elazığ'da geçmişten günümüze spor - AsafVarol.com

BÖLÜM III
3. ELAZIĞ VE HARPUT’UN TARİHİ VE KÜLTÜREL
YÖNDEN KISA BİR DEĞERLENDİRİLMESİ
Elazığ, Doğu Anadolu’da Tarihi Harput Kalesinin bulunduğu
tepenin eteğinde kurulmuş bir şehirdir. Deniz seviyesinden 1067
metre yükseklikte bulunan şehir, hafif meyilli bir zemin üzerindedir.
Elazığ’ın yerleşim yeri olarak tarihi yeni olmakla beraber, bölgenin
tarihi oldukça eskidir. Bu nedenle Elazığ’da spor kültürünü irdelerken,
Harput’un tarihi ile birlikte ele almamız gerekir.
Mevcut tarihi kaynaklara göre Harput’un en eski sakinleri
M.Ö. 2000 yıllarından itibaren Doğu Anadolu’ya yerleşen Hurrilerdir.
Hurrilerden sonra bölgenin Hitit hakimiyeti altına girdiğini
görmekteyiz. Çok uzun sürmeyen Hitit hakimiyetinden sonra, M.Ö. 9.
Asırdan itibaren Doğu Anadolu’da devlet kuran Urartular Harput’ta
uzun süre hüküm sürmüştür. Urartu dönemine ait Palu, Kömürhan ve
Bağın’da çivi yazılı kitabeler bulunmaktadır [5].
Bugün bile tarihi heybetiyle ayakta duran Harput Kalesi Urartu
devrinin izlerini taşımaktadır. M.Ö. 9. Asırdan beri bu kalesiyle
müstahkem mevkii olarak bilinen Harput, en az 4000 yıllık bir maziye
sahip bulunmaktadır. Harput isminin ilk hecesi olan “Har”, taş (kaya)
anlamına, son hecesi olan “put” ise kale (berd) anlamına gelmektedir.
Günümüz Türkçesi ile “Taş Kale” anlamını taşımaktadır. Harput M.S.
1. asırdan 3. asra kadar, zaman zaman Romalıların siyasi ve askeri
egemenliğinde kalmıştır. Bizans tarihinde Harput, bugünkü söyleyişe
çok yakın olarak “Harpote” diye geçmektedir [5].
Harput'taki ilk Türk hakimiyeti, 1071 yılında kazanılan
Malazgirt zaferinden sonra 1085 yılında “Çubukoğulları” ile başlar.
Anadolu'nun Türk hakimiyetine geçmesinde önemli rol oynayan
“Artukoğulları”, Harput'ta 1113 yılından başlayıp 1234 yılına kadar
hakimiyet kurmuşlardır. Artukoğulları'nın Harput'un kültür tarihi
19