilligers op te
roepen om medewerking te verlenen aan onze enquête.
Hulpverleningsdienst
Aan de deelnemers van de enquête is gevraagd aan welke
hulpverleningsdienst zij verbonden zijn. Naast de gebruikelijke
hulpverleningskolommen, zoals Brandweer, Ambulance en Politie, hebben
wij ook andere diensten toegevoegd.
Er staan immers veel meer mensen dagelijks onvoorwaardelijk paraat voor
het garanderen van onze vrede en veiligheid. Ook zij kunnen onverwachts
geconfronteerd worden met agressie en geweld. En hulpverlener
definiëren wij als degene die (nood)hulp verleent.
Tijdens de enquête zijn wij ook meerdere malen benaderd met het
verzoek om de lijst van werkzaamheid uit te breiden. Hieraan hebben wij
uiteraard gehoor gegeven. Desondanks zijn er nog een aantal
respondenten die niet in te delen zijn of toe te wijzen zijn aan een dienst
en zijn er een aantal respondenten die niet wilde vertellen bij welke dienst
zijn werkzaam zijn.
Wat ons wel is opgevallen, is dat iets minder dan de helft van de
respondenten werkzaam is bij een andere hulpverleningsdienst dan de
reguliere kolommen die wij doorgaans als de hulpverleningsdiensten
aanmerken. Wij doelen hierbij op de brandweer, ambulance en politie.
54% werkt bij Brandweer, Ambulance of Politie
14 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Een verdeling naar hulpverleningsdienst of hulpverleningskolom van de in
totaal 2.551 respondenten is als volgt weer te geven.
Dienst Aantal Dienst Aantal
Politie 627 First Responder 38
Brandweer 494 Gemeente 32
Rode Kruis 269 Verpleegkundige 32
Ambulance 247 KNRM 25
EHBO-vereniging 133 Huisarts 21
Beveiliging 114 Verkeersregelaar 21
BOA 95 Burgerhulp 19
Justitie 76 Dierenambulance 15
Reddingsbrigade 57 Weginspecteur 14
Thuiszorg 53 Koninklijke Marechaussee 13
SEH ziekenhuis 51 ANWB 12
Openbaar vervoer 43 Niet hierboven genoemd 6
GGZ 42 Wil ik niet vermelden 2
Als hulpverlener is gedefinieerd iedereen die (nood)hulp verricht.
Geografische spreiding
Aan de respondenten is gevraagd in welke provincie zij werkzaam zijn en
als dat niet aan te geven was kon de optie ‘Heel Nederland’ worden
geselecteerd. Dit levert het volgende beeld op van de 2.551
respondenten.
Locatie % Locatie %
Zuid-Holland 29 Drenthe 4
Noord-Brabant 17 Utrecht 4
Noord-Holland 12 Limburg 4
Gelderland 9 Friesland 3
Groningen 6 Flevoland 2
Overijssel 6 Zeeland 1
Heel Nederland 3
15 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
AANGIFTEBEREIDHEID
ENQUÊTE
AANGIFTEBEREIDHEID
2014

Conceptversie van 24 december 2014
De diverse initiatieven en de nodige aandacht van
overheid, werkgever en vakbonden op agressie en
geweld tegen hulpverleners heeft geresulteerd in een
aantal verbeterende processen voor het doen van
aangifte. Denk bijvoorbeeld aan het doen van aangifte
op nummer in plaats van op naam. Hierdoor wordt het
voor de hulpverlener mogelijk om aangifte te doen,
zonder dat deze zijn of haar privé adres bekend hoeft te
maken aan de gedaagde.
Bekendheid
Van de respondenten geeft 66% aan bekend te zijn met de procedure
voor het doen van aangifte voor agressie en geweld tijdens de
werkzaamheden als hulpverlener.
Dit lijkt in eerste instantie een goede score en recht doen aan de
inspanning die overheid, werkgever en vakbonden hebben gepleegd aan
informatie voorziening naar de werknemers dan wel hun leden over dit
thema. Bij een nadere bestudering van de gegeven antwoorden, blijkt dit
toch niet zo rooskleurig.
Bij de groep hulpverleners die aangeven niet bekend te zijn met de
procedure voor het doen van aangifte, geeft driekwart aan geconfronteerd
te zijn met agressie en geweld in het verleden tijdens het uitoefenen van
hun werkzaamheden als hulpverlener. Terwijl het merendeel van de
hulpverleners die aangeeft wel bekend te zijn met de procedure aangeeft
nog nooit te zijn geconfronteerd met agressie en geweld.
66% is bekend met de aangifte procedure
17 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Agressie en geweld
Agressie en geweld hebben wij gedefinieerd als verbale agressie,
bedreiging, fysieke agressie of seksueel. 63% van de respondenten geeft
aan geconfronteerd te zijn met agressie en geweld in het verleden.
2004
2005
2006
2007
2008
2009
2010
2011
2012
2013
2014
Hierbij is het ons opgevallen dat een grote groep hulpverleners wel
aangeeft dat zij geconfronteerd is met agressie en geweld tijdens de
uitoefening van de werkzaamheden als hulpverlener, maar aangeeft niet
bekend te zijn met de procedure voor het doen van aangifte hiervan.
Deze uitkomst wordt enigszins bevestigd dat slechts in 20% van de
bovengenoemde gevallen daadwerkelijk aangifte is gedaan en in 36% van
de gevallen niet.
63% is geconfronteerd met agressie en geweld
18 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
De respondenten die aangeven dat zij geen aangifte hebben gedaan van
een situatie met agressie en geweld, hebben hiervoor over het algemeen
bewust voor gekozen. 12% van de respondenten gaf aan dat zij niet op
de hoogte waren dat zij bij een dergelijke situatie zouden kunnen doen.
Bij het analyseren van de redenen om geen aangifte te gaan doen bij
agressie en geweld kan worden teruggebracht naar een tweetal
stromingen, namelijk:
´ Niet zinvol
Dit kan voortkomen uit toch de onbekendheid met de mogelijkheid om
anoniem aangifte te kunnen doen, het als een bijkomstigheid van het
beroep wordt geacht of dat de situatie van de dader dusdanig is dat
een mogelijke vervolging niet resultaat of een veroordeling zou leiden.
´ Niet wenselijk
Over het algemeen wordt aangegeven dat een hulpverlener liever
gewoon hulp blijft verlenen en niet anderen gaat lastigvallen met het
doen van aangifte. Het gevoel dat een agent dan van zijn reguliere
werk wordt afgehaald en niet inzetbaar is op dat moment voor de
vrede en veiligheid van de maatschappij, is een enorme drempel voor
velen om te nemen.
Onder de categorie antwoorden die geschaard kunnen worden als ‘niet
zinvol’, zijn veel ook schrijnende situaties genoemd. Denk hierbij aan de
angst om de baan te verliezen als er toch aangifte wordt gedaan,
represailles van de dader of waarbij door werkgever of Openbaar
Ministerie wordt aangegeven dat vervolging van de dader helemaal geen
zin heeft. De meeste respondenten van die situaties geven vervolgens ook
aan nog dagelijks geconfronteerd te worden met de gevolgen van die
situatie.
12% wist niet dat ze aangifte konden doen
19 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Frequentie en soort
Gesteld kan dus worden dat veel hulpverleners worden geconfronteerd
met agressie en geweld tijdens de uitvoering van hun werkzaamheden en
ook is aangegeven dat het aantal gevallen toeneemt de laatste jaren.
Verbale agressie
Onder verbale agressie verstaan wij schelden, schreeuwen, vernederen,
treiteren en/of pesten.
Weet ik niet
> 10 keer
6 tot 10 keer
2 tot 5 keer
1 keer
Nooit
Uit de toelichting kan overigens worden opgemaakt dat het treiteren en/of
pesten overwegend van de eigen collega’s komt en niet van derden.
Bedreiging en/of intimidatie
Onder bedreiging en/of intimidatie verstaan wij bedreigen, stalken,
achtervolgen, chanteren, onder druk zetten, dreigbrief, bedreigen
gezinsleden.
Weet ik niet
> 10 keer
6 tot 10 keer
2 tot 5 keer
1 keer
Nooit
20 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Fysieke agressie
Onder fysieke agressie verstaan wij duwen, slaan, schoppen, spugen,
vastgrijpen, verwonden, fysiek hinderen, obstructie, gooien met en/of
vernielen van voorwerpen.
Weet ik niet
> 10 keer
6 tot 10 keer
2 tot 5 keer
1 keer
Nooit
Seksuele intimidatie
Onder seksuele intimidatie verstaan wij nafluiten, seksueel getinte
opmerkingen, blikken, handtastelijkheden, aanranding of verkrachting.
Weet ik niet
> 10 keer
6 tot 10 keer
2 tot 5 keer
1 keer
Nooit
Discriminatie
Onder discriminatie verstaan wij negatieve opmerkingen of gedragingen
met betrekking tot sekse, huidskleur, geloof, leeftijd of seksuele
geaardheid.
Weet ik niet
> 10 keer
6 tot 10 keer
2 tot 5 keer
1 keer
Nooit
21 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
De respondenten geven dat zij het meest geconfronteerd worden met
verbale agressie en het minste met seksuele intimidatie.
3%
10%
verbale agressie
Bedreiging en/of
intimidatie
20%
48%
Fysieke agressie
19%
Seksuele
intimidatie
Discriminatie
Bij de analyse van de gegevens blijkt agressie en geweld net iets meer
voorkomt in het westen dan in het oosten van het land en er nagenoeg
geen verschil zit tussen het noorden en het zuiden van het land.
48% is verbale agressie
22 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Ervaring met aangifte doen
Veel hulpverleners worden dus geconfronteerd met agressie en geweld en
in een aantal gevallen wordt hier aangifte van gedaan. Maar wat zijn de
ervaringen eigenlijk van de hulpverleners over het doen van aangifte
eigenlijk?
Legenda
n Geen mening
n Heel onbelangrijk
n Niet belangrijk
n Belangrijk
n Heel belangrijk
Uitkomsten
Bereidheid van uw werkgever bij het opnemen van uw aangifte.
13% 11% 11% 43% 22%
Bereidheid van de politie bij het opnemen van uw aangifte.
8% 6% 27% 40% 19%
Afhandeling van uw aangifte door uw werkgever.
16% 16% 16% 41% 11%
Afhandeling van uw aangifte door de politie.
11% 13% 32% 33% 11%
23 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Informatieverstrekking over het proces van de aangifte.
8% 21% 21% 40% 10%
Het effect van het doen van aangifte over bedreiging bij de
daders.
23% 35% 21% 19%
De aandacht van de overheid of uw werkgever over bedreiging
tijdens de werkzaamheden als hulpverlener.
8% 29% 21% 37% 5%
De ondersteuning van de overheid of uw werkgever in nazorg en
opvang.
11% 27% 24% 30% 8%
De ondersteuning van de overheid of uw werkgever in het
begeleiden van het doen van aangifte voor bedreiging.
17% 22% 17% 38% 6%
Nadere toelichting
Bij het analyseren van de gegevens blijkt dat niet alle hulpverleners op de
hoogte zijn van het doen van aangifte indien zij confronteert worden met
agressie en geweld tijdens het uitoefenen van hun functie als
hulpverlener. Niet iedereen doet aangifte als een dergelijke situatie zich
voordoet om verschillende redenen.
Hierbij valt ons op dat 12% van de respondenten die geconfronteerd zijn
met agressie en geweld niet bekend zijn met de mogelijkheid van het
doen van aangifte.
24 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Ook valt het ons op dat 27% van de respondenten die aangeven bekend
te zijn met de procedure voor het doen van aangifte, vervolgens aangeven
geen vertrouwen te hebben in het doen van aangifte. Hierbij wordt als
voornaamste reden opgegeven dat dader komt te beschikken over de
privé gegevens van de hulpverlener en dat er represailles zijn geweest.
Blijkbaar is deze groep hulpverleners niet op de hoogte van de
mogelijkheid om anoniem (aangifte op nummer) te kunnen doen.
Als men dan aangifte gaat doen, is er niet altijd het gevoel dat het doen
van aangifte zal gaan bijdragen aan het verminderen van agressie en
geweld tegen hulpverleners. Met name het eisen van strengere straffen
tegen daders van agressief en gewelddadig gedrag tegen hulpverleners
wordt niet met veel vertrouwen tegemoet gezien. Niet alleen geven veel
hulpverleners aan dat zij vinden dat niemand zich schuldig zou moeten
maken aan het plegen van agressief en gewelddadig gedrag jegens
anderen, maar ook dat zij zich niet meer of belangrijker voelen dan
anderen die slachtoffer worden van agressief en gewelddadige incidenten.
Tot slot kan worden geconcludeerd dat de bereidheid van werkgever,
overheid en politie als goed wordt ervaren. Echter kan de tevredenheid
voor de ondersteuning bij het doen van aangifte nog veel beter.
27% kent procedure maar geen vertrouwen
25 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Bereidheid
Wij hebben de respondenten niet alleen gevraagd welke ervaringen zij
hebben met het doen van aangifte voor agressie en geweld tegen
hulpverleners, maar ook naar de bereidheid voor het doen van aangifte.
Legenda
n Nee
n Misschien
n Ja
Uitkomsten
Bij mondelinge bedreiging.
20% 43% 37%
Veel hulpverleners geven aan dit een beetje bij het vak van hulpverlener
hoort. Mensen roepen veel en over het algemeen doet schelden geen pijn
en is er dus geen aanleiding om aangifte te gaan doen.
Ook de hoeveelheid van verwensingen dat hulpverleners horen, is een
reden om niet altijd aangifte te gaan doen. Anders kan men wel bezig
blijven.
In sommige situaties is er zelfs begrip voor de scheldkanonnades en
verwensingen, zoals het uiten van de machteloosheid of een reactie op
hetgeen zojuist is voorgevallen.
Een aantal hulpverleners vragen zich overigens af of het wel ooit tot
vervolging kan komen als er aangifte gedaan wordt. Een dergelijke
situatie is immers niet eenvoudig te bewijzen.
26 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Bij grove belediging.
22% 34% 43%
Net als bij het voorgaande worden dezelfde opmerkingen gemaakt voor
het niet doen of nog twijfelen voor het doen van aangifte.
Bij fysieke bedreiging.
16% 80%
Voor de meeste hulpverleners is dit wel aanleiding om aangifte te doen en
degene die nog twijfelen of geen aangifte gaan doen, hebben hiervoor
een aantal duidelijke stellingen ingenomen.
Over het algemeen wordt gekeken naar de dader. Als dit een
psychiatrische patiënt is, wordt het doen van aangifte niet noodzakelijk
geacht. Kans op vervolging wordt nihil geschat en wordt de patiënt vaak
ook niets verweten.
Bij het oplopen van letsel.
96%
Over het algemeen kan worden gesteld dat hierbij een drempel wordt
overschreden en dat een dergelijke situatie bijna altijd zal leiden tot een
aangifte. Degene die dit niet gaan doen of nog twijfelen hebben geen
goede ervaringen in het verleden gehad met het doen van aangifte.
Bij het oplopen van schade aan persoonlijke bezittingen.
9% 90%
Ook in een dergelijk geval wordt overwegend aangifte gedaan. Voor de
hulpverleners die twijfelen is het de overweging of de verzekering van de
werkgever de schade gaat vergoeden. Anders wordt alsnog aangifte
gedaan om de schade te verhalen.
27 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Bij het oplopen van schade aan materiaal.
13% 86%
In deze situatie wordt over het algemeen hetzelfde gereageerd als op de
vorige stelling. Wel geven velen aan een dergelijke situatie te melden bij
de werkgever (van wie hoogstwaarschijnlijk het materiaal is) en dan aan
haar overlaten of er wel of geen aangifte gedaan gaat worden.
Nadere toelichting
Bij de ruimte voor toelichtingen wordt met enige regelmaat geantwoord
dat men vreest voor mogelijke represailles van de daders. Hieruit kan
worden opgemaakt dat het doen van aangifte op nummer of anoniem nog
niet goed ingeburgerd is onder de hulpverleners.
Een andere conclusie die getrokken kan worden is dat veel hulpverleners
agressie en geweld als een onderdeel zien van het beroep dat zij
uitoefenen en er dus gewoon bij hoort. Wel wordt het als zeer belangrijk
ervaren dat hun werkgever en de overheid hun goed opvangen en
voorbereiden op een dergelijke situatie, zodat zij zich weerbaar kunnen
gedragen in een dergelijke situatie.
Echter heeft zo’n 14% van de respondenten aangegeven negatieve
ervaringen te hebben met het doen van aangifte in het verleden en de
opvang en nazorg van hun werkgever in een dergelijk geval.
14% heeft negatieve ervaringen
28 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Tevredenheid
Uiteraard is het ook belangrijk dat de hulpverleners tevreden zijn over het
doen van aangifte in geval van agressie en geweld tegen hulpverleners.
Legenda
n Geen mening
n Heel onbelangrijk
n Niet belangrijk
n Belangrijk
n Heel belangrijk
Uitkomsten
Hoe belangrijk is aangifte doen voor u?
52% 39%
Hoe belangrijk is het ontvangen van een terugkoppeling van de
aangifte voor u?
39% 60%
Hoe belangrijk is het dat uw werkgever aandacht heeft voor
bedreigingen aan het adres van hulpverleners?
36% 62%
91% vindt aangifte doen belangrijk
29 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Hoe belangrijk is het dat de overheid aandacht heeft voor
bedreigingen aan het adres van hulpverleners?
22% 77%
Hoe belangrijk is het dat uw werkgever u steunt bij het doen van
aangifte?
30% 66%
Hoe belangrijk is het dat de overheid u steunt bij het doen van
aangifte?
30% 64%
Hoe belangrijk is het effect van het doen van aangifte voor u?
5% 7% 37% 50%
Hoe belangrijk is het voor u dat de daders gestart worden voor
u?
24% 69%
93% vindt straffen daders belangrijk
30 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Overige factoren
Legenda
n Weet ik niet
n Nee
n Vertrouw ik op
n Ja
Uitkomsten
Bent u er van overtuigd dat u steun en begeleiding krijgt van uw
werkgever bij het doen van aangifte?
4% 20% 48% 28%
Bent u er van overtuigd dat u steun en begeleiding krijgt van de
overheid bij het doen van aangifte?
16% 40% 37% 7%
Bent u er van overtuigd dat u uw opgelopen materiële schade
kunt verhalen op de dader of daders?
9% 49% 26% 16%
Bent u er van overtuigd dat u uw opgelopen immateriële schade
kunt verhalen op de dader of daders?
11% 59% 22% 8%
59% schadevergoeding immateriële schade
31 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Bent u er van overtuigd dat uw werkgever u voldoende steunt en
begeleid als u tijdelijk arbeidsongeschikt bent geworden naar
een incident met agressie en geweld tijdens de uitvoering van uw
werkzaamheden?
11% 22% 47% 20%
Bent u er van overtuigd dat uw werkgever u voldoende steunt en
begeleid als u voor altijd arbeidsongeschikt bent geworden naar
een incident met agressie en geweld tijdens de uitvoering van uw
werkzaamheden?
12% 34% 40% 14%
Bent u er van overtuigd dat u nooit financieel nadeel zult
ondervinden van uw werkzaamheden als hulpverlener en in
aanraking bent gekomen met agressie en geweld?
12% 60% 21% 7%
Bent u er van overtuigd dat het doen van aangifte effect heeft
voor de toekomst?
12% 27% 32% 29%
Bent u er van overtuigd dat het harder straffen van de daders
zinvol is en agressie en geweld voorkomt in de toekomst?
8% 11% 17% 64%
81% preventieve werking harder straffen
32 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
VRAGENLIJST
ENQUÊTE
AANGIFTEBEREIDHEID
2014

Conceptversie van 24 december 2014
Dit onderzoek gaat in op de aangiftebereidheid onder hulpverleners en
wat de eventuele problemen zijn bij het doen van aangifte. Wij stellen uw
deelname zeer op prijs.
Met deze enquête willen wij onderzoeken naar de aangifte bereidheid
onder hulpverleners en wat de eventuele problemen zijn bij het doen van
aangifte.
Wanneer wij het hebben in deze enquête over agressie en geweld dan kan
het hierbij gaan om verbale agressie, bedreiging, fysieke agressie,
seksuele intimidatie of discriminatie.
Om u op de hoogte te houden van ons onderzoek en om te voorkomen
dat u meerdere keren meedoet aan dit onderzoek, willen wij graag
beschikken over uw e-mailadres. Wij zullen dit e-mailadres ook alleen
gebruiken voor dit doel en hierna uw e-mailadres verwijderen uit onze
database. Wij rekenen op uw begrip hiervoor.
Uw e-mailadres
Bij welke hulpverleningsdienst of in welke
hulpverleningskolom bent u werkzaam?
En in welke provincie?
Bent u bekend met de procedure voor het doen
van aangifte voor agressie en geweld tijdens
uw werkzaamheden als hulpverlener?
Heeft u zelf uit hoofde van uw functie als
hulpverlener te maken gehad met agressie en
geweld?
………………………………….
………………………………….
………………………………….
O Ja
O Nee
O Ja
O Nee
34 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
In welk jaar of welke jaren
heeft u uit hoofde van uw functie als
hulpverlener te maken gehad met agressie en
geweld?
Het kan hierbij gaan om verbale agressie,
bedreiging, fysieke agressie, seksuele
intimidatie of discriminatie?
(meerdere antwoorden mogelijk)
Heeft u hier toen aangifte van gedaan?
Zou u willen toelichten waarom u toen geen of
niet altijd aangifte heeft gedaan?
O 2014
O 2013
O 2012
O 2011
O 2010
O 2009
O 2008
O 2007
O 2006
O 2005
O 2004 en/of eerder
O Ja
O Nee
O Niet in alle gevallen
………………………………….
U heeft aangegeven dat u in het verleden wel eens te maken hebt gehad
met agressie en geweld uit hoofde van de uitoefening van uw functie als
hulpverlener.
Met de hierna volgende vragen trachten wij de frequentie en het soort
bedreiging te achterhalen over een dergelijke situatie in de afgelopen 5
jaren (60 maanden).
Verbale agressie
(schelden, schreeuwen,
vernederen, treiteren,
pesten)
Nooit
1 x
2 tot
5 x
6 tot
10 x
>
10 x
Weet
ik
niet
meer
O O O O O O
35 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Bedreiging en/of
intimidatie
(bedreigen, stalken,
achtervolgen, chanteren,
onder druk zetten,
dreigbrief, bedreigen
gezinsleden)
Fysieke agressie
(duwen, slaan, schoppen,
spugen, vastgrijpen,
verwonden, fysiek
hinderen, obstructie,
gooien met en/of
vernielen van
voorwerpen)
Seksuele intimidatie
(nafluiten, seksueel
getinte opmerkingen,
blikken,
handtastelijkheden,
aanranding of
verkrachting)
Discriminatie
(negatieve opmerkingen
of gedragingen met
betrekking tot sekse,
huidskleur, geloof, leeftijd
of seksuele geaardheid)
Nooit
1 x
2 tot
5 x
6 tot
10 x
>
10 x
Weet
ik
niet
meer
O O O O O O
O O O O O O
O O O O O O
O O O O O O
U heeft aangegeven dat u in het verleden wel eens te maken hebt gehad
met agressie en geweld uit hoofde van de uitoefening van uw functie als
hulpverlener en dat u hiervan aangifte heeft gedaan.
36 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Met de hierna volgende vragen trachten wij te achterhalen hoe u dat
destijds heeft ervaren.
Bereidheid van uw
werkgever bij het
opnemen van uw
aangifte
Bereidheid van de politie
bij het opnemen van uw
aangifte
Afhandeling van uw
aangifte door uw
werkgever
Afhandeling van uw
aangifte door de politie
Informatie verstrekking
over het proces van de
aangifte
Het effect van het doen
van aangifte over
bedreiging bij de daders
De aandacht van de
overheid of uw
werkgever over
bedreiging tijdens de
werkzaamheden als
hulpverlener
De ondersteuning van de
overheid of uw
werkgever in nazorg en
opvang
Geen
mening
Niet
tevreden
Zeer
ontevreden
Tevreden
Zeer
tevreden
O O O O O
O O O O O
O O O O O
O O O O O
O O O O O
O O O O O
O O O O O
O O O O O
37 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
De ondersteuning van de
overheid of uw
werkgever in het
begeleiden van het doen
van aangifte voor
bedreiging
Geen
mening
Niet
tevreden
Zeer
ontevreden
Tevreden
Zeer
tevreden
O O O O O
Wanneer bent u, tijdens uw werkzaamheden als hulpverlener, bereid om
aangifte te doen?
Nee Misschien Ja
Bij mondelinge bedreiging O O O
Bij grove belediging O O O
Bij fysieke bedreiging O O O
Bij het oplopen van letsel O O O
Bij het oplopen van schade aan persoonlijke
bezittingen
O O O
Bij het oplopen van schade aan materiaal O O O
Indien nee werd ingevuld op een bovengenoemde vraag, dan verscheen
het verzoek om aan te geven waarom er dan geen aangifte gedaan zou
worden.
We willen graag weten hoe tevreden u bent over het aangifte proces.
Hoe belangrijk is
aangifte
kunnen doen voor u?
Geen
mening
Niet
tevreden
Zeer
ontevreden
Tevreden
Zeer
tevreden
O O O O O
38 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Hoe belangrijk is het
ontvangen van een
terugkoppeling van de
aangifte voor u?
Hoe belangrijk is het
dat uw werkgever
aandacht heeft voor
bedreigingen aan het
adres van
hulpverleners?
Hoe belangrijk is het
dat de overheid
aandacht heeft voor
bedreigingen aan het
adres van
hulpverleners?
Hoe belangrijk is het
dat uw werkgever u
steunt bij het doen van
aangifte?
Hoe belangrijk is het
dat de overheid u
steunt bij het doen van
aangifte?
Hoe belangrijk is het
effect van het doen
van aangifte voor u?
Hoe belangrijk is het
voor u dat de daders
gestraft worden voor
u?
Geen
mening
Niet
tevreden
Zeer
ontevreden
Tevreden
Zeer
tevreden
O O O O O
O O O O O
O O O O O
O O O O O
O O O O O
O O O O O
O O O O O
Eventuele aangifte bereidheid onder hulpverleners is ook afhankelijk van
een aantal factoren.
39 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Welke overtuiging heeft u bij de volgende stellingen?
Bent u er van overtuigd dat u steun en
begeleiding krijgt van uw werkgever bij
het doen van aangifte?
Bent u er van overtuigd dat u steun en
begeleiding krijgt van de overheid bij
het doen van aangifte?
Bent u er van overtuigd dat u uw
opgelopen materiële schade kunt
verhalen op de dader of daders?
Bent u er van overtuigd dat u uw
opgelopen immateriële schade kunt
verhalen op de dader of daders?
Bent u er van overtuigd dat uw
werkgever u voldoende steunt en
begeleid als u tijdelijk
arbeidsongeschikt bent geworden naar
een incident met agressie en geweld
tijdens de uitvoering van uw
werkzaamheden als hulpverlener.
Bent u er van overtuigd dat uw
werkgever u voldoende steunt en
begeleid als u voor altijd
arbeidsongeschikt bent geworden naar
een incident met agressie en geweld
tijdens de uitvoering van uw
werkzaamheden als hulpverlener.
Bent u er van overtuigd dat u nooit
financieel nadeel zult ondervinden van
uw werkzaamheden als hulpverlener
en in aanraking bent gekomen met
agressie en geweld?
Weet
ik
niet
Nee
Vertrouw
ik op
Ja
O O O O
O O O O
O O O O
O O O O
O O O O
O O O O
O O O O
40 | Enquête aangiftebereidheid 2014

Conceptversie van 24 december 2014
Weet
ik
niet
Nee
Vertrouw
ik op
Ja
Bent u er van overtuigd dat het doen
van aangifte effect heeft voor de
toekomst?
Bent u er van overtuigd dat het harder
straffen van de daders zinvol is en
agressie en geweld voorkomt in de
toekomst?
O O O O
O O O O
Is er iets dat u graag nog kwijt zou willen naar aanleiding van deze
enquête??
41 | Enquête aangiftebereidheid 2014