Hellendoorn - NijverdalCentraal
Hellendoorn - NijverdalCentraal
Hellendoorn - NijverdalCentraal
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
•<br />
Nota<br />
Voor burgemeester en wethouders<br />
Nummer: 12INT00347<br />
Datum vergadering:<br />
lU FEB 2012<br />
• Onderwerp: Besluitvorming toekomstige uitvoering WSW / toekomst Soweco<br />
Advies:<br />
1. Kennis nemen van de verschillende uitgebrachte rapporten in het kader van onderzoek<br />
toekomstige uitvoering WSW / toekomst Soweco, en de portefeuillehouder ten behoeve<br />
van de vergaderingen in het DB Soweco de volgende uitgangspunten mee te geven:<br />
a. Vast te stellen dat het meerjarenplan Soweco 2013-2017 niet voldoet aan de<br />
door het DB Soweco gestelde opdracht, en dat het niet in het gemeentelijk beleid<br />
past om extra taken m.b.t. AWBZ dagbegeleiding, WWnV en WMO toe te wijzen<br />
aan Soweco.<br />
b. In te stemmen met de voorgestelde werkwijze t.a.v. frictiekosten bij uittreding,<br />
zoals beschreven in het rapport van bureau Langedijk, en hierover het standpunt<br />
van het DB Soweco af te wachten.<br />
2. opdracht te geven tot een nadere analyse van de opgestelde begroting voor de lokale<br />
uitvoering van de WSW, onder meer door een second opinion via een externe deskundige.<br />
3. Na afronding van de besluitvorming in het DB Soweco te komen tot een definitief voorstel<br />
voor behandeling in de gemeenteraad, rekening houdend met de adviezen van de<br />
raadscommissie, omtrent lokale of regionale uitvoering van de WSW (te behandelen in de<br />
commissie van maart en gemeenteraadsvergadering van april 2012).<br />
4. Na deze definitieve besluitvorming zorg te dragen voor het aanvragen van de<br />
herstructureringsbijdrage en het treffen van voorbereidingen voor de nieuwe uitvoering<br />
van de WSW (hetzij regionaal, hetzij lokaal).<br />
Besluit B en W:<br />
Korte samenvatting:<br />
In dit rapport worden de verschillende onderzoeken die met betrekking tot de uitvoering van de<br />
WSW c.q. toekomst Soweco zijn gedaan, naast elkaar gezet om tot een afgewogen advies te<br />
komen.<br />
Opgemerkt wordt dat het nu gaat om het bepalen van de richting, mede ten behoeve van de<br />
besluitvorming in het DB Soweco. Deze koers kan op 14-2 in de besloten vergadering met de<br />
raadscommissie worden besproken, en door de portefeuillehouder worden meegenomen in de<br />
vervolg-besprekingen binnen het DB Soweco (16-2).<br />
Na besluitvorming binnen het DB en na verdere financiële doorrekening van de stukken volgt<br />
binnenkort een advies om te komen tot een definitief voorstel voor behandeling in de<br />
gemeenteraad.<br />
Aanleiding:<br />
Om te komen tot besluitvorming inzake de toekomstige uitvoering van de WSW c.q. de toekomst<br />
van Soweco zijn op 1-2-2012 de volgende rapporten beschikbaar gekomen:<br />
1. Meerjarenplan Soweco NV 2013-201 7, uitgaande van kader AB Soweco 1 5-1 2-<br />
2011.<br />
2. Rapportage onderzoek gevolgen uittreding per gemeente (bureau SWO Langedijk).
- 3 -<br />
3. Rapportage onderzoek locale uitvoeringsmogelijkheden WSW in de gemeenten<br />
<strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-Holten (gezamenlijke werkgroep uit beide gemeenten).<br />
4. Rapport flexibilisering verdeelsleutel Soweco (regionale ambtelijke werkgroep).<br />
Daarnaast is voorwerk gedaan voor het kunnen indienen van een aanvraag voor de<br />
herstructureringsbijdrage van het rijk. De concretisering hiervan hangt echter af van de nu door<br />
de GR c.q. de gemeenten te nemen beslissingen.<br />
Relevante eerdere besluiten:<br />
- motie gemeenteraad <strong>Hellendoorn</strong> d.d. 13-12-2011<br />
- opdracht DB Soweco en beleidskader toekomst Soweco d.d. 1 5-12-2011.<br />
Doelstelling:<br />
Het naast elkaar zetten van de verschillende onderzoeken, inzicht geven in de (financiële)<br />
gevolgen van de verschillende scenario's, en het afwegen van kansen en bedreigingen om tot<br />
een afgewogen advies te komen.<br />
Oplossing:<br />
Hieronder gaan wij kort in op de verschillende gepresenteerde stukken, zoals hierboven genoemd.<br />
Ad. 1.: meerjarenplan Soweco 2013-2017.<br />
Het kader van het AB Soweco, zoals besproken op 15-12-2011, benoemt 3 uitgangspunten:<br />
• Geen nieuwe instroom van SW'ers in het bedrijf m.i.v. 1-1-2012;<br />
• Vermindering van het aantal SW'ers met 10 % per jaar (van 'binnen' naar 'buiten') m.i.v.<br />
2013.<br />
• Kostprijs per AJ te verlagen naar € 24.000,-- per jaar, te realiseren uiterlijk in 2017.<br />
Het AB was zich hierbij zeer bewust van het feit dat de kostprijs daarmee vanaf 201 5 € 2.000,-<br />
hoger ligt dan de rijkssubsidie, en dat hiermee een beslag op gemeentelijke middelen zou worden<br />
gedaan. Daarom is wel een voorbehoud gemaakt van instemming door de gemeenteraden.<br />
Het meerjarenplan 2013-2017 van Soweco is gepresenteerd in de DB-vergadering van 6-2-2012,<br />
en leidt tot de volgende conclusies:<br />
1. Met diverse maatregelen in de bestaande bedrijfsvoering kan de bijdrage terug naar €<br />
26.000,- per AJ (fase 1). In deze fase gaat het om maatregelen als:<br />
geen nieuwe instroom<br />
10 % per jaar naar buiten (via detachering of begeleid werken, o.a. eigen groenploeg<br />
via detachering naar gemeenten)<br />
forse sanering in overhead (afbouw staffuncties, vermindering begeleiding etc)<br />
2. De bijdrage kan verder dalen naar € 24.000,- per AJ als nieuwe aktiviteiten aan Soweco<br />
kunnen worden toegevoegd (fase 2). Hierbij denkt Soweco aan:<br />
uitvoering dagbesteding AWBZ (combinatie met onderlaag "beschut werken")<br />
uitvoering WWnV (= oude BC "privaat": inzetten langdurig werklozen met behoud<br />
van uitkering)<br />
tariefsverhogingen detacheringen (via nieuw commercieel detacherings- &<br />
arbeidsbemiddelingsbedrijf)<br />
extra werk uit gemeenten (groen, projecten, WMO, SROI-aanbestedingsbeleid etc.)<br />
Om dit te realiseren stelt Soweco een structuurwijziging voor (o.a. voor grotere rol bedrijfsleven)<br />
en worden diverse randvoorwaarden benoemd, zoals:<br />
• Leegstaande gebouwen in beheer bij de GR (dus uit de exploitatie van het bedrijf)<br />
• Boventallig personeel laten uitstromen via natuurlijk verloop, overname door gemeente of<br />
sociaal plan.<br />
• Minder service naar gemeenten m.b.t. rapportages, declaraties rijksbijdragen, etc.<br />
• Nader te maken afspraken over het benodigde weerstandsvermogen binnen het bedrijf.
- 4 -<br />
Soweco concludeert zelf al dat met alleen de maatregelen uit fase 1 bij lange na niet aan de<br />
opdracht van het AB voldaan kan worden. Om toch uit te komen op de gestelde € 24.000,- per<br />
AJ zouden gemeenten extra taken aan het bedrijf moeten toewijzen.<br />
Wij trekken hieruit de conclusie dat:<br />
1. het meerjarenplan van Soweco NIET voldoet aan het door het AB gestelde kader;<br />
2. de risico's, zowel m.b.t. onroerend goed als boventallig personeel, worden volledig bij de<br />
gemeenten neergelegd, en de financiële gevolgen zijn nog in het geheel niet uitgewerkt;<br />
3. het toewijzen van extra taken m.b.t. AWBZ, WMO en WWnV past niet in het beleid van<br />
onze gemeenten om hier zelf regie op te kunnen voeren en te kiezen voor een zo lokaal<br />
mogelijke uitvoering (op dit terrein zijn in onze gemeenten ook diverse plaatselijke<br />
instellingen actief).<br />
Ad. 2. Rapportage onderzoek gevolgen uittreding per gemeente.<br />
Voor het berekenen van de financiële gevolgen van uittreding per gemeente heeft bureau<br />
Langedijk 3 invalshoeken genomen:<br />
• Overdracht SW-populatie: uitgangspunt is dat een uittredende gemeente in ieder geval<br />
alle eigen SW'ers overneemt. Daarmee is het subsidietekort voor deze SW'ers<br />
(loonkosten - subsidie) de volledige verantwoordelijkheid voor de uittredende gemeente.<br />
Het blijkt dat er op dit punt flinke verschillen zijn tussen de gemeenten, die binnen de<br />
collectiviteit van de GR eerder nooit zichtbaar werden. Zo heeft de gemeente Rijssen-<br />
Holten ten opzichte van de andere gemeenten een hoge gemiddelde loonsom voor de<br />
SW'ers, wellicht mede door het relatief geringe aantal mensen in "beschut". Bij de<br />
gemeente <strong>Hellendoorn</strong> ligt dit precies andersom. Als de uittredende gemeente een relatief<br />
hoog subsidietekort heeft (zoals Rijssen-Holten), heeft dat een positief effect op het<br />
subsidieresultaat voor de achterblijvende gemeenten, waarvoor een verrekening wordt<br />
voorgesteld. Het omgekeerde geldt ook: een eventueel uittreden van de gemeente<br />
<strong>Hellendoorn</strong> (met relatief goedkope SW'ers) heeft een negatief effect op het<br />
subsidieresultaat voor de achterblijvende gemeenten, waarvoor de uittredende gemeente<br />
een vergoeding moet betalen. Daar staat uiteraard tegenover dat deze gemeente dan ook<br />
direct het voordeel geniet van de lagere loonsom van de SW'ers.<br />
• Gevolgen exploitatieresultaat: uittreding door een gemeente (met meestal ook het<br />
terugnemen van verstrekte opdrachten) heeft invloed op het exploitatieresultaat, bijv door<br />
teruglopende inkomsten. Per gemeente is hiervoor een afkoopsom berekend, op basis van<br />
de hierdoor ontstane tekorten gedurende 4 jaar. Uitgangspunt daarbij is geweest dat de<br />
bestaande overhead (b.v. gebouwen) bij uittreding van een gemeente niet direct kan<br />
worden verlaagd. Daarom telt de volledige overhead mee in de afkoopsom, waarbij de<br />
gedachte is dat het achterblijvende bedrijf in staat moet worden geacht om binnen 4 jaar<br />
de nodige maatregelen te kunnen nemen om ook de overhead af te slanken.<br />
• Frictiekosten: uitgaande van bepaalde aannames rondom wachtgelden (ambtelijke<br />
medewerkers maximaal 3 jaar doorbetalen) en kosten voor herplaatsing zijn de maximale<br />
frictiekosten voor afvloeiing personeel berekend, en voor 100 % meegenomen in een te<br />
betalen afkoopsom. Opgemerkt wordt dat géén eigen onderzoek is gedaan naar de<br />
feitelijke personele situatie bij Soweco. Verder wordt opgemerkt dat deze frictiekosten<br />
door de uittredende gemeente kunnen worden verminderd door b.v. overname van<br />
personeel of gebouwen.<br />
In de berekeningen is het vermogen van Soweco op 0 gesteld, om reden dat Soweco nagenoeg<br />
géén reserve meer heeft, en dat leegstaande onroerende goederen gezien de huidige<br />
marktomstandigheden ook moeilijk verkoopbaar zijn (er wordt daarentegen eerder gesproken over<br />
het afboeken van verliezen). Dit betekent dat een uittredende gemeente géén baten ontvangt uit<br />
vermogen of bezittingen van de GR (maar ook niet bijdraagt aan evt. verliezen).
- 5 -<br />
De uitkomsten zijn per gemeente behoorlijk verschillend. In ons geval komt de afkoopsom voor<br />
Rijssen-Holten neer op € 470.000,-, en voor <strong>Hellendoorn</strong> op € 1.197.000,-.<br />
Het advies van bureau Langedijk is op 8-2-2012 gepresenteerd in de DB-vergadering van<br />
Soweco. Het DB bespreekt op 13-2-2012 de vraag of dit rapport kan worden vastgesteld. Pas<br />
daarna kan een definitieve afweging plaatsvinden over het blijven bij Soweco of het uittreden<br />
tegen betaling van een afkoopsom.<br />
Overigens wordt aan het rapport van Langedijk nog een afzonderlijke paragraaf toegevoegd die<br />
betrekking heeft op volledige liquidatie van het bedrijf. Zoals het bureau in de presentatie richting<br />
DB heeft aangegeven komen de kosten in geval van volledige liquidatie veel hoger uit.<br />
Ad. 3. Rapportage onderzoek locale uitvoeringsmogelijkheden in <strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-Holten.<br />
Omdat de moties van deze gemeenten gelijkluidend waren, is gekozen voor een gezamenlijk<br />
onderzoek, wat vertaald is in één gezamenlijke rapportage voor beide gemeenten.<br />
In bijgaande rapportage worden de mogelijkheden in beeld gebracht voor een locale uitvoering<br />
van de WSW. De conclusie luidt dat hiervoor goede mogelijkheden worden gezien. Daarbij heeft<br />
het onze voorkeur om de uitvoering en begeleiding zoveel mogelijk bij één externe partij neer te<br />
leggen. De formele werkgeversrol komt hierbij v.w.b. de SW-medewerkers overigens wel bij de<br />
gemeente te liggen (op grond van de wet is de gemeente hier rechtstreeks verantwoordelijk<br />
voor). Alle P&O-taken die hieruit voortvloeien kunnen echter worden uitbesteed. Door deze<br />
aanpak blijven de organisatorische gevolgen voor de gemeentelijke organisatie zeer beperkt (géén<br />
gevolgen voor bijv. openbare werken of P&O).<br />
Op grond van de bepalingen in de GR Soweco is uittreding uit Soweco pas mogelijk ingaande<br />
2014. Om die reden is voor de lokale uitvoering een concept-meerjarenbegroting 2014-2018<br />
opgesteld, overigens gebaseerd op de gegevens van 2012. Deze concept-begroting biedt goede<br />
perspectieven om financieel binnen een aantal jaren uit te komen op een subsidie van € 22.000,-<br />
a € 23.000,- per AJ, dus (nagenoeg) budget-neutraal t.o.v. de rijkssubsidie. Dit perspectief is<br />
aanmerkelijk positiever dan de meerjarenbegroting van Soweco.<br />
Opgemerkt wordt dat diverse uitgangspunten en aannames zijn geformuleerd (o.a. ten aanzien de<br />
te realiseren uitstroom en de tarieven), en dat diverse zaken nog nader uitgewerkt moeten<br />
worden. Afgesproken is om zowel uitstroom als tarieven in de begroting voorzichtig te ramen. De<br />
in onze begroting geraamde inkomsten per uur blijven nog onder de landelijk gemiddelde tarieven<br />
bij de SW-bedrijven, wat blijkt uit benchmark-gegevens van Cedris (SW-koepelorganisatie).<br />
Verder is aan het locale plan een risico-paragraaf toegevoegd, om voldoende kritisch naar onze<br />
plannen te blijven kijken. Tenslotte is toegezegd de concept-begroting nog bij wijze van "second<br />
opinion" door een externe te laten toetsen.<br />
Naast het feit van een geschikte externe partner in onze gemeenten is het een prettige<br />
omstandigheid dat zowel in Nijverdal als in Rijssen al een lokale afdeling van Soweco gevestigd is<br />
(Multipack). Mede ten behoeve van een zo geruisloos mogelijke overgang naar de nieuwe situatie<br />
is in de plannen uitgegaan van voortzetting van het gebruik van de bestaande gebouwen in de<br />
beide gemeenten. In de concept-begroting is daarom rekening gehouden met huur van de<br />
bestaande gebouwen hiervoor (zowel Multipack als ook de groen-locaties). Voor het overige is in<br />
deze concept-begroting géén rekening gehouden met eventuele frictiekosten als gevolg van<br />
uittreding uit Soweco. Uiteraard is wel gesproken over mogelijkheden voor overname van<br />
ambtelijk begeleidend personeel, maar dit moet nog verder worden ingevuld.<br />
Opgemerkt wordt dat de gevoerde gesprekken met mogelijke externe partners uitsluitend<br />
oriënterend van aard zijn geweest, in het licht van de verkenning van de locale mogelijkheden.<br />
Beseft wordt dat deze mogelijkheden afgewogen moeten worden tegen voortzetting van de<br />
deelname in Soweco.
- 6 -<br />
Daarnaast moet - indien gekozen wordt voor lokale uitvoering - nog nader bezien worden op<br />
welke wijze tot opdrachtverstrekking aan de externe kan worden gekomen (via aanbesteding of<br />
via een aanwijzingsbesluit op grond van de WSW). Een aspect dat daarbij onderzocht moet<br />
worden is de vraag hoe vorm te geven aan voldoende sturingsmogelijkheden de gemeenten<br />
<strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-Holten.<br />
Ad 4. Flexibilisering verdeelsleutel Soweco.<br />
De werkgroep komt tot de volgende conclusies:<br />
• een betere sturing "aan de voorkant" is mogelijk door te komen tot gedifferentieerde<br />
normbedragen per categorie van SW'ers (bijv. beschut, groen, detacheringen en begeleid<br />
werken). Daarmee wordt meer rekening gehouden met het verschil in verdiencapaciteit en<br />
kosten per categorie, en kan elke gemeente zelf beslissen hoeveel plaatsen in welke<br />
categorie worden "ingekocht" bij Soweco.<br />
• Bij de verdeling van het exploitatieresultaat kan middels een bonus/malus-regeling meer<br />
rekening worden gehouden met de mate van opdrachtverstrekking door de gemeenten,<br />
naast of in plaats van de huidige verdeling naar rato van het aantal AJ's per gemeente.<br />
Een dergelijke regeling behoeft nog wel nadere uitwerking.<br />
• Op termijn zou toegewerkt kunnen worden naar contracten per gemeente, waarbij ook<br />
verlies/winst per gemeente wordt afgerekend. Dat kan zowel binnen de bestaande GR<br />
(als werkgever voor de SW'ers) als ook zonder GR.<br />
• Er is geen directe koppeling mogelijk tussen verdeelsleutel en frictiekosten. Hooguit<br />
worden frictiekosten sneller inzichtelijk door het werken met gedifferentieerde<br />
normbedragen. Voor het overige moeten frictiekosten per geval worden bezien.<br />
Het advies van de werkgroep laat zien dat er wel mogelijkheden zijn voor flexibilisering van de<br />
bestaande GR. Deze adviezen kunnen betrokken worden bij de aanpassing van de bestaande GR<br />
Soweco. Dit is echter pas in een latere fase aan de orde.<br />
Effecten:<br />
Op basis van alle genoemde stukken moet nu tot een afweging van voor- en nadelen gekomen<br />
worden, allereerst t.b.v. de behandeling in het DB Soweco, en daarna om de officiële openbare<br />
besluitvorming in gang te zetten.<br />
Hiervoor sluiten wij aan bij de in eerdere stukken genoemde uitgangspunten die gesteld zijn ten<br />
aanzien van de uitvoering van de WSW.<br />
Criterium Uitvoering via Soweco Lokale uitvoering i.s.m.<br />
<strong>Hellendoorn</strong>.<br />
Zo lokaal mogelijk Redelijk geborgd, mits Huidige vestigingen zijn<br />
(dicht bij huis) huidige vestigingen<br />
uitgangspunt in startfase. Op<br />
Multipack blijven bestaan termijn wellicht naar andere<br />
(risico bij bezuinigingen gebouwen, maar wel binnen<br />
bedrijfsvoering)<br />
ons lokale werkgebied.<br />
Zo regulier mogelijk Resultaten Soweco t.a.v. Goede ervaringen van lokaal<br />
werken (werken door- en uitstroom al re-integratiebedrijf met hoge<br />
aan door- en<br />
jarenlang teleurstellend uitstroom t.a.v. moeilijke<br />
uitstroom)<br />
(o.a. weinig BW). Wil het doelgroepen, zoals Wajong,<br />
nu "helemaal anders" WWB en WAO. Kent SW-<br />
doen, maar geeft (nog) doelgroep vanuit eerdere<br />
niet aan hoe.<br />
ervaringen (werkleiding<br />
Multipack).<br />
Binding met<br />
bedrijfsleven,<br />
zowel voor<br />
opdrachten als<br />
t.b.v. uitstroom<br />
Weinig binding met lokale<br />
bedrijven. Soweco staat<br />
minder goed bekend.<br />
Loopt opdrachten mis<br />
en/of laat soms kansen<br />
onbenut.<br />
Lokale re-integratiebedrijf<br />
beschikt over uitstekend<br />
netwerk met plaatselijke<br />
bedrijfsleven, staat goed<br />
bekend.<br />
Opmerkingen<br />
Op termijn zal wel<br />
efficiency-vraag gaan<br />
spelen over aantal locaties,<br />
ivm voorziene krimp van<br />
het aantal SW'ers.<br />
Lokale bedrijf heeft goede<br />
visie op uitstroom, passend<br />
in nieuwe wetgeving<br />
(WWnV). Moet dit t.a.v. de<br />
SW-doelgroep in de praktijk<br />
nog wel bewijzen (maar dat<br />
geldt ook voor Soweco).<br />
Bij lokale uitvoering kan<br />
sneller worden ingespeeld<br />
op concrete<br />
plaatsingsmogelijkheden<br />
van bedrijfsleven.
Eenvoudige<br />
structuur, weinig<br />
overhead<br />
Sturingsmogelijkheden<br />
voor<br />
gemeente,<br />
flexibiliteit in<br />
uitvoering<br />
Uitvoering zoveel<br />
mogelijk binnen de<br />
rijkssubsidie (daalt<br />
naar € 22.000,per<br />
AJ m.i.v.<br />
2015).<br />
Zekerheid bieden<br />
aan de SWwerknemers<br />
Structuur complex (blijft<br />
ook zo in nieuwe<br />
plannen), overhead te<br />
groot (daarom nu veel<br />
saneren) en veel<br />
leegstand.<br />
Beperkte mogelijkheden<br />
binnen huidige GR. Lokale<br />
initiatieven en opdrachten<br />
worden niet beloond (o.a.<br />
ten aanzien van begeleid<br />
werken)<br />
Binnen bestaand<br />
takenpakket (= fase 1)<br />
komt Soweco in 2017 uit<br />
op € 26.000,- per AJ.<br />
Door toevoeging nieuwe<br />
taken (= fase 2) wordt<br />
verdere daling tot €<br />
24.000,- mogelijk<br />
geacht.<br />
Blijven bij Soweco geeft<br />
minder onrust bij SW'ers.<br />
- 7 -<br />
Lokale re-integratiebedrijf is<br />
flexibel, maar wel klein. Zeer<br />
beperkte overhead en weinig<br />
"eigen" gebouwen, omdat<br />
meer werk bij bedrijven is<br />
ondergebracht.<br />
In lokale uitvoering meer<br />
sturingsmogelijkheden voor<br />
gemeente. Goede ervaringen<br />
bij uitvoering WWB<br />
doortrekken naar doelgroep<br />
SW..<br />
Op basis voorlopige<br />
begroting komt locale<br />
uitvoering uit op afgerond<br />
€ 25.000,- per AJ in 2014,<br />
dalend naar € 22.000,- a €<br />
23.000,- per AJ in 2017 ( =<br />
nagenoeg budget-neutraal,<br />
binnen rijkssubsidie).<br />
Uittreding geeft meer onrust<br />
bij zittende SW'ers. Kan<br />
voorkomen door afgeven<br />
werkgarantie via gemeente<br />
+ zo geruisloos mogelijke<br />
overdracht.<br />
Bij keuze voor locale<br />
uitvoering, de tijd tot 2014<br />
benutten voor ontwikkeling<br />
van de locale infrastructuur<br />
Aanloopkosten t.l.v.<br />
herstructureringsgelden.<br />
Bij keuze voor blijven bij<br />
Soweco, dan sturen op<br />
flexibilisering verdeelsleutel.<br />
Verder - ongeacht wie<br />
uitvoerder is - nieuwe<br />
plaatsingen zoveel mogelijk<br />
direct via BW invullen.<br />
In geval van locale<br />
uitvoering moet afkoopsom<br />
uittreding worden betaald,<br />
zie advies Langedijk.<br />
Nader onderzoek overname<br />
ambtelijk personeel (niet-<br />
SW) in overleg met lokale<br />
externe partner.<br />
Met betrekking tot de financiële aspecten wordt verder nog het volgende opgemerkt. Op basis<br />
van de voorlopige financiële gegevens is een berekening gemaakt waarin naast elkaar zijn gezet:<br />
meerjarenprognose Soweco op basis huidige begroting 2012;<br />
meerjarenprognose Soweco op basis van nieuwe meerjarenplan, uitsluitend fase 1<br />
(uitgaande van € 26.000,- per AJ in 2017);<br />
meerjarenprognose lokale uitvoering op basis voorlopige begroting gemeente <strong>Hellendoorn</strong>.<br />
De incidentele afkoopsom i.g.v. uittreden van de gemeente <strong>Hellendoorn</strong> uit Soweco.<br />
Uitdrukkelijk wordt opgemerkt dat het hierbij gaat om een overzicht op basis van de voorlopige<br />
cijfers, omdat de concept-begroting voor de lokale uitvoering nog nader bezien wordt (incl.<br />
second opinion). Verder wordt opgemerkt dat ook de nieuwe meerjarenraming van Soweco nog<br />
diverse niet doorgerekende risico's kent, zoals de gevolgen van sanering voor zittend personeel<br />
(niet-SW) en de financiering van leegstaand onroerend goed.<br />
In de volgende (openbare) eindrapportage kunnen meer definitieve cijfers worden gebruikt, zodat<br />
op basis daarvan een goede afweging kan plaatsvinden.<br />
Voor wat betreft de incidentele kosten kan gebruik gemaakt worden van de mogelijke<br />
herstructureringsbijdrage van het rijk. Zoals bekend is op basis van het aantal AJ's voor de<br />
gemeente <strong>Hellendoorn</strong> een rijksbijdrage mogelijk van totaal ruim € 813.000,- die in meerdere<br />
tranches zal worden uitbetaald.<br />
Planning:<br />
Zoals bekend moet i.v.m. de aanvraag voor herstructureringsgelden (uiterlijk 30/4/2012) uiterlijk<br />
begin maart een collegestandpunt worden ingenomen over de toekomstige uitvoering WSW in<br />
onze gemeenten, c.q. de toekomst van Soweco. De besluitvorming hierover moet uiterlijk in april<br />
door de gemeenteraden worden afgerond.<br />
Financiële consequenties:
- 8 -<br />
In de gemeentebegroting van <strong>Hellendoorn</strong> is rekening gehouden met een structurele<br />
gemeentelijke bijdrage in de uitvoering van de WSW van € 430.000,- (inclusief kosten ex-<br />
Larcom). Incidenteel is voor 2012 een bedrag van € 100.000,- bijgeraamd voor de meerkosten,<br />
gedekt uit het Participatiefonds.<br />
Mede op basis van de te nemen beslissingen omtrent toekomst Soweco zal bij de eerstvolgende<br />
begroting worden bezien in hoeverre nog extra middelen voor 2013 moeten worden vrijgemaakt,<br />
gezien de huidige tekorten bij Soweco en het feit dat eventuele uittreding uit Soweco op zijn<br />
vroegst m.i.v. 2014 kan worden gerealiseerd.<br />
Voor de langere termijn vinden wij dat als uitgangspunt moet worden genomen dat kosten voor<br />
uitvoering van de WSW in de gemeente <strong>Hellendoorn</strong> structureel op zijn minst binnen de huidige<br />
raming van € 430.000,- moet blijven, en dat de uitdaging moet zijn om deze vanaf 2017 te<br />
kunnen verlagen.<br />
Personele consequenties:<br />
Uiteraard heeft een eventueel besluit tot uittreding uit Soweco en het organiseren van een locale<br />
uitvoering van de WSW personele consequenties.<br />
• Voor wat betreft de SW-medewerkers van onze gemeenten wordt er van uitgegaan dat<br />
hun SW-aanstelling door onze beide gemeenten wordt overgenomen. Op grond van de<br />
wet is de gemeente hier rechtstreeks verantwoordelijk voor.<br />
• Ten aanzien van overige personeelsleden van Soweco (begeleiding, staf e.d.) zal dit<br />
Communicatie:<br />
afzonderlijk bezien moeten worden, afhankelijk van de functie van betrokkenen. Een<br />
gangbaar uitgangspunt is "mens volgt werk", maar uitgaande van de keuze om de lokale<br />
uitvoering zoveel mogelijk bij een externe partij neer te leggen zal dit met hen nader<br />
besproken moeten worden.<br />
Vooralsnog géén communicatie naar buiten, i.v.m. behandeling in een besloten<br />
commissievergadering, en de gevoelige materie in verband met de kwetsbare doelgroep.<br />
Behandeling in openbaarheid vindt plaats nadat er een overleg is geweest tussen het bestuur van<br />
de GR en de directie van Soweco en nadat de directie van Soweco de medewerkers heeft<br />
geïnformeerd.
Advies:<br />
Besluit B en W<br />
Nummer<br />
12BW00076<br />
12INT00347<br />
Datum vergadering:<br />
Gemeente<br />
<strong>Hellendoorn</strong><br />
14 februari 201 2<br />
Onderwerp: Besluitvorming toekomstige uitvoering WSW / toekomst Soweco<br />
1. Kennis nemen van de verschillende uitgebrachte rapporten in het kader van onderzoek toekomstige uitvoering<br />
WSW / toekomst Soweco, en de portefeuillehouder ten behoeve van de vergaderingen in het DB Soweco de<br />
volgende uitgangspunten mee te geven:<br />
a. Vastte stellen dat het meerjarenplan Soweco 2013-2017 niet voldoet aan de door het DB Soweco gestelde<br />
opdracht, en dat het niet in het gemeentelijk beleid past om extra taken m.b.t. AWBZ dagbegeleiding,<br />
WWnV en WMO toe te wijzen aan Soweco.<br />
b. In te stemmen met de voorgestelde werkwijze t.a.v. frictiekosten bij uittreding, zoals beschreven in het<br />
rapport van bureau Langedijk, en hierover het standpunt van het DB Soweco af te wachten.<br />
2. Opdracht te geven tot een nadere analyse van de opgestelde begroting voor de lokale uitvoering van de WSW,<br />
onder meer door een second opinion via een externe deskundige.<br />
3. Na afronding van de besluitvorming in het DB Soweco te komen tot een definitief voorstel voor behandeling in de<br />
gemeenteraad, rekening houdend met de adviezen van de raadscommissie, omtrent lokale of regionale uitvoering<br />
van de WSW (te behandelen in de commissie van maart en gemeenteraadsvergadering van april 2012).<br />
4. Na deze definitieve besluitvorming zorg te dragen voor het aanvragen van de herstructureringsbijdrage en het<br />
treffen van voorbereidingen voor de nieuwe uitvoering van de WSW (hetzij regionaal, hetzij lokaal).<br />
Besluit: GEWIJZIGD BESLUIT:<br />
1. Kennis nemen van de verschillende uitgebrachte rapporten in het kader van onderzoek toekomstige uitvoering<br />
WSW / toekomst Soweco, en de portefeuillehouder ten behoeve van de vergaderingen in het DB Soweco de<br />
volgende uitgangspunten mee te geven:<br />
a. Vast te stellen dat het meerjarenplan Soweco 2013-2017 niet voldoet aan de door het DB Soweco gestelde<br />
opdracht, en dat het niet in het gemeentelijk beleid past om extra taken m.b.t. AWBZ dagbegeleiding,<br />
WWnV en WMO toe te wijzen aan Soweco.<br />
b. In te stemmen met de voorgestelde werkwijze t.a.v. frictiekosten bij uittreding, zoals beschreven in het<br />
rapport van bureau Langedijk, en hierover het standpunt van het DB Soweco af te wachten.<br />
2. Opdracht te geven tot een nadere analyse van de opgestelde begroting voor de lokale uitvoering van de WSW,<br />
onder meer door een second opinion via een externe deskundige.<br />
3. Na afronding van de besluitvorming in het DB Soweco te komen tot een definitief voorstel voor behandeling in de<br />
gemeenteraad, rekening houdend met de adviezen van de raadscommissie, omtrent lokale of regionale uitvoering<br />
van de WSW (te behandelen in de commissie van maart en gemeenteraadsvergadering van april 2012).<br />
4. Na deze definitieve besluitvorming zorg te dragen voor het aanvragen van de herstructureringsbijdrage en het<br />
treffen van voorbereidingen voor de nieuwe uitvoering van de WSW (hetzij regionaal, hetzij lokaal).<br />
5. De voorkeur wordt uitgesproken voor de lokale uitvoering van de WSW, boven het blijven participeren in de GR<br />
Soweco, en daarbij als uitgangspunten te bepalen:<br />
Afkoopsom conform advies bureau Langedijk tot maximaal het gestelde bedrag, mits op basis van finale<br />
kwijting, en de opmerking dat deze verminderd kunnen worden in geval van overname van lopende<br />
verplichtingen t.a.v. gebouwen of personeel voor de lokale uitvoering.<br />
Te kiezen voor uitvoering in samenwerking met de gemeente Rijssen-Holten, aansluitend op de bestaande<br />
samenwerking ten aanzien van reïntergratie en invoering WWnV.<br />
Met nadruk wordt opgemerkt dat deze voorlopige richting nader uitgezocht wordt en ter advisering aan het<br />
college wordt voorgelegd.<br />
bajz! 2.wpd/TOEKOMSTSOWECO.DOC
RAPPORT ONDERZOEK LOKALE UITVOERING WSW IN DE GEMEENTEN RIJSSEN-HOLTEN EN<br />
HELLENDOORN.<br />
1. Aanleiding / opdracht<br />
In de raadsvergaderingen van 13 en 15 december 2011 hebben de gemeenteraden van<br />
<strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-Holten unaniem een gelijkluidende motie aangenomen die oproept tot het<br />
doen van onderzoek naar de mogelijkheden voor een zelfstandige, lokale uitvoering van de Wet<br />
sociale werkvoorziening (Wsw), mogelijk in samenwerking met de buurgemeente. Deze moties<br />
zijn een rechtstreeks gevolg van de op 30-11-2011 gehouden informatieavond voor de 6<br />
gemeenteraden over de toekomst van SOWECO. De moties hebben een rol gespeeld bij de<br />
besluitvorming binnen het Dagelijks Bestuur van SOWECO op 15 en 19 december 2011, waarin<br />
verschillende opdrachten voor vervolgonderzoeken zijn gegeven, die allemaal uiterlijk 31-1-2012<br />
moesten worden afgerond.<br />
Naast deze regionale opdrachten is lokaal onderzoek gedaan naar de lokale<br />
uitvoeringsmogelijkheden Wsw, conform de moties van de gemeenteraden. Gelet op de<br />
eensluidende moties lag het voor de hand dit onderzoek gezamenlijk op te pakken. Hiervoor is<br />
een plan van aanpak opgesteld met dezelfde rapportage-datum. Het onderzoek is in de maand<br />
januari 2012 uitgevoerd. Over de resultaten hiervan wordt nu middels één gelijkluidend rapport<br />
gerapporteerd. De colleges van B&W kunnen de uitkomsten hiervan betrekken bij de<br />
besluitvorming omtrent de toekomst van SOWECO.<br />
2. Achtergrond<br />
De werkwijze ten aanzien van de Wsw verandert. Het aantal Arbeidsjaren (AJ) gaat sterk terug<br />
en de nadruk komt steeds meer te liggen op werken in een gewone werkomgeving. Alleen voor<br />
de categorie "beschut werken" blijft een beperkte voorziening in stand. De andere categorieën<br />
zullen veel meer in gewone werkomgevingen geplaatst moeten worden, met een overgangsrecht<br />
voor de zittende populatie. Daarbij zal mogelijk sprake zijn van subsidiëring. Door de invoering<br />
van de wet "Werken naar vermogen" komt de bemiddeling voor mensen met een achterstand op<br />
de arbeidsmarkt in één hand te liggen, die van de gemeente. Of de gemeente dat dan zelf doet of<br />
uitbesteed, is een uitvoeringsvraag.<br />
In het kader van onderzoek naar de toekomst van SOWECO (gezien bovenstaande wettelijke<br />
ontwikkelingen), is de vraag gesteld of er een lokaal alternatief zou kunnen zijn voor de<br />
uitvoering, namelijk buiten de huidige gemeenschappelijke regeling die door SOWECO wordt<br />
uitgevoerd. Dit rapport is een verslag van het onderzoek dat daarnaar is uitgevoerd.<br />
3. Beleidsoverwegingen<br />
3.1 Inleiding<br />
Bij het overwegen van de mogelijkheid om de gemeenschappelijke regeling SOWECO te verlaten,<br />
wordt uitgegaan van de huidige stand van zaken (een praktische benadering). Principieel is het<br />
juister om op grond van beleidsoverwegingen tot een keuze te komen en mogelijke oplossingen<br />
daar aan te toetsen. In deze notitie wordt dat als uitgangspunt gekozen.<br />
3.2 Uitgangspunten<br />
Uitgangspunt van de Wet op de sociale werkvoorziening is om de mensen zo regulier mogelijk in<br />
te zetten. De doelgroep is een kwetsbare groep mensen, en dat brengt een aantal andere<br />
beleidsuitgangspunten met zich mee. De optelsom van uitgangspunten is de volgende:<br />
• Het is het beste om zo lokaal mogelijk te werken, zoveel mogelijk in de eigen omgeving.<br />
• Om voor deze doelgroep werk te organiseren dat voldoet aan hun mogelijkheden, is<br />
binding met het lokale bedrijfsleven van groot belang.<br />
• Eenvoudige structuur, geringe overhead, sturingsmogelijkheden per gemeente.<br />
• Zekerheid: geleidelijke overgang naar nieuwe situatie, waarin oplossing wordt geboden<br />
voor alle zittende SW-ers, zowel beschut als niet beschut.<br />
1
Zoveel mogelijk sturen op doorstroom en uitstroom, resulterend in nieuwe plaatsingen bij<br />
bedrijven.<br />
Risico's voor de gemeente minimaliseren (uitvoering zo mogelijk binnen rijkssubsidie).
3.3 Uitwerking<br />
3.3.1. Dienstverband<br />
Het uitgangspunt zekerheid is in de wet vastgelegd in die zin, dat de verantwoordelijkheid voor<br />
de geplaatste SW-geïndiceerde mensen altijd bij de gemeente blijft. Ook als door aanwijzing of<br />
uitbesteding een andere organisatie de uitvoering verzorgt, blijft de verantwoordelijkheid bij de<br />
gemeente. In feite is het alsof de Wsw-ers bij de gemeente in dienst zijn. Vanuit het uitgangspunt<br />
van zekerheid, geeft een dienstverband bij de gemeente de mensen ook de meeste zekerheid.<br />
3.3.2. Lokaal werken<br />
Zo lokaal mogelijk werken betekent dat werk in de buurt gezocht wordt of dat transport van<br />
materialen plaatsvindt. Daarnaast is het een gegeven dat organisaties meer bereid zijn mensen<br />
met een beperking in te zetten als deze uit de directe nabijheid van de organisatie komen. Hoe<br />
verder weg, hoe minder bereidheid. In het begrip "naoberschap" is dit goed weergegeven.<br />
Om aan deze aspecten tegemoet te komen, moet een uitvoeringsorganisatie een uitstekende<br />
binding hebben met zoveel mogelijk lokale werkgevers. Zichtbaarheid binnen de gemeente is<br />
daarvoor ook van belang.<br />
3.3.3. Zo regulier mogelijk werken<br />
Dit wettelijke uitgangspunt is uitgewerkt in het doel om zoveel mogelijk mensen te begeleiden<br />
naar zo normaal mogelijk werken. Daarvoor moet de uitstroom (plaatsing in regulier werk) worden<br />
bevorderd. Dat kan alleen als daar zeer actief mee wordt omgesprongen. Vanuit de benadering<br />
van de vier categorieën betekent dat interne doorstroming van de minste categorie naar de<br />
volgende en uiteindelijk uitstroom naar begeleid werken of zelfs een regulier contract.<br />
De categorieën zijn:<br />
1. Beschut werken (buiten en binnen)<br />
2. Groepsdetachering<br />
3. Individuele detachering<br />
4. Begeleid werken<br />
De theorie geeft aan dat vanuit iedere categorie je naar een volgende categorie kan gaan, maar<br />
niet meteen meer stappen kunt zetten. Daarom is een doorstroom nodig om ook de uitstroom te<br />
kunnen bewerkstelligen.<br />
3.3.4. Flexibiliteit<br />
De arbeidsmarkt vraagt flexibiliteit. Hoewel de doelgroep er juist een is met beperkingen, is het<br />
toch nodig om binnen de gegeven mogelijkheden, zo flexibel mogelijk te kunnen werken. Een<br />
kleinere organisatie met overzicht over medewerkers, mogelijkheden, opdrachten, en andere<br />
aspecten, geniet daarom de voorkeur boven een grotere, in zekere mate gebureaucratiseerde<br />
organisatie.<br />
4. Werkwijze<br />
Er zijn veel gesprekken gevoerd, met de ambtelijke organisatie, met lokale werkgevers en met<br />
deskundigen. Langzaam is uit deze gesprekken een beeld naar voren gekomen dat het mogelijk is<br />
om een alternatief te organiseren.<br />
Daarbij is het beeld verschoven van het zoeken van meerdere uitvoerders voor verschillende<br />
groepen SW-ers naar het werken met één uitvoerder die bereid is en in staat wordt geacht om de<br />
hele doelgroep op te nemen. Van die uitvoerder wordt verwacht dat die, met behulp van het<br />
lokale netwerk met bedrijven en instellingen, naast de dagelijkse werkbegeleiding ook werkt aan<br />
door- en uitstroom naar zo mogelijk regulier werk of zonodig onderuitstroom naar dagopvang.<br />
Om deze reden zijn in dit stadium nog geen afzonderlijke gesprekken met andere instellingen,<br />
dagverblijven e.d. gevoerd.<br />
Vanzelfsprekend is aanvullend nog werk nodig om zaken verder in te vullen, om vragen te<br />
beantwoorden en om de zaken te gaan regelen. Dit komt pas aan de orde na de besluitvorming in<br />
de raad.<br />
3
5. Huidige opbouw<br />
Op dit moment ziet de opbouw er zo uit:<br />
Groen (SOWECO) Multipack<br />
(SOWECO)<br />
Overigen<br />
(SOWECO)<br />
Elders (niet<br />
SOWECO)<br />
RH H RH H RH H RH H<br />
Beschut werken 25 35 45 68 20 35 3 14<br />
Groepsdetachering 18 11 1 4 25 21 1 -<br />
Individuele deta. 6 2 - - 17 20 1 -<br />
Begeleid werken 9 1 1 - 2 - 9 6<br />
Uit de totaalverdeling blijkt dat er een duidelijk kwalitatief verschil is in de opbouw van de<br />
aantallen per indicatie. Uit de in zijn totaliteit zwaardere indicering van de mensen uit<br />
<strong>Hellendoorn</strong>, volgt dat het inverdienvermogen kleiner is en dat verklaart ook de verschillen in de<br />
eerste opgestelde begrotingen. De hogere loonsom in Rijssen-Holten wordt meer dan<br />
gecompenseerd door het hogere inverdienvermogen.<br />
Totaalverdeling SW-ers met dienstverband bij SOWECO:<br />
Rijssen-Holten <strong>Hellendoorn</strong><br />
Beschut werken 53,25 % 70,05 %<br />
Groepsdetachering 26,04 % 16,59 %<br />
Individuele detachering 13,61 % 10,14 %<br />
Begeleid werken 7,10 % 3,23 %<br />
In eerste opgestelde begrotingen zijn de financiële gegevens opgenomen van de SW-ers die bij<br />
SOWECO in dienst zijn.<br />
6. Visie op uitstroom<br />
Een rode draad in de ontwikkelingen met betrekking tot de Wsw van de afgelopen jaren is dat de<br />
SW-bedrijven zich meer moeten richten op doorstroming van SW-medewerkers richting reguliere<br />
arbeidsplaatsen in het bedrijfsleven. Daarom is onder meer het begeleid werken ingevoerd,<br />
waarbij SW-ers géén aanstelling meer hebben bij een SW-bedrijf (met de CAO-WSW), maar een<br />
aanstelling bij reguliere bedrijven.<br />
De voorgenomen nieuwe wetgeving (per 1-1-2013) gaat een stuk verder, en leidt tot een<br />
drastische krimp van de sociale werkvoorziening in de komende jaren, wat zich vertaalt in een<br />
dalende taakstelling. Nieuwe instroom (indien al haalbaar) is alleen mogelijk voor wie aangewezen<br />
is op beschutte arbeid. Gedurende de (langdurige) afbouwperiode blijven de gemeenten nog wel<br />
te maken houden met de overige categorieën, samengevat onder "niet-beschut". Mede gezien de<br />
dalende rijkssubsidie per AJ is bevordering van uitstroom naar reguliere banen en zoveel mogelijk<br />
gebruik maken van de vorm van begeleid werken voor de toekomst van groot belang.<br />
Er is een groot verschil in de inschatting van mogelijke uitstroom door SOWECO en de<br />
gemeenten <strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-Holten.<br />
Het standpunt van SOWECO is dat uitstroom moeilijk is, ook naar begeleid werken. Zij stellen dat<br />
noch de werkgever, noch de werknemer er belang bij heeft om over te stappen. De werkgever<br />
wil het risico bij SOWECO laten en wel gemakkelijker meewerken aan detachering, maar niet aan<br />
begeleid werken, omdat de betreffende persoon dan bij hen in dienst treedt. De werknemer<br />
verlaat niet graag de Wsw CAO, omdat deze gunstig is en hoge inschaling kent. De praktijk van<br />
de afgelopen jaren bevestigt dit standpunt van SOWECO, gezien het geringe aantal personen dat<br />
is uitgestroomd naar begeleid werken (voor Rijssen-Holten 7 - waarvan 5 volledig op eigen<br />
initiatief van de gemeente - en voor <strong>Hellendoorn</strong> 6). Ook afgezet tegen landelijke prestaties blijft<br />
de realisatie van begeleid werken bij SOWECO fors achter. Opgemerkt wordt dat dit mede<br />
veroorzaakt wordt door de bedrijfsvoering van SOWECO, waarbij diverse SW-ers intern als<br />
voorman zijn aangesteld, die vervolgens voor de continuïteit van de productie niet gemist kunnen<br />
4
worden en qua salaris zodanig zijn gegroeid dat dit belemmerd werkt voor uitplaatsing richting<br />
het reguliere bedrijfsleven.<br />
Het standpunt van de gemeenten <strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-Holten is tegenovergesteld. Uit de<br />
praktijk blijkt dat de samenwerking met bedrijven die gespecialiseerd zijn in het begeleiden van<br />
mensen naar werk wel tot positieve resultaten leidt. Door het hebben van goede contacten met<br />
het (plaatselijk) bedrijfsleven worden ook in een economisch mindere tijd mensen uit de<br />
doelgroepen WWB, WIA en WAJONG in regulier werk geplaatst.<br />
Uit de aanbestedingen voor re-integratie van deze doelgroepen is het re-integratiebedrijf REACT<br />
Twente naar voren gekomen, waarmee de gemeenten <strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-Holten een<br />
overeenkomst hebben gesloten. Deze instelling heeft de afgelopen jaren goede ervaringen<br />
opgedaan middels samenwerking met lokale bedrijven, wat tot goede uitstroom-resultaten heeft<br />
geleid.<br />
Gelet daarop en mede op basis van de gemeentelijke contacten met het lokale bedrijfsleven (zie<br />
ook hieronder in 7.5.) achten beide gemeenten een gemiddelde door- en uitstroom van 6%<br />
(exclusief natuurlijke uitstroom van 4 %) per jaar als realistisch. De doorstroom en uitstroom<br />
betekent dat de inverdiencapaciteit verhoogd wordt.<br />
Gelet op het bovenstaande vinden de gemeenten <strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-Holten het gewenst om<br />
de uitvoering van de Wsw onder te brengen bij een - nader te selecteren - re-integratiebedrijf.<br />
7. Inzicht in lokale plaatsingsmogelijkheden<br />
Plaatsingen dienen zo regulier mogelijk uitgezet te worden. Ingeschat wordt dat niet iedereen in<br />
de reguliere arbeidsmarkt zijn werkplek zal vinden. Ook het werken op een beschutte werkplek<br />
zal blijven bestaan. Voor het lokaal plaatsen van mensen die nu nog bij SOWECO werken wordt<br />
gedacht aan de volgende soorten plaatsingen:<br />
Plaatsingen in het groen (beschut buiten)<br />
Plaatsingen in Multipack (beschut binnen)<br />
Overige plaatsingen in beschutte omgeving<br />
Detacheringen<br />
Plaatsingen bij reguliere werkgevers (begeleid werken)<br />
7.1. Groen (openbaar groen en sportvelden) over naar de gemeente<br />
De groep die werkzaamheden in het groen uitvoert voor de gemeente <strong>Hellendoorn</strong>, is 60<br />
personen groot. Daarvan zijn er 44 afkomstig uit de gemeente. Er zijn nog 4 mensen uit de<br />
gemeente <strong>Hellendoorn</strong> actief in de ploeg groen in Rijssen-Holten.<br />
De groep die werkzaamheden in het groen uitvoert voor de gemeente Rijssen-Holten, is ook 60<br />
personen groot. Daarvan zijn er 51 afkomstig uit de gemeente. Er zijn nog 7 mensen uit de<br />
gemeente Rijssen-Holten actief in het groen bij andere gemeenten.<br />
Bij overname van de groep groen, moet hier rekening mee worden gehouden.<br />
Het is een goede mogelijkheid om de groep groen in beide gemeenten over te nemen. Daarbij is<br />
het verstandig alles over te nemen zoals het is en geen veranderingen te stapelen. Zowel niet<br />
voor deze groep als voor de mensen die al in de buitendienst groen werken. Hiermee wordt<br />
onderbrenging bij particuliere hoveniersbedrijven niet uitgesloten, alleen zien we dat als<br />
mogelijkheid die voor de langere termijn onderzocht kan worden.<br />
Het uit SOWECO halen van alleen deze groepen groen brengt met zich mee, dat SOWECO<br />
financieel niet meer profiteert van deze inkomsten en deze kosten zullen dan via de uitvoerende<br />
organisatie als verlies terugkomen (frictiekosten).<br />
Als de gemeenten deze groepen overnemen, moeten zij zorgen voor adequate afhandeling van<br />
zaken en begeleiding. Dit is specialistisch werk. Het is aan te bevelen alle benodigde diensten in<br />
te kopen bij een gespecialiseerde organisatie, liefst een organisatie die gericht is op uitstroom en<br />
begeleiding. Daarmee wordt afgestapt van onze oorspronkelijke gedachte van integratie van de<br />
SW-ers in de eigen gemeentelijke organisatie, en kiezen we voor onderbrenging van de uitvoering<br />
bij een nog te selecteren (re-integratie)bedrijf. Hierbij worden in ieder geval vooralsnog de huidige<br />
werkleiding (Wsw-ers) gehandhaafd en wordt uitgaan van voortzetting van het gebruik van de<br />
bestaande gebouwen.<br />
5
7.2. Mogelijkheden overnemen deel Multipack<br />
Ook deze groep kan in zijn totaliteit overgenomen worden. Deze groep vraagt meer aandacht dan<br />
de groep die werkzaam is in het groen. De inverdiencapaciteit is ook beduidend lager. Er is dan<br />
ook een (fictief) tekort in 2012 op deze groep dat voor een klein (onbekend) deel gecompenseerd<br />
wordt door inkomsten. De inkomsten zijn niet uitgesplitst over de verschillende hallen en<br />
werkzaamheden van SOWECO zelf.<br />
De huur van de hallen en de kosten van de onroerende goederen zijn meegenomen in de<br />
berekening. Uitgangspunt is ook hier het zo geruisloos mogelijk overnemen en vooralsnog uitgaan<br />
van de bestaande locaties in Nijverdal en Rijssen. Over de bedrijfsleiders van deze beide<br />
vestigingen (niet-SW-personeel) zullen t.z.t. afzonderlijke afspraken gemaakt moeten worden met<br />
de nog aan te wijzen uitvoerende instelling.<br />
Overigens wordt in dit verband opgemerkt dat het re-integratiebedrijf REACT Twente enkele jaren<br />
geleden op verzoek van SOWECO de groep die in Multipack Nijverdal en Rijssen werkt heeft<br />
begeleid.<br />
7.3. Mogelijkheden opvang overige SW-ers in beschutte omgeving.<br />
Het gaat hierbij om de groep SW-ers die nu bij SOWECO werkzaam is, bij afdelingen als atelier,<br />
kabelconfectie, catering, printassemblage en techniek. De nieuwe partner zal ook deze mensen<br />
een werkplek moeten bieden en in staat zijn om met hen te werken aan of verbetering in de<br />
omstandigheden of als uiterste uitstroom naar dagactiviteiten. Dit kan onder andere door in<br />
overleg te treden met aanbieders van dagactiviteiten in de gemeente. Wij zien dit als mogelijke<br />
vervolgstappen in een latere fase, en hebben daarom in dit stadium nog geen gesprekken gevoerd<br />
met deze instellingen. Door ontbreken van gegevens van SOWECO is het niet mogelijk in de<br />
eerste opgestelde begrotingen meer te berekenen dan de loonsom. SOWECO kan niet alle<br />
mogelijke scenario's doorrekenen en kosten en baten van die scenario's berekenen.<br />
7.4. Detacheringen (groeps- en individuele detacheringen).<br />
Het gaat hierbij om de SW-ers die nu via SOWECO elders werkzaamheden verrichten, met name<br />
de mensen die gedetacheerd bij reguliere bedrijven (b.v. Asito) of aan SOWECO gelieerde<br />
verzelfstandigde bedrijven (b.v. Sowecare). Er van uitgaande dat deze mensen hun<br />
werkzaamheden naar tevredenheid verrichten, is er geen aanleiding om hun tewerkstelling op<br />
korte termijn te wijzigen. Wij geven voorkeur aan een geleidelijke overgang naar de nieuwe<br />
situatie, waarbij de dienstverbanden en begeleiding elders komen te liggen, maar dit niet<br />
noodzakelijkerwijs ingrijpen in werkzaamheden en plaats van werk hoeft te betekenen. Bijkomend<br />
argument is dat het voorlopig handhaven van deze detacheringen ook ongewenste gevolgen bij<br />
b.v. Sowecare voorkomt.<br />
Dit neemt niet weg dat deze personen door actieve begeleiding uiteindelijk kunnen doorstromen<br />
naar een andere categorie. Gelet op de daling van de rijkssubsidie zijn extra inspanningen<br />
noodzakelijk om tot door- en uitstroom te komen.<br />
7.5. plaatsingen bij bedrijfsleven (begeleid werken).<br />
Uitstroom uit de Wsw wordt voornamelijk gerealiseerd via begeleid werken. Zoals aangegeven is<br />
het aantal begeleid werkers bij SOWECO tot dusver erg laag, waarbij de goede SW-rechtspositie<br />
soms een belemmering is. Om die reden is het interessant in de toekomst ook te kijken naar<br />
rechtstreekse plaatsingen vanaf de wachtlijst naar begeleid werken (uiteraard voor zover er<br />
ruimte is in de SW-taakstelling en de betreffende kandidaten ook geschikt zijn voor begeleid<br />
werken).<br />
In dit verband wordt geattendeerd op de recente contacten van beide gemeenten met het<br />
plaatselijk bedrijfsleven, in het licht van de WWnV. Daaruit blijkt dat onze gemeenten beschikken<br />
over een prima werkgeversklimaat. In de eerste gesprekken die met werkgeverskringen zijn<br />
gevoerd, worden positieve signalen vanuit het bedrijfsleven ontvangen. Zij willen vorm geven aan<br />
hun maatschappelijke en sociale verantwoordelijkheid.<br />
Aandachtspunt in deze bereidheid is het punt van ontzorgen. Werkgevers zitten niet te wachten<br />
op administratieve rompslomp en de begeleiding van een werknemer met een grote afstand tot<br />
de arbeidsmarkt. Dit moet dus geregeld worden/zijn.<br />
6
Een ondersteunende en begeleidende functie kan door de gemeente geregeld worden via een<br />
opdrachtrelatie met een re-integratiebedrijf, waarin tevens het verzorgen van het werkgeverschap<br />
voor de SW-medewerkers betrokken kan worden.<br />
8. Juridische gevolgen<br />
8.1: al dan niet overnemen dienstverbanden<br />
Er is veel gesproken over de consequenties van het overbrengen van de dienstverbanden naar<br />
een externe organisatie. Wat er ook gebeurt, de gemeente blijft onder alle omstandigheden<br />
verantwoordelijk voor de geplaatste SW-geïndiceerden. Het elders onderbrengen van de<br />
dienstverbanden heeft dan ook geen verplaatsing van risico tot gevolg, de gemeente blijft onder<br />
alle omstandigheden verantwoordelijk.<br />
Bijkomend argument is dat als een externe organisatie de begeleiding onvoldoende uitvoert, te<br />
weinig uitstroom organiseert of te weinig inverdient, deze gemakkelijker vervangen kan worden<br />
door een andere partij als de dienstverbanden niet bij hen zijn ondergebracht. Daarnaast hebben<br />
we (nog) geen externe organisatie gevonden die bereid is de dienstverbanden over te nemen. Dit<br />
betekent dat in geval van uittreding uit de GR SOWECO, de gemeenten <strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-<br />
Holten het formele werkgeverschap t.a.v. de SW-ers overnemen. Echter, alle P&O-taken hiervoor<br />
kunnen worden uitbesteed aan een externe partij.<br />
Uitgangspunt voor het uitbesteden van de uitvoering van de Wsw is om alle werk aan één partij<br />
uit te besteden. Van instroom tot uitstroom, van administratie tot begeleiding. Alle uitvoering in<br />
één organisatie. Alleen de eindverantwoordelijkheid blijft bij de gemeente, en dat is nu ook zo,<br />
maar dan via de GR.<br />
8.2.: europees aanbesteden of aanwijzingsbesluit<br />
Uit besprekingen is gebleken dat de uitbesteding van alle activiteiten (diensten) die voor<br />
uitvoering van de Wsw nodig is, boven de norm voor europees aanbesteden komt. Een<br />
aanbestedingsprocedure is tijdrovend en administratief bewerkelijk: na een goede definitie van<br />
wat er aanbesteed wordt, vergt dit ruim 72 dagen doorlooptijd.<br />
Specifiek voor de Wsw wordt in de wet een alternatief voor openbare aanbesteding genoemd,<br />
namelijk het nemen van een aanwijzingsbesluit op basis van een meervoudige onderhandse<br />
procedure van aanbiedingen uit een beperkte kring van bedrijven die voldoen aan de daarbij<br />
gestelde criteria (organisaties die in hoofdzaak gericht zijn op het bieden van beschut werk). Dit<br />
kan een goede mogelijkheid zijn.<br />
De verwachting is dat er maar een enkele partij zich zal melden bij aanbesteding, de eisen zijn<br />
sterk lokaal gedefinieerd bijvoorbeeld uitstekende relaties met de plaatselijke ondernemers, de<br />
doelgroep goed kennen, de gemeente kennen, enzovoorts.<br />
9. Kostenbegroting<br />
In de gesprekken met het bedrijfsleven is langzaam het beeld ontstaan dat een totale overgang<br />
naar een andere organisatie veruit te verkiezen lijkt boven een gedeeltelijke. Daarvoor is mede op<br />
basis van aangereikte gegevens (benodigde begeleiding, stafwerkzaamheden, contacten met<br />
werkgevers, werkomgeving en dergelijke) een eerste begroting opgesteld.<br />
Uitgangspunten daarbij zijn:<br />
• een natuurlijk verloop van 4%<br />
• doorstroom en uitstroom van gemiddeld 6% per jaar, waarvan het effect pas doortelt in de<br />
begroting van het daaropvolgende jaar.<br />
• opbouw van inverdiencapaciteit afhankelijk van categorie naar € 1,20 per uur (beschut<br />
werken) tot € 17 per uur (begeleid werken).<br />
• Handhaving bestaande locaties<br />
• Een zo geruisloos mogelijke overname (uitgaan van b.v. huidige gebouwen)<br />
• Nadere afspraken over al dan niet overnemen van niet SW-personeel.<br />
• Frictiekosten niet meenemen in deze begroting<br />
10. Beleidsmatige afwegingen<br />
10.1. Beleidsmatige overwegingen en koers<br />
De hiervoor in par. 3 uitgewerkte uitgangspunten leiden tot een bepaalde koers.<br />
7
Wat betreft het dienstverband, lijkt het logisch om dit aan te gaan vanuit de gemeente. Dit doet<br />
recht aan de verantwoordelijkheid van de gemeente en geeft flexibiliteit bij het bepalen welke<br />
organisatie begeleiding en uitstroom verzorgt. Er zijn gemeenten in Nederland die de<br />
dienstverbanden zelf aangaan met de geplaatste geïndiceerden, bijvoorbeeld Maastricht. Dit laat<br />
onverlet dat de uitvoering toch volledig door een derde partij kan worden uitgevoerd.<br />
Voorstel 1: neem de Wsw-ers in dienst bij de gemeente. Bij de uitwerking van de lokale variant<br />
wordt gerapporteerd over de juridische consequenties hiervan.<br />
Aan de organisatie die begeleiding en uitstroom verzorgt, worden een aantal specifieke<br />
kwaliteiten gevraagd. Deze moet zo lokaal mogelijk werken, zeer goed bekend zijn met het lokale<br />
bedrijfsleven en ervaring hebben in het begeleiden naar de arbeidsmarkt en het begeleiden van de<br />
doelgroep. Tevens mag het geen te grote organisatie zijn, om zo flexibel mogelijk te kunnen<br />
werken. SOWECO is een traditionele werkvoorziening die weinig gericht is op uitstroom en daar<br />
eerder de nadelen van ziet. Ook is zij groot en daardoor minder flexibel, werkt zij regionaal en is<br />
zij minder gericht op al het lokale bedrijfsleven.<br />
Voorstel 2: laat een extern (re-integratie)bedrijf alle begeleiding en uitstroom verzorgen, inclusief<br />
alle administratieve en andere staf activiteiten.<br />
Er zijn twee mogelijke werkwijzes om te bepalen welke externe partij de uitvoerende instelling<br />
wordt. Het kan door openbare aanbesteding en door een aanwijzingsbesluit o.g.v. de Wsw. Een<br />
aanwijzing mag alleen als het om een organisatie gaat die uitsluitend als doel heeft om de Wsw<br />
uit te voeren voor een gemeente.<br />
Op grond van de verantwoordelijkheid van de gemeente voor de uitvoering van de Wsw, ligt een<br />
aanwijzing voor de hand. Op deze wijze blijft de verantwoordelijkheid zo dicht mogelijk bij de<br />
gemeente.<br />
Voor welke procedure ook gekozen wordt, een zorgvuldige procedure vergt dat vooraf de<br />
opdracht-eisen voor de in te huren partij worden geformuleerd.<br />
Voorstel 3: Formuleer het programma van eisen - inclusief de te stel/en voorwaarden voor het<br />
overnemen van locaties, personeel e.d. - voor het zoeken naar een externe partij als mogelijk<br />
uitvoerende organisatie voor de Wsw van de gemeente <strong>Hellendoorn</strong> en Rijssen-Holten (als<br />
besloten wordt tot uittreding uit SOWECO).<br />
Wat betreft werklocaties geven de beleidsuitgangspunten aan om zo lokaal mogelijk te werken.<br />
Dit pleit voor het - in ieder geval vooralsnog - in stand houden van de huidige werklocaties in<br />
beide gemeenten, zowel voor het groenonderhoud als voor Multipack. Voor gedetacheerden lijkt<br />
dat eenvoudig, die houden hun werkplek, voor diegene die bij SOWECO zelf werkzaam zijn, is<br />
overleg nodig.<br />
Voorstel 4: hou de werklocaties zoveel mogelijk lokaal en laat de mensen zoveel mogelijk werken<br />
waar ze nu werken.<br />
10.2. Samenvattend<br />
Op grond van de beleidsuitgangspunten wordt - indien wordt besloten tot uittreding uit<br />
SOWECO - geadviseerd de volgende beleidslijn te hanteren:<br />
1. Neem de Wsw-ers in dienst bij de gemeente van woonplaats.<br />
2. Zoek een externe partij als mogelijk uitvoeringsorgaan voor de Wsw voor de beide<br />
gemeenten.<br />
3. Laat de externe partij alle benodigde activiteiten uitvoeren die nodig zijn om de Wsw toe te<br />
passen, de mensen te begeleiden, en op weg te helpen naar de arbeidsmarkt, inclusief alle<br />
benodigde stafactiviteiten.<br />
4. Houdt de locaties zoveel mogelijk lokaal en laat de mensen zoveel mogelijk werken waar ze<br />
nu werken.<br />
5. Bereidt deze overgang zorgvuldig voor, zoveel mogelijk samen met SOWECO, betrokkenen en<br />
de nog te benoemen uitvoerende instelling.<br />
11. Gevolgen voor gemeentelijke organisatie<br />
8
Uitgangspunt is dat alleen de dienstverbanden juridisch bij de gemeente komen te liggen en dat<br />
alle werk door een externe organisatie wordt uitgevoerd. De argumentatie hiervoor is, dat het om<br />
specialistisch werk gaat dat de gemeente nu niet doet en dus de kennis ook niet in huis heeft.<br />
Daarnaast streeft de gemeente naar een kleinere organisatie die meer de regie voert dan zelf<br />
uitvoert. Uitbesteden is dan voor de hand liggend. Dit betekent dat de keuze voor een lokale<br />
uitvoering van de Wsw weinig organisatorische gevolgen voor de gemeente zelf heeft: geen<br />
gevolgen bij de afdelingen groen of P&O. Wel moet nog nader worden geadviseerd over de extra<br />
taken van wachtlijstbeheer, plaatsingen begeleid werken, beleidsadvisering, afrekening<br />
rijkssubsidie etc. Dit is nu nog niet onderzocht, maar kan worden meegenomen bij het plan van<br />
aanpak invoering WWnV voor de beide gemeenten.<br />
12. Larcom (specifiek gemeente <strong>Hellendoorn</strong>)<br />
Een speciaal groepje mensen van de gemeente <strong>Hellendoorn</strong> werkt nog bij Larcom. Ook zij komen<br />
in het voorstel over naar de gemeente. Bij keuze voor dit model zullen in overleg met Larcom<br />
nieuwe afspraken worden gemaakt over deze groep.<br />
Financieel zijn de kosten voor de hele groep ex-Larcommers afgedekt door in de begroting alle<br />
loonkosten mee te nemen.<br />
9
13. Risicoparagraaf<br />
In deze paragraaf worden de risico's één voor één afgelopen en ingeschat op realiteitswaarde en<br />
mogelijke schade, voor zover deze in te schatten zijn. Daarna zal benoemd worden hoe ieder<br />
risico vermeden, beperkt, overgedragen of gedekt 1<br />
Benoeming van de risico's<br />
1. Uit SOWECO stappen<br />
kan worden.<br />
Dit is in de formele zin geen risico, want het is zeker dat uit de GR stappen eenmalige kosten<br />
met zich meebrengt. Het uit de gemeenschappelijke regeling (GR) stappen levert een schade<br />
op. De omvang daarvan wordt berekend door de GR.<br />
Dit risico kan, als gekozen wordt voor lokale uitvoering van de Wsw, niet vermeden worden.<br />
Het kan wel beperkt worden door besprekingen te voeren met SOWECO over overname van<br />
schade veroorzakende aspecten, zoals gebouwen, medewerkers en roerende goederen.<br />
Concreet wordt gedacht aan de huur of eigendom van gebouwen die ingezet worden ten<br />
behoeve van de SW-ers in de gemeente, overnemen van roerende goederen in diezelfde<br />
gebouwen, overname van personeel dat direct betrokken is bij de begeleiding van SW-ers in<br />
de gemeente. Hierbij dient opgemerkt te worden dat de nog aan te wijzen externe partij die<br />
de uitvoering van de Wsw op zich gaat nemen er ook voor zou kunnen kiezen zelf de<br />
medewerkers te kunnen selecteren en mogelijk kandidaten af te wijzen als deze niet passen<br />
bij de voorgestane andere aanpak. In dat geval zal bekeken moeten worden hoe hiermee<br />
omgegaan moet worden. Bij de uitnodiging tot inschrijving voor externe partijen zal hierover<br />
een voorwaarde worden opgenomen. Bij bedrijfsovernames is overname van personeel<br />
gangbaar, mits deze persoon als geschikt kan worden beoordeeld op basis van het<br />
functieprofiel in de nieuwe organisatie.<br />
Deze selectie kan grotere kosten veroorzaken dan op grond van standaardmethoden en<br />
overgangen verwacht wordt (mens volgt werk).<br />
Het restrisico kan niet overgedragen worden. Het restrisico zal dus financieel afgehandeld<br />
moeten worden. Zonder nadere besprekingen en onderhandelingen is geen indruk te geven<br />
van de omvang.<br />
2. De dienstverbanden onderbrengen bij de gemeente.<br />
Hierin is geen ander risico gelegen dan in de huidige situatie. Ook nu is de gemeente<br />
verantwoordelijk voor alle gevolgen. Een eventueel risico wordt niet veroorzaakt door een<br />
dienstverband op zichzelf, maar door de activiteiten die bij de dienstverbanden horen. Deze<br />
komen onder andere risico's tot uiting.<br />
Dit risico is niet te vermijden, niet te beperken, niet over te dragen. Dus alleen in te dekken.<br />
Dit wordt in de weerstandscapaciteit van de gemeente standaard meegenomen.<br />
3. De begeleiding en alle ondersteunende activiteiten overdragen aan een externe partij.<br />
1<br />
Dit valt uiteen in verschillende deelrisico's.<br />
a. De instelling is onvoldoende in staat om deze groei in haar bedrijf te beheersen.<br />
Dit is een reëel risico. De organisatie moet zo worden ingericht om alles te doen wat<br />
nodig is om begeleiding, ondersteunende activiteiten en doorstroom en uitstroom te<br />
realiseren. Een factor die daar positief aan bijdraagt, is de voorbereidingstijd van anderhalf<br />
jaar.<br />
Dit risico kan niet vermeden worden. Dit risico kan vrijwel volledig beperkt worden door<br />
vanaf besluit tot aan 1 januari 2014 (ingangsdatum) een externe adviseur/onderzoeker<br />
mee te laten werken aan de voorbereiding. Deze moet de situatie kennen, de materie<br />
kennen en inzicht hebben in organisaties, financiën etc. De kosten schatten we in op €<br />
50.000,-. Dit wordt dan aangevraagd bij het herstructureringsfonds. Het restrisico is niet<br />
over te dragen. Dit restrisico hoeft niet verder financieel gedekt te worden omdat de kans<br />
op optreden te klein is door de externe begeleiding.<br />
b. De instelling realiseert onvoldoende inverdienvermogen.<br />
Dit zijn de vier standaardmethoden om risico's te beheersen, in die volgorde af te lopen.<br />
10
Een aantal jaar geleden heeft het re-integratiebedrijf REACT Twente de vestiging<br />
Multipack begeleid. De verdiensten zijn toen verdubbeld in enkele jaren. Deze ervaringen<br />
geven aan dat een hogere opbrengst tot de mogelijkheden behoort. Vanzelfsprekend is<br />
deze opgave duidelijk groter en staat tegen een achtergrond van economische recessie.<br />
Maar deze achtergrond geldt voor iedere organisatie die deze opdracht zou krijgen. Het is<br />
dus beter te spreken van het risico dat de inverdiencapaciteit onvoldoende door de markt<br />
gedragen wordt. Dit risico is niet te vermijden. Het kan beperkt worden door een actieve<br />
marktbenadering en zeer goede relaties met de lokale werkgevers. Verwacht wordt dat<br />
dit als opdracht bij een re-integratiebedrijf kan worden neergelegd, en daarmee in goede<br />
handen is. Daarmee is dit risico zoveel mogelijk beperkt. Het restrisico is niet over te<br />
dragen. En zal dus financieel ingeschat moeten worden.<br />
c. De instelling realiseert onvoldoende doorstroom.<br />
Dit is het grootste risico in omvang. Het aanpakken van alle mensen in alle categorieën<br />
om door te stromen naar een categorie met meer inverdiencapaciteit is de grootste<br />
uitdaging die er ligt. Het gaat om een kwetsbare doelgroep, die minder goed dan<br />
gemiddeld om kan gaan met veranderingen. Dit vergt het uiterste van de begeleiding. De<br />
begeleiding is dan ook cruciaal voor dit proces. Om deze reden wordt verwacht dat een<br />
externe partij hoge eisen zal stellen aan de begeleiders en zelf deze begeleiders zal<br />
selecteren. Dit is een kritieke succesfactor voor het slagen van deze overgang. Dit risico<br />
is niet te vermijden.<br />
Dit risico is te beperken. Enerzijds is dat gedaan door van realistische inschattingen (6%<br />
per jaar) uit te gaan. Anderzijds is het te beperken door de te verwachten<br />
selectieprocedure te accepteren. Dat kan betekenen dat een groter financieel beslag<br />
wordt gelegd op de middelen omdat dan méér dan procedureel noodzakelijk is, mensen<br />
uit de staf van SOWECO uit moeten stromen. Dit zal gedragen moeten worden door de<br />
gemeente. Dit restrisico is niet over te dragen.<br />
d. De instelling realiseert onvoldoende uitstroom naar begeleid werken.<br />
Ook hier is het risico beperkt door uit te gaan van een realistische uitstroom. Dit is daarna<br />
nog een beperkt risico. Vanuit de huidige situatie moeten volgens de eerste opgestelde<br />
begroting ongeveer 10 fte uitstromen per gemeente naar begeleid werken in 2018. Dat is<br />
een risico van in principe ongeveer € 60.000. Dit omdat het gaat om het verschil in<br />
inverdieneffect van een individueel gedetacheerde tegenover een begeleid werkende<br />
medewerker. Dat verschil is ongeveer € 6.000 per fte per jaar.<br />
Vermijding kan niet, het gaat om een beperkt risico. Overdragen kan ook niet, dekken<br />
wel.<br />
e. De instelling realiseert onvoldoende uitstroom naar de AWBZ<br />
Dit is een zeer beperkt risico. Momenteel is bekend dat er twee personen per gemeente<br />
naar de AWBZ zouden kunnen uitstromen. Dat betekent een risico van enkele duizenden<br />
per jaar.<br />
Dit risico kan niet vermeden worden, er zijn nu een keer externe partijen bij nodig die een<br />
plaatsing moeten realiseren. Het risico kan beperkt worden door inzet van de uitvoerende<br />
instelling om plaatsing te realiseren. Het risico kan niet overgedragen worden. Een<br />
beperkte afdekking is dan nodig.<br />
f. De externe instelling valt om een of andere reden weg als uitvoerder.<br />
In dit scenario moet dan snel een andere uitvoerder gevonden worden. Afhankelijk van de<br />
termijn waarop dat duidelijk wordt, kunnen adequate maatregelen getroffen worden.<br />
Doordat de aanstellingen bij de gemeente liggen, is direct een oplossing te vinden in<br />
uitbesteding aan een andere organisatie. Deze zal niet al te moeilijk te vinden zijn in<br />
andere bestaande organisaties die uitvoering voor andere gemeenten verzorgen. Hoewel<br />
de kans hierop klein is, is dit risico niet te vermijden. Ook is het als risico niet over te<br />
dragen, wel is op dat moment de uitvoering over te dragen aan een andere aanbieder. Het<br />
restrisico is te dekken. Het gaat dan om de kosten van overdracht aan een andere<br />
aanbieder.<br />
4. De Arbeidsjaren en/of de subsidie per AJ lopen harder terug dan verwacht.<br />
Dit risico staat los van deze hele operatie en ook los van SOWECO. Het kan niet vermeden,<br />
beperkt of overgedragen worden. Er kan alleen een zekere dekking voor genomen worden. De<br />
11
afhankelijkheid van het rijk komt in dit risico volledig tot uitdrukking, omdat ook de<br />
gemeentelijke financiering voor het grootste deel door het rijk verzorgd wordt lijkt het zinloos<br />
om dit risico mee te nemen.<br />
5. Er komt een overschot aan SW-ers door instroom van andere gemeenten<br />
Ook dit is een niet in te schatten risico. In 2012 is er in beide gemeenten een instroom van 3<br />
fte gerealiseerd bij SOWECO door verhuizingen. In een nieuwe situatie is dit wel te vermijden.<br />
6. Reactie van de SW-ers.<br />
Dit is een wezenlijk risico. De doelgroep is kwetsbaar en voelt zich daardoor snel bedreigd in<br />
haar zekerheden. Dit risico is niet te vermijden, wel zoveel mogelijk te beperken door<br />
transparant, duidelijk en eerlijk op te treden. Overdracht van het risico is niet mogelijk, de<br />
gemeente is verantwoordelijk voor de geplaatsten. Financiële dekking wordt niet zinvol<br />
geacht. Er zou een bedrag opgenomen kunnen worden in de weerstandscapaciteit, maar er is<br />
geen zinvolle inschatting van te maken. Zodra er een reactie komt, is het geboden te<br />
reageren op adequate wijze. Dat is de enige zinvolle maatregel die zich uit in ureninzet.<br />
Afdekking van de restrisico's.<br />
Dat is op dit moment nog te vroeg. De vertaling naar een benodigde weerstandscapaciteit komt<br />
in een later stadium aan de orde, als ook meer bekend is over de kosten die uitstappen uit de GR<br />
met zich meebrengt. Ondertussen is wel in te schatten dat naast een juiste inzet van uren en<br />
kwaliteit wordt een beroep gedaan op het herstructureringsfonds van € 50.000,- (inzet externe<br />
adviseur).<br />
Uitgaande van de gemiddelde loonkosten ad € 30.000 per AJ en een subsidiebedrag van €<br />
22.050 per AJ zou in het extreemste geval het risico € 8.000, - per AJ betekenen. Daar deze<br />
extreme situatie zeer waarschijnlijk niet aan de orde is, wordt het restrisico ruw ingeschat op een<br />
bedrag in de orde van grootte van € 1 50.000,-.<br />
12