çeneli kırıcıda ufalanan kromitlerin tane şekil karakterizasyonu

More documents

Recommendations

Info

106III. UFALAMA VE TANE ŞEKLĐUfalama işleminde tanelerin aldığı şekil, kristal çatlakları gibi malzemekarakteristiklerine ve uygulanan kırma işleminin özelliğine bağlı olabilir.Ufalamanın tane şekli üzerine etkileri olduğu bilinmesine rağmen, bu etkileri ölçmekiçin çok az araştırma yapılmıştır. Bunun nedeni ise, bilimsel olarak kabul edilmişşekil ölçüm metotlarının ve aletlerin eksikliğidir. Yapılan çalışmaların sonuçlarıarasında uzlaşmazlıklar vardır. Bond ve Heywood, kırılmada üretilen tanelerinşeklinin kırılan malzemenin karakteristiklerine bağlı olduğunu belirtirken, Rose,malzeme değirmen cinsinin tane şekli üzerine esas etkiye sahip olduğuna işaretetmektedir [7].Ufalamada kullanılan alete ve aletin uyguladığı kuvvetin cinsine ve şiddetine bağlıolarak çıkan ürünün şekli farklı olabilir. Örneğin, malzemeye uygulanan kuvvetinşiddeti yüksek olduğunda, yani kuvvetli kırma işleminde, çoğalan kırıklarınkesişimiyle meydana getirilen keskin kenarlı oldukça düzensiz tanelerin oluşmasıbeklenebilir [18]. Tanelerin; yüzey aşınması ya da köşelerde/kenarlarda koparmavasıtasıyla sürtünerek aşınması halinde, uzaklaştırılan küçük parçalar hayli düzensizşekillerde olabilmelerine rağmen, tanelerin yuvarlaklaşma olasılığı daha fazladır.Sistemde baskın olan koşullar genellikle makinenin cinsine ve kırılan tanelerinboyut ve özelliklerine bağlıdır. Tsubaki ve Jumbo, tane şeklinin tane boyutuyladeğiştiği sonucuna varmışlardır [19].Holt, merdaneli kırıcı gibi tek geçişli cihazların genellikle köşeli taneler ürettiğini,buna karşılık bilyalı değirmenler gibi tutucu sistemlerin daha yuvarlak taneleroluşturduğunu belirtmektedir [20]. Bilyalı değirmenlerdeki yuvarlaklaştırma etkisiartan öğütme süresiyle birlikte daha da etkili hale gelmektedir [8]. Durney ve Meloy,tanelerin çeneli kırıcıda tek seferde geçiş sağlanarak beslenmesi durumundaürünlerin epeyce köşeli olduğunu, tıka basa beslemenin daha yuvarlak tanelermeydana geldiğini belirtmişlerdir [11]. Bir çeneli kırıcıda aynı koşullarda kırılankömür tanelerinin şekil dağılımlarının tane boyutuna bağlı olduğu, kuvars için böylebir özelliğin olmadığı belirtilmiştir [7]. Kuvvetli kırmanın baskın olduğu çenelikırıcı ile üretilen tanelerin daha düzensiz şekilli olduğu ve değirmende artan öğütmesüresiyle birlikte tanelerin daha yuvarlak hale geldiğini belirtilmektedir [18].Bilyalı, çubuklu ve otojen değirmenlerde öğütülmüş kalsit, kuvars, talk ve barittanelerinin şekil özellikleri taramalı elektron mikroskobu kullanarak araştırılmış ve
107tane şekli iki boyutlu olarak tane izdüşümlerinin ana eksenleri ölçülerek uzama veyuvarlaklık gibi şekil tanımlayıcılarıyla ifade edilmiştir [15,16; 21-23]. Buçalışmalarda, otojen değirmende öğütülen kalsit taneleri en yüksek uzama değerinesahip olurken, çubuklu değirmen en düşük uzama değerine sahip taneler üretmiştir.Aynı koşullarda barit cevheri her üç değirmende öğütülmüş, bilyalı değirmenin enyüksek uzunluk oranını ve en düşük yuvarlaklık değerini verdiği, buna karşılıkotojen değirmenin en küçük uzunluk oranını ve en yüksek yuvarlaklık verdiğinibulmuşlardır [21]. Kuvars ve talkın çubuklu değirmende en yüksek uzunluk oranı veen düşük yuvarlaklık derecelerine sahip olduğu bulunmuştur.Hoşten ve Özbay, Kef grubuna ait ve oluşum tipi belirtilmeyen kromit cevheriniçubuklu değirmen ve pistonlu pres ufalama sistemiyle öğütmüş ve bu ufalamasistemlerinin mineral serbestleşmesi ve tane şekli üzerine etkisini araştırmışlardır[24]. Çubuklu değirmen ile elde edilen tane şekillerinin tane boyutuyladeğişmediğini, pistonlu pres ile elde edilen tanelerin ise tane boyutu küçüldükçeyuvarlaklıklarının azaldığını bulmuşlardır. Ayrıca piston pres ufalamayla elde edilentane şekillerinin ince boyutlarda çubuklu değirmene göre daha az yuvarlak olduğunubelirtmişlerdir.IV. MALZEME VE METOTÇalışmalarda kullanılan malzemeler, farklı oluşum tipi gösteren beş farklı kromitcevherleridir. Dört tanesi (Dereboyu, Kef, Lasir ve Yunuskuyu) Etibank ŞarkKromları Đşletmesi’nden sağlanan, diğeri cevher ise Eskişehir Ege Metal A.Ş.’ne aitstok sahasından alınan Bantlı cevherdir. Çalışmalarda her cevher grubundanyaklaşık 200 kg. örnek kullanılmıştır. Cevherleri oluşturan mineralleri tespit etmek,kromit taneleri ile yan kayaç ilişkilerini saptamak, cevherlerin yapısal ve dokusalözelliklerini belirlemek için ince ve parlak kesitler yapılmıştır. Ayrıca parlak kesitlerüzerinde yapılan tane boyut ölçümleri ile cevherlerin ortalama tane boyutları vedağılımları tespit edilmiştir.IV.1 Kromitlerin Petrografisi ve MineralojisiDeneysel çalışmalarda kullanılan kromitler için yapılan mineralojik analizlerinsonuçları Çizelge 1’de verilmiştir
Page 1 and 2: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
Page 3: II. TANE ŞEKLĐ VE ÖNEMĐ105Tane
Page 7 and 8: 109IV.2 Örnek HazırlamaIV.2.1 Boy
Page 9 and 10: 111•Yuvarlaklık (Roundness): [(4
Page 11 and 12: 11385LASĐR8075Yuvarlaklık (%)7065
Page 13 and 14: 115BANTLI600x500500x400400x300300x2
Page 15 and 16: 117Görüldüğü gibi, tanelerin p
Page 17 and 18: 1191.9YUNUSKUYU1.81.7Uzunluk oranı
Page 19 and 20: 121Çeneli kırıcı ile ufalama i
Page 21 and 22: 123[16] Ulusoy, U., Yekeler, M., ve

çeneli kırıcıda ufalanan kromitlerin tane şekil karakterizasyonu

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?