1 (526) ócalos, oclos smpl. Óculos. ólio sm Óleo. - Terra de Miranda
1 (526) ócalos, oclos smpl. Óculos. ólio sm Óleo. - Terra de Miranda
1 (526) ócalos, oclos smpl. Óculos. ólio sm Óleo. - Terra de Miranda
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dicionário Mirandês-Português – Ama<strong>de</strong>u Ferreira e José Pedro Cardona Ferreira<br />
ounch interj. Voz para chamar os<br />
porcos. SIN. ountç.<br />
oun<strong>de</strong>ado 1 , un<strong>de</strong>ado 1 adj.<br />
Ondulado, que tem ondas.<br />
oun<strong>de</strong>ado 2 , un<strong>de</strong>ado 2 s.m. O que<br />
tem a forma <strong>de</strong> onda: el ten l pelo cun un<br />
oun<strong>de</strong>ado que ye mui ralo ber.<br />
oun<strong>de</strong>ar, un<strong>de</strong>ar v. 1. Ondular, fazer<br />
ondas. 2. Tornar onduloso o cabelo.<br />
oun<strong>de</strong>oso, un<strong>de</strong>oso adj. Ondulado:<br />
pelo negro, un<strong>de</strong>oso, cumparado al qual<br />
l louro, afinal, ye menos fermoso! (MS,<br />
1893).<br />
ounestida<strong>de</strong> vd. hounestida<strong>de</strong>.<br />
ounesto vd. hounesto.<br />
ounguiento, unguiento s.m.<br />
Unguento.<br />
ounhada s.f. 1. Unhada, golpe com<br />
unha. 2. Arranha<strong>de</strong>la. SIN. arregunho.<br />
ounha<strong>de</strong>la s.f. 1. Unha<strong>de</strong>la. 2.<br />
Arranha<strong>de</strong>la. SIN. arregunha<strong>de</strong>la.<br />
ounhado adj. 1. Que está magoado<br />
com unha. 2. Arranhado. SIN.<br />
arregunhado.<br />
ounhar v. 1. Golpear com as unhas.<br />
SIN. arregunhar. 2. Marcar com as<br />
unhas.<br />
ounheiro s.m. Paneiriço: quando<br />
teniemos estes ounheiros nos <strong>de</strong>dos<br />
metimos-los n’auga <strong>de</strong> cozer las patatas<br />
cun casca quando staba a ferber, apuis<br />
botában matéria, mas aqueilha auga<br />
pintaba-le. SIN. meija-camas.<br />
ounhir v. Jungir, colocar o jugo nos<br />
animais <strong>de</strong> trabalho: Stában (las bacas)<br />
alhá dues horas ou assi i apuis<br />
beniemos, ounhiemos-las i íbamos al<br />
trabalho. (MF, 2001).<br />
ounibersal adj. Universal.<br />
ounibersalida<strong>de</strong> s.f. Universalida<strong>de</strong>.<br />
ounibersali<strong>sm</strong>o s.m. Universali<strong>sm</strong>o.<br />
ounibersida<strong>de</strong> s.f. Universida<strong>de</strong>: ...<br />
<strong>de</strong> ls Centros <strong>de</strong> lhinguística <strong>de</strong> las<br />
Ounibersida<strong>de</strong> <strong>de</strong> Lisboa i Coimbra.<br />
(DR, 2000).<br />
Edição 0.1 – Janeiro <strong>de</strong> 2008<br />
ounibersitairo 1 ounibersitário 1<br />
adj. Universitário, relativo à<br />
universida<strong>de</strong>.<br />
ounibersitairo 2 , ounibersitário 2<br />
s. Estudante universitário.<br />
ouniberso s.m. Universo.<br />
ounicamente adv. Unicamente. SIN.<br />
m.us. solamente.<br />
ounida<strong>de</strong> s.f. 1. Unida<strong>de</strong>, característica<br />
do que está unido. 2. Númro um.<br />
ounida<strong>de</strong>s s.m.pl. Os números entre<br />
um e nove. l númaro 235 son dous<br />
cientos, trés <strong>de</strong>zenas i cinco ounida<strong>de</strong>s.<br />
ounido adj. 1. Unido. 2. Colado. 3.<br />
Curado: ls chouriços yá stan bien<br />
ounidos. SIN. citre.<br />
ounificador adj. Que unifica.<br />
ounificar v. Unificar.<br />
ouniforme adj. Uniforme.<br />
ouniformizaçon s.f. Uniformização.<br />
ouniformizar v. Uniformizar. SIN.<br />
armanar, eigualar.<br />
ounion s.f. 1. União. 2. Junção. 3. Peça<br />
que serve para unir outras duas: estes<br />
dous tubos ténen <strong>de</strong> lhebar ua ounion<br />
senó l’auga arrama-se. 4. Aliança.<br />
ounipotença, ounipoténcia s.f.<br />
Omnipotência.<br />
ounipotente adj. Omnipotente.<br />
ounir v. 1. Unir: Ounidos a el stamos<br />
todos ... (MP, 2004b). 2. Unificar. 3.<br />
Congregar. 4. Colar.<br />
ountaça s.f. Gordura que envolve os<br />
intestinos do porco. SIN. manta, pingaça.<br />
ounta<strong>de</strong>la s.f. Unta<strong>de</strong>la.<br />
ountado adj. 1. Untado. 2. Manchado<br />
com gordura. 3. Oleado.<br />
ountar v. 1. Untar, sujar com unto. 2.<br />
Lubrificar: ah Marie Rosa, trai-me acá<br />
la calabaça que hemos buber ua pinga<br />
que apuis cantamos melhor, que siempre<br />
se unta melhor la garganta. (DR, 1999c).<br />
3. +se Sujar-se com gordura.<br />
ountç, ountç interj. Voz usada para<br />
chamar o porco. SIN. reco.<br />
8