ULUSLARARASI EKONOMİK SORUNLAR

Türkiye Gücünün Farkında Olmalı
M. Rifat HİSARCIKLIOĞLU*
Türkiye’nin bu coğrafyadaki konumunu, özellikle de dışarıda nasıl bir görüntüsü
olduğunu ilk defa 2003 yılında gittiğim Bağdat’ta farkettim. Dönemin Irak Irak Ticaret Ticaret ve
ve Sanayi Bakanı Bakanı bana bana “Türkiye “Türkiye bir sanayi bir sanayi devidir” devidir” dedi. “Türkiye’yi dedi. “Türkiye’yi bölgenin ekonomi bölgenin
ekonomi devi haline devi getiren, haline büyük getiren, şirketleridir” büyük şirketleridir” diye de altını diye çizdi. de altını Gururlandım. çizdi. Gururlandım.
Türkiye’de
Türkiye’de son yirmi yılda son yirmi nelerin yılda değiştiğinin nelerin daha değiştiğinin bir farkına daha vardım. bir farkına Ortadaki vardım. imkânların, Ortadaki bir
imkânların, cazibe merkezi bir cazibe olarak ülkemizin merkezi olarak “soft power”ını ülkemizin algıladım. “soft power”ını algıladım.
Türkiye’nin yurtdışından nasıl göründüğü, Türk iş dünyası için son derece önemli-
Türkiye’nin yurtdışından nasıl göründüğü, Türk iş dünyası için son derece
dir. Bizim son seksen yılda gerçekleştirdiklerimiz ve bundan sonra yapmak istedikleri-
önemlidir. Bizim son seksen yılda gerçekleştirdiklerimiz ve bundan sonra yapmak
miz açısından önemlidir. Diğer taraftan, Dışişleri Bakanlığımız Türkiye ekonomisinin
istediklerimiz açısından önemlidir. Diğer taraftan, Dışişleri Bakanlığımız Türkiye
ekonomisinin
bundan sonraki
bundan
performansı
sonraki
açısından
performansı
son
açısından
derece kritik
son
bir
derece
rol üstlenmiş
kritik bir rol
durumdadır.
üstlenmiş
durumdadır.
Türkiye’nin yurtdışından
Türkiye’nin
bakıldığında
yurtdışından
bir cazibe
bakıldığında
merkezi olarak
bir cazibe
görünüyor
merkezi
olmasında,
olarak
görünüyor Dışişleri mensuplarımızın olmasında, Dışişleri rolü önemlidir. mensuplarımızın Elçiliklerimizin rolü iş önemlidir. insanlarına Elçiliklerimizin
kapılarını ayı-
iş rımsız insanlarına açıyor kapılarını olması, önümüzdeki ayırımsız dönemde açıyor olması, ülkemizin önümüzdeki iktisadi başarısı dönemde için önem ülkemizin taşı-
iktisadi maktadır. başarısı Açıktır için ki bu önem coğrafyada taşımaktadır. iş yapmanın Açıktır ön koşulu, ki bu coğrafyada yabancı ülke iş yönetimlerinin yapmanın ön
koşulu, size kapıları yabancı açıyor ülke olmasıdır. yönetimlerinin size kapıları açıyor olmasıdır.
Türkiye ekonomisinin dönüşümüne bakınca, 1980 öncesi ve sonrası diye iki farklı
döneme Türkiye ayırmak ekonomisinin mümkündür. dönüşümüne 1980 öncesinde, bakınca, Anadolu 1980 girişimcisi öncesi ve diye sonrası bir olgudan diye iki
farklı bile bahsetmek döneme ayırmak zordu. O mümkündür. zamanlarda 1980 sanayi öncesinde, faaliyetleri Anadolu genelde, girişimcisi Ankara, İstanbul, diye bir
olgudan İzmir, Bursa, bile bahsetmek Adana gibi sadece zordu. 3-4 O zamanlarda merkezde toplanmış, sanayi faaliyetleri dışa kapalı, genelde, ithal ikameci Ankara, bir
İstanbul, yapıya sahipti. İzmir, Anadolu Bursa, Adana girişimcisi gibi sadece ise ya ticaretten 3-4 merkezde ya da müteahhitlikten toplanmış, dışa düşük kapalı, marj- ithal
ikameci larla para bir kazanmaya yapıya sahipti. çalışırdı. Anadolu girişimcisi ise ya ticaretten ya da müteahhitlikten
düşük marjlarla para kazanmaya çalışırdı.
1980 sonrasında hızlı bir dışa açılma süreci başladı. Dünyaya açılarak para kazanmayı
1980 öğrendik. sonrasında Üstelik hızlı bunu bir hem dışa siyasi açılma hem süreci ekonomik başladı. açıdan Dünyaya oldukça istikrarsız açılarak para bir
kazanmayı ortam içinde öğrendik. Üstelik Bu dönemde bunu sanayi hem ülkenin siyasi dört hem bir ekonomik tarafına yayıldı. açıdan Gaziantep, oldukça
istikrarsız Kayseri, Konya, bir ortam Denizli, içinde Manisa, öğrendik. Eskişehir, Bu dönemde gibi yeni sanayi yükselen ülkenin sanayi dört merkezlerimiz bir tarafına
_____________________________
(*) TOBB-DEİK Başkanı.
Uluslararası Ekonomik Sorunlar 7