Tam metne ulaşmak için tıklayınız - orsam

More documents

Recommendations

Info

İnceleme Triye’nin Suriyesrail arasnda yrtt arabuluculu rol srail’in Gazze’ye ar giritii Dme urun Operasyonu’na de srd Anca Operasyon’la birlite sadece iliilerde gerilim yaanmaya balamad ayn zamanda iliilerin opma notasna gelecei sa dece siyasi iliilerde deil hal dzeyinde de gerilimin trmanaca yeni bir sre balad Son aylarda Suriye içinde artan gerginlik ve kimyasal silah kullanılmasına dair iddialar da hiç kuşkusuz İsrail’in Türkiye ile yakınlaşmanın önemli bir parçasını oluşturdu. Suriye’deki gelişmelerin Lübnan’a ve Ürdün’e sıçraması riski ve bölgesel gelişmelerin seyrine dair ve olası bir uluslararası operasyon durumunda istihbarat paylaşımının önemi Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesinde İsrail için önemli bir noktaydı. ABD’li yetkililerin uzun zamandır İsrail ve Türkiye’yi bir araya getirme isteklerinde de bu durumun rolü vardır. Mavi Marmara sonrasında her platformda ve uluslararası organizasyonlarda İsrail’in siyasetini eleştiren Türkiye, özellikle NATO içinde yürüttüğü İsrail’i NATO bağlamında atılacak her türlü adımın dışında tutma politikası yürütmekteydi. Suriye’de yaşanan gelişmelere dair bilgi paylaşımı, ortak hareket etme ve olası bir operasyonda ABD’nin bölgedeki iki müttefikini aynı platformda bir araya getirme isteği, NATO bağlamındaki paylaşımların da önünü açabilecek formüller, ABD’nin İsrail’i özür konusunda ikna etmesinde önemli oldu. Türkiye’den özür dilenmesi Filistin ile barış sürecinin yeniden canlandırılmaya çalışılmasıyla neredeyse paralel şekilde olmuştur. Filistin meselesinde atılacak adımlar Türkiye ile ilişkilerin geliştirilmesinde hiç şüphesiz kolaylaştırıcı rol oynayacaktır, zira daha önce belirtildiği gibi Türkiye-İsrail ilişkileri Filistin meselesindeki adımlarla yakından ilişkilidir. Dışişleri Bakanı Davutoğlu da özür sonrasında “gelişmenin zamanlamasının, Filistin tarafının ağırlığını artıran ve İsrail-Filistin meselesinde Türkiye’yi denkleme daha çok sokan bir hamle olduğunu” belirterek konuların ilişkisini ortaya koymuştur. 14 Türkiye ayrıca bu gelişmeyle 2000’lerde olduğu gibi taraflarla konuşabilen ve ‘iyi ilişkisi’ olan tek aktör olarak yeniden gündeme gelebilecektir. İkili İlişkilerin Önündeki Engeller Arap Baharı sonrası yeniden ortaya çıkan “ortak tehdit” algısı ikili ilişkilerin özür sayesinde düzelmesinde önemli olmuş olsa da Türkiye-İsrail ilişkilerinin geçmiş dönemlerdeki (1990’lardaki) yakın işbirliğine hatta 2000’lerin kriz-normalleşme döngüsüne dönebilmesi bu noktada zor görülmektedir. Bunun için bazı engeller ön plana çıkmaktadır. Bunlardan en önemlisi Türkiye ve İsrail’in ortak tehdit algısının ne derece örtüşeceği ve kapsamlı bir işbirliğine dönüşebileceği meselesidir. Şu an Türkiye ve İsrail, Suriye’deki kanın durması ve Beşar Esad’ın gitmesi konusunda fikir birliğinde olsalar da İsrail’in Suriye’de kurulacak yeni ve revizyonist olabilecek bir hükümetten çekincesi çok büyüktür. Ne de olsa İsrail Esad rejiminin gitmesini istemekle beraber, 1973 savaşından beri sınırından tek bir kurşun atılmamış olmasından memnundur. İsrail ile ilişkilerde aktif ve saldırgan davranacak, Golan Tepeleri’ni geri almak için savaşabilecek yeni bir rejim konusunda hassastır. İsrail’in daha önce de belirtildiği gibi önceliği İran’dır ve bölgedeki tüm girişimlerini İran öncelikli olarak gerçekleştirecektir. Suriye meselesi Türkiye ve İran’ın ilişkilerinde krize neden olmuş olsa da İsrail’in İran’a karşı herhangi bir müdahalesinin Türkiye tarafından ne derece kabul göreceği tartışmalı olabilir. Bu bağlamda
İnceleme ilişkilerdeki iyileşme bu noktada konjonktürel, Suriye/İran eksenindeki gelişmelere bağlı olacaktır ve bölgesel gelişmelerden bağımsız olarak düşünülmemelidir. Filistin meselesindeki gelişmeler de Türkiye-İsrail ilişkilerinin geleceğinde önemli olacaktır. ABD hükümeti, Mart 2013’de iki devletli bir çözümü merkeze koyan ve Dışişleri Bakanı Kerry tarafından aktif bir şekilde yürütülmeye başlanan yeni bir girişim başlatmıştır. İsrail ve Filistin Otoritesini yeniden ve önkoşulsuz olarak görüşmelere başlamaya çağıran Kerry, Arap Barış İnisiyatifini temel alarak ilerlemeye çalışmakta ve bu sayede sonuçta İsrail’in tüm Arap dünyasıyla ilişkilerini normalleştirebileceği bir plan üzerinde hareket etmektedir. Bu durum bölge barışının sağlanması için son derece önemlidir ve 2000 yılından beri yürütülen en ciddi girişimdir. Her ne kadar taraflar önkoşulsuz olarak girişime destek verseler de, örneğin Filistin tarafı İsrail ile görüşmelere başlamak için uzun zamandır talep ettiği önce yerleşimlerin inşaatının durması koşulu olmadan girişime olumlu bakmıştır, tarafların kısa zamanda sonuç alabilmesi çok zor görünmektedir. Pek çok kanaat önderi, Netanyahu hükümetinin görüşmelerde en iyi ihtimalle uzun vadeli bir geçiş dönemi önereceğini, bunun ötesinde bir ilerlemenin zor göründüğünün altını çizmektedirler. Filistin tarafında da özellikle Filistin devletinin sınırlarının nerede olacağı, Kudüs’ün geleceği ve Filistinlilerin geri dönüş hakkı ile ilgili olarak anlaşmazlığın temelini oluşturan konularda önemli kaygılar devam etmektedir. Bunun yanında, Filistin siyaseti açısından en önemli sorun Filistin’in bölünmüşlüğü ve el-Fetih ve Hamas arasındaki ayrılıktır. Bugüne dek ayrılığı gidermek üzere yapılan hiçbir toplantının sonuç getirmemesi ve birlik hükümetinin kurulamaması meselenin temelindedir. Gazze’nin, bu bölgeye yapılan resmi ziyaretlerin artmasıyla beraber, bölgesel siyasette ayrı, meşru bir aktör olmaya başlaması Filistin otoritesinin geleceğiyle ilgili ve İsrail-Filistin barış görüşmeleriyle ilgili endişeyi arttırmaktadır. Bu durum Türkiye-İsrail ilişkilerinin geleceğini de etkileyecektir çünkü daha önce belirtildiği gibi Filistin meselesindeki olumlu adımlar ilişkilere de olumlu yansırken, aksi yöndeki gelişmeler ilişkilerde gerilime ve krize yol açmaktadır. Barış görüşmeleri için adımlar atılırken, Başbakan Erdoğan’ın olası Gazze ziyareti bir taraftan İsrail tarafından hem Hamas’ı daha da meşrulaştıracağı için hem de güvenlik kaygıları bağlamında eleştirilecek, diğer taraftan da Filistin Otoristesi’ni daha da zayıflatma riski nedeniyle etkili olabilecektir. Böyle bir ziyaret şüphesiz Türkiye-İsrail ilişkilerini etkileyecektir ancak bunun ötesinde Filistin siyasetini de etkileme olasılığı nedeniyle barış girişimini güçlendirmeye çalışan ABD tarafından da yakından izlenmektedir. Türkiye-İsrail ilişkilerinde özür sonrası sürecin geleceği ile ilgili düşünürken altı çizilmesi gereken bir nokta da yukarıda belirtilen iki taraftaki liderlerin beraber çalışma zorlukları ve siyasi liderler seviyesinde düşüncesel anlamdaki anlaşmazlıklar ve bunların toplumsal yansımalarıdır. Yakın dönemde vurgulanan fikir ayrılıklarının ve karşılıklı olumsuz düşüncelerin kısa zamanda değişmesini beklemek de zor olacaktır. Sonuç Bu makale 2000’li yıllarda Türkiye-İsrail ilişkilerindeki kriz sarmalını ve nedenlerini ele aldıktan sonra 2010 sonrası kopma noktasına gelen ilişkileri incelemiş, üç sene sonra İsrail’in özür dilemesinin ardındaki nedenleri ele almıştır. Makale özür sonrası süreçte ilişkilerin kalıcı işbirliğine dönüşebilmesi için bazı engeller olduğunu belirtmiş ve şu an ilişkilerin daha çok konjonktürel ve geçici bir ortak çıkar algısına bağlı olduğunu, orta ve uzun vadeli bir işbirliğinden bahsetmek için henüz erken olduğunu belirtmiştir. Bu bağlamda ekonomik ve teknik işbirlikleri geliştirilse de siyasi ve toplumsal anlamda yakınlaşma için özellikle Filistin meselesinde atılacak adımların yakından izlenmesi gerektiği düşünülmektedir. O
Page 1 and 2: Haziran 2013 Cilt 5 54 ORSAM
Page 3 and 4: STRATEGIC INFORMATION MANAGEMENT AN
Page 5 and 6: ticulation of the urdish Regions in
Page 7 and 8: Dr. İsmet Abdülmecid Irak Danış
Page 9 and 10: ORSAM’dan Değerli Okurlar, Ortad
Page 11 and 12: Kapak Konusu Kapak Konusu Reyhanlı
Page 13 and 14: Kapak Konusu Triye 000’ler boyunc
Page 15 and 16: Kapak Konusu Banyas katliamı Sünn
Page 17 and 18: Kapak Konusu bir askeri müdahalesi
Page 19 and 20: İnceleme Iraklı Kürtlerin büyü
Page 21 and 22: İnceleme Kürt Bölgelerinin Eklem
Page 23 and 24: İnceleme edecek, PKK da bu çerçe
Page 25 and 26: İnceleme Türkiye’nin Dış Poli
Page 27 and 28: İnceleme ket planına dönüşmedi
Page 29 and 30: İnceleme Ira Sava sonras srailli y
Page 31 and 32: İnceleme 27 Aralık 2008’de baş
Page 33: İnceleme İsrail Esad rejiminin gi
Page 37 and 38: İnceleme Meanwhile, the Middle Eas
Page 39 and 40: İnceleme Subsequently, hybrid warf
Page 41 and 42: İnceleme Apart from the nuclear ar
Page 43 and 44: İnceleme On the strategic weapon s
Page 45 and 46: İnceleme sij militia, along with m
Page 47 and 48: İnceleme Nükleer silaha sahip olm
Page 49 and 50: İnceleme hip bireyler (Birleşmiş
Page 51 and 52: İnceleme Arap ülkeleri ve İran,
Page 53 and 54: İnceleme kapsamda ele alınacağı
Page 55 and 56: İnceleme 23 Paolo Foradori ve Mart
Page 57 and 58: İnceleme ran’da en stn otorite o
Page 59 and 60: İnceleme İran’ın dış politik
Page 61 and 62: İnceleme ran’ gerete olduundan d
Page 63 and 64: İnceleme tekli kılacağını beli
Page 65 and 66: İnceleme 00 yl itibariyle ran ile
Page 67 and 68: İnceleme diğini sorgulayarak uran
Page 69 and 70: İnceleme ran dndan bald zaman eono
Page 71 and 72: İnceleme hükümetinin nükleer pr
Page 73 and 74: İnceleme Yetkililer net bir sayı
Page 75 and 76: İnceleme kara harekâtı ile deste
Page 77 and 78: İnceleme Gazze-Mısır arasındaki
Page 79 and 80: İnceleme malarında İhvan’ın t
Page 81 and 82: İnceleme hususunda, İsrail’in s
Page 83 and 84: İnceleme si Obama’nın duruşunu
Page 85 and 86:
İnceleme A general trend of the Ru
Page 87 and 88:
İnceleme The first, and an obvious
Page 89 and 90:
İnceleme What really concerns (at
Page 91 and 92:
İnceleme and South Ossetia (up to
Page 93 and 94:
KONFERANS DEĞERLENDİRMESİ SERİS
Page 95 and 96:
Konferans dan, halk destekli şehir
Page 97 and 98:
Konferans Bu kapının tekrar açı
Page 99 and 100:
Konferans İkinci konuşmacı, TOBB
Page 101 and 102:
The Road to Tahrir Square: Egypt an
Page 103 and 104:
Kitap İncelemesi mik farklara ve 1
Page 105 and 106:
Kitap İncelemesi ve ilerlemeyi gec
Page 107 and 108:
ORSAM Konuk ORSAM: WWF nedir? Düny
Page 109 and 110:
ORSAM Konuk AB uyum süreciyle birl
Page 111 and 112:
TÜRKİYE - SURİYE SINIR HATTINDA
Page 113 and 114:
ORSAM Konuk sevinci gördüm. Abdul
Page 115 and 116:
Bu Sayıda Katkıda Bulunan Yazarla
Page 117 and 118:
Yazarlar bölgesel güvenlik, terö
Page 119 and 120:
Ortadoğu Güncesi 21 Nisan 2013: I
Page 121 and 122:
Ortadoğu Güncesi 6 Mayıs 2013: I
Page 123 and 124:
Ortadoğu Güncesi ORSAM ORTADOĞU
Page 125 and 126:
ORSAM ORTADOĞU STRATEJİK ARAŞTIR
Page 127 and 128:
ORSAM RAPORLARI ORSAM Rapor No: 1 M
Page 129 and 130:
ORSAM Rapor No: 82 (Tr-Eng) OR
Page 131 and 132:
Indexed by Haziran 2013 Cilt
show all

Tam metne ulaşmak için tıklayınız - orsam

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?