12.07.2015 Views

i İÇİNDEKİLER Sayfa İÇİNDEKİLER - Süleyman Demirel Üniversitesi

i İÇİNDEKİLER Sayfa İÇİNDEKİLER - Süleyman Demirel Üniversitesi

i İÇİNDEKİLER Sayfa İÇİNDEKİLER - Süleyman Demirel Üniversitesi

SHOW MORE
SHOW LESS

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

İÇİNDEKİLER<strong>Sayfa</strong>İÇİNDEKİLER ......................................................................................................... iÖZET ..................................................................................................................... iiiABSTRACT ........................................................................................................... ivTEŞEKKÜR………………………………………………………...……………..….vŞEKİLLER DİZİNİ ................................................................................................ viÇİZELGELER DİZİNİ…………………………………………….………………..vii1. GİRİŞ .................................................................................................................. 12. KAYNAK ÖZETLERİ ........................................................................................ 32.1. Eğirdir Gölü ve Çevresel Önemi ..................................................................... 32.1.1. Eğirdir Gölü’nün korunması ve ilgili yönetmelik ............................................ 32.2. Görüntü İşleme ve SPOT Uydusu ................................................................... 62.3. Arazi Kullanım Türlerinin Belirlenmesinde Uydu Verilerinin Önemi .............. 72.4. CORINE Yöntemi .........................................................................................102.4.1. CORINE yönteminin önemi ...........................................................................102.4.2. CORINE programının amacı ..........................................................................122.4.3. CORINE projesinin kullanım alanları ve CORINE yeryüzü örtü tipleri ..........143. MATERYAL VE YÖNTEM ..............................................................................183.1. Materyal ........................................................................................................183.1.1. Çalışma alanına ait bilgiler .............................................................................183.1.1.1.Konum…………………………..…………………………………………..183.1.1.2.İklim…………………………………………..……………………………..193.1.1.3.Jeoloji………………………………………..……………………………....203.2. Temel Veriler ................................................................................................203.2.1. Uydu verileri..................................................................................................203.2.2. Topoğrafik haritalar .......................................................................................213.2.3. Toprak haritası ...............................................................................................223.3. Yöntem ..........................................................................................................233.3.1. Veri girişi ......................................................................................................243.3.2. Sayısal topoğrafik harita ................................................................................24i


3.3.3. Sayısal toprak haritası ....................................................................................243.3.4. Mera haritası ..................................................................................................253.3.5. Arazi kullanım haritası ...................................................................................253.3.6. Test alanlarının belirlenmesi ..........................................................................273.3.7. Veri değerlendirme ........................................................................................303.3.8. Verilerin ve veri tabanının birleştirilmesi .......................................................313.3.9. Veriyi koruma bantlarına göre kesme .............................................................324. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMA ..................................................344.1.CORINE Arazi Kullanım Haritası ve Dağılımı ..................................................354.1.1. CORINE arazi kullanım haritası ....................................................................354.1.2. Arazi kullanım dağılımı .................................................................................374.2.Koruma Bantlarına Göre CORINE Haritası ve Dağılımı ....................................404.2.1. Mutlak koruma bandı CORINE haritası .........................................................404.2.2. Mutlak koruma bandı arazi kullanım dağılımı ................................................424.2.3. Kısa mesafe koruma bandı CORINE haritası .................................................434.2.4. Kısa mesafe koruma bandı arazi kullanım dağılımı ........................................454.2.5. Orta mesafe koruma bandı CORINE haritası ..................................................474.2.6. Orta mesafe koruma bandı arazi dağılımı .......................................................494.2.7. Uzun mesafe koruma bandı CORINE haritası ................................................504.2.8. Uzun mesafe koruma bandı arazi dağılımı......................................................524.2.9. CORINE arazi kullanım ve CORINE 2006 haritası ........................................534.2.10. CORINE 2006 haritası ile karşılaştırılması ................................................555. SONUÇ ..............................................................................................................576. KAYNAKLAR ..................................................................................................59ÖZGEÇMİŞ…………………………………………………………………………62EKLER…………………………………………………………………………...….63ii


ÖZETYüksek Lisans TeziEĞİRDİR GÖLÜNÜ ÇEVRELEYEN ARAZİLERİN CORINE YÖNTEMİNEGÖRE ARAZİ KULLANIM SINIFLAMASIMehmet GENÇERSüleyman <strong>Demirel</strong> ÜniversitesiFen Bilimleri EnstitüsüToprak Bilmi ve Bitki Besleme Anabilim DalıDanışman: Prof.Dr. Mesut AKGÜLTez çalışması, Eğirdir Gölünün korunmasına yönelik çalışmalarda kullanılmak üzere“Göl Çevresi Koruma Bantları” için CORINE metoduna göre arazi kullanımharitasının hazırlanması amacıyla yapılmıştır.Çalışma alanına ait SPOT-4 uydu verisi supervised sınıflama yöntemine göresınıflandırılmış, sınıfların arazi kontrolleri yapılmış, daha önce hazırlanmış çeşitliharitalarla karşılaştırılmış ve doğruluk değerlendirilmesi yapılmıştır. Çalışma ile gölüçevreleyen her bir koruma bandı için 1/25000 ölçekte CORINE Arazi Kullanımharitası oluşturulmuştur.Çalışma sonucunda Sklerofil Bitki Örtüsü arazi kullanım türünün en fazla alana sahipolduğu, maden çıkarım sahaları arazi kullanım türünün ise az alana sahip olduğubelirlenmiştir. Kesikli ve sürekli şehir yapıları arazi kullanım türünün iseyönetmeliklerde öngörülenin aksine fazla olduğu belirlenmiştir.Bu sonuçlar ışığında “Göl Çevresi Koruma Bantları” için hazırlanan CORINE AraziKullanım Haritasının ihtiyaca cevap verebilecek detayda olduğuna karar verilmiştir.Anahtar Kelimeler: Eğirdir Gölü, CORINE arazi kullanım haritası, uzaktanalgılama (UA), SPOT-4, coğrafi bilgi sistemleri (CBS).2011, 61 sayfaiii


ABSTRACTM.Sc. ThesisLAND USE CLASSIFICATION OF THE LANDS SURROUNDING THEEGIRDIR LAKE BY CORINE METHOD.Mehmet GENÇERSüleyman <strong>Demirel</strong> UniversityGraduate School of Applied and Natural SciencesSoil Science and Plant Nutrition DepartmentSupervisor: Prof. Dr. Mesut AKGÜLThis assignment has been written to protect the Eğirdir Lake by using the Corinemethod. The main goal is according to Corine method is using landing mapspreparation for ‘‘ Around Lake Protection Tapes”.According to working area SPOT-4 satellite datas supervised classification approachhas been used to labelling and categories of land control has been done. Also mapshave been matched with the canned maps and validity evaluation has been done. Inthis study to make a protection zone for surrounding the lake a Corine land use maphas been developed with the scale 1/2500 .As a result of this study ,maximum land use was determined as a sclerophllous floraand minumun land use was established as a mineral extraction sites in regionstudied.Type of land use,continuous and discontinuous urban structured has beenestablished more higher than in contrast to regulation of predicted.In the light of this result Corine land use map which is used for “Around LakeProtection Tapes” has been decided since it has enough detail to response the needed.Key words : Egirdir Lake , CORINE Land Use Map , Remote Sensing , SPOT-4 ,Geographic Information System(GIS).2011, 61 pagesiv


TEŞEKKÜRBu tez çalışmamda en başından sonuna kadar beni yönlendiren, destekleyen, değerlihocam Doç.Dr. Levent BAŞAYİĞİT’e, karşılaştığım zorlukları bilgi ve tecrübesi ileaşmamda yön gösteren değerli danışman hocam Prof. Dr. Mesut AKGÜL’e ve arazive büro çalışmalarında desteğini sunan Arş.Gör. Mert DEDEOĞLU’nateşekkürlerimi sunarım.2209-YL-10 No’lu proje ile Tezimi maddi olarak destekleyen Süleyman <strong>Demirel</strong>Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Yönetim Birimi Başkanlığı’na teşekkürederim.Tezimin her aşamasında bana desteğini gösteren aileme sonsuz sevgi ve saygılarımısunarım.Mehmet GENÇERISPARTA, 2011v


ŞEKİLLER DİZİNİŞekil 2.1. DSİ 18. bölge müdürlüğü içme ve kullanma suyu baraj ve göl korumaalanları ..................................................................................................... 4Şekil 2.2. CORINE arazi örtü sınıfları (Anonim, 2010a) .........................................17Şekil 3.1. Çalışma alanının konumu ........................................................................19Şekil 3.2. Çalışma alanı ve kullanılan topoğrafik haritaların konumu ......................22Şekil 3.3. Model akış şeması ...................................................................................23Şekil 3.4. Farklı framelerin birleştirilmesi ...............................................................26Şekil 3.5. Koruma bandına göre maskelenmiş görüntü ............................................27Şekil 3.6. Yalvaç test alanı ve kontrol noktaları .......................................................28Şekil 3.7. Gelendost test alanı ve kontrol noktaları ..................................................29Şekil 3.8. Eğirdir test alanı ve kontrol noktaları. ......................................................29Şekil 3.9. Sınıflandırılmış görüntünün veri tabanı....................................................30Şekil 3.10. Veri tabanının birleştirilmesi işlemi .......................................................31Şekil 3.11. Poligonların alan ve çevresinin uzunluk hesabı ......................................32Şekil 3.12. Verinin koruma bantlarına göre kesilmesi işlemi ...................................33Şekil 4.1. CORINE arazi kullanım haritası ..............................................................36Şekil 4.2. Mutlak koruma bandı CORINE haritası ...................................................41Şekil 4.3. Kısa mesafe koruma bandı CORINE haritası ...........................................44Şekil 4.4. Orta mesafe koruma bandı CORINE haritası ...........................................48Şekil 4.5. Uzun mesafe koruma bandı CORINE haritası ..........................................51Şekil 4.6. CORINE arazi kullanım ve CORINE 2006 haritası .................................54vi


ÇİZELGELER DİZİNİÇizelge 2.1.CORINE göre üç farklı ayrıntı düzeyindeki yeryüzü örtü tipleri(Cover,1994) ......................................................................................16Çizelge 3.1. SPOT 4 uydusu İçin uydu karakteristikleri (Anonim, 2010b) ...............21Çizelge 4.1. Arazi kullanım dağılımı .......................................................................37Çizelge 4.2. Mutlak koruma bandı arazi kullanım dağılımı ......................................42Çizelge 4.3. Kısa mesafe koruma bandı arazi kullanım dağılımı ..............................45Çizelge 4.4. Orta mesafe koruma bandı arazi dağılımı .............................................49Çizelge 4.5. Uzun mesafe koruma bandı arazi dağılımı ...........................................52Çizelge 4.6. CORINE 2006 haritası ile karşılaştırılması ..........................................55vii


1. GİRİŞArtan nüfusa bağlı olarak suya olan ihtiyacımızın her geçen gün artması, gelecekte susıkıntısı ile karşı karşıya gelebileceğimizin bir göstergesi olmaktadır. Bu sebeple sukaynaklarımıza yönelik iyi bir politika oluşturmamız zorunlu hale gelmiştir.Balıkçılık, sulama, enerji üretimi ve içme suyu olarak birçok alanda faydalandığımızEğirdir Gölü göller bölgesinin önemli bir doğal zenginliğidir. Bir çok sulakalanımızda olduğu gibi Eğirdir Gölü çevresinde de tarım alanlarında uygulananyanlış sulama teknikleri, tarımsal, evsel ve endüstriyel atıklar, gereksiz su israfı,toprak erozyonu, kaçak yapılaşma ve nüfus artışı gölü tehlikeye atan en önemliunsurlar olarak karşımıza çıkmaktadır.Bu nedenle ülkemizdeki en önemli tatlı su kaynaklarından biri olan Eğirdir Gölü veçevresinde bazı planlama ve koruma çalışmalarının yapılması gerekmektedir. Buçerçevede öncelikle Eğirdir Gölünün etkileyen çevre arazilerdeki arazi kullanımtürlerinin belirlenmesi gerekmektedir. Arazi kullanım türlerinin belirlenmesiyle, bualanda yapılacak birçok çalışmanın altlığı hazırlanmış olacaktır.Eğirdir Gölünün korunmasının önemi ne kadar büyükse bölgede uygulanacak iyitarım uygulamalarının hayata geçmesi de büyük önem arz etmektedir. Gölünkorunmasının yanı sıra hazırlanacak bir çok projenin uygulanabilir olması gölçevresinde yapılan tarım uygulamalarının iyileştirilmesi ve çevre-insan faktörüarasındaki dengenin korunmasıyla birlikte başarıya ulaşacaktır.Bu bağlamda 5403 sayılı Toprak Koruma Kanunu gereği yapılan çalışmalarda arazikullanımı ile ilgili güncel ve sağlıklı bilgiler bulunmamaktadır. Bölgede yapılançevre koruma planlarında proje ve güncel arazi ile ilgili bilgilere ihtiyaçduyulmaktadır.Ayrıca Su Kirliliği Kontrol Yönetmeliğinde belirtilmiş olan koruma bantları arazikullanım türleri haritaları Eğirdir Gölü için henüz hazırlanmamıştır. Tez çalışmasıbu gereklilik üzerine kurulmuştur. Tez çalışmasında koruma bantları oluşturularak1


Uzaktan Algılama (UA) ve Coğrafi Bilgi Sistemleri (CBS) yardımıyla 1/25000 ölçekhassasiyette arazi kullanım haritası hazırlanmıştır.Çalışmada arazi kullanım türlerinin belirlenmesinde Uluslar arası bir standardı olanCORINE metodu seçilmiştir.Çalışma ile bölge için büyük öneme sahip Eğirdir Gölünün korunması için her türlüproje, kamu kurum ve kuruluşların uygulamaları ve planlayıcılara hazırlanan altlıkmateryal ve raporun yardımcı olması, ileride aynı formatta hazırlanacak arazikullanım haritaları ile zaman içerisindeki arazi dönüşümündeki farklılığın görülmesibeklenen faydalar arasındadır.2


2. KAYNAK ÖZETLERİ2.1. Eğirdir Gölü ve Çevresel ÖnemiSağlıklı çevrede yaşamak, insan gibi tüm biyolojik çeşitliliğin de doğal ve hukuksalhakkıdır. Küresel ısınma nedeniyle yaşanan iklimsel değişimler, giderek kalıcıkonuma gelen kuraklık ve beraberinde suların azalması ve kirlenmesi, toprakkullanım alanlarının daralması ve bozulması, ormanların, meraların yok olması veniteliğinin olumsuz değişimi, bütün bunlara dayalı olarak çölleşmenin hızlanması,büyük ölçüde sanayileşmiş ülkelerden kaynaklanan fosil yakıtların sera etkisi, açlıkve yoksulluğun kitlesel boyutlara ulaşması, stratejik gelişmelerin önemli engelleriolarak ortaya çıkmaktadır (Urfalı ve Altunbaş, 2006).Dünya 2010 yılında, şimdiye dek görülmeyen doğal felaketlerin yanı sıra insan eliylegerçekleşen çevre felaketlerine de sahne olmuştur. 2010 yılı insanoğlunun çevreyeverdiği zararın muhasebesini yapması için Dünya’nın haykırdığı yıl olarak kaydageçmiştir. Gelişmiş uydu görüntüleri gösteriyor ki dünya haykırmaya devam ediyorbiz ise onu hırpalamaya devam ediyoruz (Anonim, 2011a).2.1.1. Eğirdir Gölü’nün korunması ve ilgili yönetmelikÇevre ve Orman Bakanlığınca 31.12.2004 tarihinde ‘‘Su Kirliliği KontrolüYönetmeliği’’ ülkenin yeraltı ve yerüstü su kaynakları potansiyelinin korunması veen iyi bir biçimde kullanımının sağlanması için, su kirlenmesinin önlenmesinisürdürülebilir kalkınma hedefleriyle uyumlu bir şekilde gerçekleştirmek üzere ResmiGazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir.Bu yönetmelik su ortamlarının kalite sınıflandırmaları ve kullanım amaçlarını, sukalitesinin korunmasına ilişkin planlama esasları ve yasaklarını, atık suların boşaltımilkelerini ve boşaltım izni esaslarını, atık su altyapı tesisleri ile ilgili esasları ve sukirliliğinin önlenmesi amacıyla yapılacak izleme ve denetleme usul ve esaslarınıkapsamaktadır.3


Eğirdir gölünün maksimumum su kotundan itibaren belirlenen Mutlak KorumaAlanı (0-300 m), Kısa Mesafeli Koruma Alanı (300-1000 m), Orta Mesafeli KorumaAlanı (1000-2000 m), Uzun Mesafeli Koruma Alanı (2000-5000 m) bölgelerinde‘‘Su Kirliliği Kontrolü Yönetmeliği’’ (Md 17,18,19,20) çerçevesince sınırlamalargetirilerek sulak alanların korunması amaçlanmıştır.Eğirdir GölüMutlak Koruma Alanı (0-300 m)Kısa Mesafeli Koruma Alanı (300-1000 m)Orta Mesafeli Koruma Alanı (1000-2000m)Uzun Mesafeli Koruma Alanı (2000-5000)Şekil 2.1. DSİ 18. bölge müdürlüğü içme ve kullanma suyu baraj ve göl korumaalanları4


Ayrıca 18 Şubat 2004 tarihinde Tarımsal Kaynaklı Nitrat Kirliliğine Karşı SularınKorunması Yönetmeliği Resmi Gazetede yayınlanmıştır. Çevre ve OrmanBakanlığının yürütücüsü olduğu yönetmelik çerçevesinde Tarım ve KöyişleriBakanlığının koordinasyonunda ilgili kuruluşlar tarafından bütün sularda kirlenmeyekarşı genel bir korunma düzeyi sağlamak amacıyla iyi tarım uygulama esaslarıoluşturulmaya çalışılmaktadır. Eğirdir Gölünün korunması ve çevresinde yapılantarım uygulamaları da bu yönetmelik kapsamına girmektedir. Yapılacak iyi tarımuygulama esasları;a) Gübrenin toprağa uygulanmasının uygun olmadığı dönemlerin belirlenmesini,b) Eğimin çok fazla olduğu alanlarda gübre uygulanma sistemlerini,c) Suyla doymuş, taşkın suları altında bulunan alanlar ile donmuş ve yüzeyikarla kaplı alanlarda gübre uygulanış sistemlerini,d) Su yatak ve kaynaklarına yakın alanlarda gübreleme koşullarını,e) Hayvan gübreleri için depolama tanklarının kapasitelerinin belirlenerekinşasını, böylece de silaj gibi bitki materyallerinden ve depolanmış hayvangübrelerinden sızan sıvıyı içeren yüzey sularından, yüzey akışı ve yer altına sızmaşeklinde meydana gelebilecek su kirliliğini önlemeyi,f) Kimyasal ve hayvan gübrelerinin doğru uygulama miktarlarının belirlenerek,toprağa yeknesak dağılımının sağlanmasını, böylece de topraktan yıkanarak suyakarışacak miktarlarının kabul edilebilir düzeylerde kalmasını sağlayacak uygulamayöntemlerinin belirlenmesini,g) Bitki rotasyon sistemleri ile çok yıllık ve tek yıllık bitkilere ayrılan alanlarınoranlarını dikkate alacak şekilde planlanacak Arazi Kulanım Yönetimininbelirlenmesini,5


h) Yağışlı dönemlerde, nitratı bünyesine alarak, topraktan yıkanıp su kirliliğineneden olmasını engelleyecek şekilde toprak yüzeyinde asgari bitki örtüsününsağlanmasını,i) Gübreleme planlarının çiftlik düzeyinde yapılmasını ve kayıtlarının düzenlitutulmasını,j) Sulama sistemlerin bulunduğu bölgelerde, yüzey akışlarından ve suyun bitkikök bölgesinin altına inmesinden meydana gelen su kirliliğinin önlenmesini,kapsamıştır.k) Çiftçiler için eğitim ve bilgilendirme sağlayacak, iyi tarım uygulamakurallarının uygulanmasının teşvik edilmesi için gerekli olan yerlerde bu amaçlabirer program oluşturulması uygun görülmüştür (Anonim, 2011b).2.2. Görüntü İşleme ve SPOT UydusuBilgi çıkartmak olarak da adlandırılan görüntü sınıflandırma, görüntüdeki pikseldeğerlerinin kullanılarak bu bilgilerin, anlamlı arazi örtüsü bilgisine dönüştürülmesiişlemidir. Başka bir deyişle görüntü sınıflandırma, uzamsal alandaki mantıksal kararkuralları ya da çok bantlı alanlardaki istatistiksel karar kuralları kullanılarakgörüntüdeki piksellerin arazi örtüsü sınıflarına göre kategorize edilmesidir (Gao,2009).Özdarıcı vd. (2011), makalelerinde SPOT 5 görüntüsüne ait bir tarım alanınısınıflandırmış ve elde edilen sonuçlara göre En Çok Benzerlik (EÇB) sınıflandırmayöntemi sonucu ile karşılaştırılarak Rastgele Orman Sınıflandırma (RO)sınıflandırma yönteminin ürün sınıflandırmasındaki başarısı incelenmiştir. ROsınıflandırma yönteminin tarım alanlarında yetiştirilen ürün çeşitliliğini tespit etmedeönemli bir yöntem olabileceğini göstermişlerdir.6


2.3. Arazi Kullanım Türlerinin Belirlenmesinde Uydu Verilerinin ÖnemiHızla gelişen teknoloji ve buna bağlı olarak uydu teknolojilerindeki gelişmeler, uydugörüntülerinin çözünürlüklerinin de artmasını sağlamıştır. Bu durum, uydugörüntülerinin arazi kullanım türlerinin belirlenmesinde vazgeçilmez bir araçolmasını sağlamıştır.Mevsime bağlı arazi kullanımı ve bitki yoğunluğunun belirlenmesinde pratikteuygulanabilir tek yöntem uydu verilerinin kullanımıdır. Bunun nedeni bir yıliçerisinde aynı alana ait bilgilerin uydular tarafından birçok kez algılanmasıdolayısıyla güncel verilerin kolaylıkla sağlanabilme olanaklarının varlığıdır(Başayiğit, 2002).Uydu verilerinin temini ve özellikle geçmiş tarihli verilerin alımı için harcananparanın hayli az olması bu teknolojilerin kullanımını cazip hale getirmektedir. Buverilerle arazi kullanım türünün belirlenmesine yönelik çalışmalarda yüksek başarısağlanması, uydu verilerinin coğrafi bilgi sistemleri (GIS/CBS) ve küresel konumbulma sistemleri (GPS) ile uyumlu olması, üretilen haritaların katmanlar halindeCBS ortamında sorgulanabilmesi ve oluşturulan veri tabanları ile birlikte planlamaamaçlı kullanılabilmesi gibi nedenler arazi kullanım türlerinin belirlenmesi vedeğişimin izlenmesinde uzaktan algılama çalışmalarını vazgeçilmez kılmaktadır(Başayiğit vd., 2005).Ülkemizde İstanbul Teknik Üniversitesi’nde bulunan yer istasyonu SPOT-4 ve 5uydularından görüntü indirebilmektedir. Spot uydu görüntülerinin en büyük özelliği1986’dan günümüze çok geniş bir veri arşivinin bulunmasıdır. Ayrıca görüntü vegeometri kalitesi NATO standardı olarak kabul edilmektedir. Diğer önemli özelliğide stereo görüntü alabilmesidir. SPOT Image bunları ya stereo yada DEM (DigitalElevation Model) olarak pazarlamaktadır (Erbay, 2010).Aksoy ve Özsoy (2004), yaptıkları çalışmada Uludağ Üniversitesi Kampus Alanınınarazi kullanım haritasını uzaktan algılama ve CBS teknikleri kullanılarak7


üretmişlerdir. Çalışmalarında yüksek spektral ve düşük yersel çözünürlüğe sahipsayısal uydu görüntüleri ile yersel çözünürlüğü yüksek siyah beyaz hava fotoğraflarçakıştırma tekniği ile çakıştırılması kampus yerleşim planlarının oluşturulmasındabüyük kolaylık oluşturduğunu belirtmişlerdir.Arazi Örtüsü verisi, homojen, Avrupa’daki arazi örtüsü sınıflandırması ile tutarlıyapılmalı, zamansal olarak arazi örtüsü değişimini kontrol edebilmelidir (EEA,1997). Ancak Arazi Örtüsü’nü tanımlamada farklı yaklaşımlar söz konusudur.Türkiye’de Tarım İl Müdürlüğü ve Orman Bakanlığı’nın gerçekleştirdiği CBSuygulamaları incelendiğinde arazi örtüsünün tanımlanmasında standart ve ortakkullanımda belirlenmiş sınıflandırma ve hiyerarşi sistemi mevcut değildir.Dünyadaki örneklerine bakıldığında da kullanılan Arazi örtüsü sınıfları arasındatutarsızlıklar görülebilmektedir (Aydınoğlu ve Yomralıoğlu, 2009).Akgül ve Şenol (2000), 1/16000 ve 1/18000 ölçekli siyah beyaz hava fotoğrafları iletopoğrafik haritalar hazırlayarak KKTC Güzelyurt-Girne-Karpaz bölgesinin arazikullanım haritalarını hazırlamış hava fotoğraflarıyla yapılan çalışmanın daha detaylı,hassas ve doğruluk payının yüksek olduğunu belirtmişlerdir.Dinç vd. (1995), Göksu deltası arazi kullanım haritasının Spot uydu verilerikullanarak hazırlamışlar ve görüntü zenginleştirme, kontrolsüz sınıflama metotları ileşimdiki arazi kullanım durumunu oluşturmuşlardır.Arazi kullanım türlerinin belirlenerek arazi kullanım planlarının hazırlanması vebuna yönelik uygun politikaların belirlenmesi ile birlikte geçmişten günümüze kadarsüregelen verimsiz ve eğimli toprakların tarımsal amaca yönelik kullanılması ilebirlikte 1.sınıf tarım arazisi olabilecek sahaların imara açılması gibi problemlerinönüne geçebilecektir. Ayrıca arazi kullanım haritaları her türlü planlama ve kararverme aşamalarında ilgili kişi yada kurumların elinde bulunması zorunlu olan temelveri kaynaklarını oluşturmaktadır. Mevcut doğal kaynakların daha etkin kullanımı vetarım topraklarının amaç dışı kullanımlarının engellenebilmesi amacıyla arazikullanım planlamaları yapılmaktadır (Koca, 2006).8


Ünal vd. (2002), uydu görüntüleri kullanarak Gaziantep ilindeki tarımsal alanlarınbelirlenmesi üzerine bir çalışma yapmışlar ve elde edilen istatistiki bilgiler ile Tarımİl Müdürlüklerinin istatistiki verilerini kıyaslamışlardır. Köy ve parsel bazındakiçalışmalar sayısal formattaki il kadastro paftalarının olmaması sebebiyleyapılamamış istatistiki rakamların ilçe seviyesinde kaldığını belirtmişlerdir.Reis ve Yomralıoğlu (2003), LANDSAT ETM kullanılarak Trabzon İli arazikullanım haritasının elde edilmesi üzerine bir çalışma yapmışlardır. 2000 yılına aitLandsat uydu verisinin 30 m spektral çözünürlüğe sahip olması bu bölgede karmaşıkyapıda bulunan orman sınıfları ile çay ve geniş yapraklı gibi bazı sınıfların tamolarak ayrılamadığı sonucuna varmışlardır.Yalçın (1997), çalışmasında Landsat Uydu verileri kullanarak Çukurova bölgesininArazi Kullanım Haritalarını hazırlamış çalışma sonucunda uydu verileriylehazırlanan kullanım haritasında % 93 doğruluk düzeyi yakalamıştır.Dinç vd.(1995), Bazı yeryüzü örtü tiplerinin yansım karakteristiklerini incelemişler,Elektro Manyetik Spektrumun yakın kırmızı bölgesinde (0.7-1.4 µm), gelen enerjininönemli bir kısmını geri yansıttığını görmüşler ve su yüzeyleri ile toprak örtüsündenkolaylıkla ayırt edilebildiğini belirtmişlerdir. Bu özellik, objelerin tanınıp ayırtedilebilmeleri için görülebilir ışık bölgesi yanında, yansıyan elektro manyetik tayfınkızılötesi bölgesinin de gözetilmesi gerektiğini ve aynı zamanda neden çok bantlıalgılayıcıları kullandığımızı açıklamaktadır.Duran ve Günek (2007), Hazar gölü havzasının 1956 ile 2004 yılları arasındakideğişikliklerin belirlenmesi üzerine çalışma yapmışlar ve havzada 6 ana arazikullanım sınıfı belirlenerek arazi kullanım sınıflarındaki artış ve azalışıincelemişlerdir.Sayıları her geçen yıl artan uydu platformları ile uydu görüntülerinde çeşitliğinartması, gelişen bilgisayar teknolojileri ve uydu verilerinin değerlendirilmesineyönelik bilgisayar programları ile birlikte yapılan çalışmalarda yer yüzeyine yönelik9


daha fazla detay ve bilgi etme imkanları artmıştır. Yer yüzeyine ilişkin bilgi eldeetme de uydu görüntüleri günümüzde vazgeçilmez bir kaynak olup arazikullanımlarımda yıllara bağlı olarak meydana gelen değişimleri bulmaktamümkündür.1960’da NASA tarafından uzaydan çekilen dünyanın ilk uzay fotoğrafının medyadayayınlanmasıyla başlayan bu süreç, günümüzde bilgisayar ve internet sahibi olan birkimsenin bu tür bir görüntüye çok daha kolay ulaşabiliyor olması ve dahası yaşadığışehir veya oturduğu mahalle hakkında haritalar ve uydu görüntüleri üzerinden dahaayrıntılı bilgi alabiliyor olması durumuna kadar gelmiştir (Anonim, 2011a).Uzaktan algılama ve coğrafi bilgi sistemlerindeki gelişmeler yer yüzeyinin endinamik unsurlarından birisi olan arazi örtüsünün yada arazi kullanım türlerininbelirlenmesi çalışmalarının daha hızlı ve doğru bir biçimde yapılmasını sağlayanyeni teknikleri de beraberinde getirmiştir (Aksoy ve Özsoy, 2004).2.4. CORINE Yöntemi2.4.1. CORINE yönteminin önemiCORINE projesi Avrupa Birliği üye ülkeler arasında arazi sınıflamada bellistandartları sağladığı gibi arazi örtüsünde yıllara bağlı değişiminde izlenmesineolanak vermektedir.Saarino vd. (2009), Avrupa ve Avrupa’ya bazı komşu bölgelerdeki sulak alanlar, suyolları ve CH4 akış tahminini yaparken ilgili ekosistemlerin dağılımını ve toplamalanları CORINE 2000 projesinden almışlardırCORINE programı, 1985 yılından 1990 yılına kadar Avrupa Komisyonu tarafındanyürütülmüş, terminolojisi ve metodolojisi geliştirilmiş ve Avrupa Birliği düzeyindekabul edilmiştir. 1991 yılı itibariyle 13 ülkede CORINE veritabanlarıoluşturulmuştur. Daha önceleri arazi örtüsü ile ilgili bilgilerin çerçevesi sadecekentsel ve tarımsal gelişmeler ve ana altyapı projeleri vb. çalışmalarla etkilenen10


küçük alanlar için söz konusu iken, CORINE arazi örtüsü programı ile AvrupaBirliği ülkeleri ve Birlik ölçeğinde çevre bilgilerinin toplanması, geliştirilmesi vepolitikaların oluşturulması boyutuna ulaşmıştır (Aydınoğlu ve Yomralıoğlu, 2009).Ülkemizde ise projeye 1998 yılında başlanmış, 2000 yılı Landsat uydu görüntülerikullanılarak yapılan ilk çalışma 2008 yılı ortalarında tamamlanmıştır. CORINE 2006değişiklik tespiti projesi kapsamında 2000 – 2006 yılları arasında oluşan 5 ha’danbüyük tüm değişiklikler tespit edilecek ve ülkemiz ölçeğinde en güncel arazikullanım haritaları oluşturulacaktır. Buradaki temel düşünce Avrupa Çevre Ajansınınbelirlediği kriterler ve sınıflandırma doğrultusunda Avrupa Çevre Ajansına üye tümülkelerde, arazideki çevresel değişimlerin belirlenmesi, doğal kaynakların rasyonelbiçimde yönetilmesi ve çevre ile ilgili politikaların oluşturulması amaçlarına yönelikolarak, aynı temel verilerin toplanması ve standart bir veritabanının oluşturulmasıdır(Çivi vd., 2009).Başayiğit (2004), CORINE metoduna göre Isparta İli arazi kullanım haritasınınhazırlanması üzerine bir çalışma yapmış ve iki farklı zamanda alınan Landsat-7ETM uydu verisi ile hazırlanan haritanın % 81.5 doğruluk sağladığı ve CORINEyöntemine göre arazi kullanım türlerinin belirlenmesinde toprak, topoğrafik vejeolojik haritaların da değerlendirilebildiği yeni bir yaklaşım getirilmiştir.Güre vd., (2009), ise Çanakkale İlinin CORINE metoduna göre arazi kullanımsınıflaması ve belirli periyotlardaki değişimlerin izlenmesi üzerine bir çalışmayapmışlardır. CORINE sınıflamasının diğer İllerde de benzer standartlar da yapılırsailler arası uyum yakalanabileceği gibi ülke açısından da ortak bir sınıflandırmasisteminin kurulması ve uydu verileri ile yapılan sınıflandırma çalışmalarının ulusalve uluslar arası standartlar gözetilerek yapılması uygulanabilirlik açısından büyükkolaylık sağlayacağı sonucuna varmışlardır.Feranec vd., (2010), makalelerinde 24 Avrupa ülkesinde 1990 ve 2000 yılına aitCORINE verilerini kullanarak kentleşme, tarım alanlarındaki yoğunlaşma,geleneksel tarım alanları, orman alanlarındaki artış, ormansızlaşma, su yapıları ve11


yönetim birimleri ve diğer (Geri dönüşüm gereken alanlar, Çöplük vb) değişimleriincelemişler ve değişim oranlarını her ülke için yüzdesel olarak ifade etmişlerdir.En yüksek değişimler Portekiz (%9.85) ve Çek cumhuriyetinde (%6,43) çıkmış enküçük değişim gösteren ülkelerinse Avusturya (%0.31) ve Polonya da (%0.80)olduğunu tespit etmişlerdir.2.4.2. CORINE programının amacıArazi tipleri ve arazi kullanımı çalışmalarının düzenli ve belirli periyotlarlatekrarlanması, hızla gelişen ve sürekli değişen yeryüzünde meydana gelendeğişimleri incelemek, analiz etmek ve geleceğe yönelik planlar hazırlamakaçısından yaşamsal önemdedir. Avrupa Birliğine aday ülke olarak Türkiye’deCORINE uygulamasına yönelik bazı parçalı tarımsal ve doğal örtü sınıflamasıçalışmaları sistematik olarak gerçekleşmişse de, bölgeler ve iller temelinde yapılmışçalışmaların eksikliği ortadadır (Güre vd., 2009).Avrupa Birliğinin çevre politikasının saptanmasında, çevre politikaların doğruluğuve çevre boyutu, topluluğun diğer politikalarıyla olan ilişkisinin belirlenmesi içinözel çevrelerin durumu, doğal alanların coğrafi dağılımı ve durumu, canlı ve bitkitopluluklarının coğrafi dağılımı ve bolluk düzeyi, su kaynaklarının kalitesi ve bollukdüzeyi, arazi örtüsünün yapısı ve toprağın durumu, çevreye boşaltılan artıklarındüzeyinin saptanması ve doğal zararların listesi gibi konularda bilgi toplamayıamaçlamaktadır (CORINE, 1997).Son 30 yıldır, Uzaktan Algılama tekniklerinin, arazi kullanımının belirlenmesiçalışmalarında kullanımı çok yaygın bir yöntem olarak gelişmiştir. Ayrıcateknolojideki gelişmeye bağlı olarak arazi kullanım türlerindeki değişimlerin yanındadoğal kaynakların en güncel biçimde izlenmesi bu tekniklerin programlı bir biçimdekullanımını gerektirmiştir. Bu nedenle CORINE yöntemi uzaktan algılamatekniklerini esas almaktadır (Sommer vd., 1998).CORINE arazi kullanımı sınıflandırma yönteminin Türkiye’de uygulanabilirliğiDoğu Akdeniz kıyısında test edilmiştir. Bu çalışmada Mersin ve çevresi (yaklaşık12


olarak 60x60 km.) çalışma alanı olarak seçilmiş, bu alanda mevcut arazikullanımlarının Landsat-5 TM uydu verilerinden yararlanarak, unsupervised(kontrolsüz) sınıflama sistemi ile mümkün olduğunca hızlı ekonomik ve doğruşekilde tespit edilmesi amaçlanmış ve CORINE programı ile arazi kullanım haritalarıhazırlanmıştır. Çalışma sonunda sayısal uydu verileri yardımıyla bu yöntemininuygulanabilirliği ve CORINE yönteminin çeşitli düzeylerinde yer alan örtü tiplerininbölgelere göre geliştirilebileceği vurgulanmıştır (Vural vd.,1997).1985 yılında Portekiz’de başlatılan ve bugünlerde tüm Avrupa Birliği ülkelerindetamamlanan Avrupa Birliği ülkeleri arazi varlıkları, arazi kullanım şekilleri ve araziörtü tiplerini CORINE adı verilen bir proje doğrultusunda belirlemiştir. Buradakitemel düşünce ortak değerlendirme ölçütleri bağlamında tüm Avrupa kara parçasınaait standart bir veri tabanı oluşturulması amaçlanmaktadır (Karagüllü ve Kendüzler,2010).Ülkemizde ise Türkiye-CORINE projesi Çevre ve Orman Bakanlığının bünyesindeyürütülmektedir. CORINE Projesi kapsamında ölçek 1/100000, haritalanacak enküçük alan 25 hektar, minimum koridor genişliği 100 m, en küçük değişim poligonalanı 5 ha, çalışılan hassasiyet ise 1/25000 olarak belirlenmiştir. Buna göre 5 hektar'dan küçük değişiklikler ve toplam genişliği 25 hektar' dan küçük alanlar dikkatealınmamıştır (Çivi vd., 2011)Çivi ve arkadaşlarına göre, CORINE Projesinin dört temel amacı vardır:a) Avrupa Birliği'nin bütün üye devletleri için belirlenmiş öncelikli konulara göreçevrenin durumu ile ilgili bilgilerin toplanması,b) Üye devletler içinde ya da uluslararası düzeyde, verilerin toplanması vebilgilerin uyumlu hale getirilmesi,c) Bilgilerin tutarlılığının ve verilerin uyumluluğunun sağlanması,13


d) Avrupa Çevre Ajansı kriterlerine göre "Arazi Kullanım" haritalarınınoluşturulması. Ayrıca CORINE Projesi ile farklı düzeylerde (Uluslararası, Birlik,Ulusal ve Bölgesel) yapılan çok sayıdaki çalışma ile toplanan çevresel bilgilerinyıllar itibarıyla değişiminin izlenmesi sağlanmaktadır.CORINE Projesinin İlkeleri;CORINE Projesi Arazi Örtüsü Sınıflandırması Avrupa Çevre Ajansı tarafındanbelirlenen üç hiyerarşik seviyeden oluşmaktadır. Birinci seviyede ;a) Yapay Bölgeler,b) Tarım Alanları,c) Orman ve Yarı Doğal Alanlar,d) Sulak Alanlare) Su Kütleleri , 5 ana grup, ikinci seviyede 15 ve üçüncü seviyede olmak üzerekullanılması zorunlu olan 44 alt sınıf mevcuttur (Çivi vd., 2011).2.4.3. CORINE projesinin kullanım alanları ve CORINE yeryüzü örtü tipleriProje ile ilk olarak ülkemiz için mülkiyete bağlı olmayan en güncel arazi kullanımharitaları hazırlanmış olacaktır. Bu haritalar;a) Çevre ve Güvenlik için Küresel İzleme (GMES) programı kapsamındaçevrenin izlenmesine yönelik arazi değişimlerinin belirlenmesinde,b) Tarım alanları, orman alanları, sulanan alanlar gibi temel arazi kullanımenvanterlerinin konumsal verilerle ilk olarak ortaya çıkarılmasında,c) Orman alanları tahribatının izlenmesinde,d) Ürün tahminlerinin yapılmasında,e) Tarımsal Kuraklık Eylem Planında,14


f) Arazi kullanım değişikliklerinden kaynaklanan karbon emisyonlarınınhesaplanmasında,g) Erozyon kontrol, orman yangınları ile mücadele, çölleşme ile mücadeleçalışmalarında,h) NATURA 2000 alanlarının belirlenmesi çalışmalarında,i) Sulak alan değişimlerinin belirlenmesinde,j) Su ve Atık Yönetimi Planlarının hazırlanmasında,k) Havza Eylem Planlarının hazırlanmasında,l) Çevre Düzeni Planlarının hazırlanmasındam) Kent Atlası Oluşturulmasından) Geri dönüşü mümkün olmayan toprak bozunumlarının belirlenmesinde,o) Çevre ve Orman Bakanlığı sorumluluğunda yürütülecek INSPIREdirektifinde yer alan arazi kullanımı/arazi örtüsü çalışmalarında kullanılabilecektir(Çivi vd., 2011).Corine projesi toplam 5 ana grup, ikinci seviyede 15, üçüncü seviye de 44 altgrup’tan oluşmakta olup, bu kategorik düzeyler ve yeryüzü örtü tipleri Çizelge2.1.’de tablo halinde verilmiştir.15


Çizelge 2.1. CORINE göre üç farklı ayrıntı düzeyindeki yeryüzü örtü tipleri(Cover,1994)DUZEY 1 DUZEY 2 DUZEY 31. Yapay Yüzeyler2. Tarım Alanları3. Orman ve Yarı DoğalAlanlar4. Su Altında Kalmış İçAlanlar5.Su Varlığı1.1. Şehir Yapısı1.2. Endüstriyel, Ticari ve TaşımaBirimleri1.3. Maden Alanları1.4. Tarım Dışı Yapay Yeşil Alanlar2.1. Tarla Tarımı Alanları2.2. Sürekli Ürünler1.1.1. Devamlı Şehir Yapısı1.1.2. Devamlı Olmayan Şehir Yapısı1.2.1. Endüstriyel ve ticari1.2.2. Karayolu, demiryoluna bağlı limanlar1.2.3. Liman Alanları1.2.4. Hava Alanları1.3.1. Maden Alanları,1.3.2. Çöp Boşaltım Alanları1.3.3. İnşaat Alanları1.4.1. Yeşil yerleşim Alanları1.4.2. Spor ve Dinlenme Alanları2.1.1. Sulanmayan İşlenen Araziler2.1.2 Geçici Olarak Sulanan2.1.3. Çeltik Tarlaları2.2.1. Bağlar2.2.2. Meyve Bahçeleri2.2.3. Zeytin Bahçeleri2.3. Meralar 2.3.1. Meralar2.4. Heterojen Tarım Alanları3.1. Ormanlar3.2. Fundalık veya Otsu BitkilerinKarışım Alanları3.3. Az veya Hiç Bitki İçermeyenÇıplak Alanlar4.1. Su İle Kaplı İç Alanlar4.2. Su Altında Kalmış KıyıAlanları5.1. İçsel Su Alanları2.4.1. Yıllık Bitkiler ile Geçici Bitki Varlığı2.4.2. Karışık Külvitasyon Desen2.4.3. Tarım Ürünleri Kaplı Araziler2.4.4. Orman Tarım Arazileri3.1.1. Geniş Yapraklı Ormanlanlar3.1.2. Kozalaklı Ağaç Ormanlar3.1.3. Karışık Ağaç Ormanları3.2.1. Doğal Çayır3.2.2. Fundalık3.2.3. Tek Hücreli Vejetasyon3.2.4. Geçici Orman-Çalılık3.3.1. Sahil Kumu ve Kum Düzlükleri3.3.2. Çıplak Kayalık3.3.3. Zayıf Bitki Örtüsü Alanları3.3.4. Yanmış Alanlar3.3.5. Buzullar ve Kar Düşen Alanlar4.1.1. İç Bataklıklar4.1.2. Bataklıklar4.2.1. Tuzlu Bataklıklar4.2.2. Tuzlu Alanlar4.2.3. Deniz Baskısı Altında Alanlar5.1.1. Su Yolları5.1.2. Su Toplulukları5.2. Deniz Suyu 5.2.2. Göller16


Şekil 2.2. CORINE arazi örtü sınıfları (Anonim, 2010a)17


3. MATERYAL VE YÖNTEM3.1. MateryalTez çalışması Eğirdir Gölünün çevresini saran arazilerde yürütülmüştür. Eğirdir Gölüyüzey alanı 487 km 2 olup göl ortalama derinliği 7-8 m ve maksimum su kotu ise919,3 m’dir. Çalışma alanı gölün maksimumum su kotundan itibaren belirlenenMutlak Koruma Alanı (0-300 m), Kısa Mesafeli Koruma Alanı (300-1000 m), OrtaMesafeli Koruma Alanı (1000-2000 m), Uzun Mesafeli Koruma Alanını (2000-5000m) kapsamaktadır. Çalışmada alana ait topoğrafik haritalar, uydu verileri ve göl ileilgili raporlar kullanılmıştır. Ayrıca haritaların sayısallaştırmasında verilerinçakıştırılmasında ve sorgulanmasında ARCGIS 9.0 yazılımı ve haritaların basımındageniş formatlı yazıcı, uydu verilerinin işlenmesinde ERDAS 9.2 görüntü işlemeyazılımı kullanılmıştır Çalışma Süleyman <strong>Demirel</strong> Üniversitesi Ziraat FakültesiToprak Bilimi ve Bitki Besleme bölümü Uzaktan Algılama ve CBS laboratuarındayürütülmüştür.3.1.1. Çalışma alanına ait bilgiler3.1.1.1. KonumEğirdir Gölü koruma bantları dahilinde kalan araziler Isparta ili sınırları içerisindeyer almakta, Eğirdir gölünün çevresini oluşturmaktadır. Eğirdir ilçesi Merkez, Barla,Bağören, Beydere, Sevinçbey, Akpınar, Sorkuncak, Mahmatlar, Sarıidris köyleri,Gelendost ilçesi Merkez, Yeşilköy, Esenyurt, Hacılar, Yenice, Akdağ köyleri, Yalvaçilçesi Aşağıtırtar, Yukarıtırtar, Kumdanlı, Aşağıkaşıkara, Taşevi köyleri ile Senirkentilçesi Gençali, Büyükkabaca, Akkeçili, Garip köylerini kapsamaktadır. Çalışmaalanının konumu şekil 3.1’ de verilmiştir.18


Şekil 3.1. Çalışma alanının konumu3.1.1.2. İklimÇalışma alanı Orta Akdeniz bölgesinde yer almaktadır. Eğirdir havzasından kışlarsert ve bol yağışlı, yazlar sıcak ve kısmen kurak geçmektedir. Yıllık ortalama yağış;en yüksek 748,2 mm ile Eğirdir ilçesinde olup en düşük 512,2 mm ile Yalvaçİlçesindedir (Altunbaş, 2007). Bölge İç Anadolu Karasal İklimi ile Akdeniz ılımanİklimi arasında geçit bölge iklimine sahiptir. Ancak genel yağış ve sıcaklıközellikleri ile karasal bölge iklimine (yazları sıcak ve kurak ş kışları soğuk ve karyağışlı) daha yakındır (Başayiğit, 2002).19


3.1.1.3. JeolojiBölgede otokton mesozoik karbonat platformu üzerine lütesiyon sonunda ofiyolotikkarmaşık tektonik olarak yerleşmiştir. Tortoniyen sonunda toroslar su yüzeyineçıkmış ve miyosen-pliyosen yaşlı birimlerce uyumsuz olarak örtülmüştür (Başayiğit,2002).Daha sonra karasal tortullaşma, kıta içi volkanizma ve blok faylanmaları gelişmiş gölyatağı güney-güney doğu kenarı fay üzerine yaslanmıştır (KHGM, 1994).3.2. Temel VerilerÇalışmada, alana ait sayısal uydu verileri, standart 1/25000 ölçekli topoğrafikharitalar, Isparta ili toprak haritası, Gölün korunması ile ilgili raporlar, Çevre veOrman Bakanlığı CORINE projesi ve farklı kamu kuruluşlarından sağlanan bilgilerkullanılmıştır. Çalışmada kullanılan bu verilere ait detaylı bilgiler başlıklar halindeverilmiştir.3.2.1. Uydu verileriÇalışmada Ağustos 2007 tarihinde 4 banttan alınan SPOT-4 uydu verisikullanılmıştır. Spot-4 uydusu Mart 1998 tarihinde yörüngeye oturtulmuştur SPOT 4uydusu üzerinde orta çözünürlükte algılama yapabilen iki adet HRV sensörümevcuttur. Bu sensörlerin elektromanyetik spektrumda algıladıkları bölgeler Çizelge3.1.’de tablo halinde verilmiştir.Spot-4 uydusunun her iki sensör de hem pankromatik hem de multıspektra algılamayapabilmektedir ve pankromatik algılama modunda 10 metre, multispektral algılamamodunda 20 metre çözünürlüklü veri elde edilmektedir.Bunların yanı sıra, SPOT 4 uydusundan uygun açı çiftleri olarak alınmış görüntülerile yeryüzüne ait yükseklik bilgisini veren stereo görüntü elde edilebilmektedir.20


Çizelge 3.1. SPOT 4 uydusu İçin uydu karakteristikleri (Anonim, 2010b)YörüngeGüneş Senkronize - Yakın KutupsalYörünge Yüksekliği822 km (Ekvatorda)Yörünge Periyodu101,4 dakikaYörünge Döngüsü26 günTekrarlı Geçiş Süresi 2-3 gün, enleme göre değişkenTarama Alanı60 Km x 60 Km - 80 Km nadirdeMetrik Doğruluk30 m yatay konum doğruluğu (CE90%)Radyometrik Çözünürlük 8 bitMekansal Çözünürlük Pan: 10mMS: 20m (nadir)Görüntü BandlarıPan: 610-680 nmYeşil: 500-590 nmKırmızı: 610-680 nmYakın KÖ: 790-890 nmKısadalga KÖ: 1,580-1,750 nmAlgılama açısı ±31.06 03.2.2. Topoğrafik haritalarÇalışmada Harita Genel Komutanlığınca hazırlanan toplam 20 adet 1:25.000 ölçeklistandart topoğrafik harita kullanılmıştır. Çalışmada kullanılan topoğrafik haritalarL25-A3, L25-B4, L25-B3, L26-A4, L25-D2, L25-C1, L25-C2, L26-D1, L25-D3,L25-C4, L25-C3, L26-D4, M25-A2, M25-B1, M25-B2, M26-A1, M25-A3, M25-B4,M25-B3, M26-A4 pafta numaralarına sahiptir. Şekil 3.2’de çalışmada kullanılantopoğrafik haritaların çalışma alanında dağılımı verilmiştir.21


Şekil 3.2. Çalışma alanı ve kullanılan topoğrafik haritaların konumu3.2.3. Toprak haritasıÇalışmada Mülga Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğünce hazırlanan Isparta İli arazivarlığı ve 1/100000 ölçekli toprak haritaları kullanılmıştır (KHGM, 1994). Buharitalar sayılaştırılmış şekliyle kullanılmış olup uydu verisi üzerine çakıştırmasuretiyle yardımcı bilgi amaçlı kullanılmıştır.22


3.3. YöntemTez çalışmasında, SPOT-4 uydu verisi kullanılarak Eğirdir Gölü mutlak, kısa, ortave uzun mesafeli koruma alanlarında CORINE metoduna göre 3 farklı kategorikdüzeyde sınıflama yapılarak arazi kullanım haritaları hazırlanmıştır.Eğirdir gölünün maksimumum su kotundan itibaren belirlenen Mutlak KorumaAlanı (0-300 m), Kısa Mesafeli Koruma Alanı (300-1000 m), Orta Mesafeli KorumaAlanı (1000-2000 m), Uzun Mesafeli Koruma Alanı (2000-5000 m) bölgelerindearazi kullanım türleri belirlenerek sulak alanlar yönetmeliği çerçevesinde yapılandeğerlendirmeler ile birlikte, sınıflama yapılan bölgelerde yüksek doğruluktaharitalar üretilmiş ve coğrafi bilgi sistemlerinden (CBS) yararlanılarak şimdiki arazikullanıma yönelik değerlendirmeler yapılmıştır. Şekil 3.3.’de çalışmaya ait akışdiyagramı verilmiştir.Şekil 3.3. Model akış şeması23


3.3.1. Veri girişiÇalışmaya ait verilerin girilmesi öncelik topoğrafik haritalar, uydu verileri, toprakharitası ve çalışma bölgesine ait arazide elde edilen bulgular oluşturmaktadır.Verilerin bilgisayar ortamına aktarılmasında taranmış topoğrafik haritaların koorinatdönüşümü (rektifikasyon) ve projeksiyon tanımı, toprak haritasının projeksiyontanımı ARCGİS 9.0 yazılımı ile yapılmıştır (ESRI, 1998). Uydu verisinin koordinatdönüşümü (rektifikasyon) ERDAS 9.2 yazılımı ile yapılmıştır.(ERDAS, 1999).Koordinat dönüşümünde projeksiyon sistemi UTM datum ise ED50 seçilmiştir.Çevre ve Orman Bakanlığının hazırlamış olduğu CORINE projesi ve Mülga KöyHizmetleri Genel Müdürlüğünce hazırlanan Isparta ili Arazi varlığına ait verilerinbulunduğu toprak haritası, dönüşümü yapılan topoğrafik haritalar ve uydu verisininüzerine aktarılmış çalışma bölgesine ait arazi varlığı yorumlanabilir hale gelmiştir.3.3.2. Sayısal topoğrafik haritaSayısal topoğrafik haritanın oluşturulmasında, toplam 20 paftadan oluşan 1:25.000ölçekli topoğrafik haritalar kullanılmıştır. Paftalar pafta köşe noktalarına göre UTM6 projeksiyon sisteminde ED 50 datumuna göre koordinat dönüşümü yapılmıştır.Topoğrafik haritalarda yer alan yollar, line yerleşim alanları ise poligon olaraktanımlanmış, alan hesapları veritabanına otomatik işlenmiştir (ESRI, 1994). Sonuçolarak 20 paftanın koordinat sistemi tanımlanmış pafta üzerinden yardımcı veriolarak alınabilecek detaylar sayısallaştırma suretiyle elde edilmiştir. Sayısaltopoğrafik haritalar uydu verisinin koordinat dönüşümü ve projeksiyontanımlamasında, arazi kontrollerinde ve sonuç haritalarının basımında altlık olarakkullanılmıştır.3.3.3. Sayısal toprak haritasıTopraksu Genel Müdürlüğü (1970) ve Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü (1994)tarafından hazırlanan ve sayısallaştırılmış toprak haritaları göl koruma bantlarıüzerine çakıştırılarak koruma bantlarını kapsayan sayısal toprak haritası eldeedilmiştir.24


3.3.4. Mera haritasıÇalışmada göl koruma bantları dahilinde kalan meraların kalitesi ve konumlarıincelenmiştir. Meraların konumları ve öznitelik bilgileri Tarım İl Müdürlüğüncehazırlanmış MERBİS-GEP (Mera Bilgi Sistemi Geliştirme Projesi) projesindenalınmıştır. Merbis projesi göl koruma bantları üzerine çakıştırılarak çalışmabölgesine ait mera durumu ortaya konmuştur. Böylelikle çalışma alanındahayvancılık durumu, koruma önlemleri ve meraların kullanımı incelenmiştir.3.3.5. Arazi kullanım haritasıCORINE göre arazi kullanım türlerini belirlemek için SPOT-4 uydu verisinin bantözellikleri incelenmiş çalışma amacına uygun olarak 4.2.1 bant kombinasyonukullanılmıştır. Bu bantlardan biri elektromanyetik spektrumun yakın kızıl ötesi diğerikisi ise görünür bölgeye ait olan kısmından seçilmiştir. Öncelikle çalışma bölgesinikapsayan farklı framelerden oluşan görüntüler birleştirilmiştir.25


Şekil 3.4. Farklı framelerin birleştirilmesiUzun mesafe koruma bant mesafesine göre (5km) maskelenmiş ve uydu verisimaskelenen alana göre kesilmiştir. Kontrollü sınıflamada daha doğru sonuç eldeedebilmek için göl yüzeyi uydu verisi üzerinden çizilerek maskelenmiş ve bu alanuydu verisinden çıkartılmıştır. Bu işlem sonucunda farklı framelere ait 2 görüntüoluşmuştur.26


Şekil 3.5. Koruma bandına göre maskelenmiş görüntü3.3.6. Test alanlarının belirlenmesiArazi çalışmaları kapsamında 3 farklı test alanı belirlenmiş olup test alanlarıSenirkent, Eğirdir, Gelendost ve Yalvaç İlçelerinde 2*2 km’lik alanlardabelirlenmiştir.27


Belirlenen test alanlarına gidilmeden önce test alanlarında temel kortaoğrafik veriolarak 1/25000 ölçekli topoğrafik haritalar hazırlanmış, test alanlarında elde edilecekveriler için haritalar üzerinde güzergah planlaması yapılmış ve bölgeye ait uydugörüntüsüyle birlikte haritaların çıktıları alınarak GPS (Küresel Konumlama Cihazı)ile birlikte araziye çıkılmıştır.Test alanlarında farklı bölgelerden farklı bitki desenleri kontrol edilmiş, GPSkoordinat değerleri alınmış, fotoğrafları çekilmiş ve noktalara ilişkin bitki bilgilerinot edilmiştir. Her bir test alanında en az 50 kontrol noktasında kontrol yapılmıştır.Kontrolü yapılan test alanlarında bütün bitki örtüleri göz önünde bulundurulmuş vearazi kullanım türlerindeki farklılıklar ortaya konulmuştur.Belirlenen test alanlarında koordinatların okunması ve arazi kullanım türlerinin notedilmesi ile uydu görüntüsü üzerinde yapılacak supervised (kontrollü) sınıflamayaesas olacak şekilde CORINE metodunda belirtilen sınıfların belirlenmesinde altlıkoluşturulmuştur Sınıfların tanımlamasında arazide farklı bitki örtüleri ve yapılarincelenmiş ve kontrol noktalarının hangi sınıfa ait olduğu arazide tespit edilerek notedilmiştir. Üç farklı test alanı ve kontrol noktaları Şekil 3.6, 3.7. ve 3.8’degösterilmektedir.Şekil 3.6. Yalvaç test alanı ve kontrol noktaları28


Şekil 3.7. Gelendost test alanı ve kontrol noktalarıŞekil 3.8. Eğirdir test alanı ve kontrol noktaları.Test alanlarından elde edilen ve gözle yapılan yorumlama sonuçlarına göre farklı 2frameden oluşan görüntü üzerinde kontrollü sınıflama işlemi yapılmıştır (ERDAS,1999). Uydu verisi üzerinde ayırt edilen her türlü detay sınıfları belirlenerektoplamda 36 sınıf tanımlanmıştır. Şekil 3.9.’da sınıfların veri tabanları yeralmaktadır.29


Şekil 3.9. Sınıflandırılmış görüntünün veri tabanı.Tanımlanan sınıflar daha sonra CORINE de yer alan kodlara göre recode işlemiyapılarak uyarlanmış, 7x7 pikselden oluşan gruplar elenmiştir (eleminate 7x7)(ERDAS, 1999).3.3.7. Veri değerlendirmeÇalışmanın bu aşamasında kontrollü sınıflama sonucundan elde edilen görüntününvektörleştirilmesi, veri tabanının işlenmesi ve gerekli verilerin girilerek düzeltilmesi,haritaların çakıştırılması, veri tabanının düzenlenmesi ve her bir koruma bandına(mutlak, kısa, orta ve uzun) göre görüntünün kesilerek ayrı veri tabanlarınınoluşturulması işleri yer almıştır.İlk aşama olarak kontrollü sınıflama sonucunda elde edilen görüntü ERDASyazılımında vektörleştirilerek vektör tabanlı veri hazırlanmıştır Hazırlanan verilerARCGİS yazılımında açılarak veri tabanlarında düzenlemeye gidilmiştir.30


3.3.8. Verilerin ve veri tabanının birleştirilmesiKontrollü sınıflama sonucunda elde edilen veriler vektörleştirildikten sonra farklı 2görüntünün vektörize edilmiş formatları birleştirilecek ve yeni veri tabanındadüzenlemeye gidilmiştir. Vektörize edilmiş görüntülerin birleştirilerekçakıştırılmasında ARCGİS yazılımının Union opsiyonu kullanılmıştır (ESRI,1998b). Böylelikle çalışma alanı tek bir veri olarak elde edilmiş ve birbirinden farklıpoligonlar oluşturulmuştur. Şekil 3.10’da haritaların union işlemi yer almaktadır.Şekil 3.10. Veri tabanının birleştirilmesi işlemiVeritabanları birleştirilen verilerin object id kolonu tekrar düzenlenmiş yenidennumaralandırılmıştır. Gereksiz kolonlar silinmiş poligonlar alanları ve çevreseluzunlukları tekrar hesaplanmıştır. Şekil 3.11’de poligonların alanları ve çevreseluzunluklarının tekrar hesaplanması işlemi yer almaktadır.31


Şekil 3.11. Poligonların alan ve çevresinin uzunluk hesabıVeritabanı düzenlendikten sonra koruma mesafelerine göre tekrar düzenlenerekmutlak (0-300), kısa (300-1000), orta (1000-2000) ve uzun ( 2000-5000) korumabantlarına göre düzenlenmiş CORINE göre mevcut koruma bantlarındaki durumortaya çıkarılmıştır.3.3.9. Veriyi koruma bantlarına göre kesmeBu aşamada koruma bantları dahilinde kalan arazi kullanım türlerinin su kirliliğikontrol yönetmeliğine uygunluğu tartışılmıştır. Bu işlem için ARCGİS yazılımınınErase komutu kullanılmıştır. Bu komut ile kesilen veriler tekrar düzenlenmiş, oluşanyeni poligonların alan ve çevresel uzunlukları tekrar hesaplanarak veritabanı tekrardüzenlenmiştir. Koruma bantlarına göre kesmek için her bir koruma bandı içinkoruma bandının maksimum su kotundan olan uzaklıklarına göre ayrı bir‘‘shp.dosyası’’ oluşturulmuş ve veriler bu dosyalara göre kesilmiştir. Şekil 3.12’ deveri ve veritabanının koruma bantlarına göre kesilmesi işlemi gösterilmektedir.32


Şekil 3.12. Verinin koruma bantlarına göre kesilmesi işlemi33


4. ARAŞTIRMA BULGULARI VE TARTIŞMABu bölümde CORINE yöntemine göre hazırlanmış arazi kullanım haritası vedağılımı, su kirliliği kontrol yönetmeliğinde belirtilen mutlak, kısa, orta ve uzunmesafe koruma bantlarına göre kesilmiş CORINE haritası ve dağılımı ile, Çevre veOrman Bakanlığının yürütücülüğünü yaptığı 2006 yılında hazırlanmış CORINEharitası ile dağılımının mevcut projeyle karşılaştırılması yer almaktadır.Tematik haritaların hazırlanması ARCGIS yazılımında yapılmış olup Çevre veOrman Bakanlığının CORINE projesi için belirlediği standart renk kodlarıkullanılmıştır. Arazi kullanım türlerinin yanında her bir dağılıma ait Çevre ve Ormanbakanlığınca belirlenmiş standart kodlar harita ve dağılım tablosunda verilmiştir.Çalışma bölgesi içerinde yer alan her farklı kategorik düzey haritalanmış olup sınıfaait bilgiler dağılım yüzdeleriyle birlikte yorumlanmıştır. CORINE arazi örtüsüsınıflarında yer alan fakat çalışma bölgesinde bulunmayan sınıflar için ayrıdeğerlendirme yapılmıştır.Sınıflandırma işlemi sonucunda hazırlananın veri tabanı, veri tabanı işleyebilenyazılımlar ile değerlendirilmiş, her bir sınıfın alanları hesaplanmış, oransal olarakdağılımları bulunmuştur. Çalışma alanını kapsayan arazi kullanım haritası UTM 6 0projeksiyon sistemine ve ED 50 datumuna göre hazırlanmıştır. Aynı işlem her birkoruma bandına göre yapılmış olup Çevre ve Orman Bakanlığının 2006 yılındaçıkarmış olduğu su kirliliği kontrol yönetmeliği esasları çerçevesindedeğerlendirilmiştir. Mevcut yönetmeliğin uygulanabilirliğinin yanı sıra korumabantları için belirlenmiş özel hükümlerin CORINE arazi kullanım haritası ileuygunluğu tartışılmıştır. Ayrıca Tarım ve Köyişleri Bakanlığının yürütücüsü olduğuMerbis-GEP (Mera Bilgi Sistemi Geliştirme Projesi) ile hazırlanan arazi kullanımharitasında yer alan mera dağılımları ile çalışma bölgesi mera arazi varlığı kontroledilmiştir.34


4.1. CORINE Arazi Kullanım Haritası ve Dağılımı4.1.1. CORINE arazi kullanım haritasıÇalışma ile oluşturulan CORINE arazi kullanım haritası 1/25000 ölçekli olarakEK’te verilmiştir.Çalışma alanının yaklaşık %35’ini oluşturan orman alanlarının büyük kısmını iğneyapraklı ormanlar ile sklerofil bitki örtüsü oluşturmaktadır. Sklerofil bitki örtüsümakilik alanları kapsamaktadır.Çalışma alanının arazi dağılımları incelendiğinde en yüksek dağılımın ormanarazilerini en düşük dağılımların ise şehir, ticari, maden gibi. bitki türünün olmadığıalanların oluşturduğu görülmektedir.Çalışma alanının % 7’lik kısmını meyve bahçeleri oluşturmaktadır. Bölgenin önemligeçim kaynakları arasında yer alan meyve bahçelerinin büyük kısmı elma bahçesiolup çalışma alanının kuzeyinde kayısı bahçeleri de yer almaktadır.Eğirdir gölünün güneyinde yer alan ve Boğazova olarak bilinen bölgede meyvebahçeleri yer almaktadır. Elma tarımının yapıldığı bölge CORINE haritasına göre9500 hektarlık bir alanı kapsamaktadır. Çalışma alanının güney batısında yer alanEğirdir İlçesinin Beydere köyü civarında ise arazi fizyoğrafyası gereği elma tarımı vekuru tarım ile birlikte iğne yapraklı ormanlar arazi dağılımında ön plana çıkmaktadır.Eğirdir gölünün kuzey kesimlerinde ise mera arazileriyle birlikte meyve bahçeleri vekuru tarım yapılan alanların olduğu gözükmektedir.Taşevi, Aşağıkaşıkra ve Kumdanlı köylerini kapsayan bu alanda hayvancılıklabirlikte kuru ve meyve tarımı bölge halkının geçim kaynağı olmuştur. Çalışmaalanına ait CORINE arazi kullanım haritası Şekil 4.1.’de yer almaktadır.35


Şekil 4.1. CORINE arazi kullanım haritası36


4.1.2. Arazi kullanım dağılımıÇalışma alanında CORINE arazi kullanım sınıflarına göre 3 farklı kategorik düzeyde20 sınıf belirlenmiştir. Bu sınıflar ve dağılımları çizelge 4.1.’de verilmiştir.Çizelge 4.1. Arazi kullanım dağılımıCORINE Arazi SınıflarıKodlarAlanDekarYüzde (%)Sürekli Şehir Yapısı 1.1.1. 1232.88 0.17Kesikli Şehir Yapısı 1.1.2. 3283.77 0.46Endüstriyel ve Ticari Birimler 1.2.1. 188.15 0.03Karayolları, Demiryolları ve İlgili Alanlar 1.2.2. 4229.29 0.6Maden Çıkarım Sahaları 1.3.1. 70.64 0.01Sulanmayan Ekilebilir Alanlar 2.1.1. 98388.25 13.88Sürekli Sulanan Alanlar 2.1.2. 18499.32 2.61Meyve Bahçeleri 2.2.2. 52331.34 7.38Meralar 2.3.1. 21906.69 3.09Karışık Tarım Alanları 2.4.2. 110.1 0.01Doğal Bitki Ört.İle Bir.Bul. Tarım7.282.4.3. 51602.62AlanlarıGeniş Yapraklı Ormanlar 3.1.1. 372.74 0.05İğne Yapraklı Ormanlar 3.1.2. 144027.2 20.32Doğal Çayırlıklar 3.2.1. 94534.1 13.34Sklerofil Bitki Örtüsü 3.2.3. 172505.1 24.34Sahiller, Kumsallar, Kumluklar 3.3.1. 102.59 0.01Çıplak Kayalıklar 3.3.2. 1992.03 0.28Seyrek Bitki Alanları 3.3.3. 34456.83 4.86Bataklıklar 4.1.1. 8861.18 1.25Su Kütleleri 5.1.2. 105.00 0.015Toplam 708799.8 100Bölgede kuru tarım alanlarında genellikle arpa ve buğday ağırlıkta olup bu alanlarçalışma bölgesinin %13 lük önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Kuru tarım alanlarıCORINE tablosunda sulanmayan ekilebilir alan ismiyle verilmiştir.37


Bölgede hayvancılık açısından önemli yer tutan mera arazileri çalışma bölgesinin%3’lük kısmını oluşturmaktadır. Tarım ve Köyişleri Bakanlığının MERBİS Projesiincelendiğinde Isparta ili mera arazi varlığı, il yüzölçümünün yaklaşık olarak %2’sinikarşılık geldiği görülmüştür. Bu açıdan çalışma bölgesini kapsayan %3’lük meraarazi varlığı bölge hayvancılığı açısından yeterli bir orana sahip olduğugörülmektedir.Bataklık ve sahil, kumsal, kumluk olarak nitelendirilebilecek alanlar göle sıfırkonumda olup bu alanları bir kısmı maksimum su kodunun içinde kalmaktadır. Busebeple bu alanları koruma bantları içerisinde değerlendirildiği zaman dağılımındabir azalma gözlenmektedir.Çıplak kayalık olarak nitelendirilen alanlar pre-classification yapılmış fotoyorumlama ile sınıflandırma işlemi esnasında sulanmayan ekilebilir alanlar ilekarışmış olup bu alanlar manuel olarak ayırt edilmiştir. Daha sonra sınıflandırılangörüntü üzerine çakıştırılmıştır.CORINE arazi örtü sınıfı 1. yapay düzeyde yer alan sürekli şehir yapıları, kesiklişehir yapıları, endüstriyel ve ticari birimler, karayolları, demiryolları ve ilgili alanlarve maden çıkarım sahaları çalışma bölgesinin yaklaşık olarak %1.2 sineoluşturmaktadır. Bu alanlar sınıflandırma sonucunda ayırt edilemediği için 1/25000ölçekli topoğrafik haritalar ve Google Earth’ de yer alan Quickbird gibi geometrikçözünürlüğü yüksek uydu verileri yardımıyla yorumlanmış, ARCGIS yazılımdaunion işlemi yapılarak sınıflandırılmış görüntü üzerine çakıştırılmıştır.3. yapay düzeyde yer alan doğal bitki örtüsü ile birlikte bulunan tarım alanlarıçalışma alanının %7’lik gibi önemli bir kısmını oluşturmaktadır. Bu alanlar sklerofilbitki örtüsü ve diğer iğne ve geniş yapraklı ağaç özelliği gösteren alanların yanın dadoğal çayır olarak nitelendirilebilecek alanlar birlikte bulunan tarım yapılanalanlardır. Ayrıca orman vasfını yitirmiş olup tarım arazi olarak kullanılan alanlardabu kategoride yer almaktadır.38


Son olarak 5.yapay düzeyde yer alan 5.1.1. koduyla su yolları 5.2.1. koduyla kıyılagünleri, 5.2.2. koduyla nehir ağızları ile 5.2.3. koduyla deniz ve okyanus sınıfıçalışma bölgesinde yer almadığı için arazi kullanım haritasına dahil edilmemiştir.4.2. Koruma Bantlarına Göre CORINE Haritası ve Dağılımı4.2.1. Mutlak koruma bandı CORINE haritasıMutlak koruma alanı, içme ve kullanma suyu rezervuarının maksimum suseviyesinden itibaren 300 metre genişliğindeki şerittir. 300 metrelik genişlikiçersinde en yüksek alanı %22 ile iğne yapraklı ormanlar en düşük yüzdeye sahipalan ise %0.03 sahiller, kumsallar ve kumluklar oluşturmaktadır.Sklerofil bitki örtüsü olarak tanımlanan makilik arazilerde % 10’luk bir yüzdeyesahiptir. Buna göre kısa mesafe koruma bandı içerisinde alanların üçte birlikbölümünü ormanlar ve maki arazileri oluşturmaktadır.Bölge tarımı açısından önemli yer tutan meyve bahçeleri ise %15’lik bir yüzdeyesahip olup 645 hektarlık bir alanı kapsamaktadır. Sürekli sulanan alanlar ilesulanmayan ekilebilir alanlar yaklaşık olarak koruma bandının %30’luk kısmınıoluşturmuş olup toplam tarım yapılan alan 1278 hektardır.Çalışma alanına ait Mutlak Koruma Bandı CORINE arazi kullanım haritası Şekil4.2.’de yer almaktadır.40


Şekil 4.2. Mutlak koruma bandı CORINE haritası41


4.2.2. Mutlak koruma bandı arazi kullanım dağılımıÇalışma alanında Mutlak koruma bandı CORINE arazi kullanım sınıflarına göre 3farklı kategorik düzeyde 16 sınıf belirlenmiştir. Bu sınıflar ve dağılımları çizelge4.2.’de verilmiştirÇizelge 4.2. Mutlak koruma bandı arazi kullanım dağılımıCORINE Arazi SınıflarıKodlarAlanDekarYüzde(%)Sürekli Şehir Yapısı 1.1.1. 619.07 1.48Kesikli Şehir Yapısı 1.1.2. 476.74 1.14Karayolları, Demiryolları ve İlgili Alanlar 1.2.2. 884.08 2.11Sulanmayan Ekilebilir Alanlar 2.1.1. 5081.63 12.17Sürekli Sulanan Alanlar 2.1.2. 1247.63 2.99Meyve Bahçeleri 2.2.2. 6451.34 15.45Meralar 2.3.1. 1769.91 4.24Doğal Bitki Ört.İle Bir.Bul. Tarım5.062.4.3. 2113.55Alanlarıİğne Yapraklı Ormanlar 3.1.2. 9220.41 22.08Doğal Çayırlıklar 3.2.1. 3320.85 7.95Sklerofil Bitki Örtüsü 3.2.3. 4241.02 10.16Sahiller, Kumsallar,Kumluklar 3.3.1. 15.95 0.03Çıplak Kayalıklar 3.3.2. 79.26 0.18Seyrek Bitki Alanları 3.3.3. 543.47 1.3Bataklıklar 4.1.1. 4796.79 11.4Su Kütleleri 5.1.2. 898.41 2.15Toplam 41760.11 100Bataklık olarak nitelendirilen arazilerin büyük çoğunluğu kısa mesafe korumabandında kalmaktadır. Koruma bandının %11’lik kısmını oluşturan bu alanlar doğalyolla oluşabildiği gibi göl yüzeyinin çekilmesiyle oluşabilmektedir.Mera olarak nitelendirilen arazilerin koruma bandının %4’lük kısmınıoluşturmaktadır. Bu alanlar daha çok gölün geçmişten günümüze çekilmesiyleoluştuğu düşünülmekte olup taban suyu yüksek arazilerdir. Hayvancılık açısından42


önemli yer tutan bu arazilerin büyük çoğunluğunda ıslah ve amenajman projeleriuygulanmıştır.Sahiller, kumsallar, kumluklar olarak nitelendirilen araziler Eğirdir ilçesinde yeralmakta olup bu sınıfta yer alan araziler bölge halkı tarafından fiili olarakkullanılmaktadır.4.2.3. Kısa mesafe koruma bandı CORINE haritasıKısa mesafeli koruma alanı, içme ve kullanma suyu rezervuarlarının mutlak korumaalanı sınırından itibaren 700 metre genişliğindeki şerittir. Bu koruma bandında yeralan araziler içerisinde en yüksek yüzdeye sahip alanları %29 ile iğne yapraklıormanlar, en düşük yüzdeye sahip alanları ise sahiller, kumsallar, kumluklaroluşturmaktadır. Bu alanların en düşük yüzdeye sahip olmasının sebebi 300 metrelikgenişlikten itibaren sahil, kumsal, kumluk olarak nitelendirilebilecek alanlarınneredeyse bitmiş olmasıdır.Kumsalların oluşumunda topografik etkenler ile birlikte dalga oluşumu önemli roloynamaktadır. Kısa mesafe korum bandında sahil, kumsal, kumluk olaraknitelendirilebilecek alanların olmayışı dalga etkinin kaybolması ve topoğrafik yapıile ilişkilendirilebilir.Çalışma alanına ait Kısa mesafe koruma bandı CORINE arazi kullanım haritası Şekil4.3.’de yer almaktadır.43


Şekil 4.3. Kısa mesafe koruma bandı CORINE haritası44


4.2.4. Kısa mesafe koruma bandı arazi kullanım dağılımıÇalışma alanında kısa mesafe koruma bandı CORINE arazi kullanım sınıflarına göre3 farklı kategorik düzeyde 17 sınıf belirlenmiştir. Bu sınıflar ve dağılımları çizelge4.3.’de verilmiştir.Çizelge 4.3. Kısa mesafe koruma bandı arazi kullanım dağılımıAlan YüzdeCORINE Arazi SınıflarıKodlarDekar (%)Sürekli Şehir Yapısı 1.1.1. 2.68 0.002Kesikli Şehir Yapısı 1.1.2. 424.66 0.45Karayolları, Demiryolları ve İlgili Alanlar 1 2.2. 703.34 0.74Sulanmayan Ekilebilir Alanlar 2.1.1. 13361.4 14.07Sürekli Sulanan Alanlar 2.1.2. 3042.28 3.2Meyve Bahçeleri 2.2.2. 11159.2 11.75Meralar 2.3.1. 4626.32 4.87Karışık Tarım Alanları 2.4.2. 11.33 0.01Doğal Bitki Ört.İle Bir.Bul. Tarım Alanları 2.4.3. 6261.16 6.59Geniş Yapraklı Ormanlar 3.1.1. 231.93 0.24İğne Yapraklı Ormanlar 3.1.2. 27863 29.34Doğal Çayırlıklar 3.2.1. 9275.9 9.77Sklerofil Bitki Örtüsü 3.2.3. 13342.5 14.05Sahiller, Kumsallar,Kumluklar 3.3.1. 0.04 0Çıplak Kayalıklar 3.3.2. 143.6 0.15Seyrek Bitki Alanları 3.3.3. 2158.94 2.27Bataklıklar 4.1.1. 2331.79 2.45Toplam 94957.8 100Orman arazileri açısından koruma bandı incelendiğinde çalışma bölgesinintamamında olduğu gibi kısa mesafe koruma bandında iğne yapraklı ormanlarınağırlıkta olduğu, geniş yapraklı ormanların ise az miktarda olduğu tespit edilmiştir.Sklerofil bitki örtüsü olarak tanımlanan maki arazileri ise %14’lük kısmıkapsamaktadır.45


Meyve bahçeleri ise %11’lik kısmını oluşturduğu, kısa mesafe koruma bandına görekarşılaştırıldığında meyve bahçelerinde azalma olduğu, fakat genel toplamdabakıldığında %7’lik ortalamanın üzerinde olduğu tespit edilmiştir. Bu oranın yüksekoluşu göle yakın arazilerin daha verimli olması, gölün sulama amaçlı kullanımınkolaylığı ve topoğrafik yapının etkisi olarak açıklanabilir.Sulanmayan ekilebilir alanların ise %14’lük kısmını oluşturduğu koruma bandındakuru tarımın da yaygın olarak yapıldığı görülmektedir. Mutlak koruma bandına görekarşılaştırıldığında kuru tarım yapılan arazilerin oransal dağılımında artışgörülmektedir.Mera arazilerin oransal dağılımdaki oranı %4 olup bu oran mutlak koruma bandınagöre karşılaştırıldığında oransal dağılımın sabit kaldığı görülmüştür.Bu koruma bandında orman sayılan arazilerle birlikte maki niteliği taşıyan alanlarıntarım yapılan alanlardan daha fazla olduğu görülmüştür. Mutlak koruma alanına göretarım yapılan arazilerdeki miktarın azalması engebeli arazi yapısı, göle olanuzaklığın artması ve toprak özelliklerinde değişim olarak nitelendirilebilir.46


4.2.5. Orta mesafe koruma bandı CORINE haritasıOrta mesafeli koruma alanı içme ve kullanma suyu rezervuarlarının kısa mesafelikoruma alanı sınırından itibaren 1 kilometre genişliğindeki şerittir. Bu korumabandında kalan araziler içerisinde en yüksek orana sahip alanları %23 ile sklerofilbitki örtüsü olarak tanımlanan maki arazileri oluşturmakta olup en düşük oranda ise%0.07 ile geniş yapraklı ormanlar oluşturmaktadır.Korum bandının % 61’ini doğal bitki örtüsünden oluşan (geniş yapraklı ormanlar,iğne yapraklı ormanlar, doğal çayırlıklar, sklerofil bitki örtüsü, çıplak kayalıklar veseyrek bitki alanları) alanlar oluşturmaktadır.Meyve bahçeleri açısında durum incelendiğinde kısa mesafe koruma bandına göreoransal dağılımda %8 ile azalma olduğu görülmektedir. Sulanmayan ekilebiliralanların oransal dağılımı ise %14 olup kuru tarım yapılan bu alanlarda artışgözükmektedir.Sürekli sulanan alanların da durumu incelendiğinde toplam tarım yapılan alanlarınoransal dağılımında bir miktar azalma olduğu tespit edilmiştir.Çalışma alanına ait Orta mesafe koruma bandı CORINE arazi kullanım haritası Şekil4.4.’de yer almaktadır.47


Şekil 4.4. Orta mesafe koruma bandı CORINE haritası48


4.2.6. Orta mesafe koruma bandı arazi dağılımıÇalışma alanında ortamesafe koruma bandı CORINE arazi kullanım sınıflarına göre3 farklı kategorik düzeyde 14 sınıf belirlenmiştir. Bu sınıflar ve dağılımları çizelge4.4.’de verilmiştir.Çizelge 4.4. Orta mesafe koruma bandı arazi dağılımıCORINE Arazi SınıflarıKodlarAlanDekarYüzde (%)Kesikli Şehir Yapısı 1.1.2. 629.56 0.46Karayolları, Demiryolları ve İlgiliAlanlar1.2.2. 693.09 0.5Sulanmayan Ekilebilir Alanlar 2.1.1. 21321.57 15.53Sürekli Sulanan Alanlar 2.1.2. 4449.84 3.24Meyve Bahçeleri 2.2.2. 10991.72 8Meralar 2.3.1. 4037.65 2.94Karışık Tarım Alanları 2.4.2. 98.77 0.07Doğal Bitki Ört.İle Bir.Bul. TarımAlanları2.4.3. 10208.04 7.45Geniş Yapraklı Ormanlar 3.1.1. 94.78 0.07İğne Yapraklı Ormanlar 3.1.2. 30334.83 22.1Doğal Çayırlıklar 3.2.1. 18078.85 13.17Sklerofil Bitki Örtüsü 3.2.3. 31572.54 23Çıplak Kayalıklar 3.3.2. 253.35 0.18Seyrek Bitki Alanları 3.3.3. 3391.32 2.47Toplam 137254.63 100Doğal bitki örtüsü ile birlikte bulunan tarım alanların toplam alanın %7’sinioluşturmaktadır. Bu oran kısa mesafe ve orta mesafe koruma bandına göredeğerlendirildiğinde oransal dağılımda bir miktar artışın olduğu gözlemlenmiştir.Orman arazileri açısından durum incelendiğinde toplam alanın %45’lik gibi önemlibir oranına denk geldiği görülmektedir. Arazi şartlarının ve toprak yapısının budurumda payının yüksek olduğu söylenebilir.49


4.2.7. Uzun mesafe koruma bandı CORINE haritasıUzun mesafeli koruma alanı içme ve kullanma suyu rezervuarlarının orta mesafelikoruma alanı sınırından itibaren 3 kilometre genişliğindeki şerittir. Bu korumabandında kalan araziler içerisinde en yüksek yüzdeye sahip alanları %29 ile Sklerofilbitki örtüsü oluşturmaktadır. En düşük yüzdeye sahip alanların ise geniş yapraklıalanlar oluşturmaktadır. Göl yüzeyinden uzaklaşma, topoğrafik yapı ve toprak yapısıitibariyle sklerofil bitki örtüsü olarak tanımlanan maki arazileri ile doğal çayırlıkolarak nitelendirilen arazilerin oransal dağılımında artış olmuştur. Toplam tarım alanıoransal dağılımı ise %20 civarındadır.Meyve bahçesi olarak nitelendirilen araziler toplam alanın % 5’ine denk gelmektedir.Bu oran diğer koruma bantlarına göre kıyaslandığında oransal dağılımın azalmameydana geldiği görülmektedir. Sulanmayan ekilebilir olarak nitelendirilen alanlarınoransal dağılımı ise %13’tür.Bu alanlar orta mesafe koruma bandına göre kıyaslandığında bir miktar azalmagörülmüş olup genel dağılım yüzdesiyle karşılaştırıldığında yaklaşık olarak % 1’likbir değişimin olduğu görülmektedir.Çalışma alanına ait uzun mesafe koruma bandı CORINE arazi kullanım haritasıŞekil 4.5.’de yer almaktadır.50


Şekil 4.5. Uzun mesafe koruma bandı CORINE haritası51


4.2.8. Uzun mesafe koruma bandı arazi dağılımıÇalışma alanında uzun mesafe koruma bandı CORINE arazi kullanım sınıflarınagöre 3 farklı kategorik düzeyde 16 sınıf belirlenmiştir. Bu sınıflar ve dağılımlarıçizelge 4.5’de verilmiştir.Çizelge 4.5. Uzun mesafe koruma bandı arazi dağılımıCORINE Arazi SınıflarıKodlarAlanDekarYüzde (%)Kesikli Şehir Yapısı 1.1.2. 1680.4 0.4Endüstriyel ve Ticari Birimler 1.2.1. 148.9 0.035Karayolları, Demiryolları ve İlgili Alanlar 1.2.2. 1555.08 0.37Maden Çıkarım Sahaları 1.3.1. 70.64 0.02Sulanmayan Ekilebilir Alanlar 2.1.1. 57042.36 13.5Sürekli Sulanan Alanlar 2.1.2. 9581.1 2.27Meyve Bahçeleri 2.2.2. 22083.91 5.22Meralar 2.3.1. 11137.9 2.63Doğal Bitki Ört.İle Bir.Bul. TarımAlanları2.4.3. 31502.5 7.45Geniş Yapraklı Ormanlar 3.1.1. 46.02 0.01İğne Yapraklı Ormanlar 3.1.2. 74543.04 17.64Doğal Çayırlıklar 3.2.1. 62732.5 14.84Sklerofil Bitki Örtüsü 3.2.3. 122086.04 28.89Çıplak Kayalıklar 3.3.2. 1491.94 0.35Seyrek Bitki Alanları 3.3.3. 26780.88 6.34Su Kütleleri 5.1.2. 105.00 0.02Toplam 708799.8 100Mera arazi varlığı toplam alanın yaklaşık olarak %2.6’sına denk gelmektedir. Budağılım genel ortalamanın biraz altındadır.Seyrek bitki alanı olarak nitelendirilen araziler toplam alanın %6’sınıoluşturmaktadır. Bu oranın genel tüm çalışma alanı ile kıyaslandığında daha fazla52


olduğu görülmektedir. Bunun sebebi ise gölden uzaklaştıkça toprak yapısı, araziengebesinde değişimdir.4.2.9. CORINE arazi kullanım ve CORINE 2006 haritasıYapılan çalışma Çevre ve Orman Bakanlığının CORINE 2006 projesi ilekarşılaştırıldığında farklılıklar görülmektedir. Bunun sebebi öncelikli olarakCORINE 2006 projesinin haritalama ölçeği 1/100000, en düşük haritalama alanı ise25 hektar olarak seçilmiştir. Bu çalışmada ise haritalama ölçeği 1/25000, en küçükharitalama alanı ise elimine işlemlerinin ardından yaklaşık 1 dekardır.Endüstriyel ve ticari birimler, maden çıkarım sahaları, karayolları, demiryolları veilgili alanlar, sahiller, kumsallar, kumluklar ve su kütleleri sınıfları 1/25000 ölçeklitopoğrafik harita ve uydu verisi yardımıyla sayılaştırılmış olup mevcut proje üzerineçakıştırılmıştır. Bu alanlar 25 hektardan daha küçük haritalama birimini kapsadığıiçin CORINE 2006 projesinde yer almamıştır.Üzüm bağı olarak nitelendirilen alanlar Eğirdir Gölünün batısında olmakla birlikteharitalanabilecek büyüklükte olmadığı tespit edilmiştir. CORINE 2006 projesindeyer alan üzüm bağları Eğirdir İlçesinin Barla köyünü göstermekte olup arazideyapılan incelemeler sonucunda haritalanmış büyüklükte üzüm bağlarınarastlanmamıştır.İki proje arasındaki karışık tarım olarak nitelendirilen alanlar arasındaki farkınharitalandırma birimiyle alakalı olduğu, 25 hektardan küçük farklı tarım alanlarınınkontrollü sınıflama sonucunda ayırt edilebildiği için çalışma alanında karışık tarımalanına ait sınıfın dağılım yüzdesi düşük olmuştur.53


Şekil 4.6. CORINE arazi kullanım ve CORINE 2006 haritası54


4.2.10. CORINE 2006 haritası ile karşılaştırılmasıÇizelge 4.6. CORINE 2006 haritası ile karşılaştırılmasıCORINE Arazi SınıflarıKodlarCORINE2006Tez FarkProjesi (%) (%) (%)Sürekli Şehir Yapısı 1.1.1. --- 0.17 0.17Kesikli Şehir Yapısı 1.1.2. 1.45 0.46 0.99Endüstriyel ve Ticari Birimler 1.2.1. --- 0.03 0.03Karayolları, Demiryolları ve İlgili Alanlar 1.2.2. --- 0.6 0.6Maden Çıkarım Sahaları 1.3.1. --- 0.01 0.01Sulanmayan Ekilebilir Alanlar 2.1.1. 7.37 13.88 6.51Sürekli Sulanan Alanlar 2.1.2. 7.43 2.61 4.82Üzüm Bağları 2.2.1. 0.22 --- 0.22Meyve Bahçeleri 2.2.2. 5.54 7.38 1.84Meralar 2.3.1. 1.39 3.09 1.7Karışık Tarım Alanları 2.4.2. 9.97 0.01 9.96Doğal Bitki Ört.İle Bir.Bul. TarımAlanları2.4.3. 8.77 7.28 1.49Geniş Yapraklı Ormanlar 3.1.1. 1.3 0.05 1.25İğne Yapraklı Ormanlar 3.1.2. 2.73 20.32 17.59Karışık Ormanlar 3.1.3. 0.86 --- 0.86Doğal Çayırlıklar 3.2.1. 5.15 13.34 8.19Sklerofil Bitki Örtüsü 3.2.3. 17.9 24.34 6.34Bitki Değişim Alanları 3.2.4. 14.75 --- 14.75Sahiller, Kumsallar,Kumluklar 3.3.1. --- 0.01 0.01Çıplak Kayalıklar 3.3.2. 0.72 0.28 0.44Seyrek Bitki Alanları 3.3.3. 11.88 4.86 7.02Bataklıklar 4.1.1. 2.57 1.25 1.32Su Kütleleri 5.1.2. --- 0.015 0.015Toplam Alan : 708799.80 dekarÇalışma alanında en düşük haritalama alanının yaklaşık 1 dekar olması bitki değişimalanı ve karışık orman olarak nitelendirilen sınıflar, orman arazisi ya da tarım araziolarak ayırt edilebilmesinden dolayı çalışma alanında kullanılmamıştır.55


Sulanmayan ekilebilir alan, sürekli sulanan alan ve meyve bahçelerinin toplamoransal dağılımları incelendiğinde 2 projenin de yaklaşık olarak aynı dağılımıgösterdiği görülmüştür. Fakat bu alanların oransal dağılımları ayrı olarakincelendiğinde arada farklılıklar olduğu görülmektedir.Doğal çayırlık ve seyrek bitki alanı gibi birbirine yakın yansıma veren arazilerintoplam dağılım yüzdeleri incelendiğinde 2 projenin yaklaşık olarak aynı dağılımıgösterdiği görülmüştür.Bataklık olarak nitelendirilen araziler de ise yaklaşık olarak %1’lik bir oransal farkmeydana gelmiştir.56


SPOT-4 uydu verisini kapladığı alan ve uygun çözünürlüğü sebebiyle maliyetaçısından önemli bir unsur olarak karşımıza çıkmaktadır. Uygun maliyetinin yanı sırabitki vejetasyonunun ayırt edilebilmesinde uygun çözünürlüğe sahiptir. Endüstriyelve ticari yapıların gölün kirliliğinde etken yapılar olması sebebiyle bu yapılarıngeometrik çözünürlüğü yüksek uydu verileriyle haritalanarak takibe alınması dahauygun olacaktır. Fakat geometrik çözünürlüğü yüksek uydu verilerinin düşük alanlarıkaplaması ve yüksek maliyetleri göz önünde bulundurulmalıdır.Zaman içerisinde yapılacak çalışmalar göz önünde bulundurulduğunda CORINEmetodu standart ve ortak bir sınıflama sistemi olması sebebiyle sınıflama metoduolarak belirlenmiştir.Eğirdir Gölü çevresinde tarım amaçlı kullanılan çeşitli kimyasallar, tarım ilaçlarıgübre kullanımı gölü olumsuz etkilemektedir. Özellikle göl çevresinde kullanılançeşitli kimyasalların ve tarım ilaçlarının uygun şekilde ve miktarda kullanılmasıgerekmektedir.Kısa mesafe ve mutlak koruma bandında doğal bitki örtüsü olarak nitelendirilenalanların koruma bandı içerisinde yüksek yüzdeye sahip olması gölün korunmasındaönemli etken olacaktır. Fakat tarım yapılan arazilerin mutlak ve kısa korumabantlarında doğal yapı içerisinde yüksek miktarda oluşu gölün çeşitli tarım ilaçları vekimyasallarla kirlenmesinde etken unsur olarak karşımıza çıkmıştır.Eğirdir gölünün yöre halkı için öneminin büyük olmasının yanında ülke açısındanstratejik bir öneme sahip olması gölün önemini daha da arttırmaktadır. Yapılacakolan çalışmalarda bu faktör göz önünde bulundurularak gölün korunması ile ilgiliprojelere önem verilmelidir. Gölü çevreleyen arazilerin zaman içerisinde değişimleriincelenerek gölün korunması için yeni çözüm önerileri geliştirilebilecektir.58


6. KAYNAKLARAkgul, A., Şenol, S., 2000. KKTC Güzelyurt-Girne-Karpaz Bölgesi Aarazi KullanımHaritasının Hava Fotoğrafları Kullanılarak Hazırlanması. ÇukurovaÜniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, 1-5.Aksoy, E ve Özsoy,G., 2004. Uzaktan Algılama ve CBS Teknikleri KullanılarakUludağ Üniversitesi Yerleşkesi Arazilerinde Arazi Kullanım Haritalaması.Uludağ Üniv. Zir. Fak. Dergisi. 18(1), 57-68.Altunbaş, S., 2007. Eğirdir Gölü Yönetim Planı Çalıştayı.http://www.ispartacevreorman.gov.tr/PDF%20Dosyalar/cal%C4%B1stayegirdir.pdf. Erişim Tarihi:05.08.2010Anonim, 2010a. Çevre ve Orman Bakanlığı, Bilgi ve İşlem Dairesi Başkanlığı.CORINE arazi örtü sınıfları. Erişim Tarihi:08.10.2010.Anonim, 2010b. İstanbul Teknik Üniversitesi İstanbul.http://www.cscrs.itu.edu.tr/kataloglar/SPOT_4/SPOT4_katalog_tr.pdf.Erişim Tarihi:05.09.2010.Anonim, 2011a, XYZ Dergi. Harita, Geomatik, Coğrafi Bilgi Teknolojileri, PusulaHarita Yayıncılık,, Sayı:1, 36. İstanbul.Anonim, 2011b. Çevre ve Orman Bakanlığı 2004.http://www.mevzuat.adalet.gov.tr/html/21744.html.Erişim Tarihi:20.05.2011.Aydınoğlu, A.Ç ve Yomralıoğlu, T., 2009. Arazi örtüsünün Temsil Eden CoğrafiVeri Tabanının Tasarlanması. 2. Uzaktan Algılama ve Coğrafi BilgiSistemleri Sempozyumu, 1-10.Başayiğit, L., 2002. Eğirdir Gölü Havzasında Erozyon Riskinin Saptanması ÜzerineAraştırmalar.Fen Bilimleri Enstitüsü Toprak Ana Bilim Dalı, Adana, DoktoraTezi. 220s, Adana.Başayiğit, L., 2004. CORINE Arazi Kullanımı Sınıflandırma Sistemine Göre AraziKullanım Haritasının Hazırlanması. Ankara Üniversitesi Ziraat FakültesiTarım Bilimleri Dergisi, 10 (4) 66-374.Başayiğit, L., Akgül, M. ve Işıldar, A.A., 2005. Landsat verileri yardımıyla arazikullanım türlerinin belirlenmesi ve yıllara bağlı olarak değişim izlenmesi.SDÜ. Fen Bil. Ens. Der. 9(2).Cracknell, A.,Hayes, L.,1991, ‘‘Introduction to remote sensing’’,London: New York: Taylor & Francis.CORINE, 1997. The CORINE Project. Methodology. European EnvironmentalAgency.Cover, 1994. CORINE Land Cover Technical Guide L.,Luksemburg.Çivi, A., Akgündüz, E., Kalaycı, K., İnan, Ç., Sarıca, E. Toru, E., 2009. CORINE(Coordınation Of Informatıon On The Envıronment ) projesi. TMMOBCoğrafi Bilgi Sistemleri Kongresi 2009(02)-06 1-6.Çivi, A., Akgündüz, E., Kalaycı, K., İnan, Ç., Sarıca, E. Toru, E., 2011. CORINEprojesi. Tufuab 2011 6.Teknik Sempozyumu, 1-10.Dinç, U., Şenol, S., Yeğingil, İ., Çullu, M.A., 1995. Göksu Deltası Arazi KullanımHaritasının Spot Uydu Verileri Kullanılarak Hazırlanması. Türkiye Toprakİlmi Derneği, İlhan Akalan Toprak ve Çevre Sempozyumu, 7(1).59


Duran, C.,Günek, H., 2007. Hazar Gölü Havzası Arazi KullanımındakiDeğişikliklerin Belirlenmesi,Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi Cilt:17, Sayı :2, Elazığ-2007EEA (1997).’’CORINE Land Cover Technical Guide’’,EEA,EC-JRC)Erbay A.Y., 2010. Bs-ODTÜ Çevre Bilimleri-MSc-BÜ Nik Sistem. XYZ Dergi,Harita,Geomatik, Coğrafi Bilgi Teknolojileri, Pusula Harita YayıncılıkSayı:2-Ekim 2010.ERDAS. 1999.Erdas İmagine field Guide 4 th.Ed., 2801. Buford Highway,N.E.Atlanta, Georgia,USA.pESRI, 1994. Understanding GIS the ARC/INFO Method, ISBN 1-879102-01-3,California 92373-8100, USA.ESRI, 1998. Arcview 3.2 PC 3D Analaysize User Guide, Redlands CA 92373-8100,USA.Gao, J., 2009. Digital Analysis of Remotely Sensed Imagery, The McGraw-Hill.Güre, M., Özel, M.E., Özcan, H. 2009. CORINE Arazi Kullanımı SınıflandırmaSistemine Göre Çanakkale İli. Harran Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi,13(3), 37-48.Feranec, J., Jaffrain,G., Soukup, T., Hazeu, G.,2010. Determining changes andflows in European landscapes 1990-2000 using CORINE land cover data.30, 19-35.Karagüllü, O ve Kendüzler, M, 2010, CORINE Sınıflandırması.www.ogm.gov.tr/dokumanlar/CORINE_LAND_COVER.doc. 2011:02.03.2011.KHGM, 1994. Isparta İli Arazi Varlığı. Köy Hizmetleri Genel Müdürlüğü, Isparta.Özdarıcı. A., Akar. Ö., Güngör. O.,2011. Rastgele Orman Siniflandirma YöntemiYardimiyla Tarim Alanlarindaki Ürün Çeşitliliğinin Siniflandirilmasi. Tufuab6. Teknik Sempozyumu.1-7s.Reis, S.,Yomralıoğlu, T., 2003. LANDSAT ETM+Kullanılarak Trabzon İli AraziKullanım Haritasının Elde Edilmesi, KTÜ Jeodezi ve FotogrametriMühendisliği Bölümü,1-5.S. Saarnio, W. Winiwarter , J. Leitao, 2009, Methane release from wetlands andwatercourses in Europe.Sommer, S., Hill, J., Megier, L., 1998. The potentialof remote sensing for monitoring rural land use changes and their effects onsoil conditions. Agriculture, Ecosystems and Environment 67 p 197–209.Sommer, S., J. Hill and L. Megier, 1998. The potential of remote sensing formonitoring rural land use changes and their effects on soil conditions.Agriculture, Ecosystems and Environment 67, 197-209.Urfalı, N.E, ve Altınbaş,Ü., 2006. Yeryüzü kaynak potansiyelinin uydu verileribağlamında CORINE Sistemine gore belirlenmesi üzerine çalışma. Ege Üniv.Ziraat Fak.Derg., 4(3):67-78.Ünal,E., Mermer,A., Doğan, H.M., Urla, Ö., Tugaç, M.G., Arpak, Ş., Torunlar, H.,Karagüllü, E., Aydoğdu,M., Dedeoğlu, F., Peşkircioğlu, M., Yildiz,H., Yerdelen, A.,Güneş, N., Göker, B., Aydoğmuş, O. 2002. Uydu Görüntüleri Kullanarak Gaziantepİlindeki Tarimsal Alanlarin Belirlenmesi Projesi. Tarla Bitkileri MerkezAraştırma Enstitüsü Dergisi. 15.Vural, H., Dinç, U., Öztürk, N. 1997. Sayısal Uydu Verileri Yardımıyla AraziKullanım Haritaları Hazırlanmasının Doğu Akdeniz Örneğinde Araştırılması.60


III. Uzaktan Algılama ve Türkiye deki Uygulamaları Semineri Uludağ-BursaS: VI 1-VI 9.Yalçın, H., 1997. Sayısal Uydu Verileri Yardımı ile Çukurova Bölgesi AraziKullanım Haritalarının Hazırlanması. Çukurova Üniversitesi Fen BilimleriEnstitüsü, Yüksek Lisans Tezi, 82, Adana.61


ÖZGEÇMİŞAdı Soyadı: Mehmet GENÇERDoğum Yeri ve Yılı : Yatağan – 1981Medeni HaliYabancı Dili: Bekar: İngilizceEğitim Durumu (Kurum ve Yıl)Lise : Yatağan Lisesi – 1998LisansMühendisliği. – 2003Yüksek LisansAnabilim Dalı-2011: Karaelmas Üniv. Mühendislik Fak.Jeodezi ve Fotogrametri: SDÜ Ziraat Fakültesi Toprak Bilmi ve Bitki BeslemeÇalıştığı Kurum/Kurumlar ve Yıl:Isparta TEİAŞ 2005-2007Isparta Tarım İl Müdürlüğü 2007 – 2011Muğla Tarım İl Müdürlüğü 2011-Yayınları (SCI ve diğer makaleler)1- Gençer, M., Başayiğit, L. 2010. Isparta İli Mera Tahdit Çalışmaları BitirilmişParsellerin CBS Ortamında Değerlendirilmesi, Süleyman <strong>Demirel</strong> Üniversitesi ZiraatFakültesi Dergisi 5 (2), 1-8.62


EK (5 Adet Pafta)Eğirdir Gölünü Çevreleyen ArazilerinCORINE Arazi Kullanım Haritası63

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!