Ekonomi

F‹YATI: 25 Kr
Wallenda, Büyük Kanyon'u ip üzerinde geçti
AR‹ZONA - Dünyaca ünlü
Amerikal› ip cambaz› Nick
Wallenda, Arizona eyaletinin
kuzeydo¤usundaki Büyük
Kanyon'u ip üzerinde yürüyerek
geçti.
Wallenda, Little Colorado
Nehri'nin 457,2 metre
yukar›s›na gerilen 5,8 santimetre
kal›nl›¤›ndaki çelik kablonun
üzerindeki yürüyüflünü 22
dakikada tamamlad›. (AA)
ISSN 1308-6995
26 HAZ‹RAN 2013 ÇARfiAMBA www.yarin.com.tr
Bitkiler de
hesap yap›yor Sese süper
Bilim adamlar›, bitkilerin gece için besin rezervlerini düzenlemek
amac›yla matematikten yararland›¤›n› ortaya ç›kard›.
ANKARA -- "e-Life"
dergisinde yay›mlanan
araflt›rmaya göre turpgiller
familyas›ndan s›k rastlanan
Arabidopsis bitkisini
inceleyen ‹ngiliz bilim
adamlar›, 30 santimetreye
kadar uzayabilen, beyaz
çiçekli bitkinin
yapraklar›nda bulunan
kimyasal mekanizmalar
arac›l›¤›yla gece tüketti¤i
besin miktar›n›
hesaplad›¤›n› keflfetti.
Bitki dünyas›nda bu
kadar geliflmifl bir aritmetik
hesaplama örne¤ine rastlaman›n
son derece flafl›rt›c›
oldu¤una dikkati çeken
John Innes Merkezi
araflt›rmac›lar›, günefl
›fl›nlar›n›n yard›m›yla karbondioksiti
niflasta ve di¤er
yüksek enerjili karbonhidratlara
dönüfltüren
bitkinin her gece
gün do¤ana dek
yetecek besin rezervleri
olup
olmad›¤›n›
hesaplad›klar›n›
söyledi.
Prof. Alison
Smith, bitkinin
bunun için bölme
ifllemini kulland›¤›n›
belirtti.
Bitkinin
yapra¤›ndaki
kimyasal mekanizmalar›n
geceleri
besin deposunu
ölçtü¤üne iflaret
eden Smith, süreci
flöyle aç›klad›:
"Bitkilerin de bizdeki
vücut saatine benzeyen bir
iç saatleri var. Hesaplama
süreci, biri besin biri de
zaman için iki tür molekül
ile yap›l›yor. Bitki, besin
tüketimini ortaya ç›karmak
için besin molekülü oran›n›
zaman molekülü oran›na
bölüyor. Böylece gece için
yeterli miktarda besin
stokuna sahip olup
olmad›¤›n› hesapl›yor."
Daha önce de kufllar›n
göç s›ras›nda ya¤ düzeylerini
korumak için benzeri
bir yöntem kulland›¤›
bulunmufltu.
(AA)
Belle¤i güçlendiren protez gelifltirildi
ANKARA - Amerikal› bilim
adamlar›, beynin hipokampus bölgesindeki
devrelerden birinin yerini
alarak belle¤i güçlendirecek bir
protez gelifltirdi.
New York'ta 15 ve 16
Haziran'da yap›lan Küresel Gelecek
2045 Dünya Kongresi'nde protezi
tan›tan Güney California Üniversitesi
araflt›rmac›lar›, laboratuvarda
fareler ve maymunlar üzerinde
yap›lan denemelerin baflar›l›
oldu¤unu söyledi.
Araflt›rmac›lardan Theodore
Berger, bellek protezini flimdi de
insanlar üzerinde denemeye
bafllad›klar›n› belirtti.
Temporal lobda yer alan
hipokampus, k›sa süreli bellekte
kaydedilen bilgilerin uzun süreli
belle¤e aktar›lmas›na yard›mc›
oluyor. Hipokampusun epilepsi ve
nörolojik rahats›zl›klar sonucu
hasar görmesi, kiflilerin belle¤ine
de zarar veriyor.
Güney California Üniversitesi
araflt›rmac›lar›n›n gelifltirdi¤i protez
ise hem hipokampusun zarar
gören k›sm›n›n yerine geçebiliyor
hem de normal insanlarda
hipokampusun ifllevlerinin
geliflmesini sa¤l›yor.
duyarl›
mikrofonlar
geliyor
ANKARA - Norveçli bilim
adamlar›n›n gelifltirdi¤i sese
süper duyarl› mikrofon
sayesinde, bir toplant›
s›ras›nda ayg›ta en uzak noktada
oturanlar›n sesi bile
rahatl›kla duyulacak.
Sesin geldi¤i yeri "görme",
konuflan kifliyi seçme ve
odadaki di¤er ses kaynaklar›n›
filtreleme yetene¤ine sahip
yeni mikrofon, ba¤›ms›z bilimsel
araflt›rma kuruluflu
SINTEF'in gelifltirdi¤i, afl›r›
duyarl› bir "optik konum
alg›lay›c›s›" sayesinde
mümkün oldu.
Teknolojiyi gelifltiren
uzmanlardan, bilgi ve iletiflim
teknolojileri araflt›rmac›s›
Matthieu Lacolle, çap› en
fazla bir milimetre olan optik
konum alg›lay›c›s›n›n mikrofonun
gelifltirilmesinde en
önemli rolü oynad›¤›na iflaret
etti.
Prensipte bir davul ile benzer
çal›flma mekanizmas›na
sahip mikrofonlar, bir ses
taraf›ndan etkilendi¤inde
bas›nç dalgalar›n›n etkisiyle
titreflen bir zar ile geri plandaki,
dayanak görevi gören
bir yüzeyden olufluyor. Bu iki
yüzey aras›ndaki mesafe sesin
kaydedilmesini sa¤l›yor. Sesin
kayd›n›, mikroskobik
ölçülerde bir lazerden ç›kan
›fl›k dalgalar›n› ölçmek
suretiyle yapan alg›lay›c› bu
nedenle sesi adeta görüyor.