PRENATAL TARAMA TESTLERİ - Düzen Laboratuvarlar Grubu

PRENATALTARAMA TESTLERİDr.Murat ÖktemDüzen Laboratuvarlar Grubu

Riskler• Down sendromu 1/800• Spina bifida 1/1800• Anensefali 1/1800• Trizomi 18 1/3800• Omfalosel 1/6000•Gastroşizis 1/10000

Türkiye’de her yıl yaklaşık 1700Down Sendrom’lu çocuk doğmaihtimali var.Ne kadarını önceden tespitedebiliriz?

İkili/üçlü test raporunu aldığınızdabilgileri mutlaka kontrol edin!• İsim•Yaş•SAT• Kan alma tarihi• USG bilgileri

Elime iki ayrı rapor geldi.Hangisini dikkate almalıyım?• Gebelik yaşının 1-2 hafta yanlış verilmesiriski 5-10 kat değiştirir.•CAP’e katılan merkezlerin çok büyük birkısmı çift rapor vermektedir.• Bunların %51’i 7 günden fazla fark varsaçift rapor vermektedir.

MoMPrenatal tarama yapan bir laboratuvarın enönemli sorumluluğu taramada kullandığı herbir parametre için kit ve popülasyon spesifikmedian değerlerin hesaplanması, sürekligüncellenmesi ve kullanılmasıdır.

MoM değerlerindeki çok küçükdeğişimler bile hesaplanan risk ve pozitifverilen sonuçlarda büyük değişimlereneden olabilir.Aynı örnekte parametrelerden elde edilensonuçlar arasındaki fark %5-200 arasındadeğişmektedir.

Bu nedenle mediandeğerler bir cihazdan veyabir laboratuvardan diğerineaktarılamaz.

İkincitrimester tarama testi ilehastaların %8’ine yüksek risk verilir.–%3 NTD–%5 Down sendromu

Daha önce Down Sendrom’lubebek sahibi olan hastaya yaklaşım• Bu hastaların sonraki çocuklarında DS’lubebek sahibi olma riski yaklaşık 2 katartmıştır.•Bazı merkezlere göre yaş kaç olursa olsunrisk 1/100’dür ve amniyosentez gerekir.• Risk hesaplamasına katılmadığındanraporda mutlaka belirtilmelidir.

Aynı AnnedeBirinci GebelikRiskler düşükDown Sendromu riski yüksekNTD riski yüksekİkinci Gebelik%91,2 düşük risk%28,2 DS riski yüksek%9,5 NTD riski yüksek

İkiz Gebeliklere Yaklaşım• İkiz gebeliklerin 1/3’ünde (monozigotik)her iki bebek de etkilenir.• Dizogotik olan 2/3’ünde ise sadece birbebek etkilenir.• İkiz gebeliklerde DS riski 1,67 kat dahafazladır.•Yaşa bağlı risk aynıdır.

• AFP 2,23• uE3 1,65• hCG 2,01• Hesaplanan risk “pseudo” risk olarak anılır.• %5 FPR için DR %44’dür.• Amniyosentez sonrası kayıp 2 kat fazladır.• Selektif tek fetüs terminasyonu sonrasıetkilenmeyen fetüsün kayıp riski %13’tür.

Üç veya daha fazla fetüsvarlığında tarama testi yapılmasıönerilmez.

NTD• Daha önce NTD’li çocuk sahibi olanlardarisk 5-15 kat fazladır (%2).• 15 haftanın altında ve 18 haftanın üstündeDR düşer.• 15-21 hafta arasında NTD riski verilmekte.• Amniyon mayii için 15-20 hafta arasındaMoM değeri verilmekte.

AFP MoM>2.0>2.5ScreenPositive Rate(%)3-51-3DetectionRate(%)70-7580-85Laboratuvarımız UygulamasıRaporda: 1,7-2,55 MoM Borderline>2,55 MoM YüksekYorum: >2,0 MoM veya risk >1/1000

AFP MoM• Spina bifida 3,5• Anensefali 7,7•Gastroşizis 7,8• Omfalosel 4,5

NTD riski yüksek,ne yapmalıyım?• Gebelik yaşını kontrol et• İkiz?•USG• Amniyosentez

Amniyon Mayiinde AFP Ölçümü• Amniyon mayi AFP sonuçlarının yanlışpozitiflikleri yüksektir.• Fetal kan kontaminasyonu yanlış pozitiflikoranını arttırır.• Bu nedenle pozitif sonuçlarasetilkolinesteraz ölçümü ile mutlakadoğrulanmalıdır.• Amniyon mayi AFP düşük ise bu DS içinspesifik değildir.

İkincitrimesterAFP MoMAmniyonMayiiAFP MoMAsetilkolinesteraz7,2 Pozitif1,4 Negatif2,4 0,7 Negatif0,9 Negatif2,6 Negatif11,9 0,6 Negatif1,3 Negatif2,7 1,1 Negatif5,7 5,7 Negatif2,2 Negatif1,5 Negatif12,1 Pozitif1,6 Negatif8,2 Pozitif2,3 Negatif

İkiz Gebeliklere Yaklaşım• İkizlerde NTD görülme riski 2,3 kat fazladır.• AFP MoM tek gebeliklerin yaklaşık 2 katıdır.• NTD için cut-off nasıl belirlenmeli?• 2x2 / 2,5x2 / 1+2,5•CAP’e katılan laboratuvarların %46’sı ikizgebeliklerde AFP MoM cut-off değerini 4,0olarak kabul etmektedir.

AFP MoMCut-offDR (%)FPR (%)OAPR2,096461/4202,589301/3003,080191/2103,569121/1504,0587,81/1204,5485,01/905,0393,31/75

• Üç ve daha fazla fetüs varlığında AFP MoMdeğerinin 1 x fetüs sayısı kadar olmasıbeklenir.• Bu hastalarda tarama hassasiyeti zayıfolduğundan tarama yapılması önerilmez.

AFP MoM•3,0– Prematürite,–Düşük doğum ağırlığı,–Ölü doğum riski artmıştır.

hCG MoM•>2,5 MoM– Preeklempsi,– İntrauterin ölüm,–Erken doğum,–Düşük doğum ağırlığı riski artmıştır.

Smith-Lemli-Opitz Sendromu•OR• 7-dehidrokolesterol redüktaz gen defekti,multiple konjenital anomali.• 1/20000, Türkiye’de her yıl 65 yeni vaka.• Özellikle uE3

Bu hastada ne düşünürsünüz?• AFP• uE3• hCG0,61 MoM0,12 MoM0,18 MoM

Bu hastada ne düşünürsünüz?• AFP•uE3• hCG

Bu hastada ne düşünürsünüz?• AFP• uE3• hCG1,21 MoM15,47 MoM0,95 MoM

İkili Tarama TestiElime iki ayrı rapor geldi,hangisini dikkate almalıyım?

Laboratuvarımız Verileri• Riskli verilen rapor oranı %7,2– Sadece biyokimyasal verilere göre riskli %3,7– Sadece NT değerine göre riskli %0,6– Biyokimyasal + NT riskli %2,9

NT• USG ile aynı gün kan alınmalıdır.• NT ile biyokimyasal markerlar arasındakorelasyon yoktur.• Genelde 1,3-1,9 mm arasındadır.

MoM• Bilgisayar programı tarafından verilenMoM değerleri kullanılmaktadır.• MoM değerlerindeki değişim düzenli olaraktakip edilmektedir.

NTFreebeta-hCGPAPP-ADR (%)Trizomi 212,672,150,5190Trizomi 182,870,500,2590Trizomi 133,270,280,188945,X4,761,110,4990

Riske Katılan Faktörler• Daha önce Down Sendrom’lu bebek sahibiolma öyküsü• İkiz gebelik• Mesane çapı• Sigara*• Nasal bone varlığı riske katılmaz amaraporda belirtilir.

İkiz Gebeliklere Yaklaşım• İki ayrı NT ölçümü yapılmalı.• FPR %6,9• DR %75• OAPR 1/3

Sigara• Free beta-hCG• PAPP-A0,97 MoM1,02 MoM• İçilen sigara sayısı değil, sigara içilmesidikkate alınır.

Nasal Bone• DS varsa %60-70 görülemez.• Normal karyotipte %1 görülemez.• Trizomi 21 DR %97’ye çıkar.• FPR %3

IVF gebelikFPR %1,2 artar

Mesane çapı• >7 mm (fetal megacystis)• 7-15 mm arasında kromozom anomalisi(özellikle trizomi 13 ve 18) riski %25artmıştır.• Mesane çapı artmış olan hastalardakromozomal bir defekt olmasa da,obstrüktif üropati riski artmıştır.

İkili tarama testi• PAPP-A düşük (

YAŞPAPP-AMoMhCGMoMNTBİYOKİMYASALRİSKBİYOKİMYASALRİSK + NTSONUÇ36 0.28 1.27 2.7 6 6 Down Sendromu31 0.08 0.07 2.1 174 14 (T18) 302 47 (T18) Triploidi39 1.40 0.01 502252(T18)Sonlandırıldı37 0.05 0.05 1.5 60 5 (T18) 328 36 (T18) Sonlandırıldı25 0.40 2.26 1.1 94 658 Down Sendromu29 0.65 0.46 1.2 4570 639825 1.30 2.30 4.9 1400 26Sonlandırıldı(Renal agenezi)USG alt ekstremiteanomalisi34 0.04 0.08 6 Düşük26 0.44 2.40 2.2 102 161 Yarık damak