12.07.2015 Views

Amiga Dunyasi - Sayi 25 (Haziran 1992).pdf - Retro Dergi

Amiga Dunyasi - Sayi 25 (Haziran 1992).pdf - Retro Dergi

Amiga Dunyasi - Sayi 25 (Haziran 1992).pdf - Retro Dergi

SHOW MORE
SHOW LESS
  • No tags were found...

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

BAŞBAŞAADINA SAHİBİ ve SORUMLU YAZIİŞLERİ MÜDÜRÜMAHMURE ÜNYELİGENEL YAYIN YÖNETMENİCAN ÖZTÜRKYÖNETMEN YARDIMCISIMURAT ŞENYÜZSATIŞ MÜDÜRÜSİNAN KÖMÜRLÜMALİ İŞLER MÜDÜRÜİNCİ KÖMÜRLÜREKLAM MÜDÜRÜBURÇİN ENEŞTASARIM GRUBUSİNAN GÜRDAĞCIKTUNÇ DİNDAŞÜMİT ERTEKMONTAJTURGUT TUNCAY Tel:518 18 51RENK AYRIMIATLAS GRAFİK TEL: 527 30 45BASKI-CİLTGRAFİK SANATLAR A.Ş.TEL: 150 04 58YÖNETİM YERİKUŞDİLİ CAD. DOKUZLAR APT.No=22/1 Kadıköy/İST.Tel: 338 08 95DERGİMİZİN TÜM DİZGİ VE SAYFAMİZAMPAJI AMIGA MASAÜSTÜYAYINCILIK SİSTEMİ YAPILMAKTADIR.Merhaba,.AMIGA DÜNYASI'nın ikinci yaşının ilk dergisinde yinebirlikteyiz. Her ay sizinle daha çok dost, daha içice oluyoruz.Bilmiyorum sizler de hissediyor musunuz, amabiz her an gerek mektuplarınızdan, gerekse telefonlarınızdanbunu hissetmekteyiz. Sizler zaten bizim dayanağımızsınız,siz varoldukça biz de varolacağız.Mayıs ayı içinde eğitimcilerle güzel bir seminere katıldık.Teleteknik'in Sihirli disketler eğitim paketi için düzenlediğitanıtım semineri çok hoş bir hava içinde geçti.Zaten laf aramızda Ali Murat Erkorkmaz'ın bulunduğuher toplantı çok zevkli olur. Sizler de onu zaman zamandergimizdeki sohbetlerinden tanıyorsunuz. Şimdi ne alakasıvar Ali Murat Erkorkmaz'ın dediğinizi duyar gibiyim.Efendim, ilgisi şu: Sihirli Disketler, baştan sona onunürünü. Fikrini oluşturmaktan, tasarımına ve oluşturulmasınakadar. Üstelik Eğitim Danışmanlarından destek alınarakhazırlanmış ciddi bir çalışma. Ciddi dediysem,programların içeriği ve kullanımı açısından değil. Hazırlanışıaçısından çok ciddi bir çalışmanın ürünü. 5-11 yaşarası çocukların eğitimi ve her şeyden önemlisi çocuğunbilgisayarla yakınlaşmasını çok küçük yaşlardan sağlamayıamaçlayan eğitim setinin kullanılışı ve içeriği iseçok zevkli; amacı, eğlendirerek öğretmek. Zaten işimmantığı da burada yatıyor. Gerçekten boyama kitabındantutun da, kelime bulmaca, matematik ve klavye eğitiminekadar tüm programlar, hem görüntü hem de kullanımaçısından çok zevkli. Hemen tamamı sadece mouse ilekontrol ediliyor. Eh, bu aşamada Ali Murat Erkorkmaz'ıve bu güzel çalışmadan dolayı Teleteknik'i kutlamaktanbaşka bir şey kalmıyor bizlere.<strong>Dergi</strong>mizde bu ay diye başlamadan önce, bazı titizokurlarımızın dikkatinden kaçmayan bir konudan sözetmekistiyorum. <strong>Dergi</strong>mizin bazı köşe yazılarında zamanzaman kesintiler, hernekadar olmaması için gayret göstermemizekarşın, oluyor. Bu tip kesintiler asla süreklideğildir. Eh, ne de olsa AMIGA DÜNYASI yazarlarının dazaman zaman mazeretleri olabiliyor. Amos, HardwareDersanesi ve bu ay ki Müzik köşesi yazılarında olduğu gibi.Hemen hepsi gelecek aydan itibaren bizimle olacaklar.Bu sayıda yine güzel utility programlarımız ve oyunlarımızvar. Hepsini seveceksiniz eminim.Gelecek ay görüşmek üzere, hoşçakalın....AMIGA DÜNYASI adına,MAHMURE ÜNYELİCommodore, COMMODORE ELECTRONICS LIMlTED'in tescilli markasıdır.Commodore-<strong>Amiga</strong>, Commodore-<strong>Amiga</strong>, Inc'ın tescilli markasıdır.<strong>Amiga</strong> Dünyası dergisinde yayınlanan yazıların yayın hakkı saklıdır. İzinsiz kopyalanması ve kullanılması yasaktır.<strong>Dergi</strong>mizde yayınlanan yazıların sorumluluğu yazarına, ilanların sorumluluğu ise ilan veren kuruluşa aittir.AMIGA DÜNYASI 6


DPS PERSONELV-SCOPEHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERZEUS 040Digital Processing Systems firmasının birürünü olan DPS PERSONEL V-SCOPE kartı<strong>Amiga</strong> 2000-3000'inizi bir osiloskop veyavectorscope haline getiriyor. Bu kart ile herhangibirvideo sinyalini gerçek zamanda analizedebiliyorsunuz. Size sunulan osiloskopveya vectorscope bölümünde sinyali inceleyebiliyorve en temiz şekli nasıl elde edeceğinizigörebiliyorsunuz. Kart daha çok Toasterkullanıcıları düşünülerek dizayn edilmiş ancak,diğer birimlerle de kullanılabiliyor, Amerikasatış fiyatı ise $995.-Progressive software firmasının son ürünü olanZEUS 68040 kartı çıktı. A-2000 bilgisayarlarıiçin tasarlanmış olan kart aynı zamanda harddiskkontrol kartı ve 64 MB'a kadar büyüyebilen extrabirimleri de içeriyor. Hızı normal koşullarda,A-2000'e göre 23 defa daha fazla, ancak döngütipi software programlarında bu hız daha da artabiliyor(Örn: Imagine, Real 3D vs.). ZEUS'unüzerindeki Harddisk kontrol kartı SCSI ve SCSI-2 tipi buna sahip olup herhangi bir uyumsuzlukgöstermiyor. Kart üzerinde ayrıca 64 MB'lık boşhafıza slotları bulunmakta. Diğer kartlarda (Örn:Toaster, Impact Vision 24, Firecracker) sorunsuzolarak çalıştığı iddia ediliyor.KRYNN'E DÖNÜŞAD&D meraklılarınamüjde, The Dark Queen ofKrynn yapılıyor. Krynn'dekiinsanların sizin yardımınızaihtiyacı var. Oyun gizemlerledolu Taladas'ta geçiyor.Oyunu hazırlayan firmanınbelirttiğine göre bumacerayı tamamlamak yaklaşık100 saat sürüyormuş.İlgilenenlerin dikkatine...AMIGA DÜNYASI 8


HABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERHABERLERSİHİRLİ BİLGİSAYAR VESİHİRLİ DİSKETLERİMüzik renk ve grafik özellikleri ile yaratıcılığasınır tanımayan <strong>Amiga</strong>'nın, herkese olduğukadar onbir yaş öncesi çocuklara da faydalıolması gerektiğini düşünen TeleteknikA.Ş., bu boşluğu doldurmak amacıyla ortalamabir senedir Art Net firması sahibi Ali MuratErkorkmaz ile ortak bir çalışmaya girmişti.Ali Murat Erkorkmaz'ın rakip tanımayanfikirleri ve becerileri, eğitim uzmanlarının,pedagogların desteği ve danışmanhğı ile buharika eğitim program dizisi, SİHİRLİ DİS-KETLER onaya çıktı.Her zaman <strong>Amiga</strong> kullanıcılarına destekvermeyi prensip edinen Teleteknik A.Ş. yetkilileri,uzun zamandır çok ciddi taleplerin geldiğibu onbir yaş öncesi eğitim konusundabüyük bir boşluğu doldurmuş oldular.Beş yaş öncesi ve onbir yaşa kadar olangrupların bilgisayarla tanışmaları, onların geleceğehazırlanmaları ve bu eğitici programlardanyararlanabilmeleri için anne ve babaların,aile büyüklerinin, öğretmenlerin bu olayasahip çıkıp çocuklara yol göstermeleri gerekmektedir.Commodore Show 92' de piyasaya sunulanSihirli Disketlerin Eğitim kurumları yetkililerineve öğretmenlere tanıtımı amacıyla 2 Mayıs<strong>1992</strong>'de Sheraton Hotel Horizon salonundatanıtım konferansı yapıldı.Tanıtımı yapılaneğlence karışımı eğitim programlar dizisi SihirliDisketler çok büyük bir takdirle karşılandıve beğenildi.Sihirli Disketleri incelemek veya satın almakisteyen, çocuklarına faydalı olmak isteyenaile büyükleri adreslerine en yakın TeleteknikYetkili Satıcılarından alabilecekler.<strong>Amiga</strong> kullanıcılarından ve bayilerindengelecek olan taleblere göre bu eğitim programyelpazesinin üniversiteye hazırlık programlarınakadar genişletilebileceğini belirten TeleteknikHalkla İlişkiler sorumlusu KARİNKARAOĞLAN, Türkiye'de şimdiye kadaryaklaşık 35.000 adet <strong>Amiga</strong> Bilgisayar satıldığınıve Sihirli Disketlerin 6.000 adet satışhedefinin bulunduğunu belirtti. Ama 5.000 -10.000 TL'ya kopya program satılan <strong>Amiga</strong>piyasamızda 120.000 TL'ya satış fiyatı olanSihirli Disketlerin satış şansı nedir? Kıymetibilinecek mi? Tabii ki bunu zaman göslcrecek.Evet şimdi sıkı durun bakalım, uzun zamandırbüyük bir heyecan ve merakla beklediğinizismini duydukça soluklarınızın kesildiğio müthiş canavar anık kurtların arasındakiyerini almaya hazır.Yani AMIGA 500PLUS. I Mmb ram ile yola çıkan Workbench2.0 kullanan o müthiş yaratık, üstün kabiliyetleriyüzünden galiba bir iki kurt'un kıskançlığınıiyiden iyiye arttıracak gibi.TeleteknikA.Ş. halkla ilişkiler sorumlusu KarinKaraoğlan'dan aldığımız bilgiye göre <strong>Haziran</strong><strong>1992</strong> tarihinde (yani <strong>Amiga</strong> Dünyasını okuduğunuzbu günlerde) meraklıların beğenisinesunulacak ve satışı başlanacak olan <strong>Amiga</strong>500 Plus, satış rekorları kıracak. Dileriz <strong>Amiga</strong>larsadece oyun oynamak amacıyla kullanılmasın,<strong>Amiga</strong>'nın üstün becerileri kullanılarakharikalar yaratılsın.AMIGA DÜNYASI 10


QUICKSHOT - AIRCRAFT veAVIATOR JOYSTICK'lerHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLERHABERLERGÖRÜŞLEREvet, işte tam bir Flight Simulatorjoystick'i. Oyun esnasında tüm kontrollerijoystick üzerinden yapabilirsiniz.İki ayrı süratte turbo fire kontrolüvar. Kısacası bir kokpitteki kontrol paneliyleaynı özellikleri taşıyan birjoystick. Fiyatına gelince 29.99 pound.Diğer model olan AVIATOR iseAIRCRAFT'ın tüm özelliklerine sahip.Ancak ilave olarak joystick üzerindenyüksekliğinizi ve aşama göstergenizigörebiliyorsunuz. Birde ekrandakigörüntüyü yavaşlatabiliyorsunuz(Slow Motion). Bunun fiyatı ise 34.99pound.DAHA ÇOK HIZ, DAHA ÇOK HAFIZAİşte PROTAR’ınyeni model Harddisk'leri.Alman malıPROTAR A-500HD serisi 20 MB ile160 MB arasında değişenhafızaya sahip.Ayrıca içindekiport'a 8 MB'la kadarRAM kart takılabiliyor.Böylelikle <strong>Amiga</strong>'nızıniçine takabileceğiniz8 MBRAM ile toplam 16MB RAM'a sahipolabiliyorsunuz.Gelelim fiyatlarına,PROTAR 20 MBA-500 HD'in fiyatıyaklaşık olarak 269pound. PROTAR 40MB A-500 HD'ninfiyatı ise 339 pound.KARANLIK ÇAĞLARMicroProse Software ilk fantasy role-playngoyununu bu yılın sonunda çıkartıyor. Darklands,Almanya'nın merkezinde vahşetin hakim olduğueski çağlarda geçiyor. Oyunda güçsüz imparatorluklar,gangster çeteleri, cadılar, şeytan, azizler,ejderhalar ve bunun gibi birçok yaratıklar var.Oyuna dört kişilik bir grupla başlıyorsunuz. Budört kişi noble, swordman, mercenary, thief, alchemistve monk gibi klasik FRP karakterlerindenseçiliyor. MicroProse Darklands'la kalitesini sürdürmeyedevam edeceğe benzer...AMIGA DÜNYASI 12


GRAFİKGeçen sayılarımızda açıkladığımız Convertertarzı programların bir yenisi geldi.İşte sizler için bu grafik utility'sini hemenaçıklıyoruz. Yine istediğiniz gibi bütünyazıyı tek sayıda bitiriyoruz.Oyunları severek oynadığınızı biliyoruz,ama biraz da utility programlanın kurcalayalımderseniz tam yerine gelmiş olursunuz.Çünkü bu program assembler öğrenenkişilerin ve utility meraklılarının arşivindeolması gereken bir program. ŞimdiIFF Master Converter'in ne işe yaradığınıve nasıl kullanıldığını öğrenelim.IFF Converter nedir? Ne işe yarar vekimler kullanır?Converter'lar bir dosyayı (file) başkabir cins dosya haline getirmeye yararlar.Örneğin bir "IFF" Picture yani DeluxePaint ile kayıt edilmiş herhangi bir resmi"IFF" Master Converter yardımıyla rawresim formatına çevirebilirsiniz. Peki,Raw Resim Forman Nedir?Deluxe Paint ve Deluxe Paint türü programlar,bilindiği gibi herhangi bir resimdosyasını "LFF" picture olarak kayıt eder.Bu resim formatı, standarttır. Yani siz birresim yapıp Afrika'ya da gönderseniz,oradaki biri o disketi alıp içindeki resmigörebilir. Raw resim formatı ise standartlaşmışbir format değildir. Bu, Assemblerile uğraşan arkadaşların kullandığı, hattaçok kullandığı formattır. Assembler ileuğraşan arkadaşlar bilirler. RAW forma-tındaki bir resmi kullanmak oldukça basit.İsteyenler IFF resimde kullanır, ama buişin makbulü RAW formatıdır.Aslında Raw'a resim formatı demekyanlış olur. Çünkü Raw, sayılardan oluşmuştur.Biz "IFF" resimleri DiskMastergibi programlarla görebiliriz; ama Raw'igöremeyiz. Raw formatındaki resim dataları.Deluxe Paint'de yüklenmez ve bunlardaçoğunlukla palet bulunmaz. RAWresimlerin renk paleti, assembler sourcekodun içinde yazılır. Ama isteyen programcıCONVERTER kullanarak bu paletiresmin arkasına ya da önüne yerleştirebilir.Programın özelliği sadece bu kadar dadeğil. Bunlara biraz sonra değineceğiz.Daha önce dergimizde, Kefrens "IFF"Converter açıklanmıştı. Bu programın bazıözellikleri, Kefrens convertere benziyor.Ama Kefrens converter'dan çok dahaiyi ve geliştirilmiş bir grafik utility'si.Eğer sadece basit introlar ya da demolaryapıyorsanız. KEFRENS size yeterli olacaktır.Ama oyun ya da blitter işlemleri veboblarla uğraşıyorsanız, bu programı kullanmalısınız.PROJECT MENU:* Load Picture: Herhangi bir resimdosyasını yüklemeye yarar. Eğer resimIFF ise, hiçbir şey sormadan doğrudanyükler. Ama IFF değil de RAW ise. bizeşu sorulan sorar.Width : Resmin en olarak genişliğiHeight: Resmin boy olarak yüksekliğiOffset: Boş geçin1-7 : Bir ile yedi arasında sayı. Bu sayılarınanlamı kısaca şudur:1 = Bir bitplane. tek renk2 = İki bitplane, iki renk3 = Üç bitplane, sekiz renk4 = Dört bitplane. onalü renk5 = Beş bitplane. otuziki renk6 = Altı bitplane.altmışdört renk7 = Ham, dörtbin doksan altı renkReturn : Verdiğiniz bilgileri kabul ettirmeişlemidir. En sona gelince verdiğinizdeğerler göz önüne alınarak yükleme işlemiyapılır.Space : Eğer verdiğiniz bilgiler yanlışsa,space'e basarak tekrar bilgileri girebilirsiniz.Load . Bütün bilgileri girdikten sonraLoad seçeneği ile file'ı yani resim dosyasınıyükleyebilirsiniz.Esc : Girdiğiniz bilgilerin hepsini iptalederek bu işlemden çıkar.* Save Picture : Ekrandaki resmi disketekayıt eder. İki seçeneği vardır./)- As Raw Data : Ekrandaki resmi disketeRaw file olarak kayıt eder.2)- As IFF/ILBM . Ekrandaki resmi disketeIFF file yani standart resim dosyasıolarak kayıt eder.* Save Brush : Brush yani fırça olarakaldığımız resmi diskete kayıt etmeye ya-CEM TANIK & TUNÇ DİNDAŞrar. Save Brush'in da iki seçeneği var:1)- As Raw Data : Brush olarak aldığımızresmi diskete Raw file olarak kayıteder.2)- As IFF/1LBM : Brush olarak alınanresmi diskete IFF olarak kayıt eder.Project menüsündeki "LOAD" ve "SA-VE" işlemlerinde karşımıza KefrensConverter'da olmayan güzel seçeneklerledolu bir file seçme menüsü geliyor. Bumenüde çok kullanışlı seçenekler mevcut:Pareni: Bir altdirectory'ye geçmeye yarar.Volume: Karşımıza directory listesi çıkar;buradan istediğimiz directory ya dadisketi seçip dosyaları alfabe sırasına göredizer ve ekrana getirir.Re-Read: O anda bulunan directory'yitekrar okur.Date: Dosyaların kaydediliş tarihlerinigösterir.Size: Dosyaların uzunluklarını gösterir.Make Drawer: Yeni bir directory açmayayarar.Delete: Bir file'ı silmeye yarar.Cancel: İptal.Loadit: Seçilen programı yüklemeye yarar.* Preferences: Bu menüde programyüklenirken yapılacak işlemler gösterilipbazı ekstra özellikleri aktif hale getirir.Bunlar kısaca şu özelliklerdir.* Rulers: Ekranda bizim göremediğimizbir cetvel bulunur. Bunu açıp kapamayayarar.* Bitplanes save method: Herhangi birresmi raster metoduna göre kayıt eder.* Palette: Renk paletini resmin önüneveya arkasına eklemeye yarar. Behind seçeneğipaleti resmin önüne. Before ise paletiresmin sonuna ekler.* Separete palette save: Resmin renkpaletini diskete kayıt etmeye yarar.* Asm source = Paleti diskete sourceolarak kayıt eder. $fff,$e01 gibi.* Asm source for copper-list = Paletidiskete copper source olarak kayıt eder.$180.$fff,$182,$16a* Binary = Paleti data olarak kayıt eder.* Sprites save method : Brush olarakAMIGA DÜNYASI 14


GRAFİKaldığımız bölgeyi diskete kayıteder.* Asm Source Files : Sprite'ıdiskete assembler olarak kayıteder.* Binary : Sprite'ı diskete dataolarak kayıt eder.* Extra Blitter words :Assembler'da blitter kullanırkenresmin sağında veya solunda boşlukbırakır.> Left : Solda boşluk.> Right: Sağda boşluk."Q" tuşu, preferences bölümünüiptal eder."Esc" tuşu, düzenlediğimiz preferences'ikullanır."X" tuşu, preferences'] diskete kayıleder.* About: Programı yapan kişiler hakkındakısa bilgiler verir. Bu converter'ıbirçok utilily'den tanıdığımız JUN1X yapmış.Bildiğiniz gibi JUNIX, ARCANEgrubundandır.* Quit: Programdan çıkış için kullanılır.TOOLBOX MENUSU* Brush: Brush almak için kullanılır.* Fix Brush Size: Bizim belirlediğimizbrush büyüklüğünü örnek alır. Yani bir resimüzerinden aynı boyutta brush'lar almayayarar.* Un-Fix Brush Size: Brush büyüklüğünüiptal eder.* Palette : Ekrana renkleri ayarlayabileceğimizbir menu getirir. Zaten bu seçene-ği birçok paint programından tanıyoruz.* Genarate palette: Renk paletinipreferences'da seçtiğimiz şekilde disketekayıt eder.* Save brush mask: Brush olarak aldığımızresmin maskını diskete kayıt eder.Bu işlem BOB yaparken kullanılır. Bu sebepleoyun ve demo programcılarının dörtgözle beklediği bir seçenektir.* Save Picture mask: Ekrandaki resminmaskını diskete kayıl eder. Mask işlemioyunlarda kullanılan bir özelliktir.Program dolu pixelleri "1", boş olan yanizemin rengi kullanılan pixelleri "0" yapar.İşte IFF MASTER programının açıklamasıbu kadar. Özellikle programcılarınişine yarayacak mükemmel bir grafikutility's]. Grafıkerler de IFF resimlerini buprogramla RAW'a (BITMAP) çevirebilirler.Tabii ki unutmadan yazalım aksini ya-pabilmekte mümkün.Şimdi size yeni gelen grafikprogramlarından bazılarını kısacayazalım. Sadece haber niteliğindeolan bu kısa açıklardansonra programlan gelecekaylarda açıklayacağız.► DELUXE PAINT'in yeniversiyonu ülkemize geldi. DE-LUXE PAINT 4. Tin görünüştebir farklılığı yok. Yükleme işlemlerindekihataların kaldırıldığıprogramda birçok yardımcıutility bulabilmek mümkün.Dört disketlik versiyonu almanızıtavsiye ederim. Program disketinin yanındakidisketlerde bolca data ve programmevcut. Eğer DELUXE PAINT 4 ile çalışıyorsanız,bu programa sahip olmalısınız.I KEFRENS IFF CONVERTERS yeniversiyonu ülkemize geldi. Yeni birkaç küçüközelliği ile fazla bir yenilik bulunmayanprogramı, ileride kısaca açıklayabiliriz.I PIXMATE vl.l. nihayet ülkemizde.Başındaki resmin kaldırılması ve color menüsünclekihataların giderilmesiyle iyi birhale getirilen program arlık daha kullanışlı.Bu arada DIGI PAINT 4 yurt dışında piyasayasürüldü. Yakın bir zaman sonra ülkemizegelmesi beklenen programı belkidergimizi okurken bilgisayarcılarınızdabulabilmeniz mümkün.İşte bu aylık bu kadar. Gelecek ay başkabir grafik programında buluşmak üzereherkese bol pixelli günler dilerim.AMIGA DÜNYASI 15


OYUN GRAFİKLERİNE DEVAMSelam grafik severler. Bu ay sizlerle oyun grafikleriüzerine yaptığımız çalışmalara devam edeceğiz.Bildiğiniz gibi oyun grafiklerine bir süre aravermiştik. Ama yine kaldığımız yerden devam ediyoruz.Bu ay sizlere kamyon yani taşıt çizimini öğreteceğiz.Oldukça basit bir çizim olan hu tekniğişimdiye kadar öğrendiğimiz tekniklerle birleştirerekdaha iyi örnekler yanlayabiliriz. Oyunlarda kullanılanküçük taşıt ve benzeri şeyleri yapmak dahakolay bir iş. İlk önce bu birinci denemeyi yapalımgerisi kolay. Şimdi birinci resmimizden başlayalım.Birinci resimde ilk önce her zamanki gibi renklerigörüyoruz. Burada mavi. yeşil renklerinin hakimolduğu bir ton kullanmışız. Sonunda ise tekerlekleriyapmaya yarayacak gri renkler bulunuyor. Sırasıylatüm renk tonları şunlar: 13,15.14 - 11.13,12 -9.11.10 - 7.9.8 - 5,7.6 - 3.5.4-4,4.4 - 2.2.2Şimdi çizeceğimiz arabanın kaba hatlarını belirli-AMIGA DÜNYASI 16


yoruz. Onaya da camı yapıyoruz. Daha sonrada arabanınkenarlarını bir koyu renkle noktalıyoruz. Bu isleme, bildiğiniz,gibi smooth deniyor. Fazla aşırıya kaçmadan koyurenkleri kullanın. Resimde bu işlemi daha iyi görüyorsunuz.Öteki aksesuarları da boyadıktan sonra arabamız bitiyor.Bu aylık bu kadar, unutmayın] Resim yaramamız devamediyor. Yaptıklarınızı bize gönderin. Umarız düşündüğümüzkadar çok katılım olur. Gelecek aya kadar Görüşmeküzere hoşçakalın.yoruz. Dış çerçevesini çizdiğimiz bu araba çok basilbir örnek. İsterseniz ve kendinize güveniyorsanız, arabayıdaha karışık bir biçimde çizebilirsiniz.RF.SİM 2'de yine ışığı sol üstten alıyoruz. Işığın geldiğiyöne göre arabanın içini doldurmaya başlıyoruz.Burada gölge konacak yerlere koyu renkleri kullanarakgölgeler yapın. Metalik bir görüntü vermek içinaçıktan başlayan düz çizgiler çizin. Bu işlemleri büyükolan bölümde daha rahat görüyoruz.- RESİM 3'te tekerlekleri yapıyoruz. Burada grirenkleri kullanıyoruz. Yuvarlak bir çemberi doldum-AMIGA DÜNYASI 17


VIDEO DIRECTORMerhaba arkadaşlar, işte yeni bir konuve yeni bir program daha, pıt »gramımızınadı. Video Director. Yaptığı işler mi? İşteonlar gerçekten muhteşem şeyler ve bizbu programı en ince ayrıntısına kadar sizlereanlatmaya çalışacağız.Öncelikle yaptığı idlerden biraz sözedelim;adından da anlaşıldığı gibi video kamerave video yardımı ile elde edilen görüntülerin,<strong>Amiga</strong> yardımı ile oynatılmasıŞunu da hemen söv I ivelim; bu programlam anlamıyla, bir profesyonel video kamerave video'nun yaptığı tüm işlemleriyapıyor: üstelik uzaktan kumandası bilevar!Gelelim programın yüklenmesine: öncelikleWorkbench'i yüklüyor, daha semaVideo Director disketini takıyorsunuz.DİSKETTEKİ İKONLAR:Bu disketin içindeki ikonlar şöyle1- Readme: Eğer ingilizce bilginiz yeterliise burayı okuyun, ama bilgisi yeterliolmayanlar üzülmesinler, çünkü buradakiaçıklama programı kullanmanıza yetecek.2- Connect.Pic: Bu ıkonu kliklediğinizde.karşınıza <strong>Amiga</strong>'nızı. video kameranızıve 'lığa parçalan nasıl bağlamanız gerektiğinigösteren bir tablo çıkacak, lütfendikkatle inceleyin.3- Genlock.Pic: Bu ikona kirlediğinizdekarşınıza <strong>Amiga</strong>'nızı. Genlock’u ve diğerparçaları gösteren bir tablo çıkacak.lütfen bunu da dikkatle niceleyin4- System: Sistem ile ilgili programlarınbulunduğu [kon,5- Preferences: Kolaylıklar ikonu. yaniprinter seçiminiz vb. şeyler için.6- Shell: Bilindiği gibi shell'e giriş için.7- Trashcan: Yine bilindiği gibi işe yaramayandosyaların atıldığı yer.1.08- Video Director: Geldik en önemliikona yani programı çalıştırabileceğinizikona. Bu ikonu (diklediğinizde karşınıza4 ikon daha çıkacak, bunları imdi sırasıylaaçıklayacağım.a ı Install Drivers: Programda öncelikleyapmanız gereken iş. <strong>Amiga</strong>'nızla beraberçalışacağınız video kamera ve video'nuzutanıtmak- İşte bu işlem için gereken seçenekbu ikonla verilmiş. Bu bölümde sizleresunulan 13 adet drive var:1-AG1960: Bu drive, bir Panasonic modeli.Bunu seçerseniz. VCR bağlantınızıSelectra serial interface olarak kullanmanızgerekir.2-INFRARED: Bu drive genel kapsamlıbir drive olup. Gold Disk Infrared interfaceile kullanılır ve kontrolü programımızdabulunan uzaktan kumanda ile kendikullandığınız VCR'ı veCAMCORDERS'ı kumanda edebilirsiniz.3-LANC 1: Bu drive da Gold DiskLane interface ile kullanılır ve SONY P50sensı kameralarla uyumlu.4-l.ANC 2: Bu da yine Gold Disk LaneInterface ile kullanılır ve SONY F30/F40seri kameralar ite uyumlu.5-LANC 3: Geldik sonuncu LANC "a:yine Gold Disk Lane interlace ile kullanılırve SONY V9 serisi kameralarla uyumlu6-MAM Al. 4 DIGIT: Bu drive'ımız'manually-operated devices', yani eskimodel VCR'i olanlar için. Bunda sadece 4adet digital tape sayacı bulunur. Ancakmaalesef programdaki uzaktan kumandabu drive'da işlemivor.7-MANUAL HMS: Yine eski modelVCR'ı olanlar için: bunlar da sadeceHMS (Hours. Minutes. Seconds) sayacıbulunan VCR'lar. Yine malesef program-Lütfü GÖZGÜCÜ - Mehmet GÖZGÜCÜdaki uzaktan kumanda bu drive'da işlemiyor.8-MANUAL l-IMSF: Bir üstteki seçenekile aynı ancak ilave olarak sayacaSeconds'dan sonra bir de Frames eklenmiş.Yine programdaki uzaktan kumandaislemiyor.9-NEC PC-VCR: Bu drive NEC PV-S98A (PC-VCR) ile kullanılır. Ancak gerçekzaman kod bilgisi yok. Fakat düzenlibir 'Hours, Minutes. Seconds' sayacı var.10-V-BOX I: Üçüncü seçenek olanLANK I ile aynı: yalnız SONY V-BOXinterface"! Control L ile işlem görür.SONY F50 serisi kameralarla uyumlu.11-V-BOX 2: Bir üstteki seçenekle aynı,sadece SONY F3G7F40 serisi kameralarlauvumlu.12-V-BOX CONTROL S: Bu drive daüstteki seçenekle aynı. İlave olarak uzaktankumanda. Control L yerine S ile işlemgörür.13-V-BOX TC: Yine Control L ile işlemgörür ve SONY V801 serisi kameralarlauvumlu.DRIVE TANITIMI:Evel, şimdi sıra size uygun olandrive'lan belirleyip install etmeye geldi.Yukarıda belirttiğim 13 seçenekten CAM-CORDERS olanlar, kameralar için: VCRise. kayıt yapacağınız videomuz için.Şimdi öncelikle SOURCE DECK DRI-VE mızı seçip INSTALL AS SOURCEDECK DRIVER kutusunu klikleyin. Hemenarkasından da RECORD DECKDRIVE’ınızı seçip INSTALL AS RE-CORD DECK DRIVER kutusunu klikleyin.Böylelikle cihazlarınızı tanımlamışoldunuz. Tabii klikleme işleminden öncedisketinizin protect'i açık olmalı.AMIGA DÜNYASI 20


ÖZELb) TRAIN REMOTE: Evet, cihazlanmızıtanımladığımıza göre artık uzaktankumandamızı da test edip ayarlayabiliriz.Önce trainremote kutusunu klikleyin. Dahasonra karşınıza bir uzaktan kumandapaneli çıkacak. Sol tarafta TRAIN, sağ taraftaTEST yazıyor. Siz önce TRAIN'iseçeceksiniz. Ama hepsinden önce, yukandakimenüden Signal Bıırsts'ü (Sinyalşiddeti) ayarlayın (1-5). Dahasonra, yine yukandaki menüdenDECK'leri sırasıyla seçipTRAIN'in allında bulunan"Play, Stop, Pause, Rewind,FFvvd, Record" kutularınıklikleyin. Bu işlemi bitirdiktensonra TEST bölümüne geçin veyine sırayla TEST'in altındakikomutları klikleyin. eğer birproblem yoksa sıra kaydetmeyegeldi. Aşağıda bulunan SAVEDATA FİLE kutusunu klikleyinve işlem tamam. Tabii yinediskinizin protect'i açık olsun.Trainremote *u kullanabilmeniziçin. yukarıda belirttiğim 13 maddedenuygun olanını seçmeniz gerekiyor. Yani.eski model bir VCR kullanıyorsanız (MA-NUAL olan seçenekler 6. 7. 8). trainremoteişinize yaramaz. Boşuna denemeyinprogramınız kitlenir.c) VDATA: Bu ikon, tanımladığız cihazlarıninstall edildiği ikondur. Yaptığınıztüm install'lar buraya kaydedilir.d) VIDEO DIRECTOR": Geldik anaprogram ikonuna. Kliklediktensonra eğer bağlantılarınızda veinstall'larda bir hata yoksa,doğrudan program; hata varsa,hata mesajı çıkar. Gerekli düzeltmeleriyaparsınız.Sıra geldi menülere:1-PROJECT: Burada 6seçenek var:a) NEW: Yeni bir sayfa açmakiçin.b) LOAD: Önceden yapılmışküpleri çağırmak için.c) SAVE: Yapılan küplerinkaydı için.d) PRINT: Yapılan küplerin printer'danÇıktısını alabilmek için.e) ABORT: Yapımcı firma reklamı.f) QUIT: Programdan çıkmak için.2-COMMANDS: Burada iki seçenekve onların alt seçenekleri var:a) ASSEMBLE OUTPUT TAPE: Yapılankliplerin bir araya getirilmesi.Hunini için 3 seçenek var:a1) FROM I1R\I CUP.İlk küpier. itibaren.a2) 1 ROM SELECTEDCUP Seçilen herhangibirklipten itibaren,a3)CREATE PRINTOUT:Printout yaratmac) CALIBRATE SOUR-CE TYPE: Esas klip içinkalibrasyon ayarı.Bunun için 4 seçenek var:AMIGA DÜNYASI 22b1) FROM START OF TYPE: Başlangıçtipinin kalibrasyon ayarı geçerli olur.b2) FROM CUP START: Başlangıçklip'inin kalibrasyon avarı geçerli olur.b3) FROM CUP END: Son küp'tekikalibrasyon ayarı geçerli olur.M) FROM LAST PRINTOUT: Son printoutalma esnasında kullanılan kalibrasyonayarı kullanılır.3-EVENT LIST: Listeleme bölümü.Burada 4 seçenek var;a) IMPORT ASCII: Dışarıdan ASCIIolarak liste almak.b) EXPORT ASCII: Yapılan ASCII listelerindiskete kaydı.c) COLLAPSE SCENES: Yapmış olduğunuzgörüntünün açılıp, kapanmasınısağlar.d) EXPAND SCENE: Yapmış olduğunuzgörüntüyü büyütmeye yarar.4-TAPE LIBRARY: Kaset belirleme bölümü. Burada 6 seçenek ve onlarınalı seçenekleri var:a) LIBRARY WINDOW: Burası sizekullandığınız ya da kullanacağınız bantlarınüstesini verir.b) SORT: Bantları SORT eder. yani sıralar.Bunun 3 seçeneği var:bl) BY TAPE: Sadece bantlar içinSORT.bl) BY CLIP: Sadece küpler için SORT.bS) BY TAPE & CLIP: Hem bant, hemde küpler için SORT.c) SHOW: Burası bantların gösterimininseçildiği yer.Bunun için de 3 seçenek var:el) ALL TAPES: Bütün bantlarıngösterilmesi için.c2) CURRENT TAPE: Sadece oanki bantın gösterimi için.c3) SELECTED TAPES: İstediğinizbantları işaretlemek suretiylegöstermek için.d) SELECT TAPE: Bant seçmekiçin kullanılır.e) RENAME TAPE: Bantlarınisimlerini değiştirmek için kullanılır.f) DELETE TAPE: Bantları silmekiçin kullanılır.5-OPTIONS: Seçenekler bölümü.Burada 7 seçenek var:al RECORD TIME: Kayıt zamanı. Eğerislerseniz kayıl süresini görebilmeniz için.b) SEQUENCE NUMBERS: Sıra numaraları.Bunu da isteğinize bağlı olarak görebilirsiniz.c) SPEAK MESSAGES: Eğer isterseniz,<strong>Amiga</strong>'nız tüm uyanları size konuşarakiletebilir.d) GENLOCK: Genlock seçimi için. 2seçeneği var:dnSUPERGEN200()Sd2) OTHER GENLOCK: EğerSUPERGEN 2000S kullanıyorsanızyukarıdakini, başka GEN-LOCK kullanıyorsanız bu seçeneğiseçeceksiniz.e) INTERLACE: Ekranı INTER-LACE olarak değiştirir.f) SET PRO-ROLL TIME: Bantınsarım zamanım ayarlamaya yarar.g) SAVE OPTIONS: OPTIONSmenüsünde yaptığınız işlemleridiskete kaydeder.Evet menüleri bitirdik. Sıra ekrandabulunan bazı işaretlerin anlamlarınageldi.İKONLAR:TAPE: Bu kutuda kullanılan ya da seçilenbantın ismi yazar.CLIP: Bu kutuda küp isimlerini görebilirsiniz.EJECT: Banımızı çıkarmaya yarar. Yaniiptal etmeye.START: Başlangıç sayacını gösterir.END: Bitiş sayacını gösterir.ADD: Klip'e eklemeleryapmanızı sağlar.' SAVE: Kayıl için.CLEAR: Küpleri silmekiçin.MAKAS: İstediğiniz birbölümü silmek için.FOTOĞRAF MAKİNA-SI: İstediğiniz bölümleri


ÖZELçoğaltmak için.SİLİNDİR: Undo komutununişlevini görür.AŞAĞİ OK: Küp isimlerini seçmekiçin aşağıya kaydırır.SCENE» ve SCENE«: Görüntüleriileri ve geri almaya yarar.SPLIT: Küpleri ayırmaya yarar.OVERLAY: FADE ayarını yap-mak için. Yani görüntünün yok olmasüresini ayarlamak için.RESET: Yapılan işlemlerireset'lemek için.CAL: Yukarıda menülerde açıkladığımkalibrasyon ayarını ekrandanyapmak için.Ayrıca uzaktan kumanda kulla-nanlar da RESET'in yanındaki kumandapanelini kullanacaklar.KLİPLER NASILYARATILIR?Peki. küp" leh nasılyaratacaksınız?Öncelikle, video kameranızla istediğinizbir görüntüyü yakalayın.Daha sonra bunu birinci klip olarakprogramınızda tanıtın. Eğer dahafazla klip tanıtmak istiyorsanız,aynı işlemi yaparak sıraylaklipslerinizi tanıtın. Gerekli birleş-tirmeleri ve değişikliklerinizi yaptıktansonra video'nuza kasetinizitakın ve kayıt işlemini tamamlayın.Burada tekrar belirtiyorum eğerkullandığınız interface programdakiuzaktan kumanda ile uyuşuyorsavideo'nuzu buradan kumanda edebilirsiniz.Evet. geldik programımızın sonuna,şimdi sizlere birkaçönemli hususta bilgi vereceğim.Lütfen burayı dikkatleokuyun ve uymaya özengösterin:Bu programı kullanabilmeniziçin gerekli olan şeylerinbaşında, tabii bir <strong>Amiga</strong>gerekli. Bunun yanındaara bağlantılar için özelkablolar, bir CAMCOR-DERS ve bir uzaktan kumandasıolan VCR gerekli.Bu kablolar, <strong>Amiga</strong>'nınserial portu ile ikinci joystick portunabağlanacaktır.AMIGA'NIZI. VİDEO CİHAZ-LARINIZI VE İLGİLİ KABLO-LARINIZI BAĞLAMADAN ÖN-CE MUTLAKA KAPATMIŞ OL-MALISINIZ. EĞER AMIGAAÇIKKEN BAĞLANTI YAPMA-YA ÇALIŞIRSANIZ. CİHAZLA-RINIZA ZARAR VEREBİLİRSİ-NİZ.Gelelim kullanacağınız hafızaya.Eğer 512K kullanıyorsanız, hiç heveslenmeyin;çünkü bu programiçin en az 1MB gerekli. 1MB'ta daçok şatafatlı küpler kullanırsanız,programı kilitleyebilirsiniz.Bu yüzden öncelikle basit şeyleryapın. Evet. hepinize başarılar dilerim.Hoşçakalın...DAİMA...UÇABİLSELERDİ...Geceden mavi duruluklar içinde sessiz, sakin bıraktığımgökyüzü, sabah bulutlanmış, gri, yağmur dolu... Uzaklardaha bir kızılötesi, fırtına habercisi... Bahçemi ne güzelderleyip toparlamışım... Kameriyemde sarmaşıklar... Hemenaltında dostları bekleşen masalar, sandalyeler...Güller bir yanda renk renk, Karanfiller, menekşeler, begonyalar,akşam sefaları, mis kokulu sümbüller... Dahaötede baharla pıtırak pıtırak aşmayı bekleyen ekinler...Yıllarımı almış hepsi...Bu sabah ortalık bl tuhaf... Sıkı bir sağnak, şimalden birdeli rüzgar... Yeni tohumlar beynimde... Yine de kaygılıyımbahçemden yana... Doğru arka bahçeye... Vaktiyleölmüş ağaçlardan otuz-kırk ağır gövde, testere, çekiç,macun ve çiviler...Yağmur yağdı yağacak... Ekinler yine ekilir, lakin ekmeklebüyümüyor dostlar Tufan öncesi bir gemi yapmalıyım...Günlerce sürdü inşaat...Tüylü kalemlerle parşömen kağıtlara yazılmış çağrılargönderildi dostlara... "Dostlar, ortalık tuhaf görünüyor,yağmur yağdı yağacak... Fırtına ardında tepelerin... Birilerikoştururken, bilerek bilmeyerek ezebilirler çiçeklerimizi...Kaçışanlar arasında değilseniz, arka bahçedekiahşap gemime gelin..." Gibisinden birşeyler...Gelen geldi...Sağnak, fırtına, seller aldı her yanı...Şöylebir yükseldi, yola çıktı gemi...Burunda Kızılderili duruşuyla yeni sahiller arandı aylarca...Çok soğuktu... Üşüyenler gövdeden tahtalar söküp yaktılar...Gemi ahşaptı... Yandı, battı...Gömülüşü hissettiğimden, günler öncesinden üst güvertedeuçma kursları verdim kendi kendime... Kimseler gelmedi...Gizli gizli bakıp, uçmayı öğrenmeye çalışanlarkaçmadı gözümden...Gemi battı... Değişik yönlere yüzmeye başladı dostlar...Belli belirsiz gümüşi kanatlarımda seyrettim olup bitenlen...Bazıları bir adaya yöneldiler... Uçup, adanın yerlileriylekonuştum onlarda önce... "Gelenler bizdendir... Yardımedin... Yardım edelim... Kuru giysiler, yiyecek, sıcak yatak...Bizdendir hepsi..."Dostlarım sahile doğru yüzerken korkuyorlardı... Dostçakarşılandılar... Benimle uçmadıkları için kızmadım... Dostlarımdı...Ölümden döndüklerini gördükten sonra huzurla uçup gittim...Yeni sahillerin keşfine...Işık hızında yeni renkler buldum asırlarca...Asırların ötesinde zamansızlığı ..Mekansızlığı...Hiçbir yere ait olmadığımı hissettiğim an, her yere ait olduğumu...………..içimizde en son kalan İlkel (I) duygu "hasret" galiba...Dostlarımı özledim...Yönsüz ve zarif bir dalışla alçaldım onları bıraktığım adaya...Tam onlara gözleri sevinç yaşlı çocuklar gibi anlatacakkengördüklerimi, benden ayak bastı parası istediler...Basmıyordum ki, görmediler...Yepyeni bir medeniyet kurmuşlar adaya...Otoyollar, bilgisayarlar, dev iletişim ağlarında İletişimsizlik...Şu kadar metrekare içinde yaptıkları tatlı bir gurur yerleştirmiştiyüzlerine...Oysa daha ötelere gidebilirlerdi...Uçabilselerdl...Denemediler...İlhan İREMAMIGA DÜNYASI 23


DİLLERAMIGACENKER ÖZKURTC yolculuğumuz devam ediyor. Bu ay da aynı şekilde yeni örneklerimizile yazımızı sürdürüyoruz.Hatırlayacağınız gibi. geçen ay Menudesign adı altında bir örnekprogram üzerinde çalışmıştık. Bu örnek ile kendi utilityprogram arşivimizi hazırlayabiliyor ve çalıştırabiliyorduk. Bu örneğimizinen büyük faydası, bizlerin de artık kendi utility programlarımızıhazırlayabileceğimiz! görmüş olmamız.Yeni örneklerimize geçmeden önce. Compile ve Link işlemleriiçin kullanabileceğimiz parametre listesini vermek istiyorum. Buparametreler ile programımızın hafıza modelini, hangi hafızabölgesinde bulunacağını, asssembler listesini isteyip istemediğimizibelirtebiliyoruz. Bu sayede, örneğin programımızın assemblerlistesini incelememiz mümkün olabiliyor. Dikkat edin; Assemblerlistesi dedim!! Dikkat!! Dikkat!!.. Buradan da anlaşılacağıgibi, C derleyicimiz aynı zamanda bir assembler derleyicisi.Yazmış olduğumuz C programı. Compile vasıtasıyla assembler'açevrilir. Fakat siz bu assembler listesini göremezsiniz. Görebilmeniziçin aşağıda vermiş olduğum parametre listesini kullanmanızgerekiyor.Compiler Parametreleri:-a assemble etmeden uzantısı .asm olan dosyayı yarat-c link etmeden uzantısı .0 olan dosyayı yarat-s uyarı mesajlarını yazmadan compile et-t C source cümlelerini assembler listesine at+c geniş code'lu hafıza modelini kullan+d geniş data'lı hafıza modelini kullan+1 integer ve sabitleri 32 bit'lik long'a çevirLink Parametreleri:-Iname ihtiyaç oları module'ü name.lib'ıe ara+C[cdb) code, data ya da bss'leri chip hafızaya yükle+F[cdb] code, data ya da bss'leri fast hafızaya yükleCompiler ve Linker parametreleri ayrı ayrı verilmiştir. Örneğinbir programımızın asssembler listesini görmek istersek, compilesırasında:cc -a prog.cyazmalıyız. Bu sayede Compile programı C programının asssemblerlistesini çıkaracaktır. İstersek bu Liste üzerinde değişiklikyaparak yeniden compile edebiliriz. Gelecek ay bu konu üzerindedaha geniş olarak duracağız ve C programlarımızda asssemblerprogramlarımızı çağırmayı öğreneceğiz.Yukarıdaki parametreler Aztec C Versiyon 3.6 içindir. Elindeyeni versiyon 5.0'ı olanlar bu parametreleri şu şekilde kullanacaklar:cc -3 -a prog.cBu konudaki geniş bilgiyi disketinizdeki doküman dosvalarındanöğrenebilirsiniz.Link işlemleri sırasında, programımızı istediğimiz hafıza böl-gesine (Chip ya da Fast) atabiliriz. Bu işlem özellikle assemblerprogramları yazdığımızda işimize yarayacaktır.Şimdi bu ayki örneklerimize geçebiliriz. İlk örneğimiz, joystickya da joystick portlarımızı kontrol için. Programı çalıştırdıktansonra joystick'imizi hareket ettirerek hangi yönün sağlam ya dabozuk olduğunu öğrenmemiz mümkün. Programımız tamamıaşağıda olduğu gibi:#defıne PORT 2short *joy=0xdff008+2*PORT;char*cia=0xbfe00l;main()}while(1) {if(*joy&2) printfC'SOL");if(*joy&512)printf("SAG");if((*joy»l**joy)&1) printf'("ASAGI");it'((*joy»l A *joy)&<strong>25</strong>6)printf("YUKARI");if(!(*cia&64*PORT))printf("ATES");printf(“\n”):}İlk satırdaki önişlemci komutu ile, PORT macro sabitini belirtiyoruz.Burada 2 sayısı 2. portu kullanacağımızı belirtiyor. Aynışekilde I. portu da kontrol etmemiz mümkün.Diğer satırda "joy" değişkeni short tipinde tanımlanıyor. Aynızamanda bu değişkeni pointer olarak tanımlayarak joystick portuııugörüntülemesini de sağlıyoruz. Portu görmemizi sağlayanadres." hex olarak 0xdff008+2*PORT'dir. short tipindeki değişkenler,2 byte'lık bir yer kaplamaktadır. Bu adres de aynı şekildebize 16 bitlik bir sayı ile geri döneceğinden, biz de short olaraktanımladık. Tanımlarken short yerine WORD tipi yazmanız damümkün. Çünkü short ve WORD tamamen aynı özelliklere sahiptir.Fakat WORD tipi kullanırken, programınızın başına#include yazmanız gerekir. WORD bu dosya içerisindeshort olarak define edilmektedir.İkinci satırda 'fire' tuşunu kontrol için 'cia' değişkenini0xbfe001 adresini görüntüleyecek şekilde tanımlıyoruz. Sonrakisatırlarda ana programa girerek 'while' komutu ile sonsuz birdöngüye giriyoruz. Döngü içerisinde 'if' satırları ile joy değişkenininbit durumunu kontrol ediyoruz. Örneğin joystick'i sola çekerek0xdff008+2*PORT adresinin 2. bit'inin ' 1' olup olmadığınıöğrenerek durumu ekrana yazıyoruz. Diğer satırlarda da aynı şekildebu adreslerin bit durumlarını kontrol ederek döngüye devamediyoruz. Döngüden çıkmak için klasik hareket 'Ctrl-C yapıyoruz.Bu ayki ikinci örneğimiz günün tarihini ve saati öğrenmemizisağlayan kısa bir program. Bu iş için iki komut kullanıyoruz. KonıutlarAztec firmasının hazırlamış olduğu kütüphanede mevcut.İlk komut timer'dan zamana karşılık bir değer okuyor. Timer bilgisayarımızıniçerisinde devamlı çalışan bir sayıcı olarak çalışıyor.Daha sonra biz bu değeri okuyarak 26 byte'lık bir diziye çeviriyoruz.Diziyi ekrana yazarak sonucu görüyoruz.main(){long *tloc;long *clock:/* Timer'dan zamana karsilik bir değer okur */time(tloc):/* Bu değeri 26 karakterlik ASCII ye çevirir */clock=ctime(tloc):printf("%s\n" .clock):Diğer programımız ikinci örneğimizin daha gelişmişi. ProgramAMIGA DÜNYASI 24


çalıştıktan sonra bir window açarak tarih, saat ve hafıza durumunugörüntülüyor. Ayrıca programı <strong>Amiga</strong>Dos'tan run komutu ileMultiTask olarak çalıştırmak mümkün. Şimdi programımıza birgöz atalım;/*STATUS (c) 9.1.<strong>1992</strong> by CENKER OZKURT */#include #include #include #include #include #include struct NewWindow windef = {200. 0. 440, 22.-1,-1.CLOSEWINDOW,WINDOWCLOSEIWINDOWDRAG ,NULL. NULL,NULL.NULL, NULL. 0, 0. 0, 0,WBENCHSCREEN}:struct GfxBase *GfxBase;struct IntuitionBase *IntuitionBase;struct Window *win;struct RastPort *rp;main(){long *tloc;long *clock:long c[24];char *msg;char a[ 100];int ChipFree.FastFree;IntuitionBase = OpenLibrary ("intuition.library", 0);GfxBase = OpenLibrary ("graphics.library", 0);win = Open Window (&windef):rp=win->RPort;SetTaskPri(FindTask((char *) 0), -128);SetWindowTitles(win,"STATUS(c)<strong>1992</strong> by Cenker OZKURT",0);while(l) |if (msg = GetMsg (win -> UserPort)) |ReplyMsg (msg);Close Window(win);CloseLibrary(GfxBase);CloseLibrary(IntuitionBase);return;}time(tloc);cIock=ctime(tloc);strncpy(c,clock.24);ChipFree = AvailMem (MEMF_CH1P);FastFree = AvailMem (MEMF_FAST);sprintf(a."%s CHIP=%d FAST=%d",c,ChipFree.FastFree);Move(rp.23.18);Text(rp.a.strlen(a));}}Programın ilk satırlarında #include önişlem komutları ile gerekliolan macrolar ve fonksiyonlar tanımlanıyor. Struct satırlarındakullanılan yapılar belirleniyor. Main() fonksiyonu içerisindeIntuition ve Graphics Library Meri açılıyor. OpenWındow() ilewindow'umuz hazırlanıyor ve SetTaskPri() ile çalışmaya başlayanprogramın task'lar arasındaki öncelik sırası belirleniyor. -128en düşük değeri belirtiyor. Öncelik sırası -128 ile +127 arasındaDERLEYİCİLERayarlanabilir.Sonraki satırda aynı şekilde sonsuz döngüye giriyoruzGetMsgO fonksiyonu ile window'dan mesaj gelip gelmediğinikontrol ediyoruz. Window'u kapama mesajı geldiğinde 'if bloklarınagirerek programdan çıkıyoruz. Aksi takdirde alt satırlarageçilerek tarih, zaman ve hafıza durumunu öğreniyor vewindow'a yazıyoruz.Bu ayki üçüncü ve son programımız da C'de kayan yıldızlar!Birçok demoda karşımıza çıkan bu yıldızlan ben de C'de sizleriçin hazırladım. Programımız çalıştıktan sonra ekranın ortasındanbize doğru yıldızlar kayacaktır. Programımızın bazı avantajlarıda bulunmakta. Bunların başında kayan yıldızların hızını ve sayısınıayarlamak geliyor. Bununla birlikte yıldızların hangi noktadanbize doğru geleceğini belirleyebiliyoruz. Programın mantıkkısmım anlamayı size bırakıyorum. Eğer bunu anlayabilirsenizyıldızlan tersine sizden uzaklaştırabilirsiniz. Şimdi programımızıinceleyebiliriz:/* Programming by Cenker OZKURT */#include #include #include #dcfine NSTARS 30struct IntuitionBase *IntuitionBase;struct GfxBase *GfxBase;struct NewScreen scrdef = {0, 0, 320, <strong>25</strong>6,1, /* # planes */-1,-1,NULL,CUSTOMSCREEN,NULL, NULL, NULL, NULL};struct NewWindow windef ={0,0. 320. <strong>25</strong>6,-1.-1,CLOSEWINDOW.WINDOWCLOSE.NULL, NULL, NULL, NULL, NULL,0,0,0. 0,CUSTOMSCREEN};struct Window *win;struct Screen *scr;struct RastPort *rp;int x[NSTARS], y[NSTARS|, z[NSTARS];AMIGA DÜNYASI <strong>25</strong>


DİLLERint xo|NSTARS], yo[NSTARS];long seed:main (){int xs. ys;long *msg:int magic, inc;register int i, fz:magc=128;inc=6;openstuff ();SetRasl(rp. 0L);SeıRGB4 (&(scr -> ViewPort), 0L, 0L, 0L,0L);SetRGB4(&(scr-> ViewPort), 1L, 15L. 15L, 15L);for (i=0; iNSTARS; i++) {if((z[i] -= inc) 19 || ys < 0 || ys > <strong>25</strong>5) {point(i):}else {SetAPen(rp, 1L);WritePixel (rp,xs,ys);xo[i|]= xs; yo[i]=ys;}}İf (msg = GetMsg (win -> UserPort)) {ReplyMsg (msg)Break;}}closestuff ();{point(i)register int i;{x[i]=rnd(<strong>25</strong>6)-128;y[i]=rnd(150)-75;z[i]=<strong>25</strong>5{Openstuff ();{if (IntuitionBase = OpenLibrarv ("intuition.library"),0L))) {printf ("Intuition open failed.");closestuff();}if (!(GfxBase = OpenLibraıy ("graphics.library",0L))) {|printf ("graphicsopen failed.\n");closestuff();}if (!(scr = OpenScreen (&scrdef))) {printf ("Can't open screen.\n");closestuff();windef.Screen = ser;if (!(win = OpenWindow (&windef))) {printf ("Window painted shut.\n");closestuff();}rp = &(scr-> RastPort);}closestuff (){if (win) CloseWindow(win);if (ser) CloseScreen(scrr):if (GfxBase) CloseLibrary(GfxBase);if (IntuitionBase) CloseLibrary(IntuitionBase);}rnd(max)int max:{int result = (int)(seed % max);long datevec[3], *DateStamp();if (seed = 0L) {DateStamp (datevec);seed = (UWORD) (datevec[1] * datevec[2]);} else {if (seed > 0xS0000000L) seed = ((seed


ÖZELPROWRITE 3.2Evet, gelelim işin ciddi kısmına. Prowrite,aslında tam anlamıyla bir kelime işlemci.Yani sadece bizim gibi ufak yazılaryazanlar için değil, gerçek yazarlar için deyeterli olabilecek bir program. Ve bencebu versiyonu daha kullanılabilir, insanıngözünü daha az korkutuyor. Önce programıngenel yapısından bahsedeceğim,Programda her yazı bir pencerenin içindedurur ve bunlar taşınabilen, öne veya arkayaatılabilen, boyutları değiştirilebilenklasik workbench pencereleridir. Bu pencerelerinsağ ve altındaki ufak okları veyayine burada bulunan kaydırma kutucuklannıkullanarak yazıyı yukarı, aşağı, sağaveya sola kaydırabiliriz. Sol alt köşedenhangi sayfada olduğumuzu öğrenebilir,bunun yanındaki okçuklarla sayfa sayfaileri veya geri gidebiliriz. Birden çok yazıylaaynı anda çalışabiliriz; herbiri, üstündeadı bulunan bir pencerede gösterilirve o yazıda işlem yapmak için o pencereyikliklemek yeter. Yukarıda bize yardımcıolması bakımından bir cetvel ve bir diziikon bulunur. Bunun dışında herşey sağtuşla ulaşılan pulldown menlilerdedir. Burnenüleri aşağıda açıklayacağım. Yani burayakadar yazı yazma bakımından daktilodanbir farkı yok. Bundan sonra kolaylıklarbaşlıyor: Mouse'la yazının herhangibir yerini kliklediğimizde. ince bir çizgidenoluşan kursor oraya gelir. Yazmayaburadan devam edebilir, araya birşeylerekleyebiliriz. Eğer yazının bir yerindemouse'un sol düğmesinebasar ve basılı tutarakmouse'u gezdirirsek, yazılarınsiyah bir zeminle işaretlendiğinigörürüz. Bu işaretleme,menülerdeki fonksiyonlarınbir kısmı için gerekli.Bunların dışında, yazıdakursor tuşları yardımıyla gezebiliriz.Bu kadar bilgi ile artık menülerin açıklamasınageçebiliriz.PROJECT MENU:NEW: Yeni bir yazıya başlamak için yenibir pencere açar. Eğer hiçbir pencereaçık değilse, bu kullanabileceğimiz üçfonksiyondan biridir. Pencere sayısı sadecehafıza ile sınırlıdır.OPEN: Daha önceden diske kaydedilmişbir dosyayı tekrar yüklemeye yarar.Eğer hiçbir yazı açık değilse, yukarıdamenüde kalan Uç fonksiyondan biridir. Seçildiğindebir pencere açılır. Burada o ansürücüde bulunan disketin dosya listesi çıkar.Burada istediğimiz ismi klikleyip, dahasonrada "open" ikonunu kliklersek, odosyayı yükleriz. Eğer bu pencereyi açtıktansonra yüklemekten vazgeçersek, "cancerikonunu kliklememiz yeterli. Eğeryüklemek istediğimiz dosya bu diskettedeğilse, diski değiştirip "disks" ikonunuCEMAYGÜNBirgün dergiye gittiğimde Kağan'lakarşılaştım. Saçını başını yolarak geçengece Word Perfect'le yaşadığı korkunçtecrübeleri anlatıyor, bu arada programave programcılarına verip veriştirmeyi deihmal etmiyordu. Bütün olaylar benimgayet salakça bir biçimde "AA, sen niyeWord Perfect kullanıyosun ki? Prowriteyok mu sende?" dememle başladı. Kağanönce bana saldırmaya hazırlanıyordu,sonra vazgeçip Mahmure ablaya döndüve "Hssss, yoksa bunun Prowrite'layazmasına izin mi veriyorsunuz? Haa,bu arada kretuarı bir dakka ödünçalabilir miyim?" dedi. Bütün bunlarınsebebini sonradan öğrendim. Prowritedosyalan bizim dergininhazırlanmasında kullanılan Ppageprogramı ile tam uyumlu olmadığındanbizim yazarların çoğu yazılarını Wordperfect ile yazmak zorunda kalıyormuş.Benim bundan haberim yoktu. Hattasöylentilere göre aralarında dilekçetoplayıp insan haklan komisyonunabaşvurmaya bile karar vermişler. Fakat ogün Mahmure abla, Kağan'a sürpriziverdi. Prowrite 3.2 gelmişti ve buversiyonda Ppage dosyası olarakkaydetme imkanı vardı. Kağan'inkabuslan sona ermişti. Benimse halabirşeyden haberim yoktu.klikleriz. Bize o an içine koyduğumuzdisk dahil listesini alabileceğimiz disk,disket ve all directory'lerin listesini verir.Buradan içerideki diskin adını seçip "enter"ikonunu kliklersek, o diskin içeriğinigörebiliriz. Bundan sonra aynı yukarıdakigibi herhangi bir dosyayı yükleyebiliriz.Listede bir alt directory'ye girmek için.onu klikleriz ve tekrar üste geri dönmekiçin "hack" ikonunu kullanırız.CLOSE: Üzerinde çalıştığımız yazıyıkapatmaya yarar. Bunu, yazılar birer pencereolduğu için, pencerenin sol üst köşesindekikutucukla da yapabiliriz. Kapatırken,eğer yazı kaydedilmediyse bizi uyarırve yazıyı kapatmadan önce diskete kaydetmekisteyip istemediğimizi sorar. Burada"yes" ikonu ile yazıyı kaydedebilir,"no" ile kaydetmeden çıkabilir, "cancel"ile de çıkmaktan vazgeçebiliriz.INSERT: Bu seçenekle, yazının içinebaşka bir yazı veya resim sokabiliriz. Re-simler IFF formatında olmalıdır. "Text"seçeneği ile yazı, "picture" seçeneği ile resimyükleyebiliriz. Yükleme menüsü tıpkı"open'da olduğu gibidir.SAVE: Yazıyı, yüklendiği isimde veyadaha evvel kaydettiysek en son kaydedildiğiisimle diske kaydeder. Eğer aynıisimle eski yazının üstüne kaydedeceksek,bu seçenekle bunu çabucak yapabiliriz.Yalnız dikkat edilmesi gereken nokta, buseçenekle üstüne kaydedildiğinden yazınıneski halinin tamamen yok olmasıdır.SAVE AS: Bu seçenek de yazıyı diskekaydetmeye yarar. "New" seçeneği ile yenibir yazıya başladığımızda, bu yazınınadı "untitled" yani "isimsiz"dir. Eğer başkabir adla, mesela hangi yazı olduğunubelli eden "bölüm 1" gibi özel bir adlakaydetmek ya da başka bir diskete kaydetmekistersek, bu seçeneği seçip istediğimizadla kaydedebiliriz. Bu seçilince, aynı"open"da olduğu gibi bir menü çıkar. Buradadosya isimlerinin altında bulunan yeriklikleyerek, istediğimiz adı yazıp, dahasonra da "save" ikonunu klikleyerek buyazıyı kaydedebiliriz. Geri kalan ikonlar."open" ile aynı.PAGE SETUP: Bu program, yazılanbir yazıyı en güzel şekilde kağıda dökmekiçin pekçok özellikle donatılmıştır. Dışarıdanresim alabilmesi, bunun en güzel örneğidir.Bu yüzden sayfa düzeni ve printerözellikleri de oldukça gelişmiş. Bu seçeneksayfa düzeniyle ilgili özelliklerin bulunduğumenüyü açar.Bu menüdeki "paper size",kağnın büyüklüğünübelirtir. Eğer istediğinizoradaki standart boyutlardanbiri değilse,"custom"\ seçip kendiistediğiniz boyutları girebilirsiniz,"reduce or enlarge" ise, yüzdekaç büyütüleceğini/ küçültüleceğim gösterir.Buraya gireceğiniz değer, orjinal boyutununyüzde kaçı kadar olacağını belirler,"print density" seçeneği ile basım yoğunluğunuseçebilirsiniz. Daha yoğun basarsanız,daha güzel gözükür, fakat ooranda da uzun sürer ve şerit harcar, "orientation"ile. altındaki şekillerden de anlaşılabileceğigibi resmin yatay mı yoksadikey mi basılacağını seçebiliriz.PRINT ONE: Bu seçenekle özelliklermenüsüne giremeden hemen bir kopyaalabilirsiniz.PRINT: Bu seçildiğinde önce basımözelliklerini ayarlayabileceğimiz bir menüyegireriz, bundan sonra basım işleminebaşlanır. Bu menüdeki "Quality", yazınınnasıl basılacağını belirler. Bu seçeneklerden"high" ve "normal" yazının grafikolarak yüksek ve normal kalitede basılmasınısağlar. "NLQ" ve "draft" ise, yazınınAMIGA DÜNYASI 28


ÖZELkelimeye bir ek gelmiş olsa aynı olmadığındanbulamaz. Fakat bu seçili değilse vebaşka bir kelimenin içinde bile bu harfcrubu varsa, hemen bularak bize gösterir.Eğer "match upper/lowe case" seçeneğiniseçersek aynca yazdığımızla büyük/küçükharflerin de tutmasını bekler, harflerin aynıolması yetmez. Aramaya eğer en baştanbaşlamazsak, yazının sonuna gelince baştanaramaya devam edeyim mi diye sorar.FIND NEXT: Demin find ile bulduğukelimeden bir tane daha aramak için bunuseçebiliriz. Çünkü program birini buluncaaramayı bırakır.CHANGE: Tıpkı "find" gibi çalışır, fakatbulduğu kelime veya harf grubunu birbaşkasıyla değiştirir. Özellikle bir kelimeyiyanlış bildiğimizi, dolayısıyla bütün yazıdayanlış yazdığımızı farkedince. hepsinidoğru yazılışıyla kolayca değiştirebiliriz.GO TO PAGE: Çıkan pencerede gitmekistediğimiz satfa numarasını girip hemeno sayfaya gidebiliriz.SET MARK: Yazının belli bir yerine(kusorun olduğu yere) görünmeyen birişaret koyar.GO TO MARK: Hemen yazıdaki işaretegider. Böylece yazının bir yerini değiştirirkenbirden yazının başına bakmak gerekseve bulunduğumuz yeri kaybetmekistemezsek böyle bir işaret koyup sonrakolayca geri dönebiliriz.FORMAT MENU:FONT: Bu seçenek, yazımızın güzelgörünmesinde en büyük önemi taşıyan seçenek.Çünkü bu seçenekle yazı yazarkenkullandığımız harflerin şekillerini seçebiliyoruz,düz topaz yazının dışında çok dahaşık, çok daha güzel bir karakter seti seçebiliyoruz.Ayrıca bunların boyudan da çeşitli.Özellikle benim gibi yazıyı son günlere,lıatta güne sıkıştırıp saatlerce yazı yazmakzorunda kalanlar için büyük fontlar ideal.Burada "other" seçeneği ile, disketteki diğerfontları görebiliyor ve yükleyebiliyoruz.Bunu yaparken kliklediğimiz fontlayazılmış bir yazı altta gözüküyor ve sağdao yazının mevcut olan boylarını görüyoruz.Bunlardan bir seçim yapabiliriz.STYLE: Bu yazının değişik stillerde yazılmasınayarıyor. Zaten her stilin adı ostille yazdığından buna bir açıklamayapmaya gerek yok. Ayrıca buradaki "superscript"diğer yazılardan daha üste."subscript" de diğer yazılardan daha altayazı yazmaya yarar.COLOR: Bu yazı için herhangi bir renkseçmeye yarar. Renklerin adlan zaten orenklerle yazılmıştır.ALIGNMENT: Yazının güzelgözükmesiiçin düzgün yazılmış olması gerekir. Buseçenek de bunu sağlamak için konmuş."left" seçilirse satırlar sola, "right" seçilirsesatırlar sağa dayanır. Eğer "center" seçilirsesağ ve sol tarafa boşluklar konularakher satır ortalanır. Bence en iyisi "justified",çünkü bu satırlardaki kelimelerinarasındaki boşluklarla oynayarak her satırınaynı yerde başlayıp aynı yerde bitmesinisağlıyor (bizim değinin yazılan öyleyazılmıştır) ve çok daha güzel gözüküyor.Ayrıca bütün bunlar cetvelin altındakiikon sırasında mevcut. İçine çizgiler çizilmişdikdörtgenler şeklindeki bu ikonlarıklikleyerek hangisinin daha güzel gözüktüğünügörebilirsiniz.SPACING: Satırlar arasındaki boşluğuayarlamaya yarar, "single", tek boşluk; "1-1/2". 1.5 boşluk: "double" iki boşluk bırakmaya;"after" her satırdan sonra, "before"ise her satırdan önce boşluk bırakmayayarar.LINE HEIGTH: Satır yüksekliğiniayarlar, "auto" otomatik ayarlama için.fixed" ise hep sabit kalması için.DOCUMENT MENU:EDIT DOCUMENT: Benim hemen hemen4 saattir yaptığım gibi yazıyı yazmayayarar.EDIT HEADER: Her sayfanın başınaotomatikman konan (tabii kaldırılabilir)bir başlık vardır. İşte bunu seçince onuyazmaya başlarız. Daha sonra "edit document’iseçip esas yazıyı yazmaya devamedebiliriz.EDIT FOOTER: Aynı header gibidir,fakat sayfanın altına konur.SHOW HEADER: Yazdığımız başlığıyazının başında göstermeye yarar.' SHOW FOOTER: Yazdığımız alttakibaşlığı göstermeye yarar.LAYOUT: Sayfa düzeniyle ilgili bir seçenekdaha. Burada kağıdın sağından vesolundan bırakılacak boşlukları veriyoruz."top" üstten, "bottom" alttan, "left" soldan."right' ise sağdan bırakılacak boşluğu be-lirler, "colums number" ile yazının kaç sütunolduğunu belirtiriz. Yani bu sayıyı artııraraksayfamızı iki-üç sütuna bölebiliriz."gap between", sütunlar arsında ne kadarboşluk olacağım belirtir. "type"ta ise, alttakişekillerden anlaşılacağı gibi, yazınınsütunları nasıl takip edeceği seçilir.SPELLING: Bu seçenek, İngilizce yazıyazanlar için. Girilen herhangi bir kelimeyiiçindeki büyük sözlüklerden arayıpbenzerlerini veriyor, böylece imlamızıkontrol edebiliyoruz. Her ne kadar sözlüğeyeni kelimeler eklenebilse de. bunu birTürkçe sözlüğe çevirmenin pek mümkünolacağını, olsa da kullanışlı olacağını sanmıyorum.THESAURUS: "kelime haznesi" anlamınagelen bu seçenek, girilen bir kelimenin,kelime haznesinde olup olmadığımsöylüyor.SUMMARY: Yazdığımız yazı hakkındagenel bilgi edinmeye yarıyor. Burada soldansağa sırayla kaç harf, cümle, kelime,paragraf, satır, resim, sayfa oldu; ortalamakelime ve cümle uzunluğu gibi bilgileribudan edinebiliriz.WIEW MENÜ:ABOUT PROWRITE: Prowrite ve yapanlarhakkında bilgi veren bir pencereaçılır.SHOW INVISIBI^S: Yazım içindegörünmeyen ama programın anladığı, satıratlatmak ve benzeri işlere yarayan karakterlervardır. Bu karakterleri görünürhale getirir.SHOW PAGE GUIDES: Sayfalarınmarjinlerini, kolonlar arası sınırlan belirleyençizgileri görünür hale getirir.SHOW PICTURES: Resimleri görünmezhale getirebilir, getirmeli, getirmeseolmaz. Çünkü resimler görünür haldeykenekranı kaydırmak, yazı yazmak, kısacasıProwrite kullanmak ölüm.SHOW RULER: Yukarıda bir cetvelçıkmasını sağlar ve bize yardımcı olur.Aslında profesyoneller için, çünkü şu anakadar hiç kullanmadım.RULER TYPE: Cetvelin ne göstereceğinibelirler. Mesela santim veya harf sayısıolabilir.Yazının ve gözlerimin dayanma sınınnınsonuna geldiğim şu satırlarda, bir-ikişey söylemek istiyorum. Prowrite 3.2 ileilgili sadece iki kötü olay yaşadım. Birincisiarada sırada yavaş kalması, ama bunormal kullanımda hiç sorun yaratmıyor,mesela resim yerleştirdikten sonra resimlerebakarak yazı yazmak şart değil. Bu tipbirkaç şeye dikkat edince tek kelimeylemükemmel kullanılıyor. Ayrıca bazı insanlara"Şşş, sen daktilo yazan, biraz baksana,neden beni bir denemiyorsun?" diyebilecekbir program. Sevgili ebeveynlerin artık bualetin ısırmayacağını, hatta tam tersineçok faydalı bir alet olduğunu öğrenmesininvakti geldi. Yazar olmayanlar içindegayet iyi bir utility. Yani kısacası "her evelazım". Haa, bu arada başıma gelen ikincikötü olay programın iki diskinden de"Saddam" virüsü çıkmasıydı. Dikkatliolun, ruh sağlığınıza malolabilir!!!AMIGA DÜNYASI 30


OKUYUCUM K u L R Sayın <strong>Amiga</strong> Dünyası Yetkilileri,Öncelikle bi: <strong>Amiga</strong> külhancılarına böylebir dergi kazandırdığınız için sizi tebrik ederim<strong>Dergi</strong>nizi çıktığı ilk günden beri beğenerekokuyorum. Bir <strong>Amiga</strong> 500 kullanıcısı olarakaşağıda sorduğum soruları vanıtlarsanızçok memnun kalacağım.I-SCULPT 4D ile animasyon yapmak içinbir şifreye ihtiyaç var mı? Hu şifre nedir?2 SCULPT4D ile Hi-Res madunda bir resimveya animasyon yapmak için ne kadar hafızayaihtiyaç vardır?3-RAY TRACING çizim programlarındanhafızayı en tasarruflu kullanan programhangisidir?4-IFF modunda veya grafik oranlarıyla aldığımızresimlerle SAMPLE ettiğimiz bir müziğibirleştirip, sonradan bilgisayara disketi taktığınızda(Hemen çalışıp) bu resimle berabermüziğin çalmasını nasıl sağlayabiliriz (Direktolarak!?'5 İki diskettik bir oyunu 5.<strong>25</strong>'lik bir disketinbirinci yüzüne dk disketi. İkinci yüzüne ıkınadisketi yükleyebilir miyim? (Commodore64'deki gibi)6-Kaddafi Virüs Driver ı bozabilir mi? BozarsaDrive'da okumama gibi bir sorun çıkarmı?Barış ÖZKAN Sevgili okurumuz, sorularınıza çok teşekküredip. cevaplarınıza geçiyoruz.1-SCULPT 4D. her açılışında orijinal kitabındanbir kelime sorar. Bu kelime yanlış girilirseprogramın animasyon fonksiyonları hatalıçalışır ya da hiç çalışmaz. Çeşitli bayilerden bukitabın fotokopisini çektirebilirsiniz.2-En az 1 Mbyte, ideal olarak 2 ya da -1Mbyte.3-Belli değil.4-Red Sector Demo Maker ile bu işi kolaylıklayapabilirsiniz.5-<strong>Amiga</strong> 5.<strong>25</strong>'lik disketleri çift taraflı kullandığındanhu mümkün değildir!6-Bir Virüs asla Hardware'i (bu durumdadisket sürücüsü) bozamaz. Olan. diskettekiprogramlara olur. Sayın <strong>Amiga</strong> Dünyası Yetkilileri.Tüm arkadaşlarımın başta yazdıktan gibiböyle muhteşem bir dergiyi bizlerin hizmetinesunduğunuz için çok teşekkür ederim. Şimdisorularıma geçmek isliyorum.1-Birkaç sayı önce bu köşede bir arkadaşımızınmodem ile ilgili sorularını cevaplamıştınız.Bir bilgisayarcıdan modemle iletişimin ikiyoldan olabileceğini öğrendim. Birincisi PTT,ikincisi özel hat kiralama ile. Bu iki seçenek ileilgili neler söyleyebilirsiniz?2-X-Copy Professional'in 6.0 versiyonunugördüm. Bu versiyonun grafikleri haricindebaşka ne gibi farklılıkları var acaba?3 <strong>Dergi</strong>nizde önceki aylarda yayınlananDATABASE' adlı programı yazdım. Ancakprogramı çalıştırdığımda bir satırda hata verili.Bu satırı dergidekiyle karşılaştırdım. Ancakbir farklılık göremedim. Acaba siz mi yanlışyazdınız?Burak GÜRDÂĞSevgili okurumuz sorularınıza teşekkürler,işte yanıtlarınız.1-PTT'den özel modem hatlı kiraladığınızdatransfer işlemleriniz hatasız olur, fakat PTT'yeödeyeceğiniz miktar gönderilen Kbyte miktarıüzerinden hesaplandığından bir hayli yüksekbir fatura ile karşılaşabilirsiniz. Bu yöntemdehat kirası, alet kirası, gibi masraflarınız da olacaktır.Ayrıca Modem olarak da sadecePTT'nin onayladığı düşük hızlı modemleri(3(10-2400 Baud!) kullanabilirsiniz. Modemlerinizinormal telefon hattı üzerinden de çalıştırabilirsiniz.Burada sadece telefon ücreti ödeyeceğinizdenbir hayli karlıdır. Ayrıca hız sınırını?da olmadığından bu yöntemi kullanmanızıtavsiye ederim.2-X-Copy Professional'in 6.0 versiyonu öncekilerdenpek farklı değil, yalnız Disk Optimizeişlemi daha düzgün ve hatasızdır.3-Satırda herhangi bir hata yok. lütfen programınızıyeniden gözden geçirin. Sayın, AMIGA DÜNYASI.İlk önce Türkiye'de böyle müthiş bir dergiçıkarttığınız için bütün <strong>Amiga</strong> Dünyası çalışanlarınıkutlarım. Ayrıca yazılamazdaki samimiyeteözellikle teşekkür ederim. Aşağıdakisorularımı yanıtlarsanız sevinirim.I-Ben Ankara'da oturuyorum, derginizdeokuduğum <strong>Amiga</strong> kulüplerinin hiçbiri Ankara'dayok, ayrıca her yeni çıkan oyunu bulamıyorum.Acaba sizin bu konuda etkili teşvikim::olabilir mi?2-Ben <strong>Amiga</strong>'mı 37 ekran televizyonda kullanıyorum.Birkaç arkadaşım televizyonu bozduğunusöylediler doğru olabilir mi?3-Türkiye'de hızlandırıcı kart satılıyor mu?4-<strong>Amiga</strong> 500 ile <strong>Amiga</strong> 2000 arasındaki farknedir?5-Benim A-500 drive ederken ses çıkartıyor,arkadaşımınki neredeyse duyulmayacak kadaraz çıkartıyor. Birkaç yere sordum klavyedekifarkdan dediler doğru mu? Aydın GENÇ ER Sevgili okurumuz sorularınıza teşekküledip yanıtlarınıza geçiyoruz.I-<strong>Dergi</strong>mizde yayınlanan tüm programlar bizimarşivimizde mevcuttur. Ödemeli olarak teminedebilirsiniz.2-Modülatörlerin bazılarının zamanla TVekranlarını bozdukları doğru. Size monitör almanızıöneririm.3-Akar firması Commodore Show '92" denitibaren çeşitli yabancı hızlandırıcı kanlan veharddiskleri ithal edip satmaya başladı4-A-2000'de aleti genişletmeye yönelik çeşitliboş slotlar bulunmakta. Buraya istediğinizgenişletme kartlarını (hızlandırıcı, harddisk,emulator gibi) takarak bilgisayarınızdan maksimumverim alabilirsiniz. Ayrıca A-2000'inhafızası 1 Mbyte.5-Bu ses, çeşitli A-500 modellerinde kullanılançeşitli disket sürücülerden kaynaklanmakta.Herhangi bir problem yaratma/. Böyle bir ileri;i çıkarttığınız içinteşekkürler.Şimdi sorulanına geçmek istiyorum.l-Prowrite ve deluxe paint'de başka disketlerdennasıl font yükleyebiliriz?2-Doı matrix yazıcıları en iyi destekleyen kelimeişlem ve masa üstü yayıncılık programıhangisidir?3-En iyi sampler programı hangisidir?4-Biı sampler la parçaları kısım kısım sampleettikten sonra bunları nasıl birleştiririz vebir kısmı sample ettikten sonra hemen saveetmelimiyiz?5-Bir midi arabirimi ile noistracker'da orgdakisesleri çıkarabilirmiyiz. Bu nasıl oluyor?6-Bars & Pipes professional programını aldımfakat çok zor geldi Bu programıaçıklayacakmısınız?7-2400 baud modemle daha yüksek baudlumodemler arasında ne fark vardır?8-Modemle. telefon konuşması arasında herhangibir ücret farkı varmıdır?9-Bir yazınızda bazı yerlere üye olarak ülkedışıylada konuşsak ülke içi yazılıyor demişsiniz.Böyle yerler varsa nasıl irtibat kurabilirimve üyelik ücreti ne kadardır?10-Formatlamak disketin ömrünü azaltır mı?Ayrıca size bir tanede tiyo. Moonstone’daoyun yüklenirken return'a basarsam: deme ekranınıgeçersiniz. Size yayın hayatınızda başarılardilerim ve her zaman daha ileriye gitmenizitemenni ederim.Sevgili okurumuz mektubunuza ve sorularınızateşekkürler, işle yanlılarınız.1-Bunun için kullanmak istediğiniz sistemfontunu başka disketlerden Prowrite ya daDPainı disketinizin Fonts directory'si ne kopyalamalısınız.2-Prowrite3-AudioMaster4-Birleştirmek için Merge File komutunukullanacaksınız. Önce ilk sample'ı yükleyindaha sonra Merge File olarak onun arkasına diğersample'larınızı. Evet etmelisiniz.^Çıkarabilirsiniz. Noisiracker'daki midiayarını'ON' durumuna gelirin ve orgunuzdan çaldığınız,sesleri Save Instrument olarak kaydedin.6-Önümüzdeki aylarda bu programı açıklayacağız.7-Yüksek baudlu modemler transfer hızınıarttırır ve bu şekilde telefon faturanızın fazlakabarmasını engeller.8-Hayır, modem de telefon hattına direkibağlandığından hiçbir fark olmaz.9-Bu PTT'nin modem servisidir. Ayrıntılıbilgi için Gayrettepe PTT Başmüdürlüğüne daniş, mafişiniz.10-Hayır, azaltmaz.AMIGA DÜNYASI 32


KISA UTILITY'lerB.A.D. V4.12Tanımı:Disket içeriğini düzenleyerek çalışmasını hızlandırır.Bulunduğu disketler:UnderWaier Dreams Coder Tools v7.0<strong>Amiga</strong>DOS, diğer bilgisayarlardaki DOS'lara oranla daha hızlıve düzenli çalışmaktadır. Fatal <strong>Amiga</strong>'nın ROM software'iningeliştirilmesi için çok az süre ayrıldığından bazı ulak tefek hatalararastlamak mümkündür. Hata olmayan, fakat yine de çok dolaylıbir programlama tekniği kullanıldığından dos library'si yardımıyladosya işletim sistemi çoğu zaman yavaş kalmaktadır.Directory okuma gibi işlemlerin de uzun sürmesinin sebebi budur.<strong>Amiga</strong>DOS. file'ları disketle ilk boş bulduğu bölgeye koyar.Bu yüzden de file'lar genelde bölük pörçiiktür: file'm bir kısmıdisketin başında iken geri kalan kısımlar disketteki boşluklarayayılmış olabilir. Bu şekilde dağınık bir dosyayı da yüklemek labiiardışık saklanan bir dosyaya nazaran daha uzun sürecektir.Nedeni de gayet basit; kafa gerektiğinden fazla hareket edecek vebu da zaman kaybına neden olacaktır. Bunun uygun bir çözümüde Disk optimizer adı verilen çeşitli düzenleyici programlar kullanmaktır.Bunlardan en basiti X-Copy'nin Optimize fonksiyonudur: fakatpek yararlı olduğunu söyleyemem. Bu tür düzenleyici programlarınyaptığı işlem aslında gayet kolay. Disketteki tüm file'lar tekerteker bir bütün olarak okunur ve boş bir diskete ardışık dizilerekyazılır. Bu dizim şeklinde her file'a ait sektörler ardarda gelmektedir.Ayrıca aynı altdirectory'de bulunan tüm file'lar da odireciory'de işlenen bir önceki file'm bitiş sektöründen hemensonrasına yazılır. Bu şekilde alt bir directory'e girdiğinizde, bunundirectory'sini almak gayet kolay olacaktır.En son olarak da disketteki directory'leri gösteren directoryheader sektörleri de topluca bir yere toplanarak direetory'lerin deçok hızlı olarak görüntülenmesi sağlanabilmekte. Bu son özellikçoğu düzenleyicide yoktur.Gelelim in/im programımıza: bence piyasadaki en iyi ve enhızlı düzenleyici B.A.D.'dir. Programın kullanımı gayet basit;kullanacağımız toplam gadget sayısı 5.İlk gadgefımiz olan MODE ile düzenleme işleminin tipi belirlenir.W.B. modunu seçerseniz, disketteki .info dosyaları (file'lara aiticon dosyaları) öncelikli olarak düzenleneceğinden, disketin içeriğiniWorkBench ekranında ikonu cifi kliklemeyle çok hızlı birşekilde görebilirsiniz. Eskiden olduğu gibi tüm ikonların gözükmesiiçin bütün disketin okunmasını beklemenize gerek kalmaz.CLI modunda tüm file'lar normal halde düzenlenir. Bu moduben utility disketlerimi organize etmek için kullanıyorum. İkoniçermeyen bir disketi bu modda düzenlemenizi tavsiye ederim.TEST modu. disketin tüm sektörlerini kontrol ederek hatalısektör olup olmadığını bildirir.Son mod olan INFO, aslında hiçbir şey yapmıyor. Sadeceprogramı hazırlayanlar hakkında bilgi veriyor. Programa geridönmek için sadece sol mouse tuşuna basmanız gerekmekte.İkinci gadget'imiz SOURCE. Bununla düzenlenecek disketinbulunduğu disket sürücüsünü belirleyebiliriz.DEST ile boş disketimizin bulunduğu sürücü tanımlanır. Eğerikinci sürücünüz yok. fakat RAM "iniz bol miktarda (min. 1.5MByte) varsa disket boyutunda bir RAD: açarak kaynak disketiniburaya kopyalamalısınız. Source'u RAD:, destinationdirectory'sini ise DFO: olarak gösterdikten sonra da işleme başlayabilirsiniz.Bunun için START gadget'ını kliklemek yeterli. Heriki disket sürücüsü de kontrol edilecek, directory ve file yerleşimplanlan alınacaktır. Bundan sonra da dosyalar teker teker düzenlenmeyebaşlayacaktır. Düzenleme işlemini ekranda da görebilirsiniz.Ekrandaki her bir kutucuk, bir ya da daha fazla sektörü temsiletmekte. Normal bir <strong>Amiga</strong>DOS disketini düzenlerken, her birsektöre bir kutucuk düşmekte. Kutucuklardan kırmızı olanlar, osektörün dolu olduğunu belirtir. Bu kutular sırayla turuncu ve yeşilrenkleri alacaklardır. Turuncu, o sektörün hafızaya aktarıldığını,yeşil ise sektörün boş diskete yazıldığı yeri gösterir. İşleminaldığı süre ve işlemi bitirmek için kalan zaman, ekranın sağ üstköşesindeki göstergede görülebilir.Düzenleme işlemi sırasında okunan file isimleri,gadget'larımızın bulunduğu yerde yazılmaktadır, Ekranın et) altındakisatırda ise.bir kutucuğun kaç sektöre eş olduğu ve diskettekitoplam sektör adedi görülebilir.Harddisk'inizi düzenlerken, bu sayı (sectors/cell) l'den büyükbir değerde olacaktır. Bunun nedeni de bütün ekrandaki her birpiksel kullanılsa bile, komple bir harddisk'in (20 MB da bile!)sektörlerinin aynı anda görüntülenememesidir,Bu programda açıklayacak başka birşey kalmadı. Son olarakbelirteyim; directory'sini alamadığınız disketleri düzenlemeyeçalışmayın. Bunlar genelde boot'tan yüklenen oyunlardır ve<strong>Amiga</strong>DOS file şeklini kullanmazlar. Olan oyununuza olur!Eveet. gelelim diğer utility'mizeAMIGA DÜNYASI 36


BeermonYeni utility'miz. güzel bir monitör programı ve ismi de Beermon.Monitör programı terimi sizi şaşırtmasın, programla ekranolarak kullandığımız monitörün uzaktan yakından bir ilişkisiyok. Herhalde bu monitörü yazan cracker'Iar biradan çok hoşlanıyorlar!Çoğunuzun Commodore 64'lerden bildiğiniz gibi monitörprogramlarıyla bilgisayarın hafızasını inceleyebilir ve değişiklikleryapabiliriz. Ayrıca her monitör programının file ve track yüklemegibi özellikleri olduğundan doğru bir kullanım sonucundaistediğimiz file'ı değiştirebiliriz. Bunun için l file'ı yüklememiz vedeğiştireceğimiz yeri bulup sadece orayı editledikten sonra tekrarfile'ı diskete yazmamız yeterli. Bu şekilde dilediğiniz yabancıdille yazılmış programlan da Türkçeleştirebilirsiniz.Daha gelişmiş programcılar ise monitör programlarını, programlarınınçalışmasını yakından inceleyip hata bulmak için kullanıyorlar.Tabii aynı şekilde crack yapmak da mümkün. Zatencracker'ların en çok kullandığı programlar da çeşitli monitörprogramlarıdır.Programı çalıştırdığımızda, karşımıza gri bir ekran çıkacaktır.Ekranın üst kesiminde programın ismi ve bilgisayara takılı olanCPU ve FPU modellerinin kodları görülebilmekte. Bunun dışındachip memory'nin boyutu da bilgi olarak gözükmekte (Gfxmem).İkinci bilgi satırında monitör programının copper listesindekiekran adresi, CLI ya da WorkBench ekranının ve programınyerleşim adresi gibi ufak tefek yardımcı bilgiler mevcut.Ardından gelen birkaç satırda D0-D7 ve A0-A7 register'larınıniçerikleri hexadecimal olarak görülebilir.En altta ise özel sistem bilgileri yer almakla. Bunlar stack bölgesininhafızadaki yerini ve boyutunu gösteren çeşitli bilgiler(USP-User Stack Pointer) bulunuyor.Bilgisayarınızda hızlandırıcı kan ya da gelişmiş bir CPU varsa,buna ait birtakım bilgileri de en alt satırdan alabiliriz. BuradaCACR, CPU'nun cache memory boyutunu, CAAR ise cachememory'nin hafızadaki yerini gösterir.Satırdaki diğer bilgiler flag'lerdir. Bunlardan en son beş tanesiayrı yazılmıştır. Bu beş flag, assembler'da kullanılan 5 temelflag'dır.Gelelim programımızın komutlarına: bunları kısa kısa açıklayacağım.Zaten kullanımları da çok kolay. Çoğu komutlar parametregerektirmekte. Bu parametrelerden köşeli parantez ([,])içinde olanları mutlaka girmeniz gerekiyor. Tırnak parantezler() içinde olanlar ise opsiyonel parametreler. Opsiyonel parametrelerigirmeseniz de olur.Son olarak bir de sayı sisteminin normalde decimal olduğunubelirtmekte fayda var. Eğer hexadecimal bir sayı kullanacaksanız,bunun başına işareti koymalısınız. Aynı şekilde decimaliçin istenirse, sayının başına bir işareti ekliyorsunuz. işareti ise, binary sistemde sayı girildiğini tanımlamak için kullanılıyor.Memory dump ya da binary yükleme gibi komutlarda, sayılarbaşlarına işaret konmadan hexadecimal olarak girilmelidir. Zatenen kolayı da bu bence.m : ve adres aralığında hafızaiçeriğini ekranda sayısal olarak gösterir. En solda o satırdakibyte'ların başlangıç adresi görülebilir. işaretinden sonra da oadresten itibaren 16 byte hexadecimal olarak yazılıdır. En sonkolonda, o satırdaki bilgiler bir de ASCII tablosundaki karşılıklarıylaekrana basılır. Eğer bir byte'ın hexadecimal kodu, ASCIIkarakter tablosunda basılamayacak bir karaktere denk geliyorsa,bu karakter yerine basılır.T [start] [end] [target]: [start] ve [end] arasındaki bilgi bloğununkopyasını, [target] adresinden sonrasına yerleştirir.o [start] [end] [word]: [start] ve [end] adresleri arasını [word|değeriyle doldurur, [word], word sınırları ($0 - $ffff ya da -$7ffe- $7ffff) içinde kalan bir sayı olabilir.f [start] [end] [b] : [start] ve [end][ adresleri arasında kalanbölgede |b| değerini arar. Birden fazla [b] değerinden oluşanbir dizi girilmişse, o dizi aranır. Bu byte'ın/byte dizisinin bulunduğuadresler ekrana hexadecimal olarak yazılır.F fadr]: [adr] ile belirtilen adrese yapılan branch (dallanma)komutlarının bulunduğu adresleri bularak ekrana yazar.p [start] [end] : Hafızanın [start] ve [end] aralığınısample olarak çalar. sesin örnekleme hızını belirten periyotdeğeridir. Bu girilmezse ses. standart örnekleme hızına göreçalınır.B [rgb0] [rgb1]: Zemin ([rgb0]) ve yazı (|rgb1]) renklerinindeğiştirilmesini sağlar. Bu değerleri işaretsiz hexadecimal sayıolarak girmelisiniz.r [val] [reg]: İstenilen adres ya da data register'ının içeriğinindeğiştirilmesini sağlar. [reg] ile değiştirmek istediğiniz register’ıbelirtmeniz gerekmekte (d0-d7 ya da a0-a7). Tabii ilk açılış ekranındagörülen cache memory ve stack pointer ile ilgili olanregister'lan de değiştirmek mümkündür. Bunlar için register isminibüyük harflerle yazmalısınız, [val] ise değiştirilecek olanregister'e yazılacak olan değerdir.i: Sistem vektör adreslerini gösterir. Bu vektör adresleri sıraylaşöyledir: copper'daki bazı özel durum register'ları. $0-$40 aralığındabulunan ve zero page olarak da adlandırılan bölge içeriği.1-7 numaralı interrupt rutinlerinin hafızadaki yerleri ve 0-15 numaralıtrap rutinlerinin hafızadaki yerleridir.dm: Çalışmada kullanılan sayı sistemini değiştirir. Eğer sistemdecimal ise hexadecimal, hexadecimal ise de decimal olacaktır.K : Fonksiyon tuşlarına komut atamaya yarar.Komutlar görmek için parametre olmadan sadece K komutunugirmeniz yeterlidir. Fonksiyon tuşu numarasını Fn ile belirtmenizgerekmekte (F1-F10). Tırnaklar içinde yer alan string ise, o fonksiyontuşuna basılınca gerçekleştirilecek komut dizisidir. Birfonksiyon tuşuna birden fazla komutu da atayabilirsiniz. Bununiçin komuttan kullanım sıralarıyla, aralarına birer (+o)işareti koyarak girmelisiniz.dir : ile belirtilen directory'nin içersinde yeralan file'ların isimlerini gösterir. verilmezse, o an aktifolan directory içeriği görülecektir.v : Disket senkronizasyon değerini değiştirmenizi sağlar.Bu şekilde senkronizasyon değeri değişik bir disketten deokuma yapabilir ya da istediğiniz file'ı o diskete yazabilirsiniz.format [name] : Aktif drive'a takılı olan disketi formatlamanızısağlar. flag'ı kullanılırsa disketin sadece bootve root block'lan formatlanır ve bitmap sektörü de temizlenir. Ilagı ise disketi FFS file sistemine göre formatlar.Bu mod KickStart v 1,3'ten sonra geçerlidir.M: Disketin bitmap blokunun içeriğini gösterir. Bitmap blok tadisketteki her sektörün dolu olup olmadığı kayıtlı olduğundan disketinne kadar dolu olduğunu buradan öğrenebilirsiniz.s [adr] [trk] : [adr] adresinden sonraki *11AMIGA DÜNYASI 37


KByte'lık bölgeyi aktif drive'da bulunan diskeıe [trk]track'ından itibaren yazar. girilmezse, 1 kabul edilir.s [adr] [trk] s: Track yazma komutu gibi çalışır. Fakattek fark track yerine sektör yazmasıdır. Başlangıç track'ıyine ile belirtilmelidir.S ["name" | [start] [end]: [start] ve [end] adreslerinin arasındakalan bölgeyi diskete binary olarak ["name"| ismi alımda kaydeder.cd [diri: İstenilen bir alt directory'yi aktif directory yapar.dol ["name"): Tırnaklar içinde verilen ["name"] file ya dadirectory'sini disketten siler. Eğer directory ismi girilmişse budireciory'nin kesinlikle önceden boşaltılmış olması gerekmekte.config: Bilgisayarınızda takılı bulunan auto-configboard'larının listesini verir. Eğer bilgisayarınız ham bir <strong>Amiga</strong>'ysa(hiçbir genişletme kartı olmayan), bu listede hiçbir giriş bulamazsınız.Harddisk ya da external RAM gibi donanım sahipleri bu listededonanımlarının ne olduğunu (Board Type), hafızadaki yerleşimadreslerini (Adr-range). boyutunu (Size), özel flag'larını(Flags), ürün kodunu (Product), seri numarasını (SerialNıım) veROM ofset değerim (Romoffset) görebilirler.h |beg] [end): [beg] ve [end] adresleri arasındaki bölgeyi birhunk olarak tanımlamayı sağlar./ [n]: Sistem bilgilerinin görüntülenmesini sağlar, [n], 0 İle 9arasında bir sayı olabilir. Her sayı değişik bir sistem bilgi listesinigörmenizi sağlayacaktır.Bu sistem bilgi listelerinin tanımlarını aşağıda bulabilirsiniz.0: Bilgisayarınızın chip ve fast memory bölgelerinin başlangıçadreslerini (Lower), ilk kullanıma açık boş alan adreslerini(First), bitiş adreslerini (Upper). Boyutlarını (size), çalışma öncelikparametrelerini (pri) ve Tiplerini listeler.I: Bilgisayarda açılmış olan resour’ce'ların adreslerini ve isimleriniliste olarak verir. Resource'lar library gibi rutinler içerenbilgi bloklarıdır. Buna en basil örnek ise disk.resource vecia.resource'dur. Resource'lar yardımıyla hardware'e en yakınşekilde programlama yapabilirsiniz.2: Açılmış olan device'ların listesini gösterir. Bu listede sıraylaaçılmış olan tüm device'lar hakkında bilgiler görebilirsiniz. Addressdcvice'ın hafızada bulunduğu adresi gösterir,Open, açılıştan itibaren her device'ın kaçar defa açıldığını vekapanmadığını gösterir. Bu değer 0'a geldiğinde o device otomatikmanhafızadan atılır.Ver ve Rev versiyon ve alt versiyon numaralarıdır.ChkSum device'ın kontrol toplamı ve name ise device'ın ismidir.4: Açılan tüm library'lerin listesini gösterir.5: Yaratılmış olan message port'kırın listesini gösterir.7: Bekleme konumunda ('Waiting') olan task'ların listesini görüntüler.8: İşler konumda ('Running') olan task'ların listesini görüntüler.9: ROM'da bulunan tüm library, device ve resource'lan ROMadresleriyle birlikle listeler.? [expj: |exp| ile belirtilen işlemi yapar ve sonucu her üç sayısisteminde de gösterir. Eğer (exp| olarak sadece bir sayı girilmişseo sayının diğer sayı sistemlerindeki karşılıklarını öğrenebilirsiniz.X: Bilgisayara hard reset yaptırır.a : ve adresleri arasında kalanbölgeyi ASCII olarak görüntüler.c [start] [end] [target]: [start] ve [end] adresleri arasında kalanbölgedeki bilgileri byte byte [target] adresinden sonra gelenbyte'larla karşılaştırır ve her iki bölgede değeri aynı olan adreslerilisteler.e [start] [end] [word]: |start] ve [end] adresleri arasında kalanbölgedeki değerleri [word] değeriyle EXOR işleminden geçirir.Aynı komut ve parametreleri ikinci kullandığını/da hafıza bölgesindekibilgiler tekrar ilk hallerini alacaktır.f [start9 [end] ["..."]: [start] ve [end] adresleri arasında kalanbölgede ["..."] ASCII string'ini arar ve String'in bulunduğu adreslerilisteler.F |adr] pc: [adr] hafıza bölgesi içinde yapılan pc-relatif adreslemeleribulur ve ekranda listeler.b [adr]: [adr] ile belirtilen adresi tek bitplane olarak ekrandagösterir. Dilerseniz mouse'u hareket ettirerek adres değerini değiştirebilirve ekranından hafıza içinde kaymasını sağlayabilirsiniz.Bu şekilde hafızada bitplane arayışına çıkabilirsiniz. Bitplanegörüntülendiğinde Lo-res modunda gözükür. Bunu hi-res modunageçirmek için sadece sağ mose tuşuna basmanız yeterli olacaktır.W [adr]: Monitör programının yerleşim adresini kaydırır ve| adr) adresinden sonrasına yerleştirir.g [adr]: [adr] ile belirtilen adresteki programı çalıştırır.d : ve adresleri arasında kalanbölgenin disassemble ederek listesini gösterir.n [adr]: Belirtilen adresten itibaren assembler program yazmanızısağlar.D [dr]:[|dr] ile belirtilen drive'ı aktif drive haline geçirir.C [adr] [type]: Belirtilen adresten sonraki 1024 byte'lık alanısektör bilgisi olarak kabul edip kontrol toplamının yapılmasınısağlar. Boot sektörü için [type] 0. data sektörü için 1 ve bitmapsektörü için de 2 olmalıdır.ve [trk]: [trk] ile belirtilen track'ın senkronizasyon değerinibulmaya çalışır ve en uygun değerleri listeler.Bu şekilde senkronizasyon değeriyle oynanmış protect'li birdisketin senkronizasyon değerini bulabilir ve disketteki bilgilerioynayarak crack edebilirsiniz.install [type]: Disketin boot block'unu çeşitli <strong>Amiga</strong> modellerinegöre install eder. |type| 0 ile 3 arasında olmalıdır.l [adr| [trk] : [trk] numaralı track'ten kadarHack okur ve bunu hafızada [adr] adresinden sonrasına yerleştirir.l [adr| [trk] s: Track yükleme gibi çalışır, fakat sektöryüklemede kullanılır.L ["name"] [adr]: |"name"| isimli dosyayı binary olarak yüklerve [adr] adresinden sonrasına yerleştirir.cd : Aktif drive'da bulunan disketin ana directory'sine (root directory)geçmenizi sağlar.mk ["name"]: Diskette ["name"] isminde boş bir directory yaratir.keymap: Program çalıştırıldığında Alman klavye modundadır.Bunu değiştirip Amerikan klavye moduna geçirmek için bu komutukullanmalısınız. Tekrar kullanıldığında Alman klavyeyedönmenizi sağlar.P: Printer'ı açıp kapamanızı sağlar. Printer açıldığında ekrandayaptığınız tüm işlemler ve sonuçları basılabilir olduğu sürece kağıdabasılacaktır.Time: Bilgisayarınızın sistem saatini yoklayarak tarih ve saatigörüntüler.V : ve adresleri arasında kalanbölgeyi copper listesi olarak listeler.x: Programdan çıkmanızı sağlar.Evet. bu monitör programı bu kadar. Zaten gerekli tüm işlemlerde konulmuş.Diğer bir utility'ete görüşmek üzere hoşçakalın ...AMIGA DÜNYASI 38


DÜNYA LİSTESİ1-Eye of The Beholder 22-Epic3-Black Crypt4-Elvira <strong>25</strong>-My th6-Agony7-Space Crusade8-Legend9-Another World10-AlcatrazTÜRKİYE LİSTESİ1-Eye of The Beholder 2 (yeni)2-Black Crypt (yeni)3-Elvira 2 (yeni)4-Epic (yeni)5-Pinball Dream (2)6-Legend (3)7-Another World (9)8-A-10 Tank Killer (5)9-Space Quest I Enhorced (yeni)10-Space Crusade (yeni)11-Birds of Prey (13)12-Larry5(17)13-Pasific Islands (yeni)14-Top Wrestlinq (yeni)15-The Manaqer (yeni)16-John Barnes Football (yeni)17-PoliceQuest3(10)18-Battle İsle (yeni)19-Apidya(yeni)20-Deliverence (yeni)FLOP GAMES1-Locomotion2-Arena3-Greame Souness Soccer Manager4-Hot Rubber5-Arnie6-Hot7-Titus The Fox8-Cyber Assault9-Dreudnoughts10-Covert Action


TUNÇ DİNDAŞSelam Oyun ustaları! Geçen ayki bomba sayfamızı umarı/ beğenmişsinizdir.<strong>Dergi</strong>mizin en çok beğenilen sayfası AMIGASALATASI, hu ay da sizler için güzel bir sayfa hazırladı. Geçenav savlanın hazırlanmasında İzmir'den yardımcı olan LEVENTYURGA ile, yeni MEGA bir AMIGA SALATASI hazırlayacağız.En iyisini sizler için biz yapacağız. Bu arada KİSA BİR MESAJ:istanbul'dan fanatik okurum TARKAN KAYA! Nerelerdesin, birara telefon aç.Bu ayki ilk mektubumuzu İstanbul'dan Kerem "KİLLER" Göğüşyazmış, Kerem bazı sorular da sormuş. Ama ilk önce gönderdiğiTIPS ve TRICKTer: BOULDER DASH MEGA COLLECTION:Oyunun title ekranında joystick"! sağa çekerek bölüm seçebilirsiniz. LAST NINJA III:İşte oyunda silahların bulunduğu yerler:Eldiven: İlk evin kapısında.Yıldızlar': Evin kapısının solundaki fıçıların arasında.Kılıç: Evin sağ yukarısındaki bahçeye geçip sağa gidince aradakimağarada bulunuyor. GOLDEN AXE:Trainer versiyonu bulunmayan arkadaşlar Death Adder'ı nasılöldürebilir? İşte basit bir döğüş tekniği. Onunla başbaşa kaldığınızda,attığı her ateşin üzerinden atlayın. Size iyice yaklaşıncaomzuna tekme alın. Yıkıldığında (tekrar kalkacak) öbür tarafınageçip kalkınca tekrar vurun. Yine öbür tarafa geçip aynı işlemiyapın, Böylece devam edin. PORTS OF CALL:Limanınızı San Fransisco olarak seçin. Buradan elle kumandaile çıkın. Çünkü en kolayı burası. Böylece başlangıçta paradantasarruf edersiniz. Fakat diğer limanlara römorkör ile girin. WWF WRESTLING:Joysticks deli gibi sağa sola sallamak yerine, bir de aynı işlemiMouse ile deneyin,Şimdi sorularının cevapları:‣Celal Kandemiroğlu'nun Cover grafiğini çizdiği "LETHALXCESS" oyunu ülkemize gelir gelmez açıklayacağım.‣ Maalesef ROBOCOP II gibi birçok oyun ülkemize bozukgeliyor. Telif hakları yasası çıkarsa, bu ve benzeri olaylardan kurtulacağız.Ama buradan bir duyuru yapabiliriz. Eğer ROBOCOPll'nın şağlam versiyonuna sahipseniz ve oyunu bitirdiyseniz banayazın.‣ UN SQUADRON ile bir tiyo bulursan söz yayınlayacağım.‣ Maalesef SHOOT'EM UP köşesi yapamam, ama isteyenlerbana buradan oyunlar hakkında (S1MULASYON. ADVENTU-RE ve FRP hariç) sorular sorabilirler. Mektubun için teşekkürler.Yeni MEGA mektuplarını bekliyorum. Şimdi tiyolar MorisRuso'dan. TEST DRIVE III THE DUEL:Oyunda herhangi bir yerde "GASS" yazarsanız, benzin istasyonunayellisiniz. XENON II:Oyunun bazı kopyalarında çalışan bir cheat! Oyunu İKİ hangibir yerde durdurup RUSSIAN AIR" yazarsanız, sonsuz hakkasahip olabilirsiniz. LARRY 111 hakkında sorunu yetkili kişiye ileteceğim,OK? Yeni mektuplarını bekliyorum.RODLAND:"P" tuşuna basın. Daha sonra beş kere HELP tuşuna basıp tekrar"P" tuşuna basın. Sağ üstte kalp çıkarsa, oyunu sonsuz haklabitirebilirsiniz. Eğer isterseniz, boşluk çııbuğuyla level atlayabilirsiniz.CYBERCON III:Bu tiyoları gönderen Ali Duyar'a teşekkürler. F10'a basın, birsüre bekleyin. Joystick'! ileri itip. parmağınızı F10'dan kaldırırı.Exocet havalandı ve ileri doğru yükselerek uçmakta. Şimdi arkaarkaya devamlı ateş tuşuna basacak olursanız. Exocet yere düşmedenuçmaya devam edecek, hatta gittikçe yükselmeye devamedecek.Bulmacanın çözümü: Binanın elektrik sistemini konu ol edenve haritada kırmızı nokta olarak gösterilen elektrik odalarınınüçünüde açık konumuza getirirseniz, bulmacayı gözersiniz. Beşkapılı odada kırmızı kapıdan girip ilerleyin. İlerde aynı kapıyıgörünce içeri girin. Yerdeki kapakların üzerine gelince daha önceyanmayan sonik kodun yanıp söndüğünü göreceksiniz. Artık F9ile şifreyi bulup, aşağı düşebilirsiniz.AMIGA DÜNYASI 42


MANCESTER UNITED EUROPA II:Bu tiyoları Mehmet Fırat göndermiş. Sorularını şimdi cevaplayacağım,Maçları kazanmak için "Taktik tahtası olan yerden"rakibinizinformunu düşülün. Sonra rakibiniz çok zor derseniz kupayıiptal edin ve başka rakip çıksın. AFTER THE WAR:Oyunun ikinci bölümünü oynamak isliyorsanız, password yerineşu kodu girin: "101069"‣ F-16 ile ilgili sorulanın PİLOTLAR KAHVESİ'ne yazabilirsin.‣ Another World'un bölüm kodlarını yayınlamıştık. Ama yakında bu oyunu nasıl bitireceğinizi detaylı olarak yazacağız.‣ Tam anlamıyla bir gemi simülasyonu olduğunu hatırlamıyorum,ama eski güzel olan bir gemi ticaret oyunu var. Adı PORTSOF CALL. Bu oyun 512K'lık. çok güzel bir oyun. Bence en kısasürede bir I megabyte ram karı al.‣ Lemmings'in kodlarını da yayınlamıştık.Şimdi biraz cheat de benden: E-29 RETALIATOR:Enrollment ekranında adınızı "THE D1DY MEN" olarak girinve otomatik havalanma için nümerik klavyeden ENTER'e basın. AMAZING SPIDERMAN:İyi bir skor yapıp hi-score tablosuna girmeye hak kazanın. Dahasonra adınızı "GENERIC" olarak yazın. Daha sonra HELP ııışıınabasarak full enerjive sahip olabilirsiniz. NIGHTSHIFT:Hi-score tablosuna isminizi "ET" olarak yazarsanız, oyundakiherşey sonsuz olur.ARKANOIDII:Hi-score ekranında adınızı "DEBBIE S" yazarsanız sonsuzhakka sahip olursunuz. Yalnız isimdeki boşluğu da yazmanız, gerekiyor, IKARI WARRIORS:Yine aynı iş. Eğer hi-score tablosuna "FREE RIDE' yazarsanı/. yenilmez olursunuz.STREET FIGHTER:Oyunun title ekranında "STREET CHEAT" yazarsanız, dahasonra oyunda HELP tuşunu kullanarak ile öteki kademelere geçebilirsiniz. DYNASTY WARS:Niye bu oyun programcıları cheatleri hep aynı vere koyarlar?Yine title ekranında "CHEAT MODE" yazarsanız "F2" ilelevel'ları görebilirsiniz.WINDWALKER:Oyunda Windwalker size ikinci dünyada ya da sınırda soru sorduğuzaman, "BADGER" yazın. Daha sonra aşağıdaki kodlankullanabilirsiniz.2. BADGER 3. BOAR 4. WOLF 5. LION6. BEAR 7. BARRACUDA 8. MANTA 9. OCTOPUS10. SHARK 11. DOLPHIN 12. WHALE 13. RAVEN14. OWL 15. HERON 16. FALCON 17. CONDOR18. PHOENIX 19. VIPER 20. COBRA 21. CROCODILE22. PYPHON 23. HYDRA 24. DRAGON <strong>25</strong>.WINDWALKERBu aylık bu kadar. Gelecek ay görüşmek üzere hoşçakalın. Ayrıcabu ay sizler için KING QUEST V’in ve SPACE QUESTUV'ün haritalarını yayınlıyorum. Umarım iğinize yarar. Ayrıcabu ay sizlere NAUGHTY BY NATURE'ın baba kasetini tavsiyeediyorum. Bir yerlerden bulun ve dinleyin. Bol oyunlu günler dilerim.C.U Later...AMIGA DÜNYASI 43


DİLLERAMIGAASSEMBLERCem GENCERSelam!!! Geçen ay söz verdiğim gibi bu ay tüm iki köselik sayfalarımı <strong>Amiga</strong> ve Assembler yazısına ayırıyorum. Çok uzun bir sürediryapmak istediğim, fakat yer darlığından hep bir sonraki aya ertelemek zorunda kaldığım bir konuya bu ay değineceğim. Bu ayvereceğim komutlar, <strong>Amiga</strong>'nın tüm <strong>Amiga</strong> komutlarıdır. Bu yüzden bu dokümanın zaman içersinde size bir hayli yardımcı olacağınızannediyorum. Eğer yer kalırsa da tabii ki kaldığımız yerden devam edererek library fonksiyonlarını anlatmaya devam edeceğiz.Komut anlatımlarında bazı kısaltmalar kullanacağım. O yüzden de bunlara hemen kısaca değinmek istiyorum:x: Source registeriy : Destination rcgisteriDx / Dy : Data register! x/yAx / Ay : Adres registeri x/yea : Kullanılabilir hafıza alanı içersinde kalan bir adres .l'C : Program-counterSK : Durum registeriCCR: Şartlanma registeri (flagları)SSP: Supervisor stack göstergeciUSP: User stack göstergeci+ : Temel aritmetiksel işlemler-& : Mantıksal AND işlemi-V : Mantıksal OR işlemi-X : Mantıksal EXOR işlemi0 : Parantez içersinde yer alan ifadenin sonucu$ : Hexadecimal sayı gösterimi# : Belirlenemeyen adresleme tipiD : Gerçek adresle PC adresi arasındaki farkT: TrapNT : No trapX : Extend flag'ıN : Negative flag'ıZ : Zero flag'ıV: Overflow flag'ıC : Carry bitiMSB : En yüksek değerlikli bit (duruma göre 31,15 ya da 7)LSB : En alçak değerlikli bit (0. bit)MSW : Longword'un yüksek değerlikli üst yarısı (bit 16-31)LSW : Longword'un alçak değerlikli alt yarısı (bit 0-15)CLCK : İşlemin aldığı CPU süreci* : Flag komut işlendikten sonra duruma göre değişir.U : Flag'ın konumu belli olmaz 0 : Flag 0 değerliğini alır.1 : Flag 1 değerliğini alır - : Flag değişmez.Status regislerinin açılımı da şu şekilde:Supervisor kısmı:Bit 15 - TBit 13 - SBit 10 - Interrupt maskesi (2. bit)Bit 9 - Interrupt maskesi (1. bit)Bit 8 - Interrupt maskesi (0 bit)User kısmı:Bit 4 - XBit 3 - NBil 2 – ZBit 1 – VBit 0 – CBurada geri kalan bitlen kullanılmadığından açıklamaya gerekgörmüyorum. Belki bu bitler 68020 ve daha gelişmiş CPU'lardabir anlam taşımakta: fakat bu da konumuz değil. Artık komutlarageçebiliriz. Komutları alfabetik sırayla açıklamaya çalıştım. Bu.gerektiğinde daha hızlı arayıp bulmanızı sağlar. Adresleme sekillerinegöre harcanan süre kısmında her adresleme tipine üç değerdüşmekte. Bu değerler adreslemenin yapıldığı bit genişliğine görefarklıdır. Sırayla bu değerler byte, word ve longword modundakullanım için belirtilmiştir. Eğer bir adresleme şeklinde belli birbit genişliğine izin verilmemişse harcanan süre kısmında buradayer almaktadır.Komut :ABCD (Add Binary Coded Decimal)Ku l la n ım şekilleri:ABCD Dx, DyAçıklama: Decimal sisteme göre binary olarak kodlanmış birsayıyı aynı şekilde kodlanmış başka bir sayıya etkiler.Etkilenen flaglar: ABCD Dx.Dy = *U*U*Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ABCD Dx.Dy = 6 CLCK, ------, ------Komut : ABCD (Add Binary Coded Decimal)Kullanım şekilleri:ABCD-(Ax).-(Ay)Açıklama : Bir adres registerinin gösterdiği adresteki decimalsisteme göre binary olarak kodlanmış bir sayıyı diğer bir adresregisterinin içeriğinin gösterdiği adresteki aynı şekilde kodlanmışbaşka bir sayıya ekler.Etkilenen flaglar: *U*U*Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ABCD -(Ax),-(Ay) =------- . -------. 18 CLCKKomut: ADD (do mathematical ADD)Kullanım şekilleri :ADD DxDy / ADD Ax.Dy / ADD (Ax).Dy / ADD (Ax)+,DyADD -(Ax).Dy / ADD d(Ax),Dy / ADD d(Ax.Dx),DyADD $xx.W.Dy /ADD $xxxx.L.Dy / ADD d(PC).DyADD d(PC.Dx).Dy /ADD #xxxx,DyAçıklama : Source adresinin içeriğini destination register içeriğineekler. Sonuç destination registerine vazılır.Etkilenen Flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ADD Dx,Dy = 4 CLCK. 4 CLCK. 6 CLCKADD Ax,Dy=-------, 4 CLCK. 8 CLCKADD (Ax).Dy = 8 CLCK. 8 CLCK. 8 CLCKADD (Ax)+,Dy = 8 CLCK. 8 CLCK. 14 CLCKADD -(Ax),Dy = 10 CLCK. 10 CLCK. 16 CLCKADD d(Ax).Dy = 12 CLCK. 12 CLCK. 18 CLCKADD d(Ax.Dx),Dy = 14 CLCK, 14 CLCK. 20 CLCKADD $xx.W.Dy = 12 CLCK. 12 CLCK, 18 CLCKADD $xxxx.L,Dy = 16 CLCK. 16 CLCK. 22 CLCKADD d(PC),Dy = 12 CLCK. 12 CLCK. 18 CLCKADD d(PC.Dx).Dy = 14 CLCK. 14 CLCK, 20 CLCKADD #xxxx.Dy = 8 CLCK. 8 CLCK. 14 CLCKKomut: ADD (do mathematical ADD)Kullanım şekilleri:ADD Dx,Dy / ADD Dx,(Ay) / ADD Dx.(Ay)+ / ADD Dx.-( Av)ADDDx.d(Ay)/ADDDx.d(Ay.Dy)/ADDDx,$yy.WAMIGA DÜNYASI 44


DERLEYİCİLERADD Dx,$yyyy.LAçıklama : Bir source registering içeriğini bir adres içeriğineekler.Etkilenen flaglar: *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ADD Dx,Dy= 4 CLCK, 4 CLCK, 6 CLCKADD Dx,(Ay) =12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKADD Dx,(Ay)+ = 12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKADD Dx,-(Ay) = 14 CLCK, 14 CLCK, 22 CLCKADD Dx,d(Ay) = 16 CLCK, 16 CLCK. 24 CLCKADD Dx,d(Ay,Dy) = 18 CLCK, 18 CLCK. 26 CLCKADD Dx,$yy.W = 16 CLCK. 16 CLCK. 24 CLCKADD Dx,$yyyy.L = 20 CLCK, 20 CLCK, 28 CLCKKomut: ADDA (ADD a Address-register)Kullanım şekilleri:ADDA Dx,Ay/ ADDA Ax,Ay / ADDA (Ax),AyADDA (Ax)+,Ay /ADDA -(Ax),Ay /ADDA d(Ax),AyADDA d(Ax,Dx),Ay / ADDA $xx.W,AyADDA $xxxx.L,Ay / ADDA d(PC),AyADDA d(PC,Dx),Ay / ADDA #xxxx,AyAçıklama : Bir adres register içeriğini başka bir adres registeriçeriğiyle toplayarak bunu destination adres registerine yazar.Etkilenen flaglar : .........Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ADDA Dx,Ay =......... , 8 CLCK, 6 CLCKADDAAx,Ay =......... , 8 CLCK, 8 CLCKADDA (Ax),Ay =-------, 12 CLCK, 14 CLCKADDA (Ax)+,Ay =-------, 12 CLCK, 14 CLCKADDA -(Ax),Ay =-------, 14 CLCK, 16 CLCKADDA d(Ax),Ay =......... , 16 CLCK, 18 CLCKADDA d(Ax,Dx),Ay = -------, 18 CLCK, 20 CLCKADDA $xx.W,Ay =......... , 16 CLCK, 18 CLCKADDA $xxxx.L,Ây =-------, 20 CLCK, 22 CLCKADDA d(PC),Ay =......... , 16 CLCK, 20 CLCKADDA d(PC,Dx),Ay = -------, 18 CLCK, 20 CLCKADDA #xxxx,Ay =-------, 12 CLCK, 14 CLCKKomut : ADDI (Add Immediatly)Kullanım şekilleri :ADDI #xxxx,Dy / ADDI #xxxx,(Ay) / ADDI #xxxx,(Ay)+ADDI #xxxx,-(Ay) / ADDI #xxxx,d(Ay)ADDI #xxxx,d(Ay,Dy) / (ADDI #xxxx,$yy.W^ADDI #xxxx,$yyyy.LAçıklama : Bir değeri bir adres/register içeriğine eklemek içinkullanılır.Etkilenen flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ADDI #xxxx,Dy = 8 CLCK. S CLCK, 16 CLCKADDI #xxxx,(Ay) = 16 CLCK, 16 CLCK, 28 CLCKADDI #xxxx,(Ay)+ = 16 CLCK, 16 CLCK, 28 CLCKADDI #xxxx,-(Ay) = 18 CLCK, 18 CLCK, 30 CLCKADDI #xxxx,d(Ay) = 20 CLCK, 20 CLCK, 32 CLCKADDI #xxxx,d(Ay,Dy) = 22 CLCK, 22 CLCK, 34 CLCKADDI #xxxx,$yy,W =20 CLCK. 20 CLCK, 32 CLCKADDI #xxxx,$yyyy.L = 24 CLCK, 24C^K, 36 CLCKKomut: ADDQ (ADD Quickly)Kullanım şekilleri :ADDQ #x,Dy / ADDQ #x,Ay / ADDQ #x,(Ay)ADDQ #x,(Ay)+ / ADDQ #x,-(Ay) / ADDQ #x,d(Ay)ADDQ #x,d(Ay,Dy) / ADDQ #x,$yy.W / ADDQ #x,$yyyy.LAçıklama : 0 ile 8 arasında kalan bir değeri bir adrese/registereçok hızlı olarak yazmak için kullanılır.Etkilenen flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ADDQ #x,Dy = 4 CLCK, 4 CLCK, 8 CLCKADDQ #x,Ay =-------, 8 CLCK, 8 CLCKADDQ #x,(Ay) = 12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKADDQ #x,( Ay)+ = 12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKADDQ #x,-(Ay) = 14 CLCK, 14 CLCK, 22 CLCKADDQ #x,d(Ay) = 16 CLCK, 16 CLCK, 24 CLCKADDQ #x,d(Ay,Dy) = 18 CLCK, 18 CLCK, 26 CLCKADDQ #x,$yy.W = 16 CLCK, 16 CLCK, 24 CLCKADDQ #x,$yyyy.L = 20 CLCK, 20 CLCK, 28 CLCKKomut: ADDX (ADDition, set/reset X bit)Kullanım şekilleri:ADDX Dx,DyAçıklama : İki data registeri arasında toplama yapıldıktan sonra,duruma göre X bitinin konumu değiştirilir. Sonuç değeri longwordsınırını bir bitle aşmışsa X biti bir olur, aksi halde 0 kalır.Etkilenen flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ADDX Dx,Dy = 4 CLCK, 4 CLCK, 8 CLCKKomut: ADDX (Addition, set/reset X bit)Kullanım şekilleri : ADDX -(Ax),-(Ay)Açıklama : Source adres register'ının gösterdiği adresteki değerledestination adres register'ının gösterdiği adresteki değertoplanır. Duruma göre X hainin konumu değiştirilir ve her iki adresregister'ının gösterdikleri adresler bit genişliğine göre 1, 2 yada 4 byte azaltılır.Etkilenen flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ADDX-(Ax),-(Ay) =18 CLCK, 18 CLCK, 30 CLCKKomut: AND (do logical AND)Kullanım şekilleri:AND Dx,Dy / AND (Ax),Dy / AND (Ax)+,DyAND -(Ax),Dy / AND d(Ax),DyAND d(Ax,Dx),Dy /AND $xx.W,DyAND $xxxx.L,Dy / AND d(PC),DyAND d(PC,Dx),Dy / AND #xxxx,DyAçıklama : İki register içeriğini mantıksal AND işlemine tâbitutar ve sonucu destination data register'ine yazar.Etkilenen flaglar : -**00Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :AND Dx,Dy= 4 CLCK, 4 CLCK, 6 CLCKAND (Ax),Dy = 8 CLCK, 8 CLCK, 14 CLCKAND (Ax)+,Dy = 8 CLCK, 8 CLCK, 14 CLCKAND -(Ax),Dy = 10 CLCK, 10 CLCK, 16 CLCKAND d(Ax),Dy = 12 CLCK, 12 CLCK, 18 CLCKAND d(Ax,Dx),Dy = 14 CLCK, 14 CLCK, 20 CLCKAND $xx.W,Dy = 12 CLCK, 12 CLCK, 18 CLCKAND $xxxx.L,Dy = 16 CLCK, 16 CLCK, 22 CLCKAAND d(PC),Dy ^ =12 CLCK, 12 CLCK, 18 CLCKAND d(PC,Dx),Dy = 14 CLCK, 14 CLCK, 20 CLCKAND #xxxx,Dy = 8 CLCK, 8 CLCK, 14 CLCKKomut : AND (do logical AND)Kullanım şekilleri:AND Dx,Dy / AND Dx,(Ay) / AND Dx,(Ay)+/ AND Dx,-(Ay)AND Dx,d(Ay) /AND D\.d(Ay,Dy) / AND Dx,$yy.WAND Dx,$yyyy,LAçıklama : Bir data register'ı içeriğini başka bir register'lamantıksal AND işlemine sokar ve sonucu destination'a yazar.Etkilenen flaglar : -**00Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :AND Dx,Dy = 4 CLCK, 4 CLCK, 6 CLCKAND Dx,(Ay) = 12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKAND Dx,(Ay)+ =12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKAND Dx,-(Av) =14 CLCK, 14 CLCK, 22 CLCKAND Dx.d( Av) =16 CLCK, 16 CLCK, 24 CLCKAND Dx,d(Ay,Dy) = 18 CLCK, 18 CLCK, 26 CLCKAND Dx,Syv.W " = 16 CLCK, 16 CLCK, 24 CLCKAND Dx,$yyyy.L = 20 CLCK, 20 CLCK, 28 CLCKKomut: ANDI (AND Immadiatly)Kullanım şekilleri:ANDI #xxxx,Dy / ANDI #xxxx,(Ay)ANDI #xxxx,(Ay)+ / ANDI #xxxx,-(Ay)ANDI #xxxx,d(Ay) / ANDI #xxxx,d(Ay,Dy)ANDI #xxxx,$yy.W / ANDI #xxxx,$yyyy.LANDI #xxxx,CCR / ANDI #xxxx,SRAçıklama : Bir sabit değeri bir register içeriği/register içeriğiningösterdiği adresin içeriği ile mantıksal AND işlemine tâbi tutar.Etkilenen flaglar :-**00AMIGA DÜNYASI 45


DİLLERAdresleme şekillerine göre harcadığı süre :ANDI #xxxx,Dy = 8 CLCK, 8 CLCK, 16 CLCKANDI #xxxx,(Ay) = 16 CLCK, 16 CLCK, 28 CLCKANDI #xxxx,(Ay)+ = 16 CLCK, 16 CLCK, 28 CLCKANDI #xxxx,-(Ay) = 18 CLCK, 18 CLCK, 30 CLCKANDI #xxxx,d(Ay) = 20 CLCK, 20 CLCK, 32 CLCKANDI #xxxx,d(Ay,Dy) = 22 CLCK, 22 CLCK, 34 CLCKANDI #xxxx,$yy.W = 20 CLCK, 20 CLCK, 32 CLCKANDI #xxxx,$yyyy.L = 24 CLCK, 24 CLCK, 36 CLCKANDI #xxxx,CCR = 20 CLCK, 20 CLCK, -------ANDI #xxxx,SR = 20 CLCK, 20 CLCK, - .......Komut: ASL (Arithmetic Shift Left)Kullanım şekilleri:ASL Dx,Dy / ASL #xxxx,DyAçıklama : Destination register'ı içeriğini verilen sabitdeğer/data register'ı içeriği kadar sola kaydırır. Soldan çıkan bit(en yüksek değerlikli) C ve X flaglanna kopyalanır. Boşalan enalt bit yerine de (0. bit) 0 değeri yazılır.Etkilenen flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ASL Dx,Dy=6+2(Dx) CLCK. 6+2(Dx) CLCK, 6+2(Dx) CLCKASL #xxxx,Dy s 6+2x CLCK, 6+2x CLCK, 6+2x CLCKKomut: ASL (Arithmetic Shift Left)Kullanım şekilleri:ASL (Ay) / ASL (Ay)+ / ASL -(Ay) / ASL d(Ay)ASL d(Ay,Dy) / ASL $yy.W / ASL $yyyy.LAçıklama : Verilen destination register'ını/register'ın gösterdiğiadresin içeriğini 1 bit sola kaydırır.Etkilenen flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ASL (Ay) = ------ , 12 CLCK, -------ASL (Ay)+ =.........., 12 CLCK, .........ASL -(Ay) =------- , 14 CLCK, -------ASL d(Ay) =.........., 16 CLCK, -------ASL d(Ay,Dy) =------- , 18 CLCK, -------ASL $yy.W = ..... , 16 CLCK, --------ASL Syyyy.L =.........., 20 CLCK, -------Komut: ASR (Arithmetical Shift Right)Kullanım şekilleri :ASRDx,Dy/ASR#xxxx,DyAçıklama : Destination register'ının içeriğini sabit değer/dataregister'ının içeriği kadar sağa kaydırır. En düşük değerlikli bir Cve X flaglarına kopyalanır. Boşalan en yüksek değerlikli bir yerinede işlem öncesindeki en yüksek değerlikli bit kopyalanır.Etkilenen flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ASR Dy,Dy=6+2(Dx) CLCK,6+2(Dx) CLCK, 6+2(Dx) CLCKASR #xxxx,Dy = 6+2x CLCK, 6+2x CLCK, 6+2x CLCKKomut :ASR (Arithmetical Shift Right)Kullanım şekilleri :ASR (Ay) / ASR (Ay)+ / ASR -(Ay) / ASR d(Ay)ASR d(Ay,Dy) / ASR $yy.W / ASR $yyyy.LAçıklama : Tanımlanan adres/adres register'ı içeriğini bir bitsağa kaydırır.Etkilenen flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :ASR (Ay)=-------, 12 CLCK,........ASR (Ay)+ =-------, 12 CLCK, .........ASR -(Ay) =------- , 14 CLCK, ........ASR d(Ay) =-------, 16 CLCK, .........ASR d(Ay,Dy) =-------, 18 CLCK, .........ASR $yy.W=-------, 16 CLCK,..........ASR Syyyy.L =-------, 20 CLCK, ------Komut: BHI, BLS, BCC, BCS, BNE, BEQ, BVC, BVS, BVSBPL, BMI, BGE, BLT, BGT, BLEKullanım şekilleri:Bcc Açıklama : Bu komutlar, 68000'in şartlı dallanma komutlarıdır.Gerekli şart yerine geldiğinde istenilen label'a (ya da adrese)dallanmamızı sağlarlar. Bu şartlan komut listesinin en sonundadaha detaylı olarak inceleyeceğiz.Etkilenen flaglar : *****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :Label'in o anki adresten uzaklığı 16 bit sınırını geçmiyorsaCLCK, geçtiği durumlarda da 12 CLCK.Komut:BCHG (Bit status CHanGe)Kullanım şekilleri:BCHG Dx,Dy / BCHG Dx,(Ay)BCHG Dx,(Ay)+ / BCHG Dx,-(Ay)BCHG Dx,d(Ay) / BCHG Dx,d(Ay,Dy)BCHG Dx,$yy.W / BCHG Dx,$yyyy.LAçıklama : Destination register'ının içeriği/register'ın gösterdiğiadresin içeriğindeki Source data registerinin içeriğinin belirttiğinumaralı bitin konumu değiştirilir.Etkilenen flaglar : --*--Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BCHG Dx,Dy =------- , ------ , 8 CLCKBCHG Dx,(Ay) = 12 CLCK,------- . ------BCHG Dx,(Ay)+ = 12 CLCK,------- , ------BCHG Dx,-(Ay) = 14 CLCK,------- , ------BCHG Dx,d(Ay) = 16 CLCK, -------, ------BCHG Dx,d(Ay,Dy) = 18 CLCK, -------, ------BCHG Dx.Svy.W - 16 CLCK, -------, ------BCHG Dx.Syyyy.L = 20 CLCK, -------, ------Komut: BCHG (Bit status CHanGe)Kullanım şekilleri:BCHG #x,Dy / BCHG #x,(Ay)BCHG #x,(Ay)+ / BCHG #x,-(Ay)BCHG #x,d(Ay) / BCHG #x,d(Ay,Dy)BCHG #x,$yy.W / BCHG #x,$yyyy.LAçıklama :Destination'da belirtilen numaralı bitin konumu değiştirilir.Etkilenen flaglar : --*--Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BCHG #x,Dy = -------, ------, 12 CLCKBCHG #x,(Ay) = 16 CLCK, -------, ------BCHG #x,( Ay)+ = 16 CLCK, -------, ------BCHG #x,-( Ay) = 18 CLCK,-------, ------BCHG #x,d(Ay) = 20 CLCK, -------, ------BCHG #x,d( Ay,Dy) = 22 CLCK, -------, ------BCHG #x.$yy.W = 20 CLCK, -------, ------BCHG #x,$,yyyy.L = 24 CLCK, -------, ------Komut: BCLR (Bit CLeaR)Kullanım şekilleri:BCLR Dx,Dy / BCLR Dx,(Ay) / BCLR Dx,(Ay)+BCLR Dx,-(Ay) / BCLR Dx.d(Ay) / BCLR Dx.d(Ay.Dy)BCLR Dx,$yy W / BCLR Dx,$yyyy.LAçıklama : Destination adresinin içeriğindeki değerde, sourcedata registerinde belirtilen numaralı bit silinir.Eklenen flaglar : --*--Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BCLR Dx,Dy = ……… ,………, 12 CLCKBCLRDx,(Ay) =12 CLCK, -------, ------BCLR Dx,(Ay)+ = 12 CLCK, -------, ------BCLR Dx,-(Ay) = 14 CLCK, -------, ------BCLR Dx,d(Ay) = 16 CLCK, -------, ------BCLR Dx,d(Ay,Dy) = 16 CLCK, -------, ------BCLR Dx,$yy.W = 16 CLCK, -------, ------BCLR Dx,$yyyy.L = 20 CLCK, -------, ------Komut: BCLR (Bit CLeaR)Kullanım şekilleri:BCLR #x,Dy / BCLR #x,(Ay)BCLR #x,(Ay)+ / BCLR #x,-(Ay)BCLR #x,d(Ay) / BCLR #x,d(Ay,Dy)BCLR #x,$yy.W / BCLR #x,$yyyy.LAçıklama : Destination adresinin içeriğindeki belirtilen numaralıbit silinir.Etkilenen flaglar : --*--Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BCLR #x,Dy = -------, ------, 14 CLCKBCLR #x,(Ay) = 16 CLCK, -------, ------AMIGA DÜNYASI 46


DERLEYİCİLERBCLR #x,( Ay)+ = 16 CLCK, -------, ------BCLR #x,-(Ay) = 18 CLCK, -------, ------BCLR #x,d(Ay) = 20 CLCK, -------, ------BCLR #x,d(Ay,Dy) = 22 CLCK, -------, ------BCLR #x,$yy.W = 20 CLCK, -------, ------BCLR #x,$yyyy.L = 24 CLCK, ------ , -------Komut: BRA (BRAnch)Kullanım şekilleri:BRA Açıklama : Belirtilen adrese direkt olarak dallanır. Dönüşüyoktur.Etkilenen flaglar :-------Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BRA = 8 CLCK, 8 CLCK, 12 CLCKKomut: BSET (Bit SET)Kullanım şekilleri:BSET Dx,Dy / BSET Dx,(Ay) / BSET Dx,(Ay)+BSET Dx,-(Ay) / BSET Dx,d(Ay) / BSET Dx.d(Ay,Dy)BSET Dx,$yy.W / BSET Dx,$yyyy.LAçıklama : Destination adres içeriğinin/data register içeriğininsource data register'ındaki belirtilen numaralı biti 1 konumunagetirir.Etkilenen flaglar : --*--Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BSETDx,Dy = -------, ------, 8 CLCKBSET Dx,(Ay) = 12 CLCK, -------, ------BSET Dx,( Ay)+ = 12 CLCK, -------, ------BSET Dx,-(Ay) = 14 CLCK, -------, ------BSET Dx,d(Ay) = 16 CLCK, - -------, ------BSET Dx,d(Ay,Dy) = 18 CLCK, -------, ------BSET Dx,$yy.W = 16 CLCK, -------, ------BSET Dx,$yyyy.L = 20 CLCK, -------, ------Komut: BSET (Bit SET)Kullanım şekilleri:BSET #x,Dy / BSET #x,(Ay) / BSET #x,(Ay)+BSET #x,-(Ay) / BSET #x,d(Ay) / BSET #x,d(Ay,Dy)BSET #x,$yy.W / BSET #x,$yyyy.LAçıklama : Destination'da belirtilen numaralı biti 1 konumunagetirir.Etkilenen flaglar : --*--Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BSET #x,Dy= -------, ------. 12 CLCKBSET #x,(Ay) = 16 CLCK, -------, ------BSET #x,( Ay)+ = 16 CLCK, -------, ------BSET #x,-(Ay) = 18 CLCK, -------, ------BSET #x,d(Ay) = 20 CLCK, -------, ------BSET #x,d(Ay,Dy) = 22 CLCK, -------, ------BSET #x,$yy.W = 20 CLCK, -------, ------BSET #x,$yyyy.L = 24 CLCK, -------, ------Komut: BSR (Branch SubRoutine)Kullanım şekilleri: BSR Açıklama : O anki adres (PC) stack'e atılır ve belirtilen adresedallanılır.Etkilenen flaglar : -------Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BSR = 14 CLCK, 14 CLCK, 16 CLCKKomut : BTST (Bit TeST)Kullanım şekilleri:BTST Dx,Dy / BTST Dx,(Ay) / BTST Dx.(Ay)+BTST Dx,-(Ay) / BTST Dx,d(Ay) / BTST Dx,d(Ay,Dy)BTST Dx,$yy.W / BTST Dx,$yyyy.L/ BTST Dx,d(PC)BTST Dx,d(PC,Dy)Açıklama : Source data register'ında belirtilen numaralı bitdestination adresinin içeriğinden/data register'ının içeriğinden Zflagına kopyalanır.Etkilenen flaglar : --*--Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BTSTDx,Dy =-------, ------, 6 CLCKBTSTDx,(Ay) = 8 CLCK, -------, ------BTSTDx,(Ay)+ = 8 CLCK, -------, ------BTST Dx,-(Ay) = 10 CLCK, -------, ------BTST Dx,d(Ay) = 12 CLCK,------- , ------BTST Dx,d(Ay,Dy) = 14 CLCK, -------, ------BTST Dx,$yy.W = 12 CLCK, -------, ------BTST Dx,$yyyy.L = 16 CLCK, -------, ------BTST Dx,d(PC) = 12 CLCK, -------, ------BTST Dx,d(PC,Dy) = 14 CLCK, -------, ------Komut: BTST (Bit TeST)Kullanım şekilleri:BTST #x,Dy / BTST #x,(Ay) / BTST #x,(Ay)+BTS^tafl^^RTST #x,d(Ay)BTST #x,d(Ay,Dy)^JMHH^HK TST #x,Svyvv.L / BTST #x.d(PC)BTST #IBW^^Baklama : De^^»on'un gösterdiği adresteki belirtilen nu-Jnaralı biti kontro^W^ ve içeriğini Z flag'ına kopyalar. Eğer destinationolarak reflB kullanılmıyorsa, sadece en alt değerlikli 8Etkilenen -ağlar : --*--Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :BTSTJx,D>=-------,------- ,. 10 CLCKBT^ I *x!d(Ay) = 16 CLCK, -------, ------^BTST #x,d(Ay,Dy) = 18 CLCK, -------, ------BTST #x,$yy.W = 16 CLCK, -------, ------BTST #x,$yyyy.L = 20 CLCK, -------, ------BTST #x,d(PC) = 16 CLCK, -------, ------BTST #x,d(PC,Dy) = 18 CLCK, -------, ------Komut: CHK (CHecK)Kullanım şekilleri:CHK Dx,Dy / CHK (Ax),Dy / ÇHK (Ax)+,Dy / CHK -(Ax),DyCHK d(Ax),Dy / CHK d(Ax,Dx),Dy / CHK $xx.W,DyCHK $xxxx.L,Dy / CHK d(PC),Dy / CHK d(PC,Dx),DyCHK #xxxx,DyAçıklama : Source register'ının/adresinin içeriği 0 ile destinationregister'ı içeriği arasında mı, kontrol edilir ve değilse Trap#6 gerçekleştirilir.Etkilenen flaglar : -*UUUAdresleme şekillerine göre harcadığı süre :Bu komutta adresleme süreleri Trap çağrıldığında ve Trap çağrılmadığındadeğişir. Aşağıdaki değerlerden ilki. Trap çağrıldığında;ikincisi ise Trap gerçekleşmediğinde harcanan CPU süresidir.CHK Dx,Dy= 44 CLCK, 10 CLCKCHK (Ax),Dy = 48 CLCK, 14 CLCKCHK (Ax)+,Dy = 48 CLCK, 14 CLCKCHK -(Ax),Dy = 50 CLCK, 16 CLCKCHK d(Ax).Dy = 52 CLCK, 18 CLCKCHK D(Ax,Dx),Dy = 54 CLCK, 20 CLCKCHK $xx.W,Dy = 52 CLCK, 18 CLCKCHK $xxxx.L,Dy = 56 CLCK, 22 CLCKCHK d(PC),Dy = 52 CLCK, 18 CLCKCHK d(PC,Dx),Dy = 54 CLCK, 20 CLCKCHK #xxxx,Dy = 48 CLCK, 14 CLCKKomut :CLR (CLeaR)Kullanım şekilleri:CLR Dy / CLR (Ay) / CLR (Ay)+ / CLR -(Ay) / CLR d(Ay)CLR d(Ay,Dy) / CLR $yy.W / CLR Syyyy.LAçıklama : Verilen destination register'ının/adresinin içeriğinisiler.Etkilenen flaglar :-0100Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :CLR Dy=4 CLCK, 4 CLCK, 6 CLCKCLR (Ay)= 12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKCLR (Ay)+= 12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKCLR -(Ay)= 14 CLCK, 14 CLCK, 22 CLCKCLR d(Ay)=16 CLCK, 16 CLCK, 24 CLCKCLR d(Ay,Dy) = 18 CLCK, 18 CLCK, 26 CLCKCLR $yy.W= 16 CLCK, 16 CLCK, 24 CLCKCLR $yyyy.L = 20 CLCK, 20 CLCK, 28 CLCKKomut: CMP (CoMPare)AMIGA DÜNYASI 47


DİLLERKullanım şekilleri:CMP Dx,Dy / CMP Ax,Dy / CMP (Ax)+,Dy / CMP -(Ax),DyCMP d( Ax),Dy / CMP d(Ax,Dx),Dy / CMP $xx.W,DyCMP $xxxx.L,Dy / CMP d(PC),Dy / CMP d(PC,Dx),DyCMP#xxxx,DyAçıklama : Destination data register'ının içeriği sourceadresin/adres register'ının gösterdiği adresin içeriğinden çıkartılırve sonuca göre flaglann konumlan değiştirilir. Çıkartma işlemininsonucu kaydedilmez; CMP işleminden sonra hem source,hem de destination'da bulunan değerler değişmez.Etkilenen flaglar : -****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :CMP Dx,Dy= 4 CLCK, 4 CLCK, 6 CLCKCMP Ax.Dv= -------, 4 CLCK, 6 CLCKCMP (Ax),Dy = 8 CLCK, 8 CLCK, 14 CLCKCMP(Ax)+,Dy = 8 CLCK, 8 CLCK, 14 CLCKCMP-(Ax),Dy = 10 CLCK, 10 CLCK, 16 CLCKCMP d(Ax),Dy = 12 CLCK, 12 CLCK, 18 CLC KCMP d(Ax,Dx),Dy = 14 CLCK, 14 CLCK, 20 CLCKCMP$xx.W,Dy ' = 12 CLCK, 12 CLCK. 18 CLCKCMP$xxxx.L,Dy " = 16 CLCK, 16 CLCK. 22 CLCKCMP d(PC),Dy = 12 CLCK 12 CLCK, 18 CLCKCMP d(PC,Dx),Dy = 14 CLCK. 14 CLCK, 20 CLCKCMP#xxxx,Dy = 8 CLCK, 8 CLCK. 14 CLCKKomut: CMPA (CoMPare Address register)Kullanım şekilleri:CMPA Dx,Ay / CMPA Ax,Ay / CMPA (Ax)+,AyCMPA -(Ax),Ay / CMPA d(Ax),Ay / CMPA d( Ax,Dx),AyCMPA $xx.W,Ay / CMPA $xxxx.L,Ay / CMPA d(PC),AyCMPA d(PC,Dx),Ay / CMPA #xxxx,AyAçıklama : Aynı CMP gibi hayali çıkarma işlemi yaparakflag'leri değiştirir. Tek fark destination'un data register'ı değilde, adres register'ı olmasıdır.Etkilenen flaglar : -****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :CMPADx,Dy = -------, 6 CLCK, 6 CLCKCMPAAx,Dy = ........., 6 CLCK, 6 CLCKCMPA (Ax),Dy = ........., 10 CLCK, 14 CLCKCMPA (Ax)+,Dy = -------, 10 CLCK, 14 CLCKCMPA -(Ax),Dy = -------, 12 CLCK, 16 CLCKCMPA d(Ax),Dy = -------, 14 CLCK, 18 CLCKCMPA d(Ax,Dx),Dy =........., 16 CLCK, 20 CLCKCMPA $xx.W,Dy = -------, 14 CLCK, 18 CLCKCMPA $xxxx.L,Dy = -------, 18 CLCK, 22 CLCKCMPA d(PC),Dy = -------, 14 CLCK, 18 CLCKCMPA d(PC,Dx),Dy = -------, 16 CLCK, 20 CLCKCMPA #xxxx,Dy = -------, 8 CLCK, 18 CLCKKomut: CMPI (CoMPare Immediatly)Kullanım şekilleri:CMPI #xxxx,Dy / CMPI #xxxx,(Ay) / CMPI #xxxx,(Ay)+CMPI #xxxx,-(Ay) / CMPI #xxxx,d(Ay)CMPI #xxxx,d(Ay,Dy) / CMPI #xxxx,$yy.WCMPI #xxxx,$yyyy.LAçıklama : Aynı CMP gibi çalışır; tek farkı source'un sabit sayıoluşudur.Etkilenen flaglar : -*** *Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :CMPI#xxxx,Dy = 8 CLCK. 8 CLCK, 14 CLCKCMPI #xxxx,(Ay) = 12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKCMPI #xxxx,(Ay)+ = 12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKCMPI #xxxx,-(Ay) = 14 CLCK, 14 CLCK, 22 CLCKCMPI #xxxx,d(Ay) = 16 CLCK, 16 CLCK, 24 CLCKCMPI #xxxx,d(Ay,Dy) = 18 CLCK, 18 CLCK, 26 CLCKCMPI #xxxx,$yy.W = 16 CLCK, 16 CLCK, 24 CLCKCMPI #xxxx,$yyyy.L = 20 CLCK, 20 CLCK, 28 CLCKKomut: CMPM (CoMPare Memory)Kullanım şekilleri: CMPM (Ax)+,(Ay)+Açıklama : CMP gibi source ve destination'un içeriklerini birbiriylekarşılaştırır ve sonuca göre flaglan etkiler. CMPM'de sadeceiki adres register'ının gösterdikleri adreslerdeki değerlerkontrol edilebilir, iki farklı hafıza bölgesinde bulunan ve ardardagelen data dizilerini karşılaştırmak için kullanılır.Etkilenen flaglar : -****Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :CMPM (Ax)+,(Ay)+ = 12 CLCK, 12 CLCK, 20 CLCKKomut: DBHI, DBLS, DBCC, DBCS, DBNe, DBEQDBVC, DBVS, DBPL, DBMI, DMGE, DBLT, DBGT, DBLEKullanım şekilleri: DBcc Açıklama : Bu komut Bcc koşullu dallanma komutlarının tamtersi işlem yapar. Eğer koşul gerçekleşmişse, programa bir somakisatırdan devam eder. Koşul gerçekleşmemişse de verilen'a dallanır.Etkilenen flaglar : -------Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :Dallanma uzaklığı 16 bit ile adreslenebiliyorsa 10, 32 bit ileadreslenebiliyorsa 12 CLCKKomut: DIVS (do mathematical Division, Signed)Kullanım şekilleri:DIVS Dx,Dy / DIVS (Ax),Dy / DIVS (Ax)+,DyDIVS -(Ax),Dy / DIVS d(Ax),Dy / DIVS d(Ax,Dx),DyDIVS Sxx.W,Dy / DIVS $xxxx.L,Dy / DIVS d(PC),DyDIVS d(PC,Dx),Dy / DIVS #xxxx,DyAçıklama : 32 bitlik bir değerin 16 bitlik bir değere bölünmesinisağlar. Source bölen, destination ise bölünen değerleri içermelidir.İşlem sonucunda sonuç destination data register'ının altdeğerlikli 16 bitinde (bit 0-15) kayıtlıdır. Artan ise aynı dataregister'ının üst değerlikli 16 bitinde (bit 16-31) bulunabilir.Etkilenen flaglar : -***0Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :DIVS Dx,Dy = ------- , 158 CLCK, -------DIVS (Ax),Dy = ------- , 162 CLCK,-------DIVS (Ax)+,Dy = -------, 162 CLCK.--------DIVS -(Ax).Dy = -------, 164CLCK, ------DIVS d(Ax).Dy = -------, 166 CLCK, ------DIVS d(Ax,Dx),Dy = -------, 168 CLCK, ------DIVS $xx,W,Dy = -------, 166 CLCK, ------DIVS $xxxx.L,Dy = -------, 170 CLCK, -------DWSd(PC),Dy = ------ ,166 CLCK.-------DIVS d(PC,Dx),Dy = -------,168 CLCK,-------DIVS #xxxx,Dy = -------, 162 CLCK ------Komut: DIVU (do mathematical Division, Unsigned)Kullanım şekilleri:DIVU Dx,Dy / DIVU (Ax),Dy / DiVU (Ax)+,DyDIVU -(Ax),Dy / DIVU d(Ax),Dy / DIVU d(Ax,Dx),DyDIVU $xx.W,Dy / DIVU $xxxx.L,Dy / DIVU d(PC),DyDIVU d(PC,Dx),Dy / DIVU #xxxx,DyAçıklama : Aynı DIVS gibi çalışır; sadece negatif flag'ı işlemsırasında dikkate alınmaz. Bu komutla negatif bir değer ile pozitifbir değer arasında bölme yapabilirsiniz.Etkilenen flaglar : -***0Adresleme şekillerine göre harcadığı süre :DIVU Dx,Dy = ------- , 140 CLCK,-------DIVU (Ax),Dy = ------- , 144 CLCK, -------DIVU (Ax)+,Dy = ------- , 144 CLCK,-------DIVU -(Ax),Dy = ------- , 146 CLCK,-------DIVU d(Ax),DyDIVU d(Ax,Dx),Dy= ------- , 148 CLCK,-------= ------- , 150 CLCK,-------DIVU $xx.W,DyDIVU $xxxx.L,Dy= ------- , 148 CLCK, ------= ------- , 152 CLCK, ------DIVU d(PC),Dy = -------, 148 CLCK, -------DIVU d(PC,Dx),Dy = ------- , 150 CLCK,-------DIVU #xxxx,Dy = -------, 144 CLCK, -----Ne yazık ki Assembler komutları umduğundan fazla yer kaplıyor. Bu yüzden library açıklamalarımı ve Gelişmiş Assembleryazımızı 1-2 ay daha geciktirmek zorundayım. Bu yüzden hepinizden özür dilerim. Gelecek ay yine tüm Assembler sayfalarınıkomutlara ayırmayı düşünüyorum. Bir ay sonra görüşmek üzere hoşçakalın.AMIGA DÜNYASI 48


DİLLERAMIGA&PASCALTeorik Pascal açıklama dizimizin son rının bulunduğu IMPLEMENTATIONkısmına hoş geldiniz. Şu ana kadar öğren- kısmı. İlk kısımda bu unit'i kullanandiklerinizle temel olarak birçok program program'ın kullanabileceği tüm değişkengeliştirebilirsiniz.Bu ay size hayatı kolay- ler, tip tanımları belirtilir. Örnekte SAYIlaştıracak birkaç teknikten, PC'lerde yazı- isimli bir değişken tipi ve bu değişken tilanprogramların aktarımından ve unitle- pinden SINIR isimli bir değişken tanımrinyapısından bahsedeceğim. Merak et- landı. Bu unit'i kullanan tüm programlarmeyin Pascal hikayesi bu dizi ile bitmeye- artık bu değişkenleri kullanabileceklerdir.cek, örnek program açıklamaları ve Kick Aynı şekilde sabitler tanımlamak da müm-Pascal'ın tam tanıtımı ile devam edecek. kün. Daha sonra bu Unit tarafından kulla-Birçoğunuzun Pascal ile tanışması, be- nan tarafa sağlanan komutların tanımlarınim gibi PC bazlı bilgisayarlarda olmuş- yer alıyor. Örnekte sadece iki adet komuttur. Bu bilgisayarda hazırlanan programla- var, bir Procedure ve bir Fonksiyon. Burarın<strong>Amiga</strong>'ya aktarmak, bizi programları- da sadece bu komutların tanımları yapılımızıbir daha yazma zahmetinden kurtara- yor, yani hangi değişkenleri alacakları,caktır. İki sistem arasında büyük farklar hangi değerlerle çağrılacakları v.s. Dahabulunmasına rağmen, temelde programla- sonra ise Unit'in asıl kısmına geçiliyor.rın yapacakları işler aynıdır. Hatta birçok Burada eklenen tüm komutların programkonudakullanılan emirler aynen ları yer alacak. IMPLEMENTATION kıs-<strong>Amiga</strong>'da da kullanılabilir. Mesela bir mında yazılan tüm komutların kullanılmadosyaaçıp okumak için <strong>Amiga</strong>'da aynı sı gerekmez, bazıları sadece Unit içindeAssign ve Reset komutları kullanılabilir. kullanılabilecek şekilde programlanabilir.Gerçi ileri bir aşamada, iyi verim elde et- Örnek programda görülen böler fonksiyomekistiyorsanız, sonra bu emirleri Dos nu buna bir örnek. Unit, bu asal fonksiyo-Library'sinden karşılıkları ile değiştirmekyararınıza olacaktır. Mesela Kick Pascal UNIT <strong>Amiga</strong>;2.0 da ek olarak bir CRT library'si konulmuş,bu library ile PC'de bulunan CRT INTERFACElibrary'sindeki tüm komutları kullanmakolası. Programınızı modüler olarak ha/.ır- TYPElamışsanız (yazının ilerleyen bölümlerindebu kavramı daha çok açacağım) daki- SAYI = C.MaxInt;kalar içerisinde bir programı <strong>Amiga</strong>'da VARçalışır hale getirebilirsiniz. Aktarma yaparkenPC disketleri okuyabilen çeşitli SINIR : SAYI;programlardan yararlanabilirsiniz. Denemişolanlarınız varsa; PC ile <strong>Amiga</strong>'nın PROCEDURE Sayı_gir (VAR rakam : integer);ASCII kodlan arasında bir iki farklılık ol- FUNCTION asal (s:SAYI):Boolean;duğunu bileceklerdir. Bu uyumsuzluğukaldırmak için bir sistemden alınan text IMPLEMENTATION(Yazı, source), diğer sisteme çevrilmelidir.Tüm bu iki işi en sağlam yapan program- FUNCTION Böler (a,b :sayı):Boolean;lardan biri, Dos2Dos isimli ufak utility(Digitech 10, galiba). Bu durumun bir Begindiğer yararı ise, piyasaya son zamanlarda boler := (a MOD b = 0);bol miktarda çıkan ve Turbo Pascal yazılı- End;mını anlatan Türkçe kitaplardan ve oradaverilen örneklerden geniş ölçüde yararla- FUNCTION asal;nabilmeniz.Pascal ile program yazarken belirli iş- Varlevleri yerine getiren Procedure ve Sayaç : Integer;Unit'lerden bahsetmiştik. Bu fonksiyonve Procedureleri bir araya getirmek ve birunit olarak saklamak, son derece yararlıbir davranıştır. Bu sayede Pascal'ın komutlarınıgenişletmiş olacaksınız. Unit nasılyazılır ve derlenir kısmına şimdi gelelim.İşte size Program 1 kutusunda bir örnek.El kitabından aldığım bu program, Unit PROCEDURE <strong>Sayi</strong>_gir;yapısına mükemmel bir örnek. Özetleyelim:Bir unit, programdan farklı olarakUNIT satırı ile başlıyor. Derleyici buradan Begindeğişik bir şey derleyeceğini anlıyor. Bir Write ('Lütfen bir sayı girin :');Unit'in iki kısmı vardır. Bunlardan biri Readln (rakam);programlarla iletişim kurduğu INTERFA- End;CE kısmı, ikincisi ise asıl program satırla-AMIGA DÜNYASI 50BeginSavac r= 2*While (Sayac < s DIV 2 ) AND NOT boler (s,Sayac) DOSayac := Sayac + 1;asal := NOT boler (n,Sayac);End;END.1.0 Pascal ve <strong>Amiga</strong> versiyonları,Pascalile neler yapılabilir.2.0 Pascal'ın genel yapısı: Tanımlar,bloklar. Procedure ve fonksiyonlar3.0 Pascal Dili Özellikleri, tip tanımları,unitler.4.0 <strong>Amiga</strong> ile iletişim :Librarykullanımı, <strong>Amiga</strong>'ya has komutlar.5.0 Gelişmiş programcılık: teknikler,başka sistemlere veya sistemlerdenaktarmalar.F.Kağan Gürkaynaknu içinde kullanmakta. Dikkat edilecekbir durum IMPLEMENTATION kısmındaINTERFACE kısmında tanımlanan komutlarıntanım kısımlarının yazılmaması,sadece isimleri ile belirtilmeleri. Ancakeğer komut Unit içinde kalacaksa, normalkomut yazma kurallarına uygun tanımlanmalıdır.Örnekte bu farkı rahatça görmekmümkün. Söylememe gerek yok, IMPLE-MENTATION bölümünde tanımlanan değişkenlerde Unit içinde kalan değişkenlerdir.Bu programı çalıştırmanız mümkün değil,zira ortada program yok. Sadece Unitolarak derlenebilir. Derlenen Unit, iki par-PROGRAM 1


DERLEYİCİLERça haline gelir. Örneğimizde bunlar <strong>Amiga</strong>.ove <strong>Amiga</strong>.u dosyaları olacaklardır.20. yy'ın Kar Zarar hesapları içinde olaninsanları olarak hemen eee ne kazancımızoldu sorusunu soracaksınız. Sorunuzuncevabı Program 2 kutusunda.İşte kısa ve öz, size cevap. Unit kavramınıda verdik. İlk başta insana birazzahmetli gelebilir, ancak mutlaka denemenizve kullanmayı alışkanlık haline getirmenizgereken bir özellik. Artık bundansonrası sizlere kalmış demek kalıyor bana.Neredeyse tam anlamıyla Pascal programcısıoldunuz. Bazılarınız hala kendisiniprogram yazmaya hazır hissetmiyor olabilirsiniz.Bu gayet normal. <strong>Amiga</strong>'da programyazabilmek büyük ölçüde <strong>Amiga</strong> nın^istemini anlamaktan geçer. Merak etmeyinyarı yolda kalmayacaksınız. Bu aydansonra her ay sıra ile <strong>Amiga</strong>'nın çeşitli sistemlerinitanıtıp bunlara ilişkin programcıklarve örnekler yazacağı/, tabii hepsiPascal'dan. Bu arada merak ettiğiniz, takıldığınızyerler olursa lütfen bana iletin.Elimden geldiğince size bir çözüm bulmaaçalışacağım.Sözlerim yazıyı bitirmeye meyilli gözüküyordeğil mi? Ama daha değil. Yazınınsonunda bir basit örnek programın dahaçalışmasını açıklamak istiyorum (Buprogramı disketlerinizde bulabilirsiniz.).<strong>Amiga</strong>'ya yazılmış en sevimliLibrary'lerinden olan ARP'la ilgili bir örek.ARP <strong>Amiga</strong> DOS Replacement Proeclisminin kısaltması. ROM'da yer alanDOS.library'sinin geliştirilmiş bir versiyonu.Bu library'de bulunan requester'ailişkin bir örneği Program 3 kutusundabulabilirsiniz.İşte anlatılanlara tam bir örnek. Buradailk olarak CRT unit'i sisteme ekleniyor.Sonraki satır şu anlama geliyor: Unitdirectory'sinde bulunan windows altdirectory'sinden Arpfilerequester Unit'inide sisteme bağla.Sonra kendimize bir değişken tanımlıyoruz,gelelim programa: Neredeyse herşeyUnit'lerde tanımlanmış olduğu içinyabancı geliyor. Windowtitles, programınçalıştığı CLI penceresine ve Workbenchekranına bir isim atıyor.FR_DIR ise Arpfrq Unitindetanımlanmış bir değişken.Burası Requester'in ilkbakacağı direetory'yi belirlemektekullanılıyor. Dahasonra ise FileRcq fonksiyonukullanılıyor.Dikkat ederseniz herşeyalt programlarda halledildiğiiçin son derece temiz vesade. Üstelik programlardakihataları bulmak son derecekolaylaşıyor.Hepini/i lebrik etlerim.<strong>Amiga</strong>'da Pascal programdünyasına hoş geldinizProgram açıklamalarımızdagörüşmek üzere, hoşçakalın.Program ArpTest;{Jens Gelhar}Program Soru_Cevabı;Uses <strong>Amiga</strong>;Var k: SAYI;Begin<strong>Sayi</strong>_gir (k);IF Asal (k) ThenWriteln (k,' sayısı bal gibi Asaldır!!!.'):ElseWriteln (k,' Asal bir sayı değil ……');End.Uses Crt;From Windows Uses Arpfilerequester;VarDosya_ADI : String;BeginWindowTitles ('ARP File Requester',Nil);FR_DIR :='RAM:';RepeatDosya_ADI := FileReq (CrtWindow/ISTE HİZMET');Writeln (Dosya_ADI);Until Dosya_ADI = "End.AMIGA DÜNYASI 51


SÜHA BAYRAKTARELVIRA IIElvira Türkiye'ye girişi destan olanoyunlardan biri olmuştu. Oyunun bilgisayardergilerinde fazla reklam ile tanıtılması,esrarengiz ve nefis bir kadındankonusunu alması Türkiye'de oyununbüyük bir merakla beklenmesineriş kapısından içeri girin. Burada ELVIsebepolmuştu. Oyunun gelmesi ile bir-RA'nın arabasını göreceksiniz. Bagajı açın.likte bu bekleyişin boşuna olmadığı an-Bagajdaki çantadan WIRE CUTTERS velaşılmış ve oyun tahminlerden fazlaWRENCH'i alın. Sola dönün ve stüdyolarınsatmıştı. Birinci versiyonunun gereğinkapısındaniçeri girin. Lobby'den ELVIdenfazla satmasından dolayı, oyununRA'nın el kitabını alın. Daha sonra çiftli kayapanfirma ikinci versiyonunu faızlapının sağından asansöre gidin ve buradareklam yapmaya gerek duymadan pikodugirerek asansöre girin. Ancak asanyasayaçıkardı. ELVIRA 2, gerçektensöre girmek için sizdeki versiyonun ya kırıkbirincisine nazaran daha zor ve oynaolmasıya da elinizde ELVIRA 2'nin orjinalnışı güzel. Oyunun FRP adventure olkitabıolması, gerekiyor, ikinci katın düğmeması,hem adventure hem de FRP oynasinebasın. İkinci katta asansörden indikyanlarıbu oyuna çekiyor.ten sonra iki kere sağa dönün. KoridorunOyunu MOUSE ile oynamak, en kolaysağındaki ilk odadan içeri girin. Girdiğinizoynanış şekli. Oyun ekranının en altındabu oda, COMPUTER ROOM yani bilgisaeşyalarınızınresimlerini görüyorsunuz. Ekyarodası. Odanın uzak tarafındaki kitabıranın sağında nereye gidebileceğinizi gösalın.Buradan çıkın ve sağdaki diğer odayateren yönler var, Ancak gidebileceğiniz yöngirin. Bu oda makyaj odasıdır. Sol taraftakidiğer yerlerden farklı olarak sarı renkte.çöp kutusundan aynayı alın. Soldaki ikinciGitmek istediğiniz yönü seçip klikleyerek oaynanın önünden MAKE-UP CASE yaniyöne gidebilirsiniz.makyaj çantasını alın. Bu odadan çıkın veEkranın sağ tarafındaki disket resmi,koridorun sağındaki odaya girin. Burasıoyunu load, save, quit ya da pause yap-DRESSING ROOM yani giysi odasıdır. Bumakiçin kullanılır. Büyü kitabına gelirseniz,radan alacağınız eşyalar sırasıyla şunlar:buradan büyüleri yapabilirsiniz. Büyü yap-NAIL FILE. NEWSPAPER, TISSUES, TOmakiçin büyü kitabına gelip klikleyin. Da-WEL, POPCORN, 3 HAIR SPRAY, SILhasonra yapmak istediğiniz büyüyü seçin.VER CLOVER CHARM, CURLING IRONAncak büyü yapmak için o büyünün yapılaveMAKEUP CASE. Koridorun en sonunbilmederecesinde olmanız; ayrıca gereklida, TYPING POOL diye bir oda var. Burabüyüelemanlarına sahip olmanız şart. Eğerya girin ve içeriden disket kutularının içingereklielemanlar varsa, yukarıda solda budenDISK ve BOOM BOX'i alın. Koridorunlunan karıştırma seçeneğine basın. Büyü.aşağısında, sağdaki DRESSING ROOM aotomatik olarak eşyalarınızın arasına eklegidinve buradan kitaplıktan SPIRITS venecektir. Ekranın en üstünde sağ taraftaSELTZER SPRITZER alın. Koridorun aşabulunanseçenek ile altta bulunan eşyalarığısındakison oda CANTEEN'dir. Buradannızı ekrandan yok edebilirsiniz. Soldaki iseCUPCAKES ve CAN OF SODA alın. Buekrana eşyalarınızı getiriyor. Evet, oyununradan sonra asansöre gidin ve B'ye basaönemlioynanış seçenekleri bunlar. Şimdirak BASEMENT denen alt kata inin. Asandeoyunun açıklamasına geçelim.sörden çıkın ve iki kere sağa dönün. Ora-Oyuna, büyük bir kapının önünde başlıdaINDIAN denen Hintliyi göreceksiniz.yoruz. Burada yapacağımız ilk iş yerdenYanına gidin ve konuşarak ELVIRA'nın netaşalmak. Taşı aldıktan sonra, sağdaki nöredeolduğunu sorun. Yalnız konuşurkenbetçi kulübesine gidiyoruz ve taşı camınakesinlikle şaka yapmayın.atarak kırıp içeriye giriyoruz. Burada yapa-Eh, artık büyü yapabilirsiniz. Yapabilececağınızilk İş. ölü bekçinin elbisesini almak.ğiniz çeşitli büyüler şunlar: PROTECTIONDaha sonra elbiselerden anahtarları alacabüyüsü,bunu CAN OF SODA ile yapabilirğızYazı tahtasında gördüğünüz tüm notlasiniz.BREATH UNDERWATER- su altındarı toplayın ve bekçinin elbisesini giyin. Bilsolunumbüyüsünü, üç adet POPCORN,gisayara SECURTY CODE denen güven-GUM ve CUPCAKES ile yapabilirsinizlik numarasını girerseniz, giriş kapısınıBunlar dışında yapabileceğiniz diğer büyüaçabilirsiniz.Ancak elinizdeki ELVIRA 2.ler HEALING HANDS. LUCK. ICE DARTS.kırık versiyon ise, ne girerseniz girin farket-UNSEFN SHIELD diye sıralanabilir.maz. Daha sonra buradan çıkın ve ana gi-Büyülere kısaca değindikten sonra, oyunumuzageri dönelim. Kapısında büyük 2bulunan asansöre binin. Stage'e geldiğinizdeelinizde olan WALLET, COM-PUTER DISK, WRENCH, MIRROR,HAIR SPRAY, TOWEL ve SELTZERBOTTLE'ı bırakın. Sola dönün ve doğruilerleyin. Eğer yeterince llerlediyse-niz, perili evin oturma odasındasınızdemektir. Sağ tarafınızdaki zırhtanHELMET ve sol GAUNTLET'i alın. Dahasonra STUDY'ye gidin. Solda birmasa göreceksiniz. Çekmeceleri açınve orada bulduğunuz PR A/ERBOOK'u kullanarak UNHOLY BAR-RIER büyüsü yapın. Buradan ayrıcaPADLOCK'ı alın. Sağ tarafta içinde piranhabulunan balık tankını ellemeyin.Buradan oturma odasına tekrar geridönün ve köşedeki raftan ANTIQUEVASE'İ alın. Aldığınız bu antik vazoyu, DE-TECT TRAP denen tuzakları bulan büyüyedönüştürün. Şöminenin oradaki sürahi ilede PROTECTION büyüsü yapacaksınız.Girişe gidin ve burada merdivenlerin sağındanyukarı doğru çıkın. En yukarıda sağadonun sonra ana holden sola dönün vesoldaki ilk kapı girişine doğru girin. Evet,biraz ilerledikten sonra kendinizi NURSE-RY'de bulacaksınız. Burada yapacağınızilk iş BLACKS'leri almaktır. Daha aşağıyaLIVING ROOM'a gidin. Kütüphane kapısındaniki adım geride durun. Yere BLOCKkoyun ve POLTERGEIST sizin bıraktığınızoyuncağı almaya gittiğinde kütüphaneyegirin. Kütüphaneye girdiğinizde, kitaplarıincelemeye- başlayacaksınız. Yalnız her kitabıkontrol etme şansınız yok. Sadece yararlıgördüğünüz tüm kitapları not alın.Hangi kişilerin kitaplarda işaretli olduğunabakın. Tüm bu notları daha sonra kullanacaksınız.Kitapları not ettikten sonra LI-VING ROOM'a tekrar gidin. Uzak duvardakikapının oraya gidin. Oradaki oyuncaklarıalın ve SELTZER BOTTLE'ı DETECTTRAP büyüsü denen daha önce bahsettiğimizgibi tuzakları farkeden büyüye dönüştürün.Daha sonra DINNING ROOM'agidin ve oradan alabildiğiniz herşeyi alın.İlk önce WINE'i yani şarabı COURAGEbüyüsü denen cesaret büyüsüne, bardaklan ise DETECT RAP büyüsüne çevirin.Herşeyi alana kadar SERVICE WINDOWdenen servis penceresinden uzak durun.Eğer yakalanırsanız, ki yakalanmamakgerçekten çok zor, kendinizi bir et dondurmadolabında bulacaksınız. BIKER'danBOOTS denen botları alın. Bunların göreviayak zırhlığıdır Dondurucunun rafından etive peyniri alın. WINE BOTTLE'ı COURA-GE, BREAD yanı ekmeği BREATH UN-DERWATER denen büyülere çevirin. EvetAMIGA DÜNYASI 52


dondurucuda bu kadar kaldıktan sonraherhalde sıkılmışsını.zdır Artık buradan kurıazamanı geldi. İlk önce. Inventorydenanahtarları ve kalemi burada bırakarakdonmalarını sağlayın. Çünkü daha sonraonları büyüde kullanacaksınız. BOOTS.HELMET. JACKET ve GAUNTLET i üzerinizenıyın Bıçağınızı elinize silah olarakkullanmak için alın. UNSEEN SHIELD veLUCK spell kullanın. Biraz fazlaca ICEDARTS yapın ve burada her ihtimale karşıkaldığınız yen SAVE edin. Aslında oyun sırasındaher önemli hareketten once kaydetmekçok önemli, ama burası çok dahaönemli olduğu için burada ne olursa olsunkaydetmenizde yarar var. Evet. eğlencebaşlıyor Kıvrılmış çeliği kullanarak THER-MOSTAT* ısıtın. Alarm aktlvitesini kaybedincebir yaratık ortaya çıkacaktır. Burayıateşe verin ve yaratık ölünce kolayca buradançıkın.Evet. çok önemli bir aşamayı geçtinizDondurucudan çıktıktan sonra sağa dönünve merdivenlerden aşağıya doğru ilerleyin.En aşağıda sola dönün ve LAB a şirin. Buradanalacağınız eşyalar, YELLOWFLASK, BLEACH, HEART. SKIN ve bulabildiğinizkadar TEST TUBE, Ayrıca solduvarın oradaki kavanozun içindeki beynialın. Beyni. UNDEAD büyüsüne döndürünve daha sonra merdivenlerden yukarıya çıkın.Sağdaki kapının oradan mutfağa gidin.Yalnız giriş ile mutlak yolu arasında zombiile savaşmanız gerekecek Daha sonramutfağa gidin ve üzerinizdeki herşeyi bırakın.Üzerinize zırhı giyin ve hole gidin. Zordurumda kaldığınızda TURN UNDEAD büyüsüyapın. Daha da zor durumda kalırsanızCOURAGE büyüsü yapın. Evet bu andayapabileceğiniz büyüler ise şunlar:REVIVE CHEESE. BLEACHTELEKINESIS: MAGNETGLUE: TUBE OF ADHESIVEPROTECTION: BUCKETLUCK: HORSESHOEFIREBALL: NEWSPAPERS. TISSUE.CALENDER. POSTCARD. PAPERSMAGIC MISSILES: POTS. PANS. TINS.KNIVESDETECT TRAP: GLASSAyrıca bunların dışında da ICE DARTS.UNSEEN SHIELD. HEALING HEAD büyülenyapabilirsiniz. MEAT CLEAVER’ı silaholarak saklayın. Girişe gidin ve JUNKPİLE denen kutuya üzerinizdeki tüm ge-reksiz ya da daha sonra gereken eşyalarıbırakın. PİLE'a bırakacağınız eşyalar şunlardır:CANDELABRA, PLACE SET-TINGS, THREE CANS OF HAIRSPRAY.EGG BASKET LAB'den aldığınız herşey,MIRROR, GIN BOTTLES, VODKA BOTT-LES, PADLOCK. COMPUTER BOOK.TOWEL, SHANK OF MEAT.Merdivenlerden yukarıya çıkın. Sol tarafsizi banyoya götürecektir. Banyodan TO-WEL ve SPONGE alın. Banyodan çıkınsağa dönün ve ana hole gidin. SağınızdaLAVENDER BEDROOM denen odayı bulacaksınız. Burada sizi yine azılı bir düşmanbekliyor. Üzerinize zırhı giyin. ICEDARTS kullanarak düşmanınızı etkisiz halegetirin. Kavgadan sonra yere düşen SC-RIPT i ve resimleri alın Yatağın alt tarafınıaraştırın. Eğer dikkatli bir şekilde bakarsanız,kırmızı bir düğme göreceksiniz. Korkmayınbasın, karşınıza gizli bir kapı açılacaktır.Odaya girin ve içeriden CHALICEve CANDLES OF THE ALTAR denen onadet mumdan aim Gizli odadan çıkın Şömineninyanındaki kedileri LUCK büyüsüneçevirin Yatak odasını terkedip sağa dönünve sağdaki ikinci kapıdan önce durun.Zırhınızı giyip içeriye girin ve COURAGEbüyüsü yapın. Savaşırken üstün durumageçtiğiniz anda çarşafı alın ve dışarıya çıkın.Eşyalarınızı bıraktığınız yere gidin veson olarak aldığınız PILLOW. TOWEL,CHALLICE ve SPONGEı eşyaların olduğuyere bırakın. Bu eşyaları bıraktıktansonra tekrar stüdyo odalarına dönmenizgerekiyor. Aşağıya ana kata inin. Yalnızdaha önce yangın söndürücüsünü ve BO-LIER ROOM'dan ilaç çantasını almalısınız.Ancak bu odada karşınıza YETİ denen bircanavar çıkacak ve size FIREBALL ile saldıracaktır.Kazanın sol tarafındaki bakır çubuğualın ve bu canavarın hakkından gelebilirsiniz.Yukarıya çıkın burada COSTUMEROOM'a gidin. Burada sizi yine bir düşmanbekliyor. Zırhınızı giyin. UNSEENSHIELD büyüsü yapın. MEAT CLEVERıalın ve düşmanınıza saldırın. Cadı. size birazzorlu bir düşman olarak görünebilir.Fakat biraz uğraşırsanız kolayca öldürebilirsiniz.Cadı öldükten sonra onun EYE-BALL'unu alıp FEAR büyüsü halinegetirin. Buradan ayrıca WIZARD'SROB. WHITE LAB COAT ve SIRWALTER RALIGH'ın kostümün üzerindenkılıcı alın. Holün arasından MAKEUP ROOM denen makyaj odasına gidin Burada LAVENDER ROOM dabulduğunuz altı resmi kontrol edin vesihirbazın yardımcısına benzeyen resmibulun. Ayna İle resme bakarak makyajçantasındaki eşyaları kullanarak veradardaki peruklardan yararlanarakresme benzemeye çalışın. Benzediktensonra makyajı üzerinizden alın vedaha sonra kullanmak için saklayın.Laboratuar asistanına benzeyen resmibulun, Labratuar elbisesini, makyajçantasını kullanarak ve soldaki peruğukullanarak ona benzemeye çalışın.Evet artık bir laboratuar asistanısınız.Hemen üzerinizden eşyaları çıkarmayıdüşünmeyin. Çünkü bu kıyafeti şu andakullanacaksınız. Kıyafetinizin asistanabenzediğinden iyice emin olduktansonra buradan çıkın. 2 nolu stüdyoyayönelin. Lobiden yangın söndürücüsünüalın ve daha önce eşyalarınızı bıraktığınızyere yangın söndürücü ve büyücümakyajını bırakın. DINING RO-OM'un solundaki hole girin ve sonra soladönün ve daha sonra sola dönüp merdivenlerdenaşağıya inin. Burada biraz dikkatiolmanız gerekiyor. İlk önce makyajınızıkontrol edin. Burada gireceğiniz yer sağdakikapıdır. İçeri girdiğinizde FRANKEN-STElN'ı göreceksiniz. Ancak son derecemeşgul bir durumda olacaktır. Ona yardımteklif edin. O size bir zehir yapmak için yardımcıolacaktır. Kütüphanede bulduğunuzformülü kullanmanın zamanı geldi. Onu kullanarakbu zehiri yapın ve daha sonra buradançıkın. Girişe gidin ve burada üzerinizdekielbiseyi değiştirin. Daha sonra zehirietin üzerinde kullanın. Piranhanın olduğuodaya gidin, zehirli eti piranhaya verin veöldükten sonra anahtarı alın. Ördek resmininarkasındaki kasayı açarak buradan.CHIEF'S PIPE denen şefin piposunu alın.Yukarıya çıkın ana holden sağa dönün vetavan arasının sonundaki merdivenlere gidin.Vampirle karşılaştığınız anda çatalı kullanarakışığın parlamasını sağlayın. Böylecevampir ölecektir. Merdivenlerden aşağıyamm ve dosdoğru solunuzdaki ilk odadaniçeri girin ve çay sandıklarından kibrit kutusunualın. Merdiveni tavan arasına hareketettirin ve çatıya çıkmak için kullanın. Bacayadaha önce bulduğunuz bakır çubuğuyerleştirin. Bir süre sonra fırtına başlayacaktır.Fazla şiddetlenmeden içeri girin.Evet sıra 3 nolu stüdyoya geldi. Evetherşeyi tam anlamıyla yaptıysanız, şu andabüyü seviyeniz 6 civarındadır. Bulevel'da başlangıç için şunlar gerekiyor: Sİ-LAHLAR, ZIRH, TEST TUBES, METALCİSİMLER. CRICIFIX, MIRROR, ANAH-TARLAR, KALEM. SAÇ SPRAYLERİ,GİN, VOTKA, BÜYÜCÜ ELBİSESİ, BÜ-YÜCÜ MAKYAJI. Üzerinize zırhı ve kılıcıalın daha sonra üç nolu stüdyoya doğruilerleyin. Yarasalar biraz rahatsız edicidirama kolaylıkla kiliseye girebilirsiniz. Değerlimetali büyülü zırha ve dini eşyalarıise HOLY BLAST büyüsüne dönüştürün,Dua kitabını alın. TEST tüplerini kutsal suile doldurun. Bunlardan bir tanesini CRU-CIFIX ile kullanarak BLESS büyüsü yapın.Dua kitabını kapatmadan önce İCEDARTS ve HEALING HEADS alın. Kürsüyüsola doğru çekin ve kurusunun oradakikapıdan girin. Ancak girmeden önce zırhınızıkontrol edin ve PROTECTION büyüsüyapın. Evet en aşağıya geldiğinizde artıkCATACOMBS'ların içindesiniz.CATACOMBS: Buradaki her odada geneldetuzak vardır. LEVEL 8 e geldiğinizdeşu büyüleri yapabilirsiniz:FREEZING BLADE: PENs/e KNIFEILLUSION: MIRROR (ayna)TRUEFLIGHT: PILLOWDonmuş bıçağı (FREEZING BLADE) kamaile birleştirirseniz, size mükemmel birsilah oluşacaktır. Level 9da CUREWOUNDS büyüleri ve saç sprayini BOO-ZE şişeleri İle birleştirerek NOVA büyüsüyapın. Yalnız CATACOMBS larda TELEKI-NESIS, BUOYANCY ve HOLY BLAST büyülerinikullanmayın. Evet ELVIRA'yı 8.level'da bulabilirsiniz. Burada ona işkenceyapmak zorundasınız. Evet yanlış duymadınız.Eğer işkence yapmazsanız. ELVIRAbir acid püsküren cobraya dönecek ve elinizdekiFIREBALL'ları alacaktır. Onun koruduğusavaş mızrağını alın. Catacombs'taen tepeye çıkın. Biraz etrafta dolaşın, birZOMBİ ile karşılaşacaksınız. Zombiyi uzaktutmak İçin UNHOLY BARRIER büyüsüyapın. Zombi ile savaşırken hareket etme-AMIGA DÜNYASI 54


TANITIMyin, ona dokunmayın ve herhangi bir silahlavurmaya çalışmayın. Üzerine HOLYBLASTS atın. Onlar bittiğinde FIRE-BALLS kullanın. Oda biterse ICE DARTSkullanın. Artık hakkından gelebilirsiniz.Evet CATACOMB'u bitirdikten sonra dışarıyaçıkın ve eşyalarınızın olduğu bölümegidin. Burada biraz dinlenin. Eğer yaralandıysanızyaralarınız geçene kadar bekleyin.Daha sonra şunları alın: Tüm büyüleriniz,BUOYANCY ve TELEKINESES büyüleridahil, SİLAHLAR ve ZIRH, YELLOWLIQUID, NAIL FILE. Evet artık İkinci birbölüm başlıyor: Örümcek yuvaları.SPIDER CAVES: Birinci stüdyoya girin.Buradaki odalarda bulunan tüm yaratıklarıöldürmek zorundasınız. Aksi takdirde buradakieşyaları almanız biraz zor. Stüdyoyailk girdiğinizde asansöre bakın. Asansörüaçın, yoksa bir daha geri dönemezsiniz.Aldığınız kristalleri en kısa zamanda büyüyeve mantarları ise HERBAL HEALINGbüyüsüne çevirin. A level'ında BUO-YANCY ve BREATHE UNDERWATERkullanarak göle girin ve dolaşıp bir ip bulun.Bu ip daha sonra BIND DEMON büyüsüyapmanıza yarayacaktır. Level B'deküçük bir hücrede büyük bir akrebin SC-ROLL'u koruduğunu göreceksiniz. Buscroll CERBERUS'u yenmeniz için gerekliolduğu için, akrebi yenip onu almanız gerekiyor.Ayrıca bir cüzdandan asansöranahtarı bulmanız gerekiyor. Ancak anahtarıTELEKINESIS büyüsü ile alabiliyorsunuz.Level D'de büyük bir örümcek göreceksiniz.ICE DART atarak dikkatini çekin.Arkanızdan geldiğinde onu asansöre doğruçekin. Daha asansörü kapatarak onuhapsedin. Örümceğinden aşağıya doğrutırmanarak ELVIRA'yı kurtarmayaçalışın. Ancak bu sefer de ELVIRAbüyük bir arıya dönüşecektir.ELVIRA'dan kurtulunca CHIEF'STOMAHAWK denen şefin savaşbaltasını alın. Mağaraları terketmekiçin örümcek ağının dikey tarafınıkullanın ve level C'ye geçin. Asansöregidin ve daha önce aldığınızanahtarı kullanarak Level A'ya geçin.Büyülü evin dışında durun. DuvardakiBAROMETRE'yi alın ve onuSUMMON STORM büyüsüne çevirin.Evin çatısına gidin ve buradafırtınayı başlatın. Rüzgar FRAN-KIE'S cihazını alevlendirecektir. Zemin katainin ve burada elinizde WIRE CUTTERdenen tel kesiciyi hazır bulundurun. Ondanyararlanarak FRANKI'nin kafasındaki tellerikesin. Daha sonra şu eşyaları alın: ME-TAL BAND, BRAIN, SCALP ve HEART.Evet artık yeni bir büyü yapmanız gerekiyor.Bu büyü için gerekli nesneler: BRAIN,HEART SCALP. EGGS ve PRAYERBOOK. Yapacağınız büyünün adı ise RE-SURRECT SPELL. Daha sonra 3 nolu kiliseninolduğu stüdyoya gidin ve orada rahipile konuşarak yardım isteyin. Rahip bununüzerine dışarıya yani ELVIRA'nın daarabasının olduğu yere bir PENTACLE çizecektir.Buradan tekrar çıkarak INDIANdenen hintlinin yanına gidin. Ona TOMA-HAWK. WAR LANCE ve MAGIC BAG ıkorumasını söyleyin. Ayrıca ona PEACEPIPE denen barış çubuğunu verin. Dahasonra rahibin çizdiği PENTACLE'ın üzerinegiderek 10 tane BLACK CANDLE koyun.TOMAHAWK, WAR LENCE ve MAGICBAG'İ alarak hazırlanın. KoyduğunuzBLACK CANDLE'ların üzerine klikleyerekyanmalarını sağlayın. CERBERUS'u çağırmakiçin MAGIC BAG'İ kullanın. BLINDDEMON büyüsünü üzerine atarak CER-BERUS'u durdurun. Daha sonra şimşekdurunca WAR LANCE'i üzerine atın. Ancakölmüş gibi gözükebilir. Kalbine TOMA-HAWK'i atarak bu zorlu yaratıktan kurtulun.Evet şimdi oyunun bitiş demosunuseyredebilirsiniz. Ama Elvira sizi yatakodasına davet ederse, sakın şaşırmayın.Onun için o kadar savaştınız.ELVIRA 2, bu ayların flaş oyunlarındanbir tanesi ve almamanız için hiç bir sebepyok. Oyunun akıcı ve güzel grafikli olması,diğer özellikleri. Hemen en yakın bir bilgisayardükkanına gidin ve bir ELVIRA 2alın. ELVIRA'yı kurtarmak için daha nebekliyorsunuz?ACCOLADE/7 DİSKET/1 MBGRAFİK ....................... : %95SES................................ :%90OYNANABİLİRLİK ........ : %95GENEL........................... :%95AMIGA DÜNYASI 54


TANITIMSÜHA BAYRAKTARSakin bir sonbahar akşamıydı. Ateşin başında mutlu bir şekildeotururken birden bir not gözünüze İlişti. Bu not nereden gelmişti?Herhalde yakın arkadaşlarınızın ya da sizi tanıyan birinden olmalıydı.KHELBEN, bu isim hiç yabancı gelmiyordu. Tabii ki.KHELBEN'İ nasıl unutabilirdiniz? Fakat KHELBEN sizden ne isteyebilirdiki? Kendisinin çok büyük doğa üstü güçleri vardı. Acabasize bu kadar muhtaç olacak durum neydi. Yeni bir maceradandönmüş olmanın verdiği yorgunluk ile bir an gitmemeyi düşündünüz.Ama size hiç yakışmıyordu. Mutlaka ortalıkta birşeyler dönü-Kordu. Gitmeliydiniz. Doğru KHELBEN'in evinin yolunu tuttunuz,apıyı çaldığınızda uşak size sevinmiş, ama biraz da korkununverdiği bir duyguyla kapıyı açtı. Uşağı bile bu kadar korkutacakolay neydi? Sizi de tedirginlik sarmıştı. Merdivenleri çıkarken sankiyeni bir maceraya atılacak gibi bir his vardı içinizde. Odadaniçeri girince, KHELBEN sizi karşıladı. Evet yanılmamıştınız.KHELBEN'in anlattıklarından sonra size bir macera gözüktüğünü,hatta bu maceranın daha çok ölümle yaşam arasında bir kavga vebaşarıya ulaşabildiğiniz takdirde büyük bir ün ve şehirde şöhretolacağını anlamıştınız.Eski şeytanlar. DARKMOON tapınağında büyük bir hazırlık yapıyorlardı.Gerçekten de bu, şehir içinüyük bir tehlike arzediyordu. ÇaresizKHELBEN'in önerisini kabul ettiniz vebu büyük maceraya atıldınız. Tabii kitek başınıza bu macerayı başarmanızimkansızdı. Değişik güçleri olan dört kişilikbir ekip kurdunuz. Bu ekip gerektiğinde,bir hırsız gibi gizli ve girilmesi zoryerlere girecek, gerektiğinde bir sihirbazınsahip olduğu büyülere sahip olupsizi imkansız durumlardan kurtaracak,gerekse hiçbir şeyden korkmayacakkadar savaşçı kişilerden oluşacaktı.Bu, zaten sizin işinizdi. Böyle bir grubukurmak çocuk oyuncağıydı. Ama işinen önemli tarafı DARKMÖON'da başlıyordu.KHELBEN, sizi DRAKMOON'un yakınlarında bir ormanatransport etti ve giderken size bir yüzük vererek, bu yüzükle onunlabağlantı kurmanız gerektiğini belirti. Issız bir ormana gelmiştiniz.Buradaki kurt sesleri, sizi şimdiden yeterince ürkütmüştü. Bir an öncetapınağa ulaşıp bu maceraya atılmak istiyordunuz. Ve korkusuzcaormanın demliklerine daldınız. Böylelikle maceramız başladı.Evet, gelelim oyunun oynanışına. Oyunun introsu çıktığı zaman,hiçbir tuşa basmazsanız. Tüm introyu seyredeceksiniz. İntrodansonra, karşınıza5 seçeneğin olduğu bir ekran çıkacaktırLOAD GAME IN PROGRESS: Daha önce oynadığınız bir oyunuyükleme. Eğer daha önce oyunu oynayıp kaydettiyseniz, direktolarak buradan yükleme yaparak kaldığınız yerden devam edebilirsiniz.Ayrıca buradan QUICK PARTY START İle hiç karakterseçmeden bilgisayarın otomatik olarak grubu seçmesini sağlayabilirve oyuna otomatik olarak başlayabilirsiniz.START A NEW PARTY: Oyuna en baştan başlama. Bu seçeneklekendi grubunuzu kurup partiye İstediğiniz özellikteki kişilerialabilirsiniz. Yeni bir grup seçmek için. Mouse’la bu seçeneği klikleyin.Karşınıza, solda dört boş karenin olduğu bir ekran çıkacaktır.Ancak üst taraftaki karakterler genelde savaşacak karakterlerolacakları için, kesinlikle ön tarafa savaşçıları alt tarafa ise büyücülerive diğer karakterleri yerleştirin. Ancak partide mutlaka gizlikapıları açacak bir hırsız (THIEF) ve oyunu onsuz bitiremeyeceğinizCLERIC ki, size hayati önem taşıyan yiyecek sağlayacak kişidir.Karşınızdaki düşmanla savaşırken düşüneceğiniz en önemliunsur, daha çok onu ya da onları dar alanlardan çok geniş olanlaraçekerek savaşmaktır. Bu sayede savaşları daha kolay az yaraalarak kurtarabilirsiniz.Evet, şimdi nasıl karakter seçileceğine devam edelim, ilk öncekarakteri yerleştirmek istediğiniz yeri seçin. Daha sonra seçtiktensonra karakterinizin cinsini belirleyin. Bunlar insan (HUMAN),ELF, yarı ELF (HALF-ELF), DWARF. GNOME, yarı insan (HALF-LING MALE) olabilirler. Ancak bunları dişi (FEMALE), erkek (MA-LE) olarak seçebilirsiniz. Bundan sonra karşımıza, karakterin sınıfıgeliyor: CLERIC, FIGHTER, THIEF. Bunların üçünden ikisine sahiponlarını da seçebiliyorsunuz. Daha sonra karakterin davranışözelliğini belirlediğiniz seçenekler geliyor. Buradan, karakterinizindaha önce seçtiğiniz sınıfına göre, değişik seçenekler sunuluyor.Tüm seçimleri yaptıktan sonra, özellikleri değiştirebiliyorsunuz.Sağdaki seçeneklerden HP yani hit point denen kaç darbeye dayanıklıolduğunu gösteren seçenek, sadece 99'a kadar arttırılabiliyor.Diğerleri ise, oyun sırasında değişebiliyor. Soldakiler ile maksimum18 olacak kadar oynayabiliyorsunuz. Alt sağ tarafta bulunanseçeneklerden FACE ile karakterinizin yüzünü değiştirebiliyorsunuz;MODIFY ile yukarıdaki özellikler ile oynayabiliyorsunuz;REROLL ile bilgisayara karakterimizin özelliklerini seçmesini istiyoruz.Tabii ki bu, yine bizim onaylamamıza kalıyor. Dört adamımızıseçtikten sonra, PLAY seçeneğini klikleyerek oyuna geçiyoruz.TRANSFER EOB 1 PARTY: Bu oyunun birincisini oynadıysanız,o oyundan kalan grubunuzu tüm özellikleriyle bu oyuna aktarabiliyorsunuz.Bu seçenek, ilkini oynayanları epey sevindirecek.RUN INTRODUCTION: Bu seçenek ile başlangıçta çıkan introyutekrar seyredebilirsiniz.EXIT GAME: Bu seçenek ile oyundan çıkabilirsiniz.Peki, karakterlerimizi nasıl kullanıyoruz? Oyuna, ormanda başlıyorsunuz.Ekranın sağındaki dört karakterinizin resimlerinin yanında,elinde olan eşyalar gösteriliyor. Karakter savaşçı ise, bir kılıçve kalkan; CLERIC ise HOLY SYMBOL ve kendini korumak içinkalkandır. Eğer bir hırsız (THIEF) ise, kalkan ve LOCK PICKS'tir.Bir düşmanla karşılaştığınızda yapacağınız ilk şey. ona karşı koymakve onu öldürmeye çalışmaktır. Orman sahnesinde düşmanlarınız,kurtlar. Kurtlar, oyunun en kolay öldürülen düşmanları. Kurta yada genel olarak bir düşmana kılıçla saldırmak için, mouse'la kılıcınüzerine gelip sağ mouse tuşunu klikleyin.Kılıç darbeniz etkili olursa, kılıcınyerinde rakam çıkacak, etkili olmadıysaMISS yazacak.Normal savaş yaparken, sadeceöndeki savaşçıları kullanabiliyorsunuz.Dolayısıyla, sadece üst sağ vesol taraftaki savaşçıları kullanın. Karakterinözelliklerini değiştirmek yada görmek için, o karakteri kliklediğinizde,karşınıza karakterin boydanboya görünüşü ve sol tarafta üzerindetaşıdığı eşyalarla sahip olduğu silahlargelir. Solda yukarıdaki eşyalar,oyuna ilk olarak başladığınızda yemek.Yemekler, kahverengi ve etrafına ip sarılıp paketlenmiş olarakgörünür. Oyun sırasında bazı bölgelerde yemek bulabileceğinizgibi, CLERIC size yemek sağlayacak. Yemek ihtiyacını karakterinresminin sağ tarafında bulunan food seçeneğinden anlayabilirsiniz.Eğer burası sarıysa, acele yemek yemeniz gerekiyor. Yeşilsehenüz bir tehlike yok. Yiyeceklerden yemek için, soldan yemeğiseçin ve hemen karakterinizin üst tarafında bulunan tabak,kaşık resminin olduğu yere bırakın. Buradaki diğer özellikler iseşunlar: Sayfanın en alt tarafını klikleyerek, karakterin diğer özelliklerinigörebilirsiniz. Oyun sırasında karakterler arasında alışverişyapabilirsiniz. Alışveriş yapmak için, basitçe diğer karaktere vermekistediğiniz eşyayı seçin ve daha sonra ekranda bulunan oklarlasağa sola oynayarak istediğiniz karakterde durup onun eşyalarınınolduğu yere bırakın. Ayrıca herhangi birşey yapmadan, buok tuşlarıyla diğer karakterlere geçebilirsiniz. Ancak bazı eşyalarıdiğer karakterler kullanamazlar. Arka tarafta duran bir karaktere,savaşta hiç etkisi olmadığı için bir kılıç ya da topuz vermek sonderece anlamsızdır. Ya da CLERIC HOLY SYMBOL denenCLERİC'İerin çeşitli büyüler yaptığı bir eşyayı hırsıza vermenin biranlamı yoktur. Gerçekten karakterlerin özelliklerini iyi bildiğiniztakdirde, hangi karakterin hangi eşyayı kullanabileceğini anlayabilirsiniz.Bu nedenle size bu karakterlerin özelliklerini anlatacağım.FIGHTER: Esas yaptığı görev savaşmaktır. Grubun ön tarafındadurup, gurubu saldırılara karşı korurlar Gerçekten kaliteli bir savaşçıseçilirse, grubunuzun ömrü çok uzun olur. Ancak yine de yaralananbir savaşçıyı iyileştirmek için, arada bir partiyi dinlendirmenizgerekir. Grubun önünde mutlaka iki savaşçı bulunması gerekli. ZatenCLERIC ve MACE size arkadan büyü yaparak katılacaktır.THIEF: Görevi, gizli ve açılması zor kapıları LOCK PICK denennesneler yardımıyla açmak. THlEF'in bundan başka bir fonksiyonuyok. Bu nedenle seçim yaparken hırsızlığının yanında FIGHTER yaAMIGA DÜNYASI 58


TANITIMda diğer bir özelliğinin olmasına dikkat edin.CLERIC: Ana görevi, CREATE FOODdenen büyüyle size yiyecek sağlamaktır.Ancak bunun için daha önceden büyülerinhazırlanmış olması gerekir. Diğer önemliözelliğiyse, grup dinlenirken yaralıları iyileştirmesi.Ancak bunların dışında birçok yararlıbüyüler yapabilir. Bunlardan birkaç tanesinisayarsak, HOLD PERSON ile karşınızdasavaştığınız düşmanınızı belirli bir süre içindondurabilir ve böylelikle savaşçılara avantajsağlamış olursunuz. TURN UNDEADile karakterlerinizi ölümsüz duruma getirebilirsiniz.Ancak bu büyü de belirli bir süreiçin geçerlidir. Bunların yanında karakterlerinizedeğişik özellikler kazandıracak büyülervardır. Bunları karakterlerin üzerlerindedeneyerek sonuçlarını görebilirsiniz. Eğerbüyü sadece grubun içindeki karakterlereyapılabiliyorsa, zaten mesaj ekranında SE-LECT A CHARACTER yazısı çıkar.MAGE: Bu tam olarak bir büyücününyaptığı görevi görür. Büyüleri ezberlemeyeteneğine sahip olması, önemli bir özelliği.Aslında CLERIC ile yaptığı işler birazbirbirlerine benziyor, ancak büyüleri çokdaha kuvvetli ve büyüleri ezberleme yeteneğinesahiptir. Büyüleri öğrenebilir ve uygulayabilir.Ama bunun dışında savaşmayeteneği çok azdır.PALADIN: Diğer bir büyücüdür. Ancak dahaaz büyü yapabilir ve çoğu büyüleri seviyesinedeniyle yapamaz. Bu nedenle bu karakterçeşidini seçmek pek manktıklı değildir.Normal ekranda aşağıda en sağdakiGAMP seçeneğine basarsak, karşımıza şuseçenekler geliyor:REST PARTY: Bu seçenek oyunun canalıcı noktalarından bir tanesi. Oyunun İleribölümlerine geçebilmek için. bu seçeneğizamanında kullanmalısınız. GrubunuzunHP denen HIT POINT'leri azaldığı zamanya da büyü ezberlemeye gerek duyduğunuzzaman, mutlaka dinlenme anlamınagelen bu seçeneği seçmeniz gerekiyor. Buarada CLERIC denen karakteriniz, gruptakiyaralıları iyileştirecek ve MAGE sizinseçtiğiniz büyüleri ezberleyecek. Ancakdinlenme yerini doğru çok iyi seçmeniz gerekiyor.Aksi takdirde düşmanlarınız gelipsize dinlenirken saldırırMEMORIZE SPELLS: Bu seçenek, büyüleriezberleme seçeneğidir. İstediğinizbüyüleri ezberlemek için bu seçeneği Kİİkleyin.Daha sonra 6 adet büyüden istediğiniziseçin. Eğer o ekrandaki büyülerdenherhangi birini istemiyorsanız, o zamanCLEAR seçeneğine gelin ve tüm büyülerisilerek yeniden tüm büyü seçin. EXIT ilebu ekrandan çıkın.PRAY FOR SPELLS: Büyü için dua etmeseçeneği. Aslında bir tür büyü ezberlemeseçeneği de denilebilir. Kullanımı büyüezberleme seçeneği ile aynıdır.SCRIBE SCROLLS: Bulduğunuz scrollarıbüyü haline getirmeye yarayan bir seçenek.Bu seçenek, oyunun en önemliözelliklerinden biri. İleride bulacağınız bazıscrollar ile, ölmüş adamlarınızı diriltme veçok güçlü büyüler yapma imkanlarınız var.Bu nedenle bulduğunuz her scroll'u alın veonu değerlendirmeye çalışın.PREFERENCES: Sounds Are On/Off lieoyun içindeki müzikleri açıp kapatabiliyor:Bar Graphics Are On/Off ile Hp ve birkaçözelliğin barlarla değil de sayılarla gösterilmesinisağlıyorsunuz.GAME OPTIONS: LOAD GAME, dahaönce oynadığınız bir oyunu yükleme. SAVEGAME, o anda oynadığınız oyunukaydetme. DROP CHARAC-TER grubunuza dörtten fazla karakteraldıysanız ve bu karakteriya da başka bir karakteri gruptanatmak istiyorsanız, bu seçenekleyapabilirsiniz. Fakat grupta dörttenaz karakter bulunduramazsanız.QUIT GAME ile oyundan çıkabilirsiniz.Oyuna ormanda başlıyoruz.Buradaki amacımız, en kısa yoldanDARKMOON'a ulaşmak.Ancak bu sandığınız kadar kolaydeğil Karşınıza sürekli kurtlar çıkıyor. Ekrandadolaşırken taşlar göreceksiniz. Bunlarıklikleyerek alın. Daha sonra eğer şansınızyaver giderse, bir köylü kadına rastlayacaksınız.INQUIRE ve daha sonra LEADUS derseniz sizi doğruca DARKMOON'agötürecek. Ancak rastlamazsanız, yolu kendinizbulmanız gerekiyor. Tabii ki önünüzeçıkan kutları öldürerek. DARKMOON'un kapısınageldiğiniz zaman, size içeri girip girmeyeceğinizisorulacaktır. Tabii ki, evet demektenbaşka bir olasılık düşünülemez.Çünkü oyunun artık bütün geri kalan bölümleriburada geçecek. Tapınağa girdiğinizde,sizi ilk olarak biri kadın biri erkekCLERIC karşılayacak. Bunlardan savaşmadansavaşmadan kurtulabilirsiniz. Ancak bukattan çıkarken, mutlaka size saldıracaklardır.Bir an önce onları öldürün. Bu katta gizlibir düğme bulacaksınız, daha önce CLE-RlC'Ieri öldürmediyseniz; burada sizin bukapıyı açıp çıkmanıza izin vermeyecekler.Bu düğme, kapının sağında tam ortada.Düğmeye basarsanız, aşağıya tapınağın altbölümlerine inmeye başlayacaksınız. Tapınağınbu bölümlerinde gerçek zorluk başlıyor.Size tavsiyem, açtığınız her kapıdanönce mutlaka oyunu kaydedin bazen tek birdüşman bazen dört tane birden geliyor. Vedört tanesini öldürmek gerçekten zor. Diğerönemli bir özellik ise. grubunuzdaki adamlarıdeğiştirebilme özelliği. Karakterin adınagelip mouse'la klikleyin. Adının yerindeSWAPPING yazacaktır. Daha sonra hangikarakter ile yer değiştirmek istiyorsanızonun adını klikleyin ve karakterleri yer değiştirin.Bu mahzende, ilk olarak iki nöbetçiile karşılaşacaksınız. Bunları öldürürsenizbir zırh ve bir anahtar alacaksınız. Bu anahtarbiraz sonra bir kapıyı açmaya ve buradaINSAL diye bir hırsızı kurtarmanıza yarayacaktır.O anda grubunuzda hırsız yoksa,onu alabilirsiniz. Ancak hırsız varsa bir anlamıyok. Alırsanız, ileride siz uyurken zatenkaçacak ve sizden silah ve birkaç önemlieşya çalacaktır. Mahzene girdiğinizde biran önce CLERİC'e büyüler için dua veMAGE'e büyü öğretin. Çünkü bu büyülerhemen işe yarayacak; partinizden biri yaralandığındadaha çabuk iyileştirebilecekve nöbetçilere karşı bazı kuvvetli büyülerikullanmanızı sağlayacaktır. Eğer bu katagirmezseniz, ana kattaki TELEPORT yerlerindenHOLY SYMBOL'u kullanarak tapınağınherhangi bir bölümüne teleport olabilirsiniz.Oyun içinde ölmüş adamlarınızıHOLY SYMBOL yardımıyla yeniden diriltebilirsiniz.Ancak bunu sadece üç kere kullanmahakkınız var. Oyun içinde bazı kapılarsiz üzerine yürüdükçe açılacak ve birazdaha yürüdükçe kapanacak. Bununnedeni, kapıları açıp kapatan mekanizmanınüzerine basmanız. Eğer baştaki kapıyıaçan taşın üzerine bir taş koyarsanız, mekanizmakilitlenecek ve kolaylıkla buradangeçeceksiniz. Bazı kapıları açamadıysanız,grubunuzda THlEF'in üzerinden LOCKPICKS'i alarak onunla deneyin. Büyülerinbazılarını dikkatli kullanın. Mesela FIRE-BALL, çok kuvvetli bir büyü. Karşınızdakirakibinize uzaktan atın. aksı takdirde duvardansize sekip sizin de yaralanmanızaneden olur. Grubun arkasındaki adamlarınızınormalde savaş için kullanamazsınız.Ama onlara bıçak ya da taş verip artırırsanız,o zaman kavgaya katkıda bulunursunuz.Eğer herhangi bir karakterinizi kadınseçerseniz, bazı zırhları taşıyamayacaktır.O nedenle pek kadın karakter seçmemeyeçalışın. Oyunu oynamanın en rahat yolu,harita çıkarmak. Harita çıkarırsanız, zamandanyüzde elli tasarruf etmiş olur ve labirentleriniçinde amaçsızca dolaşmaktankurtulursunuz. Eğer bir karakter bir eşyayıkullanamıyorsa, o eşya üzeri çizili bir görüntüalacak. Savaş sırasında düşmana çıplakelle saldırabilirsiniz. Yani bir elinizde herhangibir saldırı aleti varken, diğer elinizleyumruk vurabilirsiniz. Savaş sırasında vurduğunuzdarbeden sonra bir bekleme süresiolduğu için, bu size zaman kazandırabilir.Ama rakibiniz birden fazla kişi ise, size kalkankullanmayı tavsiye ederim. Çünkü uzunbir savaş olacağı için çok darbe alacaksınız.Darbeleri sadece kalkan koruyabildiği içinkalkanı kullanmanız daha avantajlı.EYE OF THE BEHOLDER II için sizeanlatacaklarım bu kadar. Bundan sonrasısize kalıyor. EYE OF THE BEHOLDER 2,son dört beş ayın en nefis FRP'sl. Arcadeoynayanların da rahatça oynayabileceğibir oyun olduğu için, uzun süre hit olacağabenzer. FRP oyunlarının ustası SSI, bu seferhedefi onikiden vurmuşa benzer. Oyunungrafiklerinin nefis olması ve süreklitansiyonu yüksek tuttuğu için bence herkesinalması gereken bir oyun. Birçok bölümdenoluşması ve kolay kolay bitirilememesioyunu biraz daha mükemmel kılıyor. Bu aygüzel bir oyun oynamak istiyorsanız, alacağınızilk oyun bu olmalı.SSI/4 Disket/1 MGGRAFİK........................... : %100SES......................... : %100OYNANABİLİRLİK .......... : %100GENEL ............................: %100AMIGA DÜNYASI 59


PİLOTLARKAHVESİF.Kağan Gurkaynak & Ağan ŞimşekTüm pilotlara selamlar. Köşemizi biraz renklendirelimistedik. Umarım bu fotoğraflar hoşunuza gider.Mektuplarınızın birçoğunda adı geçen YF-22, bu aykikonuklarımızdan biri. Geçenlerde açılan yarışmadanbirinci olarak çıkan bu uçak, kısaca ATF (AdvancedTactical Fighter, Gelişmiş taktik avcı uçağı)adı ile anılıyor. Ana üretici firma Lockheed olarak tanınmasınarağmen bu uçak üçlü bir işbirliğinin ürünü(Lockheed, Boeing, General Dynamics). Yarışmanınbilinen tarafı, iki uçak arasında geçmesiydi; ne var kibu uçakların motoru için General Electric ve Pratt &Whittney arasında da enteresan bir mücadele oluştu.Her iki uçak her iki modelle denendi, kazananPratt & Whittney YF119 motoru ile YF-22 oldu. Uçağınözellikleri arasında hareketli motor çıkışları, afterburnerolmadan ses üstü hızlara çıkabilme vetüm silahlarını gövde içinde taşıma yer alıyor, en ilginçözelliği ise fiyatı: 140 Milyon Dolar, tabii bugünküfiyatlarla!! Uçağa verilen isim ise şu anlık Lightning2. Diğer mankenlerimiz ise F-18 pilotlarınınkaskları.Mektuplarınıza çok teşekkür ediyoruz, ancak birricam var, lütfen adınızı adresinizi mektuba ilave ediniz.Adres ve telefon numaralarınızın açıklanmasınıistiyorsanız, bunu da.lütfen belirtin.İlk. mektubumuz Üsküdar İstanbul'dan CEYHUNGELİŞLİ, küçük yaşından beri bilgisayarda simülasyonoyunları oynayan okurumuz, mektubunda NullModemle oynayacak arkadaşlar bulamamaktan yakınıyor.Şöyle diyor okurumuz "... Benim düşüncembu şekilde bir araya gelebilirsek, sizin yazı ile başlattığınızPilotlar kahvesi birgün eminim birgün gerçektensimpilotlarının oturup sohbet ettikleri, yarıştıklarıve kapıştıkları gerçek bir kulüp halini alabilir...".Ne diyelim, umarım kısa zamanda bu söylediklerigerçek olur, Ceyhun şu sıralar staj içinBodrum'da. Yazışmak isteyenler, adresini yandakikutularda bulabilirsiniz.Bu konuda bazı çalışmalar yapmayı düşünüyoruz,Belirli periyotlarla bir yerde buluşmak, son dereceeğlenceli olacak. Bir gelişme kaydedebilirsek Kahveyigerçekten kurarız, neden olmasın ??Bize Adapazarından yazan okurumuz KAANKURDOĞLU Red Storm Rising oyunun açıklamalarındaeksik kalan bazı tuşları belirtmişShift F1/F2 Torpilin yüzeye yakın/derinden gitmesinisağlarShift F3/F4 Torpilin sola/sağa dönmesini sağlar.Bu kontroller torpil atıldıktan sonra kullanılabiliyorve geminin hızının 15 knot'un altında olması gerekiyor.Aksi takdirde torpili gemiye bağlayan kablo kopuyor.Shift F5 Torpili arama moduna sokar.Shift F6 Torpilin kablosunu keser.Gelelim sorularına1. F-16 Combat Pilotta top kullanmak son derecezor. Ancak imkansız değil. Bence tüm oyunlardakien iyi top kullanımı bu oyunda. Yer hedefleri için etkiliolup olmadığından emin değilim, ne var ki havahedeflerini indirmek için tek isabet yeterli değil.2. ATARS Podu son derece alçaktan < 500 feetve hızlı > 500 Knot kullanılıyor, aksi halde ReconData Bad veriyor.3. ECM podu'nun çalışma mantığını eski yazılarımızdaaçıklamıştık. Ancak büyük saldırılarda düşmansavunma sistemini felç etmek için mantıklı kullanımbulan bir sistem. Hücum uçağa tek başına nadirentakılıyor. Genelde bu görev için özel olarak hazırlanmışuçaklar tarafından taşınıyor Oyuna belkibu yüzden dahil edilmemiş.4. Oyunun benim bildiğim belirli bir sonu yok,dünyada kötüler bitmeyecek, bıkana kadar oyna,anlamadığım Recon Podu kullanmadan nasılConquest'e geçtin???Kaan'ın adresini de adres kutularında bulabilirsiniz.Mersin'den yazan Eril Eti, Mig 21 üzerine birazbilgi göndermiş:Mig - 21 Nato kod adı FishbedBu serinin son uçağı 1987 de hizmete girmiş veTumansky R-<strong>25</strong> motoru ile donanmış Fishbed N.1955'in sonundan 1958e kadar çeşitli versiyonlarıçıkmıştır1959 yapımı R-11 motorlu, F bir gündüz savaşçısıdır,1971 de R-13 Turbojet motorları ile çok amaçlıM geliyor, Üçüncü nesli ise Mig 21 Bis temsil ediyor.52 ve 72 tarihleri arasında tam kırk çeşit modeli imaledilmiştir. Erilin yazılarına birkaç şey de ben eklemekistiyorum; Mig 21'in büyük dezavantajı kısamenzilidir, ne var ki sayıca çok olup çok ucuza imaledilebilmektedir. Yapımındaki bir hata yüzündenuçak yakıt kaybettikçe değişen ağırlık merkezindendolayı yakıtın son 1/6'lık kısmını alamamaktadır.Mach 2 yapabilen bu uçak, bu hıza ulaşabilmek içinyakıtını bitirmek zorunda.Eril Yazışmak isteyenler için adresini vermiş. Artıknerede olduğunu biliyorsunuz.Bir diğer mektup ise, ise, ise, her neyse isminimektup üzerinde bulamadım, umarım bize çok gücenmez.Arkadaşımızın sorunu ise büyük. Bir ikincidünya savaşı simülasyonu olan Fighter Duel oynamakistiyor, fakat oynayamıyor. Sorun uçağı kaldırmak,daha doğrusu uçağın Aileron ve elevator kontrolünüsağlamada çıkıyor. Arkadaşımız bizden cevapbekliyor, ne varki bizde aynı sorun ile karşı karşıyayız.Oyunun menülerinde Analog ve normaljoystick seçenekleri bulunuyor. Buna rağmen sadeceanalog joystick ile çalıştığını veya yalnız kırık versiyonubulunan oyunda bir bozukluk olduğundanşüpheleniyorum. Orijinalini bulamadan veya sorunuçözen biri ile konuşmadan durum ümitsiz. Evet,Fighter Duel'de uçağı kaldıran kahraman pilot arıyoruz.Okurumuz yine ikinci dünya savaşı oyunu olduğundanemin olduğu Action Station isimli oyunun piyasadasadece Data disketi olduğundan yakınıyor.Bu oyun ile daha önce hiç karşılaşmadık, bulanlar,görenler lütfen bize bilgi verin (Şimşek biraz acizkaldık ne dersin ???). Merak etmeyin, belki aradasırada bir iki sorunuza cevap bulabiliriz.Sırada enteresan bir mektup var, Yazarımızın adıSLASH, daha doğrusu kullandığı isim bu (MektupTürkçe olmasa Guns'n F..... Roses'dan diyecektik).Okurumuzun ilk isteği, Virüs köşesi ile aramızdaolan savaşın bitmesi (Ne savaşı, nerede, vardı dabiz mi kaçırdık ???). Slash mektubun kalan kısmınısimülasyonlarda başından geçenlere adamış, olaylardaniki tanesini sizler için seçtim:"... * Siz hala annenizin füzelerini mi kullanıyorsunuz? Ya da hala uçakları düşürmek için Sidewindermı kullanıyorsunuz ? Devir değişti artık! <strong>Haziran</strong>1991'de,( bol miktarda övgü ), eşi bulunmayan pilotunuzSlash F-29 da küçük bir dikkatsizlik sonucuuçağına Sidewinder almayı unuttu. Ne yazık ki bunubiraz geç fark etti! Ama No problem! Slash elinde kalantek silah olan Maverick'lerle aynı görevde 4 uçakdüşürerek zevkten 4 köşe oldu. Slash o zamandanberi dog fightlarda hep Maverick kullanıyor!......Fighter Bomber'da uçağı alana indirmenin nekadar kolay olduğunu farkedeniniz var mı? Slash busıkıcılığı daha eğlenceli hale getirmek için yine birgörevden başarı ile dönerken olaya yeni bir boyutkazandırdı: Piste yanlamasına inmeye çalıştı. Yavaşlayarakburun açısını 90 derece yaptığı havaalanınadoğru ilerleyen Slash, hava frenleri ile hızını iyicedüşürdü. Tabii bunu yaparken Stall-olmamak içincanım çıktı. Arka tekerlekleri ile piste dokunanSlash'm uçağı hafif bir eğimle ön tekerlekleri de yeredeğdirdi Hemen yer frenini çeken Slash sadece birkaçcm farkla pistten dışarı çıktı. Az daha başarıyordum..."Mektupta verilmesini önerdiğin örtü klavyeler, dahaçok tuşları klavye kenarına dizilmiş oyunlarda işeyarıyor. Ama yine de Mahmure Hanıma iletilmiş bil.Slash'in adresi maalesef daha elime geçmedi.Gelelim emektar müşterilere, Mustafa Morgil yinebazı sorular, yöneltmiş. İlk olarak Falkland Savaşınagelelim. İngilizlerin ilk gemi kaybı Sheffielddestroyeri oldu. Gemilerin kendilerine yönelen tehditlerisınıflayan ve bunlara göre silahları yöneltenmerkezi sistemleri vardır. Özellikle füze savan makinalıtüfek ve roket sistemleri neredeyse tümüyle bilgisayarkontrollüdür, ancak öncelikle geminin birtehdit ile karşılaştığını anlaması gerekir. Bu sistemdemeydana gelen bir hata sonucu gemi kendisine yöneltilenfüzeyi tanıyamamış ve tahrip olmuştu. Sheffieldisabetin etkisi ile ağır yara aldı. İngilizler iki adetmodern firkateyni .bu savaşta kaybettiler bunlar Antelopeve Ardent. Özellikle Antelope'nin patlama halesiiçinde siluetinin gözüktüğü resmi hatırlayanlarınızolacaktır. (Fotoğraf arşivim 3 sene önce bir kazakurbanı oldu....). Bu iki gemi 1974 senesinden sonradenize indirilmişti. Toplam 8 gemiden 7 si savaştagörev yaptı ve ikisi yok oldu. Gemilerde ağırlık kazanmakiçin alimümyum alaşımlarına yer verilmişti.135 ton kadar alimümyum kullanılan gemilerin buyüzden kolayca battıkları konusunda tartışmalar yapıldı.Gerçi bu tartışmalar sonucu gemiler aklandıama başka gemilerde de alimümyum kullanılmasındandoğan ağır hasarların oluştuğu bir gerçek. MeselaCĞ-26 Belknap (İstanbul'a son üç sene içindeiki defa geldi, Gorbatschow-Bush görüşmelerine evsahipliği yaptı), 1975'te Akdenizde CV-67 John F.Kennedy uçak gemisine çarptı, sürtünmeden çıkanısı ve sonrasında çıkan yangın gemiyi mahvetti.Belknap. 1982'de yeniden hizmete girdi. (Gemiyiyapmak 5 yıl sürmüştü.). Bu gemide de alümimyumalaşımları geminin hemen deforme olmasına sebepoldu.688 Attack Sub güzel bir oyun. Torpilden kaçmakbiraz maharet biraz taktik gerektiriyor. Herşeydenönce temel amaç görünmemek. Bu yüzden derin-AMİGA DÜNYASI 60


den yavaş ve sessiz gitmek şarttır. Torpil hızlı hareketeden bir gemiyi çok rahat izleyebilir. Katman değiştirmeketkili olacaktır. Bu oyunu daha dikkatli oynamanıtavsiye ederim.AKIN filomuza gelince, gerçekten Samsun'dan filomuzauçak gönderen Akın Saylığa teşekkür ediyoruz.(Akın adresini kaybettik, disketler için bir şekildedergiye iletebilir misin ??). Ancak dergide Filo'nunsizin bilmediğiniz bir düşmanı var: ŞAFAK. ŞAFAKküçüktür, sevimlidir ancak tahrip edicidir. Bu yüzdenşu ara dergide filo barındıramıyoruz. Sağlam bir üsbulana dek sabredin.Gelelim Can 'Maverick' Yaşar'a, artık Falcon iletanıştığını belirten Can için Falcon'daki zorluk seviyelerinive nelere etkilediklerini yayınlıyoruz:1st Lieutenant:Süper motor, performans kaybı yokSınırsız silahSınırsız yakıtÇarpışma yokYere çarpma yokAtlayan pilot kurtulurSınırsız Chaff ve FlareRed veya Blackout yokMigler silahsız ve Flare'leri yokSAM füzeleri yok.Captain: (Değişenler)Sınırlı silah, ancak silah taşımak hava direnciyapmıyor.Sınırlı yakıtBinalara çarpmak mümkün.60 dereceden büyük açılarla yere çarpmakmümkünİniş kalkışlarda iniş takımlarını indirmekve toplamak gerekMigler top kullanıyor, ancak yüzdeleri düşük.SAM'lar var ancak isabet ettiremiyorlarMajor: (değişenler)Normal motorlarYere çarpmak mümkünAtlayan pilot esir olabilirNormal inişlerRed ve blackout olabilirMigler iyiEski SAM füzeleri var.Lt Colonel: (Değişenler)Silahlar uçağın performansını etkiliyorAtlayan pilot ya ölür ya da esir düşer.Flare 30 ile sınırlıMigler top ile çok etkili ve iyi nişancıHem radar hem kızılötesi güdümlü SAM'lar (SA-2,SA-7).COLONEL: (Değişenler)Düşmanların tüm silahları çok etkili ve isabetliModern SAM'larHemen Colonel seviyesinde uçan birisi oldukçazorlanacaktır. Uçağın motor performansı gerçek olduğundanburnu fazla dikilirse kolayca Stall olacaktır.Uçağın hızlanabilmesi için ona zaman tanımanızgerekecektir. Hava savaşında belki de en önemliolan şey enerjidir. Enerji her zaman hız değildir.Yüksekte iseniz biraz yükseklik kaybederek, yüksekliğinizihıza dönüştürebilirsiniz. Ancak hızınız veyüksekliğiniz az ise o zaman kötü durumdasınızdır.Manevra yapamaz, hızla kaçamaz, düşmanı takipedemezsiniz. Manevralarınızı bunu düşünerek gerçekleştirinve bir düşmanla savaşmak istiyorsanızmutlaka ondan fazla enerjiye sahip olmaya bakın.Ani dönüşler, uçağın yapısına göre uçağa hız kaybettirirler.Bu tür manevraları gerekmedikçe kullanmayın.Hızınızı ve yüksekliğinizi olayın her anındabilmek zorundasınız. Gerçek bir pilot ancak bu şekildebaşarılı olabilir.2. Maverick, son yazılarda çok bahsi geçen bir silah.Falcon'da bu silahın ilk televizyon kilitlemeli modellerikullanılıyor. Bu silahı kilitlemek oldukça zor.Anlattıklarına bakılırsa hata yapmıyorsun, ancakuzun mesafeden hedef kilitlemek pek mümkün olmuyor.Hedefe yakından kilitlemek en iyisi. Hedefiradar ekranından izlemeni tavsiyeederim. Kilidi bozabilmek için sıksık X tuşunu kullanacaksın. Belkisınırsız maverick ile uçarken herşeybasit gelebilir ancak. İki mavericKile iki hedef yok etmeye çalışmak,tecrübe isteyen bir görevdir.3. Gelelim F-16 A'lara. F-16 başındanitibaren Fly-by-wire tekniğiile donatıldı. Uçağın tasarım ilkelerindenbiri bu idi. Fly-By-wire'da,kumanda kolu uçağın kontrollerinemekaniksel olarak bağlı değil. PilotJoystick benzeri bir kolu kullanıyor,bu kol ise aileron ve elevatörlerikontrol edebilecek motorları çalıştıranişaretler gönderiyor.4. Falcon'da Pitch ve trim ayarları(Shift+oklar) ile uçağın burnunuuçuş doğrultusundan belirli birmiktar ayırmak mümkün. Bunu ne-rede mi kullanacaksınız? Diyelim Makinalı top ileyerde bir hedefe saldıracaksınız. Hafif de olsa, meyilliuçmanız gerekiyor. Oysa bu ayarlarla düz uçarkenaşağı ateş edebilirsiniz. (Belirli bir sınıra kadar.)Bu arada Can bana geçen yazılarımda yaptığımbir hatayı belirtti. Can Yaşar'ın telefon numarası 22234 49 değil, 222 37 49 olacak. Herkesten özür dilerim.<strong>Amiga</strong>'da çıkmasını heyecanla beklediğim oyunlardanbirini Chuck Yeager's Air Combat'ı geçenlerdebir arkadaşın PC'sinde uzun süre oynama fırsatıbuldum. Tek kelime ile harika. Gerçekten kaliteli veetkili bir yapım. Battle of Britain'in tekniğini alın,Birds of Prey'in iyi taraflarına ekleyin, işte size Air-Combat. Oyunda Chuck Yeager'ın katıldığısavaşlara ait uçaklar ve senaryolar mevcut.Geçenlerde bahsetmiştim, P-51, FW-190,F-86, Mig-15, F-4, ve Mig-21 uçabiliyorsunuz.Kokpitler son derece tatlı. Sidewinderarkasından duman izi bırakıyor, Mermilerçarptıkları yerden parçalar söküyor, Uçaklararalarında telsiz mesajları yolluyorlar. Birçokyardımcı ekran var, uçağın performanseğrisini bile görebiliyorsunuz (Right Envelope).Düşmanlardan edindiğim ilk izlenim,bugüne kadar karşılaştıklarımın en iyilerindenolmaları. Tarihi görevlerin yanısıra kendigörevinizi kabaca oluşturabiliyorsunuz.Bu görevler daha çok havada bir düello'danibaret. Ancak görevi oluşturmak için cümleparçaları kullanıyorsunuz, son derece basit:"Ben birgün" diye başlıyor, altı uçaktan biriniseçiyorsunuz,"... oturmuş", bir yükseklikseçiyorsunuz " .... yükseklikte uçuyordumki birden," şeklinde son derece sevimli biryöntem. Görevler ise savaş başına 15 kadarve herbirini 4 zorluk seviyesinde oynayabiliyorsunuz.Bir Vietnam görevinde saldırı düzenleyenF-105'leri iki Mig-21 temizleyeceğiz. F-105'ler ağır uçaklar, bizimle hava savaşındafazla şanslı değiller. Her neyse kanatadamıyla havalanıyoruz, güneye doğru tırmanarakilerliyoruz. Birden ufukta düşmangörünüyor, 4 adet F-4; kanat adamı bu sırada" Bu gelenlerin F-105 olduğundan emin değilim".Bu onun son sözleri. Aynı anda F-4'ler yaylımSparrow atışına başlıyorlar. Hemen dalmalı, Chaffatmalı, ve zigzag çizerek arkalarına dolanmalı...Kendi görevlerinizde enteresan dövüşler yapabiliyorsunuz.Ancak düşmanı expert seçmeye gelmiyor,yoksa bir Yak-9 bile F-86'nızı delik deşik edebilir.Oyunun sonunda istatistikleri de öğrenmek mümkün.Bir kere uçağı kaybettiğimde Chuck Yeageruçağımın durumu için "Plane, what plane?" (Uçakmı, hangi uçak?) yorumunda bile bulundu. Umarımyakın zamanda <strong>Amiga</strong> versiyonu elimize ulaşır.Simülasyon oynamanın en zevkli yanlarından biri,kaliteli yapımların seneler sonra bile oynanabilmesi.Küçük bir değişiklik yapın, F-18, Wings oynayın,oyunlar hala hoşunuza gidecektir.Bu ay bizden bu kadar, gelecek aya kadar kendinizeiyi bakın.ADRESLER:CEYHUN GELİŞLİİcadiye Mah. Soysop sok. NO 3/4PK 81200 Fıstıkağacı-Üsküdar İstanbul333 99 79KAAN KURDOĞLUÇeşme Meydanı Cad., Orta Mah. SakallıoğluApt B Bı'ok No 3 AdapazarıERİL ETİCumhuriyet Mah. 184 sok Güneş sitesi Alblokkat 4 no 7 MersinAMIGA DÜNYASI 61


TANITIMAYKIN ADEMOĞLUSoftware 2000 firması, Bundesliga ManagerProfessional'! çıkardığı zaman yeryerinden oynamıştı. Fakat oyunun Almancaolması oyuna eksi puan kazandırıyorduve bu yüzden oyunu tam anlamıyla oynamakmümkün değildi. Ve firma oyunun çokilgi görmesi üzerine oyunun ingilizce versiyonunuda çıkrdı ve oyun nisanın son günlerindeülkemize de gelerek bizleri mutluetti. Eh, nasıl olmayalım. Bir maç için insanlarınbirbirlerini öldürdüğü bir ülkede yaşıyoruzne de olsa. Herhalde bir bilgisayarcınınen rahat sattığı oyunlar, futbol oyunları.The.Manager'in Bundesliga M.P.'dan tekfarkı, İngiliz liginde oynanması ve İngilizceolması. Daha önce dergimizde kısaca tanıttığımızoyunun şimdi de geniş bir açıklmasınıyayınlıyoruz.Oyunu en fazla dört kişiyle oynayabilirsiniz,ilk.önce menejerinizin altına isminiziyazın. İsterseniz bu menejer resimlerininyerlerini değiştirebilirsiniz. Bunun için istediğinizmenejerin resminin üstüne kliklemeli,sonra da değiştireceğiniz menejerinresminin üstüne kliklemelisiniz. Daha sonratakımınızı seçip, mouse'un sağ tuşunabasın. Şimdi karşınıza bir menü çıkacak.Ama bu menü B.M.P.'de çıkan menü ileaynı değil. Bu menüde ilk önce zorluk derecesinibelirliyorsunuz. Eğer kolay olmasınıistiyorsanız, bence 2'yi seçin. Çok da kolayolunca oyun oyun olmaktan çıkar. Çünküher maçı kazanınca oyunun pek bir zevkiçıkmıyor. Biraz heyecan hiç de fena olmaz.Bunun altında ise oyunu ne kadaroynayacağınızı belirleyip buradan çıkabilirsiniz.Eğer isterseniz biraz sonra kupalarınkura çekimlerini de izleyebilirsiniz.Artık bundan sonra oyun başlayacaktır.Birazdan karşınıza bir ekran çıkacak.Bu ekran oyunun ana menüsü. Ayrıcamenülerin üstünde resminiz yanında takımınform grafiğini gösteren bir çizgi,onun yanında takımın amblemini ve ta"kvimigörebilirsiniz. Şimdi bu menülerin neişe yaradığını soldaki menülerden başlamaküzere açıklıyorum.1. İKON (MASA): BU resmin üzerineklikiediğiniz zaman altı tane menü çıka-caktır. Soldan;1. RESİM (GRAFİK): Burada takım ile İlgiliistatistiki bilgiler var. Takım kaç gol atmış,kaç gol yemiş vs. Takımın rekor sonuçlarınıda burada görebilirsiniz. En farklı kazandığıveya kaybettiği maç vs. Bunlardanbaşka burada takımın aylık geliri ve gideri,finans durumu genel olarak belirtilmiş. Veburadaki son şey de takımın maçlarına gelenseyirci sayısı hakkındaki notlar.2. RESİM (KİTAP): Ligde şampiyonlukkazanan takımlar, takımınızın aldığı kupalarburada ilk göze çarpan şeyler. Bunlardanbaşka takımınızın sezon başından beri oynadığımaçların ayrıntılı bir istatistiği var. Bubilgiler: Takımın evinde, deplasmanda vegenelde topladığı puan, aldığı galibiyet,mağlubiyet, beraberlik, attığı ve yediği golsayıları.3. RESİM (KUPALAR): Takımın ligde vekupalarda senesine göre aldığı neticelerive bunların genel sonuçlarını Bu menüdebulabilirsiniz.Orta sıradaki;1. RESİM (SAHA): Bu menü yardımıylatakımınızın maçlarını yaptığı stadı düzenlemeleyebilir,stadın kapasitesini arttırabilirsiniz.Bunun için stada ek tribün yaptırıyorsunuz.Oturulabilecek tribün (max.10.000), ayakta durulacak tribün (max.15000), kapalı tribün (max.9000), yaptırabileceğiniztribünler. Bundan başka stadaışıklandırma ve skorboard da taktırabilir;stadın durumunu düzeltecek, konforu gibişeyleri derece derece ayarlayabilirsiniz.Bunları yaptırmak istediğinizde, bir şirketbunu yapmak için işe talip olacak ve sizeişi kaç paraya yapacağını, ne kadar süredeyapacağını falan bildirecek. Siz de veri-len teklifleri değerlendireceksiniz. Eğeroyuna birinci ligden başladıysanız, stadınızdaışıklandırma ve skorboard olacaktırMaçların bilet Hatlarını da bu menüdenayarlayabilirsiniz. Maça fazla seyirci çekebilmekiçin bilet fiyatlarını çok pahalı yapmamalısınız.Ve bunun haricinde iyi bir stadınızınolması lazım. Bilet fiyatlarını bilgisayarınverdiği fiat üzerinden ya da bunun 50cent altından ayarlayın. Bir süre stad fulldolmayacaktır, ama ilerleyen haftalardastadın full dolduğunu göreceksiniz.2. RESİM (BANKA): Buraya girerek bankadanborç para alabilirsiniz. Max.£1.000.000 borç para alma hakkınız var.Borcunuza aylık faiz ödemek zorundasınız.Bunu ödemeniz için 6 seçeneğiniz var. Bumenüde paranızı, kalan borcunuzu ve ödeyeceğinizfaiz miktarını da görebilirsiniz.The Manager'de Bundesliga M.P.'daki hileişe yaramıyor, (üst üste 3 kere 1DM çekip,sonra da 4.000.000 DM'ye kadar sonsuzpara çekebilmek). Bunun için boşu boşunauğraşmayın.3. RESİM: Takımın gelir kaynaklarındanbirisi de reklam. Takımınıza ve stadınızareklam almak için bu menüyü kullanacaksınız.Formanıza reklam almak için; öncefutbolcu resmini, sonra da bu resmin yanındakiküçük kareyi klikleyip tekliflere bakın.Stada reklam almak için ise; aynı işlemiyukarıdaki küçük kareler için uygulayın.1 senelikten fazla reklam almayın. En iyireklamı. COMMODORE veriyor. Ama bufirmadan reklam almak için takımınızın çokiyi olması lazım. Eğer takımınıza güveniyorsanızve iyi bir fiyata reklam almak istiyorsanız,senenin hemen başında reklamalmayın. Senenin başında verilen tekliflerçok iyi değil. Ama takımınız iyi bir performansgösterirse, teklifler yükselecektir.Bu menü reklam almak dışında reklamgelir-giderlerinizi görmeye de yarıyor. AyrıcaTv'den de para alıyorsunuz ve bunuda burada görebilirsiniz.2.İKON (MADALYA): Burası da dokuztane menüden oluşuyor. Soldaki menülerdenİngiltere liglerinin puan durumları,ortadaki menülerden lig fixtürleri, sağdakimenülerden liglerdeki takımların kuvvetleri(fitness: kondüsyon, skill: teknik,form: form) görülebilir. Ayrıca fixturebaktığınızda takımların altında kuvvetleride yazar. Takımı yanlış dizdiyseniz, takımınkuvveti az gözükür. Maçlara hazırlanırkenbunları dikkate almalısınız.3. İKON (FORMA): Burasına oyununAMIGA DÜNYASI 63


TANITIMen önemli menüsü diyebiliriz. Zira takımlaİlgili bütün herşeyi burada yapıyorsunuz.Bu menüler şunlar: Soldan;1 RESİM (SAHA): Buraya girdiğinizdeçıkacak ekranın solunda takımınızı görüyorsunuz.Oyuncuların numaralan, mevkileri,oynadıkları maç sayısı, kuvvetleri, attıklarıgol sayısını, takımda oynayıp oynamadığınıve takıma uyumunu görebilirsiniz.Bir oyuncunun üstüne geldiğinizde tablonunaltında oyuncunun yaşını ve hangi kanattaoynadığını görebilirsiniz. Sağ taraftaise ikonlar göreceksiniz. En üstteki1. ikon; takımın maç içerisinde harcayacağıeforu belirtiyor. Eğer çizgiyikırmızıya getirirseniz takımınyaptığı faul sayısı artar. 2. ikon isetakımı gösterir. Ama bu menüdehiçbir işe yaramıyor. Çünkü takımher zaman gözüküyor. 3. ikon takımınızdizmenize yarar. Uç tane anataktik var: 4-4-2, 3-5-2, 3-4-3. Sizbunlardan birini seçip kendinize göreuyarlayacaksınız. Bu taktiklerdenbirini seçtiğiniz zaman, bilgisayaren İyi takımı çıkaracaktır. Ama buradaçok önemli birkaç husus var.Mesela, taktik olarak 4-4-2'yi seçtiniz.Bilgisayar size en iyi 4 defans,4 orta saha ve iki forvet oyuncusunuçıkaracaktır. Ama siz tutup ortasaha adamını forvete koyarsanız,takımın gücü düşecektir. Bunun içinher oyuncu kendi mevkiinde oynamalıdır,ikinci önemli hususta, sağkanat oyuncusunu sağda, sol kanatoyuncusunu da solda oynatmaktır.Bilgisayar dizilişi yaptığında buna dikkatetmiyor. Dizilişten sonra siz her oyuncununkendi kanadında oynamasını sağlayın.Sağ beke sol ayaklı bir oyuncu gelmişse,bunu hemen düzeltmelisiniz. Bir de oyuncununtakıma uyum sağlayıp, sağlamadığınadikkat etmelisiniz. Bir oyuncuyu takımdançıkarmak için ismini kliklemeniz yeterli.Takıma oyuncu almak için de aynı işlemiyapmalısınız. Maçlara çıkmadan önce yedekoyuncu almadan çıkmayın. Çünkümaçta her an bir sakatlanma olabilir. Buradaki4. ikon ise oyuncuların kontratlarını,aldıkları aylık paraları, takımdaki durumlarını,istatistiğini görebilirsiniz. Kısacası burasıoyuncuların Karnelerini gösteren bir yer.Herhangi bir oyuncunuzla kontrat yenilemekiçin, oyuncunun ismini klikleyip teklifiniziyapmalısınız.2. RESİM (KONTRAT): Burası bir öncekimenünün aynısı.3. RESİM (FORMA


TANITIMseçtiğiniz yere gelip buradan takımınızı vemenajerinizi seçiyorsunuz. Seçtiğiniz takımıpuan cetvelindeki yerinden alıyor ve görevinizebaşlıyorsunuz.3. İKON (ADAM): Burası oyunun sonIkonu. Bu adam resminin üstüne mouse'unsağ tuşuyla basarsanız; oyundan çıkarsınız.THE END yazısı çıkar ve oyun kilitlenir.Şimdi de oyun hakkında kısa bilgiler veipuçları:* Maça çıkmak için takvimin üstüne kliklemelisiniz.Maç sırasında ekran dört parçayaayrılmış. Bu dört parça hepsine birskorboard gelecek şekilde düzenlenmiş.Skorboardun altındaki 'spectators' seyircisayısını gösteriyor. Eğer deplasmanda oynuyorsanız;seyirciniz olmadığından dolayı,burada 'away' yazar. Bunun altında sarı vekırmızı kart gören oyuncularınızın sayısını,sakatlanıp oyun dışı kalan oyuncularınızınsayısını, takımın o anda sahada kaç kişiolduğunu ve girilen gol pozisyonlarınızınsayısını bulabilirsiniz. Maç sırasında oyuncuveya taktik değiştirmek için.takımınızınambleminin üstüne kliklemelisiniz. Gol pozisyonuolduğu zaman, pozisyonun altındapası veren ve golü atan ya da kaçıranoyuncunun ismini görebilirsiniz. Eğer birpozisyondan sonra mouse'un sağ tuşunabasarsanız, o animasyonu yapan kişininismini de görebilirsiniz. Oyun sırasında bazıoyuncularınız sarı kart görebilir. Eğer takımınmaç içerisinde harcayacağı eforuçok yüksek yaparsanız, sarı kart görenoyuncunuzu dışarı alsanız iyi olur. Çünküher an kırmızı kart görebilir.* Maçlardan veya antrenmanlardan sonraoyuncu sakatlanabilir,transfer listesine koyduğunuz bir futbolcunuzateklif gelebilir, ya da sözleşmesi bitenbir futbolcunuz olabilir. Bu gibi durumlardaekranın ortasında bir uyarı yazısı çıkacaktır.Futbolcu sakatlandığı zaman sakatlığınınne olduğu oyuncunun ismininaltında belirtiliyor. Ayak burkulması, kasgermesi vb. gibi.* Antremanda 'youth'u yüksek tuttuğunuzzaman takımdaki sakatlanmasayısı artar.* Yaptığınız bir taktiği taktiği en fazlabeş ya da altı hafta kullanın. Çünkütaktiği çok uzun zaman kullanınca rakiplertaktiği anlıyor ve ona göre oynuyorlar.Bu durumda kötü sonuç alabilirsiniz.* Training'de topları şu sayılara göreayarlarsanız, pişman olmazsınız.Fitness: 7, Match: 6, Shot: 6, Tactics:1, Intesity: 7, Golie: 3, Defence: 3(2),Midfield: 3(2), Forvet:1(2), Youth:3500.Ama bunlara da taktik gibi çok uzun sürelibağlanmayın.THE MANAGER, şu anda KICK OFF'tansonra oynadığım en zevkli oyun. Gerçektenoyunu çok mükemmel yapmışlar. HerkesPLAYER MANAGER 2'yi beklerken buoyun geldi ve ortalığı kasıp kavurdu. PlayerManager 2'nin tutulması için bu oyundandaha iyi bir şey olması lazım. Ama buzor gözüküyor. The Manager ya da BundesligaManager Professional şu ana kadaryapılmış en iyi menajerlik oyunu. Buoyunun mutlaka ama mutlaka alın ve buoyundaki heyecan fırtınasını ve zevkini tadın.Oyun üç disketten oluşuyor. Hepinizeşimdiden başarılar. Bir dahaki aya başkabir oyunda buluşmak üzere şimdilik hoşçakalın.U.S.GOLD/3 DİSKET/1 MBGRAFİK.......................... :%80SES............................... :%80OYNANABİLİRLİK.......... : %98GENEL........................... : %90BAMIGA DÜNYASI 65


TANITIMMURAT ŞENYÜZArmatörler, deniz ticareti ile uğraşırlar vebu işle uğraşan kişilerden birçoğu dünyanınsayılı zenginleri arasında. Dünyanın enzengin armatörü olan Yunanlı Onassis adınıpek çoğunuz bilirsiniz. Şimdi, armatörlükde nereden çıktı diyeceksiniz. Nasıl gemialır, nasıl bu işe gireriz diye soracaksınız.Size tam bir hayal gibi gelebilir. Peki, armatörlüktenMısır piramitlerine bir geçişyapalım (Eminim ne alaka diye kendi kendinizesoruyorsunuzdur. Bekleyin,). Firavunlarınöldükten sonra mumyalanıp konulduğubu anıt mezarları hepiniz biliyorsunuzdur.Esrarengiz tuzakları, değişik mimarileriyleher zaman ilgi çeken bu yapıtları,yıllar önce nasıl yaptıklarını hep meraketmişizdir. Şimdi de bu devirde kim kendi-ne piramit yaptırır, hem nasıl yaptırır diyedüşünüyorsunuzdur. Kısacası size imkansızgibi gelir. Ancak unutmayın ki <strong>Amiga</strong>,hayalleri süsleyen bir bilgisayardır ve sizehayalinizin ötesinde bir olay sunabilir. Armatörolmanız belki bir gün gerçekleşebilir,ama 16. yüzyılda yaşayıp kendinize bir piramityaptırabilmeniz asla gerçekleşemez.İşte bu aşamada elinizin altındaki <strong>Amiga</strong>'nızdevreye giriyor ve sizin bu hayalinizibilgisayar ekranının sınırlarından taşmadangerçekleştiriyor. Nasıl mı? Şu anda okuduğunuzRamses adlı oyunla tabii ki. Gemi ticaretiyaparak kendi mükemmel mezarınızı,yani kendinize ait piramitinizi yapmakistemez misiniz? Bu arada halkınızla da ilgilenmeyide ihmal etmeden tabii ki. Eğeranlattıklarım hala ilginizi çekiyorsa, biziokumaya devam edin.Egzotik bir Mısır melodisi eşliğindeKeops piramidinin göründüğü bir jenerikleoyuna başlıyoruz. 4 kişiye kadar oynanabilenoyun, ister Almanca isterseniz de İngilizceolabiliyor. Jeneriğin hemen ardındankarşınıza çıkan ekranda, oyuncu isimlerinive oynayacağınız dili belirtiyorsunuz. Kaçkişi oynamak istiyorsanız o kadar isim yazınve OK seçeneği ile oyunun ana ekranınageçin. Oyunumuz 1500lü yıllarda doğuAkdeniz'de geçiyor. Amacımız, deniz ticaretiyaparak zengin olmak ve kendi adımızabir piramit inşa etmek.Sol üst tarafta Türkiye'yi de kapsayan birharita göreceksiniz. Sağ üst köşede bulunduğunuzekranla ilgili bir grafik bulunuyor.Burada aynı zamanda sahip olduğunuz altınıve yaşınızı görebilmeniz mümkün. Aynıbölümde disk işlemleri için ikonlar var. Disketedoğru ok. save yani kayıt; diskettençıkan ok ise load, yani yüklemeyi ifadeeder. "Zzz" ikonu ise, zamanı durdurma.Haritanın altında oyundaki limanların isimlerivar. Bunlar Therme, Mllet, Rhodos, Patara,Tarsos, Issos, Salamis, Sidon, Gaza,Pelusion, Kanapos ve Kyrene. Bunlarınyanındaki 2 ikondan üstteki mal satmaikonu (sürahiden dışarı doğru okların olduğuıkon), alttaki ise mal alma ikonudur(sürahiye doğru okların olduğu Ikon). Limanisimlerinin altındaki ikonlar ise şunlar:A. GEMİ ikonu: Gemi satın alma ve satmaişlemlerini gerçekleştirdiğiniz ekranageçmenizi sağlar. 5 çeşit gemi bulunuyor.1. Plnasse: 3 kişilik mürettebat gerekiyor.En yüksek hızı 14 knots ve en fazlayüklenme kapasitesi 10 ton. 10 feet uzunluğunda,2 feet yüksekliğinde ve 4 feet genişliğindebir gemi. Fiyatı ise 10000 altın.2. Sloop: 4 mürettebat geminin hareketiiçin yeterli. 12 knots hız yapabiliyor ve 15ton yük kapasitesine sahip. 13 feet uzunluğunda,3 feet yüksekliğinde, 4 feet genişliğindekibu geminin fiyatı 20000 altın.3. Barque: 7 kişilik mürettebat ile sefereçıkan bu geminin en yüksek hızı 17 knots.20 tonluk taşıma kapasitesi var. 18 feetuzunluğunda, 5 feet yüksekliğinde ve 5feet genişliğinde olan bu geminin fiyatı ise30000 altın.4. Frigate: Oldukça büyük bir gemi olanfrigate, küçük teknelere oranla biraz yavaş.Ama buna karşılık 35 tonluk taşımakapasitesi var. 16 tayfaya ihtiyacı olan bugemi 22 feet uzunluğunda, 9 feet yüksekliğindeve 7 feet genişliğinde. 8 knots'lukhızına karşılık.fiyatı 45000 altın.S.Galleon: İşte oyunun en büyük gemisi.Tam 50 ton yük taşıma kapasitesi var. 10knots'luk hızı ve <strong>25</strong> tayfası var. 31 feetuzunluğunda, 12 feet yüksekliğinde ve 14feet genişliğinde olan bu geminin fiyatı,60000 altın.Bu fiyatlar, gemilerin satış fiyatları. Eğersiz geminizi satmaya kalkarsanız, sakın bufiyatları size teklif etmelerini beklemeyin.En fazla normal değerinin yarısını teklifederler. Seçtiğiniz geminin daha ayrıntılıözelliklerini ekranın sağ tarafındaki tablodanöğrenebilirsiniz. Bu ekranın sol alt köşesindebirkaç ikon daha göreceksiniz. Ensoldaki paradan çıkan okların bulunduğuikon gemiyi satın alma, bunun hemen sağındakiparaya doğru oklar olan ikon isegemiyi satma ikonu. Bunun yanısıra güneşve piramit ikonu da var. Gemiyi alır almazsizden ona bir isim vermeniz beklenir. Geminizeadını da verdikten sonra artık ticaretfilonuza katılmış olur. Eğer geminizi satacaksanız,karşınıza sahip olduğunuz gemilerinbir tablosu çıkar. Bu tablodan istediğinizgeminizi satabilirsiniz. Gemiyi seçerseçmez alıcı size fiyatını teklif edecek.Eğer fiyat cazipse OK ile satın, değilseCancel ile vazgeçin. Daha sonra istediğinizişleme devam edebilirsiniz.B. GÜNEŞ İKONU: Financial Report yanimaddi durum raporu alabileceğiniz vemaddi konularla ilgili işlemler yapabileceğinizekran. Ekranın sağındaki çizelge sizindurumunuzu göstermiyor, sakın yanılgıyadüşmeyin. Bu ekranda kaç yıldan beri buoyunu oynadığınızı, halkınızın nüfusunu venüfus artış oranını görebilirsiniz. IncreaseRate yani nüfus artış yüzdesinin yanındaki"/M" aylık artış olduğunu belirtmektedir.Bunun altında Tax Rate yani vergi oranıbulunuyor. Bu oran sizin isteğiniz doğrultusundadeğişebiliyor. Bunun için sağ ve solyandaki okları kullanıyorsunuz. Vergiler deaylık olarak ayarlanıyor. Ayrıca vergi yüzdesiyükseldikçe nüfus artışı azalıyor. İkisiarasındaki bu ilişki, nüfus kontrolü için oldukçafaydalı. Ancak henüz çok sayıda nüfusaulaşmadan vergileri yüksek tutmayın.Çünkü İnsan sayınız arttıkça vergi verecekkişi de artacaktır. Bu yüzden besleyemeyecekdurumda gelmeden sakın nüfus artı-şını durdurmayın. Gelir gider durumunuzugösteren rakamlar da bu ekranda bulabileceğinizdetaylar. "Tax income" vergi gelirlerini,"profit from selling' satıştan elde edilengeliri, "costs for trading" ticaretin bedelini,"costs for pyramid' piramitlerin sizemaliyetini ve "costs for fleet' ise sahip olduğunuzgemilerin size maloluşunu göstermektedir.Tabii bu rakamların yanındaki7Y" bunların yıllık rakamlar olduğunu gösterir.Tüm oyunda bu kural geçerli. Eğerrakamın yanında 7Y" varsa yıllık, "/M" varsaaylık olduğunu gösterir. En altta "AccountLevel' ile sahip olduğunuz parayıöğrenebilirsiniz. Ekranın sağındaki "Zzz"ikonu ile zamanın işleyişini durdurabilirsiniz. Bu ekranda save/load menülerini kullanamıyorsunuz.Bu 2 menüyü sadece anaekranda kullanabilirsiniz. Financial Reportekranında en altta gemi, piramit veana ekrana dönmek için çıkışı sağlayanExit ikonu var. Ayrıca buradan exit ıkonunukullanmaksızın sağ mouse tuşuna basarakda ana ekrana dönebilirsiniz.C. PİRAMİT İKONU: Sol taraf, daha öncekiekranlarla olduğu gibi aynıdır. Yalnızgrafikte bir piramit göreceksiniz. Grafiğinaltındaki mesaj ekranı size piramitiniz hakkındabilgiler verir. Değişik olarak, en üsttepiramitle ilgili ayarlamaları yaptığınız birAMIGA DÜNYASI 68


TANITIMbölüm var. Worker ile şantiyede çalışan işçisayısını belirliyorsunuz. Bunun altındabu işçilerin size maliyetini gösteren rakamlarvar. Ayrıca Finished yazısının altındapiramitinizin yüzde kaçının bittiğini okuyabilirsiniz.Yiyecek ihtiyacınız ile ilgili işlemleride buradan yapıyorsunuz. "Acreagefor corn" sahip olduğunuz tüm tahıl tarlalarınınalanını gösterir. "Harvest (com)/M'her ay hasadı yapılan tahıl miktarını verir."Consumed Corn/M' her ay tüketilen tahılmiktarını size bildirir. "Stock of Corn" isetoplam tahıl stoğunuzu gösterir. Bu başlıklarınyanındaki rakamlardaki artılar, üretimiya da kazancı; eksiler ise tüketimi ya dakaybı ifade eder. Kendinize tarla almak isterseniz,sağ taraftaki "Corn-field' seçeneğinikullanacaksınız. Rakamların iki yanındakioklar yardımıyla dilediğiniz miktardatarla alabilirsiniz. Hemen yanında Pricebaşlığı altında aldığınız tarlanın maliyeti sizebildirilecektir. "Buy Acre" seçeneği ilebelirlediğiniz miktarda alanı satın alırsınız.Eğer daha önceden tarlaya sahipseniz vepara kazanmak amacıyla bunun bir kısmınısatmak istiyorsanız, yine aynı yerden miktarıbelirleyip "Sell Acre" ikonunu kliklemelisiniz.Yardımsever bir insan olmak isterseniz,oyunda bu da mümkün. The Temple bölümündeCorn yani tahıl ve altın yardımı yapmanızolası. "Alms" ikonu ile belirlediğinizyardımı tapınağa aktarıyorsunuz. Tabii sanipolduğunuzdan daha fazla oranlarda yardımyapamazsınız. En altta gemi, güneş veana ekrana dönmek İçin Exit ikonu var.Oyunun ekranları ve genel menüleri bukadar. Biraz da neyin ne işe yaradığındanve nasıl yapılacağından bahsedelim. Oyununen önemli konusu, mal alım-satımıdırAhm-satımını yapabileceğiniz mallar oyundakisırasıyla şunlar: Built material (yapımalzemesi), fruit (meyve), wine (şarap),catties (büyükbaş evcil hayvan), textile(kumaş), oil (yağ), jewels (kıymetli taş),noble metal (kaliteli metal). Mal almak içinönce o malın fiyatını bilmelisiniz. Her malınfiyatı limanlara göre değişiklik gösterir. Sizde ticaret yaptığınıza göre, malı en ucuzaalıp en pahalıya satmak amacındasınız.Malların alış ya da satış fiyatlarını öğrenmekiçin mouse pointer'ı ile istediğiniz limanıkliklemelisiniz. Sol taraftaki mesajekranında, o limandaki mallar ve fiyatlarıverilir. Size satış fiyatları veriliyorsa, bir kezdaha aynı limanı klikleyerek o yöredeki alışfiyatlarını ve tabii ihtiyaç duyulan mallarıburadan öğrenebilirsiniz. Tablonun alış fiyatlarınıgösterdiğini anlamak için, "Offerfrom harbour" yazısını görmelisiniz. Eğeraynı yerde "Request from harbour" yazısıvarsa, o zaman bu fiyatlar limanın alış fiyatları.Ayrıca her iki tablonun özelliklerifarklı. "Request from harbour" tablosundaP/T (Price/Ton) ton başına fiyatı, STO{Stock) o malın toplam stoğunu, REQU{Request) bölge İçin gerekil olan, ihtiyaçduyulan miktarı ve QUANT {Quantity) malınsizin elinizde bulunan toplam miktarınıgösterir. "Offer from harbour" tablosundaise P/T ve ÛUANT'ın haricinde OFFER satışasunulan mal miktarını belirtir. En alttakiNeedet Gold ise aldığınız miktarın sizemaliyetini gösterir. Böylece ne kadar paragerektiğini anında hesap yapmadan öğrenebilirsiniz.Mal almak için önce sizin İçinuygun fiyatlı bir limanı seçin. Offer fromharbour tablosunda olmasına dikkat edin.Alacağınız malın yanındaki oklar yardımıylaQUANT bölümüne aktarın. Tabii bu lima-na göndereceğiniz geminin taşıma kapasitesinigöz önünde bulundurmayı da unutmayın.Gerçi fazla mal almak isteyebilirsiniz,ama geminiz bu miktarı taşıyamayacakve sonuçta yine gemi kapasitesi kadarmal alabileceksiniz. Mal miktarını belirlediktensonra satın alma ikonunu yani oklarınsürahiye doğru olduğu ikonu klikleyin.Size malı hangi gemi ile almaya gideceğinizsorulacak. Tek gemiye sahip olsanız bile,size yine de soruluyor. Sol taraftaki gemiisimlerinden birini seçerek, yani üzerineklikleyerek sağdaki OK yazısını klikleyin.Son anda karar değiştirirseniz Cancel ilemal alımından vazgeçebilirsiniz. Eğer birdenfazla geminiz varsa ve yeni bir mal alımıyapmak istiyorsanız, aynı işlemi tekrarlayabilirsiniz.Ancak tek geminiz varsa yada başka mal almak istemiyorsanız, sağmouse tuşuna bir kez klikleyin ve geminizinlimandan ayrılışını izleyin. "... just leftharbour" uyarısını gördüğünüzde, geminizlimandan ayrılmış demektir. Malın alınacağılimana gidecek ve yüklemeyi yapıp gerigelecektir. Bu arada sizin limanınızın adıKanapos'tur. Bu limanda ne alım ne desatım işlemi yapabilirsiniz. Geminin malyükleme ve boşaltması otomatik olarak bilgisayartarafından yapılıyor. Yani bununiçin herhangi birşey yapmanız gerekmiyor.Ayrıca gemi mal almaya giderken gerekenparayı da alacağından limandan ayrıldığıanda hazineniz bir miktar azalır. Tabii bupara, aldığınız malın karşılığı. Mal satmakda hemen hemen mal alımı ile aynı. Bukez tablonun request from harbour'da olmasınadikkat edin. REQU bölümünde sizdenistenen miktarı ve teklif edilen parayıgöz önüne alarak en uygun limanı seçin.-Geminizin kapasitesi kadar malı yükleyipmal alma ikonunu (sürahiden dışarı doğruoklar olan ikon) klikleyin. Yine bir gemiseçmeniz istenecek. OK ikonu ve. sağmouse tuşuna klikleyerek geminizi mallabirlikte limandan ayırabilirsiniz. Geminizmalı boşaltıp kendi limanına geri geldiğinde,malın karşılığı olan para hazinenize işlenecektir.Geminiz yoldayken nerede olduğunuöğrenmek isterseniz, ana ekrandasağ mouse tuşuna basmanız yeterlidir.Gemilerinizin adlarının bulunduğu bir tabloçıkacak. Bu tablo, satış ya da alıştaki gemiseçme tablosunun aynısı. Buradaki herhangibir gemi ismini kliklediğinizde, o gemiharitada yanıp sönmeye başlar ve sağtaraftaki mesaj ekranında hangi yükle yüklüolduğu yazılır. Tekrar sağ mouse tuşunukliklediğinizde, yine liman isimlerinin olduğutabloya geri dönebilirsiniz. Geminin seferisırasında para harcamaması, o zamanlardamotor olmamasından kaynaklanıyor. Yanirüzgarla gittiği için yakıt masrafı yok. Ancaktamir masrafı yok değil. Bazen geminiz açıkdenizde fırtına veya kasırgaya maruz kalıyor.Bu durumda değişik ölçülerde hasaralıyorsunuz. Böylece aldığınız hasarın önemiboyutunda tamir masrafı ödemek zorundakalıyorsunuz. Ayrıca deniz canavarlarıda size hasar verebiliyorlar. Henüz benbaşka bir felaketle karşılaşmadım. Sanırımgüzergah üzerinde canavar ve kasırgalarınharicinde herhangi bir tehlike yok.Oyunun önemli kısımlarından biri de piramityapmak olduğuna göre, biraz da bukonuya değinelim. Öncelikle worker yaniişçi sayısını ayarlamalısınız. Daha sonramaddi durumunuzu biraz iyileştirip çevre limanlardanbuilding material, yani inşaatmalzemesi satın alın. Tabii uygun fiyatlarla.Eğer işçi sayısı çok fazlaysa bu malzemehemen bitecek ve işçileriniz yeniden işsizkalacaklar. Sonuçta bu işlemi sürekli yaparakpiramitinizi bitirmelisiniz.Oyun genelinde sağ mouse tuşuna basmak,sizi bir önceki ekrana götürecektir.Ancak ana ekrana geldiğinizde liman/gemitablosu seçimine yarayacak. Ayrıca oyunu4 kişiye kadar oynayabilirsiniz. Oyuncularınsıra değişimi ise biraz yorucu. Heroyuncu bir ay boyunca tek başına oynuyor.Tüm oyuncular bu bir ayı oynadıktan sonrazaman bir ay ilerliyor. Oyunun save işlemiiçin kendinize ayrıca bir data diski yaratmanızagerek yok. Ancak aşırı kayıt sonucudisketinizin bozulacağı ihtimalini gözönünde bulundurarak oyunun bir kopyasınıalmanızı tavsiye ederim.Son günlerde joystick ağırlıklı oyunlardansıkıldıysanız, değişik tarzda saatlerce oynayacağınızbir oyun arıyorsanız ve ticaretede ilginiz varsa, Ramses sizi bekliyorderim. Grafik ve ses efektlerinin oyununzevkini arttırdığını söylemeliyim. Ancak fazlayapılabilecek bir aktivite olmaması oyununtek dezavantajı. Yani mal alım-satımıve piramit yapımından başka bir olay konulmamış.Ancak bu iki işlem birbiriylebağlantılı olduğundan ekran karşısındazevkli saatler geçiriyorsunuz. Benden bukadar gerisi size kalmış I...1 Disket/1 MBGRAFİK......................... : %90SES................................ : %85OYNANABİLİRLİK......... : %90GENEL.......................... : %90AMIGA DÜNYASI 69


TANITIMJOHN BARNESEUROPEAN SOCCERAYKIN ADEMOĞLU<strong>1992</strong> Avrupa Futbol Şampiyonasınınbaşlaması yaklaşınca KRISALIS de boşdurmayıp, JOHN BARNES EUROPEANSOCCER'ı piyasaya sürdü. Oyun ManchesterUnited'a çok benziyor. Ama oldukçahızlandırılmış. Kick Off'dan sonra gördüğümen iyi futbol oyunu diyebilirim.Oyunda amacınız, ülkenizi Avrupa şampiyonuyapmak Oyundaki ülkeler finallerekalan sekiz takım üzerine düzenlenmiş, ilkönce bu takımlar dörderll iki gruba ayrılıpgruplarındaki takımlarla karşılaşıyorlar.Sonra gruplarında ilk iki sırayı alan takımlar,yarı finalde birbirleriyle eşleşiyorlar vesonuçta kupayı alan takım belli oluyor.siniz. Eğer oyun esnasında kenarda haritaçıkmasını istediyseniz, bu haritanın yerinide F9 tuşu ile değiştirebilirsiniz. F10 tuşuylabir pozisyonu 'replay' edebilir veya bupozisyonu kaydedebilirsiniz.f4-> Options menusunu biraz sonra ayrıntılıolarak okuyabilirsiniz.t10-> Ana menüye dönüş.F3 = (Play Arcade): Buna, antremanmaçı da diyebilirsiniz. F1, computer'le; F2,arkadaşınızla maç yapabilmenizi sağlar.Takımlarınızı ve taktiklerinizi seçtikten sonramaça başlayabilirsiniz.F4 = (Options): Bu menüye girdiğinizdeene bir menüyle karşılaşacaksınız.oynayamıyorsunuz.F6--> Burası da bir menü. Burada F1 ilebütün takımı ya da sadece John Barnes'ıyöneteceğinize karar veriyorsunuz. EğerJohn Barnes'ı seçerseniz, sadece İngiltere'yiseçtiğiniz zaman John Barnes'ı yönetebilirsiniz,ingiltere'yi seçip oynarken JohnBranes'ı oyun dışına çıkarırsanız, gene bütüntakımın kontrolü size geçer. Bütün maçboyunca sadece Barnes'i yönetirseniz vemaç penaltılara kalırsa, gene bütün takımınkontrolü size geçer. Oyunu iki fire tuşuolan bir joystick'le oynamalısınız. Çünkübu tuşlardan birisi topu havalandırmaya,diğeri ise topa vurmaya yarıyor. Bu seçimi,bu menüden F2 (P1 için) ve F3 (P2 için)ile yaparsınız. F4 ile kupayı kazanırsanız,kutlama yapılıp yapılmayacağını belirlersiniz.F6 ile bir önceki menüye, FW ile anamenüye dönersiniz.Evet oyun bunlardan ibaret. Gerisi sizinjoystick becerinize kalmış. Oyun oldukçagüzel. Oyuncular gol attıktan sonra tirübünlerekoşup sevinç gösterilerinde bulunuyorlar,paslaşarak frikik atabiliyorsunuz,kaleci topları yumruklayarak uzaklaştırabi-John Barnes'ı. beş dilde oynayabilirsiniz:İngilizce, Almanca, Fransızca. İtalyanca veispanyolca. Dil seçimini yaptıktan sonra,oyuna başlayabilirsiniz, ilk önce karşınızabir ana menü çıkar:F1 = (Load Game): Burada daha öncesave ettiğiniz dört ayrı oyundan herhangibirini yükleyebilirsiniz. F10 İle buradan çıkabilirsiniz.F2 = (New Game): Bu menüyle AvrupaŞampiyonası'na başlayabilirsiniz. Burayagirdiğiniz zaman karşınıza finale çıkan sekizülkenin bayrakları çıkacak. Oyunu sekiz kişioynayabilirsiniz. Herkes kendi takımını seçtiktensonra gene bir menü çıkacak. Burada;ft->Grupların puan tablosunu görmek.F10 ile çıkabilirsiniz.!2-> Oyunu save etmek.(3-> Maça başlamak. Maçabaşlamadan önce altıtaktikten birini seçiyorsunuzve oyun başlıyor. Oyun esnasındaF1 ile oyun pausedeşiniz; F5 ile birinci, F6 ileikinci takımın oyuncusunudeğiştirirsiniz. Bu iki tuştanbirine bastığınız zaman ülkebayrağının üzerinde 1. 2. 3.4 diye rakamlar çıkacak. Burakamlar hangi yedek oyuncuyuoyuna sokacağınızı belirtiyor.Joystick'i yukarı iterseniz,oyuncuyu aktif durumageçirebilir; sağa veyasola çekerek çıkacak oyuncununnumarasını belirleyipoyuncu değişikliği yapabilir-F1-> Maç esnasında hava olaylarınınolup olmamasını belirlersiniz.F2->Maç oynanırken haritanın açıp olup.olmayacağını belirlemek için kullanılır.F3->Maçın kaç dakika oynanacağı belirlenir.Minimum 4, maximum 90 dakika.F5-> Bu tuşa basarsanız, karşınıza genebir menü çıkacaktır. Bu menüde oyunkontrolünün neyle yapılacağını belirlersiniz.Soldaki tuşlar Player 1, sağdaki tuşlarise Player 2 içindir. Eğer mouse ile oynayacaksanız;F8'e basıp mouse ayar menüsünegirmelisiniz. Burada da mouse'unuzunözelliğini seçiyorsunuz. F1 (Az duyarlı),F2 (Çok duyarlı). Eğer klavyeden oynayacaksanız,F9'a basıp oynayacağınıztuşları seçebilirsiniz. Oyunu ok tuşlarıylaliyor. Bunlar daha önce bir futbol oyunundadüşünülmemiş şeylerdi. Bu gibi özellikleroyuna ayrı bir hava katıyor. Ayrıca maçsırasında torpil sesleri falan duyabilirsiniz.Kalelerin arkaların da köpekli polislere kadarher şey var. Eğer oyunu hiç pas vermedenoynamaya kalkarsanız, hüsranauğrayabilirsiniz. Çünkü pas vermediğinizzaman topu hemen alıyorlar. Kaleye şutçekeceğiniz zaman kaleciye çok yaklaşırsanızgol atamazsınız, kaleci hemen kapanıptopu alıyor. Bunlar da oyunun birkaçpüf noktası. Futbol oyunu sevenler, KickOff'tan sıkılmaya başladım diyenler (pekmümkün değil ya!) bir disket verip, bu oyunuhemen alsınlar.KRISALIS/1 DİSKET/512 KGRAFİK.......................... : %85SES................................ : %85OYNANABİLİRLİK.......... : %80GENEL............................ ; %85AMIGA DÜNYASI 70


TANITIM.Şeytanın zamanı kör ettiği bir dönemdelanetli bir savaş Dünya'ya egemen oldu!Kendimizi birdenbire bu savaşın derinliklerindebulduk. Kahramanca savaşıpyorgun düşen ve sonunda dayanamayıpölüme mahkum olan dört kahraman savaşçı..Bu kahramanların mezarlarına dahaönce de riske girip inenler oldu. Birçokkemik ve kutsal eşyanın ortasında şanssızbir macera gibi geriye lanetli günler kaldı.Bu kara mahzende sizi sadece onların silahlarıve anıları yardım edecek. Bu, kaderlesizin karşılaşmanız olacak..Ve Black Crypt.. Adı bile insanın tüylerinidiken diken yapmaya yetiyor. Crypt,İngilizce'de özel bir kilisenin altında, bir zamanlarölenlerin gömülmüş olduğu mah-GÖKMEN BAYINzen olarak tanımlanmakta. Tipik bir F.R.Polan Black Crypt'te, daha önce Eye of thebeholder, Abandoned Places ve benzerioyunları oynayanlar hiç zorluk çekmeyecekler.Oyun, yer altında, tarih öncesindenkalma mahzenlerde geçiyor. Yine birbirindenilginç ve ilginç olduğu kadar da iğrençyaratıklar, size ecel terleri döktürecekler.Oyunun en güzel tarafı, grafiklerindeki başarı.Gerçekten de duvarlarda kullanılanrenkler ve canavarların tasvirindeki duyarlılık,oyunun cazibesini olumlu yönde etkilemeyibaşarmış.Raven Software ve Electronic Arts'ın imzaladığıoyun, toplam üç disket. Buna birde sizin özel olarak hazırlayacağınız disketiilave etmeniz gerekiyor. Bunun için, formatlanarakGAMESAVEolarak adlandırılmış birdiskete ihtiyacınız olacak.Bu disket, oyundasizden sürekli olarak istenecektir.Oyun yüklenmeyebaşladıktan sonra,güzel bir grafik ekranagelecek. Daha sonra ekranınızabir pencere açılacak.Buradan CreateNew Part ile öncedenkarakterlerinize bir gözatmanız mümkün. Bu kısımda,4 ayrı ırktan toplam36 kişi ekrana gelecek.İstediğiniz karakterleribelirledikten sonra,dilerseniz isimlerini değiştirebiliyorsunuz.Dörtkarakter belirlediktensonra, üstteki küçük kutucusuklikleyerek anamenüye geri dönebilirsiniz.Load Game dediğinizde,oyun yüklenmeyebaşlar. Tabii bundan önce,yaptığınız değişikliklerikaydetmeniz istenecektir.Oyuna başladığınızda,kendinizi bir duvarınönünde bulacaksınız.Ekranı kısaca bir inceleyin.Hemen sağ taraftahareket etmenizi sağlayacakoklarla dört bir tarafahareket edebilirsiniz.Karakterlerinizin resimleriekranın hemensol altında yer alır. Bunlarınyan taraflarında,her birinin gücünü temsileden dereceler olacak.Rakiplerinizle karşı karşıyageldiğiniz an, bir gözünüzünsürekli buradaolması gerekiyor. Enerjinizdebir azalma gördüğünüzde,hemen oradanuzaklaşmaya bakın.Oyun boyunca, çeşitliyerlerde alacağınız nesnelerbırakılmış. Bunlarıniçinde özellikle anahtarlar, çok önemli.Nesneleri aldığınızda, mouse'un sağ butonunabasın. Açılan yeni penceredeki boşluklarabunları koyabiliyorsunuz. Alacağınızbıçak, yiyecek, çanta ve benzeri şeyleride buralara koyabilirsiniz. Yine burada, soltaraftaki dereceleri kullanarak adamlarınızhakkında bilgi alabiliyorsunuz.Oyunda ilerlemeye başladığınızda, İlkolarak karşınıza sürekli açılıp kapanan biryaratık çıkar. Bu yaratık, ağzını açtığındasize zarar verecektir. Siz, savunma ve saldırılarınızıbu anlarda yapmalısınız. Tamağzını açtığı zaman karakterinizin resminikliklerseniz, o anki silahınızla saldırıp peşpeşevuracağınız darbelerle yaratığın üstesindengelebilirsiniz. Atacağınız bıçaklar dabu yaratığa zarar verecektir. Sizin aldığınızyaralar, resimlerin üzerinde belirecek sayılarlaifade edilecek. Ölen karakterlerin resimleri,güzel birer lahit resmine dönüşerek,geriye kalan eşyaları önünüze düşecek.Bunları alıp diğer karakterlerde tekrarkullanabilirsiniz.Black Crypt, heyecanın en üst seviyelereulaştığı bir oyun. Atacağınız her adımdayeni bir süprizle karşılaşma ihtimalinizin olması,sizi oyuna bağlıyor. Grafik ve efektlerdegörülen başarı, oyunun kalitesiniolumlu yönde etkilemiş. Geçtiğimiz günlerdebu sayfalarda yer alan AbandonedPlaces'! beğenerek oynadıysanız ve bu tipheyecan dolu oyunlara merakınız varsa,Black Crypt'i kaçırmayın derim. Gelecekay tekrar birlikte olmak dileğiyle..ELECTRONIC ARTS/3 DİSKET/1 MBGRAFİK…………………..: %85SES..................................: %80OYNANABİLİRLİK........... : % 80AMIGA DÜNYASI 72


TANITIMMerhaba sevgili arkadaşlar. OyunumuzROMANCE OF THREE KINGDOMS 2,GENGHIS KHAN, BANDITS KINGS ofANCIENT CHINA ve NOBUNAGA's AMBI-TION gibi strateji türü oyunlarla tanınmışbir Japon firması olan KOEI.Bütün strateji oyunlarında olduğu gibi, buoyunda da amacımız, düşmanlarımızı yenerekher yere sahip olmak. GENGHISKHAN'da dünyayı ele geçirmeye çalışıyorduk.Bu oyunda da Çin'i ele geçirmeye çalışıyoruz.Oyunumuzun konusu kısaca şöyle:2. yüzyılda, Çin gene sahipsizkalmıştı. Birçok beylik kurulmuş;bunların hepsi bağımsızlığını ilan etmişti,işte bu anda biz herhangi birbey seçip ya da kendi adamımızıyaratarak Çin'e sahip olmaya çalışacağız.Oyun yüklenirken ilk olarak Çin'inkısa tarihini ve en önemli birkaç beyinözelliklerini içeren demo görüntüleniyor.Sol mouse tuşunu klikleyerekdemoyu izlemeden geçmekmümkün.Oyun yüklendiğinde üç seçeneklekarşılaşıyoruz. Bunlar:1) START A NEW GAME: Yenibir oyuna başlama. Yeni bir oyuna başlarken,altı değişik senaryo sunuluyor:1) DONĞZHUO SEIZEZ LOYONG(J89A.D): Bu senaryoda hemen hemen bütünbeylikler aynı güçte. Onbir tane bey seçilebiliyor.2) RIVALS STRUGGLE FOR POWER(194 A.D): Bu senaryoda da hemen hemenherkes eşit güçte. Yalnız CaoCao'nun durumu diğerlerine nazaran birazdaha iyi.3) AGED LIU BEI HIDES(201 A.D): Bubölümde seçilebilecek sekiz adam var. Eniyi durumda olan beylikler Liu Bei, CaoCao ve Yuan Shao'dur.4) CAO CAO COVETS CHINA(208A.D): Adından da anlaşılacağı gibi, CaoCao'nun beyliği en iyi durumda. Burada,on bey var.5) NATION BREAKS IN THREEPIECES(215A.D): Bu senaryoda dört beylikolmasına rağmen, bunlardan biri bir bölgeyesahip. Diğerlerinin ise epey bölgesivar (Adam başı on bölgeden fazla).6) THE THREE-WAY CONTEST(220A.D): Bu son senaryoda Cao Cao, LiuBei, Sun Quan ve Meng Huo,Çin'i paylaşmış durumdalar. Bu senaryoyuöteki senaryoları bitirmedenoynamayın. Ama illa da oynamakisterseniz, favori adamımızCao Cao'yu seçmenizi tavsiye ederiz.Senaryo seçimini yaptıktan sonra,bey seçiyor veya yaratıyoruz.Varolan seçeneklerden birini tercihediyorsak, onun resmini kliklemekyeterli. Yeni bir adam yaratırken,adını, yaşını, cinsiyetini, doğum tarihinive özelliklerini belirlemek gerekiyor.Yine buradan vezir de (Advisor)yaratılabiliyor. Bu işlemdenHASAN ŞAHİNOĞLU&UMUT SOYDANERsonra, diğer beyliklerin savaşlarının izlenipizlenmeyeceği soruluyor. Oyunun zorlukderecesi İle olayların nasıl gelişmesini istediğimizi(tarihsel, gerçek olmayan) deayarladıktan sonra, oyuna başlayabiliriz.2) LOAD A SAVED GAME: Daha öncedensave ettiğiniz oyunu, bu seçeneklekaldığınız yerden devam edebilirsiniz.3) QUIT GAME: Oyundan çıkmak için buseçeneği kullanabilirsiniz.Oyun ekranının sol tarafında, oyununbölgelere ayrılmış ve numaralandırılmışharitası, sağ tarafta da bölge hakkında bilgileryer alıyor. Bunlar:POPULATION: Bölgenin nüfusu. Verginüfusa göre alınıyor. Orduya asker alırkenve salgın hastalıklarda nüfus düşer.MEN: O bölgede bulunan ordularınızdanasker sayısını gösterir.GENERALS: O bölgede bulunan generallerinizinsayısını gösterirFREE GENERALS: Bölgede bulunanorduların başında olmayan, boş gezen generallerinsayısını gösterir.GOLD: Bölgedeki altın sayısını gösterir.FOOD: O bölgede bulunan yiyecek miktarınıbelirtir. Bu sayıyı 10000'nin altına düşürmemeyebakın.RATE: O bölgenin verimlilik derecesinibelirtir.HORSES: Bölgedeki at sayısını belirtir.Generallerin morallerini yükseltmek içinonlara at hediye edebileceğiniz için, bu sayıönemli.LOYALITY: Bölgede bulunan halkın, sizeolan bağlılığını belirtir. Bu değeri yüksektutmaya bakın: yoksa bir sürü isyanla kar-şılaşırsı'nız.LAND: Bölgede üretim yapılan toprakmiktarını gösterir.FLOOD: Bölgenin su baskınlarına karşıönlem miktarını bu seçenekten öğrenebiliriz..FORTS: Bölgede bulunan kale sayısınıburadan öğrenebiliriz.Oyun, pulldown menülerle oynanıyor. Bumenüler soldan sağa doğru şöyle:A) FİLE MENÜ:1) Restart Game: Oyuna yeniden başlamakiçin kullanılır.2) Save Game: Oyunu formatlı bir disketekaydetmenize yarar. Kaydettiğiniz oyunuana menüdeki "Load a Saved Game"seçeneğiyle yükleyebilirsiniz.3) Quit Player: Eğer oyunu birkaç arkadaşberaber oynuyorsanız, buseçenekle birini atabilirsiniz.4) Quit Game: Oyundan çıkmakiçin kullanılır,B) GENERAL:1) Appoint Governor: Yönetimbölgelerinden birine vali atama.2) Appoint Advisor: Daha yeteneklibir vezir seçimi.3) Dismiss Advisor: Veziri görevindenalma4) Advice: Zor durumda kalındığında,vezire danışma.5) Rumors: Bölgede yolcuvarsa, ondan yeni haberler öğrenme.6) Visit Doctor: Sağlık kontrolü.7) Go Into Exile: Herşeyi toplayıp bir bölgedenbaşka bir bölgeye göç etme.8) Rest: Emirleri "bitirdikten sonra, turugeçmek için kullanılır,C) DOMESTIC MENU:1) Find General: Bölgede boş gezen generallerihimayeye alma.2) Recruit General: Başka bir beyliğingeneralini kendi saflarınıza çekmek.3) Dismiss General: Özellikleri kötü olanbir generali sepetleme.4) Reward General: Başarılı generalleriödüllendirme. Bunun için at verilebileceğindensöz etmiştik. Bu sayede generalinsize olan bağlılığı artar.5) Buy Horses: Generallere verilecek atıalmak. Bir atın değeri 100 altın.6) Buy Food: Yiyecek satın alma. Oyundabiraz ilerleyince, bölgenize çekirgelersaldırıyor ve yiyeceğinizin yarısını yokediyorlar.Bu zamanlarda bol bol yiyecek alın.7) Sell Food: Elinizde gereğinden çok yiyecekvarsa, bu seçenekle biraz para kazanmakamacıyla satabilirsiniz.B) Give to Citizens: Halkın size olan bağlılığınıarttırmak isterseniz, buseçenekle halka bağış yapabilirsiniz.9) Special Tax: Çok zorlu birsavaşa gireceğiniz zaman, sermayeolarak altına ihtiyaç duyarve bu seçenekle halktan ek vergialabilirsiniz. Ancak her ekvergi alışınızda, halkınızın sizeolan bağlılığı azalır.10) Cultivate Land: Topraktandaha iyi ürün almak için bu seçenekletoprağın verimi arttırılabilir.11) Flood Control: Sel baskınlarınıönlemek için bu seçenekleçeşitli tedbirler alınabilir.AMIGA DÜNYASI 73


TANITIM12) Send Goods: Bir bölgeden diğerbölgenize yiyecek ve altın ikmaliyapmak işin bu seçeneği kullanabilirsiniz.D) DIPLOMACY MENU:1) Form Alliance: Bu seçenekyardımıyla diğer beyliklerle ittifakkurabilirsiniz.2) Cancel Alliance: Kurduğunuzittifakı bu seçenekle bozabilirsiniz.3) Marriage: Bir beylikle iyi geçinmekiçin, kızınızı o beyliğin başı ileevlendirebilirsiniz. Ayrıca başkabeyliklerde size kızlarını vermek isteyebilirler.4) Gift: Güçlü bir beyliğe yaranmakamacıyla o beyliğe hediyeler gönderebilirsiniz.5)-Threaten: Beyliğinizi yeteri kadar güçlendirdiktensonra başka beylikleri tehditedebilirsiniz.6) Delegate: Herhangi bir beyliğinizeatadığınız valiye, bu seçenek yardımıylaemirler verebilirsiniz. Ona tam yetki verebileceğinizgibi, sadece beyliğin idari işlerinekarışmasını sağlayabilirsiniz.E) MILITARY MENU:1J Hire Soldiers: Bölgenizde yeteri kadarnüfusunuz ve altınınız varsa orduya halktanadam alabilirsiniz.2) Reassign Soldiers: Ordunuzda askerlerinsayılarını ve komutanlara düşen askersayısını değiştirebilirsiniz. Bir generalin enfazla 10000 adamı olabilir.3) Train Soldiers: Askerlerinizi bu seçenekleeğitebilirsiniz.4) Buy Weapons: Eğer savaşlarda mutlakagalip gelmek istiyorsanız, ordunuzuyeni silahlarla geliştirin, iyi eğitilmiş ve yenisilahlarla donatılmış 5000 kişilik bir orduile, 10000 kişilik eski silahlı ve çalıştırılmamışbir orduyu rahatlıkla yenebilirsiniz. Bununiçin paranız arttıkça silah alın.5) Build Fort: Bölgenize kale kurmayayarar. Bunu yaparken "Battle Map" seçeneğindenstratejik noktaları belirleyin veona göre kale kurun.6) Move Generals: Haritada, beylikleritemsil eden renkli bölgeler dışında bir debeyaz bölgeler var. Bu bölgeler boş topraklardır.Böyle yerlere yanına yiyecek vealtın vererek bir generalinizi gönderebilirsiniz.7) Joint Invasion: Güçlü bir bölgeye saldıracaksınız.Eğer saldıracağınız bölgeyekomşu bir bölgeniz veya ittifak halinde bulunduğunuzbir bölge varsa bu seçeneklehep beraber saldırabilirsiniz.8) Go to War: Bu, saldırma ikonudur.Komşu bir bölgeye saldırmak için bu ikonukullanacaksınız. Savaş bölümünü dahasonra açıklayacağız.F) ESPIONAGE MENÜSÜ:1) Infiltrate: Bu seçenekle generallerimizibaşka bir beyliğe casus olarak gönderebiliriz.2) Rival Tigers: İşte oyunun en ilginç seçeneği:bu seçenek sayesinde size düşmanolan iki beyliği birbirine düşürebilirsiniz.Eğer beylikler numaranızı yutarlarsa,bir müddet sonra savaşıp güçsüz düşüyorlarve size bu iki beyliği ele geçirmek kalıyor.Ancak tabii ki bazı akıllı beyler de var.Bunlar durumu anlayıp numaranızı yutmadıklarınıbildiriyorlar.3/ Tiger and Wolf: Bazı beyler generalleriniihmal ediyorlar. Onları kazandıkları zaferdensonra ödüllendim-nyorlar veya onlarahediye filan vermiyorlar. Bu yüzden ge-nerallerin beylerine olan bağlılıkları (loyality)azalıyor. Böyle zamanlarda beyinebağlılığı az olan generalleri bu seçeneklekendi tarafınıza geçirebilirsiniz.4) Bribe: Bu seçenekle düşman generallerinerüşvet yedirebilirsiniz.5) Forged Letter: Oyunda diğer beyliklersize bazen mektup aracılığıyla anlaşmaöneriyorlar. Eğer kabul ettiyseniz ve ilişkilerigüçlendirmek istiyorsanız bu ikon liesiz de onlara mühürlü bir mektup yollarsınız.G) VIEW MENUSU:1) Generals: Elinizde bulunan, size hizmeteden generallerinizi incelemek için buseçeneği kullanabilirsiniz.2) Your Territory: Sizin olan bölgeleri incelersiniz.3) Other Provinces: Eğer daha öncedencasus yolladıysanız diğer beylikleri incelersiniz.4) General Summary: Bu seçenekle generallerinizinözelliklerini (yaş. zeka. bağlılık)inceleyebilirsiniz.5) Military Summary: Bu seçenekle, generalleriniziaskeri bakımdan incelersiniz.Oyun sırasında eğer bir generalinizin askerlerinindurumu kötüyse onları mutlakaeğitin.6) Data Order: Oyunun başında generalleribir göreve veya savaşa gönderdiğinizdeakıllılıklarına göre dizilirler.Bu seçenek sayesindegeneralleri başkatürlü (mesela bağlılığınagöre) dizebiliriz.7) Battle Map: Bulunduğunuzbölgenin savaşalanını gösterir.H) OPTIONS MENU-SU:1) Messenger Wait:Mesajcının mesajları veripvermemesini açıp kapar.2) Messenger Speed:Mesajcının hızını (en hızlısıfast) gösterir.3) Graphics: Bazen çıkangrafikleri bu seçeneklekapatabiliriz.4) Music: Müziği açıpkapamak için kullanılır.5) FX: Efektleri açıpkapamaya yarar.6) Screen to Back:Workbench ekranınadönmeye yarar.SALDIRI VE SAVAŞ:"Go to war" seçeneğiyle.saldırılacak yer sorulur.Haritada bölgeninüstüne gelip saldırılacakbeylik ve savaşa gidecek generallerile yanınıza alacağınız altınve yiyecek miktarını belirtin.Atık savaş alanındayız. Buradasağ üst köşedeki göstergelerdenrüzgarla hava durumunu,orduların durumunu ve kendidurumunuzu öğrenebilirsiniz.Burada ilk önce ordu veya ordularınızıharita üstündeki sizeayrılmış olan numaralı hanelereyerleştiriyorsunuz. Bu arada sizeve savaşacağınız diğer beyeteke tek döğüş yapmak isteyipistemediğiniz sorulacak. Eğerbu soruya olumlu cevap verirseniziyi; ama kabul etmezseniz, adamlarınızınbir bölümü korkaklığınızdan ötürü savaştankaçıyor. Artık sıra savaşmaya geldi,ama önce savaş menusunun açıklamasıvar.A) FİLE: Daha önce açıkladığımız "file"menusu ile aynı.B) MOVE: Hareket işlemleri, bu menüdenuygulanıyor ve iki alt seçeneği var:1) Normal Move: Birlikleri hareket ettirmekiçin kullanılır. Düz arazilerde iki, ormanlıkbölgelerde ve kalelerden geçerkenüç, nehirlerde beş hareket puanına (movementpoint) ihtiyacınız var. Dağlık arazilerigeçemezsiniz.2) Move Enemy: Düşmanın yanındaysanız,ona yürüyüş şeklinde saldırabilir; ancakkale üzerindeki düşmanınıza bu şekildesaldıramazsınız.C) ATTACK: Saldırma ikonudur. Dördeayrılır:1) Normal Attack: Düşmana normal saldırıdır2) Simultaneous Attack: Düşmeni iki orduylaçevirdiyseniz, bu seçenekle iki taraftansırayla saldırabilirsiniz.3) Fireball: Düşmana alev topu atma seçeneğidir.Alev topu, en çok kalelerde iyisavunma yapan orduları çıkartmak için kullanılır.Ancak, yağmurlu havada ve suyakarşı kullanılmaz. Dikkat etmeniz gerekenAMIGADÜNYASI 74


TANITIMbir başka konu da, rüzgarı iyi ayarlayıpatış yapmak. Yoksa başarılıolamazsınız.4) Charge: Bu komutla düşmanatüm gücünüzle saldırabilirsiniz.Eğer adamlarınız düşmandan fazlaysa,iyi eğitilmişler ve iyi silahlarladonatılmışlarsa, düşman ağır kayıplarverir.D) SPECIAL: Beş bölümde incelenir:1) Reinforce: Yedek takviye birimleriniyardıma çağırmak için ve sadecesavunma yaparken kullanılır.2) Bribe: Düşman generalleribeylerine fazla bağlı değillerse, buseçenek ile onlara ordularıyla sizin tarafageçmeleri için rüşvet verebilirsiniz.3) View: Askeri durumu gösterir. Buradan. kendinizin ve düşmanın ordularını inceleyebilirsiniz.4) Flee: Baktınız durum kötü gidiyor, bukomutla geri çekilebilirsiniz.5) Wait: Hareket puanınız azaldığındaveya ordularınızla işiniz bittiğinde bu seçeneklebir tur (gün) geçersiniz.Savaş menüsü de bu kadar. Artık oyundabaşarılı olmanın birkaç yolunu vermekkaldı:1) Daha önce belirttik ama yine tekrarediyoruz; savaşlardamutlak zaferler kazanmakistiyorsanız, muhakkakordunuzu çalıştırınve yeni silahlarla donatın.2) iki beylik savaşırkenekonomik ve askeri açılardançok zayıf düşer.Bunun için tam olarakgüçlenmeden bir beyliğesaldırmayın. Oyununbaşlarında biraz toprağıgeliştirin, halkın bağlılığınıonlara hediyeler vererekyüksek tutun ve zorduruma düşmedikçe ek vergiler almayın.3) Savaşta saldıran taraf sizseniz,düşmanı bir ay içinde yiyeceğinizbitmeden yenmeniz gerekiyor. Bununiçin her hareketi iyice düşünerekyapın.4) Başarılı her hareketinden sonragenerallerinizi ödüllendirin. Onlarabir görev verirken özelliklerini iyiceinceleyin.Oyunumuz, her yönüyle çok iyi.Oyunda ilerledikçe çeşitli zorluklarla(çekirge saldırısı.sel baskını, salgınhastalık...) karşılaşıyorsunuz.Bunlar sizi yıldırmasın. Ne de olsa,sizi ele geçirilmeye hazır koskoca bir ÇİNbekliyor.KOEI/2 disket/1 MBGRAFİK..............................: %85MÜZİK ............................. : %75OYNANABILIRÜK .......... : %80GENEL........................... : %80AMIGA DÜNYASI 75


TANITIMFLIGHT SIMULATOR IIGökhan ŞENERMerhaba arkadaşlar! Bu ay yazı dizimizinson bölümünde birlikteyiz. Bu kısacık(Mahmure Abla'nın kulakları çınlasın) yazımızda,sizinle son olarak aletli uçuş haritalarınınkullanımını işleyeceğiz. Bu haritalarhani benim aylardır bulamadığım Amerika'yaait alet uçuş kartlarının benzerleri.Yazımızın İlk bölümünde bekleme paterniveya holding patern denilen uçuş paterninigöreceğiz. Daha sonra ise Jeppesen'ınaletli uçuş kartlarının kolaylarından birkaçtanesi üzerinde bu haritaların kullanımmantığını size anlatacağım.Gelecek aylarda size daha işe yararJeppesen haritaları ve simulatörlerle karşınızaçıkmak niyetindeyim... Hadi başlıyak..Holding'ler...Bekleme paterni diye adlandırılan olay.belirlenmiş bir noktanın, yani bir FIX'in etrafındave istenen bir yönde turlar atarakbeklemek anlamına gelir. Genelde bu noktabir radyo navigasyon istasyonunun kendisidir,bazı durumlarda ise iki istasyonunradyallerinin çakışma noktası veya bir istasyondanbelli uzaklıktaki bir nokta daolabilir. Klasik bir bekleme paterni şekil1 'de gösterilmiştir.Bekleme paterni, dört bacaktan oluşur."INbound" denen bacakta, adından da anlaşıldığıgibi, belirlenen noktaya doğru istenenradyalde uçulur. Daha sonra sağa veyasola standart dönüşle 1 dakika yani 180derece dönülür Sonra 1 dakika istenenradyalin oposit değerindeki başa uçulur,bu bacağa "OUTbound" denir. Tekrar aynıyöne doğru bir standart dönüş yapılır veardından da istenen radyal önlenir ve 1dakika daha uçulur.Uçak inbound bacağında uçarken, radyokaynağının yön bilgisi İle önleme yaparakuçar. Outbound bacağında ise yön düzeltmesiniyapacağı radyo bilgisi olmadığından,uçağın uçtuğu başı korumak önemlidir.Paternin düzgün olması için. standartdönüşler düzgünce gerçekleştirilmelidir.Peki rüzgar varsa ne olur? Inbound bacağındauçarken bir istasyondan alınanradyali önlediğimizden, rüzgarın bizi ne taratasavurduğunu anlar ve önleme veririz.Outbound bacağında da bu önlemenin ay-nı miktarını ters yöne vererek uçarız. Tabiiolarak bu ne gerçek hayatta ne de simülasyondapratik olarak kolay olan bir uygulama.Rüzgar seçeneği İle birlikte bekleme paterninidüzgün yapmak kolay değildir ve bizimprogramımızda bunu pek tavsiye etmiyorum.Çünkü yapacağımız hatayı bizegösterecek bir uçuş kaydımızyok.Son olarak da; sağa dönüşlü paternstandart, sola dönüşlü patern standart dışı(non-standart) patern olarak adlandırılır.Şekil 1'i inceleyin. Kavraması kolay, uygulamasıbiraz daha zor. Mesela bir radyoistasyonuna herhangi bir yönden yaklaşıpnasıl paterne gireceğiz 9Şekil 2'de çizdiğim gibi bekleme paternineolan konumumuza göre üç türlü beklemeyegiriş yöntemi vardır. Bunlardan biriniseçmeniz için hangi radyalde radyo istasyonunayaklaştığınızı bilmelisiniz. Üç ayrıyöntem olmasının sebebi, patern içine dönüştemümkün olan en az manevrayı kolaycayapma gerekliliği.İlk yöntem, direk giriş yöntemi (Şekil 2-a) Eğer yaklaştığınız yön, paternin uçulacağıtarafta ise bu yöntem uygun. Radyoistasyonuna doğru uçun, istasyon düştüğünde(yani tam üzerinden geçtiğiniz anda)outbound başına doğru standart dönüşyapın. Bu başta 1 dakika uçun ve sonra Inboundradyaline oturun ve radyo bilgisi ileönleme yapın. Haliyle istasyon üzerindenoutbound'a dönüşünüzden inbound'a oturanakadar olan kısım tam patern şeklineuymayacaktır.ikinci yöntem "Teardrop" yani damlayöntemi ile oturma. Bu yöntem daha çokpaternin tam ters çaprazında kalan yönlerdengelirken uygulanır, istasyon düştüğündeşekil 2-b'deki gibi outbound'dan 30 dereceevvel veya sonra bir başa dönülüp 1dakika uçulur ve sonra da inbound'a doğrubir standart dönüşle beklemeye oturulur.Son yöntem "paralel" yöntem. Şekil 2-c'de anlatılıyor, fstasyon düşünce inboundradyalini önlüyoruz, ama ters tarafa doğruuçarken. 1 dakika uçtuktan sonra beklemepaterninin içine doğru bir dönüşle inboundbaşı ♦ veya -30 dereceye dönüp olmasıSON BOLUMgereken yönde inbound'a tekrar oturuyorve beklemeye girmiş oluyoruz.Tabii bütün bu işlem sırasında radyo cihazlarınızınasıl kullanacağınız size bağlı.Genel kaide, istasyona yönelirken homingyapmak ve sonra da mesela VOR'aInbound'un tersi değerli radyali TO olarakbağlayıp önlemek. NDB'de önleme işlemibiraz daha zor, bilirsiniz.Bir de kesişim noktaları veya DME FIX'-leri üzerinde holding yapmak var. Bu işlemo kadar karışık değil. Holding paterni şekil3'teki gibi ya kesişen, veya uzaklık bilgisininalındığı radyalin üzerinde bulunur.Eğer uzaklık bilgisinden faydalanacaksanız.ilkin belirtilen radyali önlemiş olmanızlazım. Daha sonra gerekli mesafeyiDME'de okuyunca holding paternine gelişyönünüze göre direk veya paralel metodlabeklemeye girin.Eğer iki radyo istasyonunun kesişimindeholding söz konusu ise. patern iki radyaldenbirinin üzerinde olacaktır. Radyallerdenbirini önleyeceksiniz ve diğer radyaliradyo cihazınıza bağlayıp bekleyeceksiniz.İstenen radyal veya ADF yön bilgisi geldiğindede holding'e giriş işlemine başlayacaksınız(Hangi yöntem uygunsa).That's all about Holdings... Genebekleriz...Biraz da Jeppesen...Jeppesen firması, dünyadaki tüm havaişletmelerinin ve hava alanlarınınkullanımı ile ilgili bilgileri toplayıp, bunlarıkendi özgün tarzında hazırlanmışharitalar ve kartlar halinde dünyaya sunanbir havacılık işletmesidir. Firmanınhazırladığı ciltlerce kartlar, alet yaklaşmalarındanbölge yolboyu haritalarına,uluslararası havacılık kurallarından birbölgedeki restoranların telefonlarınakadar, bir havacıyı ilgilendirebilecek herbilgiyi kapsar.<strong>Dergi</strong>mizdeki yazımızda, alet uçuşugibi böyle dipsiz bir kuyu hakkındauzun uzun yazılar yayımlamak hem gereksiz,hem de yer kaplayıcı olurdu.Böyle yapmak yerine bu ay sizleriAMIGAGA DÜNYASI 76


TANITIMJeppesen'ın aletli pist yaklaşmaları vestandart kalkışları (SID) içeren birkaç kartıile tanıştıracağım. Eğer aletli uçuş prosedürlerinigerçekten çalışmak istiyorsanız,tavsiyem FS'ın birkaç senaryo disketini vebu bölgelerde kullanılabilecek Jeppesenkartlarını edinmeniz. Eğer kendi kendinizebasit prosedürler uygulayacaksanız. uzunhavacılık kurallarına gereksiniminiz yok zaten,açın yaklaşma kartlarını çizilen yolututturun. Eğer amacınız daha ciddi çalışmaksa,zaten uzman bir havacı ile çalışmanızgerekir ki, bu bizim derginin sınırlarınıaşar.Eğer şu meşhur Amerika'ya ait Jeppesenharitalarını bulursam bunları önümüzdekiaylarda dergimizde bulacaksınız.Artık bu ay yayımladığımız kartlara gelelim.Bunların biri Jeppesen'm yolboyu haritalarındakullanılan sembolleri anlatan birkart. Daha sonra tanıdık bir bölge,Marmara'nın çevresine ait bir kart, sonrada birkaç yaklaşma ve kalkış kartındanoluşan ufak kartlar.Bu ay yayımladığım kartlardan ilki,Bangladeş'teki bir havaalanının yalnızcaVOR kullanılarak 05 pistine yaklaşma yapmamızısağlayan kart. Basitliği sebebi ileseçtim oni. İlkin gelin bu kartın üzerinderastladığımız şeylere bir bakalım.Bir kere, haritanın üst kısmı genel bilgilereayrılmış. Sağ üst köşesinde direk olarakbir hava alanının adı yazıyor ve altında dahangi aletlerle ve hangi piste yaklaşmaiçin basılmış olduğu yazılı (CHITTAGONGVOR Rwy 05). Altında ise kullanılanVOR'ın frekansı ve çağrı kodu var (Bu kodgerçek uçakta mors kodu olarak sesli olarakduyulabilir.). Bunların altında ufak harflerleyazılmış "Apt. Elev 12"' ibaresi isehavaalanı yüksekliğinin 12 feet olduğunubildiriyor.Bunların solunda bir çember ve içindebazı sayılar var, Çemberin sağ alt köşesindekiufak yazıdaki "MSA CTG VOR" ibare-si bu çember içindeki rakamların CTGVOR istasyonu merkez kabul edildiğindeetrafındaki minimum sektör uçuş irtifalarını(MSA) temsil ettiğini söylüyor. Bu çemberlerher kartta vardır ve pasta dilimi gibiolan bölümlerin herbirinin içindeki rakamlar,o radyaller arsında bulunuyorsanız,inebileceğiniz minimum irtifaı verirDaha solda ise havaalanının haberleşmesiile ilgili, kule gibi gereksiz şeylerinfrekansları bulunuyor (Hava trafiği? Ne banal...).Jeppesen'ın mantığı kavrandığında kolayanlaşıldığını söylemiştim. Karşılaşılabileceken baba yaklaşma kartında anlatılan da bukarttaki ile aynı şekilde size sunulmuştur.Şimdi bir bakalım. Görüyorsunuz orada birmeydan var, bu bizim meydanımız insekde inmesek de... Bir de cici VOR var Bucici VOR'ın 037 radyalinde gerçekleştirilende bir holding var.Bu meydana yaklaşmak için, kartın ortasındakiüstten gösterimdeki holding paterniniİçinde de gösterildiği gibi 3500'ten gelipholding'e giriyoruz bir kere. Sonra, canınızholdingden sıkıldığı bir an inbound bacağındanoutbound'a dönmek yerine, uçağınızınkatagorisine göre 223 veya 217radyallerinden birine oturup zaman tutmayabaşlıyorsunuz (VOR'a 223 veya 217FROM bağlayarak).Zaman tutmaya niçin başladık? Eğer haritanınalt kısmındaki profil grafiğine bakarsanız,VOR istasyonundan 3500'te ayrılıp223 veya 217 radyallerinde alçalmayabaşladığımızda gittiğimiz yolu temsil edençizgiyi bulursunuz. Bu çizgiyi sola doğrutakib ettiğinizde "Start Turn at 3 min." yani"Dönüşe 3. dakikada başlayın" ibaresinigöreceksiniz.223 veya 217 radyalinde 1500'e süzülürken,zaman 3 dakikayı işaret ettiğinde sağadoğru dönmeye başlıyor ve bu sıradayüksekliğimizi 1500'te sabitliyoruz. Bu aradaVOR'a 055 TO bağlayarak önleme ya-pıyor ve bu hatta oturuyoruz. Daha sonrasüzülmeye devam ediyoruz ve izin verilenminimum alçalma irtifaı'na kadar alçalıyoruz.yani MDA'ya kadar.Bu pistin MDA'larını ve ufki görüşlerinigösteren tablolar kartın en alt kısmında verilmiş."Straight-in Landing Rwy 05" altındayer aldığı gibi MDA 520' ve 2800metre de görüş gerekli. "Straight-in LandingRwy 05" ibaresi bu yaptığımız alçalmasonunda normal normal ineceksek gerekliminimum görüş şartlarını anlatıyorEğer inmeyip pisti gördükten sonra oposittaraftan piste ineceksek, mesela rüzgarşartlarından dolayı, yani pist etrafında dolanıppisti gözden kaybetmeden inmeyi deneyeceksek"Circle-to-land" ibaresinin altındakiminimumlar geçerli."Missed Approach 1 ' ve arkasından gelenbölümde ise, eğer inişte bir aksaklıkolur da pisti zıtarsak nasıl bir prosedür uygulamamızgerektiği bulunuyor. Bu pist içinyapılması gerekenler "055 hattını önleyerek2000'e tırmanma ve hava trafik ile irtibatkurma" olarak belirtilmiş.Diğer daha karışık yaklaşma planlarınınhepsinin mantığı aynı. Üstten çizimde holdingler,kulenin sizi yaklaşma fixlerine neredenyaklaştırabileceği veya kısaca tümmanevralara ait bilgiler ve bazı ayrıntılarıanlatan ingilizce notlar var. Profil çizimi iseesas son yaklaşma bacağına ayrılmıştır veyaklaşmanın bu bölümünün nasıl uygulanacağınıanlatır. ILS yaklaşmalarında görülenve yukarı doğru uzayan konik şekillerhalinde çizilmiş istasyonlar bizim uçuş aletpanomuzda durmadan öten ve Outer,Middle ve Inner ışıklarına sinyal gönderenistasyoncukların gösterimleri.Tüm Jeppesen haritalarını dikkatle incelersenizkendinize gerekli bilgileri (mesafeler,aralıklar zamanlar) mutlaka bulursunuz.SID denen kanlar ise bir pistten kakış sırasındabelirli bir prosedür uygulayarak bir•-"SrtanMMs.'"' -AMIGA DÜNYASI 77


TANITIMhava yoluna girmenizi sağlar. Genelliklersade çizimler ve kalkış prosedürlerininhepsini sözlü anlatan ingilizce metinlervardır. Yaklaşma kartlarına göre çok dahakolaydırlar.Bunun dışında pek çok tip kart sözkonusudur.Haliyle bunların hepsine örnek veremiyorum.Görüşmek Üzere...Evet FS hakkında buraya kadar. Eğerçok merak ettiğiniz yerler olursa veya aletuçuşunu ve benzeri havacılık bilgilerini içerenkitaplar, aerodinamik vs. hakkında bilgialmak için bana yazın. Önümüzdeki aylardayeni konularda görüşmek üzere by'ınız.AMIGA DÜNYASI 78


TANITIMGÖKMEN BAYINSiz de benim gibi <strong>Amiga</strong>'nın dışında C-64'le uğraşıyorsanız, mutlaka Paperboy'un64 versiyonunu hatırlıyorsunuzdur. Bu sevimligazeteci yumurcağı, ilk olarak yıllarönce C-64'te oynamıştık. Hatta ilk oynadığımbilgisayar oyunlarından biri bile diyebilirim.Aradan yıllar geçmesine rağmen,oyunun gördüğü ilgi üzerine Mindscape firması<strong>Amiga</strong> versiyonunu piyasaya sürdü.Paperboy 2 için 64'tekinin aynısı diyebili-rim. Hareketlerden karakterlere, görüntülerdenoynanışına kadar büyük bir benzerlikgöstermekte. Oyunu bilmeyenler içinbirkaç cümle ile konusunu hatırlatmak isterim.Oyunda gazete dağıtan bir çocuğuidare edeceğiz. Amacımız posta kutularınao günün gazetelerini başarıyla koyabilmek.Aslında oyunun konusu insana bir haylibasit geliyor ama kazın ayağı görüldüğügibi değil. Her oyunda olduğu gibi, buoyunda da çok çeşitli zorluklar, bizi bu görevimizdenalıkoymak istiyor. Bu zorluklarınneler olduğuna birazdan değineceğim.Şimdi oyunun genel yapısına kısaca birgöz atalım.Oyun, yüklendikten sonra, gazeteleri birkızla mı yoksa bir erkek çocukla mı dağıtacağınızıseçeceksiniz. Yalnız bunu yapmadanönce bir müddet beklemenizi tavsiyeederim. Böyle yaparsanız oyunun demosunugörmüş olursunuz ki, böylece oyunöncesinde sizi bekleyen tehlikeler hakkın-da kısa da olsa bir fikir elde edebilirsiniz.Oyunumuz Joystick ile oynanmakta. Ekranahafif çapraz duran bir yolda ilerlemeyebaşlayacaksınız. Yolun sağ ve sol tarafındaevler göreceksiniz. Oyunun başında sizegösterilen haritaya göre dağıtılmış olanbu evlerin hemen yanlarında posta kutularıyer almakta. Sizin göreviniz isabetli atışlarlaelinizde bulunan sayılı gazeteleri buralaraatabilmek. Oyunun en zor tarafı, bu mesafeyiiyi ayarlayabilmek. İlk birkaç oyundaeminim siz de pek çok cam kıracaksınız.İsabet etmeyen gazeteler, evlerin camlarınageliyor ve dolayısıyla camcılar bu iştenpek memnun (!) oluyorlar. Gazeteniz azalmayabaşladığında hemen takviye etmelisiniz.Bunun için yolların kenarlarında balyahalinde gazeteler bulunmakta. Herbirbalyada toplam 10 gazete bulacaksınız,ilerlemeye devam ettiğinizde, dört yollaraulaşacaksınız. İşte burada hızınızı arttırmanızıtavsiye ederim. Çünkü sağdan ya dasoldan oldukça iri bir araba tam gaz üstünüzegelecektir. Eğer yeterince hızlı hareketetmezseniz, boş yere bir hakkınızdanolursunuz. Mümkün olduğu kadar sokakaralarında ilerlerken, yolun ortasından hareketetmeye gayret edin. Böylece karşıtaraftan gelen arabadan kaçmak için ken-dinize uygun bir alan yaratmış olursunuz.Yerde duran gazeteleri aldıktan sonra, uygunbir çıkış bulamazsanız hiç telaşlanmayın.Mutlaka bir rampa çıkış yolu için hazırlanmıştır.Buradan yapacağınız müthiş biratlayışla karşı tarafa geçebilirsiniz. Oyundasizi tehdit eden çok ilginç tiplere rastlayacaksınız.Bebek arabası, başıboş tekerleklerve karşıdan karşıya koltuk geçirmeyeçalışan işçiler bunların içinde en dikkat çekiciolanları. Sokaktaki işlemlerinizi bitirdiktenhemen sonra, 60 saniye ile sınırlananbir yarışa katılacaksınız. Burada tüm becerilerinizi sergilemeniz gerekiyor. Engellerive su birikintilerini aşarak finish'e ulaşmaksizi bir hayli zorlayacak.Oyun ekranının sol üst köşesinde puanınızyer almakta. Bu puan gazeteleri yerinekoyduğunuz an işler Onun yanında bulunankalp işaretli sayı, sizin oyundaki hakkınızıgösterir. Gazete sayısını hemen alttagörebilirsiniz. Oyuna bir de ceza puanı eklenmiş.Eğer yanlışlıkla bir cam kırarsanız,hemen alttaki puan işlemeye başlayacakve gereken ceza verilecekPaperboy II. oldukça zevkli bir oyun.Grafik yönünden çok iyi olmasa da, kendinegöre bazı özelliklen bulunmakta. SüperLoader System metodu ile hazırlananoyun, sürekli kısa yüklemelerle devamedecektir. Yoğun sınav stresinden uzaklaşmakve biraz nostaljik takılmak isteyenlerinkaçırmaması gereken bir oyun. Gelecek aytekrar beraber olmak dileğiyle şimdilik hoşçakalın...MINDSCAPE/1 DİSKET/512 KSES ................................. : %70GRAFİK........................... : %75OYNANABİLİRLİK ....... : % 70GENEL .......................... : %75


TANITIMGÖKMEN BAYINHerkese selam.. Şu günlerde oyun piyasası, fırtına öncesi sessisliğiyaşıyor. Çok kaliteli oyunların piyasaya sürülmesi ile birlikteyaz aylarında bilgisayarların karşısından kalkma imkanı herhaldeolmayacak. İçinde bulunduğumuz dönemde, bizlere ulaşan oyunlarıntürlerine göre yaptığımız değerlendirmeler sonucu, bu aykiZeka Oyunu olarak sizlere Neuronics'i tanıtmak istedik. Konu vemantık olarak daha önce işlenmiş olmasına rağmen, bu tip oyunlarpiyasaya çok sık olarak sürülmekte. Daha önce Puznic veBooly türünden oyunları beğenerek oynadıysanız, bu yeni oyunumuzuda seveceksiniz. Şimdi dilerseniz oyun hakkındaki kısa görüşlerimizegeçelim.Oyunun temel felsefesi, benzer şekilleri yok etmek. Ancak buyok etme olayı Ra'da olduğu gibi uzaktan gerçekleşmiyor. Tamtersine şekilleri yanyana getirmek, zorundasınız. Oyunun tam konusunabirazdan değineceğim. Önce ekranlar hakkında birkaçşey söylemek istiyorum. Oyun ilk olarak çok güzel bir grafikle (bugrafiği ilk gördüğünüzde oyunun bir Shot'em up olduğunu düşüneceksiniz)açılmakta. Daha sonra ekrana bir pencere açılacakve oyuna kısmen başlamış olacaksınız. Oyunun her kademesibelli kodlarla sınırlandırılmış. Her bir bölümü geçtiğinizde, size birkod verilecek. Bunu bir kağıda yazmanızı tavsiye ederim. Dahasonraları oyuna kaldığınız yerden devam etmek isterseniz, bu ekrandanSelect Stage'yi kullanmanız gerekecek. Buraya yazacağınızPassword ile istediğiniz bölümden başlayabilirsiniz. Bu penceredekiView Highscore size oyunda yapılan yüksek skorları gösterir.Bu ekranın hemen altında oyunun level'larıyla ilgili bölüm yeralmakta. Belli bir mesafeyi katettikten sonra, istediğiniz level'danbaşlayabiliyorsunuz. Bunun hemen üstündeki seçenekler ise,oyunun müzik ya da efekt eşliğinde oynanmasını seçmeye yarıyor.En üstteki Start New Game'i kliklediğinizde, oyuna başlamışolacaksınız.Yeni bir pencere açıldıktan sonra, ekrana taşlar sırayla dizilecek.Mouse'la işaretçinizi hareket ettirebiliyorsunuz. Bu işaret ile taşlarınaralarına geldiğinizde bir ok göreceksiniz, işte bu ok yardımıyla,taşları yukarı-aşağı ya da sağa-sola yer değiştirebilirsiniz. Aynıtaşlar yanyana geldiğinde, bir patlamayla birlikte yok olacaklardır.Bazı bölümlerde taşlar üçer tane verilmiş. Buralarda patlamalarıbu üç taşı yanyana getirerek yapmak zorundasınız. Eğer ikisiniaynı anda patlatırsanız, biri tek kalır ki bu da sizin için bir hakkınboşa gitmesi demektir.Bazı bölümlere eklenen değişik olaylarla oyun monotonluktankurtarılmış. Mıknatıs resmi taşıyan karelerle ilerleyen bölümlerdekarşı karşıya geleceksiniz. Bu taşlara bitişik olan taşları hareketettirmeniz olanak dışı.Bu yüzden oyundaki otaşları benzerlerini yanınagetirerek yok etmekdurumundasınız.Bazı taşlar ise oyundaJoker olarak kullanılmış.Bu taşlar yardıylatek bir taşınızı, eşi olmadanyok edebilirsiniz.Önünüze çok karışıkkısımlar çıkabilir.Böyle anlarda ilk öncezamanınızı kontroledin. Daha sonramümkün olduğu kadarbirbirine uzak düşentaşları yanyana getirerekyok edin. Oyunda eğer bir çıkmaza girerseniz, mouse'un sağbutonunu kullanarak hakkınızı feda edebilirsiniz. Oyun ekranınınsol alt köşesinde kaçıncı level'ın hangi bölümünde olduğunuzu vekalan hakkınızı görebilirsiniz. Sağ alt köşesinde ise kalan zamanınızve skorunuz yer almakta. Eğer oyunu size verilen zamanda bitiremezseniz,bir hakkınızdan oluyorsunuz. Oyun sonraları ekranagelecek olan ekrandan Restart This Game'i seçerseniz, o bölümütekrar oynayabilirsiniz. Back To Main Menu yardımıyla ilk ekranageri dönmeniz mümkün.Neuronics, ülkemize gelen en yeni oyunlardan biri. insanı ekranınkarşısında saçını başını yolduran oyunlardan biri olmaması,bence en büyük özelliği. Gerçi bazı bölümler insanı oldukça zorluyor,özellikle son level'daki bazı ekranlarda monitörünüz taşlarladolar. Ama bunlarda uğraşarak teker teker hepsini halletmek inanıninsana çok zevk veriyor. Bu oyunu oynarken aynı zamandabeyin jimnastiği yaptığınızınfarkına varacaksınız. Bu oyunun önümüzdekiyaz dönemi için iyi bir yatırım olacağı inancındayım. Sonolarak size bir kıyak geçip oyunun bazı Password'lerini veriyorum.Gelecek ay görüşmek üzere..1 -CIBCLM 5-ZYORZY 9-FFNZBE 13-UQJNQF2 -HULAT1 6-TXGFWT 10-WOOXOS 14-VAJDKH3 -TMBFHS 7-YAYOTX 11-AZMFED 15-MSILEK4- XTOAEL 8-CCJEYT 12-AQXXZZTHEALION/1 DİSKET/512 KSES:%75GRAFİK:%80OYNANABİLİRÜK:%80GENEL:%85AMIGA DÜNYASI 80


TANITIMTUNÇ DİNDAŞBU AYIN MEGA OYUNU! İŞTE YENİ KAHRAMANIMIZ JIMPOWER KARŞINIZDA. İLK MACERASINDA SİZLERLEBERABER ZORLU BİR SAVAŞA KATILACAK. HAYDİ ONAYARDIM EDELİM!AMIGA'da gün geçtikçe arcade makinelerinde görebileceğimizkalitede oyunlar yapıldığı büyük bir gerçek. Bir "BEAST", bir"TURRICAN" buna büyük bir örnek. Hele fanatikleri, bilirler, BIT-MAP BROTHERS'ın kalitesi tartışılmaz bir üstünlük, işte bu oyunpiyasasında başka kaliteli bir software takımını görüyoruz. DIGI-TAL CONCEPT adındaki bu takımın grafikleri, özellikle müzikleriçok güzel. Şimdi size sadece bir isim söyleyeceğim, bakalım tanıyabilecekmisiniz; CHRIS HÜLSBECK. Evet! "TURRICAN" ve danabirçok "HIT' oyunun müziğini yapan bu efsanevi müzikçi, buoyunun müziklerini yapmış. Okurlarım bilirler ARCADE ve AC-TION tarzı kaliteli oyunları genellikle ben açıklarım. İşte bu ay dasize tavsiye edeceğim MEGA bir oyun, JIM POWER."MUTANT" gezegeninde başka bir macera yaşayacak olanJIM'İ birbirinden değişik düşmanlar bekliyor. Kahramanınızın bu ilkmacerasında, yok etmesi gereken birçok zorlu düşman onu bekliyor.Oyunu oynarken siz de farkına varacaksınız. Oyunda zamankavramı diye bir olay yok. Zaman kavramının tamamen karıştığıbu gezegende, dinazorlarla savaşırken, uzay gemilerinin saldırısınauğrayabiliyoruz. Kahramanınızın ilk macerası bu olduğuna göre.oyunun devamı yapılacaktır. Oyunumuz yüklenirken küçük bir haritaüzerinde oyunu nerede oynayacağımız belirtiliyor.Oyunumuz klasik bir sağa ilerle, önüne çıkanı yoket oyunu. Yalnızbu sağa ilerleme esnasında birçok tuzak sizi bekliyor. Bu tuzaklarilerledikçe de zorlaşıyor.Oyunumuzda sabit platformlar üzerinde ilerliyoruz. Bu platform-lar hem sabit, hem de hareketli. Hareketli platformların hareketleribirbirinden farklı. Ayrıca üzerine bastığınızda ya da düştüğünüzdeöldüğünüz zeminler var. Ayrıca vurduğunuz zaman etrafa değişikobjeler bırakan platformlar var. Bu platformlardaki objeleri toplamakiçin platformu birkaç kez vurmanız gerekir. Oyun esnasındatopladığımız ve bize extra özellikler ve puan kazandıran şekillervar. işte özellik kazandıran şekiller:SB: SMART BOMB anlamına gelen bu şekli alınca, bomba sayınızartar. Bu bombaları ekrandaki düşmanları yok etmek için kullanabilirsiniz.Bu ..bombaların kullanımını daha sonra anlatacağım.* (SHIELDS): Üzerinde yıldız olan kareleri alırsanız, geçici bir sürekalkana sahip olabilirsiniz. Bu kalkanı alır almaz ilerlemeye başlayın.Çünkü bu süre boyunca size hiçbir düşman zarar veremez.1UP (EXTRA UP): Bir hak kazanmanıza yarayan bir şekil. Kaçırmamanızıtavsiye ederim.EXT (EXTRA): Kahramanımız JIM POWER'in silahını geliştirenbir şekil. Bu objeyi alınca silahımız gelişiyor. Vurulduğunuz zamansilahınızın gerilemesi gibi bir olay yok. "GAME OVER" olana kadarsilahınız aynı güçte kalıyor.Bu objelerden başka, bize puan kazandıran meyvalar mevcut.Şimdi SMART BOMB nasıl kullanılır?Joystick'in normal hareketleri dışında bomba kullanmamıza yarayanextra bir hareket var. Eğer ateş tuşuna basıp joystick'i geriçekerseniz, kahramanımız etrafına ateş topları bırakır. Bu sayedeetrafınızda hiç düşman kalmaz.Birinci kademenin yarısında büyük bir düşman ile karşılaşıyoruz.Bu düşmanı yok etmek oldukça basit. Yaratıkla karşılaşınca ekranınen soluna gelin ve otomatik ateşe başlayın. Bir süre sonra budev düşman yok olacak. Buradan sonra oldukça zorlu bölüm başlıyor.Bir şatonun içinde geçen bu bölümde birçok tuzak sizi bekleyecek.Yerden çıkan kazıklar, asit damlaları ve presler. Bu bölümünsonunda extra bir özelliğimiz olacak. Bir JETPAC ünitesi bulupuçacağız, işte yine oldukça zorlu bir bölüm. Dev bir yaratığıyoketmeye çalışacağız. Tam ortada bulunan gözünden vurmayaçalışın.Şimdi de oyun hakkında bir tiyo: Vurulunca geçici bir süre kalkanasahip olursunuz. Bu süre esnasında hiç zaman kaybetmedengeçemediğiniz yeri geçebilirsiniz. Birçok yerde takıldığınızda, butiyo ile kolayca geçebilirsiniz.Oyunumuz genel açıdan çok güzel. Arcade ve shoot'em up meraklılarınısevindirecek kalitede bir oyun. Mükemmel grafikleri vemüzikleri sayesinde sizi oldukça çok bilgisayar başında tutacakbir oyun. Bence bu ay alınması gereken bir oyun. Ayrıca meraklılarıiçin kısa bir not yazmak istiyorum. Oyunun müziklerin yapanCHRIS HÜLSBECK ilk CD'sini Almanya'da piyasaya çıkardıSHADES' adındaki bu CD'yi herkese tavsiye ederim. Ben siparişimihemen vereceğim. Herkese mega başarılar!LORICIEL - 2 DİSKETGRAFİK......................................... :%85SES/EFEKT ............................. : %90OYNANABİLİRLİK........................ : %80GENEL........................................... : %85AMIGA DÜNYASI 82


TANITIMTOP WRESTLINGGÖKMEN BAYINmıyla, options bölümünden seçtiğiniz birgüreşçi ile müsabaka yapabilirsiniz. Sizinyerinizde olsam turnuva öncesinde, mutlakabu kısımdan birçok maç yapardım. Çünkühem rakiplerinizi tanımış olursunuz,hem de hareketlerin niteliklerini iyice kavrayabilirsiniz.O yüzden bu kısım sizin içinbüyük önem taşımakta. Ana menüdeki sonseçeneğimiz olan Disk Access ile. oyunudilediğiniz yerden kaydedebilir sonra yineyükleyebilirsiniz. Şimdi dilerseniz, oyundakullanacağımız hareketlerin niteliklerine kısacabir göz atalım.Müsabakaları, tıkabasa dolu olan bir salondayapacağız. Karakterlerin büyük bo-Herkese selam.. Geçtiğimiz aylarda derginizinsayfalarında okuduğunuz WrestlingMania, oldukça büyük bir ilgi gördü. Pankreassporuna gönül verenler böylesine güzelbir oyunun kaçırmadılar ve zevkle oynadılar.Aslına bakarsanız piyasadakipankreas oyunları diğer spor karşılaşmalarıanoranla daha seyrek bulunuyor. Durumböyle olunca, oyun firmaları yaptıkları çalışmalardabüyük bir dikkat sari etmek durumundakalıyor. Tabii ki bu işten en karlıolarak, biz oyuncular olarak çıkıyoruz. İşteböyle bir ortamda Wresling Mania'nın hemenpeşinden yeni bir pankreas oyunuüretlledi. Bu oyunun oynayış şeklini ve yapılanhareketlerin orjinalliğini diğerbenzer oyunlara nazaranben daha İyi buldum. Bunlarınneler olduklarını, birazdan ayrıntılıbir şekilde irdelemeye başlayacağız.İki disketten oluşanoyunumuzun açılış görüntüsündegüzel bir vektör grafik ekranayansıyacak. Güzel bir bayanla,insan azmanı bir güreşçininsizi karşılamalarından hemensonra, oyuna kumandaedebileceğiniz.bir ekranla karşılaşacaksınız.İsteseniz bu ekrandakiOptions seçeneği ileoyunumuzun tanıtımına başlayalım.Options seçeneğini işaretlediğinizde,iki güreşçinin resimleriekrana gelir. Resimlerin hemenalt kısımlarında ikişer küçük okgöreceksiniz. Bu okları kullanarakoyuncuları değiştirebiliyorsunuz.Sizin de farkına varacağınız gibi,oyunda güreşçi sayısı oldukça fazla tutulumuş.Tam 15 ayrı güreşçi ile mücadele verebilmenizmümkün. İşin entresan tarafı,bu sporu takip edenlerin gözlerinden kaçmayacak:Güreşçilerin tümü gerçek.. Bubölümden kendinize göre bir güreşçi bulduğunuzda,yukarı doğru olan eli işaretleyerekolayı tamamlayabilirsiniz. Eğer yaptığınızdeğişiklikleri iptal etmek istiyorsanız,diğer eli yani aşağı doğru olanı işaretlemenizgerekiyor. Oyunu arkadaşınıza karşıoynamak isteyebilirsiniz. Bunun için yinebu ekrandayken soldaki resmin yanındabulunan entegreyi Joystick'e çevirmenizgerekiyor.Oyunda rakibinize karşı öylesine maçlarçıkarabildiğiniz gibi, ciddi olarak düzenlenmişturnuvalara da katılabilirsiniz. Bununiçin ana menüden Tournament kısmınıseçmeniz yeterli. Bu İşlemi yaptıktansonra, ekrana ilk maçı kiminle oynayacağınızgelecek. Turları geçtikçe rakiplerinizgüçlenecek. Belki ilk birkaç maçtazorlanabilirsiniz; ama eliniz hareketlerealıştığı zaman, hiçbir rakibe boyuneğmediğinizi göreceksiniz. Turnuvadakiesas amacınız, Altın Kemer'e sahipolabilmek. Maçları kaybettiğinizde, çokhazin bir resim ekrana yansır. Yinemaçlar öncesinde turnuvalardan vazgeçmekistiyorsanız, aşağı doğru olaneli seçmeniz yeterlidir.Ana menüdeki Single Game yardı-yutta kullanılmış olması, oyunun kalitesinibir hayli etkilemiş. Oyunda hazırlanan bellibaşlı hareketleri çok iyi kavrayabilirseniz,işiniz çok kolaylaşacak. Bu hareketleriniçinde, özellikle iplerden hız alarak vuruşbence en etkili olanı. Bunun içinjoystick'inizi iplere doğru itip fire'a basmanızgerekmekte. Güreşçiniz bu harekette,iplere doğru koşacak ve İyi bir hız aldıktansonra rakibine uçarak tekmeyi yapıştıracak.Enerjiyi en iyi bir şekilde minumumaindiren hareket, işte bu. Bunu iyi bir şekildeuygularsanız, işiniz kolaylaşır. Yalnız buhareket esnasında adamınızla rakibiniz aynıhizada olmalı. Aksi halde atacağınız tekmeboşa gidecek. Durum böyle olunca, rakipavantajlı duruma gelecek. Buna çokdikkat etmeniz gerekiyor. Diğer hareketlerimizde bundan aşağı değil.Bunlardan özellikle belden tutulup hava-ya kaldırıldıktan sonra fırlatılanı, en az deminbahsettiğim hareket kadar etkili. Buhareketi yapmak için rakibinizin yanınızaiyice sokulmasına izin vermelisiniz, iyiceyanınıza geldikten sonra, fire'a basarakJoystick'i yukarı doğru itin. Böylece rakibinizibelinden kavrayarak oldukça uzak birbölgeye sevk etmiş olacaksınız.Yumruk atmak için joystick'i, fire'a bastıktansonra sağ tarafa, tekme atmak içinyine fire'a bastıktan sonra aşağı çekmenizgerekiyor. Rakibiniz yerdeyken ring iplerininüstüne çıkıp tam üstüne atlayabilirsiniz.Bunun için ringin dört bir köşesini kullanabilirsiniz.Yapmanız gereken şey. köşedeykenyukarı çıkmak ve kuvvetli bir şekildefire'a basmak. Bu hareketi başarırsanız rakibinizebüyük bir zarar vermiş olursunuz.Bütün oyunlarda rakibinizi yenebilmekiçin onu üç saniye yerde tutmanız gerekiyor.Bunun için yere düşürdüğünüz anüzerine kapaklanmanız gerekiyor. Hakemüçe kadar sayacak. Eğer o sürezarfında yerden kalkamazsa,maçı siz almış olacaksınız. Buolay genelde enerji durumlarınabağlı. Eğer maçın hemen başındaböyle bir pozisyon yakalarsanız,büyük bir ihtimalle maçdevam edecektir. Tabii ki bütünbu olaylar kendi güreşçiniz içinde geçerli. Enerji durumunuzekranın hemen altında size bildirilir.Enerji durumları üç temelrenkle oyuna yansıtılmış. Renkyeşilken gücünüzün zirvesindeolacaksınız. Bu sıralarda rakibinizekorkmadan saldırı yapabilirsiniz.Rakip sizi kötü bir pozisyondasıkıştırdıysa. enerjinizinrengi sarıya dönecek. Bundansonra dikkatli hareket etmenizgerekiyor. Renk kırmızı olduğundaise, haliniz harap demektir.Bu durumda yakalanırsanız,büyük bir ihtimalle tuş olursunuz.Oyunda karakterlerin büyük kullanılmışolması bence son derece güzel. Eğeradamlar bit (I) kadar yapılsaydı, doğrusuoyun hiç çekilmezdi. Ring iplerinden atlamasonrası meydana gelen sarsıntı vemaçların ardından ekrana gelecek hüzünlügrafikler dikkatinizi çekecektir. Geçtiğimizaylarda Wrestling Mania'yı zevkle oynadıysanızbu oyunu çok beğeneceksiniz. Özelliklebu spora karşı ilgi gösterenlerin kaçırmamasıgereken bir oyun. Gelecek ay tekrarbuluşmak umuduyla..GENİ AS/2 DİSKET/512 KGRAFİK .................. : %80SES ........................: %70OYNANABİLİRLİK. : %80GENEL .................. : %80AMIGA DÜNYASI 84


POLAT YARIŞÇIHerkese merhaba. Son zamanlarda, hiçbiroyundan zevk almıyorsanız, son oyunlarınsıkıcı olduğunu düşünüyor ve fantastikbir macera yaşamak istiyorsanız, bu aysize ilaç gibi gelecek bir oyun tanıtacağım:Delivarence. Daha önce Gods'ı oynadıysanız.hatırlarsınız. Bu müthiş oyun, daha piyasayaçıkmadan reklamı yapılmış, çıkarçıkmaz da çok iyi satmıştı. O oyunda grafiklerdentutun animasyonlara kadar herşeyçok iyi yapılmıştı; ayrıca arcade oyunlarındabulunan belli başlı bazı kalıplarındışına çıkılarak yeni bir tarz getirilmişti. İştecanavar sizi yok etmek için cirit atıyor. Bubölümde kaleden çıkmaya çalışmalısınız;ancak bu o kadar zor ki, bazen bulunduğunuzyeri kaybediyor veya iki duvar arasındasıkışıp kalıyorsunuz Etrafınızda bazıkapılar var ve hepsi kapalı. Bu kapıları açmakiçin, anahtarlara ihtiyacınız var, Anahtarları,bazı yerlerde bulunan dolaplardanbulacaksınız. Bu dolaplar, kapalı. Siz bunlarınönüne gidip joystick'i iki defa ileri ittiğinizde,dolap açılıyor ve içinde bulunanşeyi görebiliyorsunuz. Bu dolaplardan bazenanahtar, bazen de yaratık çıkabiliyor;bu yüzden dolapları açarken dikkatli olma-bulunan yaratıkları bir süre olsun sizdenuzaklaştırıyor. Evet bu bölümde anlatılacakfazla bir şey yok: sadece kızları toplamak,yerinizi unutmamak ve elinizden geldiğinceyaratıkları öldürmek zorundasınız.2. BOLÜM: Bu bölümde çok ilginç biryerdesiniz ve burası ilk bölümden dahazor. Burada da açmanız gereken kapılar,toplamanız gereken kızlar ve öldürmenizgereken yaratıklar var. Bu bölümü oynarkendikkatli olmalısınız; çünkü yanlışlıklagittiğiniz bir yer, sizin için bir cehennemolabilir. Burada dikkat etmeniz gereken sadecebu değil, birçok şey var. Mesela arka-Delivarence da Gods tipi bir oyun, hatta ilkbölümde Gods'ı oynuyormuşsunuz gibihissediyorsunuz.Delivarence da, Gods kadar kaliteli biroyun. Bu oyunda da bir türlü ölmek bilmeyenolağanüstü bir barbarı yönetiyorsunuz.Oyunda amaç çok basit: Her bölümde bulunankızları toplayıp bölüm geçmek; ancak,bunun o kadar kolay olmadığını oyunuoynarken anlayacaksınız. Oyunda çok çeşitlicanavarlar ve bölümler var. Bu canavarlar,ilk bölümden başlayarak sizi oyununsonuna kadar takip ediyorlar ve bir an olsunsizi rahat bırakmıyorlar. Sizin, bu lanet canavarlarakarşı tek savunmaaracınız, birçok kişinin kafasınıkesmiş keskin bir balta,Bu baltayı kullanarak oyundakibütün canavarları öldürmekzorundasınız. Oyundadeğişik tip bölümler varve her bölümün geçişi değişikBu da oyunu daha ilginçbir hale getiriyor Şimdi sizebazı bölümler hakkında kısabilgiler yermek istiyorum.BOLUM: Bu bölümdegibi bir yerdesiniz veetrafınızda irili ufaklı bir sürüAMIGA DÜNYASI 86lısınız. Bu arada, devamlı sizi rahatsızeden yaratıkları da öldürmek zorundasınız.Bu bölümde birçok kapı var ve hepsininanahtarı da bazı yerlerde mevcut. Buradahavada uçan bir kız gördüğünüzde sakınvurmayın, zıplayarak onu alın. Yaratıklarçok çeşitli ve bazen sürüler halinde üstünüzegeliyorlar; hatta havada uçan ve yerdenüstünüze doğru gelen tipleri de var.Çok sıkıştığınız anda biraz nefes almak istiyorsanız,(Oyunu pause edin. Ne espriama!) F1 tuşuna basın. Bu tuşa bastığınızda,kahramanımız yere ışıklı, yanıp sönenbir nesne bırakıyor. Bu nesne, etrafınızdada, duvarların içinde yürüyen ve sonra istediğizaman dışarı çıkabilen yaratıklar -ki buyaratıklarla çok uğraşacaksınız-; sonraateşlerin içinden birdenbire fırlayan yaratıklar,geçmesi imkansız gibi gözüken yerler...Burada çıkışa ulaşmak için bir hayli çabaşadedeceksiniz. Yaratıkları öldürmek içinçok sabırlı olmanız gerek; çünkü buradakiyaratıklar, kolay kolay ölmeyen cinsten kibu yaratıkların içinde bir de sizin kullandığınızilkel baltayı düşünürsek, işiniz oldukçazor, Burada, yukarıda da belirttiğim gibisizi en çok zorlayacak yaratıklar, duvarlarınarkasında dolaşan ve aniden karşınızaçıkanlar ile, ateşlerin içinden fırlayan yaratıklar.Bunları geçmek aslında gayet kolayama üstünüze birden fazla geldikleri içinzor gözüküyor. Mesela, duvarların içindehareket eden yaratıkları ele alalım. Bunlar,genelde sizin gittiğiniz yerlere gidiyorlar vesiz durmadıkça dışarı çıkmıyorlar. Siz birazdurduğunuz anda hemen dışarı çıkıp sizesaldırmaya başlıyorlar; böylece onları dışarıçıkarttığınız anda, size sadece seri ateşederek öldürmek kalıyor; ama bu sadecebir yaratık için. Bunlar üstünüze çok geldiklerindebazıları dışarı çıkarken, bazılarıçıkmıyorlar; ve bazıları da tam arkanızdandışarı çıkarak size zarar veriyorlar. Evet,


u bölümde de bunlardan başka anlatılacakfazla birşey yok. Sadece çok dikkatlive sabırlı olmanız yeter.3. BÖLÜM: Bu bölüm, belki de oyununen zor bölümü. Burada bir ormanda mücadeleveriyorsunuz. Orman, oldukça genişbir alan kaplıyor ve sizi en çok zorlayacakyer. Burası da diğer bölümlerde olduğu gibiyaratıklarla kaynıyor; hatta bu bölümdeöylesine sık karşınıza geliyorlar ki, yürümeyebile fırsat bulamıyorsunuz. Buradada amacınız, kızları toplayıp bir sonraki bölümegeçebilmek; ancak bu bölümü geçmeniziçin, kendiniz mutlaka bir harita yapın;zira burası oldukça karışık. Buradakiyaratıklar da çok akıllı; mesela ağaçlardankopan dallar bir süre sonra değişerek ya-ratık haline geliyorlar veya iki ağaç arasındabulunan tahta köprü koparak bir yaratıkhaline geliyor (programcıların hayal gücünehayran kaldım). İşte bu gibi durumlardaçok sabırlı olmalısınız; çünkü bu yaratıklar,öyle hemen vurduğunuz anda ölen cinstendeğil; en az 5-6 vuruştan sonra ölüyorlar.Örneğin ağaç dallan yaratık haline geldik-yaratık hem size zarar veriyor, hem de elinizdekikızları kapıp kaçırıyor. Bu yüzdenbu yaratıklara karşı çok dikkatli olun. Geneldebu yaratıklar, siz yürüdüğünüz andayukarıdan üstünüze doğru geliyor ve elinizdekikızı kapıp tekrar geliyor. O üstünüzegelmeden, sız devamlı zıplayarak seribir şekilde balta fırlatın. 7-8 vuruştan sonraölüyorlar; ama daha sonra yenileri üstünüzedoğru geliyor. Bu arada, diğer yaratıkdostlarınız da sizi yalnız bırakmıyor ve eğlencelipartiye katılarak, ortalığı tam bir cehennemedöndürüyorlar. Evet, bu bölümdeen çok dikkat etmeniz gereken, kızları kaptırmamakve yaratıkları seri bir şekilde öldürmek.Benim size tavsiyem, bu bölümdemutlaka bir harita yapın; aksi halde burayıgeçmek imkansıza yakın.4. BÖLÜM: işte bu zorlu oyunun son veen kolay bölümü. Burada iskelet biçimindebir ejderhenın üstünde, sağdan gelen yaratıklarıöldürmelisiniz. Burası aynen birshoot'em up gibi. Burada sağdan devamlıbir sürü yaratık üstünüze doğru geliyor. Sizsöylemeyeceğim; oyunu oynarken siz göründaha heyecanlı olur, ama merak etmeyinartık oyunun sonuna iyice yaklaştınız.Evet, oyunumuz oldukça kaliteli ve birhayli de zor bir oyun. Bu arada oyunun birazda ekran düzeninden bahsetmek istiyorum.Ekranın en altında sizin resminiz,onun yanında hak sayınız ve en sağda isetopladığınız kızların resmi ve rakamları yeralıyor. Eğer oyunda yaratıklardan herhangibir yara alırsanız, resminiz yavaş yavaş birkurukafaya dönüşüyor; ama bir süre yaratıklarlauğraşmazsanız, resminiz tekrar yerinegeliyor; yani enerjiniz dolmuş oluyor.Oyunda kullanılan tuşlar şunlar:F1 = Yanıp sönen nesneyi bırakma ve tekrargeri almaSpace = Oyunu dondurmaDel = Oyunu hızlandırmaEvet, Delivarence ana hatlarıylaböyle bir oyun. Gods'ı sevenlermutlaka bu oyunu da sevecekler.Oyundaki grafikler ve ses efektleriharika. Buna bir de sürükleyicilikeklersek karşımıza süper bir oyunçıkıyor. Ayrıca oyun diğer arcadeoyunlar gibi hep aynı mekanlardageçmiyor. Her bölüm oyuna ayrı birhava katmış; sizin anlayacağınızoyundan sıkılmanız mümkün değil.Yalnız, oyunun zorluğu biraz abartılmış;(Beast 2'den bile zor) amaoyuna alıştınız mı, herşeyin üstesindengelebiliyorsunuz. Oyunun piyasadatriner versiyonu da mevcut. Evet şugünlerde ders çalışmak, kitap okumak, sinemayagitmek, müzik dinlemek gibi klasikşeylerden sıkıldıysanız, hemen elinize 3disket ve büyükçe bir balta alarak, bilgisayarcınızdanDelivarence'ı isteyin. Pişmanolmayacaksınız, seveceksiniz. Şimdi bensize bol oyunlu günler dileyerek hoşçakalındemek istiyorum. Gelecek aya başkabir oyunda buluşmak üzere...21 st CENTURY/3 DİSKET/1 MBGRAFİK ......................... : %95SES.................................... : %90OYNANABİLİRLİK............. : %95GENEL ............................... : %95leri zaman hemen ateş etmelisiniz, aksihalde tekrar değişiyorlar ve ok gibi üstünüzefırlıyorlar, ilk başlarda bunlar teker tekergelseler de, daha sonra üçer üçer veyadörder dörder üstünüze hücum ediyorlar(burada kör bir baltanın ne kadar yetersizkaldığını an layacaksınız). Ormanda birazİlerlediğinizde, bu'Kez de çok büyük, arıyabenzer bir yaratıkla karşılaşıyorsunuz. Buve ejderhanız, her yöne hareket edebiliyorsunuz.Burada tek yapmanız gereken şey,belli sayıdaki yaratıkları vurmak (150-200kadar!). Daha sonra yaratıklar artık gelmiyorlarve siz tam oyun bitti diye sevinirken,birden yukarıya doğru çıkıyorsunuz ve büyükbir süprizle karşılaşıyorsunuz. Şimdiben size bu büyük süprizin ne olduğunuAMIGA DÜNYASI 87


Merhaba arkadaşlar. Bu ayki oyunumuz1740'lardakı vahşi batıda geçiyor.Batının bu kesiminde, buraların tekhakimi olmak isteyen altı zenginadam var. Biz, tek kişi oynadığımızdaaralarından Jack Putter'i. iki kişi oynadığımızdaİkinci kişi olarak ArthurDent'i yönetiyoruz.Oyunumuz yüklendiğinde, atını şahakaldırmış bir kovboy görüyoruz.Buradan oyunu kaç kişi oynayacağımızıve zorluk derecesini ayarladıktansonra oyuna giriyoruz. 0 en kolay,4 en fazla zorluk derecesidir. Ancakoyuna girmeden önce bize maximum muyoksa minimum mu hafızayla oynayacağımızsoruluyor. Eğer maximum hafızaylaoynarsanız, oyun içinde hemen hemen hiçyüklemeyle karşılaşmıyorsunuz. Eğer minimumhafızayla oynarsanız, oyun içinde birçokara yükleme olur. Eğer beklemektensıkılmazsanız mahsuru yok tabii.3u ayarlamalardan sonra, oyuna giriyoruz.Oyunda üç şehir, iki kızııdirili köyü,altı çiftlik (sahipleri malum) ve bir kanunkaçağı çetesi var.Başlıca şehirler şunlar:1) GOLD CITY: Oyunun başında sadeceburada, bir adamınız var.2) ONNEVILLE: Haritanın ortasında bulunanbu şehir, her yere yakın olması sebebiyleişinize en çok yarayacak.3) KRAHTOWN: Haritanın orta kesimininbatı tarafında olan bu şehir, Krunx kızıldirilikabilesine çok yakın bir yerde olduğuiçin, pek iyi bir yer sayılmaz. Çünküburadan geçmek isteyecek kervanlarınız,her an bir kızıldirili saldırısıyla karşılaşabilirler.Kızılderili kabileleriyse şunlar:1) KRUNX: Krahtowrinun batısındadır.Diğer kabileye göre daha rahat ticaret yapabilirsiniz.2) WOLCS: Onneville'm güneydoğusundadır.Krunx'lara göre daha vahşiler. Durmadanher yere saldırırlar.Oyunumuzda, bir de haydut çetesi var.Bu çetenin adı, Jefferson Gang. İstediğinizherhangi pis bir işi (Tüccara saldırmakgibi), para karşılığında onlara yaptırabilirsiniz.Burada üzerinde ne kadar çok dinamitresmi olan ikonu kliklerseniz, fiyat o kadarartar ama sağlam iş yaparlar.Çiftliklerin herbiri. oyunumuzdaki altıadamdan birinin.Bir şehre girdiğinizde, beş iş yapabilirsiniz.Bunlar:1) MERCHANT (Tüccarla alış-veriş):İşinize en çok yarayacak ikon bu. Tüccardanat arabası, at. sığır, altın, gümüş, elmas,buğday, kürk, viski, kazma-kürek vesilah alıp satabilirsiniz. Tabii herşey pazarlığakalmış.2) HIRE EMPLOYES (İşçi bulma): Buradanişleri yaptırmak için çiftçi, kovboy,UMUT SOYDANER & HASAN ŞAHİNOĞLUmadenci, avcı ve rehber gibi İşçi alabilirsiniz.Bunların ne işe yaradıklarını ve özelliklerinidaha sonra açıklayacağız.3) BUY LAND (Toprak satın alma): işçilerin çalışabilmesi için toprak alacağınızzaman bu ikonu kullanıyorsunuz.4) BUILD UP A MINE (Maden kurma):Eğer kısa sürede çok para kazanmak istiyorsanız,altın, gümüş ya da elmas madenikurup işleterek bu işi de halledebilirsiniz.5) KİLLER (Katil): Bir rakibinizi saf dışıetmek için onu öldürtmenize yarar. Burada,rakibinizin tam adını yazdıktan sonrasöylediği fiyatı kabul ederseniz, işinitam olarak yerine getirir. Bir tek katillepazarlık yapamazsınızÇiftliğinizdeki genel durum hakkındabilgi almak isterseniz, beş seçenekliyeni menü emrinizde:1) FIRE EMPLOYES: Bu seçenek,sağda kapalı defteri kliklerseniz çalışır.Bu seçenek sayesinde, istemediğinizadamları işten atabilirsiniz.2) EXPENSES: Bu seçenek, adamınönünde açık duran defteri kliklersenizçalışır. Bu sayede de sizin harcamalarınızhakkında bilginiz olur.3) REPUTATION: Eğer adamı kliklerseniz,bu seçenekten yararlanabilirsiniz.Böylece sizin ve rakiplerinizin hangişehirde ne kadar otoritesi olduğunu görürsünüz.4) BALANCE: Arkadaki grafiği klikleyerekbu seçeneği kullanabilir ve elinizde nekadar mal ofduğunu, ne kadar İşçi çalıştırdığınızıgörürsünüz.Beşinci ve son seçenek, iki kişi oynarsanızve kasayı kliklerseniz çalışır. Bu sayede,eğer tüccarla alış-veriş yapamıyorsanız,arkadaşınızla alış-veriş yapabilirsiniz.Arkadaşınızdan başka. Krunx ve Wolcskabileleriyle de, takas yoluyla alış-veriş yapabilirsiniz.Oyunda kullanılan ikonlar bu kadar. Ancakherşey bunlarla bitmiyor. Toprak, işçive malzeme aldıktan sonra, "Trek" Ikonunuklikleyerek topraklarınıza işçi yollayabilirsiniz.Bunun için haritadan adamlarınızınbulunduğu şehri kliklemeniz yeterli. Ancakbir parça toprak üzerinde, sadece bir çeşitiş yapabiliyorsunuz. Örneğin bir yerde madençıkarıyorsanız,aynı yerde tarım yapamazsınız.Bir işi yaparken, işe aldığınız adamınözellikleri ve tecrübeleri çok önemli.Adamlar, tecrübeden başka bazı karakteristiközelliklere sahipler. Bunlar:1) INTELLIGENT: Akıllı adamlar. Ençok işinize bu tür adamlar yarar, çünküverdiğiniz görevi tam olarak yaparlar.2) RELIGIOUS: Bu tür kişiler dinlerineçok bağlılar.3) ALCOHOLIC: Tamamen alkolikolan bu adamlar hiç işinize yaramaz.4) CHARMER: İnandırıcı adamlar.Kızılderililerle bunlar sayeside daharahat ticaret yapabilir.5) STUPID: Bu adamlar aptaldırlar.Eğer bunları işe alırsanız, hiçbir işibeceremezler ve verdiğiniz para boşagider.6) CREDULOUS: Aşırı derece desaf adamlardır.7) STUBBORN: Bunlar da, keçidenbile İnatçı kişiler. Haftalıklarını hiçgün geçirmeden alırlar. Alamazlarsa,işi bırakıp giderler.8) GOURMET: Çok oburdurlar.Verdiğiniz haftalığın iki -misli kadaryemek yerler.Adamların en önemli özellikleri, yanındakiyardımcı sayısı. Tecrübeleri de işi becermelerindeen önemli faktör tabii.Bir bölgede iş yapılıyorsa, o yerin üstünegelerek orada kimin çalıştığını, ne yetiştirdiğini,ne kadar stoğu olduğunu, ne kadarüretim yaptığını öğrenebilirsiniz.Kısa sürede para kazanmak isteyenleriçin bir kolaylık: Başka bir şehre adam yollayıpiki şehir arasında ticaret yapın ve kısasürede zengin olup rakiplerinizden kurtulun.Oyunda zaman zaman su baskınları, kuraklık,hortum gibi doğa olaylarıyla karşılaşabilirsiniz.Eğer üretim yaptığınız yerdebu gibi olaylarla karşılaşırsanız, hemen pılınızıpırtınızı toparlayıp oradan uzaklasın.Ayrıca her hafta adamlarınızın yaptığıüretimi görebilir, her ay da üretimi kontroledersiniz.Oyun. bizce çok güzel. Çünkü ilk defaböyle bir konudan esinlenerek yapılmış.Herkesin arşivinde bulunması gereken biroyun.U.S. GOLD/ 2 DİSKET/512 KGRAFİK.......................... : %80MÜZİK ........................... : %80OYNANABİLIRUK .......... : %85GENEL ............................ : %80AMIGA DÜNYASI 88


TANITIMPACIFIC ISLANDMurat ŞENYUZYıl 1995, mekan Pasifik adaları.Amaç, bölgedeki tüm adaları ele geçirmek.Kullanılan araç ise tank. Yer yerormanlık arazide kimi zaman bir şehriyerle bir ederken kimi zaman da birşehri sonuna kadar korumalısın. Düşmanınradar üslerini ve cephanelikleriniyok etmek de görevinin bir parçası.Pacific Island'ı birkaç cümleyle özetlersekişte bu paragraf karşımıza çıkar.Bazı yapıtlar vardır, oldukça beğenilirve ikincileri, üçüncüleri yani serileri yapılır.Filmlerden alışkın olduğumuz bugörüş bilgisayar oyunları için de geçerli.Bu kez karşımızda yukarıdaki paragraftaanlattığımız ve Team Yankee adlıoyunun ikincisi olan bir oyun, PacificIsland var. Hem strateji hem de simülasyonmeraklılarına hitap eden TeamYankee uzun bir süre önce piyasaya çıkmışve türün meraklıları tarafından oldukçabeğenilmişti. Empire firmasının da bu oyununikinci versiyonunu aradan uzun bir zamangeçtikten sonra piyasaya sürmesi iştebu yüzden. Çünkü hala Team Yankee'ninsatışları iyi durumda ve oldukça büyükoyuncu kitlesi var. Oyunun bu denli beğenitoplaması karşısında firma, temel özellikleribozmadan birkaç yeni fikir eklemiş veoyunun ikinci versiyonu olan PacificIsland'ı piyasaya sürmüş. Böylece hemTeam Yankee fanatiklerini hem de yenioyuncu kitlesini memnun etmiş.Oyun genel özellikleri ile aynı demiştik.Ancak ben ilk defa oyunu görenler ya daoynayacaklar için Team Yankee'yi değilPacific Island'ı temel özelliklerinden başlayarakanlatmak istiyorum. 4 tanktan oluşan4 takımı başarıyla yönetmek oyundakiamacınız. Bu 4 takımı aynı anda kullanıyorolmanız size kumandanlık hissini oldukçagerçekçi olarak yansıtıyor. Takımları tek tekkontrol edebildiğiniz gibi hepsini aynı andayönetebilmeniz de mümkün, üstelik dilerseniztek ekrandan. Her takımda değişiktanklar olabileceği gibi bu tankların da değişiközellikleri olacaktır. Savaş-strateji vesimülasyon meraklılarını oldukça tatminedecek bu oyunun karakteristiği bunlardanibaret. Gelelim ayrıntılara. Oyunu yüklerkenPasifik adaları üzerine pike yapan(TEAM YANKEE II)uçakları ve bunların saldırısını anlatan birdemo izliyorsunuz. Bu arada hemen belirteyim;oyunun 2 disketlik ve tek diskettikversiyonları piyasada mevcut. Her ikisi desorunsuz olarak çalışıyor. Ancak 2 disketlikversiyonuna sahip olanlar demoyu ve jeneriğigörmek istemiyorlarsa doğrudanikinci diskten yükleyerek oyuna başlayabilirler.Bunun haricinde, İsterseniz demoyumouse tuşuna basarak geçebiliyorsunuz.Karşınıza oyunun ilk ekranı geliyor. 8 adetisim yeri bulunan register tablosu görüyorsunuzBunlardan herhangi birine adınızıyazarak oyuna başlayabilirsiniz. Ancak altkısımda üç tane Ikon var. En soldaki "yanantank" ikonu oyundan çıkmak için, ortadaki"Pacific Island" yazılı ikon firmahakkında bilgi ve oyunun dilini değiştirmekiçin ve son olarak en sağdaki "tank" İkonuise practice yani alıştırma yapmanız içindir.Bu alıştırma bölümünde düşman yoktur.Sadece tankların yönetimi ve takımlar arasındakisenkronizasyonu sağlamayı öğrenmekiçin konulmuştur. Oyuna yeni başlayanlariçin şiddetle öneririm.Yeni bir kumandan olarak kendi adınızıgirdiniz ya da daha önceden kayıtlı birininyerine oynamak için onun adını iliklediniz.Karşınıza 3 ikon çıkacaktır. "Play" ile oyunabaşlar, "Cancel" ile seçtiğiniz bu kişidenvazgeçer ve "Reset" ile o şahsa aitdaha önceki tüm bilgileri silersiniz ve enbaştan oyuna başlarsınız. Bu seçenek tablosununüzerinde şu bilgileri okuyabilirsiniz.Savaşmakta olduğunuzadanın adını, öldürdüğünüz ve kaybettiğiniztankların sayısını öğrenebilmenizmümkün. Eğer oyunu ilkyükleyişinizse Play ikonunu kliklediktensonra şifre tanımlama soracaktır.Arka arkaya 3 tankın isimlerinigirmenizi bekleyecektir. M1 Abrams,BMP-2. ITV. T-62, BTR-60T-72. M113 ve M2 Bradley tanklarınınherhangi birinin resmini sizegöstererk doğru tank ismini bulmanızıisteyecektir. Bu kısım crack versiyonile oynayanlar için önemli değil.Bu kod işlemini de atlattıktansonra karşınıza ilk ada olan "ALO-HA"nın haritası gelecektir. Bu haritayıkarelere bölünmüş olarak göreceksiniz.Herbir kare bir savaş alanıdır. Mavikareler sizin sahip olduğunuz bölgeleri,sarı kareler savaşarak kazandığınız kareleriyani galip geldiğiniz bölgeleri, kırmızıkareler düşmana ait olan yani savaşacağınızbölgeleri gösterir. Mavi vesarı kareler üzerinde istediğiniz gibi hareketedebilirsiniz. 5 savaş bölgesi ve 3de size ait bölge olmak üzere 8 karevar Aloha adasında. Tarih ise Nisan1995'i gösteriyor. Aynı ekranda sol üstköşedeki çatılmış kılıç ikonu var. Bu ikonile oyundan çıkabilirsiniz. Tabii yanlışlıklabasmanız halinde Cancel seçeneğivar. Haritanın altında da saati okuyabilirsiniz.Mouse pointer'inizi savaş alanıolan bir bölgeye kliklediğinizde takımlarınızıdüzenlediğiniz bir ekrana geçiyoruz.Bu ekrana geçer geçmez karşınıza tankve teçhizatı siz mi yoksa bilgisayar mı seçsindiye bir soru geliyor. Eğer "yes" dersenizTeam Pacific otomatikman bilgisayartarafından donatılıyor. Şayet "no" demişseniziş başa düştü demektir. Kendi takımınızıistediğiniz şekilde kendiniz dizayn edeceksiniz.Üstte Unit 1den Unit 4'e kadarikonlar göreceksiniz. Bunların herbiri 4tanktan oluşan bir takımı ifade eder. İstediğinizbirine klikleyerek o takımı oluşturmayabaşlayalım. Ekranın sağ üst köşesindetarih ve saati, hemen altında da para durumunuzugörebilirsiniz. Bu kısımdaki tankresimlerinden dilediğiniz tankı seçebilirsiniz.Tank resminin altında sağ ve sola oklarbulunmaktadır. Bu oklar yardımıyla 4değişik tanktan birini yine tank resminin altındaki"OK" ikonuna klikleyerek seçebilirsiniz.Seçmiş olduğunuz bu tank hemenekranın solunda belirecektir. Solda tank veteçhizat durumunuzu gösteren bir tablogöreceksiniz. Silahlarınızı ve tankın durumunuburadan öğrenebiliyorsunuz. Tankınhemen solundaki çizgilerden alttaki, tankınhasar durumunu, üstteki, yiyecek ve içecekdurumunu gösterir, Eğer bu çizgileryeşilse bir sorun yoktur, sarıysa problembaşlıyor ve kırmızıysa tehlike noktasındaolduğunuzu anlatır. 4 değişik tank ama 8değişik seçenek vardır. Bunun sebebi ilkdördünün sağlam, diğer dördünün de hasarlıolmasından kaynaklanıyor. Tankın sağındaise silah durumunu görürsünüz. Gereklisilahı sol tarafta bulunan tank Ikonununaltındaki mermi ikonu ile alabilirsiniz.Yine sağa sola ok ikonlarıyla silahları değiştirebilirsiniz.Yalnız tanklar her silahı alamaz.Silahlara ekrandaki sırasıyla soldansağa 1, 2, 3, 4 ve tanklara da aynı şekildesayı verirsek tankların alabildiği silahlarşunlardır.1. Tank: <strong>25</strong> tane 1 nolu silah, 30 tane 2nolu silah. 2 tane 4 nolu silah.2. Tank: 7 tane 3 nolu silah, 2 tane 4 nolusilah.3. Tank: 4 tane 3 nolu silah.4. Tank: 12 tane 3 nolu silah.AMIGA DÜNYASI 90


TANITIMSilah seçimi esnasında birer birer silahıalmak zor oluyor diye düşünüyorsanız oklaryardımıyla silah resmini "10X" yapın.Bu sayede onar onar silah almış olursunuz./ nolu silah orta menzilli top, 2 nolusilah füze, 3 nolu silah uzun menzilli roketve 4 nolu silah da gaz bombasıdır. Bunlarınhemen altında anahtar resmi göreceksiniz.Bu tamir anlamına geliyor. Hasarlıtanklarınızı bu ikon yardımıyla onarabiliyorsunuz.Altındaki oklar yardımıyla bu resmiyiyecek içecek ve saat ikonuna çevirmenizmümkün. Yiyecek ikonuyla tanka gereklibesini yüklüyorsunuz. Saat ikonu da oyununbaşlama saatini dilediğiniz gibi ayarlamanızısağlıyor. Eğer gece oynamayı sevmiyorsanızsaati gündüze ayarlayarak busorununuzu çözebilirsiniz, ya da tam tersi.Burada tank seçerken size tavsiyem hasarlıtankları seçmeniz. Bunların üst kısımlarıkırmızıdır ayrıca seçeneklerdeki son 4tank hasarlı tanktır. Bu tanklar daha ucuzdurve tamiri de yapılsa sağlam tanktanucuza mal olmaktadır. Hasarlı tanklardanalıp dilediğiniz ölçüde yani yeterli gördüğünüzölçüde tamirini yapıp takımınızı oluşturabilirsiniz.Tabii oyunda silahların, tankların,tamir ve besinin belli bir fiyatı var. Bunlarıikonun hemen altında okuyabilirsiniz.Kendi kapitalinizi de göz önünde bulundurarakharcama yapın. Bu ayarlamaları herbirUnit için yaparak Team Pacific'i oluşturun.Artık sol üst köşedeki çatılmış kılıç İkonunuklikleyerek oyuna başlayabiliriz.Oyuna başlayalım dedik ama önce bilgisayarsize oynayacağınız bölge hakkındabir brifing veriyor. Bu oldukça yararlı, çünküsiz bu brifingde görevle ilgili gerekli değişiklikleryapabiliyorsunuz. Bulunduğunuzekranda sağ üstte birkaç ikon göreceksiniz."Kutu" ıkonu size neler yapmanız gerektiğinianlatacaktır. Bir binayı mı uçurmanızgerekiyor, yoksa bir konvoya mı saldıracaksınızburadan öğreniyorsunuz. Soldakiyazıların altında kırmızı renkli bir okgöreceksiniz. Bu ok yardımıyla yazının devamınınbulunduğu diğer sayfayageçebilirsiniz. Aynı oktan üstte debulunuyor. Bu da tabii ki geri dönmekiçin. "Göz" ikonu ile ince ayrıntılarıalıyor, tam hedefleri öğreniyorsunuz.Harita üzerinde çıkan kare,size stratejik önemi olan noktalarıgösterir. Yazının alt ve üstündekioklar yardımıyla tüm önemli noktalarıöğrenebilirsiniz. "Top" ikonu ilede saldırılar esnasında size ulaşacakyardımın yerini, saatini öğrenebiliyorsunuz.Bu yardımın yerini vesaatini isterseniz değiştirebilirsiniz.Ya da hiç yardım almayabilirsiniz.Artillery Support adıyla geçen buyardım harita üzerinde görülmekte.Bu kareyi dilediğiniz yere klikleyerekyerini değiştirebilirsiniz. Saatinideğiştirmek içinse soldaki saat okuikonunlarmı kullanın. Saat istikametindekiok zamanı ileri, tersi yöndekioksa geri almak içindir. Aynı kısımdakiçarpı ikonu ise yardımın gelipgelmemesini ayarlar. Eğer saat yokolursa yardım gelmeyecek, saatbelirirse yardım gelecek demektir.Gerekli ayarlamaları yaptıktan sonrasol üst köşedeki ikona klikleyerekoyuna geçelim. Eğer yaptığınızbir yanlışı bu esnada anlarsanızCancel ya da Quit'i seçebilirsiniz.Quit sizi oyunun en başına götürecektir.Cancel ise bu ekranda kalmanızısağlar. Play ile oyuna geçelim. Karşımızdaartık oyun ekranımız var.Dörde bölünmüş bir ekranla karşılaşıyoruz.Herbir bölüm bir takımın kokpit görüntüsü.Bu şekilde tankları yönetmek oldukçazor. Bu yüzden herhangi bir takımın sol üstköşesindeki dikdörtgene klikleyerek ekranasadece bir takımın kokpit görüntüsünügetirelim. Böylece daha detaylı bir kullanımolanağı sağlamış oluyoruz. Sırasıyla bu ekrandakiişlemleri anlatmaya başlayalım.(Numara ya da harflerin yerini şekillerdenöğrenebilirsiniz.)1. Dörtlü ya da tek kokpit görüntüsü.Ekranda dört takımın ya da tek bir takımınkokpit görüntüsünü görmenizi sağlar. Eğertüm tanklarınızın kontrolünü aynı anda yapmakisterseniz dörtlü sistemi kullanabilirsiniz.Yalnız size tavsiyem savaş anında tekbir takımın kokpitinden savaşın. Çünkü dahadetaylı bir kullanım alanınız olacaktır. Örneğintekil kokpitte hedefe kilitleme ve gecegörüşü mevcut. Oysa dörtlü kokpitte buözelliklerden faydalanamıyorsunuz Ayrıcagrafikler küçüldüğü için detaylar da azalıyor.2. Unit seçimi. Sırasıyla Unit numaralarıgördüğünüz ekranın en üst kısmındaki bubölümle dilediğiniz takıma ulaşabilirsiniz.Kullanılmaz durumdaki bir takım kırmızırenk alacaktır. Yani bu takım ya yoktur yada yok olmuştur.3. Harita. Kullanmakta olduğunuz takımlailgili haritayı ekrana getirir. Bu kısım oldukçaişlevi olan bir bölüm. Biraz sonrabuna da değineceğiz.4. Kokpit ekranı. Harita ekranında veyadurum raporu almaktasınız ve artık kokpitedönmek istiyorsunuz. Yapacağınız işlembu ikonu kliklemektir.5. Durum raporu ekranı. Kullanmaktaolduğunuz takımla ilgili rapor alıyorsunuz.Silah durumu, hasar durumu ve yiyecekdurumuyla ilgili bilgileri alabilirsiniz. Tanklarınyanındaki çizgiler aynı takım oluşturmabölümündeki gibidir. Zaten bu ekran si-ze yabancı gelmeyecektir. Silah resimlerininaltında o silahtan elinizde ne kadar olduğunuöğrenebilirsiniz. Kaybettiğiniztanklar kırmızı renk alacaktır. Tabii bunlarınsilah rezervleri de takımın toplam sayısındandüşecektir. Her bölümün sonundatanklarınızın durumunu düzeltme imkanınızvar. Tabii paranız oranında.6. Dış görüntü ekranı. Oyunu tamamentakip ettiğiniz pencere ekranı. Eğer bir silahseçmişseniz mouse pointer'ini burayaçıkarttığınızda pointer nişangah şeklini alacaktır.Etrafta gördüğünüz düşman araçlarınıya da yapıları böylece vurabilirsiniz. Eğerkızılötesi özelliğini kullanıyorsanız görüntünüzhayli değişik olacaktır. Ayrıca gece olduğundaya da oyuna gece başladığınızdakızılötesi görüntü açık olmadan hiçbirşeygöremezsiniz. Ekran tamamen simsiyahtır.Yani tamamen simsiyah bir ekranla karşılaştığınızdahemen saatinizi kontrol edin.7. Gaz püskürtme mekanizması. Özelliklegündüz savaşlarında işinize yarayacakbir sistem bu. Tankınız çevresine gazpüskürtecektir. Böylece açık bir hedef olmaktanbiraz olsun kurtuluyorsunuz. Özelliklehareket halindeyken kullanmanız sizehayli avantaj sağlayacaktır. Çünkü bu sayededüşmanı yanıltma imkanınız var. Geridede gaz bulutu bıraktığınız için düşmanmermileri size isabet etmeyebiliyor. Tabiikızılötesi görüşlü tanklar için hiçbir etkisiyok. Yalnız ormandan giderken kullanmayın.Çünkü bu durumda tam ters etki yaparakormanlık arazide yerinizi tespit etmelerinisağlıyor. Bu da gizli bir saldırı operasyonunusuya düşürebilir. Gaz püskürtmektekiamacınız tankın yerinin tam olaraksaptanmaması yani tam hedef olmamasınısağlamaktır. Bu ikon yardımıyla gazı açıpkapayabilirsiniz. Açık ya da kapalı olduğunuikonunun renginden anlayabilirsiniz.8. Kızılötesi görüntü, özellikle gece savaşlarındaoldukça işinize yarayacak birsistem. Ancak gündüz de oldukça etkili olabiliyor.Çünkü kızılötesi sistemi sadece hedeflerigösteren bir sistem. Ağaçları, motorluaraçları ve binaları gösteriyor. Yani ekrandagereksiz ayrıntılara yer vermediği içinhedef belirlemek oldukça kolaylaşıyor. Normalşekilde çok uzaktaki bir tankı çalılardandolayı göremeyebilirsiniz. Ancak kızılötesigörüntüde buna imkan yok. Tam hedefi netgörmek için ideal bir sistem. Yalnız mayınlarıgöstermemesi bir dezavantaj. Buna karşılıksis içine gizlenmiş bir tankı rahatlıkla belirleyebilirsiniz.Bu ikona klikleyerek açabilirve kapatabilirsiniz. Tüm ikonlarda olduğugibi bunda da açık ya da kapalı olduğunuikonun renginden anlayabilirsiniz. Kapalıya da kullanılmayan durumdaykenıkonlar koyu renkli olurlar.9. Durma ya da hareket etme. Tankıdurdurup yeniden hareketini sağlamakiçin kullanıyorsunuz. Koyu renkteykentank hareket ediyor demektir. Eğer buikonla tankı hareket ettirdiyseniz sonhıza ayarlı bir şekilde hareket eder. Dahayavaş gitmek isterseniz hızı haritaekranından ayarlamalısınız.10. Zoom. Tankın kokpitten dış görüntüsünüzoom yapar yani uzağı yakınlaştırırya da zoom'u kaldırır. Bu sayedeuzaktaki hedefleri de görebilirsiniz.Kızılötesi görüntüde de çalışmaktadır.Tankların oldukça güçlü zoom yapmaözellikleri var. Zoom açıkken ikonaçık renktedir.11. Hedefe kilitleme. NişangahınızAMIGA DÜNYASI 91


TANITIMnormalde daire biçimindedir. Ancak buözelliği çalıştırdığınızda nişangahınız birhedefin tam üzerindeyken kare şeklini alacaktır.Yani nişangah hedefe geldiğindekare olup size tam koordinatları verecektir.Bu da sizin atışlarınızı oldukça isabetli kılacaktır.Ancak bazen nişangah durup dururkende kare şeklini alabilir. Bu tankın hasardurumunu bağlı olarak değişir. Ayrıca çokuzak hedeflerde sapma yaptırabilir ya daçalışmayabilir.12. Makineli tüfek. Her tankta bulunanve hiç bitmeyen ancak, nerdeyse hiç etkiliolamayan bir silah. Yalnız büyük hedeflerdehiç etkili olmaz. Bazen sadece makineli tüfekkullandığınız yerler de var. Örneğin birmayın tarlasından giderken mayınların hiçbirininyerini belirleyemezsiniz. Oysa makinelitüfeğinizle yeri tarayarak tüm mayınlanortaya çıkarabilir ve onları imha edebilirsiniz.Bunun İçin yolu iyice taramalısınız. Makinelitüfek mermileri toprak altına gizlenmişmayınları ortaya çıkaracak ve yok edecektir.Mayınların yok olduğunu patlamalarındananlayabilirsiniz. Bazı mayın temizleme görevleriiçin ve sizin bir mayın tarlasında ilerlemenizisağladığı için oldukça yararlı. Makinelitüfek tüm tanklara otomatik olarakyükleniyor ve mermi kısıtlaması yok. Buyüzden şeklinin altında sayı göremezsiniz.13. Gaz bombası. Bu şekle klikleyereksilah olarak gaz bombası kullanabilirsiniz.Gündüz savaşlarında gizlenmek için kullanılır.Oldukça büyük bir alanda etkili olduğuiçin tankın yeri belirlenemez. Ayrıca bir hedefigizlemek için de kullanılabilir. Etkisi oldukçauzun süreli. Ancak siz de etrafınızıgöremeyebilirsiniz. Bu yüzden bu bombayıkızılötesi kullanıp atın. Böylece siz etkilenmemişolursunuz. En fazla 2 tane alabildiğiniziçin fazla kullanamıyorsunuz. Hattahiç almasanız bile olur. Ama herkesin savaşmatekniği ve taktiği farklıdır tabii.14. Uzun menzilli roket. En etkili veuzağa sapmadan ulaşabilen roket. Ancakbir tanka en fazla 12 tane yükleyebiliyorsunuzve her tank bu silahı kullanamıyor. Sadeceönemli hedeflerde kullanmak içinalın. Zaten oldukça pahalı. Özellikle hedefefazla yakınlaşamadığınız,oldukça iyi korunanyerler için kullanın. Oyunda ilginç birözellik var. Bir noktaya ne kadar yankındanateş ederseniz o kadar etkili oluyor.Yani, örneğin bir binayı 1 kilometreden 10roket atıp yok ediyorsanız 400 metreden 6roketle yok edebiliyorsunuz. Bu yüzden buroket uzak atışlar için ideal. Ancak her silahınhazırlanması için bir süre gerekiyor.Yani bir silahı seçer seçmez hemen kullanamıyorsunuz.O roket atış için rampayayerleştiriliyor. Hazır olduğunda bir sinyalsesi ile uyarlıyorsunuz ve silahın resmi defarklı bir renk alıyor. Bu geçen süre uzunmenzilli rokette oldukça fazla. Yani roketinatışa hazırlanması oldukça uzun sürüyor.Yoğun ateşin olduğu bir ortamda pek kullanışlıdeğil. Tüm silahların alt kısmındakaç adet olduğu yazılıdır Yalnız bu rakamlartüm takımdaki silahların toplamını gösterir.Yani 3 tankta 12'şer füze var. Buradakirakam 36 olacaktır.15. Füze. Çok uzak mesafede sapmayauğrayan ancak etkili bir silah. Ayrıca enkullanışlı silah da bu. Füzenin rampasınayerleştirilme işlemi de diğerlerine oranlafazla uzun sürmüyor. Şiddetli savaş ortamındaen etkili silah. Bir atışta tek bir düşmantankını yok edebiliyor. Eğer kendi hasarsıztankınıza ateş ediyorsanız tek sefer-de tankınızı yok etmez. Eğer yanlışlıklakendi tankınıza ateş ederseniz bu şekildeanlayabilirsiniz (I).16. Top. Oyundaki en etkisiz ama en ucuzsilah. Sapma oranı da oldukça yüksek.17. Sağa sola yön okları. Tankın topunuve üst kısımda bulunan ve topun bağlıolduğu kokpiti döndürmek için kullanıyorsunuz.Bu oklar tankın yönünü hiçbir şekildeetkilemiyor sadece atış yönünü belirliyor.Pusula ile kokpiti tankın yönüyle aynıyapabilirsiniz.18. Atış ve kokpit pusulası. Atış yönünüve kokpitin bakış açısını gösteren pusuladır.Tankınız İlerlese de bazen siz geri gidiyormuşgibi görürsünüz. Bunun sebebikokpitin, tankın gittiği yönün aksine yönelikolmasıdır. Bu pusulayı hemen altındakitank pusulası ile aynı duruma getirirseniztankın hemen önüne bakıyor olursunuz.Tankın gittiği yönü göstermez.19. Tank pusulası. Tankın gittiği yönügösteren pusuladır. Değiştirme imkanı kokpittenyoktur. Ancak harita ekranından gidişyerini değiştirdiğinizde değişir.20. Para durumu. Tüm takımın toplamparasını gösterir. Bu para her savaş kazanışınızdabir miktar artmaktadır ancak ben-ce yeterli değil. Özellikle ilk başlarda aslakayıplarınızı yeterli ölçüde telafi edemiyorsunuz.21. Zamanı durdurma (pause). Oyundasüre gerçek zamanda işlediği için ara vermenizgerektiğinde birçok olay cereyanedebilir. Bu yüzden ekran başından ayrılmanızgerekiyorsa mutlaka zamanı durdurun.22. Teslim bayrağı. Bölümü kazanamayacağınızıanladığınızda ya da herhangi birsebeple savaşı terketmeniz gerektiğindebu ikonu kullanın. Yanlışlıkla basarsanızcancel alternatifi var.23. Zamanı gösteren saat. Oyuna başlamadanönce istediğiniz gibi ayarlayabiliyorsunuz.24. Tarafların durumu. Solda sizin yaniAmerika'nın durumu, sağda ise düşmanınızındurumunu gösteren bir çizelge. SovyetlerBirliği bayrağı gibi duruyor ama artıkbu devlet olmadığına göre düşman diye nitelemeklazım. Zaten iki ülke arasında sıcaksavaş artık düşünülemez bile sanırım.Bu çizelge tank sayısına göre oranlı. Bazenharitada sizin tanklarınız fazla bile görünsedüşmanın durumu daha iyi görünebilir.Bunun sebebi düşman tanklarının ba-zılarının orman içinde gizli olmasıdır. Eğerdüşman tankları orman içindeyse haritadabelırmezler.<strong>25</strong>. Rütbe nişanı. Oyunda ada kazandıkçarütbeniz artacaktır. Bu resim sahipolduğunuz rütbeyi gösteriyor.Tek tankın kokpit görüntüsü bu şekilde.Ancak bu görüntü 4 tanklık ekranda değişiyor.Bu değişiklikler ise şöyle. Dış görüntüve üstü aynı şekilde. Ekranın sağındakisaat, para ve durum çizelgesinde de birdeğişiklik yok. Silah seçimi yapabiliyorsunuzancak sayılarını göremezsiniz. Tank vekokpit pusulası var ve kokpit yönünü dilediğinizgibi değiştirebiliyorsunuz. Durdurmave hareket ettirme ile zoom yapma yinebu ekranda aynı olan özelliklerden.Bunların dışındaki özellikleri dörtlü ekrandakullanamıyorsunuz. Tabii kullandığınızIkonlar yani görüntü biraz daha küçük görünecektir.Gelelim oyunun önemli kısımlarındanbirini oluşturan harita ekranına. Buradasadece yeni ikonları tanıtacağım. Dahaönceki ikonları şekillerinden tanıyabilirsiniz.Ekranın solunda, bulunduğunuz kareyigösteren bir harita var. Bu haritadakendi birliklerinizi ve düşman birliklerini,kasabaları, yolları, nehirleri ve ormanlıkaraziyi görebilirsiniz. Haritadan başka sağtarafta bazı ikonlar var.A. Tankların birbirinden uzak İlerlemesinisağlar. Yani tanklar ilerlerken birbirlerindenuzak dururlar. Bu da birinin patlamasındandiğerinin etkilenmemesini sağlar.Ancak daha geniş bir alanda ilerledikleriiçin yerleri daha çabuk bulunur.B.Tankların birbirlerine yakın İlerlemeleriiçin. Özellikle tanklar durduklarındadaha dar bir alan kaplaması için kullanılır.C. Tankların İlerleme şeklini belirlemektekullanılan ikonlardan biridir. Budurumda tanklar düz bir çizgi halinde, birbirineparalel olarak hareket eder.D. Tek sıra halinde ilerletmek için kullanılır.E. Sola doğru çapraz bir şekilde dizilerekilerlemeleri için bu ikonu kullanın.Özellikle durdukları zaman, ortamın şeklineuydurmak için bu tip tank dizilişleri oldukçaönemli.F. Sağa doğru çapraz bir şekilde dizilimyapmak için kullandığınız ikondur.G. Sağ ve soldaki birer tank ileride,ortadaki 2 tank geride olmak üzere tasarlanmışbir diziliş.H. Bu kez bir önceki dizilişin tam tersiniuyguluyoruz. Ortadaki 2 tank önde,yanlardakiler bunları geriden takip eder vaziyettedizilmişler.I. Haritayı sağa sola veya yukarı aşağıyahareket ettirmek için oklar. Bu oklarıharitanın en küçük şeklinde kullanamazsınız.Çünkü zaten ekranda haritanın tamamınıgörmektesiniz.J. Haritayı tanka ortalamak için kullanıyorsunuz.Açık mavi olduğunda harita tankıortalamış bir konum alıyor. Haritayı tankınbulunduğu yere getirmenin pratik yolu.K. Tankın hızını arttırma.L. Tankın hızını azaltma.M. Hız göstergesi. En üstteyken tankmaksimum hızla yol alıyor demektir. En alttaykende tank duruyordun Tankın hızı ilerlemekteolduğu ortama bağlı olarak değişir.Örneğin ormanda maksimum 12 mileçıkabilirken düz arazide 30 mile ulaşabilmenizmümkün. Asıl hızı alttaki göstergedensayısal olarak okuyabilirsiniz.N. Haritada zoom yani yakınlaştırmaAMIGA DÜNYASI 92


TANITIMyapmak için. Bu sayede tek tek tanklarıgörebilecek şekilde yakınlaştırma yapabilmenizmümkün oluyor.O. Zoom İşleminin tam tersini yapmakiçin. Gerektiğinde tüm bölgeyi görebilecekkadar küçültebilirsiniz,P. Haritanın yakınlaştırma oranınıgösteren sayı. 4. 2, I, 0.5, 0.3 ve 0.2 sayılarıylaorantılı olarak haritaya yakınlaşmayıya da uzaklaşmayı sağlar.R. Tankın hızını gösteren tablo. Saatteyaptığı hızı mil olarak gösterir.S. Hızı sıfıra indirme yani tankı durdurma.Hızınız ne olursa olsun bu ikonukliklediğinizde tank duracaktır. Tabii bir andadeğil, yavaşlayarak.Soldaki haritada birtakım şekiller göreceksiniz.Bu şekillerden çarpı işareti tankıngideceği yeri belirlemekte kullanılır.Pointer'ı harita üzerinde istediğiniz yeregetirerek klikleyin. Böylece tankın ulaşacağıyeri belirlemiş olursunuz Kırmızı bayraklardüşman kuvvetlerini, mavi bayraklarsizin tâkımlarınızı gösterir. Mavi bayraklarınalt köşesinde hangi takım olduğunu belirtenbir numara vardır. Eğer çok fazla zoomyaparsanız mavi bayraklar direkt tanklarınızıgösterecektir. Ancak bu durum kırmızıbayraklar yani düşmanlar için geçerli değil.Yani zoom yaparak kaç düşman tankı olduğunugöremezsiniz. Kendi birliklerinizormana girse de onları takip edebilirsinizancak düşman birlikleri ormana girdiklerindeharitadan kaybolurlar. Ayrıca evler yerleşimmerkezlerini belirtir. Yine zoom yaparako yerleşim bölgesinde kaç ev olduğunuve aradaki yolları görebilirsiniz. Oyunabaşlar başlamaz bu ekrana geçerektanklarınızın gidecekleri yerleri belirleyin.Tabii bu işlemi herbir takım için ayrı ayrıyapmanız gerekli. Tankların dizilişleri veyakınlıklarımda ayarlamayı unutmayın. Buekrandaki işlemleri de anlattıktan sonrageriye oyunun püf noktaları kalıyor.Brifingdeki açıklamalar doğrultusundayapmanız gerekenleri öğrendikten sonrayardım ve zamanını ayarlayıp oyuna geçin.Tankların gidecekleri yerleri ve diğer ayarlamalarıyapın. Tabii siz gideceğiniz yereulaşırken düşmanlarınız sizi rahat bırakmayacaklardır.Bu yüzden bir takımla gözcülükişlemi yapın. Zaten çevrenizde tankolup olmadığını haritadan da anlayabilirsinizAyrıca top sesleri de sizin için iyi bir haberciolacaktır. Oyunda ilerlemek için mümkünolduğunca ormanlık araziyi kullanın.Eğer orman içinden ilerlerseniz, düşmanasla sizi farkedemez. Hatta eğer ayarlayabiliyorsanızsaldırılarınızı da arkanızı ormanavererek hatta biraz da içinde kalarakgerçekleştirin. Bu sayede farkedilmeniz dolayısıylahasar alma oranınız oldukça düşecektir.Her bölümde mümkün olduğunca aztank kaybetmeniz sizin lehinizedir. Çünkübölüm sonunda tanklarınızın onarımı ve yenisilah alımı için oldukça yüklü bir paraödüyorsunuz. Fazla bir para kazanamadığınızıdüşünürsek, ordunuz gittikçe eksilecektir.Hatta ilk başlarda adanın sonuna bilegedmeyebilirsiniz. Size tavsiyem, tanklarındurumunu gösteren çizgileri yeşil yapınama en sona dayandırmak için uğraşmayın.Bu kadarı size yeterli olacaktır. Ormandangitmek sizin için ideal olduğu gibidüşmanınız için de idealdir. Bu sayede onlarınbirliklerini haritada göremezsiniz. Ancakkorkmayın orman içinde birlikleri bileolsa siz korkmadan ormana dalabilirsiniz.Çünkü ormanda sizi vurmaları mümkün de-ğil. Tabii eğer durmuyorsanız.Çok küçük bir ihtimal de olsa,bazen ormanda dururken vurulabiliyorsunuz.Ancak çokküçük bir ihtimal. Oyunun enönemli sorunu roketlerin atışahazırlanması. Ancak aynı olayınkarşı taraf için de geçerliolması biraz rahatlatıcı. Eğertakımda 4 tank varsa, bu sürebiraz daha hatta oldukça azalıyor.Tank sayısı azaldıkça silahlarınhazır hale gelmesi deyavaşlıyor.4 tankı aynı anda kontrol etmekoldukça zor olduğu için,sanırım çoğunuz tek ekranlıkokpiti tercih edeceksiniz. Ancakburada dikkat etmeniz gereken noktaşu; bir tankı kontrol ederken diğerlerininkontrolünü elden kaçırmak yani onları kaybetmek.Bu yüzden bir tankın yönetimi ilemeşgulken diğer tankı güvenil bir yerde tutun.Ya kendinize yakın bir yere yerleştirinya da ormanın derinliklerine. Karar sizin.Sizden istenenleri başarıyla yerine getirdiysenizbilgisayar "Battle won" yazarakilk baştaki isim yazma ekranına dönecektir.Oyuna devam etmek isterseniz "PLAY"seçeneğini seçin Tabii eğer disketiniz yazılabilirdurumdaysa bu başarınız diskekaydedilecek ve daha sonra buradan devamedebileceksiniz. Oyuna devam etmeyiseçerseniz, herşey ilk defa başlıyormuşgibi devam edecektir. Yalnız eski takımınızladevam edecek ve tanklarınızı kalan paranızoranında yenileyebileceksiniz. Bu şekilde tüm kareleri ele geçirince adanın yenisahibi siz olacaksınız. Kazandığınız kareleritekrar kaybetme olasılığı sanırım yok.Çünkü uzun süre oynamama rağmen kazanıptakaybettiğim bir yer olmadı. Ayrıcaoyunda kolaylık sağlaması açısından tuşlarlakontrol de eklenmiş.F1 /1: 1 nolu takımı seçmek.F2 / 2 : 2 nolu takımı kullanmak için.F3 / 3: 3 nolu takımı kontrol etmek için.F4 / 4: 4 nolu takımın kontrolü İçin.F7 / 7: Harita ekranına geçişi sağlıyor.F8 / 8: Kokpit ekranına geçişi sağlıyor.F9 / 9: Takımın durumunu gösteren çizelgelerigösteriyor.F10 / 0: Harita, kokpit ve çizelge ekranlarınısırasıyla ekrana getirir.ESC: Ekrana 4 takımı ya da tek takımıgetirmek için.DEL: Oyundan çıkış, yani teslim olmakiçin.HELP: Zamanı durdurmak için.S: Ses efektlerini açıp kapama.Tüm sayı tuşları, nümerik klavyeden dekullanılabilir. Her karede amacınız değişikolduğu için ben Aloha adasındaki birkaçka/e hakkında size fikir vermek istiyorum.İlk karede, yakıt depolarını, 2 düşmanhelikopterini ve bir de radar istasyonu yoketmeniz gerekiyor. Yakıt depolan yere gömülüolduklarından, sadece yüzeyde 3 tanekapak göreceksiniz. Bunların herbirinibirkaç füze ile ancak yok edebiliyorsunuz.Zaten yok olduklarında epey gürültü çıkaracaklardır.Helikopterlerden biri açık arazide,bir tanesi de askeri üs binasının hemenyanındadır.Sol alttan yukarıya doğru ikinci karedeyapmanız gerekenler ise şunlar: 2 şehirarasındaki yol temizlenecek. Alt soldakişehirde bulunan tank fabrikası yok edilecek.Bu fabrikayı bacasından tanıyabilirsi-niz. Yalnız kilise İle karıştırmayın. Fabrikabacaları basık kare şeklindedir. Binaları daoldukça büyüktür. Bunun yanısıra alt sağdakişehrin 1 km. doğusundaki radar üssüyok edilecek. Bu üs haritanın en sağındakiormanın hemen altındadır. (Yani haritaüzerinde şehirden 3 kare sağdadır.)Adanın sol en alttaki karesinde ise yapmanızgerekenler şöyle. Haritanın ortasındabulunan büyük şehirdeki düşman birlikleriniyok edeceksiniz. Tabii buna zamanlagelecekler de dahil. Alt soldaki uydu istasyonuda sizin tarafınızdan yok edilmeli.Alt sağdan ikinci karede ise görev şu şekilde.Haritanın ortasındaki yerleşim merkezindeT-72 tanklarının gizlendiği bir binavar. Sivillere dikkat ederek bu binayı yokedeceksiniz. Ayrıca sol üst köşede, ormanınarkasında gizlenmiş olan orduyu yok etmelisiniz.Her bölümde sivil halka dikkat etmenizgerekiyor. Aşırı sivil öldürdüğünüzde savaşıotomatikman kaybediyorsunuz. Savaşıkaybettiğinizde çok üzülmeyin. Çünkü kaldığınızkareden oyuna devam ediyorsunuz.Eski Team Yankee oyuncularını oldukçasevindirecek bir oyun Pacific Island. Yenidenilebilecek birtakım özelliklerle de donatıldığıiçin daha çekici. Sıcak savaşın tümzevkini size bir kumandan olarak tattıracakbir oyun. Aslında modem bağlantısı ile oynanamamasıbüyük kayıp. Oysa oldukçazevkli savaşlar yaratılabilirdi. Ancak yine dekarşınızdaki düşman oldukça zeki bir bilgisayar.Düşmanın sürekli sayı olarak sizdenyüksek olması da oyunun heyecanını hayliarttırıyor. Hareketli savaşları, strateji ve simülasyonlarısevenler bu oyunu kaçırmasın.Ama sadece onlar değil bence herkesPacific Island'ı denemeli. Kimbilir belki deyeni strateji meraklıları olabilirsiniz.ODE Production-Empire/2 Disket/512 KGRAFİK......................... :%85SES................................. :%80OYNANABİLİRLİK...... : %85GENEL........................... :%90AMIGA DÜNYASI 93


TANITIMCEMAYGUNYazın iyice yaklaştığı şu günlerde, dengesizve ısrarla soğuk havaya, vizelere,kötü oyunlara, bitmeyen okula rağmen insanıniçinde bir kıpırdanma, bir canlılık oluyorYeni oyunlara bakmamın böyle mutlubir günüme rastlaması, bu oyunla tanışmamasebep oldu. Baharın insana verdiğiiyimserlikle oyunlara tek tek bakmaya başladımHer seferinde "Aaa, bak bu da birOcean oyunu değil, ne kadar kötü olabilirki?' diye kendi kendimi umutlandırıyordum.Tam umudumu kaybedecekken bu oyunarastladım.Oyunun hikayesi, sonu diğer oyunlarınkiyleaynı olmakla beraber oldukça ilginç.Bu hikayeye göre dengesiz birtakım çarpışmalarsonucunda evrendeki burçlarınbir kopyası çıkar. Bunun ardından burçlarbirleşerek normalde olmayan burçlar meydanagelir ve bunlar bazı gezegenleri etkileyerekoralarda düzensizliğe yol açarlar.Evrendeki bu düzensizliği gören bazı yukarıdakikişiler (ne kadar yukarıda bilemem)bu düzensizliği sona erdirmek ve bugarip burçların yaratıklarını yok etmek içinSTARUSH 3'ü kullanmaya karar verirler.Biz tabiiki oyunda iyi Starush'ı kötü yaratıklarakarşı yönetiyoruz (De ja vu!).Oyunun iki disk ve bunun ilk diskinin nerdeysetamamı oyunun demosu. Bu demoher ne kadar şok edici olmasa da, gerçekteniyi hazırlanmış. Psygnosis'in başlattığıtek disk intro furyasının iyi bir örneği. Bunu.seyredip "vauuv" dedikten sonra, karşımızaiki seçenek çıkıyor. Bunların birincisioyuna başlamak için, ikincisi ise oyunabaşlamadan önce oyun hakkında bazı seçimleryapmak için. Eğer ikincisini seçerseksırayla; oyunu kaç kişi oynayacağımızı(oyun tek kişiyle oynandığı gibi aynı andaiki kişiyle de oynanabiliyor), oyunda müziğimi yoksa ses efektlerini mi tecih ettiğimizi(müziği seçersek ses efektlerinden tamamenyoksun kalmıyoruz ama bu efektlerbence pek tatmin edici değil) ve bir deoyuna hangi bölümden başlayacağımızıseçiyoruz ve sonra oyuna başlıyoruz.Evet şimdi işin zor tarafına geldik. Şimdiyekadar hiç shoot'em up yazmamamın,zaten bu tip oyunların çoğuna, tıpkı birdoktorun insan vücuduna baktığı gibi, tamamenteknik açıdan bakmama, "hmm, şuşöyle yapılır belki bunu da böyle yapmıştır"diye incelemekten çoğu zaman oyun-dan bir zevk alamamama (tabii Agony veProject-x gibi ağzım sulanarak baktığımbirkaç oyun hariç) rağmen, bu yazıyı yazmaktaneden ısrar ettiğimi bilmiyorum. Yalnızbu oyunda beni etkileyen şeyler var.Bunların ilk başında, Beast ilk çıktığındaortalığı yakıp yıkan, insanları şok eden Parallaxtekniğinin (bilmeyenler için, bu arkaplanda kayan yerlerin katmanlar halindemekezden uzaklaştıkça artan hızlarla kaymasıBu bir perspektif kuralı olduğundanoyuna müthiş bir derinlik katıyor.) bu oyundagayet rahat kullanılmış olması, dahadoğrusu "ayağa düşmüş" olması geliyor.Oyuna ilk başladığımızda bir tür havamotorsikleti kullanıyoruz. Öncesağa doğru bir yolculuk yapıyor,yolları iyice temizliyoruz. Bundansonra büyük kötü yaratıklakarşılaşıyor, bize pek kibar davranmadığıiçin onun da icabınabakmak zorunda kalıyoruz.Bundan sonra oyun sola doğrukaymaya başlıyor. Adamımızıçevirip bu sefer bu tarafa doğrubir temizliğe girişiyoruz. Sonundabu bölümün en-bi-kötü yaratığıyladövüşüp yenmek suretiyleo bölümde almamız gerekenüç burçtan birini alıyoruz. Veikinci kademeye, ikinci burç içinbüyük ümitlerle başlıyoruz.Oyundaki yaratıklar biraz anlamsızolmasına veya yarısınınher yerde kullanılmaktan aşınmışolmasına rağmen, iyi çizilmiş bir yol vehızlı hareketler onları tehlikeli düşmanlarhaline sokuyor. Maalesef bu bakımdanoyundaki tek orijinallik adamımızın gerektiğindearkaya dönerek ateş edebilmesi, bubiraz çeşit katıyor ve oyunda bize kolaylıksağlıyor. Oyunda hava, su, toprak, ateşolmak üzere 4 ana bölüm var. Bazılarında2 kat parallax varken, bazılarında bu sayı7-8. Ama her bölümün grafikleri ve tekniklerifarklı. Bu bakımdan oyun oldukça çeşitli.Ayrıca oyunda kullandığımız hava motorsikleti,alınan power-up'larla (sarı güçlendirmekareleri; oyun alanında belli yerleredağıtılmışlar) daha gelişmiş bir motorsikleteve daha sonra da oyunun demosundagörülen üstü kapalı uzay aracınadönüşebiliyor. Bunun amacı, her seferindeartan ateş gücü. Her hak kaybettiğimizde,aracımız bir kademe düşüyor. Ve başlangıçaracının altında bir aracasahip olduğumuzda, bu sarıkareler hayati bir önem taşımayabaşlıyor; çünkü bir kademedüştüğümüzde adamımızaraçsız kalıyor ve sadecebir jet-pac'le uçmayabaşlıyor. Bunun anlamı,adamımızın havada asılı kalamamasıve yukarı itmeyibıraktığımız anda aşağı inmeyebaşlaması. Tabii bukontrolü çok zorlaştırıyor.Ama eğer bir kademe dahadüşersek adam hiç uçamamayabaşlıyor ki bu en kötüsü.Bu araç sisteminin enkötü yanı, araçlar gelişip ateş güçleri artsada kendilerinin güçlenmemesi ve bir mermiylehavaya uçabilmeleri. Tabii araç nekadar büyükse o kadar güzel bir hedefoluşturuyor. Bence bu bakımdan en kötüsüjet-pac'le (çünkü adam ayakta uçarak boyhedefi teşkil ediyor) son uzay gemisi. Zatenoyun ilk başta bu yüzden bol bol küfüryemişti. Çünkü oyunda bize doğru gelenmermiler, bizimle beraber yukarı-aşağı hareketediyorlar ve bu onlardan kaçmayıçok zorlaştırıyor. Hele demin bahsettiğimgibi kolay hedef olan bir araca sahipseniz.Hazır oyunu eleştirmeye başlamışken baribütün diyeceklerimi sıralayayım. Birincisive benim en çok bozulduğum, çoğu zamanhavada uçtuğumuzdan ve son derecemeşgul olduğumuzdan altta kayan o müthişparallax'in farkına bile varmıyoruz.Beast gibi yerde yürünen oyunlarda buçok büyük bir zevk .veriyor, ama bu oyundaresmen anlamsız. İkincisi, bölüm sonu ca-navarları, en azından benim gördüklerim,çok kolay ölen, tabii diğer oyunlardakilereoranla, buna karşılık çok zarar veren yaratıklar.Saldırılarından kurtulmak, özellikle iyibir aracınız yoksa, İmkansız. Buna karşılık,karşılarına geçip birkaç hak ziyan etmeklekolayca halledebilirsiniz. Bu kadar veripveriştirdiğime bakmayın. Bence bu oyunhala oldukça iyi.Evet sıra geldi son sözlere... Bence buoyunun bir tane çok büyük hatası var. Oda bu oyunu Project-x gibi bir shoot'em upşaheseri ile aynı zamanda çıkarmaları.Yoksa epey tutabilirdi. Ama yine de muhteşemoyunlarla programcılığın yüzkaralarınınarasında sıkışıp kaldığımız şu günlerde,aradaki boşluğu dolduran, özellikle birazdeğişiklik isteyenler için, görülmesi gereklibir oyun.UBI soft/2 Disket/512 KGRAFİK..................... : % 77SES/MÜZİK ................: % 73OYNANABİLİRLİK ... : % 70GENEL ....................... : % 75AMIGA DÜNYASI 94


TANITIMCEMAYGUN12 Mayıs <strong>1992</strong>, saat 23.07; biraz yorucuolmasına rağmen kusursuz geçen bir gününardından, 3 saaf kadar süren muhteşembir Epic tecrübesi, beni bu yazıyı hemenbu akşam yazmaya zorluyor (Tabiisevgili Mahmure abla da bu yazının en kısazamanda yazılmasında büyük bir etken.Ama bu yazının etkileyiciliğini bozduğu içinsöylemiyorum). Bir Ocean oyunu için böylebir yazı yazabileceğimi tahmin etmezdim,ama kaderin bir oyunu beni iyi birOcean oyunuyla karşı karşıya getirdi, "iyi"ve "Ocean" kelimelerinin aynı cümle içindene kadar kötü durduğunu farketmişsinizdir.Oyunun beni baştan çıkaran yanı, hikayesi.Ben daha ufakken "Galaktıka" seyredermutlu olurdum. Bu dizi hayatımınönemli bir parçasını oluştururdu. Film kısaca;evrende dolaşarak yerleşebilecekleribir yer arayan bir gemi kolonisinin maceralarını,kötülere karşı sivilleri korumak içinçarpışan savaşçı pilotların hayatlarını anlatırdı.Bu oyunun hikayesi bunun aynısı. Bizbir savaşçı pilot olarak çeşitli görevlere katılıyor,pek çoğu sivil olan yüzlerce gemidenoluşan filomuzu düşmanlara karşı korumayave onların güvenliğini sağlamayaçalışıyoruz. Dizideki herşey, uzayda kıyasıyageçen savaşlardan, "Star wars"u andırandev araçlara saldırıya kadar herşeyvar. Kısacası herkezin hayalinde yatan birkonunun çok iyi bir uyarlaması.Teknik açıdan oyun "kusursuz, mükemmel,tapılası, üstün" gibi sıfatların herhangibiriyle nitelendirilebilir. Birini seçin. Bitmapgrafik üstüne çok iyi hazırlanmış vektörobjeler insanın iştahını açıyor. Ve işin ilginci,bütün mükemmelliğine rağmen bunlarınson zamanlarda gördüğüm en hızlıvektörler olması. Özellikle yeryüzü sahneleriinsanı uçurmaya yeterli. Dev radarlarınarkasına saklanıp düşman avlamak, devtankları ateş yağmuruna tutup patlatmakinsana garip bir zevk veriyor. Oyunun işlenişide oldukça orjinal. Oyundaki görevlerdeilerlemek için bir görevi başarıyla bitirmekgerekmiyor. Oyun tıpkı bir film gibi gelişiyor.Görevlerdeki performans oyununakışına etki ediyor. Böylece oyun her seferindebaşarılara göre ayrı bir gelişme göstererektekdüzelikten kurtuluyor. Ayrıca busistem hataları telafi imkanı veriyor. Şöyleya da böyle amaca ulaşmak önemli olantek şey, tıpkı gerçek hayattaki gibi. Oyununakışı sırasındaki gelişmeler birtakım animasyonlar,yazılar ve en çok bitmap üzerinebasılı vektör animasyonlarla bize bildiriliyor.Bu sayede oyundaki görevler arasındabir mantık bağı kurularak oyunun akıcılığısağlanmış. Şimdi sıra ağzının suyuakanların biraz sinirini bozmaya geldi.Oyunda programcılar "Retaliator"dayaptıkları gibi görev açıklamalarınıorjinal kitapçığa yerleştirmişler.Yani görevler hakkındageniş bilgiyi faslında genişolması şart değil, çünkü çoğuzaman görevin ne olduğunuanlamak bile imkansız) sadeceorjinal oyunu alanlar elde edebilecek.Bu arada bunları elegeçirir geçirmez, <strong>Amiga</strong> salatası'ndayayınlayacağız.Oyun kullanım açısındantıpkı diğer simülasyonlarabenziyor. Uzay gemimizi İçtengörüyoruz. Mouse yardımıile gemiyi her yöne hareket ettirebiliyoruz.Sol tuş ile gemiye hız verebiliyor,sağ tuş ile silahları ateşleyebiliyoruz.Görüntü seçenekleri ise şöyle:F1: İçeriden görünüş.F2: Geminin dışından arkasına doğrubakış. Bu kısımda gemi vektör değil,çok güzel çizilmiş sabit bir bitmap grafik.Bu oyunun farkı yaratan detaylarındanbiri.F3: Geminin içinden sola bakış.F4: Geminin içinden sağa bakışF5: Gemiye dışarıdan bakış. Burada gemivektör ve her açıdan görülebiliyor.F6: Gemiye dışarıdan bakış. Yalnız buradagörüntü geminin arkasına kitlenmiş durumdave gemiyle bereber dönüyor. Gemiyine vektör.Diğer "F" tuşları: Bazı görevlerde vurulmasıgerekli hedefleri gösteriyor. Kamerabu hedeflerin etrafında dönerek her açıdangörülmesini sağlıyor.Silah seçimini "Return" tuşuyla yapıyoruzve o an kullandığımız silah nişangahımızınaltında belirtiliyor. Ayrıca bazı silahgruplarına direk geçmek istersek, bununiçin ayrı tuşlar var. Çünkü özellikleçok silah taşıdığımız bölümlerde, üçüncüsilah grubuna ulaşmak için herbiri 3-4 silah içeren ilk iki silah gurubunugeçmek gerekiyor. Yani bu da, adrenalinindamarlarımızda mutlu bir şekildekoşturduğu anlarda 7-8 kere "return"ebasmak demek oluyor. Bu yüzden, lazerleregelmek için bütün silahları tektek geçmek yerine "l"ye, photonları kullanmakiçinse "m"ye basmak yeterli.Silahlardan "photon"lar seçildiğinde,güdümlü olduklarından, hedefi önümü-ze alınca ufak bir artı hedefin üstüne giderve hedefe kitlenin Bu anda hedefin çevresindebir dikdörtgen çıkar, hedef alttaki ekrandagösterilir ve adı yazılır. Bu hedefleritanımak için iyi bir yöntem. Ekaranın altındaİki adet farklı radar bulunur ve bunlardanortadaki diğer mesajlar ve göstergeleriçin de kullanıldığından genelde radar olarakpek İşe yaramaz, (en azından ben fazlakullanamıyorum) "help" luşuna bastığımızdagideceğimiz hedefin yönünü açı olarakgörürüz. Bizim o an hangi yöne gittiğimizekranın üstünde ufak bir dikdörtgeniniçinde yaılıdıc Böylece hedefin yönüne dönüpo yöne giderek hedefi kolayca bulabiliriz.Oyunda en büyük sorun yakıt, ikincisiise zaman, tabii bu sıralama bazı bölümlerdedeğişiyor. Oyunda kontrol panelindesolda sırayla kalkan, yakıt ve hız gösterilir,(kalkanı "s" ile açıp kapayabiliriz) Sağdaise geriye kalan zaman ve görevin % kaçınınbittiği gösterilir. Genelde gördüğümgörevler belli bir miktar düşman yoketmeesasına dayanıyorDüşmanların gemileri, özellikle küçükleriçok kolay vuruluyorlar. Her nekadar grup halinde saldırsalar da, dahaonlar dağılıp etraf ımızı sarmadan birkaçiyi atışla hepsini birden İndirebiliriz. Fakatsayıları iyice artınca veya büyük gemilerişin içine girince işler sarpasarabilir.Bu arada tıpkı dizideki gibi onlarınufak avcılardan daha büyük gemileri deoyunda var ve biz bunlara da saldırıpyokedebiliyoruz. Diğer oyunlardaki gibiiçinden avcı uçaklarının geldiği bir arkaplangörüntüsü değiller, tıpkı bizimkoloninin büyük gemileri gibi oyuna dahillerve yokedilebilirler. hem de büyük birzevkle!Oyunla fazla uğraşamadığımiçin sadecebirkaç görev bitirebiidim. Bunlar size başlangıçiçin yardımcı olacaktır.I) Bu ilk bölümde koloni bir mayın tarlasındangeçmek zorundadır. Biz avcı uçak-AM/GA DÜNYASI 96


TANITIMlarının görevi ise mayınları temizlemek.Bütün mayınları bizim temizlememiz imkansız,bizim amacımız üstümüze düşenkadarını yapmak. Etrafımızda görülen bütünşekiller mayın. En yakınından yoketmeyebaşlayın ve görev tamamlanana kadarhızlı bir şekilde devam edin. Bunun %olarak gösterildiğinden bahsetmiştim. Zaten%100'e ulaşınca bu yazı yeşil oluyor.Daha sonra "head to planet" yazısı çıkınca"help" tuşuyla gezegenin kordinatlarınıöğrenin ve o tarafa doğru gitmeyebaşlayın. Bir süre sonra"welldone" diye bir yazıyla başardığınızbildirilecektir.II) Bu görevde gezegendeyiz.Bir radarı yoketmek gerekiyor.Yönünü öğrenip o yöne doğrugidin, radarı bulun. Ateş edinceetrafında bir kalkanın oluştuğunu,dolayısıyla hiçbir silahın işlemediğinigöreceksiniz. Bununiçin bir jenaratörü yoketmek gerekliymiş.Bulan bana da haber versin,çünkü bu görevi hiç başarıyla bitiremedim.Ill) Bizim başarısızlığımız üzerine düşmanbize saldırıya geçer. Filoyu korumakiçin bizim savaş gemimiz ileri atılır ve düşmanındikkatini başka yere çekmek içindüşman gezegenine bir saldırı düzenler.Amaç yakıp yıkmak. İlk hedefin yerini"help" ile öğrenip gidin. Burada güdümlüsilahları kullanarak bir saldırı yapın. Hedefekitlendiğinde isim yerine "unknown" yazanlarıvurmayın, çünkü bunlarsize fazla puan kazandırmaz,bitirme yüzdenizi fazla ilerletmez.Boşuna silah ve vakit israfı(oyunda "laser 1" hariç bütünsilahlar sınırlıdır O da biter amayavaş yavaş yeniden dolar).Sonra yolları takip edin, yenihedefleri bularak yokedin. Bunlarıbulmanın en kolay yolu, takipederek bulabilirsiniz.IV) Yukarıdakine benzer, amahikayesini bilmiyorum. Bunda, ilkhedefi bulun ve büyük binayı yokedin. Yine "help"le ikinci hedefibulun Bir büyük bina daha ve 3tane kadar baca benzeri şekil göreceksiniz.Bunları yoketmek yeterli olacak.V) Düşman bütün bu olayların altındakalmayarak, büyük bir saldırı düzenler. Bütünfiloyu düşmanlara karşı korurken, sadeceonların gemilerini vurmaya dikkat edin.Bu sefer büyük gemilerle de saldırıyorlar.Düşman çok, vakit çok, yakıt yok. Kısacacehennemin orta yerinde uçuyoruz. Amaherşeye rağmen, sonunda biz de ölsek bile,deli gibi aralarına dalıp onları teker teker indirmekyaşanması gereken bir duygu.Evet saat 24.49'u gösterirken yazının sonunageldik. Bu oyun bana bu saatte yazıyazdıracak kadar muhteşem. Tek yakışmayan"Ocean" logosu, ama sanırım artık onlarauzun süre sataşamayacağım. Dahabir hatasını bulamadım. Alın, yoksa pişmanolursunuz.OCEAN/3 DİSKET/1 MBGRAFİK ................................: %90SES'MÜZİK ..........................: %70OYNANABİLİRLİK ................: %95GENEL .................................:%95AMIGA DÜNYASI 97


VIRUS BURADA. ÇATLAYIN! AMA OKUYUN!Amanın virüsçüklerimiz yine bu ay burada.Amanın virüsçüklerim buradaymış.Nabersiniz? Bu ayda bildiğiniz gibi, yinedataları yiyorum. Artık bu işle baymayabaşladı ama neyse, sizler için bu ay mükemmelhaberler derledim. Hem de ne haberler.Bu ayın FLAŞ haberleri ve karşınızdamuhabirimiz ABDULREZZAK ANZAK:► <strong>Dergi</strong>nin ünlü gezgin yazan SİNANEREL, geçen ay yine köşesine döndü. Yalandamaceralarını da anlatacağı "BEN GE-ZERİM AMA KAYBOLURUM" adlı eseripiyasaya sürecek. Kitabı alanlara ayrıcakaybolmamaları için birde harita veriliyor.► Müjde, ops pardon, yani geçmiş olsun.Artık Saddam virüsü tarihe katışıyor.<strong>Dergi</strong>mizin Sahibi ve Sorumlu Yazı İşleriMüdürü Mahmure ablanın adına ithaf edilenbir virüs yapıldı. Özellikle <strong>Amiga</strong>'sıylayazı yazan amatör arkadaşların ve dergiyazarlarının başına musallat olması amaçlananvirüsün taklitlerinden sakınılmasıgerektiği belirtildi. Bu konuyla ilgili birkonuşma yapan Mahmure abla "HenüzA.E.T.'ye girmemiş olmamıza rağmen, yinede telif haklan yasası bazı alanlarda ülkemizdede uygulanmaktadır. Böylecehem ülkemizde, hem de dünyada telifhakkı alınmış ilk virüs benim olacak nehaber, pışşık" dedi.- Bu ay Antalya'dan mektup yazarak bazısorular soran MEHMET YILMAZ'acevaplar yazmalıyım. Geçen ayki mektuptaniye komik cevaplar vermediğimi soruyor.Komik cevaplar işini KOMMODORABİ yapıyor, ben komiklik abidesi değilim.Ben virüslerime doğru düzgün cevaplaryazarım. Bu sayfayı gerçekte kiminvazdığını soruyor. Evet bu ve KOMMO-DOR ABİ sayfasını TUNÇ DİNDAŞ hazırlıyor.Tabii ki her konuda sorularım banagönderebilirsin.Bu aylık da bu kadar. Gelecek ay tekrarbu komik sayfada buluşmak üzere hoşçakalın.Bol virüslü günler dilerim. Mektuplarınızıbekliyorum.KOMMODOR ABİ! HER ZAMAN DERT DİNLEYECEK!DERTLER DİNLENİYOR! SORUNLAR DİKKATLE ÇÖZÜMLENİYOR. DAHA NEİSTİYORSUNUZ? KOMİKAMANIA SAYFANIZ İSTE KARŞINIZDA. HAYDİ ZAMANGEÇİRMEYİN, BURAYI OKUYUN!Bu ay size kızgınım! Hem de çok. Meğerse koynumda boğa yılanıbeslemişim. Geçen ay açıklanan anket sonuçlarında rezil oldum!KOMMODOR ABI tarikatına ne oldu? Bunca mürit varkenniye beğenilmeyen sayfalar arasına girdik? Lanetler gönderirim!Hiyoooo! Kine kin! Shaka khan!Neyse fazla kızmamalıyım. Mektuplarınızı cevaplamalıyım.Hem de son hız olarak. İlk mektup İstanbul'dan CUMALİ KA-LIN. Çılgın okur bize karete yaparkene çekilen resmini de yollamış.Hemen mektubuna geçelim, neler yapıyormuş öğrenelim.* Sevgili Kommodorcuğum:Allah senden razı olsun. Allah seni basımızdan eksik etmesin.Abiciğim böyle bir köşe açtığın için beni ne kadar mutlu ettiğinianlatamam. (KOMMODOR ABI notu: Herkes böyle düşünmüyor!)ma! Abi be HELP MEEE! sorun mu istersin bende, stres mi istersinbende. Bu bağlamdan yola çıkarak sana yazmaya karar verdim.SORUN VAN: Ahicim ben birazcık sinirliyimdir. Bana yamukyapan bilgisayarı vururum (Bundan önceki 45 bilgisayarı vurduğumgibi...). Bundan nasıl kurtula-bilirim? Sakın sen de yamukyapma.SORUN 1 + 1: Naykkabıma bir çeçe sineği kondu. Neyapabilirim?SORUN THREE: Michael Jackson ve İbrahim Tatlısesin beraberşarkı söyleyecekleri doğru mu?SORUN 4: Affına sığınarak soruyorum. Abicim senin bahamKOMMODOR BABA mı oluyor?Eyyah kızlar dışarıda ağaç oldu. Ben onları sularken sen de birBu sıcakta bilgisayarı açacaksın, programı yükleyeceksin,printeri açacaksın, kağıdı yerleştireceksin demedim ve bu bütünİni yorucu işleri yaptım. Bir de bütün bunları yazdım. Kıymetimitul. M eyse seninle uzun uzun sohbet yapmak isterdim ama dışarıdakızlar beklediği için fazla uzatmıyorum. Kuru fasulyeme bak-AMIGA DÜNYASI 98


zahmet ŞU sorulara cevap ver. Ellerin derigörmesin Optüm seni. Ara beni!!!CUM ALİ KALIN - 1STNot: Bana yamuk yapan bilgisayarlarane yaptığıma dair bir kanıl yolluyorum.Bu "resim bana guru halası veren bir<strong>Amiga</strong>'ya aittir.- Dertli ve sorunlu okur CUMALI.İlk gazlayıcı lafların için teşekkürler.Yazın sıcağında o zor işler için çok yorulmuşsundur.Umarım şu anda rahat rahatbu mektubu okuyorsundur. İşte stresleriniçin cevaplar.CEVAP KARAVAN: Yavrucuğum resimdegörüldüğü gibi bilgisayarına yaptığınhareket, dokuz kusurlu hareketten birisidir.Resimde bilgisayarına üstten birhareket yapıyorsun. Bilgisayarın üsttenkorumasızdır. Bu şekilde faul yapıyor oluyorsun.Bu ara dikat el son yapılan bilgisayarlaroldukça dayı. Böyle her önünegelen bilgisayarı döversen, bir gün sen dayakyersin. Nostalji siyah beyaz resminiçti teşekkürler.CEVAP 3-1: Allah! Dikkat! Yine ucuzatlatmışsın. Eğer Naykkabına ĞEĞE böceğikonsaydı, karpuzu yerdin. Yani ayvayıyerdin. Eee ikisi de meyve yaa. Naykkabınıngüzelleşmesi için naykkabına bolbol ŞEŞE böceği kondur. Takma kafana!Takıl kapana.CEVAP ÜÇ!: Yoo! seni kandırmışlar!Nihohohohoha!CEVAP 4: Allah Allah! Nereden buluyorsunuzböyle soruları' yaa! Sizler içinhazırladığım hikayemi şimdi açıklama zorunluluğundabırakım beni. Bu hikayeyiKOMMODOR ABİ HİKAYESİ'nde okuyabilirsiniz.Yakında çıkabilir, ona görehaa!Evel işte yeni mektuplarını bekliyorum.Okey mi? Hoşçakalın CUMALI KAUN.Bilinmeyen bir yerden yazan ÇağdaşKalafat'ın bir çok sorusu daha önce cevaplanmışbirkaç soruya benzediği içinmektubunu tam yayınlamıyorum, İştemektubundan birkaç soru ve cevaplar.- Trackball ile Basketball oynayabilirmiyim?CEVAP: Hayır oynayamazsın. Trackballile sadece traktör kullanabilirsin. Amadikkatli ol, bu iş oldukça zordur ona göre.OK?- Modulator ile Terminatör"ün bir akrabalığıvar mı?CEVAP: Tabii ki var. Hala çocuklarıolan MODULATOR ve TERMINATORçok şamata iki delikanlıdır, TERMINA-TOR artist olmadan önce, TER'lik fabri :kasında çalışıyormuş. Şimdi TERLİKSİHAV YANLARI GELİŞTİRİP TOPLUMAKAZANDIRMA kurumuna yardım içinçalışıyor.Ayrıca İstanbul'dan bana yazarak disketkolleksiyonu görmek isteyen TÜLİN'eküçük bir not yazayım.- Dertli yavrum TÜLİN. Bu dertlerinbeni oldukça üzdü ama mektubu basamıyorum.Ya sorunlar dolu mektuplarını yada Telefon numaranı bekliyorum. Hadiyedik, iyi kafa geçiyosunuz!Yeni mektuplarınızı merakla bekliyorum.Bana yazmayı unutmayın. Her türlümektubunuzu, biİimum çılgınlıklarınızı,resimlerinizi ve uçukluklarınızı bekliyorum.AMIGA DÜNYASI 99


F. Kağan Gür kaynakMerhabalar. Bir yazı, normal olarak giriş, gelişmeve sonuç bölümlerinden oluşmalıdır. Ne var ki bu ayköşemiz, bu köşeyi yazmak ne zor, af dileme ve asılyazı kısımlarından oluşuyorEvet efendim yazıyı hazırlamak zor. Bir konuyumümkünse bir ayda yazıp bitirmemiz gerekiyor. Buda her ay yani bir konu bulma zorunluluğu getiriyor.Konu anlatılıyor, bir de örnek verilmesi gerekiyor. Ancakbu örneğin <strong>Amiga</strong> Basic'te çalışması şart, öylefazla da uzun olmamalı (Yoksa hayat boyu o programıkimse okuyup yazmaz.) En önemlisi çalışmalı. Sözüburaya kadar uzatmamın sebebi bu. <strong>Amiga</strong> Basic,Microsoft firması tarafından <strong>Amiga</strong>'ya uyarlanmış birBasic. Korkarım fazla başarılı olamamışlar. <strong>Amiga</strong> lieuğraşan bir ekip tarafından yazılmamış olması, buprogramın kullanışsız olmasının temel sebeplerindenbiri. Yavaş, kullanışsız olması o kadar önemli değil,ancak bazen insanı yan yolda da bırakabiliyor (Aynışey PC Basic'lerinde de sözkonusu). Düşünün herşeyitasarlıyor, hesaplıyorsunuz, el kitabından fonksiyonlarınnasıl kullanılacaklarını bulup programı hazırlıyorsunuz,o da ne, program isteneni yapmıyor!! Elbetteilk olarak programda kendi hatalarınızı aramakdurumundasınız. Ancak buna rağmen çalışmayanprogramlar olacaktır. Bu durumda ne yapmalı. Sizeen temiz çözümü önereyim (İnsan ruh sağlığı açısından);bu programı bir süre unutmak. Bir zaman sonrayeniden, ama başka bir teknikle aynı program üzerindeçalışmaya başlarsınız.Aslında size bu ay sevimli bir oyunum olacaktı, ancak(ancağı mancağı yok işte, beceremedik) yukarıdabelirttiğim sendroma düştüm. Diyeceksiniz ki, bu kadarkötüledin bu dili, niye bu dille ilgili örnekveriyorsun? Çünkü Basic, gerçekten de insanı programcılığaalıştıran en basit dil. Göstermek istiyorum kibu kadar basit ve yavaş bir dille bile oldukça sevimlive kullanışlı işler çıkarabiliriz.Her ne ise, artık yazımızın harbi kısmına başlayabiliriz.Madem bu ay oyun yazmayacağız, başka bir konuarama girişimlerine başladım. Daha önce de bazıalıntılar yaptığım Amir R. Amir'in Profesyoneller içinBasic (Oriinali Almanca) kitabından ilginç bir programörneği buldum. Bu ay amiga İle ses yapacağız. Hemenüzülmeyin lütfen. Sound emri ile fazla ilgilenmeyeceğiz.Biz daha çok Soundtracker, Noıstracker gibiprogramların kullandığı örneklenmiş sesleri kullanacağız.Sadece kullanmakla kalmayıp, bu işlerin neyim,nasılımda inceleyeceğiz. Umarım herkes mutludur.İşin sıkıcı fizik kısmı şu: Ses aslında bir titreşimdenibarettir. Bir titreşimin ses açısından önemli iki parametresivardır. Bunlardan ilki genliktir. Salınım'ınyüksekliği diyebileceğimiz bu değer, sesin volurnünübelirler (yani sesin ne kadar sesli olduğunu), ikinciparametre ise frekans adını alır ve saniyede ojuşantitreşim sayısına eşittir, birimi ise Hertz'tir (Hz). insankulağı 20 ila 20.000 Hertz arasındaki titreşimleri sesolarak algılayabilir. Kısaca ses dediğimiz, bu 20 İla20.000 Hz arasındaki titreşimlerden İbarettir. Peki bizimsevgili bilgisayarımız sesi nasıl üretebilir? <strong>Amiga</strong>ses çıkışında örneklenmiş sesler kullanır. Örneklemekdemek, bir sesin genliğini belirli aralıklarla kaydetmekdemektir. Eğer siz bu örneklenen sesi aynı hızla geriverirseniz ve yeteri kadar sıklıkla örnekler almışsanız,orjinal sese çok yakın sesler elde edersiniz. <strong>Amiga</strong> buörnek ses değerleri için 8 bit kullanır. Yani bir andakiörnek ses değeri 0 ila <strong>25</strong>5 arası bir değer alır (MeselaCompact diskler 16 bit ile çalışırlar ve her örnekleri 0ila 65535 arasında bir değer alır, dolayısı ile ses kalitesiçok daha iyi olur.). Şimdi basit bir aritmetik kullanalım.Diyelim ki saniyede 10000 örnek almak istiyoruz.10 saniyelik bir kayıt için 100 Kbyte a yakın hafızagerekir. Örnek sayısı düşerse, bu defa sesin anlaşılırlığıkaybolur. Peki bu 10000 örnek/sn'lik sesi bizdaha yavaş çalarsak, yavaşlatılmış plak gibi ses baslaşır.Hızlandırırsak da fare sesi gibi incelir.Ne diyeyim helal olsun, bayağı bir teori kazandınız.Arlık ses olayı nedir biliyor sayılırız. Gelelim biraz neyapabileceklerimize Ses örneklemek bizim konumuzdeğil. Eğer bir Sound Sampler'ınız varsa, istediğinizher sesi alabilirsiniz; şayet yoksa, piyasada bol miktardaörneklenmiş ses mevcut, bunları kullanabilirsiniz.Mutlaka duyanlarınız olmuştur, <strong>Amiga</strong>'nın enönemli yapı taşları özel olarak geliştirilen entegreleridir.Agnus, Denişe ve Paula adı altındaki bu üç temelentegre <strong>Amiga</strong>'nın başarısında büyük pay sahibidir.Bu üçlü'nün yaptığı en önemli olay, 68000'den bağımsızolarak hafızaya erişebilmek (DMA, Direct MemoryAccess) ve ses, grafik, disket çıkışlarını kontrol etmektir.Ne var ki bu entegreler, hafızanın her yerinedoğrudan ulaşamazlar. Ancak Chip Memory adı verilenbölge içinde hareket edebilirler. Bu üç entegreyene yapacaklarım söylemek mümkün. Bunların çalışmalarınıkontrol eden bir hafıza bölgesi var. Bu sabithafıza bölgesine Poke yardımı ile bazı emirler yazmakolası (Daha önce de belirtmiştim, <strong>Amiga</strong>'da $4dışındaki adresleri sabit kabul etmek YANLIŞTIR!. Buyaptığımız YANLIŞ, ancak çalıştığı sürece meseleyokl). Bakalım bizlere ses için neler lazım ?1. Chip RAM'da bulunan ve sesi oluşturan byte dizisi2. Bu dizinin ne uzunlukta olduğu3. Bu sesin volumünün değeri (Kısık sesli, son ses)4. Bu dizinin ne hızla çalınacağı.Bu kadar basit Yapmamız gerekenleri de özetleyelim:1. Disketten veya RAM:'dan ses datasını yüklememizlazım. Bu datayı muhakkak Chip RAM'a kopyalamalıyızvekopyaladığımız yerin başını bilmeliyiz.2. Yüklenen ses datasının uzunluğunu öğrenmeliyiz.3. Sesi hangi hız ve volümde çalacağımızı belirtmeliyiz.4. Tüm bu bilgileri Kontrol register'larına yüklemellve sonra sesi çaldırtmalıyız.Artık işi teoriden çıkarıp yavaş yavaş pratiğe dökmezamanı geldi, ilk ihtiyacınız olan DMA Register'ları veadresleri olacaktır. <strong>Amiga</strong>'nın 4 adet ses kanalı olduğundan,tüm register'lardan dörder adet mevcuttur. Bu sayededört farklı sesi farklı özelliklerle çalmak mümkün.AUDxLCH : x numaralı ses kanalına gönderilecekdatanın başlangıç adresi buraya LONG olarak (PO-KELemrl ile) yazılmalı:AUDxLEN : x numaralı kanalda çalınan sesin uzunluğu.WORD olarak WORD cinsinden yazılmalıdır. Bildiğinizgibi iki byte bir word edecektir, dolayısı İle dosyauzunluğunun yarısı bu değeri size verir. Dikkatederseniz, buraya uzunluk WORD olarak girilecektir.Bu yüzden bir kanaldan çalabileceğiniz en uzun ses,131070 byte'çık olacaktır. Bu uzunlukta ses sizi tatminetmeli, yok yetmediyse bunu değiştirmenin yolu var,ancak konu dışına taşmadan bu kaçları İle yetinelim.AUDxVOL : x numaralı kanalın ses yükseklik (Volüm)değeri. Bu değer 0 ile 64 arasında bir sayı olmalı veWORD olarak (POKEW ile) yazılmalıdır. 0 ile sesin duyulmamasını64 ile son ses çıkmasını sağlayabilirsiniz.AUDxPER : x numaralı kanaldaki sesin çalınma hızınıbelirler, maalesef burada Hz cinsinden hızı belirlemekmümkün değil. Bu sayı WORD olarak girilmeli,dolayısıyla teorik maksimum 65535, ancak 1000 değerineredeyse her sample için çok yavaş ve 1 değeride çok hızlı kaçıyor, kısacası bu sayıyı 1 ile 1000 arasındatutmalısınız.DMACON: Bu register'a yazarak istenen ses kanalımaçıp kapatmak mümkün. Buraya verilen değerler1 0 numaralı kanalı kapa 32770 0 numaralı kanalı aç1 1 numaralı kanalı kapa 32770 1 numaralı kanalı aç4 2 numara ı kana ı kapa 32770 2 numaralı kanalı aç8 3 numaralı kanalı kapa 32770 3 numaralı kanalı açDMACON'un adresi ise HEX DFF000 veya Türkçe14676118 (14 676 118). Buraya da POKEW komutuile erişeceğiz. 0 numaralı kanalı açabilmek İçin, PO-KEW 14676118&.32769& ve sonra yeterince dinlediktensonra POKEW 14676118&.1 ile de kanalı kapayacağız.Belirtmeme gerek yok bu emri kullanmadanönce diğer register'larda mantıklı değerler olmasışart. işte öbür register'ların tam listesiADI HEX ADRES Decimal AdresAUD0LCH DFF0A0 14676128AUD1LCH DFF0B0 14676144AUD2LCH DFF0C0 14676160AU D3LCH DFF0D0 14676176


AUDOLEN DFF0A4 14676132AUD1LEN DFFOB4 14676148AUD2LEN DFF0C4 14676164AUD3LEN DFF0D4 14676180AUDOVOL DFF0A8 14676136AUDI VOL DFF0B8 14676152AUD2VOL DFF0C8 14676168AUD3VOL DFF0D8 14676184AUDOPER DFF0A6 14676134AUD1PEH DFF0B6 14676150AUD2PER DFF0C6 14676166AUD3PER DFF0D6 14676182Not olarak belirteyim, bu sayıların hepsini elle yazdım,ancak çifter çifter yazıldıkları ve aralarında sıkıilişki olduğundan, olası hataları yok edebilirsiniz.Artık en büyük insan sizsiniz, rahatça istenen birsesi çalabilirsiniz. Yok hemen acele etmeyin, bir ikiufak sorunumuz var. Bunların ilki. sesi hafızaya yüklemek.Aklınıza gelebilecek en basit çözüm OPEN liedosyayı açıp byte byte okuyup hafızaya kopyalamakolacaktır. Ne var ki DIM ile açabileceğiniz hafıza,CHIP MEMORY olmayabilecektir. Dolayısı ile kendinizebelirli bir uzunlukta CHIP hafıza ayırmak zorundasınız.Takıldık mı, hayır ancak Library kullanmak zorundayız.Madem Library kullanmaya başladık devamda edebiliriz ve Librarylerin OPEN ve READ fonksiyonlarınıkullanabiliriz (Basic'in kendi OPEN veREAD fonksiyonu ile karışmasın diye bu fonksiyonlarXOPEN ve XREAD olarak adlandırılacak). Libraryfonksiyonlarına ilişkin genel sorunlara örneğin arkasındandeğineceğim.DECLARE FUNCTION AllocRemember& LIBRARYDECLARE FUNCTION xOpen& LIBRARYDECLARE FUNCTION xRead& LIBRARYLIBRARY "dh1 :user/baslc/bmaps/dos.library"LIBRARY "dh1 :user/basic/bmaps/intuiIion.llbrary"acIS a "dhl :music/instruments/guitso!o"OPEN ad$ FOR INPUT AS 1boy$ = LOF(1)CLOSE 1RAMtipl =: 2 * 655358&Remembers = 0RememberKey& = VARPTR (Remember&)Mem& = AllocRemember (RememberKeyS.boyS.RAMtipi)IF Mem&=0 THEN FreeRemember&RememberKey,-1 :ENDHandle& = xOpenS (SADD(ad$),1005)IF Handle& = 0 then sonLength& = xRead& (Hand!e&,Mem&,boy&)xClose& Handle&POKEL 14676128S,Mem& :REM Datanın yeriPOKEW 14676132S,boy&/2 :REM Word olarak uzunlukPOKEW 14676136S,64 .REM Son sesPOKEW 14676134S,<strong>25</strong>0 :REM Çalış hızıPOKEW 14676118S.32769S : REM Artık ses varWHILE INKEYS ="" : WENDREM buralarda istediğiniz değişikliği yapın !!!!son:POKEW 14676118S,1 : REM Yeter artıkFreeRı>member&,RememberKey&,-1LIBRARY CLOSEENDEvel, ben yazabildiğime göre. siz de haydi haydiyazabilirsiniz. Ses konusundaki kontrol sizi hiç şaşırtmamışolmalı. DMA çalışırken ses sürekli tekraredecektir Bu arada istediğiniz değişikliği yapabilmeşansına sahipsiniz. Mesela Mouse ile çalış hızınıayarlanabilir yapabilirsiniz. Kanallar arası parametrelerde16 (ark olduğunu düşünerek kolayca lüm kanallarıçalan programlar geliştirebilirsiniz. Mesela kanalçalış hızı kanal (0..3) olmak üzere:POKEW 14676134 + kanal*16,hızile ayarlanabilir. Aynı zamanda tüm ses hazır hafıza;da iken bu sesin neye benzediğini görebilmek içinbunu ekrana başarabilirsiniz. Hatta basit bir editör bitle tasarlayabilirsiniz.Programın en başında dosya uzunluğunu öğrenebilmekiçin sesi bir dosya gibi açıyor ve LOF fonksi-Sonu ile uzunluğunu öğreniyoruz. Daha sonra AlloctemeberLibrary fonksiyonu ile kendimize CHIP hafi-'za ayırıyoruz. Daha sonra ses Chip RAM'a dos librarykomutlarınca kopyalanıyor. Bu bölüm orjinal örnekteolduğu için aynen aldım. İsterseniz dosyadanteker teker okuyup POKE emri ile Mem& adını alanhafızaya sırayla yazabilirsiniz. Ancak örnekteki çözümhem pratik, hem de oldukça hızlı. Sonra ise birazönce üzerinde durduğumuz DMA kontrol register'larıgeliyor.Daha önceki bazı örnek programlarda da Librarykullanmıştım. Bunun ne gibi sorunlar yarttığının farkındayım,ancak iyi birşeyler yapabilmek için bazı fedakarlıklargerekiyor. Bu Library komutlarını bir kerekullanmaya alışınca, size getirdiği rahatlıktan son derecemutlu olacaksınız, bunun yanısıra başka bir dileuyum sağlamanız kolaylaşacak, Herşeyden önemlisidaha Önceden yapılamayacağını düşündüğünüz birçokşeyi yapabilme şansı bulabileceksiniz. Bir keredaha bu library kullanımı için gereken bmap dosyalarınıanlatıyorum:Basic library'lerle iletişim kurmak için bazı ara dosyalaragerek duyuyor. Bu dosyalara bmap dosyalarıdeniyor ve sonlan .bmap ile bitiyor. Örneğin verilenprogramda dh1:user/basic/bmaps directory'sinde (bubenim bilgisayarım için geçerli) dos library'sine aitdos.bmap isimli bir dosya bulunuyor. Ancak programıyazarken LIBRARY emrinin içine "...dos.library" şeklindebelirtiliyor. Bence de kullanım saçma, ancakMicrosoft öyle öngörmüş, ne yapabilirim. Peki bubmap dosyalarını nereden bulabilirsiniz?, Çok basit,<strong>Amiga</strong>'yı aldığınız zaman size iki adet disket verilecektir.Bunlardan ilki Workbench ikincisi iseBasic/Extras disketidir. Bu ikinci Basic/Extras disketininBasicDemos isimli bir directory'ı içinde bu bmapdosyalarından en önemlileri mevcuttur. Olmasa bilebu directory içinde mutlaka ConvertFD isimli bir programbulunur. Bu program ile bmap dosyaları oluşturulabilir.ConvertFD programı, FD formatındaki dosyalarıkullanılabilir bmap dosyalarına çevirecektir, FD dosyalarınıyine bu diskette FD1.3 directorysinde (veyabenzer bir directory'de) bulmanız mümkün. Bunlararağmen yine dergi ile aldığınız PD disketlerine en yakınzamanda bu dosyaları eklemeye çalışacağım söz(Yine sorun çıkarsa her zaman dergiyi arayıp, not bırakabilirsiniz!!!).Son olarak yine biraz ses üzerinde durmak istiyorum.Eğer programı çalıştırırsanız göreceksiniz, sessürekli çalınacaktır eğer örneklenen ses bir enstrümansabu pek hoş olmayacaktır, ancak bir htm veyabir ölçü melodi tam olarak örneklenebilir. Bu sürekliçalındığında son derece güzel sonuç verir. MeselaPorts of Calim en başında isim girerken çıkan müzik,bu türde hazırlanmıştır Sadece bir nota çalabilmekiçin sesin nerede bittiğini beklemek ve durdurmak gerekir.Ne var ki bu tür iyi bir zamanlama yapabilmekiçin Basic yetersiz kalmaktadır. Uğraşarak belirli sesleriçin tatmin edici sonuçlar verecek olan bir iki yöntembulamanız olası. Kendinize bir editör yaparak kısasample'ları kendinizde oluşturabilirsiniz. Sadeceses şekillerini görebilmek için ekrana bastırmakta oldukçabasit ve etkili bir fikir. Hele bir sampleriniz varsa,kendinize basit bir ses işleme programı bile tasarlayabilirsiniz.Son olarak bazı ses formatlarına değinmekistiyorum. Programımız, RAW adı verilen ve sadeceses datasından oluşan sesleri çalar. Aslında IFFstandardında bir örneklenmiş ses standardı mevcuttur.8SVX isimli bu standarttaki sesleri, SONIX türüprogramlar kullanır Bu formatı DEVICES & AUTO-DOCS (l-63)'te bulabilirsiniz.Yazılarımın işinize yaradığını ümit ediyorum (Heyyburayı okuyan vaaaaar mı ?????), bir dahaki seferedek herkese başarılar ve mutluluklar.


AMIGA DÜNYASI'NDA YAYINLANAN PROGRAMLARÇ İ Z İ M - GRAFİK VE ANİMASYONPROGRAMLARI:UTILITYLER VE YARDIMCIPROGRAMLAR:-DELUXE PAINT II1-4. SAYILAR -A-MAX2. SAYI- DELUXE PAINT IV 16. SAYI - DISKMASTER 2. SAYI- BUTCHER PAINT 5-6. SAYILAR - 3D EDIT 2. SAYI- PHOTON PAINT 9-11. SAYILAR - X-COPY III 4. SAYIDIGI PAINT III12-14. SAYILAR - X-COPY PROFESSIONAL 9. SAYI-VISTA14. SAYI - TMFX EDITOR 5-7. SAYILAR- SPECTRA COLOR 16-19. SAYILAR -LABELPRINT5. SAYİ- VIDEO SCAPE 3D 3-4. SAYILAR - THE DIRECTOR 6. SAYI- FANTAVISION 4. SAYI - IFF CONVERTER 7. SAYI- MOVIE SETTER 4. SAYI - DOSMANAGER 8. SAYI- LIGHT CAMERA ACTION 5. SAYI - FRAXION RIPPER 8. SAYI- PIXMATE 8. SAYI - SMART DISK 8. SAYI- SCULPT ANIMATE 4D 9-15. SAYILAR - POWER PACKER 9. SAYİ- DISNEY ANIMATION 11-12. SAYILAR - CYGNUS EDITOR 9. SAYI-DELUXE VIDEO V 1.0 13-15. SAYILAR - NEWZAP 9. SAYI-TURBO SILVER16-19. SAYILAR -3RD DAY10, SAYI-DRAW 200019. SAYI - GRAPHIC SEARCHER V 1.4 10. SAYIMÜZİK PROGRAMLARI:-DIGI-VIEW10. SAYI-PIXEL 3D11. SAYI- NOISE TRACKER 2-14. SAYILAR -A-MON11. SAYİ- AUDIO MASTER II 3. SAYI - MASTER VIRUSKlLLER 11 SAYI- AUDIO MASTER III 9. SAYI -DIEDII. SAYI- SAUND TRACKER 3. SAYI - RED SECTOR D. M. 12-13. SAYILAR- PRO-MIDI STUDIO . 4-6. SAYILAR - DEFJAM PACKER 13. SAYI- OKTALIZER 8. SAYI - DISK MON 14. SAYI-SONIX10. SAYİ -GFA BASIC14. SAYI-JAM CRACKER11. SAYI - RAINBOW WRITER 14. SAYI- MASTER OF NOISE 12. SAYİ - FUNCTION ANALYSER 14. SAYI- FUTURE COMPOZER 13. SAYI -FONT DESIGN15. SAYI- PROTRACKER 15. SAYI - DIRECTORY OPUS 15. SAYİ-MUSIC-X16-18. SAYILAR - IKON EDİTÖRLER 15. SAYI-DR.T COPYIST19. SAYİ - HOME TITLER 17. SAYI-SCREEN-X17. SAYIMASA ÜSTÜ YAYINCILIK PROGRAMLARI: -DMOUSE17. SAYI-PROWRITEI. SAYI - READ-WRITE ERRORLAR 17. SAYI- MIAMIGA FILE ID 4-5. SAYILAR - SCENE-GENERATOR 18. SAYI- PROFESSIONAL PAGE 6-9. SAYILAR - MULTI-RIPPER 18. SAYI- PROFESSIONAL DRAW 6. SAYI - MASTER SEKA 18. SAYI- PAGE SETTER 8. SAYI -FULLVIEW18. SAYI- PAGE STREAM 10-12. SAYILAR -TRACK WRITE18. SAYI-EXCELLENCE10. SAYİSÜREKLİ YAZILAR:- WORKBENCH'I TANIYALIMİŞ PROGRAMLARİ :- DOS KOMUTLARI- SUPERBASE PROF. 1-14. SAYILAR - BASIC DİLİ VE PROGRAM DÖKÜMÜ- PROF. VIP (LOTUS) 1 -3. SAYILAR - C DİLİ- ASSEMBLER DİLİDEVRE DİZAYNI PROGRAMLARI - AMIGA SALATASI (OYUN İP UÇLARI)- DEVRE DİZAYNI 12. SAYI- AMOS CREATOR- NEWIO V3.0 12. SAYI- HARDWARE DERSANESİ-LOGIC WORKS13. SAYI- OYUN AÇIKLAMALARIEKSİK SAYILARINIZI AMIGA BAYİLERİNDEN VEYA ADRESİMİZDEN TEMİN EDEBİLİRSİN!:


Sonsöz:Bir zamanlar çocuklarımın amigada oyunlar oynadığı dönemde oyunların açıklamalarınıel altında tutmak için başlamış olduğum projeye zaman içinde programların daha dagelişmesiyle devam kararı verdim. Örnek olarak Total <strong>Amiga</strong> PDF’leri görülebilir.<strong>Dergi</strong>ler taranırken elimde editlenebilir doküman olması ve az yer tutması için, çünküjpeg resimlerde sayfa renklerindeki gri tonlamalar dahi byte’ler bazında dosyayı büyüttüğü içinsade renkli beyaz sayfa elde etme amacıyla: Ayrıca sonradan PDF Maker veya OCRprogramları yardımıyla kolayca text dosyasına çevrilebilir.1- 300-400 dpi renkli taranıp OCR (Fine Reader 8) ile Word’e aktarılmış.2- İmla hataları da giderilerek, resimler düzenlenmiş,3- Word üzerinden Acrobat ile PDF ye dönüştürülüp sayfalar sonradan birleştirilmiştir.4- Reklamlar atlanmıştır. Fazla yer tuttuklarından.5- Bazı sayfaların yazıları üzerinde resim olması nedeniyle yeniden yazılmıştır.Yararlı olması dileğiyle.haydar_abi

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!