0412_HKM_DSC_wk49_2019
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
4 december <strong>2019</strong> pagina 3<br />
De Duitsche Dienstbode<br />
Hoofdstuk 8<br />
Jodenster:<br />
perversiteit ten top<br />
Deze was tijdens de oorlog voor de Joodse bevolking een<br />
kenteken dat vanaf zeven jaar zichtbaar moest worden<br />
gedragen in Duitsland en in de door Duitsland bezette gebieden<br />
van Europa. In Nederland gold daarvoor 3 mei 1942.<br />
De ster, afgebeeld op deze pagina, heeft meer dan welk<br />
vervangend beeld ook, die toenmalige indoctrinatie gevisualiseerd.<br />
De vluchters die het hier betreft hebben die schande<br />
goddank niet behoeven te dragen.<br />
Maar wat was die schande? Het<br />
- zelfs zo kort mogelijk - weergeven<br />
hiervan is pijnlijk maar<br />
onontkoombaar voor allen die de<br />
Tweede Wereldoorlog niet hebben<br />
ervaren. Een tipje van de sluier is<br />
terug te vinden in het Hoofdstuk<br />
(1), waarin werd gerefereerd aan<br />
de door Duitsland verloren Eerste<br />
Wereldoorlog (1914-1918).<br />
Hierdoor was Duitsland volledig<br />
berooid geraakt. Een feitelijk getroebleerde<br />
oud-soldaat uit die<br />
oorlog, Adolf Hitler (1889-1945),<br />
werd een luis in de pels van de<br />
Duitse regering omdat Hitler het<br />
verlies van de oorlog en de gevolgen<br />
ervan aan haar toeschreef.<br />
Men vreesde Hitler, inmiddels<br />
geworden tot een demagoog met<br />
opruiende en langdurende redevoeringen.<br />
Ook vormde zich rond<br />
Hitler de basis van een snelgroeiende<br />
arbeiderspartij. Het ene en<br />
het andere leidde tot steeds meer<br />
beroering bij het Duitse volk en<br />
alle publieke verschijningen van<br />
Hitler werden op den duur door<br />
de toenmalige regerende partijen<br />
verboden. Maar het kwaad was<br />
al geschied. Want het volk, veelvuldig<br />
werkloos, zonder inkomsten<br />
en zonder uitzicht op betere<br />
tijden voelden de aanwezigheid<br />
van een Messias wanneer Hitler<br />
zijn profetieën verkondigde met<br />
een snoeihard stemgeratel als van<br />
een felle, plotselinge hagelbui.<br />
Dit evangelie, die dorstlesser van<br />
allen die dorstten naar een nieuw<br />
Duitsland dat straks weer als een<br />
Heimat beschouwd kon en mocht<br />
worden, een overheid die weer<br />
proriteiten durfde te stellen overeenkomstig<br />
de húnne. Het klonk<br />
verfrissend, opwekkend, geloofwaardig.<br />
In 1919 werd Hitler lid van de<br />
Duitse Arbeiders Partij, afgekort<br />
(DAP). Dit werd in 1921 opgerekt<br />
tot de ‘Nationaal Socialistische’<br />
Arbeiders Partij (NSDAP). Deze<br />
partij zou tot Hitlers zelfmoord<br />
een dodelijk wapen worden waarvan<br />
hijzelf de hanteerder werd en<br />
bleef. In 1923 werd onder zijn<br />
leiding een plan beraamd tot het<br />
plegen van een staatsgreep. Deze<br />
mislukte. Hitler, intussen als een<br />
Führer beschouwd, werd gearresteerd<br />
en gedetineerd van 1923 tot<br />
en met 1924. Tijdens Hitlers detentie<br />
ontstonden in hem levende<br />
wanen naast ideeën, dagdromen<br />
naast fantasieën, plannen naast<br />
hersenschimmen die alle een<br />
plaats kregen in zijn toekomende<br />
boek dat 851 pagina’s telde. De<br />
vertaling ervan werd in ons land<br />
gepresenteerd onder de titel Mijn<br />
Kamp, een foeilelijk germanisme<br />
in plaats van het oorspronkelijke<br />
Mein Kampf. Hitler kreeg steeds<br />
meer grond onder de voeten en<br />
wisselde in Duitsland de zojuist<br />
verschenen democratie Weimar<br />
Republiek in voor een totalitaire<br />
staat. Daarvan werd Hitler de<br />
absolute leider. Hij spiegelde zich<br />
hierbij aan de Italiaanse dictator<br />
Benito Mussolini.<br />
Niet uit te leggen haat<br />
Hitler leidde als Führer zijn land<br />
van 1933 tot aan zijn dood in<br />
1945. Hij pleegde zelfmoord vanwege<br />
de verloren Tweede Wereldoorlog<br />
die hij overigens in 1939<br />
zelf had ontketend. In zijn hoofd<br />
intussen raasde een tomeloze<br />
haat jegens joden. Daarvoor is<br />
nooit een échte sluitende oorzaak<br />
aangetroffen. Zijn geest was een<br />
veelkoppig monster dat gloeide<br />
van haat. Sprak Hitler in het begin<br />
van Mein Kampf nog over een Jodenvraagstuk,<br />
op de helft van zijn<br />
boek was dit volksdeel inmiddels<br />
vraagstuk áf. Hij zag zich als een<br />
Ariër, een, in zijn ogen Übermensch,<br />
die het jodendom aanmerkte<br />
als een veelheid van smerige<br />
ziekten en de joodse mens als een<br />
Piet Spaans<br />
Untermensch, een ziektedragende<br />
parasiet, een made, tevoorschijn<br />
komend uit een etterende buil zoals<br />
Hitler dit verwoordde. In zijn<br />
demagogie, eigen aan volksmenners,<br />
werden joden steeds smadelijker,<br />
steeds smeriger en steeds<br />
meer vervuilend geschoffeerd en<br />
mensonterend aangevallen. Na<br />
Duitslands overwinningen op velerlei<br />
Europese landen liet Adolf<br />
Hitler zijn nauwelijks te verklaren<br />
haat óók los op het joodse volksdeel<br />
van al die intussen bezette<br />
Europese landen, waaronder óók<br />
Nederland. Weldra werden in Nederland<br />
aan het joodse volksdeel<br />
óók velerlei beperkingen opgelegd<br />
zoals het bijwonen van gebeurtenissen,<br />
aanwezigheid op<br />
openbare plaatsen, bekleden van<br />
openbare ambten, studeren aan<br />
universiteiten en hogescholen en<br />
het als hoogleraar doceren aan instituten<br />
als voornoemd.<br />
Het voorlopige dieptepunt in mei<br />
1942 betrof het verplichte en<br />
zichtbare, dragen van de jodenster<br />
op de kleding. In Duitsland<br />
werd in 1940 nog gesproken van<br />
een Lösung, het ‘opruimen’ door<br />
deportatie van Joodse volksdelen<br />
naar elders. Zo werd gedacht over<br />
het eiland Madagascar als bestemming,<br />
in feite als reservaat,<br />
waar zij voortaan als enig volk<br />
verder zouden moeten leven en<br />
werken voor het Nazisme en het<br />
Großdeutsches Reich en dit door<br />
slavenarbeid. Een bijna bijbels<br />
gebeuren als ooit in Egypte, viel<br />
híér welhaast in een herhaling.<br />
Maar het bleek niet uitvoerbaar;<br />
te pompeus en te omvangrijk.<br />
Vervolgens werd gedacht in termen<br />
van een begrip als Entlösung:<br />
het ‘bevrijden’, het ‘vrij<br />
maken’. Hoe macaber waren deze<br />
begrippen: het ‘bevrijden’ en ’vrij<br />
maken’: met gaskamers als eindpunt.<br />
Voorafgaand daaraan trof<br />
een toenemende invoering van<br />
verordeningen, van verboden en<br />
van haatdragende voorschriften<br />
joodse burgers tot diep in het hart.<br />
Wat nog te doen? Welnu, dat wat<br />
Van Wieringen voor ogen had:<br />
weg hier...<br />
Waarom ging de ene wél<br />
en de andere niet<br />
Twee zwagers, waarbij een hunner<br />
zou vertrekken naar Engeland,<br />
waar de vrijheid hem en zijn<br />
meereizende zoon lonkte maar<br />
waar zijn vrouw en zijn dochter in<br />
Nederland achterbleef. En dit geplaatst<br />
naast de ander die sámen<br />
met zijn vrouw in Nederland achterbleef.<br />
Zijn onderstaande getuigenis<br />
geeft zijn overwegingen<br />
weer. Hij zei dat hij geen vertrouwen<br />
had in de oversteek en gaf de<br />
twee zoons nadrukkelijk de raad,<br />
niet met hun oom mee te vertrekken.<br />
Maar hij zag desondanks hun<br />
beider zoons met lede ogen tóch<br />
vertrekken. Over hun vertrek hadden<br />
de twee hun ouders pas kort<br />
tevoren verteld. Door onder te<br />
duiken hebben Jaques Fonteijn<br />
en zijn vrouw de oorlog wél overleefd.<br />
Daarom kon het echtpaar<br />
hierover getuigen.<br />
Hierna op Zaterdag 9 Juni 1945,<br />
als getuige gehoord Jaques Fonteijn,<br />
geboren te Leiden, 17 October<br />
1884, van beroep reiziger,<br />
thans wonende Stationsplein<br />
20A te ‘s- Gravenhage, die ons<br />
als volgt verklaarde:<br />
“Den heer Willem van Wieringen,<br />
destijds wonende Stevinstraat 284<br />
te ’s-Gravenhage, is een broer<br />
van mijn echtgenoote. Ongeveer<br />
14 dagen, nadat mijn beide zoons<br />
Leo en Simon met de door U bedoelde<br />
schokker naar Engeland<br />
zouden varen, had mijn zwager<br />
Van Wieringen met mijn jongste<br />
zoon Simon een gesprek. Nadat<br />
mijn zwager was vertrokken, heb<br />
ik de reden van dit geheimzinnig<br />
gesprek gevraagd. Mijn jongste<br />
zoon had al eens een poging gewaagd<br />
om met Jan de Brabander<br />
in een cano naar Engeland<br />
te vluchten. Ik had hem daarna<br />
te kennen gegeven, dat ik dit<br />
niet meer toestond en in verband<br />
hiermede, wenschte ik de inhoud<br />
van het gesprek met mijn zwager<br />
te weten. Eenige dagen daarna<br />
deelden mijn zoons Simon en Leo<br />
mij mede, dat zij met andere personen,<br />
waaronder mijn zwager<br />
Van Wieringen en zijn zoon Simon<br />
met een schokker naar Engeland<br />
zouden vluchten. Ik was daar<br />
sterk tegen en ik mocht niet weten<br />
wie hen naar Engeland zou varen.<br />
Nadat zij gearresteerd waren heb<br />
ik de naam van Albert de Jong en<br />
van Dick Storm van Mevrouw Van<br />
Wieringen gehoord. In Juni 1942<br />
Bel 070 3387010 voor<br />
advies of kom langs<br />
in onze showroom<br />
Combinatie uitgave<br />
DE SCHEVENINGSCHE<br />
COURANT<br />
- onafhankelijk weekblad -<br />
&<br />
HaagWestNieuws<br />
www.descheveningschecourant.nl<br />
Uitgeverij Scheveningen B.V.<br />
Keizerstraat 173<br />
2584 BE Scheveningen<br />
tel.: 070 - 352 05 65<br />
Advertenties:<br />
advertenties@descheveningschecourant.nl<br />
Redactie:<br />
redactie@descheveningschecourant.nl<br />
Bezorging:<br />
info@descheveningschecourant.nl<br />
Sluitingstijden:<br />
Algemene redactie: vrijdag 16.00 uur.<br />
Sportredactie: maandag 09.00 uur<br />
Advertenties: maandag 17.00 uur<br />
Verschijnt in stadsdeel Scheveningen e.o.<br />
en wordt gratis huis-aan-huis<br />
verspreid in een oplage<br />
van 51.500 exemplaren.<br />
DE SCHEVENINGSCHE COURANT<br />
is een zelfstandig weekblad dat een<br />
commercieel samenwerkingsverband<br />
heeft met:<br />
HaagWestNieuws<br />
De Wassenaarse Krant<br />
De Persgroep<br />
Adverteren met aantrekkelijke<br />
doorplaatskorting?<br />
advertenties@descheveningschecourant.nl<br />
De redactie draagt geen<br />
verantwoordelijkheid voor de inhoud<br />
van advertenties, advertorials<br />
en ingezonden mededelingen.<br />
hoorden wij via den Joodschen<br />
Raad, dat mijn oudste zoon, Leo<br />
in Buchenwalde in het concentratiekamp<br />
overleden was. Ongeveer<br />
6 weken geleden hoorde ik van de<br />
verloofde van mijn zoon Simon,<br />
genaamd L.A. Breslau, wonende<br />
Noordeinde 103 te ’s-Gravenhage,<br />
dat mijn zoon Simon in het<br />
kamp te Auswitz (Dld) overleden<br />
was. Over het verraad op zichzelf<br />
kan ik U niets mededeelen, omdat<br />
ik daarbuiten gehouden werd.”<br />
Wat was het overleven na de oorlog<br />
nog waard toen bleek dat hun<br />
twee kinderen, Simon en Leo, die<br />
oorlog niet hadden overleefd?<br />
© Den Haag <strong>2019</strong><br />
Piet Spaans<br />
historisch publicist en auteur<br />
Royal Health Foam<br />
matrasspecialist sinds 1998<br />
Persoonlijk advies · ouderwetse service · medische kwaliteit<br />
www.voorechtlekkerslapen.nl<br />
Soetensstraat 18 (zijstraat Stevinstraat), Scheveningen