Near East Magazine #43 - Hoop voor de toekomst

NR. 43 - MAART 2023
NEAREASTMINISTRY.NL
NEAR EAST
MAGAZINE
Interview
Wonen onder Gods
uitverkoren volk
Tegengas
De heilige God
HOOP VOOR DE TOEKOMST
Jesaja geeft antwoord
op fundamentele
vragen
jaar

Inhoudsopgave
“Ik neem een veel
beter begrip van
de Bijbel mee.”
3 Voorwoord
Dienen onder Gods volk
4 Hoofdartikel
Hoop voor de toekomst
7 Tegengas
De Heilige God
8 Interview
40 jaar wonen onder
Gods uitverkoren volk
10 Bijbelstudie
Weg van de toekomst
12 Recept
Boreka
13
De dag van Alida
”Bidden voor de mensen
om mij heen”
15 Prikbord
Dagboek 60 jaar NEM
2 NEAR EAST MAGAZINE

VOORWOORD |
Dienen onder
Gods volk
Werk van verzoening
jaar
Colofon
Dit magazine is een gratis uitgave
van stichting Near East Ministry en
verschij nt 3x per jaar. Een bij drage van
€ 25 per jaar wordt op prij s gesteld.
Redactie Near East Ministry
Veiligheid Om veiligheidsredenen
kunnen (plaats)namen en leeftij den
gefingeerd zij n.
Beeld Unsplash, flaticon, freevector,
freepik, eigen beheer
Ontwerp & Realisatie BladenMakers
Drukker De Hoop Drukkerij
ISSN 2210-7266
Stichting Near East Ministry is een
christelij ke organisatie die vanuit de
verzoening in Jezus, de Messias van
Israël, diaconale werkers uitzendt
naar Israël en de Arabische landen. In
Nederland zetten we ons in voor een
Reveil, een terugkeer van Nederland
als natie naar de God van Israël. Wij
geven dit vorm door kleinschalige
activiteiten, grotere evenementen en
conferentieweken te organiseren.
De stichting is volledig afhankelij k van
giften en heeft de ANBI-status.
Doneren NL93 ABNA 0462 453 855
Bezoekadres Voorthuizerweg 5,
3862 PZ Nij kerk
Postadres Postbus 30,
3780 BA Voorthuizen
Telefoon 0342 - 47 13 18
Mail info@neareastministry.nl
Website www.neareastministry.nl
“Want Zijn maaksel zijn wij, geschapen in Daarnaast mogen we weten dat het Zijn
Christus Jezus, om goede werken te doen, goede werken zijn, die Hij voorbereid en
die God van tevoren heeft voorbereid, opdat gepland heeft. God weet hoe 2023 eruit zal
wij daar in mogen wandelen.” Efeziërs 2:10 zien en Hij heeft voor ons al Zijn goede
werken voorbereid. Hij wil ons in deze
De tekst uit Efeziërs heeft ons bemoedigd eindtijd gebruiken om verwachtend, biddend
en verzoenend Hem te dienen totdat
om te starten bij de NEM. Wij zijn David
en Inge Verboom. Wij hebben 26 jaar in Jezus Messias terugkomt als Koning. De
het buitenland mogen werken, waarvan NEM is een beweging van mensen die een
6 jaar in het Midden
visioen hebben, namelijk
Oosten: in Jordanië en
de profetie in Jesaja 19,
Israël. Ook hebben wij
samen met onze drie
kinderen regelmatig
aan de Reveilweken
deelgenomen. Wij zijn
dus goed bekend met de
NEM en heel dankbaar
“Hij wil ons gebruiken
totdat hij terugkomt
als Koning.”
de Heerbaan. Wanneer
de zonen en dochters
van Abraham, Jood en
Arabier verzoend en
verbonden zullen worden
door Jezus Messias.
dat we mogen dienen. Dienen in deze mooie Tot slot, wat staat er in deze tekst wat wij
Bijbelse visie en in dit belangrijke werk van als Zijn kinderen mogen doen? Van ons
verzoening wat in het Midden Oosten en in wordt alleen gevraagd om te wandelen in de
Nederland al 60 jaar mag plaatsvinden. werken van God. Niet stressen, niet rennen,
We zijn dankbaar dat we deze tekst mogen niet zwoegen, niet pushen, nee alleen maar
zien als een basis voor deze geweldige wandelen met Hem, want het is Zijn werk.
bediening, omdat het opnieuw bevestigt dat
de NEM Gods werk is. In de eerste plaats Zo zijn ik en mijn vrouw Inge dankbaar dat
mogen we weten dat we Gods kinderen zijn, we met de Heer mogen wandelen, samen
uniek gemaakt, geroepen en verlost door met u en ieder die bij de NEM die Heer
Jezus Messias. Wat een geweldige zekerheid, dient.
vooral in deze tijd waar identiteit overal
ter discussie lijkt te staan, voor individuen, Samen in deze wandeling met Hem, David
landen, organisaties en groepen.
David Verboom is de nieuwe directeur van Near East Ministry. Hij is
getrouwd met Inge en ze hebben samen drie kinderen. David is na een
ingenieurs opleiding en bedrijfskundige studie werkzaam geweest in het
bedrijfsleven. Na zijn eerste jaren van werkervaring heeft hij samen met
Inge de stap gezet om God te dienen in het buitenland.
MAART 2023 3

4 NEAR EAST MAGAZINE

HOOFDARTIKEL |
Hoop voor
de toekomst
JESAJA GEEFT ANTWOORD OP FUNDAMENTELE VRAGEN
Het thema van de Reveilweken dit jaar is 'Weg van de toekomst' en is
gebaseerd op het bijbelboek Jesaja. Maar wie was Jesaja eigenlijk?
Wat wil hij ons vertellen in zijn boek? Metta Wierenga is spreker op de
Reveilweken en is alvast voor ons in dit bijzondere boek gedoken.
Gstelt Zich aan Mozes voor als
‘De HEER! De HEER! Een God
die liefdevol is en genadig,
geduldig, trouw en waarachtig, die trouw
blijft tot in het duizendste geslacht, die
schuld, misdaad en zonde vergeeft maar
niet alles ongestraft laat, en die voor
de zonde van de ouders de kinderen en
“JESAJA SCHETST
EEN PORTRET VAN
GOD ALS DE HEILIGE
VAN ISRAËL.”
kleinkinderen ter verantwoording roept,
tot in het derde en vierde geslacht.’
(Exodus 34:6-7).
Ook na Mozes blijft God spreken tot
zijn volk. Hij stuurt profeten om te laten
zien dat Hij inderdaad reageert op
het gedrag van zijn volk: wend je je vol
ootmoed en vertrouwen tot God, dan
vergeeft Hij eindeloos zonde. Volhard
je in afgoderij en oneerlijk gedrag, dan
volgt daar oordeel op.
Profetieën zijn dus niet bedoeld als
toekomstvoorspellingen, maar als
oproepen om te reageren. Immers, hoe
God handelt is mede afhankelijk van het
respons van mensen op zijn oproep.
Jesaja schetst een portret van God als
de Heilige van Israël, die regeert, die
recht heeft te oordelen over hemel en
aarde, maar die genade voor recht laat
gelden als je beseft dat je onrein voor
Hem staat: Jesaja zelf, en het hele volk
net zo goed. Dat is helemaal in overeenstemming
met God zoals Hij Zichzelf
beschrijft aan Mozes.
JESAJA 1-6 | WIE ZAL IK
STUREN?
Het volk wordt aangeklaagd omdat hun
gedrag niet in overeenstemming is met
hun roeping. Dit volk van zondaars heeft
de HEER verlaten, de Heilige van Israël
versmaad, Hem de rug toegekeerd (1:4).
Gods verwijt is stevig: er heerst onrecht,
afgoderij, hebzucht, dronkenschap, trots.
God schrijft hen echter niet af, maar wil
hen waarschuwen. Op Gods vraag wie
Hij zal sturen, dient Jesaja zich aan. Hij
wordt gereinigd en krijgt de opdracht
namens God Juda te confronteren met
Gods boodschap. Als ze luisteren naar
Jesaja’s oordeel, laat God genade voor
recht gelden.
JESAJA 7-39 | OP WIE STEL JE
JE VERTROUWEN?
Vertrouwen we op God of op de volken
om ons heen in geval van nood? In deze
hoofdstukken maakt Jesaja heel goed
duidelijk waarom het vertrouwen op
naties in plaats van op God zo dom is. Hij
toont aan dat God over de hele wereld
en dus over alle volken heerst. God heeft
het einde van de geschiedenis in zijn
MAART 2023 5

Blijf de Heer
zoeken.
hand. Op Wie kun je beter je vertrouwen
stellen? De twee koningen in dit deel van
Jesaja geven helaas toch het verkeerde
antwoord op de vraag bij wie ten
diepste hun vertrouwen ligt. Het gevolg
is groot: heel Israël wordt in ballingschap
gevoerd.
JESAJA 40-55 | KAN GOD ONS
NOG WEL VINDEN?
De vraag naar de macht en betrouwbaarheid
van God is beantwoord, maar
inmiddels is het volk in ballingschap,
wat een nieuw probleem oproept. Hoe
kunnen ze God dienen, nu ze niet meer
in het beloofde land wonen? Jesaja’s
troost is, dat ondanks deze situatie de
ballingen nog steeds Gods uitgekozen
dienaar zijn. Ze hoeven niet bang te zijn,
God is hen niet uit het oog verloren en
helpt hen. Hij biedt Zelf een oplossing
voor dit probleem met een nederige en
gehoorzame dienaar. Blijf daarom de
HEER zoeken, Hij laat zich vinden, ook in
den vreemde.
JESAJA 56-66 | WAT VERWACHT
GOD VAN ZIJN GELOUTERDE
VOLK?
Het laatste deel van Jesaja toont een
chiastische opbouw, wat wil zeggen dat
thema’s gespiegeld terugkomen. Het
“JERUZALEM ALS DE
PLEK WAAR DE HELE
WERELD LICHT ZAL
ZOEKEN EN VINDEN.”
deel begint en eindigt met de verwelkoming
door God van mensen die hem
dienen, ongeacht of ze van Abraham
afstammen. Als je God dient, neemt Hij
je aan in zijn verbond. Logisch dat in het
tweede en zesde deel de noodzaak van
goed gedrag centraal staan. Het gaat
niet om afkomst, maar om gehoorzaamheid,
leven zoals God het bedoeld
heeft. God wordt geportretteerd als
een strijder, die komt om te oordelen.
Ongehoorzame mensen worden veroordeeld,
berouwvolle mensen gered. In het
midden en dus centraal staat Jeruzalem
als de plek waar de hele wereld licht zal
zoeken en vinden. Jeruzalem is de plek
die God herstelt en herbouwt als licht
voor de wereld.
Metta Wierenga is theoloog en werkt
als docent NT en Hermeneutiek bij
het Evangelisch College.
Wat haar drijft is een brug slaan
tussen theologie en de kerk.
6 NEAR EAST MAGAZINE

TEGENGAS |
De Heilige
God
Jesaja is een Bijbelboek waarin veel over de grootheid van God wordt
gesproken. Het gaat om de Schepper van hemel en aarde die zich via
de profeet tot de mensen richt. Oneindig groot is het verschil tussen
de Schepper en Zijn schepselen.
Pieter Both
Predikant van Hervormde Wij kgemeente
De Regenboog in Harderwij k en spreker voor de NEM
Hele volken zijn uiteindelijk niet veel meer dan een
drupje aan de emmer. Deze grootheid van God roept
op om Hem te aanbidden en ons telkens weer te realiseren
dat we slechts mensen zijn.
Deze grootheid wordt soms ook aangeduid met de
heiligheid van God. De heiligheid van God is dan
vooral een aanduiding van het oneindige verschil
tussen God en mens. Het is echter opvallend dat
Jesaja bij de heiligheid van God ook een andere toon
aanslaat. Dat doet hij door heiligheid inderdaad te
verbinden met het onvergelijkbare van God met wie
dan ook. En dan blijkt dat God, juist omdat Hij heilig
is, zich bekommert om wat kwetsbaar en zwak is. De
heiligheid van God is dus niet zozeer dat Hij groter is
dan wie ook maar, het is vooral dat Hij zich rechtvaardig
laat zien tegenover iedereen die verdrukt wordt.
Prachtig wordt dat duidelijk in Jesaja 5: 15. Daar staat
het zo: “De HEER van de hemelse machten is verheven
in zijn oordeel, de heilige God toont zich heilig in
zijn gerechtigheid”. De Heilige God is heilig omdat Hij
opkomt voor de armen. Neem als voorbeeld het zeer
actuele spreken in vers 8 van hetzelfde hoofdstuk.
Daar spreekt God tegen de huisjesmelkers die huizen
opkopen en duur verhuren. Het is de heiligheid van
God die daartegen optreedt. Heiligheid is geen losse
eigenschap van God, maar is een manier waarop God
“De Heilige God is heilig omdat
Hij opkomt voor de armen.”
in deze wereld handelt. Jesaja is niet de enige profeet
die zo spreekt. Hosea heeft dezelfde tonen.
Dit jaar staat op de reveilweek het boek Jesaja centraal.
Dit onder de titel Weg van de toekomst. Ontdek
Jesaja’s goede nieuws voor Israël, de volken en jou.
Wat mooi dat we ons gaan verdiepen in die heilige
God die tegelijkertijd vol gerechtigheid is en opkomt
voor de armen.
MAART 2023 7

ALFRED EN JUDITH MULLER
40 jaar wonen
onder Gods
uitverkoren
volk
In 1983 vertrokken Alfred & Judith naar het Midden-
Oosten. Ze waren 26 en 27 jaar en wilden wel eens wat proeven
van het buitenland. Ze dachten minstens twee jaar weg te
blijven. Al met al werden het 40 jaren van lief en leed in Israël.
Inmiddels zijn ze teruggekeerd en vertellen ze over hun ervaringen
in de afgelopen vier decennia.
“We hopen dat
meer mensen
Jezus gaan leren
kennen als
hun Messias.”
Waarom Israël?
Judith: We zij n allebei opgevoed met het
besef dat Israël Gods uitverkoren volk is.
We werden uitgezonden via de NEM en
kwamen bij "de tantes" op de Olij fberg
terecht. Eerst werkten we in de thuiszorg
en was het belangrij k om de Hebreeuwse
taal te leren.
Hoe zag Israël eruit in de jaren '80?
Alfred: Het land was veel minder ontwikkeld
dan Nederland. De mensen
waren wat idealistischer. Israël is nu een
supermodern land, dat tegelij kertij d ook
heel religieus is.
Israël is een Joodse staat maar
er wonen ook Palestijnen. Hoe
hebben jullie dat ervaren?
Judith: Je hebt met beide groepen te
maken. De samenleving is niet zwart-wit,
alles loopt door elkaar. Bij Yad Vashem,
waar ik werkte, werkten ook veel
Arabieren. Iedereen gaat gewoon met
elkaar om. De cultuur van de oosterse
Joden ligt ook heel dichtbij de Arabische
cultuur.
Alfred ging al snel aan
de slag als journalist. Als
buitenlandcorrespondent ben je
geroepen neutraal te zijn. Is dat
mogelijk?
Alfred: Helemaal neutraal kun je niet zij n.
Je moet je in beide partij en verdiepen,
daarvoor moet je er ook wonen. Met een
nationalistisch conflict willen mensen
dat je partij kiest. De religie wordt erbij
8 NEAR EAST MAGAZINE

INTERVIEW |
Yad Vashem in Jeruzalem. Gedenkteken
voor alle Joodse slachtoffers van
de Holocaust. Yad Vashem betekent
letterlijk‘gedenkteken’.
Onderduikechtpaar Riek en Cor
Docter hebben voor hun vele
verzetsdaden een onderscheiding
gekregen van Yad Vashem.
gehaald om dat te versterken. Echter, je
hebt te maken met de realiteit, je moet
proberen die zo dicht mogelij k te benaderen.
Je krij gt veel hatelij ke reacties
van links en rechts. De sociale media
maken het nog erger.
Veel christenen menen dat er een
geestelijke dimensie zit aan alle
gebeurtenissen in het Midden-
Oosten. Hoe zien jullie dat?
Judith: Het is een wonder dat het Joodse
volk terug is. Tegelij kertij d is de Bij bel
geen spoorboekje. We zien lij nen in de
Bij bel en de Heer werkt door mensen
heen, ook door politici met een andere
mening. Wij als buitenlanders moeten
ons daar niet mee bemoeien.
Alfred: Neem het antisemitisme. Waarom
zij n mensen zo vol haat tegen de
Joden en niet tegen andere volken. Dat
moet een geestelij ke dimensie hebben.
De vij anden van Israël streven ernaar
om Israël te vernietigen. Hamas heeft
dat ook in haar Handvest staan.
Daartegenover staan de Abraham Akkoorden.
Er zij n landen die vrede hebben
gesloten met Israël. Ze willen samenwerken
op het gebied van technologie,
wetenschap en toerisme.
De NEM werkt vanuit het visioen
van Jesaja 19. Is dit een tekst die
jullie raakt?
Alfred: Samen met andere organisaties
die ook werken vanuit dit visioen komen
gelovigen bij elkaar om God te aanbidden.
We hebben hoop voor de toekomst.
In ons flatgebouw in Jeruzalem wonen
twee gezinnen die gemeentes van
Messias belij dende Joden bezoeken. We
hopen dat meer mensen Jezus gaan
leren kennen als hun Messias. Tussen
Israël en de Palestij nen is helaas minder
hoop: er is verscherping van het conflict,
het optimisme van de jaren '90 is verdwenen.
De jonge generatie is vol haat.
Israël is zo'n mooi land maar er is nog
geen vrede.
Judith, jij hebt bij Yad Vashem
gewerkt. Hoe was dat?
Judith: Ik werkte bij de informatieafdeling.
Soms had je heel emotionele
situaties. Mensen komen daar vragen of
“WE LATEN EEN
ZEER ONTWIKKELD
LAND ACHTER.”
familieleden in de holocaust zij n omgekomen.
Ik heb geleerd dat het kwaad in
iedereen kan zitten.
Hoe laten jullie Israël achter en wat
nemen jullie mee naar Nederland?
Alfred: We laten een welvarend en zeer
ontwikkeld land achter. Het heeft een
sterk leger en uitmuntende inlichtingendiensten.
Helaas is het Palestij ns-Israëlische
conflict niet opgelost.
Judith: Ik heb aanbevelingsbrieven van
Yad Vashem, misschien kan ik een ambassadeur
van Israël zij n in Nederland.
Alfred: Ik neem een veel beter begrip
van de Bij bel mee. Verder nemen we
tienduizenden foto's mee. De toekomst
is spannend maar de Heer zal het leiden.
Er is een uitgebreide versie van
het interview beschikbaar op
www.neareastministry.nl/alfredenjudith
MAART 2023 9

Op die dag zal er een gebaande weg zijn van Egypte naar
Assyrië. De Assyriërs zullen in Egypte komen en de Egyptenaren
in Assyrië. (...) Gezegend zij Mijn volk Egypte, het werk van
Mijn handen Assyrië, en Mijn eigendom Israël!
(Jes 19:23-25, HSV)
WEG VAN DE
TOEKOMST
Jesaja's profetische schilderij over Egypte
John laat ons op een andere manier
kijken naar Jesaja. Hij vertelt over het
visioen van Jesaja 19 in de huidige
praktijk. Hoe staat het er voor?
De boodschap in de profetische boeken is voor ons
vaak niet duidelijk. Niet alleen moeten wij een tijdsperiode
van millenia overbruggen, we worden ook
geconfronteerd met een stijl die ons niet eigen is. Wij
zijn gewend aan systematische theologie, aan de idee
dat een tekst slechts één betekenis heeft en, voor wie
opgegroeid is met de catechismus, aan vragen en de
juiste antwoorden. Wie op die manier de profetische
boeken benadert, loopt vast. Alleen al door de vele
onverwachte wendingen die we tegenkomen.
PROFETIEEN ALS SCHILDERIJEN
Profeten zijn geen theologen die ons een systematische
theologie presenteren. Profeten zijn eerder schilders,
die een stem of visioen hebben gezien 1 .
Schilders maken gebruik van symbolen, kleuren en
lichtval om hun boodschap duidelijk te maken.
Staand voor een schilderij vallen steeds andere dingen
op en de manier waarop de kunstenaar met het licht
speelt, trekt de aandacht als vanzelf naar de boodschap.
JESAJA 19
De ‘missieverzen’ van de NEM uit Jesaja 19 vers 23-
25, staan in een profetisch schilderij dat begint met,
‘Draaglast van Egypte’ (NB). ‘Egypte’, maar liefst 26
keer klinkt deze naam. Jesaja beschrijft wat land en
volk te dragen krijgen ‘op die dag’ als de HERE het
land bezoekt. De profeet schildert hoe de Egyptenaren
elkaar bestrijden (vs 2), de wanhoop (vs 3), een wrede
dictator (vs 4), grote problemen met de watervoorziening
(vs 5-6) met grote economische gevolgen (vs 11-14).
De last van Egypte is zwaar (vs 15-17). En dan opeens
een verrassende wending, vijf steden die de Naam van
de HERE blijken te kennen (vs 18), een altaar voor de
HERE middenin het land, Egyptenaren die tot Hem
roepen en de HERE die Egypte verlost en Egypte dat
Hem dient (vs 18-22). En dan verschijnt aartsvijand
“De slotverzen vormen
het centrum van het
profetische schilderij.”
Assyrië in het visioen. De twee wereldmachten in
Jesaja’s dagen, Egypte en Assyrië, hoe vaak hebben ze
elkaar bestreden? Maar ‘op die dag’ ziet Jesaja een weg
van de een naar de ander, niet voor vijandelijke legers,
maar met Egypte sluit ook Assyrië zich aan om samen
met Israel de HERE te dienen. Wat een verrassende
wending is deze apotheose. Deze slotverzen vormen
het centrum van het profetische schilderij, hier valt het
volle licht op.
VERVULLING
Het is niet eenvoudig precies aan te geven wat al
vervuld is van het ‘high-way’ visioen en wat nog wacht.
De interne strijd waarover Jesaja spreekt heeft Egypte
gekend 2 , evenals meerdere wrede heersers 3 . Er zijn
10 NEAR EAST MAGAZINE

BIJBELSTUDIE |
steden geweest waar de HERE gediend werd door de
aanwezigheid van een Joodse gemeenschap. De naar
Egypte uitgeweken zoon van Simon de Rechtvaardige,
Onias, heeft een tempel gebouwd in het district
Heliopolis 4 . Josephus duidt dit als wat Jesaja gezien
heeft. Zeker opvallend is de groei van de Joodse
gemeenschap in Egypte in de eeuwen die volgen. Rond
het begin van onze jaartelling is sprake van een grote
Joodse gemeenschap in Egypte, in het bijzonder in
Alexandrie 5 . De Septuagint, de Griekse vertaling van
de Tenach, is in Egypte tot stand gekomen, als een
getuigenis voor de HERE. Op de Pinksterdag in Jeruzalem
zijn Joden en Jodengenoten uit Egypte vertegenwoordigd
(Hand. 2:10).
Maar die weg van vrede tussen Assyrië en Egypte, is in
de geschiedenis niet aan te wijzen.
DE TOEKOMST
Het Assyrische rijk uit de tijd van Jesaja omvat veel
van de landen waar veel bijbelse geschiedenissen zich
afspeelden en waar het evangelie voor het eerst voet
aan de grond kreeg: Jordanie (Edom, Moab, Ammon),
Syrië, Libanon, Irak, deel van Turkije, deel van Iran.
De hoofdweg die getekend wordt in Jesaja’s visioen,
loopt zo van Egypte in het zuiden naar de landen noordelijk
van Israel. Wat een visioen dat de volken langs
die hoofdweg samen met Israël de HERE zullen dienen:
een terugkeer van het Woord van God naar de volken
waar het allemaal mee begon.
HIGHWAY 19
De NEM vindt haar inspiratie al 60 jaar in de slotverzen
van Jesaja 19 en zendt mensen uit naar de landen
langs Jesaja’s hoofdweg. Wij zien steeds meer organisaties
die, geïnspireerd door dit visioen, zich richten
op de volken aan deze hoofdweg en zich richten op
verzoening tussen de volken als voorproef van wat gaat
komen 6 . Hoopvol teken.
DE HARDE REALITEIT
Anderzijds kunnen werkers in de Arabische landen u
vertellen dat de vervulling van het visioen ver weg lijkt.
Toenadering tot Israël mag dan op politiek vlak plaatsvinden,
de overgrote meerderheid van de bevolking,
inclusief de christelijke bevolking, schaart zich daar
nog niet achter. Vervangingstheologie is de hoofdstroom
in de theologie. Belangrijk aspect van ons werk
is luisteren naar de verhalen, bidden om verandering
van harten en waar een opening is, spreken over wat
het betekent dat de Here God trouw is aan Zijn verbonden
en beloften juist voor de volken. Zo hopen wij door
‘prayer and presence’ een steentje bij te dragen, of te
verwijderen, bij de aanleg van de hoofdweg. Juist voor
degenen met liefde voor het aloude volk van het verbond
zijn nodig in Arabische landen om een verschil te
maken. Hebt u ooit overwogen uw steentje in dit deel
van de wereld bij te dragen?
Bronnen:
1. De uitdrukking ‘een stem zien’ komt uit Exodus 20:
18 waar letterlijk staat dat het volk bij de Sinai de
stem van de bazuin zag.
2. Commentaren wijzen onder andere op het
uiteenvallen van Egypte in 12 delen met elk een
eigen Farao; zie biblehub.com/commentaries//
isaiah/19-2.htm en herodotos.varro.eu/twaalf-faraos-na-sethos/.
3. De commentaren verschillen van mening op
welke heerser gedoeld wordt, een Egyptische
(Keil & Delitzsch) of een Assyrische heerser
(Rashi). Ellicot merkt in zijn commentaar nog
meerdere opties; op zich niet vreemd, want het
Hebreeuws heeft voor ‘heerser’ het meervoudswoord
`adonim אֲ‏ ‏(ד ‏ֹנִ֣ים)‏ terwijl het bijvoeglijk
naamwoord wreed שֶׁ֑ה)‏ ‏(קָ‏ een enkelvoudsvorm is.
Duidelijk is, dat de profetie in de tijd na Jesaja
vervuld is.
4. Zie commentaar van Keil & Delitzsch (biblehub.
com/commentaries//isaiah/19-19.htm) welk verwijst
naar wat Josephus hierover schrijft (Jewish
Wars VII, 10:3).
5. nl.wikipedia.org/wiki/Joodse_gemeenschap_in_
Alexandrië.
6. Bijvoorbeeld highway-19.org, watchmen.org/
highway19 (video’s van een online conferentie
in 2020 met deelnemers uit landen langs de
hoofdweg uit Jesaja 19) en www.icej.uk/event/
regional-day-conference-west-midlands/.
John (schuilnaam)
is uitgezonden met
zijn vrouw Alida
naar Amman. Hij is
actief in een internationale
kerk en
teamleider van de
NEM in Jordanië
MAART 2023 11

| RECEPT
Boreka
BOREKA’S GEVULD MET AARDAPPEL-KAASPUREE
De Boreka is de Israëlische variant van Turkse Börek. Je
kunt Boreka’s in Israël in bijna iedere kruidenierswinkel en
supermarkt kopen. Ze zijn namelijk een vast onderdeel van
een klassiek Israëlisch ontbijt dat verder bestaat uit salade,
olijven, kaas en yoghurt. Hoog tijd dus om ze zelf een keer te
maken!
BEREIDINGSWIJZE
1. Laat de plakjes bladerdeeg ontdooien
en snij ze schuin doormidden zodat
je twee mooie driehoekjes krijgt. Schil
de aardappels en snij ze in kleine
stukjes.
2. Zet een pan op met ruim water en een
beetje zout en kook de aardappelstukjes
in ongeveer 15 minuten gaar.
Giet af.
3. Gooi het klontje boter bij de aardappels,
feta en de kaas en stamp fijn
totdat je een mooie aardappelpuree
krijgt. Doe een beetje zout en peper er
doorheen en proef of het op smaak is
en laat afkoelen.
4. Kluts een eitje. Verwarm de oven voor
op 180 graden. Haal het plastic van de
bladerdeeg en smeer de randen van
het bladerdeeg in met ei.
5. Schep met een theelepel een klein
hoopje aardappelpuree in het midden
en vouw het deegdriehoekje dicht tot
een mooi flapje. Druk met een vork de
randen goed dicht.
6. Leg de aardappelboreka’s op bakpapier.
Pak een kwastje en bestrijk elk
bladerdeegflapje met een klein beetje
ei en bestrooi met sesamzaad. Dan
gaan ze de oven in op 180 graden en
bak in 20 minuten goudbruin.
Moeilijkheid: **
Bereiding: ± 30 min
Bakken: 20 min
INGREDIËNTEN
• 3 eetlepels bieslook
• 5 plakken bladerdeeg
• 3 stuks ei
• 3 eetlepels feta
• 5 eetlepels geraspte
kaas
• 3 stuks grote aardappel
• 3 eetlepels sesamzaad
TIP!
Boreka’s kun je met heel veel verschillende
vullingen maken. Probeer bijvoorbeeld
eens een vulling met spinazie en
feta. Of probeer een vulling met kip of
gehakt. Succes!
12 NEAR EAST MAGAZINE

DE DAG VAN... |
DE DAG VAN ALIDA
”Bidden voor de
mensen om mij heen”
In 2021 is Alida samen met haar man John uitgezonden naar Amman in Jordanië.
Alida werkt op een christelijke, internationale school als lerares voor grade 1.
Samen ondersteunen zij mensen die naar Jordanië zijn uitgezonden en zijn zij
betrokken bij de gebedsreis die de NEM organiseert. In hun internationale kerk in
Amman is John diaken en Alida kinderwerker. Hoe ziet de dag van Alida eruit?
6:00 De wekker. Het is zondag de
eerste werkdag van de week. Ontbij ten,
tas inpakken en op weg naar de schoolbus.
Onderweg kom ik iedere dag een
dakloze man tegen, ik groet hem vriendelij
k en omdat hij mij nu “kent” zwaait hij
ook van afstand naar mij . Hij verzamelt
blikjes, flesjes en sigarettenpakjes. De
eerste waar ik die morgen voor bid. Als
ik bij de bus aankom, zit Jamal, onze
buschauffeur, te lezen in de Koran. Als
ik zit is hij de tweede waar ik voor bid.
Precies 7 uur vertrekt de bus.
7:25 Aankomst bij school. Ik loop naar
mij n lokaal en kom Jasmin tegen, de
schoonmaakster. We groeten elkaar en
zij begint een heel gesprek in het Arabisch
en laat mij foto’s zien van een bruiloft.
Later begrij p ik dat het de bruiloft
“ALLE KINDEREN
ZITTEN EERBIEDIG
MET HUN HANDEN
GEVOUWEN.”
van haar broer is. Op iedere verdieping
van school werkt een schoonmaakster.
Zij doen erg hun best, want zij willen hun
baan graag houden. Vooral omdat ze
hier gezien worden, mensen groeten hen
en als er eten of gebak is delen ze mee.
Mij n volgende gebed is voor Jasmin.
8:00 De kinderen komen binnen. Ze
komen mij en mij n co-worker groeten en
vaak krij gen we daar een knuffel bij . Dan
klinkt een dingdong door de luidspreker
en na de mededelingen en aandacht
voor de jarigen spreekt het hoofd van
de school een gebed uit. Alle kinderen in
mij n klas zitten eerbiedig met hun handen
gevouwen en hun ogen dicht. Dan
begint de schooldag voor de kinderen.
De leerlingen komen uit verschillende
MAART 2023 13

Sommige leerlingen
worden opgehaald anderen
gaan met de schoolbus.
landen. Hun ouders zijn in Jordanië voor
het leren van Arabisch of ze werken bij
een organisatie die werkt onder vluchtelingen.
12:00 Chapel, kerkdienst. Iedere
zondag hebben we een korte kerkdienst
voor de kinderen. De chaplain leidt deze
half uur durende dienst. We bidden, zingen
en er is een korte preek. We sluiten
af met het “Onze Vader”. De rest van de
week hebben de kinderen iedere dag
een half uur Bijbelles.
14:00 Einde van de schooldag, op
zondag een korte dag, normaal eindigt
de dag om 15.00 uur.
We gaan naar buiten, sommige leerlingen
worden opgehaald anderen gaan
met de schoolbus. Ik stap ook in de
schoolbus. Nu duurt het, vanwege de
drukte, langer om aan de andere kant
van de stad te komen.
14:45 Weer thuis. Na de thee nog
even boodschappen bij de buurtwinkels
in onze straat. We hebben groenten,
fruit, yoghurt en eieren nodig. Met onze
boodschappentas, anders krijg je overal
plastic tasjes, gaan we op pad. We
zwaaien eerst naar de eigenaar van
de schoonmaakartikelenwinkel. Zijn
dochter, waar ik weleens een praatje
mee maak, omdat zij Engels wil spreken,
komt naar buiten rennen om mij gedag
te zeggen en ik krijg een dikke knuffel.
Daarnaast zit de waterman, hij brengt
de grote flessen water aan huis. Bij de
“IK KRIJG EEN
DIKKE KNUFFEL
VAN ZIJN DOCHTER.”
groenteboer lopen we naar binnen. Hij
groet ons vriendelijk en wij vragen hoe
het met hem gaat. We zoeken onze
groenten en fruit uit. Hij weegt alles af
en als we moeten betalen rond hij naar
beneden af.
Dan naar de buurman, een buurtsupermarkt.
Hoeveel levenswaren en andere
producten kun je bergen in een winkeltje
zo groot als een garagebox? Hier halen
we onze yoghurt en eieren. John is
buiten blijven staan, omdat het zo krap
is binnen. De kruidenier vraagt: ”Where is
the boss?”.
We gaan ook nog naar de kantoorboekhandel.
Ik heb wat gekleurd papier nodig
voor een werkje in mijn klas. Daarnaast
is een pharmacy, een samenvoeging van
drogisterij en apotheker. Deze zie je op
bijna iedere straathoek, voor medicijnen
hoef je nooit ver.
16:00 Kookles. Met een Uber op naar
Jabal Hussein, een wijk van Amman. Met
onze KHF-vrouwen hebben wij kookles
en leren Jordaanse recepten te koken.
De lerares is een vrouw die vroeger als
chef in een restaurant werkte. Vanavond
leren we Maqluba koken.
18:30 Diner. We zitten met elkaar
aan het diner. Het smaakt heerlijk en we
kunnen nu ook zelf Maqluba maken.
19:00 In de Uber terug naar huis.
21:30 Een kopje thee en samen de
dag evalueren en naar bed. Morgen
gaat de wekker weer om 6:00.
14 NEAR EAST MAGAZINE

PRIKBORD |
PRIKBORD
Dagboek 75 jaar Israël
Dit jaar bestaat de staat Israël 75 jaar. Dit dagboek
van Marien Kollenstaart helpt je om niet
politiek, maar meditatief hierbij stil te staan. Aan
de hand van 75 scherpe, ontroerende en verrassende
vragen van God uit de Bij bel ontdekken
we Zij n unieke relatie met Israël, zij n plan voor de
Arabieren en wie Hij ook wil zij n voor ons.
Reveilweken 2023:
Weg van de toekomst
Het thema van de Reveilweken is
‘Weg van de toekomst’. Reveilweken
zij n uniek vanwege de kleine groepen,
diepgaande bij belstudies en aandacht
voor Israël en het Midden-Oosten. Er
zij n er vij f: de mini- Reveilweek in het
Hemelvaartsweekend en vier weken in
de zomer. Neem je gezin, kerk, vrienden
mee en ga een week op reis naar Gods
toekomst! Meer info: neareastministry.nl/
reveil2023.
Shalom Panorama
Een uniek educatief project, speciaal
ontwikkeld voor het 60-jarig jubileum
van Near East Ministry, door Otto
de Bruij ne en Jo Aerts. Op creatieve
wij ze nemen ze je mee naar het
Midden-Oosten en leer je over de
visie van de NEM. Op 30 juni staat een
feestelij ke opening gepland! Na 30
juni kun je er ook als groep heen met
bij voorbeeld je kerk of school. Lees
gauw verder op neareastministry.nl/
shalompanorama
Jubileum NEM
In dit bij zondere jubileumjaar willen we op bij zondere
wij ze God danken voor afgelopen 60 jaar.
Hou onze website en magazine in de gaten voor
onze verschillende acties!
MAART 2023 15

HET VERHAAL VAN
Naomi, Ruth en
de Here Jezus
Ontdek hoe de volken rondom Israël een plek
in Gods hart hebben
Hongersnood
in Bethlehem
“Mam, mag ik nog een stukje brood? Ik lust nog wel veel meer!” “Er is niet
meer, Chiljon, dit is alles.” zegt moeder Naomi verdrietig. Daar kunnen ze
morgen nog brood van bakken, dan is alles op. Vader Elimelech en broer
Machlon zij n op het veld aan het werk. Eigenlij k zouden ze nu karren vol
graan naar de schuur moet brengen. Het zou feest moeten zij n, maar
vannacht hebben de Midianieten al hun graan gestolen en niet alleen
dat van hen, maar van heel Israël... Ook Elimelech heeft nagedacht en hij
heeft een plan. “Weet je wat Naomi,” zegt hij , “ik heb gehoord dat er in
Moab, genoeg eten is, laten we naar Moab gaan.” ...
Ben je benieuwd hoe het verhaal verder gaat? Op de website kun je
het hele verhaal lezen. www.kinderwerkeropuit.nl/ruth1
Maak je eigen vlechtbrood
We gaan een klein vlechtbrood maken,
ongeveer 5 centimeter lang. Je hebt
daarvoor de ingrediënten nodig die
hiernaast vermeld staan. Als je met
meer kinderen bent, doe dan alle hoeveelheden
keer het aantal kinderen.
Bereiding
1. Doe alles in een schaaltje en kneed het
goed, totdat het lekker kneedbaar is. En
dan kun je nu aan de slag om het tot een
vlechtbrood te maken. Rol er een staaf
van en verdeel die staaf in
drie gelij ke stukken.
2. Rol die drie stukken tot staafjes van
ongeveer 8 centimeter. Na het vlechten
is het broodje dan ongeveer 5 centimeter
lang. Maak bovenin een klein gaatje,
zodat er later een touwtje door kan. (Dit
kun je ook na het bakken doen, maar
dan zul je moeten boren.)
Bakken en verven
3. Voor het bakken verwarm je de oven
voor op 100 graden. Voordat je de creaties
in de oven doet kun je hier nog wat
zonnebloemolie overheen strij ken voor
een glanzend kleurtje. Je gaat het niet
echt bakken, maar vooral laten drogen.
Dit kan wel zo’n 1 tot 3 uur duren, afhankelij
k van de dikte. Na het bakken nog
een uur laten afkoelen in de oven. Als je
het gemaakt hebt volgens de instructies
is het na 1
uur zeker
klaar.
Als je liever
niet wilt
bakken
kun je het
zoutdeeg
INGREDIËNTEN
• 40 gram tarwebloem
(meel)
• 20 gram zout
• 20 milliliter water
• een paar druppels olij f-
olie of zonnebloemolie.
ook laten drogen in de lucht. Bij voorbeeld
door het kunstwerk bovenop de
verwarming te leggen op een bord. Dan
duurt het wel 24 uur voordat het klaar is.
Als het broodje afgekoeld en uitgehard
is kun je het verven. Bij het broodje hoeft
dat natuurlij k niet, maar het mag wel.
16 NEAR EAST MAGAZINE