You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
De “vettewariewinkel”<br />
Jef Cailliau<br />
Onlangs las ik in een boedelbeshrijving een goede omschrijving bij het veel voorkomend begrip van een “vettewariewinkel”.<br />
Zij kan wat opheldering brengen in de vele vragen omtrent zo’n winkel, en vooral over hetgeen men daar verkoopt. We<br />
hebben er wel punten en komma’s bijgeplaatst.<br />
“Alvooren den blyfver doetgoet ende brenght alhier voor baete de weirde van alle het ghetuyghe vanden vette warie<br />
wynckel, bestaende inde toghen, winckelboorden, backen, doozen, keirsebacken, roetback, waschtafel, soutgraender,<br />
vyspasse, waschkasse, keirse speten, schraeghen, bosie meulens ende waschmackers allaem, met t’gonne tot den<br />
wynckel dienende midtsgaers de gantieren inden kelder, t’saemen gepresen ende weirdigh bevonden door Pieter VANDE<br />
WALLE, timmerman binnen Veurne, volghens synne verleende acte prysie vande XV jully 1757 ter somme van 290 pond<br />
pars.”<br />
“Voorts doet alhier insgelycx goet over de weirde van een groot founoys, gelycken cooperen keirse vorme ende roetleper,<br />
coperen olieback met synne maeten, groote oliecanne ende trachter, tinnen olyfolie back, vyf maeten ende twee tinnen<br />
trachters, blecken siropeback met twee tinnen en drie blecken maeten, twee coperen mortiers met de stampers, vyf tinnen<br />
ansyl maten, tinnen trachter ende blecken trachter, eene groote yseren ende seven cleene balancen met de blaen, drie<br />
blecken thebussen, een deel yseren ende looten ghewichten, een coperen ketel, twee coperen bassins ende trachter, een<br />
caffémeulen ende een pepermeulen, etc.. Alle t’walcke t’zaemen is gepresen door Joannes SANSEN, meester ketelaere in<br />
Veurne, conforme syne verleende acte van daeten XV juli 1757 alhier ghesien ende alsoo weirdigh bevonden ter somme<br />
van 376 pond pars.”<br />
“Van ghelycken doet alhier goet ende verantwoort alhier ter baete de weirde ende import van alle de wynckel goederen<br />
bestaende in: canarie, candys, broot, meel, bruyne pot ende ander suyckers, alderhande soorten van verven ende<br />
bustelwerck, olyfolie, lynzaetolie, brantolie, ansyl, verjuys, zoudt, zeepe, rys, ghesmolten roet, roetenkeirsen, gehemaeckt<br />
ende onghemaeckt wasch ende flambeeuwen, blow van erne ende generaelyck alle t’gonne vorder.”<br />
Het Franse bewind en zijn Republikeinse Kalender<br />
Gilbert Dumon en Willy Moons<br />
Op 6 november 1792 versloegen de Franse legers in Jemappes de Oostenrijkers, die sinds 1713 Vlaanderen hadden<br />
bestuurd. Ook Luik viel in handen van de Fransen. Op 18 maart 1993 echter behaalde het Oostenrijkse leger een<br />
overwinning op de Fransen in Neerwinden. Maar op 26 juni 1794 werden de Oostenrijkers te Fleurus definitief verslagen en<br />
kwam Vlaanderen onder Frans bestuur. Pas op 1 oktober 1795 werd Vlaanderen officieel bij Frankrijk ingelijfd wat door de<br />
Vrede van Campo Formio ook door Oostenrijk werd erkend.Dat duurde van 1793 tot de slag bij Waterloo (18 juni 1815) of<br />
pakweg 22 jaar. In die periode bestuurden zij Vlaanderen zoals hun eigen land, met eigen personeel.<br />
Zo werd niet alleen een nieuw bestuursapparaat geïnstalleerd, ook werden onze gewesten verdeeld in negen<br />
departementen geleid door prefecten, in arrondissementen geleid door sub-prefecten, in kantons en tenslotte gemeenten.<br />
Al deze ambtenaren werden bijgestaan door een raad. Daarnaast kwam er een juridische structuur die de ingewikkelde<br />
rechtstructuur uit het feodale tijdperk verving. Per kanton kwam er een vredegerecht, per arrondissement een rechtbank<br />
van eerste aanleg, per departement een assisenhof met een volksjury voor het berechten van misdaden. Luik en Brussel<br />
kregen een beroepshof en Brussel ook een hof van cassatie. Het moeilijke privé recht werd vervangen door het Burgerlijk<br />
Wetboek die steunde op de Verklaring van de Rechten van de Mens die op 27 augustus 1789 werd geproclameerd en die<br />
tot basisregel had de vrijheid en gelijkheid van alle mensen.Belangrijk is ook dat alle kinderen gelijkelijk van hun ouders<br />
waarmee we dan bij de Staten van Goed zijn beland.<br />
Het Franse gebied omvatte niet alleen het huidige België maar ook een deel van het huidige Nederland en Duitsland. De<br />
namen en de bevolkingsaantallen staan in de volgende tabel.<br />
DEPARTEMENTEN INWONERS<br />
PREFECTUREN<br />
Lys (Leie) 475.118 Brugge<br />
Escaut (Schelde) 578.550 Gent<br />
Deux-Nèthes (Twee-Neten) 253.981 Antwerpen<br />
Jemmapes 408.668 Mons (Bergen)<br />
Dyle (Dijle) 389.789 Brussel<br />
Meuse-Inférieure (Beneden-Maas) 216.566 Maastricht<br />
jrg 4 nr. 2 Nieuwsbrief VVF <strong>Westkust</strong> � p. 22
Change language