x- ışınının tanıda kullanımını sağlayan özellikler - Tıbbi Görüntüleme ...

Baz tabakası: 1 mm kalınlıktadır. Filmden en uzak kesimdir. Polyester ya da
kartondan yapılmıştır. Görevi fosfor tabakasına mekanik destek sağlamaktır.
Reflektif tabaka: 25 µm kalınlıktadır. Baz ve fosfor tabakası arasında yer alır.
Magnezyum oksid ya da titanyum dioksidden yapılmıştır. Görevi oluşan fotonları
filme doğru yönlendirmektir.
Fosfor tabakası: Ranfansatörün aktif kısmıdır. X- ışını ile etkileşerek görülebilir
ışık oluşturur. Kalsiyum tungstat ya da nadir toprak elementlerinden (Gadolinum,
Lanthanum, vb.) yapılmıştır. Fosfor tabakasını oluşturan maddelerde bir takım
özellikler aranır. Fosfor tabakasının özellikleri ranfansatörün hızını ve dolayısıyla
kalitesini belirlemektedir. Ranfansatörün hızı arttıkça filmin pozlandırılması için
gereken x- ışın dozu ve filmdeki detay keskinliği azalmaktadır. Ayrıca hızlı
ranfansatörlerin maliyeti daha yüksektir.
Günümüzde nadir toprak elementleri kalsiyum tungstattan daha hızlı oldukları
ve daha az hasta dozu gerektirdikleri için kullanılmaktadır.
Koruyucu tabaka: Filme en yakın kısımdır. 10-20 µm kalınlıktadır. Temel
görevi fosfor tabakasını mekanik etkilere karşı korumaktır.
Ranfansatör Özellikleri:
Ekran hızı: Ekranın X- ışınını görebilir ışığa çevirme kapasitesidir. Ekranlar
hızlarına göre üç gruba ayrılır; par speed (standart), high speed (yüksek hızlı) ve fine
detail (ince detay, yavaş hızlı). Ranfansatör hızı o ranfansatörün x- ışınını ışığa
çevirme birimini belirleyen bir sayıdır. Standart hızlı ranfansatörler 100 kabul
edilerek diğerleri değişik değerler alırlar. Bu değerler yüksek hızlı ranfansatörlerde
220 ile 300, rezolüsyonun yüksek olduğu ince detay ranfansatörlerde ise 50-80
arasındadır . Yüksek hızlı nadir toprak elementlerinin hızı 1200’e kadar ulaşır.
Ranfansatörler x- ışınının film üzerine direkt tatbikinin nazaran daha az x- ışını
fotonu ile aynı etkiyi sağlaması bakımından avantajlı bir uygulamadır.
Ranfansatörün dezavantajı direkt x- ışını ile pozlandırılmış filme göre objelerin
kenar keskinliğindeki azalmadır.
İmaj noise (gürültü): Gürültü, film üzerinde zeminde beneklenme- garanülarite
olarak belirir. Yüksek hızlı ekranlarda gürültü artar ve imaj kontrastını azaltır.
Spatial (uzaysal) rezolüsyon: X- ışınları ekran aracılığı ile görülebilir ışığa
dönüştürülüp ve daha sonra da latent imaj oluşturduğunda. Görüntüde bir miktar
bulanıklaşma oluşur. Uzaysal rezolüsyon küçük objeleri ayrı bir dansite olarak
görüntüleyebilme yeteneğidir. Yüksek uzaysal resolüsyonda detaylar daha iyi
görülür. Derecesi çizgi çifti paterni ile ifade edilir (lp/mm).
Ranfansatörlerin hızlarını belirleyen özellikler: