tıbbi terminoloji - Açıköğretim e-Öğrenme Portalı - Anadolu Üniversitesi

Şekil 1.e; Atar ve Toplardamarların vücut içindeki seyri. Kırmızı ile görünen yapılar içinde temiz kan
taşıyan atardamarları, mavi ile görünen yapılar ise içinde kirli kan taşıyan toplardamarları temsil
etmektedir (şekil http://www.insanmucizesi.com/bolum2a/bolum2a_23.html sitesinden alınmıştır).
Kapiller, ince çaplı ve ince duvarlı damarlardır. Çeperleri yarı geçirgendir. Atardamarların dokulara
ulaştığı en ince uçlarına arter kapilleri, toplardamarların başlangıç yaptığı en ince uçlarına ven kapilleri
denir. Arter ve ven kapilleri yer yer anastomaz yapar. Bu anastomaz yerleri bir yumağa benzer, madde
geçişleri buralarda olur. Arter kapilleri kalpten büyük arterlere pompalanan oksijen ve besin
maddelerinden zengin kanın, hücreler arası sıvıya taşınmasını sağlar. Ven kapilleri ise hücrelerdeki atık
maddeleri ve karbondioksitin alınmasını sağlar.
İnsanda dolaşım sistemi
İnsanda dolaşım sistemi 2 şekilde gerçekleşir.
a. Küçük Kan Dolaşımı
Vücutta kirlenen kanın temizlendiği dolaşım çeşitidir. Sağ karıncıkta başlar, sol kulakçıkta biter. Sağ
karıncıktaki kirli kan akciğer atardamarıyla akciğere götürülüp temizlenir. Temizlenen kan, akciğer
toplardamarıyla kalbin sol kulakçığına getirilir. Bu dolaşıma küçük kan dolaşımı denir.
b. Büyük Kan Dolaşımı
Akciğerde temizlenen kanın vücuda dağıtılıp, vücutta kirlenen kanın kalbe getirildiği dolaşım
çeşididir. Sol karıncıkta başlar, sağ kulakçıkta biter. Sol karıncıktaki temiz kan, aort atardamarı ve diğer
atardamarlarla iç organlara ve tüm dokulara taşınır. Kılcallarda oksijen ve karbondioksit değişimi olur.
Kirlenen kan toplardamarlarla kalbin sağ kulakçığına getirilir. Küçük ve büyük dolaşım şekil 1.f ile
özetlenmiştir.
30