ALAŞIM ELEMENTLERİNİN ÇELİĞE ETKİSİ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Mg2Si intermetalik bileşikleri, çökelti sertleştirilmesi ile dayanım artışı sağlar.<br />
En yaygın kullanılan alaşım 6061 alaşımıdır ve bu alaşım %1,0 magnezyum, %0,6<br />
silisyum, %0,3 bakır içerir. 6061-T6 alaşımının çekme mukavemeti 290 MPa dır.<br />
Bu seri, otomotiv sektöründe genel amaçlı yapı elemanı olarak kullanılır.<br />
7xxx Serisi Alaşımlar:<br />
Temel çökeltiler MgZn2 intermetalik bileşiğinden oluşur. Çinkonun ve<br />
magnezyumun alüminyum içersinde yüksek çözünebilirliği yüksek yoğunluklu<br />
çökeltilerin oluşmasını, bu da dayanımın oldukça yükselmesini sağlar. Bu serinin<br />
en önemli alaşımı 7075 tir ve bu alaşım %5,6 çinko, %2,5 magnezyum, &1,6 bakır<br />
ve %0,25 krom ihtiva eder. 7075-T6 alaşımının çekme dayanımı 504 MPa dır. Bu<br />
seri yüksek dayanımın gerekli olduğu yerlerde kendisine uygulama alanı bulur.<br />
Döküm Alüminyum Alaşımlarının Kompozisyonları:<br />
Döküm alüminyum alaşımlarının akıcılık ve besleyicilik gibi dökülebilirlik<br />
özellikleri, dayanım, süneklik ve korozyon dirençleri gibi geliştirilmiş alaşımlarıdır.<br />
Döküm alaşımlarının kimyasal kompozisyonu dövme alaşımlarının kimyasal<br />
kompozisyonundan farklıdır.<br />
Döküm alüminyum alaşımlarından pek çoğu ötektik reaksiyona neden olan<br />
düşük ergime noktaları, iyi akıcılık, ve dökülebilirlik sağlayan yeterince silisyum<br />
içerir (%5-12 Si). Akışkanlık, sıvı metalin bir kalıba doğru, erken katılaşma<br />
olmadan akam yeteneğidir. Dökülebilirlik ise alaşımdan iyi bir dökümün<br />
yapılabilmesine işaret eder. Alüminyum silisyum alaşımlarının<br />
özellikleri, a alüminyum matrisin katı eriyik mukavemetlenmesi, b fazının dağılım<br />
mukavemetlenmesi, ilk tane boyutu, şekli ve aynı zamanda ötektik oluşumu tayin<br />
eden katılaşmayla kontrol edilir. Kokil veya pres dökümde ki hızlı soğuma, tane<br />
boyutunu ve ötektik mikro oluşumu incelterek genellikle dayanımı yükseltir. Belirli<br />
alaşımlarda mikro yapıyı ve bu nedenle de dağılım mukavemetlenmesi düzeyini<br />
iyileştirmek amacıyla bor ve titanyum ilaveleri ile tane inceltme, ötektik yapıyı<br />
değiştirmek için sodyum veya stronsiyum kullanarak modifikasyon veya birincil<br />
silisyumu incelterek mukavemetlenme sağlamak için fosfor ilavesi yapılır.<br />
Döküm alüminyum alaşımlarında % 0;3-1,0 magnezyum ilavesi çökelti<br />
sertleşmesine bağlı dayanım artışı sağlar.<br />
Bakır, bazı döküm alüminyum alaşımlarında % 1- 4 oranlarda bulunur.<br />
Özellikle yüksek sıcaklıklarda dayanım artışı sağlar.<br />
<strong>ALAŞIM</strong> <strong>ELEMENTLERİNİN</strong><br />
BAKIR <strong>ALAŞIM</strong>LARINA ETKİLERİ