haberler - Türkiye Perakendeciler Federasyonu

perderserbest köşeKredi Derecelendirme Kuruluşlarıve Türkiye’nin yeni görünümü (2)Yılmaz PekmezcanAkademisyenTürkiye’deki kredi derecelendirmesektörünündüzenlenmesi ve ulusalderecelendirme kuruluşlarınınönünün açılmasıgerekmektedir.Uluslararası derecelendirme kuruluşuFitch Rating’in, Türkiye’nin kredi notunuyatırım yapılabilir seviyeye yükselterek,yabancı para cinsinden uzun vadelikredi notunu BB+’dan BBB-’ye, yerel paracinsinden kredi notunu BB+’dan BBB’yeçıkarması sonrasında bu kuruluşlara olangüvenin ülkemizde tartışmalı bir düzeyeçekmişti. Bir önceki yazımda aslında özelliklebizim gibi gelişmekte olan ülkelerinuluslararası fonlarla makro ekonomikgelişimine katkı sağlayacak önemli birkonu olan kredi notu ve bu kredi notlarınıbelirleyen rating kuruluşları hakkındabilgi derleyemeye çalıştım. Bu sayıda iseverilen kredi notlarının ne anlama geldiğive ülkeler açısından önemini vurgulamayaçalışacağım. Kredi derecelendirmekuruluşları tarafından yapılan analizlerinekonomik, politik ve sosyal açılardandeğerlendirilerek ülke kredibilitesinibelirliyor olması aslında bu değerlendirmelerinülkeler açısından ne kadar önemliolduğunu belirleyen en önemli nokta. Budurumda uluslararası ekonomik çevrelerinne kadar objektif, adil ve spekülasyonlardanuzak olabileceği konusu haklı olaraktartışmaları da beraberinde getiriyor. Bukuruluşların yanlı tavırları karşısında çaresizcebir bekleyiş içerisinde didinimlerimizedevam mı etmeliyiz? Yoksa yatırımcılarınkararlarını doğrudan etkileyen bu denlihassas bir alanda farklı bir takım çabalariçerisinde olabilir miyiz? Temel soru bu…Siyaset, Ekonomi ve Toplum AraştırmalarıVakfı’nın (SETA), Türkiye’deki krediderecelendirme sektörünün düzenlenmesive ulusal derecelendirme kuruluşlarınınönünün açılması gerektiğini vurgulayarakhazırladığı raporda şunlar kaydedildi:‘’Türkiye’nin bölgede sağladığı politik güç,ekonomik boyuta taşınmalı ve kredi derecelendirmekonusunda lider konumdaolmalıdır. Bu kapsamda İstanbul FinansMerkezi’nin kurulması ile finansal enstrümanlarınçeşitlenmesi, bu enstrümanlarakredi notu derecelendirmesi getirilmesizorunluluğu, alternatif derecelendirmekuruluşlarının kurulmasını zorunlu halegetirmiştir. Bu da hem ulusal kuruluşlarıngüçlenmesini hem de mevcut uluslararasıderecelendirme kuruluşlarına olanbağımlılığın azaltılmasını sağlayacaktır.Alternatif olarak, ya Türkiye BankalarBirliği tarafından kurulacak bir krediderecelendirme kuruluşu ya da İslamiUluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu(IIRA) gibi bölgesel derecelendirmekuruluşu desteklenerek derecelendirmesektörünün oligopol yapısı kırılmalıdır.Türkiye’ye uluslararası sermaye akışınınolmasının önünde en büyük engellerdenbirisi olarak görülen kredi derecelendirmenotunun yatırım yapılabilir seviyeyeçıkması Türkiye’nin son 10 yılda ekonomidegerçekleştirdiği performansınsürdürülebilirliği açısından hayati önemtaşımaktadır. Bu nedenle Türkiye krediderecelendirme kuruluşlarının kurulmasıkonusunda da öncü görev üstlenmelidir.’’Raporda yer alan diğer değerlendirmeve öneriler konusunda teşekkür ve tebrikederek sıralayalım:‘’-Kredi derecelendirme kuruluşlarından,yatırımcılara geleceğe yönelik yol göstericibir rol üstlenmeleri beklenmektedir.-Derecelendirmeye olan bağımlılıktakiartış ve sektörün oligopolistik yapısı nedeniylebu kuruluşlar, ekonomik krizleri derinleştirenbir unsur olarak görülmüştür.-Ülkelerin finansal yapısı ve ekonomikgöstergelerinde önemli bir değişiklikolmamasına rağmen ülke notlarının birseferde birden çok indirimleri, yapılanderecelendirmenin sağlıklı olmadığı ya daverilen notların güvenilir olmadığı yönündekiendişeleri artırmıştır.-Kredi derecelendirme kuruluşlarının geleceğeyönelik güvenilir bilgi sağlamamalarınınyanı sıra mevcut objektif unsurlarınadayanarak yaptıkları değerlendirmelerdeele aldıkları objektif kriterlere göre verdiklerinotların tutarsız olduğu görülmektedir.-Türkiye’nin ekonomik göstergeleri birçokülkeden iyi durumda olmasına rağmenkredi notu haksız bir şekilde uzun süredir‘yatırım yapılamaz’ seviyede tutulmaktadır.Bunun da ülkeye maliyeti çok ağırolmuştur.-Türkiye’deki kredi derecelendirme sektörünündüzenlenmesi ve ulusal derecelendirmekuruluşlarının önünün açılmasıgerekmektedir.-Türkiye örneği kredi derecelendirmekuruluşlarının ülkelerin temel ekonomik,finansal ve politik unsurlarını izlemedepiyasanın gerisinde kaldığını göstermektedir.-2008 küresel krizi öncesinde derecelendirmekuruluşlarının uzun vadelitahminlerde, özellikle krizden ağır yaraalan ülkelere verdikleri kredi notları, bukuruluşların analiz ve tahminlerinde tutarsızlıklarınolduğunu ortaya koymuştur.-Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşlarınınraporları ile geleceğe yöneliktahminlerinin uyuşup uyuşmadığı sıkı birşekilde izlenmeli, gerektiğinde firmalarayaptırım uygulanabilmeli, hızlı bir şekildegeri bildirim yapılmalıdır.Kendi Gelecekleri ile İlgili Planları Olmayanlar,Başkalarının Planlarına DahilOlurlar..!12 Kasım-Aralık