You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
manifesto feminista publicado no Estado<br />
Español, vén constituír o anuncio<br />
dunha declaración de principios que<br />
presidiría de por vida toda a produción<br />
literaria da nosa pensadora:<br />
Jamás ha dominado en mi alma la<br />
esperanza de la gloria, ni he soñado<br />
nunca con laureles que oprimiesen mi<br />
frente. Sólo cantos de independencia<br />
y libertad han balbucido mis labios,<br />
aunque alrededor hubiese sentido,<br />
desde la cuna ya, el ruido de las cadenas<br />
que debían aprisionarme para<br />
siempre, porque el patrimonio de la<br />
mujer son los grillos de la esclavitud.<br />
Yo, sin embargo, soy libre, como los<br />
pájaros, como las brisas; como los árboles<br />
en el desierto y el pirata en el mar.<br />
Libre es mi corazón, libre mi alma,<br />
y libre mi pensamiento, que se alza<br />
hasta el cielo y desciende hasta la<br />
tierra, soberbio como Luzbel y dulce<br />
como una esperanza.<br />
Cuando los señores de la tierra me<br />
amenazan con una mirada, o quieren<br />
marcar mi frente con una mancha<br />
de oprobio, yo me río como ellos se<br />
ríen y hago, en apariencia, mi iniquidad<br />
más grande que su iniquidad. En<br />
el fondo, no obstante, mi corazón es<br />
bueno; pero no acato los mandatos de<br />
mis iguales y creo, que su hechura es<br />
igual a mi hechura, y que su carne es<br />
igual a mi carne.<br />
Yo soy libre. Nada puede contener<br />
la marcha de mis pensamientos,<br />
y ellos son la ley que rige mi destino<br />
Cómpre salientar que, cando<br />
en expresión hiperbólica (“desde la<br />
cuna”), Rosalía alude á incipiente percepción<br />
“de las cadenas que debían<br />
aprisionarme […]”, está facendo referencia<br />
a unha idéntica coincidencia<br />
semántica coa futura frase iniciática<br />
do emblemático libro feminista, O<br />
Segundo Sexo de Simone de Beauvoir:<br />
“Non se nace muller: chega unha a<br />
selo”. Con efecto, a nosa pensadora<br />
apunta xa ao concepto de ‘xénero’,<br />
como feito social –cultural, se se<br />
quer– como orixe e causa disterativa<br />
da radical igualdade entre os sexos,<br />
considerado este último termo na<br />
acepción puramente biolóxica. De aí,<br />
tamén, que Durkheim, ao definir o<br />
‘feito social’ subliñe a calidade deste<br />
como feito ‘externo’. A modo de recapitulación,<br />
podemos dicir que o concepto<br />
‘muller’ é un construto social,<br />
produto dun modo de actuar, pensar<br />
e sentir social, externo aos individuos<br />
e que posúe un poder de coerción que<br />
é capaz de se impor ao suxeito con<br />
forza tal que converte en imposíbel<br />
calquera fuxida, ou difícil o seu rexeitamento.<br />
Rosalía decatouse do xogo<br />
e fixo emanar o conflito mediante a<br />
loita por un outro valor, por un status<br />
de igualdade real entre homes e<br />
mulleres, fronte á visión masculinista<br />
(‘machista’) fortemente enraizada na<br />
propia estrutura da sociedade que lle<br />
tocou vivir e que aínda latexa rampante<br />
na sociedade actual.<br />
• No prólogo de La hija del mar<br />
(1859), primeira novela da autora, escrita<br />
aos vinte e dous anos de idade,<br />
Rosalía indícanos as motivacións desta<br />
primeira obra: “porque todavía no les<br />
es permitido a las mujeres escribir lo<br />
Pensamento<br />
Intervencións poéticas no Toural a cargo de Marta<br />
Da Costa, Anxo Angueira e Estíbaliz Espinosa<br />
xullo 2010-xuño 2011 terra e tempo 85