tbt1_ders_notu

İÇİNDEKİLER 

WHİLE DÖNGÜSÜ 2 

KULLANIM ŞEKLİ 2 

BREAK VE CONTİNUE DEYİMLERİ 3 

MATLAB`DA İÇİÇE DÖNGÜLER 3 

MATLAB`DA İKİ DEĞİŞKENİN DEĞERİNİN YER DEĞİŞTİRMESİ 7 

SELECTION SORT (SEÇMELİ SIRALAMA ALGORİTMASI) 7 

BUBBLE SORT (KABARCIK SIRALAMA ALGORİTMASI) 8 

HIZ KIYASI 8 

MATLAB FONKSİYONLARI 9 

ALT FONKSİYONLAR 

11 

ÖNEMLİ BAZI SİSTEM FONKSİYONLARI 13 

SERBEST PARAMETRELİ FONKSİYONLAR 13 

UYGULAMA 14 

1

22.10.2014 Çarşamba 

WHİLE DÖNGÜSÜ 

Döngü işleminin bir şarta bağlanılması gereke durumlarda for döngüsü yerine while döngüsü 

kullanılır.Bu döngü çeşidinde kaç kez dönüleceği verilen şartın yerine gelip gelmediğine bağlıdır. Bu 

yüzden sonsuz döngülere girme tehlikesi vardır. For ve while birbiri yerine kullanılabilir. 

KULLANIM ŞEKLİ 

While (koşul) 

Deyim 1 

Deyim 2 

Koşul_degisikligi 

End 

ÖRNEK: 

clc; 

clear; 

n=5; 

while(n>0) 

fprintf(‘%d 0 dan büyüktür’,n); 

n=n-1; 

end 

ÖRNEK: 10 TL`nin %30 faiz ile 150 TL geçtiği yada eşit olduğu ilk yılı ve paranın kaç TL olduğunu 

hesaplayan bir matlab programı yazınız. 

clc; 

clear; 

sayaç=0; 

while(n

Break ve Continue Deyimleri 

Uygulamanın herhangi bir anında döngüyü durdurmak için (for veya while) break deyimi kullanılır. 

Uygulama döngüyü kapatan end deyiminden itibaren devam edecektir. 

Herhangi bir çevrimi iptal edip sonraki çevrime geçmek için continue terimi kullanılır. 

Bu deyimler iç içe döngüler içerisinde kullanılmış ise yalnızca içinde bulunduğu döngüye etki eder. 

ÖRNEK: Bir önceki para ile ilgili sorunun for ile yapılmış hali ve süre farkı? 

clc; 

clear; 

yil=0; 

para=10; 

tic; 

for i=1:1:inf 

yil=yil+1; 

para=para+para*0.30; 

if(para>=150) 

break; 

end 

end 

toc; 

fprintf('%d yil sonra para %g kadar olur',yil,para); 

ÖRNEK: x=10 ve y=7 olarak verilsin. Bu sayıların toplamı 52.347`den küçük kalıncaya kadar x sayısı 

2 ye katlanarak toplamaya devam edilmektedir. Döngü bittiğinde x sayısı kaç kez katlanmış olur. 

clc; 

clear; 

x=10; 

y=7; 

s=0; 

sonuc=17; 

while (sonuc

clc; 

clear; 

for i=1:1:5 

for j=1:1:3 

fprintf('%d,%d\n',i,j) 

end 

end 

ÖRNEK: Kullanıcıdan sütun ve satır değerlerini isteyip, ( İndislerini belirterek isteyen bir program 

yazınız). 

clc; 

clear; 

A=[]; 

n=input('Matrisin satır sayısını giriniz'); 

m=input('Matrisin sütun sayısını giriniz'); 

for i=1:1:n 

for j=1:1:m 

fprintf('A %d. satır %d . sütunun değerini 

giriniz: ',i,j); 

A(i,j)=input(''); 

end 

end 

ÖRNEK: Çarpım tablosunu oluşturan program. 

clc; 

clear; 

for i=1:1:10 

for j=1:1:10 

fprintf('%5d',i*j) 

end 

fprintf('\n'); 

end 

4

ÖRNEK: Kullanıcının girdiği bir n değerine kadar 

1 

2! + 1 3! + 1 4! + ⋯ 1 n =? 

clc; 

clear; 

n=input('n sayısını giriniz: '); 

fakt=1; 

sonuc=0; 

for i=2:1:n 

fakt=1; 

for j=1:1:i 

fakt=fakt*j; 

end 

sonuc=sonuc+(1/fakt); 

end 

for i=2:n-1 

fprintf('1/%d! + ',i); 

end 

fprintf('1/%d!= %f',n,sonuc); 

ÖRNEK: 

4 ∑ 

100000 (−1) k 

k=0 2k+1 

clc; 

clear; 

topl=0; 

deger=0; 

for i=0:1:100000 

topl=topl+(-1)^i/(2*i+1); 

end 

fprintf('Sonuc= %g',4*topl); 

SONUC=3.1416 

5


ÖRNEK: Kullanıcı tarafından girilen iki matrisin toplamını bulacak olan matlab kodlarını yazınız. 

A=input('Lütfen ilk matrisi giriniz [,,]'); 

B=input('Lütfen ikinci matrisi giriniz [,,]'); 

[x,y]=size(A); 

[m,n]=size(B); 

T=[]; 

if(x~=m)||(y~=n) 

error('Matrislerin boyları eşit değil !'); 

else 

for i=1:1:x 

for j=1:1:y 

T(i,j)=A(i,j)-B(i,j); 

end 

end 

end 

T 

ÖRNEK: Kullanıcı tarafından girilen iki matrisin çarpımını bulacak olan matlab kodlarını yazınız. 

A=input('Lütfen ilk matrisi giriniz [,,]'); 

B=input('Lütfen ikinci matrisi giriniz [,,]'); 


[m,n]=size(B); 

T=zeros(x,n); 

if(y~=m) 

error('Birinci matrisin sütunu ikinci matrisin 

satırına eşit değil !'); 

else 

for i=1:1:x 

for j=1:1:n 

for k=1:n 

T(i,j)=T(i,j)+A(i,k)*B(k,j); 

end 

end 

end 

end 

C 

6

ÖRNEK: Kullanıcı tarafından girilen bir matrisin transpozunu ekrana yazan matlab kodlarını 

yazınız. 

A=input('Lütfen ilk matrisi giriniz [,]: '); 


C=zeros(y,x); 

for i=1:x 

for j=1:y 

C(j,i)=A(i,j); 

end 

end 

C 

ÖDEV: 4x4 tipinde bir matrisin determinantını hesaplayacak olan, matlab komutlarını yazınız. 

ÖDEV: Kullanıcı tarafından girilen bir dizinin (satır vektörünün) elemanlarını tersten başka bir satır 

vektörüne aktaracak matlab kodlarını yazınız. 

A=input('Lütfen bir satır vektörü [,,] giriniz: '); 

B=[]; 

j=length(A); 

for i=1:length(A) 

B(i)=A(j); 

j=j-1; 

end 

B 

ÖRNEK: 4x4 tipinde bir matrisin tersini alan, matlab komutlarını yazınız. 

MATLAB`DA İKİ DEĞİŞKENİN DEĞERİNİN YER DEĞİŞTİRMESİ 

X ve y gibi iki değişkenin değerlerinin yer değiştirmesi için ilk olarak geçici bir değişken 

oluşturulur. X` in değeri geçici bir değişkene atanır. Daha sonra y`nin değeri x e atanır. Son olarak 

geçici değişkenin değeri y ye atanır. 

Matlab da verilen bir A dizisinin (satır vektörünün) elemanlarının küçükten büyüğe veya büyükten 

küçüğe sıralamak için sort(A) fonksiyonu kullanılır. Biz bu işlemi kendimiz yapmaya çalışacağız. 

ÖRNEK: Elemanları 1 ile 50 arasında değişen 10 elemanlı rastgele oluşturulan bir dizinin 

elemanlarını küçükten büyüğe doğru sıralayıp, dizinin sıralanmış halini ekrana yazan matlab 

komutlarını yazınız. 

SELECTION SORT (Seçmeli Sıralama Algoritması) 

A=round(rand(1,10)*49+1); 

for i=1:length(A) 

min=i; 

for j=i+1:length(A) 

if(A(j)

end 

A 

gecici=A(i); 

A(i)=A(min); 

A(min)=gecici; 

BUBBLE SORT (Kabarcık Sıralama Algoritması) 

B=round(rand(1,10)*49+1); 

for i=1:length(B) 

for j=length(B):-1:(i+1) 

if(B(j)

end 

end 

toc; 

Elapsed time is 8.652372 seconds. 

Elapsed time is 0.160322 seconds. 


MATLAB FONKSİYONLARI 

M dosyalarının önemli kullanım alanlarından biriside fonksiyonlardır. Kısaca bir fonksiyon 

belirli görevi yerine getirmek için bir araya getirilmiş komutlardan oluşur. 

Matlab fonksiyonları bir veya daha fazla giriş parametresi alarak, yine bir veya daha fazla çıkış 

parametresi verirler. Hiç giriş ve çıkış parametresi olmayan fonksiyonlarda yazılabilir. Hatta 

fonksiyonun parametresi başka bir fonksiyon bile olabilir. 

Matlab fonksiyonları sistemde hazır bulunan (MathWorks firmasının yazmış olduğu 

fonksiyonlar) ve kullanıcılar tarafından yazılan fonksiyonlar olmak üzere iki gruba ayrılır. 

Sistem tarafından yazılan fonksiyonlar bir açıklamaya sahip oldukları için kolayca kullanılırlar. 

Sistem tarafından yazılan fonksiyonlar, her an kullanılabilir. Ancak kullanıcı fonksiyonları 

varsayılan (aktif) klasörde iseler kullanılırlar. 

Matlab herhangi bir değişkeni, fonksiyonu hatta M-dosyası ismini farklı görmez bu sebeple 

fonksiyon ismi (dolayısıyla m-dosyası ismi) verirken değişken isimlendirme kurallarına uyulmalıdır. 

Fonksiyon isimleri daima harfle başlamalıdır. Bunu harfler rakamlar ve “_” işareti 

izleyebilir. 

Büyük küçük harf duyarlılığı vardır. 

En fazla 63 karakter kullanılabilir. 

Bir fonksiyonun ismi, giriş parametreleri ve çıkış parametreleri fonksiyonun imzası(prototipi) 

olarak adlandırılır. Fonksiyon olan bir m-dosyası function anahtar kelimesi ile başlamalıdır (İLK 

SATIRDA) ve (son satırda ) end anahtar kelimesiyle bitmelidir. 

ÖRNEK: Verilen x parametresi için f(x)=1+x+…+x 15 

function [sonuc]=ilk(x) 

sonuc=0; 

for i=0:15 

sonuc=sonuc+x^i; 

end 

end 

9

Fonksiyon imzaları için aşağıdaki kalıplar kullanılır. (gp: giriş parametresi, cp: çıkış 

parametresi) 

Function cp=fonk_adi(gp) 

Function cp=fonk_adi(gp1,gp2,…,gpn) 

Function [cp1,cp2,…,cpn]=fonk_adi(gp) 

Function [cp1,cp2,…,cpn]= fonk_adi(gp1,gp2,…,gpn) 

Function cp=fonk_adi() 

Function fonk_adi(gp) 

Function fonk_adi() 

ÖRNEK: İki nokta arasındaki uzaklığı bulan matlab fonksiyonunu yazınız. 

function sonuc= uzaklik(A,B) 

% (x1,y1) ve (x2,y2) noktaları arasındaki 

% uzaklığı bulmak için kullanılır. 

%uzaklik([x1,y1],[x2,y2]) biçiminde çalıştırılır 

sonuc=sqrt((B(1)-A(1))^2+(B(2)-A(2))^2); 

end 

2.YOL: 

function sonuc= uzaklik(x1,y1,x2,y2) 

if(length(A)~=2)||(length(B)~=2) 

error(‘Yanlış giriş’); 

else 

% (x1,y1) ve (x2,y2) noktaları arasındaki 

% uzaklığı bulmak için kullanılır. 

%uzaklik(x1,y1,x2,y2) biçiminde çalıştırılır 

sonuc=sqrt((x2-x1))^2+(y2-y1)^2); 

end 

end 

ÖRNEK: x ve y birbirinden farklı olmak üzere 

|x|+|y|≤3 

Eşitsizliğini sağlayan tam sayı çiftlerini ekrana yazan bir matlab fonksiyonu yazınız. 

function mutlakdeger() 

clc; 

syc=0; 

for x=-3:3 

for y=-3:3 

if(x==y) continue; 

else 

10

if(abs(x)+abs(y)2) 

s=0; 

return; 

end 

end 

if(length(liste)==2) 

s=1; 

else 

s=0; 

end 

end 

ALT FONKSİYONLAR 17.12.14 

Çarşamba 

Matlab`da bir fonksiyon yazarken problemi alt fonksiyonlara bölmek hem okumayı 

kolaylaştırır hem de fonksiyonumuzu hızlandırır. Alt fonksiyonlar fonksiyon ile aynı belgeye yazılır. Ve 

yalnızca ana fonksiyon tarafından çağırılır. Diğer fonksiyonlar aynı aktif klasörde olsalar bile bu alt 

fonksiyonu çağıramazlar. 

ÖRNEK: Verilen bir sayıdan küçük olan tüm asal sayıların listesini veren bir matlab 

fonksiyonu yazınız. 

11

function [ liste ] = asallar( n ) 

% verilen bir sayıdan 

% küçük olan asal sayıların listesini verir 

liste=[]; 

tic; 

for i=1:n-1 

if (asalmi(i)==1) 

liste=[liste i]; 

end 

end 

toc; 

end 

function sonuc=asalmi(n) 

liste=[]; 

for i=1:n 

if (mod(n,i)==0) 


end 

end 


sonuc=1; 

else 

sonuc=0; 

end 

end 

Daha hızlı hali; 

function [ liste ] = asallar( n ) 

% verilen bir sayıdan 

% küçük olan asal sayıların listesini verir 

liste=[]; 

tic; 

for i=1:n-1 

if (asalmi(i)==1) 


end 

end 

toc; 

end 

function sonuc=asalmi(n) 

liste=[]; 

for i=1:n 

if (mod(n,i)==0) 


if (length(liste)>2) 

sonuc=0; 

break; 

end 

end 

end 


sonuc=1; 

else 

sonuc=0; 

end 

end 

Matlab`da fonksiyonlar rekürsif(özyinelemeli) olarak çalışabilir. Ancak bu her zaman tehlikeli bir 

durumdur. Mutlaka fonksiyona bir bitim noktası koymanız gerekir. 

Örnek: Verilen bir sayının faktöriyelini alacak olan fonksiyonu kendisini çağıracak şekilde yazınız. 

12

function [ sonuc ] = faktoriyel( n ) 

if(n

function [ sonuc ] = toplam( varargin ) 

n=nargin; 

sonuc=0; 

for i=1:n 

sonuc=sonuc+varargin{i}; 

end 

end 

Örnek: Giriş parametresi olarak girilen iki sayının toplamını verecek, eğer 3 sonuç istenirse 

toplamın karesi, n tane istenirse n. kuvvetine kadar tüm değerleri veren 

function [ varargout ] = toplacarp( varargin ) 

n=nargin; 

c=nargout; 

if(c>6) 

error('abartma !'); 

end 

sonuc=0; 

for i=1:n 

sonuc=sonuc+varargin{i}; 

end 

varargout{1}=sonuc; 

for j=2:c 

varargout{j}=sonuc^j; 

end 

end 

Uygulama 

1: Girilen bir kelimenin polindrome olup olmadığını bulan matlab fonksiyonunu 

yazınız.(kabak,kazak vb. kelimeler polindromdur) 

function sonuc = polindrome( kelime ) 

boyut=length(kelime); 

yarisi=fix(boyut/2); %fix aşağıya yuvarlar 

sonuc=1; 

for i=0:yarisi 

if (kelime(i+1)==kelime(boyut-i)) 

continue; 

else 

sonuc=0; 

break; 

end 

end 

end 


14

2: Verilen bir yarıçap değer için çemberin alanı ve çevresini hesaplayan fonksiyon yazınız. 

function A = cember(r) 

A=[]; 

A(1)=pi*r*r; 

A(2)=2*pi*r; 

end 

% function [alan,cevre]=cember(r) 

% alan=pi*r*r; 

% cevre=2*pi*r; 

% end 

3: Alt fonksiyon ile iki sayının karelerinin toplamını bulan fonksiyon örneği 

function [ sonuc ] = kt( x,y ) 

sonuc=karetopla(x,y); 

end 

function [ sonuc ] = karetopla( x,y ) 

sonuc=x^2+y^2; 

end 

4: Öyle bir matlab fonksiyonu yazınız ki, fonksiyon tek parametre ile çalıştırılmış ise girilen sayının 5 

katını versin eğer iki parametre ile çalıştırılmış ise girilen sayıların toplamının 10 katını versin. 

function [ sonuc ] = ornek4( x,y ) 

if nargin==1 

sonuc=x*5; 

elseif nargin==2 

sonuc=(x+y)*10; 

end 

end 

5: Verilen bir liste için bir tek çıkış parametresi isteniyor ise aritmetik ortalamayı eğer iki çıkış 

parametresi isteniyorsa standart sapmayı da veren bir fonksiyon yazınız. 

1 

∑ t 

x t i=1 i Aritmetik ortalama 

√ t ∑ x2− 

(∑ t=1 x i 

i) 

t(t − 1) 

function [ varargout ] = ornek5( N ) 

tp=0; 

n=length(N); 

for i=1:n 

tp=tp+N(i); 

end 

sonuc=(1/n)*tp; 

varargout{1}=sonuc; 

if nargout==2 

t 

t 

2 

15

tp2=0; 

for i=1:n 

tp2=tp2+N(i)^2; 

end 

topkare=tp^2; 

pay=n*tp2-topkare; 

payda=n*(n-1); 

sonuc1=sqrt(pay/payda); 

varargout{2}=sonuc1; 

end 

end 

6: Kendisine parametre olarak girilen tüm sayıların 3.kuvvetlerinin toplamını bulan bir fonksiyon 

yazınız. 

function [ toplam ] = ornek6( varargin ) 

toplam=0; 

for i=1:nargin 

toplam=toplam+varargin{i}^3; 

end 

end 

7: Verilen bir n değerine karşılık * lardan oluşan n satır ve n sütunlu bir üçgen çizen matlab 

fonksiyonunu yazınız. 

function ucgen( n ) 

for i=1:n 

for j=1:i 

fprintf('*'); 

end 

fprintf('\n'); 

end 

end 

8: İkilik sayı sisteminde verilen bir sayıyı onluk sayı sistemine çeviren matlab fonksiyonunu yazınız. 

function [ sonuc ] = ornek8( sayi ) %101 girildi 

sonuc=0; 

ikili=num2str(sayi); %101 sayısını kelimeye çevirdik 

boyut=length(ikili); %kelimenin uzunluğunu aldık (3) 

kuvvet=boyut-1; % kuvvet(2) 

for i=1:boyut 

if str2num(ikili(i))>1 % eğer 101in içindeki 

elemanlar 1den büyükse hata ver sadece(1,0)olmak 

zorunda 

error('sayı istenilen formatta değil'); 

else 

sonuc=sonuc+str2num(ikili(i))*2^kuvvet; 

kuvvet=kuvvet-1; 

end end %sonuc=5 end 

16

9: Onluk sisteminde verilen bir sayıyı ikili sayı sistemine çeviren matlab fonksiyonunu yazınız. 

function [ sonuc ] = ornek9( sayi ) 

i=1; 

q=fix(sayi/2); 

r=rem(sayi,2); 

sonuc(i)=num2str(r); 

while (2

tbt1_ders_notu

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?