Ankara Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi - ATAUM BÜLTEN KASIM 2011

More documents

Recommendations

Info

12 Avrupa'da Vicdani Ret Alev YILDIRIM Avrupa'da KASIM 2011 ATAUM e-bülten Vicdani Ret Alev YILDIRIM Avrupa Konseyi’nin, AB üye- Özellikle Kasım boyunca, AB’nin baskıları sonucu sını özetler nitelikte. Bu bağliğine aday ülkelerin vicdani 1949’dan beri Avrupa Kon- 1998’de, Bulgaristan’ınsa lamda, AB üyesi 27 ülkedeki ret hakkını tanıması için ver- seyi üyesi olan ve vicdani ret Birliğe katılmadan hemen ön- zorunlu askerlik ve vicdani diği üç aylık mühlet, Aralık’ta hakkını tanımadığı için AİHM ce vicdani reddi kabul etmesi ret uygulamalarına bakmaksona eriyor. Avrupa Konseyi tarafından bir çok ceza alan ve 2008’de zorunlu askerliği ta fayda var. üyesi olan ve vicdani ret hak- Türkiye’de vicdani ret tartış- kaldırma taahhüdü vermesi, kını tanımayan ülkelerse, ma sı oldukça hızlandı. Birliğin vicdani ret konusun- Azerbaycan ve Türkiye. Yunanistan’ın keza, özellikle daki perspektifini ve politika- Uluslararası hukukta durum Vicdani ret bugün, uluslara- yapılageliş, vicdani reddin hangi bir zamanda yapılabi- açısından, hem de hangi korası hukuk tarafından koru- düşünce, vicdan ve din öz- leceği kararı aldı ve üye dev- şullarda yerine getirildiği konan bir hak. Uluslararası söz- gürlüğünden kaynaklandığı- letlerden bu ifadeyi yasala- nusunda cezalandırıcı olmaleşmeler açısından değer- nı kabul etmiş durumda. Öte rında belirtmeleri gerektiğini yan bir yapıda olması gereklendirildiğinde vicdani ret, yandan buradan, vicdani red- talep etti. mekte. Bu anlamda birçok ül- Avrupa İnsan Hakları Sözleş- din yalnızca dini gerekçeler- Vicdani retle birlikte, bir çok kede sivil kamu hizmeti farklı mesi’nin 9. maddesinde ve le savunulduğunu söylemek devlet askerlik hizmeti yerine süreler ve farklı koşullar al- Medeni ve Siyasi Haklara zor. Medeni ve Siyasi Hakla- vatandaşlarından zorunlu ka- tında uygulansa da, komite, İlişkin Uluslararası Sözleş- ra İlişkin Uluslararası Sözleş- mu hizmeti talep etmekte. Be- Foin v. France davasında me’nin 18. maddesinde, din, me’nin 18. maddesi de -BM lirtmekte fayda var ki, asker- verdiği kararla, hizmet sürevicdan ve düşünce özgürlüğü İnsan Hakları Komitesi’nin lik bedeli olarak görülen ka- sinin makul ve objektif bir şekapsamında korunuyor. Bir- 22 No’lu Genel Yorumu’na mu hizmeti anlayışı da zo- kilde gerçekleşmesi gerektileşmiş Milletler İnsan Hakları göre- deist, deist olmayan ve- runlu olmak durumunda de- ğini açıkça belirtti. Komisyonu da 1987’den iti- ya ateist kişileri korumakta. ğil. Fakat, askeri hizmet yeri- Vicdani ret konusunda ulusbaren aldığı kararlarla bu Vicdani reddin askerlik sıra- ne kamu hizmeti talep eden lararası hukuk davalarında maddelerde belirtilen haklar sında, öncesinde ya da son- devletler bunun kapsamını altı çizilen bir başka noktayüzerinden vicdani ret hakkını rasında gerçekleştirilebile- yasalarla belirleyerek kamu sa, devletlerin bu hak konukorumakta. AİHS’nin 9. mad- ceği kabul edilmekte. Avru- yararına sivil hizmet öngö- sunda vatandaşlarına bilgi desinin vicdani ret hakkını pa Parlamentosu, 24 Mart rebilir deniyor. BM İnsan Hak- vermesi. Zira hakkın kullakapsayıp kapsamadığı bir sü- 2006’da yaptığı toplantıda, ları Komitesi’ne göre, bu sivil nılması açısından önceden re tartışma konusu olsa da, vicdani ret başvurusunun her- hizmetin hem hizmetin türü bilgi sahibi olmak önemli.
ATAUM e-bülten KASIM 2011 Avrupa'da Vicdani Ret Alev YILDIRIM 13 AB’de vicdani ret uygulaması AB ü ye si dev let ler den için kimi devletler farklı dü- hizmetini gerçekleştirmeyi Kısacası, AB ülkelerinin ta- İrlanda, Portekiz, Lüksem- zenlemeler öngörmekte ve reddedenler de tekrarlanan mamı vicdani ret hakkını taburg, Malta, Romanya, bu düzenlemelerle birlikte, disiplin cezalarına maruz nıyor ve bu hakkı -farklı dü- Slovenya ve Birleşik Krallık’ ancak bazı şartların taşınma- kalabilmekteler. Yine, zorun- zenlemeler söz konusu olta zorunlu askerlik yok. Buna sı durumunda vicdani retçi lu askerlik yerine kamu hiz- makla birlikte- yasalarıyla karşılık, Avusturya, Kıbrıs, olunabiliyor. Örneğin Yuna- meti öngören Avusturya’ day- güvence altına alıyor. Ancak Danimarka, Estonya, Finlan- nistan’da, bazı gruplar vic- sa, yapılan zorunlu kamu hiz- belirtildiği gibi, bu konuyla ildiya, Almanya, Yunanistan, dani ret başvurusunda bulu- meti görevinde oldukça dü- gili oldukça farklı düzenle- Litvanya, Polonya ve İsveç’te namıyor. Silah ruhsatı bulu- şük ücretler verilmesi sorun meler söz konusu. Öte yanzorunlu askerlik var ve nanlar veya sabıka kaydı bu- teşkil ediyor. Bir başka ör- dan, vicdani ret hakkının vicdani ret konusunda farklı lunanlar gibi. Estonya’da ör- nekse, Estonya. Kamu hiz- kapsayıcılığı, başvuru döneuygulamalar söz konusu. Bel- neğin, kimlerin vicdani retçi meti görevinin tamamen sivil miyle ilgili sınırlamalar, mecçika, Bulgaristan, Çek Cum- olabileceğine ya da kimlerin görevlerden oluşup oluş- buri kamu hizmeti ve bu hizhuriyeti, Fransa, Macaristan, olamayacağına dair düzen- madığı konusunda ülke ya- metin süresi ve vicdani red- İtalya, Letonya, Hollanda, lemeler yeterince açık değil, salarında tam bir netlik söz din ve zorunlu hizmetin ta- Slovakya ve İspanya gibi fakat çoğunlukla, dini gerek- konusu değil. İsveç’teyse, mamen reddedilmesi duruülkelerdeyse zorunlu asker- çelerle yapılan başvuruların vicdani retçilerin kamu hiz- munda uygulanan cezai yaplik askıya alınmış durumda. işleme alındığı görünüyor. meti yapmak gibi bir zorun- tırımlar oldukça farklılıklar AB üyesi devletlerin hepsi, Keza Litvanya’da da benzer lulukları bulunmuyor. gösteriyor. Bütün bu konuvicdani ret hakkını askerlik bir durum söz konusu. Kamu hizmeti göreviyle ilgili larda, BM İnsan Hakları öncesi tanıyor olmasına kar- Bir çok AB devletinde vicdani bir diğer sorunsa, Almanya Komitesi’nin öngördüğü şın, Danimarka, Finlandiya, ret başvurusunun yapılabile- ve Danimarka hariç diğer uluslararası standartlara he- Al man ya, Hol lan da ve ceği zamanlar sınırlı tutulu- devletlerin tümünde bu zo- nüz ulaşılmış değil. Yalnızca İsveç’teyse bu hak askerlik yor ve belirtildiği üzere, bir runlu görevin askerlik hiz- birkaç AB devleti vicdani hizmeti sırasında ve sonra- çoğunda bu hak yalnızca as- metinden daha uzun olması; rettin herhangi bir zamanda sında da öne sürülebiliyor. keri hizmet öncesi iddia edi- hatta bazılarında, oldukça ya pılabileceğini öngörür- Bu da, Avrupa Parlamen- lebiliyor. Öte yandan, başvu- uzun olması. Özellikle, Kıb- ken, yalnızca üç tanesinde to’sunun 2006’da üye dev- ruların belli bir zaman dili- rıs, Estonya, Yunanistan ve profesyonel askerler bu hakletlerden vicdani retle ilgili minde yapılması gerektiğine Finlandiya’da zorunlu hiz- tan faydalanabilmekte. Vicdüzenlemelerde istenilen dair sınırlamalar da söz ko- metin uzunluğu dikkat çekici dani ret gerekçeleri ve standartlara bu devletlerde nusu; bu da vicdani ret hak- nitelikte. Bazı nedenlerden vicdani rettin kapsamı hakulaşıldığını gösteriyor. Öte kının kullanılma alanını da- ötürü vicdani ret başvurusu kında yasalarda açık ifadeyandan Almanya, Hollanda raltıcı nitelikte. Askeri hizmet kabul edilmeyenler, özellikle lerle düzenlenmeler olmave Birleşik Krallık’ta vicdani yerine sunulan zorunlu ka- Yunanistan’da, zorunlu hiz- dığındaysa, vicdani ret talepret hakkını, profesyonel as- mu hizmetiyle ilgili AB dev- met yerine sıklıkla açılan so- leri geri çevrilebiliyor; Yunakerler dahi öne sürebil- letleri arasında oldukça fark- ruşturmalar ya da tutuklan- nistan ve Estonya’da sıklıkla mekte. Bu devletlerdeki dü- lı uygulamalar söz konusu. malarla karşılaşabiliyor. görüldüğü gibi. Yine de, Birzenlemeler, daha kapsayıcı Almanya, vicdani retle ilgili Finlandiya’daysa zorunlu ka- liğin vicdani reddin bir hak nitelikte. uygulamada gerek zaman mu hizmetinin uzunluğu (13 olarak tanınması ve sınırları- Birlik üyesi devletlerin tama- sınırlaması yapmaması, ge- ay) nedeniyle her yıl onlarca nın genişletilmesi konusunmının vicdani ret hakkını ta- rekse profesyonel askerlere dava görülüyor ve hapis ce- daki duruşu ve Avrupa Parlanıması, bu ülkelerde herke- dahi bu hakkı tanımasına kar- zaları görülüyor. Finlan- mento’sunun bu konudaki sin vicdani ret hakkı kullana- şın, mecburi kamu hizmeti diya’daki Vicdani Retçiler çalışmaları, mevcut düzenlebileceği anlamına gelme- konusunda sıkı düzenleme- Birliği’nin açıklamalarına gö- melerin daha da ilerlemekte. Daha açık bir şekilde lere sahip. Kamu hizmeti da- re, her yıl bu sebeple hapis tileceğini düşündürüyor. ifade etmek gerekirse, vic- hil olmak üzere tamamen ret cezası alan kişi sayısı 60 ila dani ret hakkını kullanmak mümkün değil; ayrıca, kamu 80 arasında.
Page 1 and 2: Avrupa Gündemi... ATAUM e-bülten
Page 3 and 4: ATAUM e-bülten Goldman Sachs proje
Page 5 and 6: ATAUM e-bülten İki vitesli AB KAS
Page 7 and 8: ATAUM e-bülten Çizgilerdeki Irkç
Page 9 and 10: ATAUM e-bülten KASIM 2011 Bağıms
Page 11: ATAUM e-bülten KASIM 2011 Yunanist
Page 15 and 16: ATAUM e-bülten Tarih(çe) Noel Erb
Page 17 and 18: ATAUM e-bülten KASIM 2011 Portre:
Page 19 and 20: ATAUM e-bülten KASIM 2011 Kasım'd
Page 21 and 22: Avrupa`nın Bayrakları Yiğit KÖS
Page 24: Avrupa Gündemi... ATAUM e-bülten

Ankara Üniversitesi Avrupa Toplulukları Araştırma ve Uygulama Merkezi - ATAUM BÜLTEN KASIM 2011

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?