reisgids 4

JOODSE GESCHIEDENIS VAN VILNIUS
Al in de 8ste eeuw hebben er in het gebied dat nu Litouwen heet, Joden
gewoond. Deze mensen kwamen in groepen vanuit de Duitse landen als gevolg
van een politiek van vervolging tijdens de periode van de kruistochten en
vestigden zich in het Baltische gebied. Al tijdens de regeerperiode van de
tolerante Koning Gediminas vestigden de Joden zich voornamelijk in de
noordelijke provincies van het land. Na 1370 begon de positie van de Joden te
verslechteren als gevolg van een toenemende invloed van de Rooms Katholieke
kerk die vergeefse pogingen deed om de Joden zich tot het katholieke geloof te
laten bekeren. In 1495 verslechterde de positie van de Joden nog meer toen een
decreet werd uitgevaardigd door Groothertog Alexander dat de Joden
verplichtte het land te verlaten. De belangrijkste reden was de algemeen
heersende jaloezie van de bevolking voor het economisch succes dat een kleine
minderheid van de Joodse gemeenschap had. Het overgrote merendeel van de
Joodse gemeenschap was arm en leefde in dezelfde deplorabele
omstandigheden als de rest van de niet-Joodse bevolking. De Joden keerden
echter terug en tegen 1800 bestond de Joodse bevolking uit zo’n 250.00 zielen.
Nadat het land van het Litouws Poolse Gemenebest was opgedeeld kwamen
veel Joodse leefgemeenschappen onder het
bewind van de Russische Tsaren.
Door Keizerin Catherina de Grote werd onder
druk van de Russische adel, een decreet
uitgegeven dat de Joden verbood zich in de
grote steden van Rusland te vestigen en de
Joden werden verdreven naar gebieden die
werden aangeduid met de “Pale of
Settlements” Dit verklaard de procentueel
grote aantallen Joden in de streken van wat
nu Belarus, Oekraïne, Polen en de Baltische
landen is. De vroegere grensgebieden van het
Tsarenrijk. In de streek rond Vilnius was de
bevolking voor ongeveer 65% Joods. In veel van deze dorpjes, die inmiddels een
Litouwse naam hebben gekregen, zijn nog veel Joodse kerkhoven terug te
vinden. In Vilnius zelf was ongeveer 50% van de bevolking Joods met 110
21