Eylül 2009 - Kale Tasarım Merkezi

More documents

Recommendations

Info

10 27/09/2009 11 Banu Alpay banukdny@gmail.com HANGİSİ, ‘KAÇ PARA?’ AIGA, Haziran ayında 2009 yılı tasarımcı ücretleri üzerine hazırladığı anketin sonuçlarını açıkladı. Sonuçlar, tasarımcılara yeni ilham kaynakları ve başarı stratejileri sunmak amaçlı derleniyor. Türkiye’de ise ETMK, 10 Ekim’den itibaren özel olarak seçilen bir komisyon ile konu üzerine toplantıları başlatıyor. Özellikle 2008’in üçüncü çeyreğinde yaşanan küresel ekonomideki sarsıntılar ve beraberinde getirdiği ekonomik geri çekilim sonrasında bu seneki anketin sonuçları tasarım camiası tarafından merakla bekleniyordu. AIGA verdiği raporda 2009 anketinin 9000 üzeri katılımcı ile şu ana kadar yaptıkları en geniş çaplı anket olduğunu da belirtiyor. Ücretlendirme Metodları AIGA, Aquent ve Communication Arts’ın kontaklarından seçilen ve tasarım alanında çalışan 42,000 üzeri profesyonele yöneltilen anket soruları internet üzerinden dağıtıldı ve toplandı. Özel bir araştırma şirketi tarafından toparlanan veriler tasarımcının pozisyonu dahil olmak üzere çalıştıkları şirketlerin faaliyet alanlarından, çalışan sayısına, müşteri tabanından, hangi şehirde konumlandıklarına kadar birçok kritere göre değerlendirildi. AIGA, katılımcı sayısı göze alındığında sonuçların ülkedeki tüm tasarımcıları temsil etmediğini ancak önemli bir kısmının kazancının güncel ve belirgin bir yansıması olduğunu belirtiyor. Anket Sonuçları Ne Gösteriyor? Ekonomik geri çekilme sonrasında senior, junior ve giriş seviyesindeki tasarımcıların maaşlarında süreklilik tespit edilirken web tasarım ve geliştirme alanında çalışanların ücretlerinde az da olsa artışa rastlandı. Belirtilenlerin dışındaki pozisyonlarda ise düşüşe rastlandı. İşçilik İstatistikleri Büro’sunun tüketici fiyat endeksinin sadece 0.1’lik bir artış göstermesi ise istatiksel olarak tasarımcıların aşağı yukarı aynı hayat standartlarını koruduğunu belli ediyor. AIGA’nın anket sonuçlarına dayanarak da belirttiği gibi reklam ajansları ve büyük şirketler kendi bünyelerinde bulunan tasarım departmanlarını küçültür yada kapatırken çoğu tasarım stüdyosu da dar zamanlamalar ve bütçelerle kısıtlı iş yoğunluğundan şikayet ediyor. Uzman Gözünden Anketin yanı sıra AIGA Amerika’nın çeşitli bölgelerinden tasarım uzmanlarına ekonomik düşüşün yaşandığı bu dönemde meslektaşlarına ne gibi tavsiyeler verebileceğini sordu. Dünya genelinde tasarımcılara hitap eden tavsiyelerden göze çarpanlar şöyle; ● Düşüşe geçen ücret seviyeleri tasarımcının emeğinin karşılığından ziyade ekonominin neyi destekleyebildiğini yansıtıyor. Moralinizi yüksek tutun. ● Borç almaktan kaçının, bütçe hazırlayın ve giderlerinizi doğru ayarlayın. ● Kim için özel indirim yapacağınız konusunda dikkatli olun, spekülatif işten kaçının. ● Kariyeriniz için ülke veya şehir değiştirmeye açık olun. ● Elinizde para kazandıracak bir iş olmasa da boş durmanıza gerek yok. Paranızı dikkatli ancak yaratıcılığınızı bol harcayın. Ortada çözülmesi gereken çok problem var. ● Kalıcı değerleri olan şeyleri yaratabilen insanlar daha sağlıklı ve bilgiye dayalı bir ekonomik sistemi mümkün kılanlardır. ● Kendi tasarımlarınızı yapmanız için çok sermayeye ihtiyacınız yok. ● Çevrenizi genişletin ve kariyeriniz için değerli insanları yakın kontağınızda tutun. ● Olası iş verenlerinizle ilgili bilgi toplayın. ● Teknolojiyi takip edin ve işlerinize katın. ● Yeteneğinizi en doğru şekilde kullanacağınız alanı bulun ve odaklanın. Gelişmek için paylaşmaktan kaçınmayın. Türkiye’de ne yapılıyor? ETMK İstanbul Şube’sinin yaptığı açıklamaya göre tasarımcı ücretlendirmeleri adına yapılacak çalışmalar Ekim ayının 10’undan itibaren başlayacak. 4-5 yıl önce de konu üzerine tasarımcılara yardımcı çalışmalar sunmuş ve pozitif tepkiler almış olan ETMK, günümüz ekonomik şartları, değişen sektör yapıları ve farklılaşan ölçekte işlerin varlığı sebebi ile daha önceki araştırmalarını güncellemek adına kolları sıvıyor. Aynı zamanda bir sivil toplum örgütü de olan dernek, toplantıları başlatacak konseye katılmak isteyen her üyesini destekliyor. Ücretlendirme konusunun yaratıcı endüstrilerde çok net ölçülendirilmesinin zor olduğunu belirten kurum, konsey toplantıları ile başlatacağı süreci şöyle tanımlıyor; Araştırma süresince kaç kişinin çalıştırılacağından, yapılacak araştırmanın bedeline kadar çok kapsamlı bir bütçe oluşturalacak. Ön çalışmaları takip eden sürede ise farklı sektörlerin konumları, piyasadaki aktif projelerin yapıları ve üzerlerinde çalışan yaratıcı kadro sayısına kadar bir çok veri toplanacak. Komisyon üyelerinin geniş kapsamlı toplantılarının sonucunda oluşacak çıktıları internet üzerinden aktif hale getirecek olan dernek aynı zamanda tasarımcılara yeni iş kapılar açmayı da tarifliyor. Konu hakkında daha fazla bilgi almak için www.designsalaries.org , www.etmk.org.tr 01. AIGA’nın 2009 anketi sonuçları Gözde Tüfekçi gozde@kaletasarimmerkezi.com DIŞ KAPININ MECRALARI Açık hava reklamları giderek farklılaşan uygulamalarıyla, uzun zamandır olgunlaşan bir sektör olduğunun sinyallerini veriyor. Televizyon ve gazeteden sonra en etkili üçüncü mecra haline gelen açık hava alanları; trafikte, yolda yürürken, gün içinde seyre daldığımız alanlar olarak içimize nüfuz ediyor. Sorgusuz sualsiz, kendiliğinden karşımıza çıkıveren açık hava reklam alanları şimdi de boyutlandı! Birçok marka bu yolla dikkatleri üzerine çekiyor. Tüketicinin bir günde ortalama 1.600 mesaja maruz kaldığı düşünüldüğünde, dikkati anında çekmek, ilgi uyandırmak söz konusu olduğunda, reklamcıların tasarımla kesişen noktalardan yararlanmamaları da kaçınılmaz oluyor. Kitleyle birebir göz göze gelebilen özellikteki bu mecralarda varlığını sürdürmek, can alıcı noktada yer almak; yaratıcılık, beklenmeyeni yapmak ve izleyiciye halihazırda görebileceği bir dünya sunmaktan geçiyor. Sokaklarda sıkça görmeye alıştığımız açıkhava reklam uygulamaları da, yalnızca birer pano olmanın dışına çıkarak iki boyuttan üç boyutlu örneklerine ulaşarak, daha bir dikkat çeker, daha bir görünür olmaya başlıyor. Bu nedenle açık hava reklamlarının başarısının temeli, altında yatan reklam fikrine dayansa da, fikrin etkili bir şekilde ürüne yansıtılması, izleyiciyi yakalaması ve doğru aktarılması noktasında tasarımı da, kilit noktalardan biri halini alıyor. Son günlerde birçoğumuzun dikkatini çeken uygulamalardan biri; Knorr’un Beşiktaş duvarını boydan boya süsleyen doğadan mutfağı. Projeyi gerçekleştiren Santa Adworks’e, Summit International Awards yarışmasında Creative Award kategorisinde Silver Crystal Trophy kazandıran Knorr’un 3D mutfağı, markanın yarattığı “doğallık” algısını şehrin en işlek yerlerinden birine getirerek yaratıcılıkla perçinliyor. Duvarın boydan boya mutfak olarak tasarlandığı çalışmada, ahşap malzemeler önce el ile üç boyutlu olarak modellendirilirken 10 gün süren bir üretim sürecinden geçilmiş. Özel bir teknikle gerçeğine en yakın şekilde anime edilerek boyanan 100 parça bir araya geldiğinde ise Knorr’un doğadan gelen dünyası şehre iniş yapmış. Uluslararası uygulamaların peşi sıra Türkiye’de de başarılı örneklerine rastladığımız açık hava reklamlarını değerlendiren, en iyi reklam fikirleri, mecraları ve yaratıcılık gibi kriterlerin yanı sıra, en iyi illüstrasyon, tasarım ve fotoğraf dallarında da ödüllerin verildiği Mediacat Açıkhava Ödülleri gibi yarışmalar, bu alandaki gelişmelere işaret eder nitelikte. Biraz geçmişe dönecek olursak, “anlamlı” olma örneklendirmelerinden biri de, Nationwide sigorta markasıyla karşımıza çıkıyor. Servis sağlayıcı bir markanın bile ürünleşerek somutlaştığı bir açık hava reklamına şahit oluyoruz uygulamayla. “Life Comes at You Fast” kampanyasının bir parçası olarak Geçtiğimiz ay “panonun üstüne kanlı canlı insan yerleştirmek” suretiyle 3 boyutlu olma haline yeni bir yorum katan tasarımcıreklamcılarımız sağolsun, kapının dışına başımızı uzattık! 01 03 gerçekleştirdikleri canlandırmada; Columbus, Ohio’da bir park alanı kiralayarak, boya dökülme anını dev bir şekilde yeniden yaratan kuruluş tarafından, açık mekanın tümü senaryolaştırılarak bir bütün olarak ele alınmış. Bir diğer çarpıcı örnek ise 3M’in güvenlik camını tanıtmak için seçtiği yöntem. Uygulama hem cesaretli, hem de ürüne güven duymanızı bir kez daha tembihler nitelikte. Kırılmaz cam olarak lanse edilen ürünün özelliklerinden sonuna kadar yararlanan 3M, bir otobüs durağında güvenlik camından oluşturduğu camekanın içine yerleştirdiği para desteleri ile izleyiciye adeta açık bir davetiye gönderiyor. Başka bir yanda, uluslararası sağlık zinciri Fitness First’ün yarattığı otobüs durakları, gördüğünüz andan itibaren yüzünüzde gülümsemeye dönüşecek bir şaşkınlık yaratmanın yanı sıra biraz da çekimserlik ekleyen haliyle çıkıyor karşımıza bu kez. Yaratılan durak, fazla kiloları ve ihtiyaçları olabilecek çözümü, aynı anda çarpıcı bir şekilde işaret ediyor. Bekleyenin, durak bankına oturmasıyla kurulan sistemde, oturma alanının altına yerleştirilen tartı, eş zamanlı olarak durağın ekranında beliriveriyor. Espirili bir yaklaşımla markanın servisini dile getiren uygulama, fikrin ürüne dönüşmesiyle daha da can alıcı bir şekilde dikkat çekmeyi başarıyor. 01 ’Life Comes at You Fast’ kampanyasına ait. outdoor reklam çalışması. 02 Fitness First’ün yarattığı otobüs durakları. 03 3M reklam panosu. 02
12 Dekorasyon ve tasarım dünyasının yakın bir ilgiyle takip ettiği Paris Maison&Objet Fuarı, geçtiğimiz son bir sene içindeki diğer tüm dünya fuarları gibi, katılımcı ve ziyaretçi anlamında çok daha sakindi. Fakat bu seyrekleşme eğilimi, katılımcı markaların yılması için bir sebep oluşturmamıştı. Aksine her marka kendi ölçeğinde hazırlamış olduğu koleksiyonlarda kişisel değerlerin, dengenin ve daha iyi bir yaşam için gerekli olan şeylerin önemini bir kez daha ortaya koymuştu. ‘ReGeneration’ temasını fuarın odağı haline getiren yetkililer, bu çerçevede insanın kendini yeniden inşa etme sürecini, inovatif konseptlerin insan yaşamını daha da iyileştirmesini ve estetik anlamıyla güzelliklerin hak ettiği değeri bulmasını talep ediyorlardı. Her sene olduğu gibi bu sene de, keşiflerin, kalitenin ve genç yeteneklerle işbirliğinin devam ettiği fuarda, insanların ve objelerin tam yerini bulduğu bir modern çağ tasviri yapıldı. Hem iç hem dış mekanda kullanılan mobilya ve ürünlerin yanı sıra insan aklını ve zihnini olumlayan tasarımlar, daha uyumlu ve dengeli bu yaşam tarzının ihtiyaçlarını ortaya koydu. Fuarın önemli bölümlerinden biri olan ‘Outdoor_Indoor’ bölümü, yeni tasarım imkanlarının denendiği dekoratif platformlardan biriydi. Özellikle ev yaşamını bizzat ilgilendirdiği için, sektör markalarını bir araya toplayan bu bölümde estetik ve işlev anlamında daha kaliteli açılımlar arandığı görüldü. Ziyaretçiler çok fazla heyecan verici tecrübelerle ayrılmamış olsa da, sektörde halen olumlu gelişmeler olması sevindiriciydi. Markalarla işbirliği yapan yıldız tasarımcılar sektör üzerindeki ilgiyi taze tutmanın önemli kozlarından biriydi. Eylül edisyonunda Pascal Morgue ve Andrée Putman’ın Fermob’la; Patricia Urqiola ve Antonio Citterio’nun B&B Italia’yla; Paola Navone, Rodolfo Dordoni, Chrisophe Pillet ve Carlo Colombo’nun EMU’yla, Marcel Wanders’n Kettal ve Philippe Starck’ın Sutherland-Perennials ile işbirliği dikkate değer çalışmalardı. İyi bir yaşam ve yenilenme konseptinden hareketle düzenlenmiş olan SPA bölümü de, tıpkı dış mekanlar gibi keyif noktalarından biri olarak kodlanmıştı fuarda. Geleneksel anlamıyla hamam kavramını da içine alan bu bölümde tekstil ürünlerinden bakım kürlerine kadar pek çok markanın ürünü yer aldı. Fuarın genç tasarımcılara destek olan kısmı ‘Talents à la Carte’ bölümünde ise Meksika, Peru ve Brezilya’dan yeni isimler yer aldı. Fransa ve Brezilya arasındaki dostluk yılı nedeniyle Dona Fusion sergisinde ise her iki ülkenin kumaşları ve ürünleri biribiriyle iç içe giydirilerek ‘Dressing the home’ isimli bir konsept sergi düzenlenmişti. Fuarın en çok ilgi çeken bölümlerinden bir diğerinde ise, sosyolojik, ekonomik, siyasi ve kültürel verilere dayalı olarak hazırlanan 2010 yılı eğilim öngörüleri vardı. Croisements Trend Ajansı’nın yöneticisi François Bernard’ın hazırladığı ‘Body House’ sergisi, insan anatomisinden ilham alan parçalardan oluşurken, Elisabeth Leriche Ajansı da ‘Delightful’ konseptiyle daha şiirsel bir ev Barış Çakmakçı bcakmakci@vdg.com.tr PARİS’TE DOĞUŞ Yeni arayışlar, yıldız tasarımcılar, genç yetenekler, sürdürülebilir tasarımlar ve daha kaliteli bir yaşam derken ‘ReGeneration’ temasıyla Paris Maison&Objet Fuarı bir kez daha geride kaldı. Fuar, büyük heyecanları beraberinde getirmese de, izlenen yolun tutarlılığı ve yakın gelecekle ilgili öngörüleri mutluluk vericiydi. 01 atmosferi kurguluyordu. NellyRodi Ajansı’nın direktörü Vincent Gregoire ise ‘Sense Fiction’ temalı sergide yeni enerjilerin, ‘zamanın ruhu’nun ve daha iyi bir yaşam fikrinin peşindeydi. Tüm bu konseptler daha sonra ‘ReGeneration’ ismiyle bir yayında toplandı. Çevreye duyarlı ve sürdürülebilir tasarımlar Maion&Objet Fuarında’da öne çıkan noktaların başındaydı. Gerek materyalleri gerek işlevleri gerekse formlarıyla pek çok tasarımcı doğadan ilham ve çevreye duyarlı ürünlerle çıktı karşımıza. Tekstil sektöründe bambu, keten ve pamuk gibi organik kumaşların zirve yapmış olması da tesadüf değildi. Ayrıca ‘matériOthèque’ isimli bölüm, doğadan ilham 02 alarak hazırlanmış materyallerin bir veritabanını oluşturuyordu. Türkiye’den Sesler 03 Son dönemde Türkiye’de peşi sıra edindiği başarıların ardından bu sene de fuara katılan ilio, doğadan ilham alan tasarımlarıyla dikkat çekmeyi başaran markalardan biriydi. Gaia&Gino’nun bir süredir yakalamış olduğu başarıyı devam ettirmesi, Stepevi’nin Rug Design Awards 2009 GOLD ödülünü alan Deep koleksiyonundaki %100 Yeni Zellanda yününden yapılmış Can Yalman imzalı Mienterra halıları, Simple Life’ın spa ve bakım ürünleri ile Valeron’un ev tekstilleri ülkemizin öne çıkan seslerindendi. Fransa’da yaşayan Türk asıllı genç tasarımcı Arzu Firuz da Holbein için hazırladığı optik kayma efektli vinyl halısıyla fuardaydı. 01 2010 öngörülerinin toplandığı fuar yayını. 02 Frederique Morrel tasarımı duvar süsü. 03“Bambool”tasure. 04 05 04 Christien Meindertsma tasarımı pu�ar. 05 Fraçois Bernard’ın Body House sergisi. Barış Çakmakçı bcakmakci@vdg.com.tr TEKNOLOJİ SİNYALİNİ VERDİ: 27/09/2009 İNOVASYON VE AKILCILIK 4–9 Eylül tarihleri arasında Berlin’de gerçekleşen Tüketici Elektronikleri Fuarı (Consumer Electronics Unlimited - IFA), sadece teknoloji ürünleri fuarı olmadığını; aslında insan, çevre, ekonomi ve tasarımla da ne denli iç içe işleyen bir sistemin var olduğunu ortaya koydu. Fuarın merkezinde ‘akılcılık’ parlıyordu. Geçtiğimiz Eylül ayının ilk haftası gerçekleşen Tüketici Elektronikleri Fuarı (Consumer Electronics Unlimited - IFA), sadece teknoloji ve ekonominin değil, aynı zamanda tasarım endüstrisinin de gözünü Berlin’e çevirmesine neden olduğu bir etkinliğe dönüştü. Ekonomik sıkıntılar ve resesyon nedeniyle hemen her sektörü vuran durgunluk sürecinden çıkar yol arayan teknoloji firmaları, fuar süresince sergiledikleri ürünlerde inovasyonın ve çevreye duyarlılığın altını çizdiler. Beş gün boyunca devam eden fuarda yer alan markalar gündelik yaşamda herkesin evinde, ofisinde kullandığı ve bir arada yaşamaktan keyif aldığı bütün teknolojileri ve sistemleri içeriyordu. Televizyondan çamaşır makinesine, müzik ve sinema sistemlerinden cep telefonuna kadar pek çok farklı ürün grubunu bir araya getiren fuar, hem teknoloji tutkunlarını hem ekonomi basınını hem de tasarım-teknoloji ilişkisini yakından takip edenleri fazlasıyla tatmin edecek anekdotlar çıkardı. Krizde Umut Işığı Teknoloji, ilk kısılacak lüks kalemler arasında görünse de, markaların peşi sıra sunduğu ürünler kendilerini her zaman cazibe noktası haline getirmeyi başarıyor. Kimi zaman estetik gücüyle kimi zaman işlevsel boyutuyla -hiç aklınızda olmasa bile- bir ürünü edinme isteği öne geçer. Berlin’de gerçekleşen fuar da bunun göstergelerini ortaya koydu. Markalar akılcılık boyutunu ne denli ileri götürdüklerini, üretim bantlarını nasıl manipüle ettiklerini ve pazardan çok insana yatırım yaptıklarını iyi bir biçimde ortaya koydu. Küresel ısınma, su sorunu ve ekonomik kriz nedeniyle bir önceki sene ortaya çıkan tasarruf eğilimi, bu yıl inovatif yaklaşımlar nedeniyle daha da ivme kazanmıştı. Büyüklü küçüklü pek çok marka, bu konudaki hassasiyetini yeni sezon ürün gamıyla ortaya koymaktan çekinmemişti. Daha az elektrik ve suyla yıkayan çamaşır ve bulaşık makineleri, prizden çıktıktan sonra biriktirdiği şarjla temizliğe devam eden elektrik süpürgesi, Zararlı ışınların 01 etkisi azaltılmış neredeyse tüy kadar ince Eco-LCD televizonlar, enerji dengeleyici adaptörler derken bütün markalar taşın altına elini koyacak girişimleri yapıyor. Özel seriler çok yakında pazardaki yerini alacak. Tasarımın bir ürüne ve insan yaşamına kattığı artı değeri iyi bilen markalar, yeni sezon ürünlerinde sadece çevreyi değil, insanı da düşünerek hareket planı çizmişlerdi. Özellikle Avrupa’da genç nüfusun azalmasıyla birlikte ergonomiyi merkeze alan bazı markalar, eğilmeden hareket edilecek ve bünyeyi zorlamayacak rasyonel çözümlerle çıkıyorlar. Üstten açılan kapaklar, eğilmeyi kaldıran aksamlar ve tek tuşla işlem yapma bu amaçla ciddi bir boyuta ulaşmış durumda. Gorenje, Russell Hobbs ve Electrolux gibi markalar ise tasarımcılarla yaptıkları işbirliği özel çalışmalarda işin estetik tarafını da kuvvetli tutmaya çalışmıştı. Gorenje’nin hem Microsoft hem Apple ile altyapı işbirliği görülmeye değerdi. iPhone üzerinden makineleri ayarlamak ve otomatik mönüden yemekleri seçip ısı ayarlarına göre pişirmek gibi özellikler için tek sahip olmanız gereken şey kablosuz internet bağlantısı. Karim Rashid ve Ora-Ïto gibi tasarım cambazlarının ve vintage serisinin de yeni sezon 04 02 kataloğunda yer alması tesadüfi değil. İsrailli Studio Dror’la çalışan Russell Hobbs ve Electrolux Design Lab gibi genç tasarımcılara fırsat veren girişimler ise geleceğe dair daha umut verici bir tablo çizmekte. Perakende sektöründe yükselişe geçen tüketiciyi interaktif katılımla alışveriş sürecine dahil ediş eğilimi, IFA’da da öne çıkan noktalardan biriydi. Vitrin arkası cam içinde izlenen değil, elleyerek, koklayarak ve hatta kurulmuş mutfaklarda bizzat tadarak ürünlerle bütünleşen son kullanıcılar ve dünyanın pek çok yerinden gelen alıcılar, başta Alman teknolojisi olmak üzere pek çok ürünle iç içe olma fırsatı yakaladı. Miele, Loewe, LG ve Sony gibi markalar sadece ürünleriyle değil, hazırladıkları yaşam tarzıyla da insana, çevreye ve ekonomiye dair önemli mesajlar verdi. 01 Stefan Buchberger imzalı buzdolabı. 02 Elac ses sistemleri. 03 Sung Bae Chang imzalı Scan Toaster. 04. Dyson elektrik süpürgesi. 05. Grundig LCD televizyon. 03 05 13
Page 2 and 3: Meltem Cansever meltemcansever@gmai
Page 4 and 5: 06 27/09/2009 07 Dünyanın en büy
Page 8 and 9: 14 27/09/2009 15 S. Işıl Göreci
Page 10 and 11: 18 27/09/2009 19 Umut Kart umut@kal
Page 12: 22 27/09/2009 23 OKULLARIN TASARIMI

Eylül 2009 - Kale Tasarım Merkezi

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?