Inhoudstafel Knetterende Letteren december 2012 - Luisterpunt

Inhoudstafel Knetterende Letteren december 2012.
Op de Hoogte, nieuwtjes op een rij.
Heerlijk ontspannend, lees maar, het is leuk wat er staat in: “Het containermeisje”
van Belinda Aebi en in “De bijbel van Doré” van Torgny Lindgren.
Auteurs lezen voor en wel in uw oor: “Menens” van Marc Reugebrink.
Vijf citybooks over Tbilisi, de hoofdstad van Georgië.
Het Neusje van de Zalm, je moet het gelezen hebben: “De leerschool van het lijden”
van Carlo Emilio Gadda.
Hedendaags, een maatschappelijk thema uitgelicht: “Aller/retour: de grenzen van fort
Europa” van Michael De Cock en “Arabische dageraad: een reis tussen glamour en
fatwa” van Jorn De Cock.
Historie. Historia. Ken het verleden, begrijp het heden: “De kortste geschiedenis van
ons leven: van oerknal tot moderne mens” van Harald Lesch en “Geschiedenis in het
groot: een hoorcollege over de wereldgeschiedenis, van de Big Bang tot het heden”
van Maarten van Rossem.
Het Verhaal van Stan Milbou: “Alle gelukkige gezinnen” van Carlos Fuentes.
De Uitgelezen Rubriek: de aanwinsten van onze bibliotheek.
*
Op de Hoogte.
Een artikel over Luisterpunt in “Kerk en leven”.
De audiofilms van Het Geluidshuis.
Peter Terrin wint de AKO Literatuurprijs.
Schat, ik ga even haaien paaien!
Uw vrijwillige bijdrage.
*
Een artikel over Luisterpunt in “Kerk en leven”.
(het artikel)
Tot zover het artikel uit “Kerk en leven”.

*
De audiofilms van Het Geluidshuis.
Een artikel uit Knack.
Ze zijn flitsend, snel en hip. En in tegenstelling tot de recentste game of de nieuwste
gadgethype op de speelplaats zijn ze ook pedagogisch verantwoord. Kinderen én
hun ouders lopen massaal warm voor luisterboeken. En daar hebben ze meer dan
één goede reden voor.
U hebt ze tijdens de warme zomermaanden vast al gezien: de monovolumes-kids-onboard
op weg naar het zuiden, met ingebouwde schermen in de hoofdsteunen en
een makke kroost op de achterbank. Nooit eerder was het zo eenvoudig om het
uitbundige kindergeweld tijdens een lange rit onder controle te houden. En toch.
Want ook in auto's zonder technische snufjes vallen steeds vaker kinderen te
bespeuren die er opvallend stil en geconcentreerd bij zitten, kennelijk zonder de
behoefte om elkaar of hun ouders te jennen. Dan is er veel kans dat er een
luisterboek in de cd-speler zit.
Wie al eens een 'Heerlijk Hoorspel' van Het Geluidshuis opzette, weet meteen
waarover dit gaat. Vergeet de saaie, droog voorgelezen luisterboeken van vroeger.
De hedendaagse hoorspelen en audiofilms voor kinderen zijn van een totaal andere
orde. Hier staat niet de trouw aan het papieren origineel centraal, maar wel het
spannende verhaal, de liedjes en de humor. 'Onze Nienke is een doorgewinterde
verhalenluisteraar', vertelt Veerle, 42 en moeder van twee. 'De absolute favorieten bij
ons thuis zijn de audioboeken van Het Geluidshuis. We hebben ze ondertussen
allemaal. Er wordt vaak in de auto geluisterd, maar ook thuis zet mijn dochter
regelmatig een verhaal op. De hoorspelen van Het Geluidshuis vind ik zelf het meest
geschikt voor de hele familie, omdat je daar als volwassene ook nog zo van kunt
genieten.'
De nieuwe luisterboeken beperken zich dan ook niet tot de oorspronkelijke tekst, als
die er al is. Vaak wordt een verhaal speciaal voor dit doel geschreven, en anders
wordt het manuscript herwerkt tot een korte versie voor een audiodrager. Daarbij
wordt niets aan het toeval overgelaten. Een dramaturg neemt het origineel grondig
onder handen, waarna de regisseur het geheel regisseert tot een soort film zonder
beeld. Het inlezen, of inspelen, wat eigenlijk een meer accurate benaming is, gebeurt
door professionele auteurs die daarin worden bijgestaan door een team van
geluidstechnici. Het resultaat is een luisterervaring die haar gelijke niet kent en die
meer met theater en film dan met boeken te maken heeft.
Je kunt het nog het best vergelijken met een tekenfilm waarbij het beeld is
weggevallen. De regie is echter zo strak, dat je niet de indruk krijgt iets te missen,
integendeel. De personages worden uitstekend getypeerd door hun stem, waarbij
alle registers worden opengetrokken. Het gaat van fluisteren tot roepen, zingen en
brullen. En het gaat snel. Nergens lijkt de stilte een seconde te lang te duren: er
vallen knallende klappen, we krijgen toeters en bellen, poing, spaloef en andere
geluidseffecten en een waterval aan liedjes.

Voorts is de opbouw van de verhalen duidelijk gestructureerd, waardoor ze ook voor
jonge kinderen makkelijk te volgen blijven. Bovendien is de audio-cd altijd begeleid
door een papieren versie, waarvan de uitgebreidheid varieert: soms bevat het boek
enkel een samenvatting en een overzicht van de personages, zoals bij De
Reisgenoot, maar soms is bijna de integrale tekst opgenomen. Dat laatste is het
geval bij Zoon van Raf Walschaerts (Lannoo). De uitgave is een klein hebbeding met
schitterende illustraties van Korneel Detailleur. Wat meteen opvalt, is de prachtige
vormgeving, die overigens vrij sober is voor een kinderboek. Maar de absolute
aandachtstrekker blijft uiteraard de audio-cd, waarop Walschaert mag doen wat hij
het best kan: voluit theater spelen.
De markt van luisterboeken voor kinderen kende de voorbije drie à vier jaar een
exponentiële groei. Terwijl volwassenen hun luisterboeken vooral (gratis)
downloaden of ontlenen in de bibliotheek, vinden ze het geen punt om de iets
duurdere luisterboeken aan te schaffen voor hun kroost. Dat blijkt alvast uit de
verkoopcijfers. Terwijl papieren kinderboeken zich doorgaans tevreden moeten
stellen met een eerste druk van om en bij 2000 exemplaren, halen luisterboeken
moeiteloos een oplage van 5000 tot zelfs 25.000 exemplaren.
Tijdens de Boekenbeurs organiseert Boek.be een evenement dat volledig aan
luisterboeken voor kinderen is gewijd. Op zaterdag 10 november komen de grote
spelers hun nieuwe producties voorstellen in de Rode Zaal. Je kunt er onder andere
kennismaken met de fixer uit De Zevenmijlslaarzen (Het geluidshuis), die alle
kinderproblemen in een handomdraai oplost, of met scheepskok Wolfert en zijn dodo
uit Didi de dodo van Dimitri Leue (Lannoo).
Iedereen daarheen, zouden wij zeggen. En laat de kinderen vooral niet thuis.
Tot zover het artikel uit Knack.
Van Het Geluidshuis hebben wij in onze collectie vijf audiofilms voor kinderen en vijf
voor volwassenen.
Voor kinderen:
“De nachtegaal”. Boeknummer: 9793.
“De mestkever”: 9797.
“De wilde zwanen”: 9798.
“De vlo en de professor”: 16549
en “De Bremer stadsmuzikanten”: 18924.
Voor volwassenen:
“Zes grimmige sprookjes voor verdorven kinderen” van Louis Paul Boon: 15508.
“Mieke Maaike’s obscene kapsalon” van Louis Paul Boon: 15515.
“Het jaar van de kreeft” van Hugo Claus: 16961
“Het derde huwelijk” van Tom Lanoye: 16962.
en “Groener gras” van Annelies Verbeke: 16963.
*
Peter Terrin wint de AKO Literatuurprijs.

Onlangs won de Vlaamse schrijver Peter Terrin de prestigieuze AKO Literatuurprijs
met zijn boek “Post mortem”. De AKO Literatuurprijs is één van de belangrijkste
literaire prijzen van ons taalgebied. De winnaar ontvangt behalve een sculptuur van
Eugène Peters ook een bedrag van 50.000 euro. De jury motiveerde haar keuze als
volgt: "In deze tijd waarin wij zoeken naar houvast en waarin de media steeds meer
ons leven construeert, kiest de jury voor een auteur die de liefde verklaart aan de
literatuur. Welk houvast kan de literatuur nog bieden als het noodlot toeslaat en de
camera draait? “Post mortem” beantwoordt die vraag."
Het hoofdpersonage van “Post mortem”, de nog onbekende schrijver Emiel
Steegman, staat onder de douche als hem plots het ultieme excuus te binnen schiet
om op het laatste moment te ontsnappen aan een opgelegd diner met een delegatie
Estse collega’s. “Wegens nogal moeilijke tijden in de familie.” Het is een banaal
zinnetje, vaag en tegelijk dringend. De vraag hoe deze fictieve “moeilijke tijden”
ingekleurd zullen worden door een ambitieuze biograaf die ergens in de toekomst
zijn mailverkeer uitpluist, laat hem niet meer los, en bezorgt hem een briljant idee
voor een nieuwe roman. Manmoedig besluit Steegman dat de tijd gekomen is om
voor het eerst zijn persoonlijk leven in de literaire strijd te werpen. Tot Renée, zijn
dochtertje van bijna vier, wordt getroffen door het noodlot…
“Post mortem” is een even intense als ingenieuze roman over de begeestering van
een schrijver, de liefde van een vader en de angst van een man om na zijn dood zijn
leven te verliezen.
De Daisy-versie van “Post mortem” is in voorbereiding. Het boek is wel al
beschikbaar in braille-enkel. Het telt negen banden en het boeknummer is 15814.
*
Schat, ik ga even haaien paaien!
Een bericht van het Navigo-museum in Oostduinkerke.
In het NAVIGO-museum kan je niet alleen naar vissen kijken, maar nu kun je er ook
aan voelen.
Iedereen die het NAVIGO-Nationaal Visserijmuseum al bezocht, kent de twee
aquaria met Noordzeevissen beneden in de kelderverdieping. Dat het levend
Noordzee-erfgoed in de aquaria meer dan betoverend is, ontging ook 'Duizend
Zonnen' deze zomer niet. Het zomerprogramma van de VRT kwam speciaal naar
Oostduinkerke om duiker en aquariumtechnicus Danny Vanthournout te filmen terwijl
hij onderhoudswerken uitvoerde.
In de twee grote aquaria (telkens 30.000 liter) maak je een reis in de Noordzee
samen met de kabeljauw, de hondshaai, de tong en de tarbot. Dankzij hun
huidpigmenten kunnen deze aquariumbewoners zich verbergen en zo als het ware
één worden met de zeebodem. Je raakt maar niet uitgekeken op die grote,
fascinerende zeewereld. En soms lijken ook de vissen de bezoeker te bekijken, of is
het omgekeerd?

In het nieuwe voelaquarium kun je vissen nu ook letterlijk strelen. De gemeente
Koksijde investeerde, met steun van het Europese AS4-fonds, in een derde
aquarium met hondshaaitjes, roggen en diklipharders. Vooral die laatste zien er met
hun dikke voorlip bijzonder komisch uit. In de nieuwe ‘touch-pool’ kun je deze vissen
aanraken met je vingertoppen. Als uiterst nieuwsgierige beestjes zijn het wellicht
vooral de roggen die dat zullen toelaten.
Het NAVIGO-museum bevindt zich in de Pastoor Schmitzstraat 5,
in Oostduinkerke. Telefoon: 058.51.24.68.
Openingsuren: Op werkdagen van 1 november tot en 31 maart: van twee tot zes en
van 1 april tot en 31 oktober: van tien tot zes. In het weekend van twee tot zes. ’s
Maandags gesloten. Jaarlijkse sluitingsperiode: 24 december, 25 december, 31
december, 1 januari en van 7 tot 31 januari.
Bereikbaarheid. Met de auto: E40 afrit 2 (Oostduinkerke), rechts afslaan richting
Oostduinkerke. Het NAVIGO - Nationaal Visserijmuseum bevindt zich achter het
Oud-Gemeentehuis. Met het openbaar vervoer: - kusttram: halte Oostduinkerke-bad
(wandelafstand: 30 min.) - bus: lijn 68 of 69, halte NAVIGO - Nationaal
Visserijmuseum.
Tot zover het bericht van het NAVIGO-museum.
*
Uw vrijwillige bijdrage.
In het oktobernummer van Knetterende Letteren vroegen we u of u een vrijwillige
bijdrage zou willen storten op onze rekening. Heel wat lezers van Luisterpunt hebben
dat intussen gedaan (waarvoor onze hartelijke dank), maar velen ook niet.
Mocht u tot die laatste categorie behoren, dan zouden we u willen vragen of u toch
niet uw steentje zou willen bijdragen aan onze dienstverlening. Of u nu Daisy-boeken
of brailleboeken leest, onze website raadpleegt of Knetterende Letteren beluistert…
al deze activiteiten biedt Luisterpunt u gratis aan. En we zijn blij dat we u daarmee
een aangename en leerrijke vrijetijdsbesteding kunnen aanbieden. Maar koken kost
geld. En onze bibliotheek moet roeien met de riemen die ze heeft…
Uw bijdrage helpt ons niet alleen om onze dienstverlening op het huidige niveau te
handhaven en waar nodig zelfs uit te breiden, maar betekent voor al onze
medewerkers een ruggensteun en een blijk van waardering voor hun dagdagelijkse
inzet.
Ons speciaal voor deze actie gereserveerd rekeningnummer is: IBAN BE 39 7350
7350 00 19 (BIC KREDBEBB). Voor giften vanaf 40 euro die u voor 27 december
overschrijft, ontvangt u volgende lente van ons een fiscaal attest zodat u een flink
deel van dat bedrag recupereert.
Alvast heel erg bedankt! Uw gebaar verwarmt ons hart!

*
Heerlijk ontspannend, lees maar, het is leuk wat er staat in:
“Het containermeisje” van Belinda Aebi.
De vondst van een babylijkje in een toilet van het Sint-Pietersstation van Gent trekt
een streep door Mauds citytrip met haar kinderen. Van de moeder geen spoor, een
bedelarmbandje besmeurd met bloed en slijm is de enige aanwijzing. Tijdens het
onderzoek ontmoet Maud een voormalige medestudent criminologie met wie ze
vijfentwintig jaar geleden een passionele onenightstand beleefde. Ze raakt opnieuw
gecharmeerd van zijn doortastende, haast brutale aanpak.
Terzelfder tijd komt Mauds tienerdochter Lara in contact met een uitgeput Aziatisch
meisje dat haar een clandestiene wereld onthult waarvoor ze op de vlucht is
geslagen. Lara kan de gruwelijke dingen die Maya haar vertelt niet alleen verwerken
en neemt contact op met Max en Gijs, twee sympathieke speurders. In hun pogingen
om Maud te behoeden voor een ontluikende maar gevaarlijke verliefdheid, raken ze
steeds meer verstrikt in een wereldwijd netwerk waarin mensenlevens slechts
handelswaar zijn.
In “Het containermeisje” worden fictie en harde realiteit met elkaar verweven tot een
bloedstollende thriller die zich afspeelt tegen een achtergrond van corruptie,
organenhandel en moord, en waarin vrijheid en liefde geen schijn van kans maken.
(fragment)
Belinda Aebi. Het containermeisje.
Speelduur: 8:34. Boeknummer: 19530.
*
Heerlijk ontspannend, lees maar, het is leuk wat er staat in:
“De bijbel van Doré” van Torgny Lindgren.
Kent u Stephen Wiltshire…? Dat is een Engelse geleerde die na een korte
helikoptervlucht een stad uit het hoofd gedetailleerd kan reconstrueren.
Torgny Lindgrens naamloze verteller in “De bijbel van Doré” heeft een vergelijkbaar
talent. Hij reconstrueert op basis van zijn herinneringen de meer dan 200
paginagrote illustraties die de Franse kunstenaar Gustave Doré in 1866 bij de bijbel
maakte. De man lijdt aan alexie, waardoor hij nooit heeft kunnen leren lezen en
schrijven, en waardoor hij van kleins af bijzonder werd aangetrokken door de
woordeloze bijbel van Doré. Die reconstructie is hij als zijn levenswerk gaan
beschouwen, nadat zijn vader hem zijn exemplaar heeft afgenomen. Omdat hij niet
kan schrijven en zijn verhaal toch niet verloren wil laten gaan, spreekt hij het in op

een bandrecordertje. De roman van de Zweedse schrijver Torgny Lindgren is daar de
transcriptie van.
In dat uitgangspunt zitten drie cruciale aspecten van het oeuvre van Lindgren: een
bijbelse thematiek, de grote kracht van woorden en de onbedwingbare behoefte van
de mens om verhalen te vertellen. Lindgren gebruikt het ruwe, door eenvoudige
oerfiguren bevolkte landschap van Noord-Zweden als decor voor zijn uitgezuiverde
thematiek van leven, dood, liefde, verraad en geloof.
De verteller begint zijn levensverhaal met zijn alexie. Omdat hij niet kan lezen,
belandt hij in een tehuis voor onnozelen, hoewel er met zijn intelligentie niets mis is.
Hij heeft er de ruimte en de tijd om uit zijn geheugen alle illustraties van Doré één
voor één na tekenen. Dat is een titanenwerk, want in de bijbel zit stof voor een heel
leven, en de som van alle tekeningen van de bijbel is God zelf. Wat de man weet en
doet, heeft hij uit die bijbel gehaald.
Mensen komen, mensen gaan, maar altijd blijft de verteller doorwerken, ook na de
laatste tekening, want als je je levenswerk hebt voltooid, dan is werken de enige
troost die je rest. Door allerlei jobs aan te nemen probeert hij op zinnige en passende
wijze de tijd te verdrijven, terwijl hij afwacht tot hij terugkrijgt wat hij is kwijtgeraakt en
wat zijn leven zo heeft bepaald: de bijbel van Doré.
Dit boek van Torgny Lindgren is een oefening in berusting. De verteller aanvaardt het
leven door het onvoorwaardelijke geloof in de genade, het besef van het
ondoorgrondelijke van het geschapene en het belang van vertellen. Door verhalen te
vertellen kan de mens de wereld proberen te begrijpen en in het beste geval zelfs
enigszins beheersen. Dat klinkt ernstig, maar Lindgren bouwt genoeg ironische
afstand in om alles verteerbaar te houden. Hij is de meester van de relativerende
aforismen en hij haalt enkele prima grappen uit.
(fragment)
Torgny Lindgren. De bijbel van Doré.
Speelduur: 7:05. Boeknummer: 19555.
**
Auteurs lezen voor en wel in uw oor:
“Menens” van Marc Reugebrink.
Leon wil de geschiedenis herschrijven en heeft een simpel plan om dat doel te
bereiken: 'Douwes moet dood.' Derk Siebolt Douwes is de hoofdredacteur van het
lokale dagblad “De Ochtendbode”. Leon, gekneed door het linkse studentenleven, is
ervan overtuigd dat media als “De Ochtendbode” de realiteit naar hun hand zetten.
Daar is een probate oplossing voor: je roept een van hen tot symbool uit en ruimt dat
symbool op. Toch?

Leon Hersig, de spilfiguur van “Menens”, was dertig jaar geleden een wat sullige
rechtenstudent die zich aansloot bij een groepje linkse non-conformisten onder
leiding van een zekere Otto. Ze spelen ondergrondse: geven elkaar schuilnamen
(Leon verwijst naar Trotski) en leven in een kraakpand waarvoor netjes huur betaald
wordt.
“Otto's revolutie was een loszittende jas, iets als een modeartikel, iets waarmee je
scoorde in bepaalde kringen.”
Het subversieve gedachtegoed komt vooral van pas om kwajongensstreken te
verantwoorden. Ze strijden tegen het kapitalistische denken, voor de verdrukten. Vrij
vertaald: als ze honger hebben, mogen ze de koelkast van de buren plunderen, want
zij worden verdrukt door het kapitalistische systeem.
De studentenprotesten van eind jaren zeventig, begin jaren tachtig zijn lege kopieën
van de protesten van eerdere generaties. De studenten die toen nog op de
barricaden stonden, teerden op de visie van hun voorgangers zonder dat er nog
indrukwekkende resultaten te rapen vielen.
“Achterhoedegevechten waren het, het herkauwen van thema's met de bedoeling de
reeds door anderen, eerder verworven rechten nog wat uit te breiden;
kommaneukers die zich uitgaven voor uitroeptekens.”
Ook Reugebrinks vorige roman, het met een Gouden Uil bekroonde “Het grote
uitstel”, speelde zich af in de nadagen van de grote studentenprotesten. Hij
omschreef de gemoedstoestand daar al erg treffend: de jongens die samentroepen
in een jeugdhuis om het over revoluties te hebben die bevochten werden terwijl zij
nog op de schoolbanken zaten, willen…
“…alsnog een glansrol vervullen in een geschiedenis die zich al voltrokken had,
elders en eerder, alsnog de helden worden in een verhaal dat al lang bestond, dat
niet door en met hen pas tot stand kwam, maar achteraf door hen werd ingevuld.”
Maar waar het in “Het grote uitstel” blijft bij grote woorden, wordt er in “Menens”
overgegaan tot harde actie.
Enkele jaren na zijn geëngageerde studententijd staat Leon op de kraamafdeling van
het Academisch Ziekenhuis in Groningen met zijn pasgeboren dochter in zijn armen.
Hij besluit dat het zo niet verder kan met de wereld. Dat hij er nu eindelijk iets aan
moest doen.
Wát er precies gedaan moet worden, is nog niet meteen duidelijk. Leon start met het
vernietigen van zijn identiteit, of toch alles wat daarnaar verwijst. Hij laat zijn vrouw
en dochter achter, verbrandt diploma's en identiteitsbewijzen, verdwijnt.
Het duurt nog enkele jaren voor de actie die alles moet veranderen vorm krijgt. Leons
hoofd zit vol revolutionaire ideeën, maar het leeuwendeel van die ideeën is niet van
hem. Hoewel er uitgebreid gepraat wordt over Leons overtuigingen, blijft de kern van
de zaak behoorlijk vaag en filosofisch. Het komt erop neer dat je waarneming niet
altijd de waarheid is en dat de weergave van de werkelijkheid verdraaid is. Tijdens de

Koude Oorlog werd desinformatie ingezet als strategie om de vijand op het verkeerde
spoor te zetten. Het Oosten en het Westen speelden deze-duim-op-deze-duim met
een wapenwedloop en een mistgordijn van misleidende berichten. Het pleit tussen
de linkse en de rechtse duim is beslecht, maar de toren die ze opbouwden staat
scheef, dus is het tijd voor nieuwe fundamenten, een nieuw wereldbeeld.
“Vergeten moesten we dat, vergeten en opnieuw beginnen.”
Leon ziet maar één manier om een nieuw begin af te dwingen: de hoofdredacteur
van een lokale krant ontvoeren en liquideren. Derk Siebolt Douwes staat symbool
voor alles wat er fout is met de wereld. Hij wordt gebombardeerd tot de
verpersoonlijking van hét systeem, een 'propagandaminister', 'poortwachter van de
werkelijkheid'. Hem vermoorden betekent een symbolische bevrijding van de
waarheid.
Leon verzamelt een commando van anderhalve man en een paardenkop, rijdt de
hoofdredacteur klem, sluit hem op in een kelder en verspreidt een perscommuniqué.
Al snel halen de denkfouten hem in. Douwes blijkt niet zo abstract te zijn als het
symbool dat Leon voor ogen had. Douwes' lijfgeur maakt hem menselijk en zijn
weigering een slachtofferrol aan te nemen, verzwakt Leons positie. Bovendien
belandt hij in een patstelling met de media. Hij wil met zijn actie de autoriteit van de
media in vraag stellen, maar hij heeft hun berichtgeving nodig als legitimatie van die
daad. Er wordt uiteraard aandacht besteed aan Douwes' verdwijning, maar Leons
partizanenactie wordt doodgezwegen.
De enige manier om de operatie tot een goed einde te brengen is door de realiteit
halsstarrig te blijven ontkennen. Laat dat nu net datgene zijn waartegen Leon vecht.
Zonder dat je dat merkt (en zonder dat het stoort), gebeurt er eigenlijk niet veel in dit
verhaal. De roman gaat vooral over wat voorafging aan menens en hoe het menens
is kunnen worden. Reugebrink zoomt in op de psychologie en de karaktervorming
van zijn personage, waardoor je meevoelt met de treurige antiheld. Je ziet Leon
afbrokkelen van heroïsche verzetsstrijder tot voetnoot. De revolutionair die zijn leven
opgeeft voor de verkeerde zaak.
“Menens” is een raak portret van het failliet van idealen. Het is een boek van deze tijd
over wat er kan gebeuren als je overtuigingen niet meer bij de tijd zijn.
Marc Reugebrink las “Menens” zelf in in onze bibliotheek.
(fragment)
Marc Reugebrink. Menens. Ingelezen door de auteur.
Speelduur: 6:34. Boeknummer: 19305.
Het grote uitstel.
Speelduur: 8:53. Boeknummer: 9875
**

Vijf citybooks over Tbilisi, de hoofdstad van Georgië.
Tbilisi, de hoofdstad van de voormalige Sovjetrepubliek Georgië, is een
ontmoetingsplaats voor oost en west. Er wonen zo’n 1,4 miljoen inwoners in deze
universiteitsstad. De stad is gebouwd op een warmwaterbron die energie geeft voor
een thermische centrale. Tot 1801 werd Georgië bezet door achtereenvolgens
Arabieren en Turken. Daarna ging het deel uitmaken van het Russische Rijk en vanaf
1921 van de Sovjet-Unie. In 1991 werd Georgië onafhankelijk. Bezienswaardigheden
in de stad zijn twee kathedralen, het kasteel van Narikala uit de vierde eeuw en een
paar mooie botanische tuinen. Stefan Hertmans over Tbilisi: "Ik was meteen
gegrepen door de vermenging van oosterse, westerse en Kaukasische invloeden en
daarbovenop de sfeer van het postcommunisme." (einde citaat).
De Georgische hoofdstad, aan de rand van het Europese continent, is dus cultureel
en historisch gezien een zeer interessante plek. En dus ook een ideale omgeving
voor de totstandkoming van een nieuwe reeks citybooks. Voor deze editie werden
drie Georgische schrijvers en twee auteurs uit de Lage Landen geselecteerd. De
Georgische deelnemers zijn Lasha Bugadze, Shota Latashvilii en Ana Kordzaia-
Samadasjvili. De Vlaming Stefan Hertmans en de Nederlander Frank Westerman
verbleven vorig jaar een tijdje in Tbilisi.
1. Frank Westerman.
922 mensen vonden dit leuk.
2. Stefan Hertmans.
De messenmaker van Tbilisi.
3. Ana Kordzaia-Samadashvilii.
Een lange brief aan een verre zus.
4. Lasha Bugadze.
Een lied over Tbilisi.
5. Shota Latashvilii.
Samenklevende zijden.
Het is voorlopig niet mogelijk om de citybooks via onze online-catalogus aan te
vragen. Wel telefonisch, schriftelijk of via e-mail.
*
1. Frank Westerman.
922 mensen vonden dit leuk.
Frank Westerman (Emmen in Nederland, 1964) werkte lange tijd in het buitenland als
journalist voor de Volkskrant en de NRC. Boeken als “De Brug over de Tara” en “De
ingenieurs van de ziel” vloeiden voort uit zijn werk als correspondent en

verslaggever. Sinds 2002 werkt hij in Amsterdam als full-time schrijver. In 2004
verscheen “El Negro en ik”, bekroond met de Gouden Uil, en in 2007 verscheen
“Ararat”. Zijn meest recente boek is “Dier, bovendier”.
Frank Westerman las “922 mensen vonden dit leuk” zelf in.
(fragment)
Frank Westerman.
922 mensen vonden dit leuk.
Ingelezen door de auteur.
Speelduur: 0:33. Boeknummer: 19273.
*
2. Stefan Hertmans.
De messenmaker van Tbilisi.
Stefan Hertmans (Gent, 1951) is auteur van een omvangrijk oeuvre, dat zowel
romans, essays, gedichten als theaterteksten omvat. Werk van hem werd bekroond
met de Multatuli-prijs, de Bordewijk-prijs, de Arkprijs van het Vrije Woord en de Prijs
van de Vlaamse Gemeenschap voor Poëzie.
Stefan Hertmans las “De messenmaker van Tbilisi” zelf in.
(fragment)
Stefan Hertmans.
De messenmaker van Tbilisi.
Ingelezen door de auteur.
Speelduur: 0:36. Boeknummer: 19278.
*
3. Ana Kordzaia-Samadashvilii.
Een lange brief aan een verre zus.
Ana Kordzaia-Samadashvili (Tbilisi, 1968) is schrijfster, recensente en literair
vertaalster Duits-Georgisch. Tussen 2003 en 2011 publiceerde ze een roman en
twee verhalenbundels. Verhalen van haar werden ook opgenomen in bundels
kortverhalen van diverse auteurs. Ana Kordzaia-Samadashvili vertaalde werk van
o.a. Elfriede Jelinek en Reinald Goetz in het Georgisch.
(fragment 1)
(fragment 2)
Ana Kordzaia-Samadashvilii.
Een lange brief aan een verre zus.
Speelduur: 0:39. Boeknummer: 19282.

*
4. Lasha Bugadze.
Een lied over Tbilisi
Lasha Bugadze (Tbilisi, 1977) werkt als toneelschrijver bij het Kote Marjanishvili
Staatstheater. Daarnaast is hij romanschrijver, columnist en producer/presentator
van literaire radio- en televisieprogramma’s bij de Georgische Publieke Omroep.
(fragment 1)
(fragment 2)
Lasha Bugadze.
Een lied over Tbilisi.
Speelduur: 0:56. Boeknummer: 19928.
*
5. Shota Latashvilii.
Samenklevende zijden.
Shota Latashvilii (Tbilisi, 1966) is schrijver van proza en poëzie, vertaler, kunstcriticus
en redacteur bij een uitgeverij. Hij debuteerde in 1993 als dichter en publiceerde
sindsdien acht dichtbundels. In 2007 won hij de SABA-poëzieprijs, de meest
prestigieuze literaire prijs van Georgië.
(fragment 1)
(fragment 2)
Shota Latashvilii.
Samenklevende zijden.
Speelduur: 0:38. Boeknummer: 19929.
**
Het Neusje van de Zalm, je moet het gelezen hebben:
“De leerschool van het lijden” van Carlo Emilio Gadda.
Jarenlang werkte vertaler Frans Denissen aan “De leerschool van het lijden”, een
onvertaalbaar geacht meesterwerk van de Italiaanse schrijver Carlo Emilio Gadda.
We leven in het tijdperk van de ‘communicatie’. Die moet helder zijn, ondubbelzinnig,
de rechte lijn tussen twee punten. Eenduidig. Wee diegene die slecht
‘communiceert’. De literatuur is een andere wereld. Dat geldt zeker voor het werk van
Carlo Emilio Gadda die leefde van 1893 tot 1973. Deze schrijvende ingenieur hield
niet van de taal zoals we die in de dagelijkse omgang meestal hanteren. Hij wreekte
zich op het leven, zijn frustraties en neurosen door in zijn boeken te woekeren met
alle mogelijke talen. Daarom werd hij vaak barok genoemd. Gadda antwoordde daar

altijd op dat niet hij, maar de wereld barok was, en dat hij die barokkigheid heeft
doorzien en weergegeven.
De werkelijkheid is in zijn ogen een kluwen en de enige manier om dat uit te beelden
bestaat erin alle registers open te trekken, alle stijlen, talen en jargons te benutten, te
grossieren in ronkende perifrasen, pastiches, karikaturen, grotesken en ironie.
Om de ondoorzichtige werkelijkheid in al haar lagen en gelijktijdigheid op te roepen,
weidt Gadda altijd weer uit en verliest hij zich in details en uitputtende beschrijvingen
(zo wijdt hij in dit boek bijvoorbeeld een hele bladzijde aan het traject van een
blikseminslag en aan het gelui van middagklokken). De verhouding deel-geheel is uit
de aard van de zaak zoek: er is geen ordening van de werkelijkheid, omdat er niet
zoiets bestaat als samenhang. Er is geen hoofdweg in het labyrint, er zijn alleen
zijwegen. Elk boek is dus per definitie onvoltooid, omdat de werkelijkheid dat ook is.
De spanning tussen orde en chaos staat centraal in het wereldbeeld van Gadda. De
schrijver moet alles proberen te overzien én tegelijk alles in detail oplijsten. Dat
verklaart de spreekwoordelijke ontoegankelijkheid van dit oeuvre.
Gadda was een eenzaat in de Italiaanse literatuur. In het naooorlogse neorealisme
bestond hij niet. In de jaren zestig zag de neo-avantgarde hem als een leermeester.
Pasolini bewonderde zijn fenomenale gebruik van talen, dialecten en stijlen.
Na “Die gore klerezooi in de Via Merulana” uit 1957 (ook vertaald door Frans
Denissen) is “De leerschool van het lijden”, dat in 1963 in boekvorm verscheen, de
tragische autobiografie van Gadda, zij het een indirecte en gedeformeerde. Gadda
werkte aan dit boek van 1929 tot 1970. Het verscheen eerst in afleveringen in een
tijdschrift tussen 1938 en 1941, als boek dus pas in 1963. In 1970 verscheen het
opnieuw, met nog twee hoofdstukken eraan toegevoegd. Een kladversie van een
laatste hoofdstuk heeft de vertaler wijselijk niet opgenomen. Het verhaal is niet af,
maar het boek wel.
Gadda kwam uit een verarmde burgerlijke familie die boven haar stand leefde. Zijn
moeder hield na de dood van haar man een villa aan in Longone, Brianza, ten
noorden van Milaan, die de jeugd van de twee zonen verpestte. Toen zijn moeder
stierf in 1936, verkocht Gadda de villa en zette hij “De leerschool van het lijden” in de
steigers om zijn ongelukkige jeugd, de liefde-haatverhouding met zijn moeder en zijn
haat voor de wereld van zich af te schrijven. Gadda, een ontgoochelde burger, voert
de burgerij met haar aangeboren angst om haar bezit te verliezen genadeloos op.
Maar hij spaart daarbij zichzelf niet. Gadda tekent met zijn held Gonzalo een kervend
zelfportret van een man vol machteloze razernij, die nooit vrede zal kennen en die ‘ik’
het luizigste voornaamwoord van allemaal vindt.
Gadda was, vol van de waarden van de negentiende eeuw, als vrijwilliger de Eerste
Wereldoorlog ingestapt, en er - na krijgsgevangenschap - gedesillusioneerd en
ontredderd uitgekomen. Zijn broer was gesneuveld. De pyrrusoverwinning van het
Italiaanse leger bleek al snel een ‘vittoria mutilata’, een verminkte zege. Het
heldendom lag aan diggelen, het vaderland bleek een lege huls, de generaals waren
incompetent, er werd gesjoemeld met oorlogspensioenen, de oorlogsprofiteurs
floreerden. De jonge ingenieur flirtte even met het opkomende fascisme, dat de illusie

van orde en grote schoonmaak bracht. Maar uiteindelijk hekelde hij de fascistische
knokploegen in dit boek. Gadda zocht zijn hele leven naar orde in zijn leven en in zijn
land, maar vond die uiteindelijk alleen in de uitvergrote, precieze uitbeelding daarvan.
Alleen de verwoording redt ons van dit vreselijke leven dat een leerschool is van het
lijden.
Gadda verplaatst zijn verhaal naar een denkbeeldig Zuid-Amerikaans land dat net
een oorlog met een buurland achter de rug heeft. In de sierra kan men de Voor-
Alpen herkennen, de steden Lukones en Pastrufazio staan voor Longone en Milaan,
de fascistische zwarthemden zijn de provinciale nachtveiligheidsdiensten die tegen
betaling veiligheid en bescherming garanderen aan de villabewoners. Gonzalo heeft
geen oorlogspensioen en spreekt nooit over de oorlog. De op bescherming
geabonneerde villa's worden door de dieven gespaard, maar op het einde blijkt dat
ook de boswachters stropers zijn. De zoon ontvlucht met een koffer de villa. De
moeder komt om bij een roofoverval. De laatste bladzijde van het boek beschrijft
bloedstollend precies de kamer met de dode. De villa is de uitgewoonde wereld van
de vermolmde burgerij, de gehate en beminde moeder haar incarnatie. Gadda heeft
in dit boek een monument opgericht voor een moeder die treurt om haar gestorven
zoon.
Voor een vertaling als deze is het alle hens aan dek, zegt Frans Denissen in zijn
nawoord. Jarenlang heeft hij aan dit ‘onvertaalbare’ boek gewerkt. Het is zijn
meesterproef. Natuurlijk is er verlies, maar een vertaling is ook altijd een kritische
lezing, een nieuwe vertolking, een tweede geboorte. Voor het resultaat verdient hij de
Martinus Nijhoff-prijs. Trek tijd uit om dit boek te lezen. Het zal u perplex achterlaten.
Toch zal het zich niet direct prijsgeven. Lees de eerste pagina twee keer. Drie keer
indien nodig. Savoureer de meanderende zinnen. Herlees ze. Wie traag wil en kan
lezen, krijgt veel terug. Slechte communicatie ongetwijfeld, maar superbe literatuur.
(fragment)
Carlo Emilio Gadda. De leerschool van het lijden.
Speelduur: 12:22. Boeknummer: 19120.
Frans Denissen vertaalde ook nog twee andere boeken van Gadda: “Die gore
klerezooi in de Via Merulana” en “Gepaard met verstand”.
Die gore klerezooi in de Via Merulana. Fascistisch Rome, 1927. Don Ciccio, een
norse commissaris, tracht de roofmoord in een Romeinse etagewoning op een sjieke,
maar droeve dame op wie hij heimelijk verliefd was, op te lossen. Boven op de
whodunit zet de auteur een kluwen van barokke uitweidingen op, dat onder meer het
regime van Benito Mussolini hekelt. Geconverteerd Daisy-boek. Speelduur: 14:04.
Boeknummer: 5202.
Gepaard met verstand. Vijf verhalen over het snobisme en de hypocrisie van adel en
hogere burgerij in Milaan. Geconverteerd Daisy-boek. Speelduur: 5:33.
Boeknummer: 4085.
**

Hedendaags, een maatschappelijk thema uitgelicht:
“Aller/retour: de grenzen van fort Europa” van Michael De Cock en “Arabische
dageraad: een reis tussen glamour en fatwa” van Jorn De Cock.
We beginnen met “Aller/retour: de grenzen van fort Europa” van Michael De Cock.
Michael De Cock verdiept zich al tien jaar in de migratieproblematiek, als journalist
en als theatermaker. In 2004 kwam hij met de monoloog “Saw it on television/Didn’t
understand”, waarvoor hij puurde uit de interviews die hij de jaren voordien afnam in
asielcentra. Die gesprekken werden gebundeld in “Op een onzeker uur”, een boek
dat 'verhalen van vluchtelingen' meekreeg als ondertitel.
In de debatten die volgden op die publicatie, hoorde Michael De Cock vaak van
politici dat Europa het probleem wel zou oplossen. Hij wou het voor zichzelf uitmaken
en trok op onderzoek, soms alleen, soms met de fotograaf Stephan Vanfleteren. Aan
de Senegalese kust hoorden ze waarom mensen in een gammel bootje richting
Europa willen stappen. In Malta zagen ze die mensen arriveren. Ze volgden
gelukzoekers van Oostende naar Londen, hoorden verhalen uit de eerste hand over
de vaak verschrikkelijke levensomstandigheden in opvangcentra, maakten
hongerstakingen mee. Vijf jaar werk kroop erin. Het resultaat heet “Aller/Retour: de
grenzen van fort Europa”.
Van het woord 'vluchtelingen' is nu geen spoor meer. Dat is een 'containerbegrip' dat
'miserabiliseert', zegt De Cock in de inleiding bij “Aller/Retour”. Hij verkiest
'nieuwkomers'.
“Het onderstreept dat ze nieuw zijn, dat ze gekomen zijn, dat er voor hen anderen
gekomen zijn of er al waren, en dat het niet zeker is of ze wel van plan zijn om weer
weg te gaan.”
Niets tegen in te brengen.
Wat die politici destijds zeiden, blijkt larie.
“Aan de nieuwe oostgrenzen van de Europese Unie zagen we hoe geld noch moeite
wordt gespaard om nieuwkomers te weren... fort Europa, zo wordt de Unie op
plekken als deze genoemd. Maar als Europa al een fort is, dan is het er een met een
bijzonder zwak afweergeschut. Veeleer een zandkasteel. De reden is simpel: je kunt
een continent niet beveiligen tegen nieuwkomers. Voor elke kilometer bewaakte
grens is er een even lang stuk waar het overzicht zoek is.”
En dan is er de absurde regelgeving. Het Verdrag van Dublin II bijvoorbeeld, dat
bepaalt welke staat verantwoordelijk is voor welke asielzoekers. Nieuwkomers
kunnen in de Unie alleen asiel aanvragen in het land waar ze het eerst arriveren.
Waardoor de grenslanden uiteraard veel zwaarder onder druk komen dan die in het
centrum. Wie binnenkomt via pakweg Malta - en dat zijn er heel veel, vanwege de
ligging - kan het alleen daar proberen. Maar Malta wil hen niet, en de nieuwkomers
zelf willen er ook niet blijven.
“Elke lidstaat die hen later zal oppakken, zal hen weer naar Malta sturen.”

De dwergstaat kon niet anders dan het verdrag te ondertekenen wilde ze EU-lid
worden. Dat soort absurditeiten maakt van de Unie 'een grote flipperkast', aldus De
Cock. Het blijft ook wachten op een begin van een geharmoniseerd Europees
asielbeleid.
De auteur vat dat grotere plaatje helder en kernachtig samen. Dat is nuttig. Maar wat
dit boek tot een essentieel, onvergetelijk document maakt, zijn de persoonlijke
verhalen die De Cock verzamelde, van gelukzoekers en van diegenen die
achterbleven; van Afrikaanse moeders die hun kind de oversteek lieten maken, nooit
meer iets hoorden en nu verteerd worden door schuldgevoelens. Van politieagenten
en personeelsleden in asielcentra. De Cock brengt ze zonder valse sentimentaliteit,
in uiterst secuur Nederlands.
Het lijkt alsof hij de ervaringen en gevoelens van de nieuwkomers en hun naasten
probeert te vatten. Wachten, ondanks alles blijven hopen, letterlijk vluchten en
rennen, bang zijn, kapot zijn, het thuisfront missen en even blij als gekmakend
verdrietig zijn na dat eerste telefoontje in maanden...
(fragment)
Michael De Cock.
“Aller/retour: de grenzen van fort Europa”.
Speelduur: 9:23. Boeknummer: 19617.
“Op een onzeker uur: verhalen van vluchtelingen”.
Speelduur: 10:09. Boeknummer: 14345.
*
“Arabische dageraad: een reis tussen glamour en fatwa” van Jorn De Cock.
“Arabische dageraad” is het reisverslag van journalist Jorn De Cock die in 2009, dus
een jaar voor de Arabische Lente, een rondreis maakte door het Midden-Oosten. Hij
ging niet op zoek naar het Midden-Oosten van de Israëlisch-Palestijnse politieke
spanningen of de oorlog in Irak, maar naar onderwerpen als het conflict tussen
conservatisme en modernisering op het Arabisch schiereiland, tussen oude tradities
en verwestering, tussen Koran en Facebook.
Westers nieuws over het Midden-Oosten gaat vaak over hetzelfde: Israel versus de
Palestijnen, het kernwapenprogramma van Iran, fundamentalisme en de
onderdrukking van vrouwen, en hoge torens en kunstmatige eilanden in Dubai.
Belangrijk en interessant, maar andere verhalen blijven vaak achterwege. Door de
opmars van nieuwe media – van Al Jazeera tot het internet – woedt de botsingen van
ideeën rond cultuur en religie intensiever in vele Arabische straten dan in het kantoor
van Geert Wilders, terwijl wij vaak de indruk van het tegendeel krijgen.
Gesloten landen openen economisch hun deuren, omdat er geen alternatief is.
Damascus was voor de burgeroorlog niet langer een bouwvallige hoofdstad van een
socialistische republiek, maar een bruisende metropool die aanknoopt bij zijn oude
glorieuze verleden en tegelijk haast ongemerkt sociale taboes wegveegde, van
ongehuwd samenwonen tot straatprostitutie.

Zelfs in het oerconservatieve Saudi-Arabië werd de eerste universiteit geopend waar
meisjes zonder hoofddoek met jongens de banken mogen delen. In Libanon verloor
de sjiitische Hezbollah de verkiezingen.
Het Arabische schiereiland is daarmee nog geen goednieuwsshow geworden, maar
er woedt een strijd tussen moderniteit en conservatisme die bij ons onder de radar
blijft. In “Arabische dageraad” beschouwt Jorn De Cock de Arabische wereld niet als
een statisch geheel, maar probeert hij te begrijpen wat er beweegt.
(fragment)
Jorn De Cock.
“Arabische dageraad: een reis tussen glamour en fatwa”
Speelduur: 10:58. Boeknummer: 19670.
**
Historie. Historia. Ken het verleden, begrijp het heden:
“De kortste geschiedenis van ons leven: van oerknal tot moderne mens” van Harald
Lesch en Harald Zaun en “Geschiedenis in het groot: een hoorcollege over de
wereldgeschiedenis, van de Big Bang tot het heden” van Maarten van Rossem.
We beginnen met “De kortste geschiedenis van ons leven: van oerknal tot moderne
mens” van Harald Lesch en Harald Zaun.
Terwijl het Cern-instituut in Genève zich buigt over de grootste deeltjesversneller ter
wereld om daarmee de ultieme bouwstenen van de kosmos te ontdekken,
onderzoeken Harald Lesch en Harald Zaun de menselijke natuurwetenschap: hoe en
waarom is deze fabelachtige wereld kunnen ontstaan? En hoe is de moderne mens
ontstaan?
Lesch en Zaun sturen ons in “De kortste geschiedenis van ons leven” op een
razendsnelle, spannende excursie door ruimte en tijd, die van de Big Bang en het
begin aller tijden via de vorming van materie en het ontstaan van de eerste
levensvormen voert tot de huidige kenniseconomie van de moderne mensheid. De
natuurgeschiedenis van Lesch en Zaun is spectaculair, maar geen sprookje: het is
de kortste wetenschappelijke geschiedenis van ons leven, van de oerknal tot de
moderne homo sapiens.
Harald Lesch, geboren in 1960, is sinds 1995 professor theoretische astrofysica aan
de Universiteit van München en geeft les in natuurfilosofie aan de Hogeschool voor
Filosofie. Hij is bekend als presentator van populairwetenschappelijke
televisieprogramma’s. Harald Zaun, geboren in 1962, is gepromoveerd historicus en
freelancewetenschapsjournalist voor onder meer “Die Welt”.
Beide auteurs trachten met hun boek de geschiedenis van het heelal en van het
leven weer te geven. Het eerste deel is gewijd aan de oerknal, het ontstaan van
zonnestelsels en planeten, en eindigt met het ontstaan en de vorming van de aarde.

Het tweede deel begint met het ontstaan van het leven en volgt de ontwikkeling
daarvan.
(fragment)
“De kortste geschiedenis van ons leven: van oerknal tot moderne mens” van Harald
Lesch en Harald Zaun.
Speelduur: 7:40. Boeknummer: 19599.
*
Het tweede boek dan. “Geschiedenis in het groot: een hoorcollege over de
wereldgeschiedenis, van de Big Bang tot het heden” van Maarten van Rossem.
In dit hoorcollege probeert Maarten van Rossem een samenvatting te geven van de
wereldgeschiedenis van alfa tot omega. De stappen die hij neemt, zet hij met
zevenmijlslaarzen, maar de inzichten die hij verschaft zijn niettemin zeer
verhelderend. Thema's als de Big Bang, de agrarische revolutie en de Europese
verovering van de wereld passeren klaar en duidelijk de revue.
Prof. Maarten van Rossem is emeritus hoogleraar aan de Universiteit Utrecht. Hij
heeft diverse werken over historische onderwerpen op zijn naam, waaronder boeken
voor een breed publiek, zoals “Heeft geschiedenis nut?” en “De Wereld volgens
Maarten van Rossem”. Bij Home Academy zijn van hem de volgende hoorcolleges
op audio-cd verschenen: Amerika, Koude Oorlog, Geschiedenis in het groot, Eerste
Wereldoorlog, Tweede Wereldoorlog, de Atoombom en Populisme.
In zijn hoorcollege “geschiedenis in het groot” stelt Maarten van Rossem volgende
vragen: Wat is onze plaats binnen de geschiedenis van de mensheid, van het leven
op aarde, van onze planeet, het zonnestelsel en het gehele heelal? Waarom zouden
we ons moeten interesseren voor deze geschiedenis op grote schaal, van de Big
Bang tot het heden? Hij laat daarbij de samenhang zien tussen
wetenschapsgebieden die gewoonlijk zelden met elkaar in verband worden gebracht.
“Geschiedenis in het groot” bestaat uit acht hoofdstukken. Dit zijn de titels ervan:
1: Waarom is "geschiedenis in het groot" of "big history" zo'n populair onderwerp?
2: Welke conceptuele problemen brengt de grootschalige geschiedenis met zich
mee?
3: Van de Big Bang tot het begin van het leven.
4: Van het begin van het leven tot het vertrek van homo sapiens uit Afrika.
5: Jagers en verzamelaars worden landbouwers: de agrarische revolutie.
6: De verstrekkende gevolgen van de agrarische revolutie.
7: Nadat China zijn kans verkeken heeft, verkent en verovert Europa de wereld.
en 8: De tweede grote transformatie in de menselijke geschiedenis: de industriële
revolutie.
(fragment)
Maarten van Rossem.

Geschiedenis in het groot: een hoorcollege over de wereldgeschiedenis, van de Big
Bang tot het heden.
Speelduur: 4 uur. Boeknummer: 19595.
**
Het Verhaal van Stan Milbou: “Alle gelukkige gezinnen” van Carlos Fuentes.
Gezinnen heb je in soorten, maar gelukkige families zijn met een kaarsje te zoeken.
Huiselijke twisten zijn zo oud als de wereld. Lees er de Bijbel maar op na. Bij Adam
en Eva was het al hommeles, en hun kinderen gaven hen heel wat te stellen, want
Kaïn sloeg zijn broer Abel de hersens in. Om nog maar te zwijgen van de families uit
de Griekse tragedies, die figuren als Medea, Orestes, Oedipus en Electra hebben
voortgebracht. Met dat gegeven in zijn achterhoofd begon de Mexicaanse schrijver
Carlos Fuentes aan zijn boek “Alle gelukkige gezinnen”. Het kreeg als motto een
citaat uit Anna Karenina van Tolstoj mee - “Alle gelukkige gezinnen lijken op elkaar,
elk gezin is op zijn eigen manier ongelukkig'- en eindigt met een hommage aan
Joseph Conrad: 'Het geweld, het geweld'.
Het bevat zestien verhalen, die samen iets vormen wat als twee druppels water op
een verhalenbundel lijkt, maar dat niet is, volgens de auteur. Fuentes, die altijd al
allergisch is geweest voor labels en etiketten, beschrijft zijn werkstuk liever als een
Griekse tragedie. Het geheel is meer dan de som van de delen, want de boel wordt
bij elkaar gehouden door koorgezang. Zoals in klassieke treurspelen wordt er na elk
verhaal een koor opgevoerd, waarin de stem van het Mexicaanse volk opklinkt. Door
hun vader misbruikte dochters, weesjes, slachtoffers van jongerenbendes,
uitgemoorde families en straatkinderen schreeuwen hun ellende uit om de lezer diets
te maken dat de beschreven gezinnen deel uitmaken van een collectieve
werkelijkheid. 'Families, ik haat jullie', schreef de Franse schrijver André Gide, en zijn
Mexicaanse collega schijnt die uitspraak volmondig te onderschrijven, want de
hoeksteen van de samenleving krijgt het in dit boek zwaar te verduren. Vaders en
zoons doen elkaar de duvel aan. Broers verraden en vermoorden elkaar dat het een
lieve lust is. Knellende huwelijksbanden leiden tot sleur en onverschilligheid, passie
en overspel. De personages vertegenwoordigen zowat alle geledingen van de
maatschappij. Een generaal wordt geacht zijn bloedeigen kind, een rebellenleider, te
arresteren. Een fundamentalistische katholieke ranchero dwingt zijn vier telgen om
priester te worden. Twee hondstrouwe homo's die samen oud zijn geworden, worden
door een jonge praatjesmaker uit elkaar gedreven. Een steenrijke pater familias blijft
zijn drie dochters over het graf heen tiranniseren. Zelfs de president, die de massa's
feilloos weet te manipuleren, vermag niets tegen de fratsen van zijn zoon, een
nietsnut eerste klas. Een pastoor met een onwettige dochter drukt het als volgt uit: 'Ik
kom uit een familie waarvan elk lid de andere familieleden op de een of andere
manier kwaad deed. En vervolgens deed iedereen zichzelf kwaad, uit berouw.' Van
je familie moet je het hebben.
De vrouwen hebben verreweg de beste rol. Hun geduld, liefde en moed zijn
eindeloos. De een schrijft onwaarschijnlijk begripvolle, vergevensgezinde brieven aan
de moordenaar van haar dochter, en een ander zou letterlijk alles doen voor haar
misdadige zoon. Als de barre werkelijkheid hen te machtig wordt, slaan ze er niet op
los, zoals hun mannelijke soortgenoten, maar vluchten ze in een gedroomde realiteit.

Moeders dromen weg bij bolero's, hun dochters zoeken hun heil in de nagebootste
werkelijkheid van realityshows. Vaak worden ze mishandeld of zijn ze 'martelaressen
van het huiselijk leven', want in het machistische Latijns-Amerika is het treurig
gesteld met de positie van de vrouw. 'Mexico is het land van het onrecht', zei Von
Humboldt in 1801 al, en de situatie schijnt er sindsdien niet op verbeterd te zijn.
Corruptie is nog steeds 'het nationale tijdverdrijf', iedereen is omkoopbaar, van hoog
tot laag, en de politie houdt zich vooral bezig met afpersing en intimidatie. In Mexico
worden de dingen geregeld met geweld, zowel binnenskamers als buitenshuis. Dat is
de gewone gang van zaken in dat chaotische land met zijn honderd miljoen
inwoners, van wie de helft in armoede leeft. In Mexico-Stad maken jongerenbendes
de dienst uit en zijn ontvoering en moord schering en inslag. Voor de bewoners van
die apocalyptische metropool is de criminaliteit vaak de enige uitweg, de 'laatste
wijkplaats van de hoop'. Heel wat verhalen zijn gekleurd door heimwee. Herhaaldelijk
wordt verwezen naar de swingende jaren veertig en vijftig, toen de hoofdstad nog
leefde op het ritme van de bolero en uitgesproken kosmopolitisch was. 'Wat was er
nog over van de oude Stad der Paleizen? Een grote supermarkt vol blikjes bloed en
flessen met rook. Bloed en honger, artikelen die tot de eerste behoeften van de
monsterstad behoorden.' U merkt het al, Carlos Fuentes is er met de jaren niet
vrolijker op geworden. Eerder dit jaar stierf hij op 83-jarige leeftijd.
Uit “Alle gelukkige gezinnen” koos Stan Milbou het verhaal: “Het geheime huwelijk”.
(verhaal)
http://www.youtube.com/watch?v=gW3y6GBBcR8
Dit was de bolero “Relampago” van Emilio Tuero die in de jaren dertig furore maakte
op de Mexicaanse radio.
Het boek “Alle gelukkige gezinnen” van Carlos Fuentes duurt 14 uur en het
boeknummer ervan is 9626.
**
De Uitgelezen Rubriek, de aanwinsten van onze bibliotheek.
Deel 1: Daisy: romans.
Deel 2: Daisy: informatieve boeken.
*
Deel 1: Daisy: romans.
1. BIOGRAFISCHE LITERATUUR.
2. COLUMNS.

3. ESSAY
4. FANTASY.
5. GRIEZELLITERATUUR.
6. HISTORISCHE LITERATUUR.
7. OORLOGSROMANS.
8. POLITIEKE LITERATUUR.
9. PSYCHOLOGISCHE LITERATUUR.
10. REISVERHALEN.
11. THEATERTEKSTEN.
12. THRILLERS.
*
1. BIOGRAFISCHE LITERATUUR.
Goce Smilevski.
De zus van Freud.
Bekroond met de EU-literatuurprijs.
Vertaald uit het Macedonisch. Het is 1938. Nazi-Duitsland is Oostenrijk
binnengevallen en alle grenzen zijn gesloten. Adolphine, Pauline, Marie en Rosa
Freud hebben een voorgevoel wat hun te wachten staat en hopen dat hun broer
Sigmund visa kan krijgen zodat zij Oostenrijk kunnen verlaten. Sigmund Freud heeft
inderdaad een lijst opgesteld voor de visumaanvragen, maar de namen van zijn
zussen ontbreken. Adolphine is geschokt: wat beweegt Sigmund tot zo'n daad om
zelfs voor zijn hond een visum te regelen, maar niet voor zijn directe familieleden? Ze
denkt terug aan haar jeugd, aan de liefdeloosheid van haar moeder, en aan de liefde
van haar broer. Zo ontstaat een blik in de ziel van een van de grootste denkers van
de 20ste eeuw en in het mondaine leven in Wenen; dat alles in een meeslepende stijl
vol Oost-Europese weemoed.
Speelduur: 10:23. Boeknummer: 19531.
Martin King.
De vergeten verpleegster.
'Zijn voertuig had nog geen twintig meter gereden toen een voltreffer het in de lucht
deed vliegen. Augusta rende naar de brandende jeep en keek wanhopig om zich
heen op zoek naar zijn lichaam. Ze hoefde niet ver te kijken, hij lag overal. Ze knielde
neer in de sneeuw en haar hart brak bij de gruwelijke aanblik'. De vergeten
verpleegster is gebaseerd op historische feiten. Dit spannende, levensechte en
aangrijpende docudrama beschrijft het opmerkelijke levensverhaal van Augusta
Chiwy, een zwarte vrouw die tijdens het Ardennenoffensief van de Tweede
Wereldoorlog talloze Amerikaanse soldaten verzorgde in Bastogne en daarbij bijna

het leven verloor.
Speelduur: 9:31. Boeknummer: 19727.
*
2. COLUMNS.
Marc Didden.
Het verdriet van de mediawatcher.
Sinds 2007 schrijft Marc Didden bijna wekelijks een column in De Morgen. In zijn
kenmerkende stijl fileert hij genadeloos alles wat zich afspeelt in onze media en
maatschappij. Hij vertelt over wat hem bezighoudt, verwondert en ontroert, en waar
hij zich aan ergert. In "Het verdriet van de mediawatcher" heeft hij zijn beste columns
gebundeld.
Speelduur: 8:51. Boeknummer: 19639.
Rik Torfs.
Het hellend vlak.
Deze bundel bevat een kleine zeventig teksten over vrij diverse onderwerpen. Een
aantal van die stukken wordt hier voor het eerst gepubliceerd, maar het merendeel
verscheen reeds als column in 'De Standaard'. Ze werden gegroepeerd in rubrieken
als universiteit en onderwijs, religie, politiek, kunst en literatuur, en ethiek.
Speelduur: 10:09. Boeknummer: 19824.
Patrick De Witte.
PDW : maximum rede & bullshit.
Columnist Patrick De Witte, beter bekend als (pdw) trekt het rolluik van zijn
klachtenloket open. Met cynisme en bijtende humor beschrijft hij zijn dagelijkse en
pijnlijk herkenbare 'ergernissen des levens'. Taalgrappen, oneliners, langere en
kortere columns wisselen elkaar in speedtempo af. Stuk voor stuk zijn het
oneerbiedige, ongebreidelde en provocerende observaties, tirades en
overpeinzingen, royaal gelardeerd met ongenadige scherts en spot.
Speelduur: 2:54. Boeknummer: 19865.
*
3. ESSAY
Umberto Eco.
Bekentenissen van een jonge romanschrijver.
Vertaald uit het Engels. Umberto Eco onderzoekt in het boek de grens tussen fictie
en werkelijkheid, twee werelden die hij in zijn boeken schijnbaar natuurlijk met elkaar
laat versmelten. Hij onthult de essentie van zijn schrijverschap, een combinatie van
wetenschap en literatuur. Goede non-fictie, betoogt hij, is opgebouwd als een
whodunit. Een goede romanschrijver daarentegen bouwt zijn eigen wereld door
scherpe observatie en gedegen research. Door Eco's scherpe inzicht en zijn
vermogen om het complexe begrijpelijk te maken, biedt dit boek een fascinerende en
zeldzame blik in de geest van een sublieme en toch nog altijd relatief 'jonge'
romanschrijver.

Speelduur: 5:35. Boeknummer: 19705.
Meir Shalev.
In den beginne: eerste keren in de bijbel.
Vertaald uit het Hebreeuws. De eerste kus in de Bijbel is geen liefdeskus. De eerste
liefde in de Bijbel is niet die tussen man en vrouw. De eerste haat in de Bijbel is die
van een man jegens zijn vrouw. De eerste lach in de Bijbel is tevens de laatste. In dit
essay beschrijft de auteur een aantal eerste keren in de Bijbel. Wie was de eerste
droom beschoren en wie vergoot de eerste tranen? Wie waren de eerste koning, de
eerste profeet en de eerste spion?
Speelduur: 11:42. Boeknummer: 19910.
*
4. FANTASY.
Christopher Paolini.
De ‘Erfgoed’-cyclus.
Christopher Paolini is een jonge Amerikaanse schrijver van epische fantasy. Hij is het
bekendst van Het Erfgoed, een serie bestaande uit vier boeken: Eragon, Oudste,
Brisingr en Erfenis. De verhalen van Eragon spelen zich af in de fictieve wereld
Alagaesia, waar de jonge held in het bezit komt van een draak en het moet opnemen
tegen de duistere koning Galbatorix en zijn volgelingen. Eragon, die een biezondere
band heeft met zijn draak Saphira, blijkt uiteindelijk één van de laatste mysterieuze
Drakenrijders te zijn.
Deel 1: Eragon.
"Eragon" is het verhaal van de gelijknamige jongen, wiens leven drastisch verandert
wanneer hij een rare steen vindt. Al snel blijkt die steen een drakenei te zijn. Het ei
komt uit omdat de embryonale draak Eragon als partner, als drakenrijder accepteert.
Ook al houdt de jongen de geboorte van de draak geheim, toch duiken er kwade
wezens op, de Ra'zac, die jacht op hem maken. Alleen door de hulp van Brom, de
verhalenverteller uit Eragons dorp die al snel meer dan een verhalenverteller blijkt te
zijn, weten ze te ontsnappen.
Speelduur: 20:09. Boeknummer: 19895.
Deel 2: Oudste.
'Oudste' volgt afwisselend de verdere wederwaardigheden van Eragon en zijn neef
Roran. Eragon ontwikkelt zijn vaardigheden als Rijder en magiër, daarbij geholpen
door vooral de elfen.
Roran, achtergebleven in zijn dorp, wordt geconfronteerd met de woede van
Galbatorix. Door aanvallen van de Ra'zac en koninklijke soldaten wordt hij op een
onzekere tocht gejaagd. De wederwaardigheden van de Varden vormen de derde
verhaallijn. Deze verhaallijnen komen weer samen aan het eind van dit tweede deel,
dat net als Eragon afsluit met een strijd tussen de Varden en de legers van de
koning.
Speelduur: 29:11. Boeknummer: 19481.
Deel 3: Brisingr.
De strijd van de Varden met het Rijk gaat verder. De laatste drakenrijder Eragon en

zijn draak Saphira spelen daarbij uiteraard een cruciale rol, maar zij zullen de
verdorven koning Galbatorix alleen kunnen verslaan als de Varden de steun krijgen
van de elfen, de dwergen en de Urgalls. Om het verhaal in beweging te houden, zijn
er nog meer verwikkelingen, waaronder vooral die van Roran, de pleegbroer van
Eragon. Het boek eindigt met de strijd om twee steden, waarbij ze opnieuw worden
geconfronteerd met Murtagh en zijn draak, en waarbij deze keer ook de koning zelf
ingrijpt.
Speelduur: 32 uur. Boeknummer: 19487.
Deel 4: Erfenis.
Niet zo heel lang geleden was Eragon de drakenruiter niet meer dan een arme
boerenjongen en zijn draak Saphira slechts een blauwe steen in het bos. Nu rust het
lot van de hele beschaving op hun schouders... Erfenis is het langverwachte
slotakkoord van de 'Erfgoed'-cyclus.
Speelduur: 38:41. Boeknummer: 19916.
*
5. GRIEZELLITERATUUR.
Stephen King.
Aardedonker, zonder sterren.
Vertaald uit het Engels. Als een vrouw bij toeval ontdekt dat de man met wie ze 26
jaar gelukkig getrouwd is, al jarenlang een sadistische seriemoordenaar blijkt te zijn,
staat haar wereld op zijn kop. Dat wordt erger als haar man alles lachend bekent en
haar een voorstel doet dat ze niet kan weigeren waardoor het onmogelijk wordt om
de politie in te schakelen. Een van de vier verhalen die alle (volgens het door de
auteur geschreven nawoord) gebaseerd zijn op gewone gebeurtenissen, maar waar
hij een horrorachtige scenario van gemaakt heeft dat de lezer op het puntje van zijn
stoel houdt. Stapje voor stapje ontwikkelen de verhalen zich waar de lezer ingezogen
worden met een knap opgebouwde spanning en een vaak onwaarschijnlijk en/of
onverwacht plot.
Speelduur: 14:35. Boeknummer: 19577.
Stehpen King.
Gevangen.
Vertaald uit het Engels. Op een mooie herfstdag wordt een stadje in de Amerikaanse
staat Maine volledig van de buitenwereld afgesneden door een geheimzinnige,
onzichtbare energiekoepel. Niemand kan er meer in of uit. Waar komt de koepel
vandaan en wat is de bedoeling? In het stadje ontstaat steeds meer angst, chaos,
onzekerheid en paniek. Langzaamaan wordt alles schaarser, vervuilt de lucht en
raakt de zuurstof op. Om de koepel heen doen de media verslag. In een interview zei
King de gebeurtenissen in het stadje als een metafoor voor de conditie van de wereld
te zien.
Speelduur: 43:20. Boeknummer: 19772.
Susan Hill.
De kleine hand.
Vertaald uit het Engels. Als boekhandelaar Adam Snow op weg naar huis de
verkeerde afslag neemt, stuit hij op een vervallen landhuis. Bij de voordeur

aangekomen voelt hij opeens de onmiskenbare sensatie van een kleine, koude hand
die in de zijne glijdt. Eerst is Adam vooral in verwarring over het incident, maar als
snel krijgt hij last van angstaanvallen en nachtmerries. Wanneer hij op onderzoek
uitgaat, krijgt hij steeds vaker en steeds onheilspellender bezoek van de kleine hand.
Speelduur: 4:09. Boeknummer: 19923.
*
6. HISTORISCHE LITERATUUR.
Miklos Vamos.
Het boek der vaders.
Vertaald uit het Hongaars. Deze epische familiekroniek begint in 1705, wanneer de
Czuczor-drukkersfamilie op de vlucht moet slaan als het Habsburgse leger de
opstand voor de Hongaarse onafhankelijkheid onderdrukt. De familieleden komen
allemaal om, met uitzondering van de kleinzoon, die het op miraculeuze wijze
overleeft en er later in slaagt een rijk man te worden. De familie heeft altijd een
kroniek bijgehouden en dit dagboek telkens aan de volgende generatie doorgegeven.
Zo schuift het verhaal per hoofdstuk naar een volgende generatie. Twaalf zonen zijn
zo getuigen van sleutelmomenten in de Hongaarse geschiedenis.
Speelduur: 15:12. Boeknummer: 19825.
Yvan Vanden Berghe.
1950. Mijn oom Kamiel: kleine kroniek van het heilig jaar 1950.
In het heilig jaar 1950 verliest Koning Leopold III zijn troon en balanceert België op
de rand van een burgeroorlog. Yvantje, amper acht jaar oud, maakt al die kleine en
grote gebeurtenissen mee aan de hand van zijn éénarmige grootvader. In de
bedrieglijke rust en weemoedige schoonheid van Brugge ontdekt het jongetje in
amper één jaar tijd de vreselijke geheimen van de grotemensenwereld. Zijn oom
Kamiel, een onverbeterlijke avonturier is inspecteur van de gerechtelijke politie.
Kamiel raakt verstrikt in de intriges van de voor- en tegenstanders van de koning. Zijn
positie komt in gevaar en hij neemt, zoals zovele anderen, de wijk naar Kongo.
Speelduur: 12:41. Boeknummer: 19833.
Paul Claes.
De leeuwerik: romance.
De Provence in de 12de eeuw. Raimon, de zoon van een burchtheer, verliest zijn
vader en zijn erfdeel. Hij wordt naar de abdij van zijn oom gestuurd. Als hij de
vreemde liefhebberij van de abt ontdekt, moet hij voor straf op pelgrimage
vertrekken. Onderweg leert hij luit spelen en liedjes maken en wordt hij verliefd op
een vrouw van zijn erfvijand. Dan komt hij voor een gruwelijk dilemma te staan: ten
strijde trekken tegen zijn eigen moeder of de liefde van zijn leven verraden.
Speelduur: 8:23. Boeknummer: 19835.
Bodie Thoene.
Opgemerkt.
Vertaald uit het Engels. In Jeruzalem woont de slinkse hoofdtollenaar Zacheüs. Dikke
muren beschermen zijn bezit, maar van binnen verlangt hij naar oprechte
vriendschap en liefde. Wanneer de voorheen melaatse Shimona hem vertelt over
haar Geneesheer, gaat Zacheüs op zoek naar de enige die zijn hart kan helen.

Speelduur: 9:54. Boeknummer: 19925.
*
7. OORLOGSROMANS.
Richard Yates.
Een speciaal soort voorzienigheid.
Vertaald uit het Engels. Het boek verhaalt op even invoelende, beeldende, vlot
leesbare als authentieke wijze over de desillusionerende ervaringen van de twee
hoofdpersonen. Voorop die van Robert, het zich als infanterist door de laatste
periode van de Tweede Wereldoorlog in Europa blunderende moederskindje. Zijn
relaas wordt afgewisseld met dat van zijn artistieke, maar drankzuchtige en in
religieuze hoop gevangen moeder, de beeldhouwster Alice, Zij houdt haar zoon in
een ongezonde symbiotische klem, verliest zich tijdens zijn opvoeding in de
verkeerde mannen en mist, ondanks doorzetten, altijd net de carrièreboot. Je kunt
niet anders dan meevoelen met de overgevoelige jongen die tijdens zijn jeugd en in
oorlogstijd veel vernederingen en angsten uitstaat, en met de ploeterende moeder en
kunstenares, die samen steeds verder de armoede in sukkelen.
Speelduur: 10:45. Boeknummer: 19696.
Alistair MacLean.
De kanonnen van Navarone.
Vertaald uit het Engels. Op het eiland Kheros wachten Britse troepen op evacuatie.
Zij zullen sneuvelen of gevangen worden genomen, tenzij de grote kanonnen op het
nabijgelegen onneembare eiland Navarone, die de enige toegangsweg naar Kheros
bestrijken, onschadelijk worden gemaakt. Dan krijgt een ploeg van vijf saboteurs de
opdracht de kanonnen onbruikbaar te maken. Zal het deze vijf lukken om onder de
hachelijkste omstandigheden - storm, verraad en achtervolging - hun
bovenmenselijke taak te volbrengen?
Speelduur: 11:46. Boeknummer: 19893.
*
8. POLITIEKE LITERATUUR.
Tahmima Anam.
Een deugdzaam man.
Vertaald uit het Engels. Na de zeer gewelddadige onafhankelijkheidsoorlog in
Bangladesh in 1971 proberen een weduwe en haar kinderen Maya en Sohail het
gewone leven in Dhaka weer op te pakken. Terwijl Maya, die arts is geworden,
vasthoudt aan haar revolutionaire ideeën, heeft Sohail zijn oude leven achter zich
gelaten om religieus leider te worden. Maya kan haar broers keuze moeilijk
accepteren en ze verlaat het ouderlijk huis om pas jaren later weer terug te keren. Ze
hoopt ondanks alles op een verzoening, maar als Sohail besluit om zijn zoon naar
een Koranschool te sturen, leidt dat tot een dramatische confrontatie tussen broer en
zus.
Speelduur: 8:58. Boeknummer: 19763.

James Ellroy.
Zes ruggen.
Vertaald uit het Engels. "Zes ruggen" is het zelfstandig te lezen vervolg op
"Amerikaans riool", dat eindigde net voor de moord op John Kennedy. Nogal wat
personages uit dat boek doen hier opnieuw hun intrede. Het verhaal focust op
Wayne Tedrow, die voor zesduizend dollar (zes ruggen) een klusje moet klaren,
maar wordt meegezogen in fatale gebeurtenissen, zijn drang naar wraak, moord,
misdaad en samenzweringen. Ook Pete Bondurant en Ward Littel zijn weer van de
partij. En ja, ze hebben allen te maken met de moord op Kennedy, waarmee het
boek opent.
Speelduur: 31:11. Boeknummer: 19774.
*
9. PSYCHOLOGISCHE LITERATUUR.
Sarah Winman.
Toen god een konijn was.
Vertaald uit het Engels. 1968. Het jaar dat heel Parijs de straat opgaat. Het jaar dat
Martin Luther King zijn leven verliest om een droom. Het wereldbeeld van de jonge
Elly wordt gevormd door de mensen om haar heen: haar liefhebbende maar
hinderlijke afwezige ouders; een beste vriendin die naar aardappelen ruikt; een
lesbische tante die filmster is; een oude joodse buurman die het niet zo nauw neemt
met de waarheid; een bejaarde dandy die al dansend haar leven in komt. En,
natuurlijk, een konijn dat god heet. En in een kindertijd, die zowel gewoon is als
buitengewoon, is Elly's enige constante haar broer Joe.
Speelduur: 10:41. Boeknummer: 19695.
Romain Monnery.
Jong, vrij en lamlendig.
Vertaald uit het Frans. In een tijd van 'alles is mogelijk' doet Dinges het liefst
helemaal niets. Keuzes en verantwoordelijkheden, ze maken dat hij de hele dag de
deur niet uitkomt. Zijn ouders ergeren zich zo aan zijn lamlendig gelanterfant dat ze
hem de deur uit zetten. Hij vindt onderdak bij een vriendin in Parijs en probeert zich
tevergeefs verdienstelijk te maken als stagiair bij een tv-producent. Terwijl om hem
heen zijn huis- en generatiegenoten iets maken van hun leven, probeert Dinges zo
goed en zo kwaad als het gaat de verontruste telefoontjes van zijn ouders te negeren
en zich zo volledig mogelijk over te geven aan Het Niets. Maar zal hij ooit een
succesvol kunstenaar worden vanuit zijn bed?
Speelduur: 5:53.Boeknummer: 19714.
Siri Hustvedt.
De zomer zonder mannen.
Vertaald uit het Engels. De wereld van Mia Fredericksen stort in wanneer ze ontdekt
dat haar man een affaire heeft met een veel jongere vrouw. Ze verhuist tijdelijk naar
een huurhuis in haar geboorteplaats en is boos op alles en iedereen, en vooral vol
medelijden met zichzelf. Maar langzamerhand raakt ze steeds meer betrokken bij de
levens van de mensen om haar heen: haar bejaarde moeder en haar nog altijd
levenslustige vriendinnen, de jonge, luidruchtige buren en de tienermeisjes die ze,
meestal tevergeefs, de essentie van poëzie probeert bij te brengen. Tijdens deze

zomer leert Mia het leven opnieuw met een frisse blik te bekijken.
Speelduur: 6:52. Boeknummer: 19725.
Anne Enright.
De vergeten wals.
Vertaald uit het Engels. De winter van 2009. In een besneeuwde buitenwijk van
Dublin herinnert Gina zich de combinatie van toeval en lust waardoor ze jaren eerder
voor haar grote liefde Seán viel. Terwijl het leven buiten stil lijkt te staan, denkt Gina
terug aan het begin van hun buitenechtelijke affaire en hun ontmoetingen in
hotelkamers: eindeloze, geheime, gelukzalige middagen vol gevoelens van
ontkenning en schuld.
Speelduur: 7:13. Boeknummer: 19726.
David Whitehouse.
Bed.
Vertaald uit het Engels. Mal was altijd al een beetje excentriek. Op een dag besluit hij
dat hij er genoeg van heeft en vanaf dat moment komt hij niet meer uit bed. Met elke
kilo die Mal aankomt, wordt de druk op zijn ouders en jongere broer, de verteller van
dit verhaal, groter. Dan is Mal na jaren de dikste man ter wereld en storten de media
zich op hem. Zijn doel is bereikt. Maar wat gebeurt er met de dromen van de overige
gezinsleden?
Speelduur: 8:28. Boeknummer: 19731.
Paul Baeten Gronda.
Onder vrienden.
Om zijn dertigste verjaardag te vieren heeft een schrijver lekker eten en voldoende
wijn in huis gehaald voor een feest. Niets groots, niets exuberants, gewoon een
avond onder vrienden. Het zou gezellig worden, want zo hoort dat onder dertigers.
Maar wat als het té gezellig wordt? Zonder franjes legt de auteur de funderingen van
een vriendengroep bloot: de leugens, angsten, weggemoffelde liefdes en geheimen
die samen met de voeten onder de tafel worden verstopt. Zo snijdt hij met humor en
venijn in zijn eigen vlees en in dat van zijn leeftijdgenoten.
Speelduur: 2:39. Boeknummer: 19734.
Paul Jambers.
De ontsporing.
Zomer 1989. Farah, een jonge vrouw van gescheiden ouders, heeft haar vader in
jaren niet meer gezien. Ze belt aan bij de schrijver Victor Armas, van wie ze denkt dat
hij haar vader vroeger heeft gekend. Ze wil dat hij naar hem op zoek gaat, maar de
schrijver weigert. Diezelfde nacht krijgt Armas een tweede onverwachte bezoeker:
Laura, een vriendin van Farah. Ze is in paniek want Farah is sinds haar bezoek aan
Armas verdwenen.
Speelduur: 7:20. Boeknummer: 19758.
Bergljot Hobaek Haff.
Schaamte.
Vertaald uit het Noors. Idun Hov heeft zich altijd het zwarte schaap van de familie
gevoeld, een outsider. In het geheim schrijft ze romans die de tragische kant van
haar bestaan onthullen. Als ze niet aan het werk is zwerft ze door de stad en eet uit
vuilnisbakken, tot grote schik van haar familie. Haar excentrieke levensstijl brengt

haar tweelingzus ertoe haar naar een psychiatrische inrichting te brengen. Daar
probeert ze in het reine te komen met het verraad dat haar familie al drie generaties
in zijn greep houdt.
Speelduur: 21:56. Boeknummer: 19795.
Y.M. Dangre.
Vulkaanvrucht.
Bekroning: Debuutprijs voor het beste Vlaamse prozadebuut.
Er zijn mensen die kunnen vergeten en er zijn mensen die moeten vergeten.
Séverine Delacroix behoort tot de laatste categorie. Ze is een Franse journaliste die
haar huwelijk spaak ziet lopen. In de hoop op een ander leven volgt ze haar minnaar
Robert en diens zoon Amedeo naar Italië. Tot de demonen uit haar jeugd opduiken.
Speelduur: 6:52. Boeknummer: 19801.
Roberto Bolano.
De ijsbaan.
Vertaald uit het Spaans. Nuria Marti is een beroemde schaatsster. Als ze uit het
nationale team wordt ontslagen besluit een verliefde ambtenaar een geheime ijsbaan
voor haar te bouwen waarop zij kan blijven schaatsen. Maar Nuria traint niet alleen,
ze heeft affaires en de ijsbaan wordt een broedplaats voor misdaden en vreemde
ontmoetingen. Dan wordt er ook nog een moord gepleegd. Drie mannelijke vertellers
reconstrueren de gebeurtenissen in korte, uitdagende hoofdstukken die de lezer
steeds weer laten gissen naar de feiten en het vervolg.
Speelduur: 6:48. Boeknummer: 19803.
*
10. REISVERHALEN.
Ingo Schulze.
Sinaasappels en engelen : Italiaanse verhalen.
Vertaald uit het Duits. In dit bijzondere boek geeft Ingo Schulze aan de hand van
negen toevallige ontmoetingen een kleurrijk beeld van het hedendaagse Italië. Na
een zomer die de auteur met zijn gezin in de Villa Massimo in Rome doorbracht,
verzamelde hij voor dit boek de verhalen die hij toen over Italië schreef. De ikverteller
bericht natuurlijk over Rome, maar ook over de uitstapjes en reizen naar
Napels, Apulië en Sicilië.
Speelduur: 3:43. Boeknummer: 19463.
Jan Leyers.
De weg naar het avondland : een reis van Ethiopië naar Europa.
Kunnen de westerse idealen met hun verlokkelijke belofte van voorspoed en geluk
nog overtuigen? Op zoek naar een antwoord maakte de auteur een lange reis. In het
spoor van onze verre voorouders trekt hij van Ethiopië, het land waar het menselijke
avontuur begon, naar de plek in Europa waar hij vandaag woont. De route loopt door
Soedan en Egypte, Israël en Turkije; langs de eigenzinnige Kaukasusrepublieken;
door Rusland en Oekraïne, om via Polen het Avondland te bereiken. Het is een tocht
door woestijnen en miljoenensteden, door arme en rijke landen, door democratieën
en dictaturen. Jan Leyers komt erachter hoe mensen langs de route naar hun verre
neven uit het Westen kijken, waar ze het Westen om benijden en welke westerse

verworvenheden ze liever aan zich voorbij zien gaan. Tegelijk gaat hij op zoek naar
wat wij zelf zijn kwijtgespeeld op onze lange weg naar het Avondland.
Speelduur: 16:24. Boeknummer: 19691.
*
11. THEATERTEKSTEN.
Tom Lanoye.
De Russen!
Vrije bewerking van de theaterteksten Platonov en Ivanov van Anton Tsjechov.
"De Russen!" is Tom Lanoyes eerbewijs aan Anton Tsjechov. Hij werkte twee van
diens vroege stukken - Platonov en Ivanov - radicaal om tot een zwarte komedie voor
de dag van vandaag: de ontleding van een teleurgestelde generatie die verzuurd en
reddeloos uit elkaar valt. Net als hun vele geliefden en boezemvrienden leven de
manisch-depressieve Ivanov en de eeuwige rokkenjager en losbol Platonov in
onvrede met zichzelf en hun veranderende samenleving. Ze vluchten in de roes van
het nu, waarin ze zich steeds minder meester voelen van hun lot, en steeds verder
verwijderd van hun vroegere idealen.
Speelduur: 7:21. Boeknummer: 19521.
*
12. THRILLERS.
Simone Van der Vlugt.
De ooggetuige.
Manon Jonker, een jonge vrouw, die getuige is van een roofoverval bij een juwelier,
overleeft het voorval omdat de overvallers denken dat ze blind is. Wanneer de
daders erachter komen dat ze alleen slechtziend is volgen er een paar
beangstigende confrontaties.
Speelduur: 2:20. Boeknummer: 19590.
Vikas Swarup.
Zes verdachten.
Vertaald uit het Engels. Omdat ze weigert hem na sluitingstijd een drankje te geven
vermoordt Vicky Rai, playboy en zoon van de minister van Binnenlandse Zaken, de
serveerster Ruby. Hij kent de juiste mensen en wordt vrijgesproken. Maar op het
feestje dat hij geeft om zijn vrijspraak te vieren wordt hij zelf neergeschoten.
Speelduur: 18:07. Boeknummer: 19603.
Lauren Kelly.
Neem me, neem me mee.
Vertaald uit het Engels. In haar jeugd heeft Lara een botsing tussen een auto en een
trein overleefd. Lange tijd heeft ze haar moeder ervan verdacht de botsing bewust te
hebben veroorzaakt. De gebeurtenis heeft Lara voor het leven getekend. Ze is nu
een wat eenzame, jonge studente. Haar ontmoeting met de mysterieuze Zedrick en
de relatie die daaruit ontstaat, dwingt Lara haar eigen verleden en het gezin waaruit
ze is voortgekomen te onderzoeken. En de ware achtergrond van het auto-ongeluk

te achterhalen.
Speelduur: 8:26. Boeknummer: 19631.
Guido Eekhaut.
Loutering.
Hoofdcommissaris Alexandra Dewaal en inspecteur Walter Eckhaut verlaten na een
mysterieus bericht van een informant de achterafstraatjes van Amsterdam en reizen
af naar de besneeuwde Ardennen. Daar doen ze op een open plek tussen de bomen
een macabere vondst. In een cirkel staan zeven lange staken waarop
zwartgeblakerde lijken zijn vastgeketend. Op de muur van een vervallen hutje aan de
rand van de cirkel prijken met bloed geschreven zinnen: "Deze wereld lijkt eeuwig te
duren, maar het is slechts, de droom van een slaper". Voordat ze kunnen
achterhalen wie de daders zijn, volgen er meer moorden van een minstens even
huiveringwekkende wreedheid. Aan het tweetal de bijna onmogelijke taak dit
buitensporige geweld een halt toe te roepen.
Speelduur: 15:52. Boeknummer: 19634.
Peter Geelen.
Zittend naakt.
In enkele dagen tijd worden in New York drie joden vermoord. Eén van hen
kopieerde met een bijna angstaanjagend perfectionisme alle schilderijen van de
beroemde Modigliani. Bijna gelijktijdig wordt in het Antwerps Koninklijk Museum voor
Schone Kunsten het doek 'Zittend Naakt' van Modigliani gestolen. Een FBI-agente
van de kunstsectie is ervan overtuigd dat er een link is tussen al die misdaden. Ze
begeeft zich naar Antwerpen en belandt daar in een wespennest waarvan ze het
bestaan niet had durven vermoeden.
Speelduur: 9:09. Boeknummer: 19698.
John Grisham.
Het proces.
Vertaald uit het Engels. Als hij doordraait op zijn grote kantoor, vindt de jonge
advocaat David werk bij een tweemans-advocatenkantoor waar ethiek niet hoog in
het vaandel staat. Bij toeval opent het kantoor een aanval op een groot
farmaceutisch bedrijf waardoor David, die nog nooit in een rechtszaal stond, ineens
tegenover de meest gehaaide advocaat van zijn voormalige bedrijf staat.
Speelduur: 16:52. Boeknummer: 19708.
Steve Mosby.
Zwarte bloem.
Vertaald uit het Engels. Neil wilde altijd net als zijn vader schrijver worden, al lijkt dat
maar niet te lukken. Als hij al een tijdje niets van zijn vader heeft gehoord en bij hem
langsgaat, treft hij het huis leeg aan. Op het bureau ligt een oud exemplaar van een
roman "De zwarte bloem". Zodra Neil het boek opent, begrijpt hij dat er iets mis is en
dat zijn vader met een reden verdwenen is. Hannah, die in de voetsporen van haar
vader bij de politie is getreden, moet aan Neil vertellen dat zijn vader dood
aangetroffen is. Terwijl ze aan de zaak werkt, stuit ze op een vernietigend geheim uit
haar eigen verleden.
Speelduur: 11:32. Boeknummer: 19715.
Gordon Reece.

Muis.
Vertaald uit het Engels. Elizabeth en haar zestienjarige dochter Shelley, beiden
slachtoffer van de dagelijkse pesterijen en psychologische mishandelingen, besluiten
zich terug te trekken in Honeysuckle Cottage. In dit mooie idyllische arbeidershuisje
op het Engelse platteland denken ze eindelijk hun problemen achter zich te kunnen
laten. Ze wanen zich veilig in hun kleine wereld vol boeken en muziek. Maar op een
nacht sluipt iemand hun huis binnen en iets in Shelley knapt. Ze wordt gedwongen uit
te vinden waar haar tolerantiegrens ligt.
Speelduur: 8:53. Boeknummer: 19728.
Benny Baudewyns.
De lijkenpikker.
Ronny Tervaete is begrafenisondernemer. Een eerbaar beroep ware het niet dat de
concurrentie moordend is. Vooral begrafenisondernemer Verbeke maakt hem het
werken lastig. De situatie begint echt verwarrend te worden wanneer Tervaete merkt
dat er een ander lijk in een door hem bestelde doodskist ligt, een lijk dat tot de
klandizie van Verbeke behoort. Bij een poging de lijken opnieuw te verwisselen graaft
Tervaete zich nog dieper in de problemen. Hij moet noodgedwongen bij de keiharde
zakenman Verbeke gaan werken, maar komt al snel tot de conclusie dat die een wel
heel erg duistere, stinkende business voert.
Speelduur: 7:44. Boeknummer: 19755.
Esteban Martin.
De schilder van de schaduw.
Vertaald uit het Spaans. “De schilder van de schaduw” is een meeslepende thriller
die zich afspeelt in de modernistische atmosfeer van het laat-negentiende-eeuwse
Barcelona, waarin drie legendarische figuren elkaar ontmoeten: Pablo Picasso,
Sherlock Holmes en Jack te Ripper.
Speelduur: 11:33. Boeknummer: 19793.
**
Deel 2: Daisy: informatieve boeken.
1. EXACTE WETENSCHAPPEN.
2. GESCHIEDENIS.
3. PSYCHOLOGIE.
4. SOCIALE VRAAGSTUKKEN.
5. TAAL en LITERATUUR.
*
1. EXACTE WETENSCHAPPEN.
Rogier Deckmyn.

De race naar de atoombom : de wonderjaren van de natuurkunde 1895-1945.
In dit boek vertelt de auteur de geschiedenis van de atoombom, van de bevindingen
van Becquerel en de ontdekking van radioactiviteit, tot het daadwerkelijk inzetten van
de bom op Hiroshima en Nagasaki. De evolutie wordt geschetst aan de hand van
wetenschappers als Becquerel, Bohr, Heisenberg, Einstein en Oppenheimer, maar
veel aandacht wordt ook besteed aan het historische tijdssegment en de interesse
van politici en militairen voor extreme energie door atoomsplijting in hun strijd om de
wereldhegemonie.
Speelduur: 12:47. Boeknummer: 19449.
Etienne Vermeersch.
De ogen van de panda : een milieufilosofisch essay : een kwarteeuw later.
Een kwart eeuw na het verschijnen van "De ogen van de panda", is dit een
heruitgave waaraan nauwelijks gesleuteld is. In een eerste deel gaat Vermeersch in
op de evolutie van expansiedrang naar milieuproblematiek, met onder meer
aandacht voor het westerse vooruitgangsoptimisme, het globaliserend denken en de
ecologische benadering. Vervolgens bespreekt de auteur de ecofilosofie en de
milieu-ethiek.
Speelduur: 6:09. Boeknummer: 19671.
*
2. GESCHIEDENIS.
Marc Gevaert.
Beroemde levens, beruchte zelfmoorden : een andere kijk op geschiedenis.
Na zijn verraad, verhing Judas zich aan een boomtak, de Griekse filosoof Socrates
werd gedwongen een gifbeker te drinken en de Franse politicus Bérégovoy schoot
zich een kogel door het hoofd omdat zijn premierschap een mislukking was.
Zelfmoord is een constante in de lange geschiedenis van de mensheid. Voor velen
leek het de enige uitweg om aan een minder eervolle dood te ontsnappen. Voor
anderen maakt zelfmoord deel uit van een erecode. Zowel bekende als minder
bekende figuren komen in het boek aan bod. Wat zette hen aan om zelfmoord te
plegen? Voor welk levenseinde kozen ze? Marc Gevaert vertelt telkens het verhaal
achter hun dood en geeft achtergrondinformatie bij hun leven.
Speelduur: 11:57. Boeknummer: 19742.
Rudi Vranckx.
De vloek van Osama : tien jaar die de wereld hebben verscheurd.
In dit boek blikt journalist Rudi Vranckx terug op de ingrijpendste gebeurtenissen van
het voorbije decennium. Vertrekkend bij de aanslagen op 11 september 2001,
waarvan de nasleep nog steeds een grote impact heeft op het globale politieke
landschap, beschrijft hij de toestand van de Verenigde Staten, de nasleep van de
twee oorlogen die dat land begon, met de huidige economische en financiële crisis
als gevolg, maar ook de verkiezing van Barack Obama. Naast de oorlog in het
Midden-Oosten komt ook de Arabische Lente aan bod, met een jonge generatie die
gelooft in een nieuwe start.
Speelduur: 10:19. Boeknummer: 19761.
Jesper Bengtsson.

Aung San Suu Kyi : strijd voor de vrijheid in Birma.
Als leider van de democratische beweging van Birma is Aung San Suu Kyi een icoon
voor de vrijheid geworden. De militaire junta plaatste haar onder huisarrest in 1989.
Desondanks bleef ze een grote rol spelen in de Birmese politiek. Het huisarrest lijkt
geen weerslag te hebben gehad op haar politieke ambities: in november 2011
maakte Aung San Suu Kyi bekend dat zij deel zal nemen aan de tussentijdse
verkiezingen in Birma. Wat drijft deze bijzondere vrouw om keer op keer persoonlijke
offers te brengen voor haar land?
Speelduur: 9:49. Boeknummer: 19764.
Inge Bertels.
Antwerpen : biografie van een stad.
In dit boek schetsen 21 historici en een socioloog een stadsgeschiedenis van
Antwerpen. Het boek bestaat uit tien bijdragen rond uiteenlopende thema's, van de
stedelijke ruimte tot de sociale verhoudingen.
Speelduur: 15:21. Boeknummer: 19775.
*
3. PSYCHOLOGIE.
Raymond Moody.
Een blik in de eeuwigheid : gedeelde ervaringen met de dood.
Dr. Moody heeft het in zijn boek vooral over gedeelde doodervaringen. Wakende
familieleden of verplegend personeel beschrijven uittredingen uit het lichaam en het
reizen naar het licht: waarnemingen die identiek lijken aan bijna doodervaringen,
maar nu gedeeld worden met de overleden persoon. Velen beschrijven de
aanwezigheid van een opstijgende mist uit het lichaam van de overledene, een
terugblik op zijn leven en de impact die de ervaring heeft op het persoonlijk leven.
Telepathische ervaringen, het gevoel van intense liefde en de aanwezigheid van
hemelse figuren of reeds overleden familieleden komen uitgebreid aan bod.
Speelduur: 6:24. Boeknummer: 19307.
Jan Bleyen.
Doodgeboren: een mondelinge geschiedenis van rouw.
Ingesproken door de auteur. Historicus Jan Bleyen luisterde naar ervaringen van
ouders van een doodgeboren baby. Hij sprak zowel mensen die 50 jaar geleden een
kind hebben verloren als ouders die dit recent hebben meegemaakt. Deze
mondelinge geschiedenis laat zien hoe grondig de omgang met doodgeboorte in een
halve eeuw is veranderd. De verhalen tonen op aangrijpende wijze dat we rouw heel
anders zijn gaan beleven.
Speelduur: 5:20. Boeknummer: 19721.
*
4. SOCIALE VRAAGSTUKKEN.
Peter De Waele.
Kan je een geheim bewaren? : mijn vijftien jaar ervaring als pedofiliespeurder: met

praktische preventietips voor ouders.
Dit boek is er voor iedereen die meer wil weten over seksueel kindermisbruik in al
zijn facetten. Peter De Waele laat door middel van verschillende praktijkvoorbeelden
de lezer meekijken hoe de politie pedofilie bestrijdt en welke impact deze
gruwelverhalen hebben op politiemensen. Maar de auteur laat ook zien wie
pedofielen zijn en hoe ze te werk gaan, en geeft concrete tips aan ouders om hun
kind weerbaarder te maken.
Speelduur: 5:30. Boeknummer: 19767.
Stéphane Hessel.
Neem het niet!
De dictatuur van het geld, de behandeling van immigranten in Europa, de situatie in
Gaza. Het zijn een paar van de thema's waarover filosoof Stéphane Hessel in dit
opzienbarende pamflet zijn zorgen uitspreekt. Hessel werd in 1917 in Berlijn geboren
en vluchtte op vijftienjarige leeftijd met zijn ouders naar Frankrijk, waar hij filosofie
ging studeren. In de oorlog was hij in het verzet actief. Na de oorlog werkte hij als
diplomaat mee aan het opstellen van de Universele Verklaring van de rechten van de
Mens. Hessel roept op tot verzet en beoogt een vreedzame opstand. De principes en
de waarden waar in de twintigste eeuw wereldwijd voor werd gestreden moeten nog
steeds met hand en tand verdedigd worden.
Speelduur: 0:52. Boeknummer: 19744.
*
5. TAAL en LITERATUUR.
Karel Porteman.
Een nieuw vaderland voor de muzen : geschiedenis van de Nederlandse literatuur
1560-1700.
Dit boek is een geschiedenis van de Nederlandse literatuur en het literaire leven in
de Noordelijke en Zuidelijke provincies van ongeveer 1560 tot circa 1700. Een
tijdspanne waarin het zwaartepunt van de cultuur eerst ligt in het bloeiende
handelscentrum Antwerpen, waar de aanzet wordt gegeven tot de
renaissancepoëzie, om zich daarna te verplaatsen naar Amsterdam, de stad die in
de loop van de 17de eeuw uitgroeit tot een ware metropool.
Speelduur: 64:20. Boeknummer: 19659.
Joris Van Parys.
Het leven, niets dan het leven : Cyriel Buysse en zijn tijd.
Bekroond met de Prijs voor Letterkunde van de Vlaamse Provincies en met de ABN
Amro Bank Prijs.
Cyriel Buysse (1859-1932) was schrijver en fabrikant. Hij was de Vlaamse naturalist
bij uitstek, een pionier van de moderne roman in Vlaanderen. Als vrijzinnig liberaal
met socialistische sympathieën, maar ook als tegenstander van zowel Vlaams- als
Franshaters botste hij met zowat alle taboes van zijn tijd. Het boek is een
verrassende combinatie van biografie en historiografie: 75 jaar Vlaamse en Europese
cultuurgeschiedenis als achtergrond en context van een intrigerend schrijversleven in
het grensgebied van de 19de en de 20ste eeuw.
Speelduur: 39:39. Boeknummer: 19797.

Einde.