2004 - Westkust

Meer informatie hierover in het artikel van de Veurnse stadsarchivaris Jan. Van Acker onder de titel “De evolutie
en terminologie van de Veurnse magistraten in het Ancien Régime” in het Huldeboek G. Dalle, 1990.
L. Gilliodts-Van Severen, Coutumes du pays et conté de Flandres. Coutumes de la ville et châtellenie de
Furnes, 4 dln. Brussel, 1896-97.
* Ene Roger Clauw uit Zottegem had ook een vraag: In doopakten (register periode 1805-1823-parochie
Klerken-Sint-Laurentius kerk) vind ik heel dikwijls volgende tekst (poging om zo correct mogelijk af te schrijven)
: " propter periculum mortis ante nativitatem baptizatum sub conditione" of nog " Propter mortus periculum à
.... (niet te lezen) officicum obstetricis exerente baptizatum". Ben ik juist al ik dit vertaal als: " Wegens risico op
overlijden onmiddellijk gedoopt na de geboorte (door de vroedvrouw)" ?
Zoals gebruikelijk diverse antwoorden op deze site-vragen: Igenace Debruyne bijvoorbeeld zegt: “Ik zou dat
vertalen als:
- uit angst voor een (gevaarlijke) dood voor de geboorte onder voorwaarden gedoopt - uit angst voor een
gevaarlijke dood ... heeft de vroedvrouw het doopsel uitgevoerd
Jos Lemmens antwoordde: “Niet zozeer "gevaarlijke dood" maar "wegens doodsgevaar" (propter mortis
periculum), m.a.w. wegens het risico dat de boreling ongedoopt zou sterven heeft de vroedvrouw (obstetrix;
meestal staat er 'ab obstetrice' = 'door de vroedvrouw [toegediend]' nog tijdens de geboorte - ante nativitatem
betekent letterlijk 'voor de geboorte' - alvast gedoopt 'sub condicione' = 'voorwaardelijk' want eigenlijk was enkel
een geestelijke gemachtigd het doopsel toe te dienen. Bleef het kind dan toch in leven dan werd de doop door
de pastoor overgedaan in de kerk.
* Zoekertjes (de redactie probeert met deze nieuwe rubriek opzoekers te helpen langs deze weg informatie te
vinden. De antwoorden evenwel rechtstreeks naar de vraagsteller sturen).
Begin 1900 was er rond Tessenderlo (Limburg) ene Henricus LEHOUCK gehuwd met Maria-Theresia
HOUDMEYERS. Zij hadden vijf kinderen : Germaine-Louisa, Benedicta, Elodie (x Alphonsus Diepvens), Maria-
Louisa en Josephus (x Martha Luyckx en 11 kinderen). Wij vermoeden dat Henricus Lehouck afkomstig was uit
Frans-Vlaanderen of uit de Westhoek. Wie kan ons zijn ouders, grootouders, broers en zusters bezorgen zodat
we ze kunnen inpassen in de grote stam Lehouck. U kan mailen op Willy.Moons@telenet.be
Popp
door Gilbert Dumon
Toen op een van de bijeenkomsten van de VVF-afdeling Koksijde over het “Plan Popp” werd gesproken, bleek
dit voor de meeste aanwezigen een totaal onbekend iets te zijn. De plannen-Popp zijn kadastrale kaarten, die
zeer veel nuttige gegevens bevatten voor opzoekingen in het kader van familie- en huizengeschiedenis. Het
lijkt dan ook aangewezen - ten gerieve van onze leden – Hierover een beknopte uiteenzetting te geven.
Wie was Popp en wat deed hij?
Philippe Christian POPP is geboren te Utrecht op 10 februari 1805 en overleed te Brugge op 3 maart 1879.
Zoon van een Nederlandse moeder en een Duitse vader. Het gezin vestigde zich in België in 1818. In 1830 koos
hij de Belgische nationaliteit. Hij was controleur bij het kadaster, cartograaf en dagbladuitgever (Journal de
Bruges). Hij begon zijn loopbaan in het kadaster in Bergen. In 1827 werd hij overgeplaatst naar Brugge, waar
hij werd aangesteld als controleur. Datzelfde jaar huwde hij Caroline BOUSSART die hem acht kinderen
schonk.
Te Brugge baatte hij een steendrukkerij uit. Popp vatte het plan op om van elke Belgische gemeente een
kadastraal plan te drukken en uit te geven. Hij ontving de toelating van de Minister van Financiën Mercier voor
de uitgave van zijn Atlas Cadastral Parcellaire de la Belgique, omstreeks 1842. Bij zijn overlijden in 1879, had
hij voor meer dan de helft van de Belgische gemeenten (provincies Brabant, Henegouwen, Luik, Oost- en West-
Vlaanderen en een gedeelte van de provincie Antwerpen) een kadastraal plan met de bijhorende legger
uitgegeven. Hieronder een voorbeeld van de gemeente Avin.
De gegevens op de kaart en in de legger zijn uiteraard een momentopname,vb. de naam van de eigenaar.
Doorgaans zijn deze kaarten niet gedateerd, maar via het totaal kadastraal inkomen van de bebouwde
eigendommen van elke gemeente kan de datering achterhaald worden.
Naast de cartografische waarde hebben we, samen met de legger, een statisch maar volledig overzicht van de
onroerende goederen en hun eigenaars. Ondanks een aantal materiële vergissingen en drukfouten (vooral in de
legger) is het plan Popp een uitzonderlijk werk. Tal van inlichtingen kan men er uit distilleren zoals het aantal
en de classificatie van de woningen, de samenstelling van de bezitsstructuur, de beroepsindeling van de
eigenaars, de industriegebouwen, de evolutie van de huurhuizen, enz.
jrg 4 nr. 4 Nieuwsbrief VVF Westkust p. 44