1 - Erasmus Universiteit Rotterdam

150 DE GENEESMIDDELENSECTOR
label 3.14 Apothekers in Nederland, indeling naar soort en percentage, 1992
Soort
Gevestigde apotheker
Tweede apotheker
Ziekenhuisapotheek
Industrie-apothekers
Elders werkzaam
Zonder functie
Aantal
1278
459
298
299
299
411
Bron: Pharmaceutisch Weekblad, jg. 127, nr. 33/34, 1992.
Percentage
Verreweg de grootste groep apothekers is werkzaam als openbare apotheker en
veel apothekers — die zelf geen gevestigd apotheker zijn — gaan vaak in loondienst
werken bij gebrek aan de mogelijkheid om op dat moment zelf een apotheek te
beginnen. De uittrede-barrieres voor een apotheker, zoals voor elke zeer specialistisch
opgeleide academicus, om buiten de in de tabel genoemde banen te gaan
werken, zijn zeer groot. Voor de gevestigde apotheker zijn de uittrede-barrieres
vaak hoog vanwege verplichtingen die zijn aangegaan, zoals met betrekking tot
de financiering van apothekersbedrijf, waarvoor bij banken of groothandelaren
leningen zijn aangegaan. Daarnaast is het apothekersbedrijf bijvoorbeeld ook in
termen van persoonlijk inkomen interessant, hetgeen in paragraaf 3.4.3 nog
toegelicht zal worden. Als men eenmaal aan een bepaald (relatief hoog) inkomen
gewend is, dan zal men niet snel naar een andere positie omzien, zeker als men
daar minder zou verdienen. Daarnaast zullen er apothekers zijn die, zelfs als zij
bijvoorbeeld in loondienst eenzelfde of zelfs hoger inkomen kunnen krijgen, de
vrijheid om ondernemer en 'eigen baas' te zijn niet willen missen.
Een aantal determinanten van de intensiteit van de rivaliteit zijn in deze paragraaf
over apothekers nog niet aan de orde geweest. Eerder is al geconstateerd dat er
sprake is van een redelijke groei in de bedrijfstak en een gebrek aan overstapkosten.
De eerste determinant zorgt voor een verlaging van de intensiteit van
de rivaliteit en de tweede voor een verhoging daarvan. De elementen vaste (of
voorraad-)kosten, periodieke overcapaciteit, grote produktiehoeveelheden en
produktdifferentiatie (in het kader van de voorziening van recept-geneesmiddelen)
zijn vooral van belang voor producenten en minder interessant op het
niveau van de apotheker.
Geconcludeerd wordt hier dat voor wat betreft de concurrentiekracht van de
intensiteit van de rivaliteit de determinanten concentratie en evenwicht, een
redelijke groei in de bedrijfstak en het (tot nu toe) ontbreken van verscheidenheid
aan concurrenten, alsmede grote strategische (ondernemings-) belangen bijdragen
aan een verlaging van de rivaliteit in de geneesmiddelensector, en daarmee aan
een verlaging van de intensiteit van de concurrentie. Tot slot kan ook het door de
KNMP voorgestane terughoudende vestigingsbeleid ten aanzien van de vestiging
van nieuwe openbare apotheken, hoewel niet in het model opgenomen en daarom
42
15
10
10
10
14