ALAŞIM ELEMENTLERİNİN ÇELİĞE ETKİSİ

Arı bakır yumuşaktır, kolay işlenebilir, ısı ve elektrik iletkenliği lehim ve
kaynak kabiliyeti yüksektir. Soğuk işlenebilir ve kaplanabilir. Yumuşak olduğu için
talaş kaldırırken sıvama yapar, döküm kabiliyeti iyi değildir. Arı bakırın
mukavemeti düşüktür.
Arsenikli Bakır:
%0,5 arsenik 400 0 C da çekme dayanımını yükseltmek için bakıra eklenir.
Gümüşlü Bakır:
%0,03 gümüş ilavesi lehim işleminde yumuşamayı önler, yeniden
kristalleşme sıcaklığını yükseltir.
Kurşun, Tellüryum, Selenyum İçeren Bakır:
Bakırın talaşlı imalata uygun hale gelmesini sağlar. Vida, mil ve vidalı
makara parçalarının imalatında kullanılır.
Berilyumlu Bakır:
Berilyum ilavesi bakırın ısıl işlem ile mukavemet kazanmasını sağlar.
Bakır Çinko Alaşımları (Pirinçler)
Bileşiminde %37 den az çinko bulunan pirinçler yalnız a fazından
oluşmuştur. Bunlara a pirinci denir. a pirincinin en özelliği soğuk
şekillendirilebilme kabiliyetinin iyi olmasıdır. a pirinci yapısında kurşun
bulunmadığı sürece sıcak şekillendirilebilirler.
%37-47 arasında çinko içeren pirinçler a+b fazından oluşur. Bu pirinçlerin
plastik şekil alabilme kabiliyetleri düşük, döküm ve talaşlı işlenebilme kabiliyetleri
yüksektir. %47 ten fazla çinko içeren pirinçler ise b fazından oluşur. Bu pirinçlerin
de döküm ve talaşlı işlenebilme kabiliyeti yüksektir.
b fazı 456-468 0 C arasında b 1 fazına dönüşür ve b 1 fazı b fazından daha sert
ve gevrektir. b pirinci oda sıcaklığında zorlukla ve ancak küçük oranlarda soğuk
şekillendirilebilir. Yüksek sıcaklıklarda ise (~500 0 C ın üzerindeki sıcaklıklarda)
kolayca şekil verilebilir. b pirinçlerinde bakır oranı az olduğu için düşük korozyon
mukavemetine sahiptirler. Bu pirinçler kurşun ve kalay gibi elementlerin taneler
arası saldırısına açıktır.
Bakır çinko faz diyagramında artan çinko miktarı ile b fazından sonra ortaya
çıkan fazların hiç biri plastik şekil vermeye uygun yapılar değillerdir.
Kalay Bronzları (Geleneksel Bronzlar)