Akdeniz ve â¹Ã§ Anadolu Florasâºna ait 120
Akdeniz ve â¹Ã§ Anadolu Florasâºna ait 120
Akdeniz ve â¹Ã§ Anadolu Florasâºna ait 120
- No tags were found...
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ÜNNAP A⁄ACI (Zizyphus jujuba Mill.)Ünnap (hünnap) (Zizyphus jujuba Mill.) Cehrigiller (Rhamnaceae) ailesinemensup 10 metre kadar boylanabilen, ülkemizde daha çok Bat› <strong>ve</strong> Güneybölgelerinde yetiflen, oldukça estetik görünümlü, dikenli bir mey<strong>ve</strong> a¤ac›d›r.Oldukça lezzetli <strong>ve</strong> besi de¤eri yüksek mey<strong>ve</strong>ler flekerler, müsilaj, vitaminC <strong>ve</strong> pektin tafl›r. Özellikle Arap hekimlerince gö¤üs yumuflat›c›, balgam söktürücü,öksürük kesici, müshil <strong>ve</strong> kan temizleyici olarak, <strong>Anadolu</strong>'nun çeflitli yörelerinde(Kayseri) fleker hastal›¤›na karfl›da kullan›l›r. Mey<strong>ve</strong>lerinin yan›nda, dal kabu¤u<strong>ve</strong> yapraklar› da kab›z <strong>ve</strong> midevi etkilere sahiptir. Sonbaharda olgunlaflan mey<strong>ve</strong>lertaze tüketildi¤i gibi, eski ça¤lardan bu yana kurutularak ta tüketilir. Kurutulabilmeözelli¤i onun uzun süre saklanmas›n› da sa¤lar.Ünnap, dünya üzerinde Do¤u <strong>Akdeniz</strong>'den bafllayarak Güney <strong>ve</strong> Do¤uAsya'ya, Kore <strong>ve</strong> Japonya'ya kadar uzanan genifl bir alana yay›l›r.Ülkemizde iseDaha çok Bat› <strong>ve</strong> Güney <strong>Anadolu</strong>'da deniz kenar›ndan bafllayarak 1500 metreyekadar yay›l›r. Daha çok kireççe zengin, drenaj› iyi derin topraklar› tercih eder.Özenli bir bak›m gerektirmeden yetiflebilir. Su iste¤i fazla de¤ildir. Derine gidenkaz›k kök sistemine sahiptir. Di¤er mey<strong>ve</strong> a¤açlar›na nazaran biraz yavafl büyür.Gençli¤inde so¤u¤a çok duyarl› iken yafl› ilerledikçe direnci nispeten artar. Zamanzaman iç kurdu gözükse de önemli bir hastal›¤› yoktur. Ünnap fidanlar› tohumdan<strong>ve</strong> afl›dan olmak üzere iki yöntemle üretilir.Tohumdan üretim: Sonbaharda toplanan mey<strong>ve</strong>ler, birkaç gün günefltebekletilerek olgunlaflmas› sa¤lan›r. Ard›ndan 2-3 gün suda bekletilerek yumuflat›l›r.Yumuflayan mey<strong>ve</strong>ler ayakla çi¤nenir <strong>ve</strong> etli k›s›mlar› suda y›kanarak tohum eldeedilir. Tohum <strong>ve</strong>rim oran› mey<strong>ve</strong> büyüklü¤üne ba¤l› olarak %6 ile %12 aras›ndade¤iflir. Ünnap fidan› daha çok tüplü yada kapl› olarak yetifltirilir. Tohumlar ekimdenönce, 5 gün %5-10'luk sitrik asitte yada külü suda bekletilir. Ard›ndan az yanm›flkoyun gübresi <strong>ve</strong> milli toprak eflit miktarda kar›flt›r›larak haz›rlanan harca tohumlar,10-15 mm. derinlikte ekilir. Tohum ekimi sonbaharda, ya sera içerisine yap›l›ryada yast›klar›n üzerine plastik örtülü tünel infla edilir. Tohumlar›n çimlenme oran›%46-65 aras›ndad›r. Bu nedenle her tüpe 2-3 adet tohum ekmek gerekir. Ekimalan› zaman zaman sulanarak tohumlar›n nemli bir ortamda kalmas› sa¤lan›r.Tohumlar›n 1000 tane a¤›rl›¤› 250-400 gr. aras›nda, ortalamas› 310 gramd›r.Ç›plak köklü fidan üretiminde metrekareye 200 gr tohum, 5'li çizgi ekimi yöntemiyleekilir. Metrekareden 100 adet fidan elde edilir.48
Change language