Kwetsbaar
final
final
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Screeningsmethode<br />
ontdekt risico<br />
functieverlies bij ouderen<br />
Auteur: Vanity Colina<br />
Functieverlies bij ouderen<br />
Uit het promotieonderzoek<br />
van dr. Jita Hoogenduijn,<br />
verplegingswetenschapper,<br />
blijkt dat men met 4 eenvoudige<br />
vragen bij opname in het<br />
ziekenhuis al kan vaststellen of<br />
een oudere patiënt risico loopt op<br />
het ontwikkelen van onherstelbare<br />
functieverlies.<br />
Met vier eenvoudige vragen kan<br />
bij opname in het ziekenhuis<br />
al worden vastgesteld of een<br />
oudere patiënt risico loopt op<br />
het ontwikkelen van blijvend<br />
functieverlies.<br />
Vergrijzing<br />
Het is geen verrassing dat door de<br />
toenemende en dubbele vergrijzing<br />
het aantal ziekenhuisopnames<br />
onder ouderen sterk is toegenomen.<br />
Ouderen vormen een aanzienlijk deel<br />
van de patiëntenpopulatie, dit is ruim<br />
25% (cbo, 2006).<br />
Autonomie bij ouderen<br />
Ruim dertig tot zestig procent van de<br />
patiënten ouder dan 65 jaar die in<br />
het ziekenhuis worden opgenomen<br />
krijgt te maken met functieverlies<br />
(Hoogerduijn, 2007). Functieverlies<br />
zal leiden tot verlies van autonomie<br />
en zelfstandigheid Het gevolg is<br />
dat vaak deze ouderen een langere<br />
ziekenhuisopname nodig hebben,<br />
ook in de thuissituatie meer hulp<br />
nodig hebben en er is mogelijk zelfs<br />
permanente verpleeghuisopname<br />
nodig.<br />
42<br />
<strong>Kwetsbaar</strong>heid<br />
Met de leeftijd neemt vaak de<br />
kwetsbaarheid toe.<br />
Bij deze doelgroep is er sprake<br />
van een opeenstapeling van<br />
risicofactoren, waardoor zij over het<br />
algemeen sneller achteruit kunnen<br />
gaan na bijvoorbeeld een val of bij<br />
ziekte.<br />
De zorg voor kwetsbare ouderen<br />
is vaak complex vanwege de co<br />
morbiditeit en polyfarmacie.<br />
Een aantal van de risicofactoren<br />
waarmee deze doelgroep mee<br />
te maken kunnen krijgen zijn<br />
bijvoorbeeld ondervoeding, slecht<br />
evenwicht, verminderde fysieke<br />
reservecapaciteit en cognitieve<br />
achteruitgang. Door deze aspecten<br />
zullen zij eerder in een verpleeghuis<br />
belanden na een fractuur, sneller<br />
complicaties ontwikkelen bij een<br />
pneumonie of een delirant worden<br />
tijdens ziekenhuisopname.<br />
Verhoogd risico functieverlies<br />
ouderen<br />
Hoogerduijn onderzocht in haar<br />
promotieonderzoek naar een manier<br />
om ouderen op te sporen die een<br />
verhoogd risico lopen op blijvende<br />
functieverlies.<br />
Het tijdig opsporen en in kaart<br />
brengen van de risico’s zijn van<br />
belang.<br />
Wanneer de verpleegkundige tijdig<br />
signaleert welke risico’s er zijn, dan<br />
kan bekeken worden welke mogelijke<br />
problemen kunnen optreden en welke<br />
zorg de patiënt nodig heeft.<br />
Daardoor ontstaat er ook een groep<br />
waarbij extra zorg niet nodig blijkt te<br />
zijn.<br />
Dat verbetert de efficiency van de<br />
zorg en verlicht het werk van de<br />
verpleegkundige.<br />
Dr.Jita Hoogerduijn ontwikkelde het<br />
model met maar vier predictoren wat<br />
ouderen met een verhoogd risico op<br />
functieverlies kan selecteren.<br />
1. Had de patiënt al voor de opname<br />
hulp nodig bij IADL?<br />
2. Gebruikt de patiënt een hulpmiddel<br />
bij het lopen?<br />
3. Heeft de patiënt hulp nodig bij het<br />
reizen?<br />
4. Heeft de patiënt wel of geen<br />
onderwijs meer gevolgd na het 14e<br />
levensjaar?<br />
Hoewel er altijd een paar ‘valse’<br />
resultaten zullen zijn, zal een<br />
substantieel deel van de oudere<br />
patiënten (ongeveer 30 procent)<br />
worden geselecteerd als zijnde niet<br />
‘at risk’. Aan deze ouderen hoeft geen<br />
extra zorg te worden geboden.<br />
Voorkomen is beter dan genezen<br />
Afname in de zelfredzaamheid van<br />
ouderen kan dus in bepaalde situaties<br />
worden voorkomen.<br />
Door de risico’s in kaart te brengen<br />
en te anticiperen op de complicaties<br />
kan functieverlies na opname in het<br />
ziekenhuis worden voorkomen en-/of<br />
verminderd.<br />
Screening en multidisciplinaire<br />
interventies zijn cruciaal als preventie<br />
op functieverlies bij ouderen.<br />
Houd in gedachte dat er vele andere<br />
screeningsinstrumenten zijn die<br />
mogelijk beter toepasbaar zijn binnen<br />
een organisatie.