elazığ'da geçmişten günümüze spor - AsafVarol.com

5.10. Geleneksel Zihin Oyunları
Elazığ ve yöresinde çocukların bir araya gelerek sportif
oyunlar oynamasının yanında, zihinsel yönden de yarışmak amacıyla
da oyunlar oynanırdı. Mesela, ilkokula giden çocuklar bir araya
geldikleri bir sırada, çarpım (kerrat) tablosundaki çarpma işlemlerini
birbirlerine sorarak hemen cevabını almak isterlerdi. Eğer çocuklardan
biri bu işlemlere hemen ve hızlı cevap verecek olursa onu takdir
ederlerdi.
Bazen de, çocuklar aralarında hemen akıldan hesaplanmasını
istedikleri matematiksel sorular da bir birlerine sorarlardı. Mesela;
2 Sekiz, 1 Dokuz, 3 Yirmi, 1 otuz kaç eder diyerek ve hemen
sonuncunun söylemesini isterlerdi.
Elazığ ve yöresinde bu örneklerdeki soru cevap şeklinde
matematik oyunlarının yanında geleneksel olarak yıllarca günümüze
kadar oynana gelmiş dokuztaş, üçtaş, dama oyunları gibi zihin
oyunları da sıkça oynanmıştır [15].
5.10.1. Dokuztaş Oyunu
Dokuztaş oyunu 2 çocuk bir araya
gelerek oynarlardı. Dokuztaş oyunu satranç
oyununa benzeyen, zihni çalıştıran, dikkati
arttıran ve eski bir Türk geleneksel oyundur
(Şekil 17). Dokuztaş oyunu için önce,
çocukların her biride dokuzar tane ufak boyda
ve farklı özelliklerde (biri taş ve diğeri ise
Şekil 17: Dokuz
Taş Oyun Şeması
kiremit parçası olabilir) olmak üzere temin edildikten sonra, Şekil
17’deki gibi bir çizgi şema bir yer, tahta veya üzeri düzgün herhangi
bir taş üzerine çiziler ve ellerindeki taşları birer, birer ve sırayla olmak
üzere, çizgilerin birleştiği veya kesiştiği
noktaların üzerine bırakarak
oyun oynanmaya başlanırdı.
Bu dizilen taşlardan üçünün birden bir doğrultuda sıralamaya
71