30. OLAĞAN GENEL KURULU - Türkiye Müteahhitler Birliği

Yıllara Göre Türk Yurtdışı Müteahhitlik Hizmetleri (2001-2010)
Toplam Proje Bedeli (Milyar ABD $)
25 000
20 000
15 000
10 000
5 000
0
2.4
2.4
4.2
11.2
Son 10 yıllık dönem içindeki gelişmede rol oynayan faktörleri yurtiçindeki iş olanaklarının daralması, yurtdışındaki iş
olanaklarının çekiciliği ve müteahhitlerimizin rekabet gücünün artması olmak üzere 3 ana başlık altında toplamak ve kısaca
şöyle özetlemek mümkündür:
• 2001 krizi sonrasında yurtiçi yatırımlar önemli ölçüde azalmıştır. Diğer taraftan, yurtiçindeki ihalelerde varlığını sürdüren
"aşırı düşük teklif" sorunu nitelikli firmaları kendi ülkelerinde iş yapamaz hale getirmiş, iş geliştirme çabalarının yurtdışına
yoğunlaşmasına neden olmuştur.
• 1985-2000 döneminde yurtiçi pazarda yabancı ortaklarla işbirliği içerisinde büyük ölçekli altyapı projeleri gerçekleştiren
Türk müteahhitlik firmaları uluslararası standartlarda üretim, proje yönetimi ve uluslararası finans kuruluşları ile ilişkiler
alanlarında önemli deneyimler kazanmışlardır.
• Petrol fiyatlarındaki artışa bağlı olarak, petrol ve doğalgaz zengini olan, aynı zamanda coğrafi ve kültürel yakınlığımız
bulunan ülkelerdeki yatırımlar artmış ve Türk müteahhitleri için çekici iş fırsatları oluşmuştur.
Yukarıdaki faktörlere bağlı olarak yurtdışında alınan iş tutarları yıllık hedeflerin çok üzerine çıkan düzeylere ulaşmıştır.
Bu dönemdeki ana trendler pazarların daha da çeşitlenmesi ve belirli proje türlerinde uzmanlaşmanın başlaması olmuştur.
Türk müteahhitlerin iş yaptıkları ülke sayısı önemli ölçüde artmış, bu nedenle ülkelerin iş toplamındaki payları göreceli olarak
azalmıştır.
Önemli gelişmelerden bir başkası ise, Irak'ın savaş sonrası imar çalışmaları nedeni ile yeniden önemli pazarlar arasına yeniden
girmesi olmuştur. Afganistan ve Irak'ta gerçekleşen müdahaleler sonrasında, bu ülkelerdeki imar çalışmaları Türk müteahhitler
tarafından yakından izlenmiştir.
2000 yılına kadar, Türk müteahhitlerin uluslararası çalışmalarının %30'dan fazlası konut sektöründe gerçekleşmiştir. Ancak bu
oran son yıllarda oldukça değişmiş ve konut projelerinin toplam projeler içindeki oranı azalmıştır. 2000-2010 yılları arasında
konut faaliyetlerinin payı %9.6 olarak gerçekleşmiştir. Buna paralel olarak yol/köprü/tünel, iş merkezi, endüstriyel tesis,
havaalanı, boru hattı gibi faaliyetlerin toplam içindeki paylarında önemli atışlar gerçekleşmiştir.
11.6
2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
Yurtdışında Üstlenilen İşlerin Faaliyet Alanlarına Göre Dağılımı
(2000-2010)
İdari Bina %3.2
Kentsel Altyapı %4.1
Enerji Santralı %5.3
Sos.Kült.Tesis %6.6 Boru Hattı %7.0
20.9
Diğer %21.6 Yol/Köprü/Tünel %15.5
Havaalanı %7.8
24.6
Endüstriyel Tesis %8.9
23.8
İş Merkezi %10.5
Konut %9.6
22.3
29
20.3