victor-hugo-ve-paris

olağanüstü bir ulusun ortaya çıkacağına
inanan Victor Hugo, bu ulusu özgür, barışsever,
düşünceyi yücelten, refah içinde,
insanlığın kendi dışında kalan bölümüne
karsı anlayışlı, kan dökülmesini onaylamayan,
verilmiş şehitlerle çok fazla gururlanmayan,
savaşa omuz silken, otoriteye karşı
belli ölçüde saygılı, yazarların Galileo gibi
uzay bilginlerinin yazgısını yaşamasına karşı
çıkan bir ulus olarak tanımlar. Bilimle
beslenmiş bir siyaset, kökü kurutulmuş cehalet,
halkın yanında bir Devlet, eğitim kurumlan
gelişmiş, zekânın aydınlığa yöneldiği,
nefretin, öfkenin yok olduğu, yüzünü
ışığa çevirmiş bir ulustur bu. İşte Victor
Hugo geleceğin ulusunun başkenti olarak
Paris'i gösterir. Bu ulusun adı Fransa değil,
Avrupa'dır. XX. yüzyılda tek bir ulusun,
Avrupa'nın dünya sahnesinde yer alacağını
söyleyen Victor Hugo, Fransa'yı bu oluşumun
tohumu olarak görürken, evrim tamamlandığında,
son ulusun da İnsanlık
olacağını belirtir. Böylece Avrupa ulus olma
yolunda ilerlerken, Paris bir Avrupa
kenti olarak tanımlanır: "Bu ulus henüz ortada
değil, ama başkenti var: Paris. Bu bir
mucize gibi, bu bir kural. Ulusların fetusu,
insanlığın fetusunu andınyor, embriyonun
bu mucizevi oluşumu her zaman beyinde
başlıyor"!
"Geçmiş" adını taşıyan bölümde ise
Victor Hugo insanlığın tarihinin önemli
coğrafi noktalarda can bulduğunu, Kartaca'dan
Kudüs'e önemli kentlerin bu oluşumda
rol oynadığını yazar. Bu coğrafyada
Paris'in yerini sorgulayan yazar kenti dipsiz
kuyuya benzetir: "Genel tarihin bir mikrokozmosu
gibi beliren Paris'in tarihi insan
düşüncesini ürkütür bazen. Bu tarih bir
numunedir. Yerel olanın evrensel bir anlamı
vardır. Bu tarih ilerlemenin adım adım
vurgulanmasıdır. Altını çizerken özetler.
Dışarıda olan ne varsa burada da vardır" 5
diyen Victor Hugo Paris tarihini katmanlardan
oluşmuş bir bütün olarak tanımlar.
Bu tarihin en derinine inmek olanaksız gibi
dursa da kazdıkça labirenti andıran nice
katman ortaya çıkar: "Değişik çağlarda yapılmış
Paris haritalarını alın. Sonra bunları
Nötre- Dame'ı merkez alarak üst üste getirin.
Onbeşinci yüzyıla Saint-Victor'un haritasında
bakın; onaltıncı yüzyıla dokuma
haritasında bakın; onyedinci yüzyıla Bullet
haritasında bakın; onsekizinci yüzyıla
Gomboust, Roussel, Deniş de Thierry,
Lagrive, Bretez, Verniquet haritalarında bakın;
ondokuzuncu yüzyıla güncel haritada
bakın. Bir dürbünün ucundan baktığınızda,
giderek büyüyen bir yıldız gördüğünüzü
sanırsınız." 6 Victor Hugo Paris'in geçmişine
yolculuğun başdöndürücülüğünü sıklıkla
vurgular. Sezar'dan Hugues Capet'e, I.
François'dan XIV. Louis'ye tüm krallar
için kentin yüklendiği anlamlan özetledikten
sonra, Paris semtlerinin tarih boyunca
ev sahiplik ettiği siyaset, sanat, felsefe, ticaret
etkinliklerinin dökümünü verir.
Tarihsel açıdan, Paris'i sarsan siyasal
olayların yeri özeldir: "Saint Louis 1255'te
Engizisyonu Fransa'ya getirdi, zehirli bir iklim
oluşmaya başladı; bu andan başlayarak
Paris sayısız kıyıma sahne oldu 1255'te
bankacılara karşı, 1311'de dilenciler, sapkınlar
ve Lombard'lara karşı, 1323'te fransisken
ve büyücülere karşı, 1372'de eşek
şakası yapanlar, küfürbazlara, reformculara
karşı kıyımlar olu. Ayaklanmaların da ardı
arkası kesilmedi. Okullular, köylüler, gürzcüler,...
daha sonra Ligue ve Fronde direnişlerine
örnek olacak ayaklanmalar gerçekleşti.
Ardından 1588'de ilk barikat kuruldu,
halk Paris kaldırımlarından sökülen
kitap-lık 82 i 75