18.01.2013 Views

Autograaf 33.pdf - Martens en Van Oord

Autograaf 33.pdf - Martens en Van Oord

Autograaf 33.pdf - Martens en Van Oord

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

nummer<br />

33<br />

december 2005<br />

Betuweroute<br />

nadert<br />

voltooiing<br />

(zie pag. 3)<br />

<strong>Autograaf</strong><br />

Bagger<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> overslag<br />

in Tw<strong>en</strong>te<br />

(zie pag. 6)<br />

Bijzondere<br />

werkmethode<br />

in Waalwijk<br />

(zie pag. 10)


Be good and tell it !<br />

Deze wijze marketingles heb ik ooit e<strong>en</strong>s gehoord. Er wordt mee<br />

bedoeld dat bedrijv<strong>en</strong> in eerste instantie goed moet<strong>en</strong> zijn in het<br />

werk dat ze do<strong>en</strong> maar dat ze daarnaast ook duidelijk moet<strong>en</strong> vertell<strong>en</strong><br />

aan de buit<strong>en</strong>wereld dát ze zo goed zijn.<br />

Terugkijk<strong>en</strong>d op het afgelop<strong>en</strong> jaar kunn<strong>en</strong> we volg<strong>en</strong>s mij concluder<strong>en</strong><br />

dat we als bedrijf veel mooie ding<strong>en</strong> hebb<strong>en</strong> gepresteerd.<br />

We hebb<strong>en</strong> al het grondwerk uitgevoerd voor de Blauwe<br />

Stad, het grootste landschappelijk project in Nederland sinds de<br />

aanleg van de IJsselmeerpolders. We hebb<strong>en</strong> in ruim 100 werkdag<strong>en</strong><br />

70 kilometer ballastbed aangebracht voor de Betuweroute.<br />

Met e<strong>en</strong> unieke werkmethode hebb<strong>en</strong> we gezorgd dat de aanleg<br />

van e<strong>en</strong> nieuw industrieterrein in Waalwijk zonder verlaging van de<br />

grondwaterstand is uitgevoerd. In Roermond hebb<strong>en</strong> we grote<br />

bouwkuip<strong>en</strong> met e<strong>en</strong> hoge productie ontgrav<strong>en</strong>; hier zull<strong>en</strong> we<br />

tev<strong>en</strong>s grindrugg<strong>en</strong> op 15 meter diepte aan gaan legg<strong>en</strong>. Ook de<br />

aanleg van de A35 met het zett<strong>en</strong> van graszod<strong>en</strong> in 19 km sloot <strong>en</strong><br />

het bagger<strong>en</strong> van het Tw<strong>en</strong>tekanaal is e<strong>en</strong> mooi werk.<br />

Inhoud<br />

2<br />

Hoe trots ik ook b<strong>en</strong>, ik vind natuurlijk wel dat er e<strong>en</strong> aantal zak<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> stuk beter zoud<strong>en</strong> kunn<strong>en</strong>. Maar dit ligt ook wel in mijn karakter<br />

<strong>en</strong> zal daarom niet verander<strong>en</strong>.<br />

Al met al vind ik dat we trots mog<strong>en</strong> zijn op wat we bereikt hebb<strong>en</strong>.<br />

Nu is het alle<strong>en</strong> nog belangrijk om dit aan de buit<strong>en</strong>wereld over te<br />

br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>. Dit do<strong>en</strong> we o.a. door de uitgave van deze <strong>Autograaf</strong>,<br />

e<strong>en</strong> DVD over het gebruik van GPS-techniek op verschill<strong>en</strong>de project<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> het lancer<strong>en</strong> van e<strong>en</strong> nieuwe website (eind februari). Het<br />

belangrijkste is echter dat onze m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> wet<strong>en</strong> dat zij all<strong>en</strong> als<br />

ambassadeur van het bedrijf e<strong>en</strong> taak hebb<strong>en</strong> om ander<strong>en</strong> te<br />

overtuig<strong>en</strong> van de mogelijkhed<strong>en</strong> van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>.<br />

Ik dank u voor de inzet van het afgelop<strong>en</strong> jaar <strong>en</strong> w<strong>en</strong>s iedere<strong>en</strong><br />

fijne kerstdag<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong> voorspoedig 2006.<br />

Teus van <strong>Oord</strong><br />

4Grindrugg<strong>en</strong> als fundering voor tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

6Verruiming Tw<strong>en</strong>tekanaal<br />

10 Drijfzeil in Waalwijk<br />

12 <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> in beweging<br />

Zeeschip wordt belad<strong>en</strong> met padmateriaal in Noorse groeve.


Lever<strong>en</strong> padmateriaal ballastbed Betuweroute<br />

Nieuwe kans<strong>en</strong> op het spoor<br />

Zoals bek<strong>en</strong>d heeft <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> in 2004 het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van het complete<br />

ballastbed voor de Betuweroute tuss<strong>en</strong> Gorinchem <strong>en</strong> het Pannerd<strong>en</strong>schkanaal<br />

aang<strong>en</strong>om<strong>en</strong>. Het hele traject is 70 kilometer lang. In februari van 2005 was het<br />

grootste gedeelte van de werkzaamhed<strong>en</strong> voor <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> al afgerond.<br />

In de tuss<strong>en</strong>tijd is hoofdaannemer Strukton Railinfra verder gegaan met het bouw<strong>en</strong><br />

van de uiteindelijke spoorconstructie <strong>en</strong> het installer<strong>en</strong> van de bov<strong>en</strong>leiding.<br />

De afbouwfase is nu aangebrok<strong>en</strong>.<br />

Inspectiepad<strong>en</strong><br />

In oktober 2005 is <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong><br />

begonn<strong>en</strong> met het lever<strong>en</strong> van fijne ste<strong>en</strong>slag<br />

(0 tot 8 mm) voor de aanleg van<br />

inspectiepad<strong>en</strong> naast het spoor. Aangezi<strong>en</strong><br />

het spoor al volledig gebouwd is<br />

wordt het materiaal per trein op de<br />

bestemming afgeleverd. De ste<strong>en</strong>slag<br />

komt met e<strong>en</strong> zeeschip van 25.000 ton<br />

vanuit e<strong>en</strong> groeve in Noorweg<strong>en</strong> naar<br />

Amsterdam. In Amsterdam wordt het<br />

materiaal overgelad<strong>en</strong> in duwbakk<strong>en</strong>, die<br />

het vervolg<strong>en</strong>s doorvar<strong>en</strong> naar Tiel.<br />

In Tiel is met behulp van grote stal<strong>en</strong> rijplat<strong>en</strong><br />

e<strong>en</strong> depot ingericht voor de tuss<strong>en</strong>opslag<br />

van het materiaal. Elke avond<br />

wordt er vanuit dit depot e<strong>en</strong> complete<br />

trein met ste<strong>en</strong>slag belad<strong>en</strong>.<br />

De inhoud van iedere wagon wordt door<br />

middel van de weeginstallatie van de shovel<br />

gewog<strong>en</strong> om zo overbelading te voorkom<strong>en</strong>.<br />

Overdag is er e<strong>en</strong> vrachtwag<strong>en</strong> die<br />

op <strong>en</strong> neer rijdt tuss<strong>en</strong> de hav<strong>en</strong> van Tiel <strong>en</strong><br />

het depot om zo de voorraad op peil te<br />

houd<strong>en</strong>. “Volg<strong>en</strong>s mij is dit voor het eerst in<br />

de geschied<strong>en</strong>is dat <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong><br />

zich bezighoudt met het belad<strong>en</strong> van treinwagons”<br />

aldus projectleider Evert Hof.<br />

Strukton br<strong>en</strong>gt het materiaal vervolg<strong>en</strong>s<br />

per trein in het werk. Zij hebb<strong>en</strong> e<strong>en</strong> machine<br />

ontwikkeld om de ste<strong>en</strong>slag te verwerk<strong>en</strong><br />

langs het spoor. Naar verwachting zijn<br />

alle inspectiepad<strong>en</strong> in maart gereed.<br />

A-laag<br />

Begin 2006 zal tev<strong>en</strong>s begonn<strong>en</strong> word<strong>en</strong><br />

met het exact uitlijn<strong>en</strong> van de spor<strong>en</strong>. Hierbij<br />

word<strong>en</strong> alle mogelijke oneff<strong>en</strong>hed<strong>en</strong> in<br />

de hoogteligging van het spoor eruit<br />

Werktrein Strukton<br />

gehaald. <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> heeft in e<strong>en</strong><br />

eerdere fase al twee lag<strong>en</strong> ste<strong>en</strong>slag aangebracht,<br />

de zog<strong>en</strong>aamde C- <strong>en</strong> B-laag.<br />

De bov<strong>en</strong>ste laag, de A-laag, wordt met<br />

zelfloss<strong>en</strong>de wagons in het werk gebracht<br />

<strong>en</strong> op de spoorconstructie gestort. Met<br />

e<strong>en</strong> speciale machine, e<strong>en</strong> stopmachine,<br />

zal deze ballast onder het spoor word<strong>en</strong><br />

‘geduwd’ totdat het spoor het gew<strong>en</strong>ste<br />

niveau heeft bereikt. De levering van deze<br />

ballast per spoor wordt door <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong><br />

<strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> verzorgd.<br />

Nieuwe markt<br />

De werkzaamhed<strong>en</strong> aan de Betuweroute<br />

pass<strong>en</strong> in het strev<strong>en</strong> van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong><br />

<strong>Oord</strong> om meer werkzaamhed<strong>en</strong> uit te gaan<br />

voer<strong>en</strong> die gerelateerd zijn aan de spoorbouw.<br />

Trein wordt ook tijd<strong>en</strong>s nachtelijke ur<strong>en</strong> belad<strong>en</strong>.<br />

3


Mak<strong>en</strong> van grindrugg<strong>en</strong> voor het afzink<strong>en</strong> van de Roertunnel<br />

Vijfti<strong>en</strong> meter<br />

onder de waterspiegel<br />

In de vorige editie van de <strong>Autograaf</strong> werd uitvoerig stilgestaan bij het ontgrav<strong>en</strong><br />

van de bouwkuip<strong>en</strong> voor de Roertunnel. Op één belangrijk facet, namelijk het<br />

mak<strong>en</strong> van grindrugg<strong>en</strong>, wordt thans dieper ingegaan. Aan het woord zijn Bart<br />

Faber (43) <strong>en</strong> Jos Scho<strong>en</strong>makers (27). Beid<strong>en</strong> zijn als werktuigbouwkundig<strong>en</strong> zeer<br />

betrokk<strong>en</strong> bij de ontwikkeling van het equipm<strong>en</strong>t <strong>en</strong> de uitwerking van de werkmethode<br />

om het aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> van het grind tot e<strong>en</strong> goed einde te br<strong>en</strong>g<strong>en</strong>.<br />

Bart kwam in 1999 in di<strong>en</strong>st <strong>en</strong> is bij <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> verantwoordelijk voor de<br />

begeleiding bij de aankoop <strong>en</strong> het beheer<br />

van nieuw materieel. Tev<strong>en</strong>s d<strong>en</strong>kt hij mee<br />

4<br />

bij het zoek<strong>en</strong> naar technische oplossing<strong>en</strong><br />

voor speciale project<strong>en</strong>. Jos is sinds 2000<br />

bij <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> werkzaam. Sam<strong>en</strong><br />

met Niels Versteeg werkte hij aan het afstu-<br />

Monitoringsoftware<br />

deerproject ‘de mobiele transportband’.<br />

K<strong>en</strong>nelijk tot grote tevred<strong>en</strong>heid van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>. Op e<strong>en</strong> dinsdag war<strong>en</strong> zij<br />

afgestudeerd <strong>en</strong> de daarop volg<strong>en</strong>de<br />

maandag war<strong>en</strong> beid<strong>en</strong> reeds in di<strong>en</strong>st.<br />

Innovatieve bouwmethode<br />

Zoals reeds uitgelegd in de vorige editie<br />

van de <strong>Autograaf</strong> heeft de bouwcombinatie<br />

Besix-Strukton e<strong>en</strong> revolutionaire werkwijze<br />

gekoz<strong>en</strong> voor de bouw van de Roertunnel.<br />

Overzicht van de werkmethode


De complete tunnel wordt gebouwd volg<strong>en</strong>s<br />

de afzinkmethode. De tunneldel<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> hierbij drijv<strong>en</strong>d vervoerd vanaf het<br />

c<strong>en</strong>trale bouwdok naar de afzinklocatie.<br />

Voordeel van deze methode is dat er op de<br />

plaats waar de tunnel wordt afgezonk<strong>en</strong><br />

ge<strong>en</strong> dure onderwaterbeton-constructie<br />

gemaakt hoeft te word<strong>en</strong>. Het bagger<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

het afzink<strong>en</strong> van de tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong><br />

gebeurt volledig ‘in d<strong>en</strong> natte’.<br />

Volledige oplegging<br />

Het afzink<strong>en</strong> van tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op de<br />

bodem is e<strong>en</strong> zeer nauwkeurig werk. Er<br />

mog<strong>en</strong> ge<strong>en</strong> hoogteverschill<strong>en</strong> in de overgang<strong>en</strong><br />

tuss<strong>en</strong> de elem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> zitt<strong>en</strong>. Normaal<br />

gesprok<strong>en</strong> word<strong>en</strong> er daarom bij e<strong>en</strong><br />

zinktunnel van tevor<strong>en</strong> grote betonn<strong>en</strong><br />

‘tegels’ op de bodem aangebracht die di<strong>en</strong><strong>en</strong><br />

als vijzelplateau. Met behulp van cilinders<br />

in het tunnelelem<strong>en</strong>t kan de exacte<br />

hoogteligging dan word<strong>en</strong> ingesteld. Deze<br />

methode was echter niet bruikbaar voor de<br />

bouw van de Roertunnel. “Om de effect<strong>en</strong><br />

van aardschokk<strong>en</strong> die in dit gebied kunn<strong>en</strong><br />

optred<strong>en</strong> zo klein mogelijk te houd<strong>en</strong> voor<br />

de tunnelconstructie, wordt de traditionele<br />

meerpuntsoplegging niet gebruikt <strong>en</strong> is er<br />

gekoz<strong>en</strong> voor e<strong>en</strong> volledige oplegging van<br />

de tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op e<strong>en</strong> grindbed als<br />

fundering. Er is ge<strong>en</strong> sprake van e<strong>en</strong> vlak<br />

grindbed maar er moet<strong>en</strong> rugg<strong>en</strong> haaks op<br />

de l<strong>en</strong>gterichting van de kuip gemaakt wor-<br />

Principeweergave onderwatergrader<br />

d<strong>en</strong>. De te mak<strong>en</strong> rugg<strong>en</strong> zijn e<strong>en</strong> halve<br />

meter hoog met e<strong>en</strong> afwerktolerantie van +<br />

<strong>en</strong> - drieënhalve c<strong>en</strong>timeter. En dit alles op<br />

e<strong>en</strong> diepte van 15 meter onder de waterspiegel!<br />

Onderwatergrader<br />

Na e<strong>en</strong> grondige studie van de alternatiev<strong>en</strong><br />

is er uiteindelijk gekoz<strong>en</strong> voor het principe<br />

van e<strong>en</strong> onderwatergrader. <strong>Van</strong> tevor<strong>en</strong><br />

wordt de b<strong>en</strong>odigde hoeveelheid materiaal<br />

op de bodem gestrooid. De grader wordt<br />

1 2<br />

Stap 1: Ponton voorzi<strong>en</strong> van onderwatergrader wordt in bouwkuip gevar<strong>en</strong>. Na vaststelling van de juiste<br />

positie via GPS meting, wordt het onderwaterponton afgezonk<strong>en</strong>.<br />

3 4<br />

Stap 3: Na het doorhal<strong>en</strong> van de schuif wordt het volledige onderwaterponton via de spudpal<strong>en</strong> aan het<br />

drijv<strong>en</strong>d ponton omhoog gehaald. De schuif kan nu in vrije beweging naar oorspronkelijke positie word<strong>en</strong><br />

teruggeschov<strong>en</strong><br />

geleid langs e<strong>en</strong> ponton dat zich tev<strong>en</strong>s<br />

onder water bevindt. Het ponton is in alle<br />

richting<strong>en</strong> verstelbaar <strong>en</strong> wordt afgestempeld<br />

op het eerder gestrooide grind. In de<br />

grader is e<strong>en</strong> voorzi<strong>en</strong>ing opg<strong>en</strong>om<strong>en</strong> om<br />

ook de vereiste dwarssleuv<strong>en</strong> te creër<strong>en</strong>.<br />

Dit gebeurt gelijktijdig met het afwerk<strong>en</strong><br />

van de grindlaag. De sleuv<strong>en</strong> zijn nodig om,<br />

onder andere tijd<strong>en</strong>s het plaats<strong>en</strong> van de<br />

tunnelelem<strong>en</strong>t<strong>en</strong> op het grindbed, het water<br />

af te voer<strong>en</strong> <strong>en</strong> mogelijke zetting<strong>en</strong> op te<br />

vang<strong>en</strong>.<br />

Stap 2: D.m.v. stempels op de vier hoek<strong>en</strong> wordt het onderwaterponton in hoogte nauwkeurig vlakgesteld.<br />

Na fi xatie van onderwaterponton - via zijwaartse stempels teg<strong>en</strong> de damwand - kan de schuif word<strong>en</strong><br />

doorgehaald. Hierbij ontstaat in één beweging e<strong>en</strong> grindrug <strong>en</strong> e<strong>en</strong> voor van exacte afmeting.<br />

Stap 4: Gehele constructie wordt d.m.v. lier<strong>en</strong> op de beide oevers verhaald. GPS meting garandeert e<strong>en</strong><br />

exacte verplaatsing van 2,51 m.<br />

5


De opdrachtgever doet bij dit project e<strong>en</strong><br />

beroep op de aanwezige k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> het<br />

innovatievermog<strong>en</strong> bij de aannemer. De<br />

uitdaging is om het kanaal geschikt te<br />

mak<strong>en</strong> voor klasse Va-scheepvaart (tot ca.<br />

2000 ton laadvermog<strong>en</strong>). Hiervoor di<strong>en</strong>t<br />

e<strong>en</strong> verruiming plaats te vind<strong>en</strong> over e<strong>en</strong><br />

l<strong>en</strong>gte van 19 kilometer.<br />

Op maandag 24 oktober kon te Alm<strong>en</strong>, na<br />

e<strong>en</strong> int<strong>en</strong>sieve voorbereidingstijd van <strong>en</strong>ige<br />

maand<strong>en</strong>, daadwerkelijk met het bagger<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> begonn<strong>en</strong>. Na het nodige d<strong>en</strong>kwerk<br />

volgd<strong>en</strong> constructieve aanpassing<strong>en</strong><br />

aan de ponton ‘Dongeoord’. <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong><br />

Bestaande bodem<br />

met kwelremm<strong>en</strong>de laag<br />

6<br />

Bagger<strong>en</strong> als proces<br />

Verruiming van het Tw<strong>en</strong>tekanaal<br />

Onder de kop ‘Bijzonder werk in Tw<strong>en</strong>te’ werd in de vorige editie van de <strong>Autograaf</strong><br />

het gecombineerde werk ‘aanleg Rijksweg 35/36 <strong>en</strong> de verruiming van het Tw<strong>en</strong>tekanaal’<br />

beschrev<strong>en</strong>. Niet alle<strong>en</strong> de combinatie weg <strong>en</strong> kanaal is bijzonder, maar ook<br />

de organisatiestructuur. Door de terugtred<strong>en</strong>de rol van de opdrachtgever wordt er<br />

van de aannemer meer verlangd dan bij e<strong>en</strong> standaardcontract. Dit artikel gaat<br />

nader in op het onderdeel ‘verruiming van het kanaal’ <strong>en</strong> met name het bagger<strong>en</strong>.<br />

Ontgrav<strong>en</strong> slib <strong>en</strong> zand<br />

<strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> is erin geslaagd e<strong>en</strong> werkmethode<br />

op te zett<strong>en</strong> die past binn<strong>en</strong> de strakke<br />

randvoorwaard<strong>en</strong> van de opdrachtgever.<br />

Kwelrisico<br />

Onder de directie van Rijkswaterstaat is er<br />

in het verled<strong>en</strong> al meerdere mal<strong>en</strong> gebaggerd<br />

op het Tw<strong>en</strong>tekanaal. E<strong>en</strong> terugker<strong>en</strong>d<br />

probleem daarbij was het ontstaan<br />

van ongew<strong>en</strong>ste kwelstrom<strong>en</strong>. Het huidige<br />

kanaalpeil ligt namelijk hoger dan het<br />

omring<strong>en</strong>de polderpeil <strong>en</strong> dit di<strong>en</strong>t ook zo<br />

te blijv<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> sliblaag, die op de bodem<br />

van het kanaal aanwezig is, zorgt voor e<strong>en</strong><br />

15<br />

10<br />

natuurlijke beperking van de hoeveelheid<br />

kwelwater vanuit het kanaal naar de omgeving.<br />

Zodra er gebaggerd wordt zal deze<br />

sliblaag ook verdwijn<strong>en</strong>, waardoor er teveel<br />

kwelstrom<strong>en</strong> ontstaan. Het peil, in zowel<br />

het kanaal als de polder, zou dan niet meer<br />

goed te beheers<strong>en</strong> zijn. De taak voor <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> is daarom het uitdiep<strong>en</strong><br />

van het kanaal, waarbij de aanwezige sliblaag<br />

op bepaalde plaats<strong>en</strong> weer wordt<br />

teruggebracht op de bodem. Uiteindelijk<br />

komt bij het bagger<strong>en</strong> 1.100.000 m 3 zand<br />

vrij om te word<strong>en</strong> verwerkt in de aanleg van<br />

de Rijksweg 35/36.<br />

T<strong>en</strong> behoeve van de originele taludbescherming<br />

werd mijnste<strong>en</strong> toegepast. Deze<br />

mijnste<strong>en</strong> di<strong>en</strong>t te word<strong>en</strong> verwijderd <strong>en</strong><br />

daarna teruggeplaatst op bepaalde plaats<strong>en</strong>.<br />

Ook hier is rek<strong>en</strong>ing mee gehoud<strong>en</strong> in<br />

het ontwikkel<strong>en</strong> van de baggermethode.<br />

Afwerk<strong>en</strong> kanaalbodem


Dongeoord<br />

De ponton ´Dongeoord´ is aangepast voor<br />

dit specifieke werk. Dit betek<strong>en</strong>de e<strong>en</strong><br />

gewijzigde lay-out. Er zijn twee kantelbare<br />

spudpal<strong>en</strong> gebouwd <strong>en</strong> aan de ponton<br />

gekoppeld. Tijd<strong>en</strong>s het passer<strong>en</strong> van de<br />

brugg<strong>en</strong> over het Tw<strong>en</strong>tekanaal kunn<strong>en</strong> de<br />

pal<strong>en</strong> met het kantelmechanisme in horizontale<br />

positie word<strong>en</strong> gebracht. Deze<br />

nieuwe pal<strong>en</strong> zorg<strong>en</strong> tev<strong>en</strong>s voor e<strong>en</strong> verbeterde<br />

stabiliteit tijd<strong>en</strong>s het bagger<strong>en</strong>.<br />

Op de ponton is de tweede Liebherr R974B<br />

geplaatst. Deze kraan in uitgerust met e<strong>en</strong><br />

grijper <strong>en</strong> knijpt het materiaal uit de bodem<br />

<strong>en</strong> gooit het vervolg<strong>en</strong>s in e<strong>en</strong> stortbak die<br />

aan de voorzijde van de ponton hangt<br />

(onder de waterlijn). <strong>Van</strong>uit de bak wordt<br />

het m<strong>en</strong>gsel van slib, zand, mijnste<strong>en</strong> <strong>en</strong><br />

water via e<strong>en</strong> drijv<strong>en</strong>de leiding naar e<strong>en</strong><br />

zeefkist op de sproeiponton vervoerd. Met<br />

behulp van zeving wordt de mijnste<strong>en</strong> uit<br />

het zand gehaald. <strong>Van</strong>af de zeefkist wordt<br />

het m<strong>en</strong>gsel van slib, zand <strong>en</strong> water via e<strong>en</strong><br />

laadarm in beunschep<strong>en</strong> gelad<strong>en</strong>.<br />

Terugbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> sliblaag<br />

Tijd<strong>en</strong>s het belad<strong>en</strong> van de schep<strong>en</strong> spoelt<br />

het water <strong>en</strong> het lichter materiaal (slib) uiteindelijk<br />

overboord, het zwaardere materiaal<br />

(zand) bezinkt in de beun. Hierdoor wordt<br />

tev<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> hoge kwaliteit zand verkreg<strong>en</strong>,<br />

geschikt als zand voor zandbed. En... door<br />

Belad<strong>en</strong> van de schep<strong>en</strong> Overvloei van de slibfractie<br />

het uitspoel<strong>en</strong> van het lichte materiaal<br />

wordt de sliblaag op de kanaalbodem hersteld.<br />

Via het kraanschip <strong>en</strong> de laadarm<strong>en</strong><br />

word<strong>en</strong> de beunschep<strong>en</strong> belad<strong>en</strong>. Nu zijn<br />

er zev<strong>en</strong> schep<strong>en</strong> in touw, op langere afstand<strong>en</strong><br />

zull<strong>en</strong> dit er neg<strong>en</strong> à ti<strong>en</strong> word<strong>en</strong>.<br />

Verdiepte kanaalbodem inclusief kwelremm<strong>en</strong>de sliblaag<br />

7


8<br />

Loswal in Almelo<br />

Transportband<br />

over weg<br />

Deze schep<strong>en</strong> vervoer<strong>en</strong> het materiaal naar<br />

de losplaats te Almelo voor verdere verwerking<br />

in de aardebaan voor de nieuwe Rijksweg.<br />

Taluds<br />

Op de ponton staat nog e<strong>en</strong> tweede kraan.<br />

Met deze kraan word<strong>en</strong> de taluds geprofileerd.<br />

Na het afwerk<strong>en</strong> van de taluds wordt<br />

de uitgezeefde mijnste<strong>en</strong> weer teruggebracht<br />

op bepaalde locaties.<br />

Loswal<br />

In Almelo is e<strong>en</strong> losinstallatie ingericht met<br />

e<strong>en</strong> grote capaciteit. Er is geïnvesteerd in<br />

vier nieuwe trechters die di<strong>en</strong><strong>en</strong> als e<strong>en</strong> tijdelijke<br />

buffer zodat er minder onderlinge<br />

afhankelijkheid is tuss<strong>en</strong> het baggerproces<br />

<strong>en</strong> de afvoer van het zand. <strong>Van</strong>uit de trechters<br />

wordt het zand met dumpers <strong>en</strong> de<br />

Bell-scraper het werk in gebracht.<br />

Trechters<br />

Afvoer naar A35/36


De m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> die het mak<strong>en</strong><br />

Ondanks het knap ontworp<strong>en</strong> <strong>en</strong> sam<strong>en</strong>gestelde<br />

equipm<strong>en</strong>t komt het op m<strong>en</strong>s<strong>en</strong><br />

aan. Niels Versteeg, als technisch medewerker,<br />

is verantwoordelijk voor het ontwerp<br />

van de ponton. De pontonbemanning<br />

bestaat uit de machinist<strong>en</strong> Johan Verschur<strong>en</strong><br />

<strong>en</strong> Peter Midd<strong>en</strong>dorp. Dies van Eijker<strong>en</strong><br />

is de schipper van de ‘Dongeoord’ <strong>en</strong><br />

de peilvlet. Berry van Oostrom is uitvoerder/surveyor.<br />

Dolf van Atteveld is projectleider<br />

nam<strong>en</strong>s <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>. In<br />

1997 studeerde hij af aan de Hogeschool<br />

Lar<strong>en</strong>stein te Velp met als studierichting<br />

cultuurtechniek. Na zijn studie is hij als trainee<br />

begonn<strong>en</strong> bij e<strong>en</strong> baggerbedrijf alwaar<br />

hij in acht jaar doorgroeide in verschill<strong>en</strong>de<br />

functies. Hij is sinds de zomer van 2005 in<br />

di<strong>en</strong>st van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>.<br />

Op de loswal in Almelo zorgt Gilbert<br />

Nerings voor het snel loss<strong>en</strong> van de schep<strong>en</strong><br />

zodat deze do<strong>en</strong> waarvoor ze<br />

gebouwd zijn: zoveel mogelijk var<strong>en</strong>.<br />

Verwerk<strong>en</strong> <strong>en</strong> profiler<strong>en</strong><br />

Oude tijd<strong>en</strong> herlev<strong>en</strong> met de<br />

herintroductie van de scraper<br />

Sinds begin 2005 beschikt <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> over e<strong>en</strong> voor Europa unieke<br />

machine die nog niet eerder in de <strong>Autograaf</strong> is toegelicht. Het gaat om e<strong>en</strong><br />

Bell-rupstractor met daarachter 2 Miskin-scraperbakk<strong>en</strong>. Machinist op deze 25<br />

meter lange <strong>en</strong> 422 pk sterke combinatie is Ron van Dijk.<br />

Het principe van de scraper is eig<strong>en</strong>lijk<br />

betrekkelijk e<strong>en</strong>voudig. Door e<strong>en</strong> platligg<strong>en</strong>d<br />

mes aan de onderzijde van de bak<br />

met e<strong>en</strong> grote kracht door de grond te<br />

trekk<strong>en</strong> wordt er telk<strong>en</strong>s e<strong>en</strong> laag materiaal<br />

afgeschraapt. Het losgekom<strong>en</strong> materiaal<br />

komt in de bak van de scraper. Aangekom<strong>en</strong><br />

op de loslocatie wordt de bak<br />

van de scraper gekiept <strong>en</strong> wordt het platligg<strong>en</strong>de<br />

mes gebruikt om het materiaal<br />

weer te verdel<strong>en</strong>. De scraper is daarom<br />

e<strong>en</strong> machine die meerdere werkgang<strong>en</strong><br />

combineert: ontgrav<strong>en</strong>, vervoer<strong>en</strong> <strong>en</strong> verwerk<strong>en</strong>.<br />

30 jaar geled<strong>en</strong> werd het principe van de<br />

scraper nog veelvuldig toegepast in<br />

Nederland. Dit war<strong>en</strong> to<strong>en</strong> machines uit<br />

één stuk <strong>en</strong> met e<strong>en</strong> <strong>en</strong>kele bak. Er was<br />

dus ge<strong>en</strong> sprake van e<strong>en</strong> trekker met losse<br />

bakk<strong>en</strong>. Door de introductie van efficiënte<br />

knikdumpers <strong>en</strong> grote graafmachines,<br />

begin 80’er jar<strong>en</strong>, zijn de scrapers<br />

geleidelijk uit het beeld verdw<strong>en</strong><strong>en</strong>. De<br />

to<strong>en</strong>malige scrapers war<strong>en</strong> namelijk erg<br />

duur in aanschaf, hadd<strong>en</strong> e<strong>en</strong> <strong>en</strong>orm<br />

hoog brandstofverbruik <strong>en</strong> kond<strong>en</strong> niet<br />

altijd goed werk<strong>en</strong> op de Nederlandse<br />

bodem.<br />

In Amerika is er sinds kort e<strong>en</strong> groei<strong>en</strong>de<br />

populariteit van e<strong>en</strong> nieuw type scraper.<br />

Hierbij wordt e<strong>en</strong> zware trekker ingezet die<br />

1, 2 of 3 scraperbakk<strong>en</strong> voorttrekt. Het grote<br />

voordeel is dat dit nieuwe type scraper in<br />

verhouding minder vermog<strong>en</strong> nodig heeft<br />

om e<strong>en</strong> bepaalde hoeveelheid materiaal te<br />

lad<strong>en</strong>. In de oude situatie was er erg veel<br />

vermog<strong>en</strong> nodig om het materiaal in de<br />

bak omhoog te stuw<strong>en</strong>. De scraperbakk<strong>en</strong><br />

die nu gebruikt word<strong>en</strong> zijn veel lager<br />

waardoor er minder kracht nodig is om ze<br />

te vull<strong>en</strong>. Tev<strong>en</strong>s word<strong>en</strong> de bakk<strong>en</strong> na<br />

elkaar gelad<strong>en</strong>, wat ook zorgt voor e<strong>en</strong><br />

reductie van de b<strong>en</strong>odigde trekkracht. De<br />

Bell-tractor van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> is<br />

uitgerust met rups<strong>en</strong>, wat zorgt voor<br />

extra grip zodat de machine ook op e<strong>en</strong><br />

gladde ondergrond in staat is om de bakk<strong>en</strong><br />

vol te trekk<strong>en</strong>.<br />

Op dit mom<strong>en</strong>t wordt de machtige combinatie<br />

ingezet bij de aanleg van de A35.<br />

Zand, afkomstig van het baggerproces op<br />

het Tw<strong>en</strong>tekanaal, wordt met de scraper<br />

naar het tracé van de toekomstige snelweg<br />

gered<strong>en</strong> <strong>en</strong> daarin verwerkt. In dit<br />

geval wordt de scraper onder de trechter<br />

gelad<strong>en</strong>.<br />

9


De aanwezige grond <strong>en</strong> zand op de reeds<br />

aanwezige folie is verwijderd met de meeste<br />

zorg. Dit was nodig om te voorkom<strong>en</strong> dat<br />

de oude folie beschadigd zou word<strong>en</strong>. De<br />

folie is omhoog gebracht met behulp van<br />

10<br />

Drijfzeil van 10.000 m 2<br />

Aanleg bedrijv<strong>en</strong>terrein<br />

Waalwijk fase Hav<strong>en</strong> VIIB<br />

De aanleg van dit bedrijv<strong>en</strong>terrein in Waalwijk is in de vorige <strong>Autograaf</strong> reeds aan<br />

de orde geweest. E<strong>en</strong> speciaal onderdeel van dit project is als laatste uitgevoerd.<br />

Het ging hierbij om e<strong>en</strong> folieconstructie van 10.000 m 2 die in de vorm van e<strong>en</strong> zog<strong>en</strong>aamd<br />

drijfzeil werd uitgevoerd. Bijzonder in dit werk is de aansluiting van de nieuwe<br />

folie van Hav<strong>en</strong> VIIB op de eerder aangebrachte <strong>en</strong> aangevulde folie van Hav<strong>en</strong> VIIA.<br />

lier<strong>en</strong> waarna de nieuwe folie bov<strong>en</strong> water<br />

aan de oude folie is gelast.<br />

Het drijfzeil van 10.000 m 2 was van tevor<strong>en</strong><br />

op de juiste maat gemaakt. Met handkracht<br />

<strong>en</strong> lier<strong>en</strong> werd het zeil drijv<strong>en</strong>d over<br />

het water getrokk<strong>en</strong>. E<strong>en</strong> goede monitoring<br />

van het totale proces was hierbij zeer<br />

belangrijk. Via drains onder de folie werd<br />

het water er onderuit gepompt waardoor<br />

de folie naar de juiste positie op de bodem<br />

zonk. Het vrijkom<strong>en</strong>de water werd weer<br />

bov<strong>en</strong>op de folie gepompt.<br />

Bert van Wijl<strong>en</strong> is nam<strong>en</strong>s <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong><br />

<strong>Oord</strong> projectleider. Het overtrekk<strong>en</strong> <strong>en</strong> afzink<strong>en</strong><br />

van het drijfzeil is in één week tijd <strong>en</strong><br />

in nag<strong>en</strong>oeg volcontinudi<strong>en</strong>st gerealiseerd.


iolering<br />

wegconstructie<br />

1. Bestaande situatie.<br />

hulpdijk<br />

grondwaterpeil<br />

zandpakket<br />

eerder aangebrachte folielaag<br />

2. Ontgrav<strong>en</strong> eerste fase <strong>en</strong> aanleg hulpdijk.<br />

3. Verhog<strong>en</strong> van de grondwaterstand.<br />

Wegzuig<strong>en</strong> van het zand van de eerder aangebrachte folie.<br />

nieuw foliepakket<br />

wordt gelast aan<br />

bestaande folie<br />

Hav<strong>en</strong> VII A Hav<strong>en</strong> VII B<br />

Hav<strong>en</strong> VII A Hav<strong>en</strong> VII B<br />

Hav<strong>en</strong> VII A Hav<strong>en</strong> VII B<br />

Hav<strong>en</strong> VII A Hav<strong>en</strong> VII B<br />

4. Terugslaan folie. Nieuwe folie vastlass<strong>en</strong> aan bestaande.<br />

Weghal<strong>en</strong> van dam tuss<strong>en</strong> Hav<strong>en</strong> VIIA <strong>en</strong> VIIB.<br />

Het bedrijv<strong>en</strong>terrein Hav<strong>en</strong> VII te Waalwijk<br />

ligt tuss<strong>en</strong> de Maas <strong>en</strong> de rijksweg<br />

A59 <strong>en</strong> is 100 hectare groot. Onder het<br />

gebied loopt e<strong>en</strong> waterstroom die vanuit<br />

België richting het nabijgeleg<strong>en</strong> natuurgebied<br />

‘Het Labbegat’ stroomt. Deze<br />

grondwaterstroom zorgt in het natuurgebied<br />

voor e<strong>en</strong> kwelstroom met water van<br />

e<strong>en</strong> zeer goede kwaliteit. Bij e<strong>en</strong> traditionele<br />

wijze van aanleg van het bedrijv<strong>en</strong>terrein<br />

zoud<strong>en</strong> de aanwezige afdicht<strong>en</strong>de<br />

kleilag<strong>en</strong> word<strong>en</strong> doorsned<strong>en</strong>. Hierdoor<br />

zou e<strong>en</strong> wijziging van de grondwaterstroom<br />

met kwelwater optred<strong>en</strong> <strong>en</strong> e<strong>en</strong><br />

verdroging van het natuurgebied zou het<br />

gevolg zijn. Ter vervanging van de waterdichte<br />

kleilag<strong>en</strong> wordt e<strong>en</strong> pvc-folie aangebracht<br />

zodat de oorspronkelijke grondwaterstroming<strong>en</strong><br />

niet word<strong>en</strong> verstoord.<br />

5. Overtrekk<strong>en</strong> van de folie. Gecontroleerd afzink<strong>en</strong> van de folie.<br />

6. Aanbr<strong>en</strong>g<strong>en</strong> b<strong>en</strong>odigde ballastzand.<br />

7. Verlag<strong>en</strong> waterstand in de foliebak <strong>en</strong> legg<strong>en</strong> van riolering ‘in d<strong>en</strong> droge’.<br />

8. Aanvull<strong>en</strong> van de riolering <strong>en</strong> doortrekk<strong>en</strong> van de wegconstructie.<br />

11


<strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> in beweging<br />

<strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> is betrokk<strong>en</strong> bij<br />

vele spectaculaire project<strong>en</strong> <strong>en</strong> loopt<br />

voorop in het gebruik van moderne<br />

techniek<strong>en</strong>. Om meer m<strong>en</strong>s<strong>en</strong> te overtuig<strong>en</strong><br />

van onze k<strong>en</strong>nis <strong>en</strong> kunde is er<br />

beslot<strong>en</strong> om meer aandacht te gev<strong>en</strong><br />

aan promotie <strong>en</strong> voorlichting richting<br />

de buit<strong>en</strong>wereld.<br />

In het afgelop<strong>en</strong> jaar zijn er video-opnam<strong>en</strong><br />

gemaakt op <strong>en</strong>kele spraakmak<strong>en</strong>de<br />

werk<strong>en</strong>. De films van drie project<strong>en</strong>, de<br />

Betuweroute, industrieterrein Waalwijk <strong>en</strong><br />

de Blauwe Stad zijn sam<strong>en</strong>gevat op één<br />

DVD. Onder de naam ‘<strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong><br />

<strong>Oord</strong>, On the Move’ geeft deze DVD e<strong>en</strong><br />

overzicht van het gebruik van GPS-techniek<strong>en</strong><br />

bij deze verschill<strong>en</strong>de project<strong>en</strong>. In<br />

de toekomst zull<strong>en</strong> er meer van dergelijke<br />

DVD’s verschijn<strong>en</strong>, waarbij er steeds e<strong>en</strong><br />

kijkje in de keuk<strong>en</strong> wordt gegev<strong>en</strong> op de<br />

verschill<strong>en</strong>de toonaangev<strong>en</strong>de project<strong>en</strong><br />

waar <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong> bij betrokk<strong>en</strong> is.<br />

Naast de DVD heeft <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong> <strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong><br />

e<strong>en</strong> kal<strong>en</strong>der uitgegev<strong>en</strong> voor het jaar<br />

2006. Tev<strong>en</strong>s wordt er gewerkt aan e<strong>en</strong><br />

12<br />

nieuwe website. In vergelijking met<br />

de oude site zal er veel meer gewerkt<br />

word<strong>en</strong> met beeldmateriaal. Er zal<br />

veel informatie te vind<strong>en</strong> zijn over de<br />

verschill<strong>en</strong>de project<strong>en</strong> maar ook de<br />

hoogwaardig secundaire bouwmaterial<strong>en</strong><br />

waarin gehandeld wordt<br />

kom<strong>en</strong> aan bod. De nieuwe website<br />

zal naar verwachting eind februari<br />

2006 operationeel zijn.<br />

Indi<strong>en</strong> u ge<strong>en</strong> DVD of kal<strong>en</strong>der heeft<br />

ontvang<strong>en</strong> <strong>en</strong> dit wel zou will<strong>en</strong>, kunt u<br />

deze bestell<strong>en</strong> bij de receptie van <strong>Mart<strong>en</strong>s</strong><br />

<strong>en</strong> <strong>Van</strong> <strong>Oord</strong>, telefoonnummer 0162-474747.<br />

Colofon<br />

<strong>Autograaf</strong> is e<strong>en</strong> uitgave van<br />

Rederijweg 6,<br />

Postbus 326, 4900 AH Oosterhout<br />

tel. +31(0)162474747, fax +31(0)162 474748<br />

e-mail: info@mvogroep.nl<br />

website: www.mvogroep.nl<br />

Redactie:<br />

Advies <strong>en</strong><br />

Tobias van <strong>Oord</strong><br />

organisatie: Prijd<strong>en</strong> Public Relations<br />

Grafische Grafisch Ontwerpbureau<br />

verzorging: Kees Kanters<br />

Fotografie: Fotografie Piet Mes e.a.<br />

Drukwerk: Drukkerij Leonard

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!