ve belgelerin yönlendiriciliği esas alınmış, Türkiye’nin kaynak, fırsat ve imkânlarını en üst düzeydedeğerlendirerek, uygulanabilir ve birbiri ile tutarlı hedef, strateji ve eylemler belirlenmiştir.1.2. KENTGES SÜRECİ VE HAZIRLAMA YÖNTEMİKENTGES, “Bütünleşik Kentsel Gelişme ve Eylem Planı” aşamalı ve katılımlı bir süreçle elde edilmiştir. DPT ve UNDP’nin ortaklığında 2007–2008 yıllarında yürütülen ve AB tarafından desteklenen“Sürdürülebilir Kalkınmanın Sektörel Politikalara Entegrasyonu” projesinde 5 pilot sektörden birisi“Kentleşme” olup Bayındırlık ve İskân Bakanlığı’nın kurumsal sorumluluğunda yürütülmüştür. Projekapsamında, ulusal, yerel ve sektörel düzeylerde; ekonomik, sosyal ve çevresel planlama ve karar vermesüreçleri sürdürülebilir ve bütünleşik bir yaklaşımla ele alınmıştır. Katılımcı toplantılarla sürdürülen projekapsamında; sürdürülebilir kentleşme bakış açısıyla, Türkiye’de kentleşmeye ilişkin değerlendirmeler,sorunlar ve fırsatlar ortaya konulmuştur. Bu projenin sonuçları “Kentleşme Şurası” için başlangıçolmuştur. Hazırlık çalışmaları Mayıs 2008’de başlayan ve 4–7 Mayıs 2009’da Genel Kurul’la sonlanan“Kentleşme Şurası”nın Komisyon Raporları ve Sonuç Bildirgeleri, KENTGES, Bütünleşik Kentsel Gelişmeve Eylem Planı için önemli bir kaynak oluşturmaktadır 3 .Kentleşme Şurası kapsamında 10 komisyon oluşturulmuştur. Bunlar;1. Mekânsal Planlama Sistemi ve Kurumsal Yapılanma2. Kentsel Teknik Altyapı ve Ulaşım3. Kentsel Dönüşüm, Konut ve Arsa Politikaları4. Afetlere Hazırlık ve Kentsel Risk Yönetimi5. Kentsel Miras, Mekân Kalitesi ve Kentsel Tasarım6. İklim Değişikliği, Doğal Kaynaklar, Ekolojik Denge, Enerji Verimliliği ve Kentleşme7. Kentsel Yoksulluk, Göç ve Sosyal Politikalar8. Bölgesel Eşitsizlik, Yerel Kalkınma ve Rekabet Edebilir Bölgeler/Kentler9. Kentlilik Bilinci, Kültür ve Eğitim10. Yerel Yönetimler, Katılımcılık ve Kentsel YönetimHer komisyonun ilgi alanındaki konularda, mevcut durum değerlendirmesi, sorun ve potansiyelbelirlenmesi sonucunda, dengeli kentleşme ve yaşanabilir yerleşmeler için strateji ve eylem önerilerigeliştirmiştir.3 Kentleşme Şurası Sonuç Bildirgesi, www.bayindirlik.gov.tr- 2 -
Kentleşme Şurası komisyon çalışmalarında; sayısı 150’yi aşan üniversiteler, kamu kurum ve kuruluşları,yerel yönetimler, meslek örgütleri, özel sektör ve STK’lardan, sayıları 300’e yakın katılımcının çalışmalarısonucunda tespit edilen 437 sorun alanında, 700 strateji ve 1200 eylem önerisi geliştirilmiştir 4 .Uzun bir süreç sonucu müzakere edilerek, katkılarla oluşmuş olan Kentleşme Şurası’nın sonuçları, bukonudaki toplumsal mutabakatı yansıtmasının yanı sıra, KENTGES için önemli bir meşruiyet temelioluşturmaktadır. Bu nedenle KENTGES belgesinin hazırlanmasında, Kentleşme Şurası’ndan gelenönerilerin katılımcı yöntemlerle bütünleştirilmesi ve geliştirilmesi esas alınmıştır. KENTGES, Bütünleşik Kentsel Gelişme Stratejisi Eylem Planının elde edilme aşaması, Bayındırlıkve İskân Bakanlığı’nın sorumluluğunda Bakanlıkça danışmanlık desteği alınarak sürdürülmüştür.KENTGES’in hazırlanmasında;- Kentleşme Şurası Komisyon Raporları ve Sonuç Bildirgesi,- Sürdürülebilir Kalkınmanın Sektörel Politikalara Entegrasyonu Projesinde Türkiye’dekentleşmeye ilişkin tespit ve değerlendirmeler, kentleşme alanında sürdürülebilirlik çerçevesi,yaklaşım ve modeller,- Dokuzuncu Kalkınma Planı, Orta Vadeli Program, Yıllık Programlar, Özel İhtisas KomisyonuRaporları, Ulusal Strateji Belgeleri,- BM Kalkınma ve Habitat Konferans Belgeleri, BM Mekânsal Planlama Rehberi, Gündem-21 vediğer strateji ve eylem planları,- AB Uyum ve Strateji Belgeleri, Avrupa Kentsel Şartı, Avrupa’nın Mekânsal Gelişmesi içinRehber İlkeler, Avrupa Mekânsal Gelişme Perspektifi vd. belgeler- Ülke deneyimleri kapsamında, Hollanda, İrlanda, Danimarka, Norveç ve Libya’nın MekânsalPlanlama Sistemi ve Ulusal Mekânsal Gelişme Stratejileri incelenmiştir.KENTGES kapsamında;- Kentleşme, yerleşme ve mekânsal planlama alanında Türkiye’nin mevcut durumu, sorun,potansiyel ve fırsatlar,- Ulusal ve uluslar arası belgelerde, kentleşme, yerleşme ve planlamaya ilişkin yönlendiricipolitika ve stratejiler,- Değerler sistemi ve temel kavramlar, temel haklar açısından kentleşme yerleşme ve mekânsalplanlama, kentleşme yerleşme ve planlama ilkeleri,- Ana gelişme eksenleri, sektörel, tematik ve alansal hedefler, stratejiler ve eylemler,4 Kentleşme Şurası Komisyon Raporu’nun özeti Ek-1’de verilmektedir.- 3 -
- Page 3 and 4: iii
- Page 5 and 6: İÇİNDEKİLER1. GİRİŞ 11.1. KE
- Page 7 and 8: TABLOLARTablo 1: Strateji ve Eyleml
- Page 9: 1. GİRİŞ1.1. KENTGES PROJESİNİ
- Page 13 and 14: - Önerilen planlama sisteminin bü
- Page 15 and 16: Şema 1. Sürdürülebilir Kentsel
- Page 17 and 18: uygulamasında, sürece katılım v
- Page 19 and 20: yerine, afet öncesi hazırlıklara
- Page 21 and 22: Kentleşmede Yeni Olgular, Yeni Sor
- Page 23 and 24: 2.1.3. SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTLEŞ
- Page 25 and 26: Günümüzde, Türkiye’de yasa ve
- Page 27 and 28: Uluslar arası afetler politikası
- Page 29 and 30: çevresel ve sosyal bileşenleri il
- Page 31 and 32: Türkiye, “Birleşmiş Milletler
- Page 33 and 34: Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik
- Page 35 and 36: Tablo-4: Birleşmiş Milletler-Habi
- Page 37 and 38: - Çevresel açıdan sürdürülebi
- Page 39 and 40: Avrupa Bölgeleri İçin Mekânsal
- Page 41 and 42: - Kültürel Peyzajın Yaratıcı Y
- Page 43 and 44: içinde yapılmalıdır. Ulusal ve
- Page 45 and 46: ve Eylem Planında sağlıklı, den
- Page 47 and 48: - Cazibe merkezlerini destekleme pr
- Page 49 and 50: 2.3. DEĞERLER SİSTEMİ VE TEMEL
- Page 51 and 52: - Yerel özgünlük ve dinamikleri
- Page 53 and 54: Karar ve Planlama Sisteminin Yenide
- Page 55 and 56: 3.3. SEKTÖREL, TEMATİK VE ALANSAL
- Page 57 and 58: 4. HEDEF, STRATEJİ VE EYLEMLER4.1.
- Page 59 and 60: 2.5.1. EYLEM ADI; Kentsel İyileşt
- Page 61 and 62:
2.17.4. EYLEM ADI; Kadastral verile
- Page 63 and 64:
TEMA / SEKTÖR RİSK AZALTMAHEDEF:
- Page 65 and 66:
EKSEN 3 YERLEŞMELERİN EKONOMİK Y
- Page 67 and 68:
4.4.3 EYLEM ADI; Toplumsal bütünl
- Page 69 and 70:
4.13.5. EYLEM ADI; MEB müfredatın
- Page 71 and 72:
• Yerel kalkınmayı gerçekleşt
- Page 73 and 74:
Kentleşme, imar, yapı, konut, şe
- Page 75 and 76:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 77 and 78:
1.5.2. EYLEM ADIKentsel tehlike bil
- Page 79 and 80:
4.3. EKSEN 2 YERLEŞMELERİN MEKÂN
- Page 81 and 82:
TEMA / SEKTÖRARSA-KONUT-KAÇAK YAP
- Page 83 and 84:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 85 and 86:
STRATEJİ 2.4 Yapıların insan ve
- Page 87 and 88:
2.6.1. EYLEM ADIKent merkezleri, al
- Page 89 and 90:
2.8.3. EYLEM AÇIKLAMASISürdürül
- Page 91 and 92:
STRATEJİ 2.12 Ulaşım sistemleri
- Page 93 and 94:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 95 and 96:
2.15.5. EYLEM AÇIKLAMASIPlan karar
- Page 97 and 98:
2.15.11. EYLEM AÇIKLAMASIİlgili k
- Page 99 and 100:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 101 and 102:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 103 and 104:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 105 and 106:
2.21.1. EYLEM AÇIKLAMASIHer kademe
- Page 107 and 108:
dağıtılması, mahalle okulların
- Page 109 and 110:
STRATEJİ 2.25 Korumaya konu olan t
- Page 111 and 112:
2.26.5. EYLEM ADISosyal dışlanman
- Page 113 and 114:
2.29.3. EYLEM ADIDönüşüm ve yen
- Page 115 and 116:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 117 and 118:
TEMA / SEKTÖRKENT KİMLİĞİHEDEF
- Page 119 and 120:
2.35.2. EYLEM ADIKent ekosistemleri
- Page 121 and 122:
2.36.4. EYLEM AÇIKLAMASISu kaynakl
- Page 123 and 124:
HEDEF: SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTSEL
- Page 125 and 126:
2.37.5. EYLEM ADIYerleşimlerde sü
- Page 127 and 128:
2.38.2. EYLEM ADIGüvenli Kent içi
- Page 129 and 130:
konusunda gelişecek kırsal alanla
- Page 131 and 132:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 133 and 134:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 135 and 136:
3.4.3. EYLEM ADIAz gelişmiş bölg
- Page 137 and 138:
3.5.3. EYLEM AÇIKLAMASIGirişimcil
- Page 139 and 140:
3.6.3. EYLEM ADIKırsal alanlarda i
- Page 141 and 142:
3.7.4. EYLEM ADIYatırım kararlar
- Page 143 and 144:
3.8.4. EYLEM ADIGüneş/doğal ener
- Page 145 and 146:
STRATEJİ 4. 2 Göçün önlenmesin
- Page 147 and 148:
STRATEJİ 4.3 Göçün önlenmesine
- Page 149 and 150:
STRATEJİ 4.5 Dışlanma, ötekile
- Page 151 and 152:
4.6.2. EYLEM ADIKayıt dışı çal
- Page 153 and 154:
4.7.3. EYLEM ADIEngelsiz yaya ulaş
- Page 155 and 156:
STRATEJİ 4.8 Sosyal hizmete gereks
- Page 157 and 158:
4.9.4. EYLEM AÇIKLAMASIKöye geri
- Page 159 and 160:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 161 and 162:
TEMA / SEKTÖR KATILIMCI YÖNTEM VE
- Page 163 and 164:
4.13.7. EYLEM ADIMahalle Muhtarlar
- Page 165 and 166:
4.15.3. EYLEM AÇIKLAMASIYerel yön
- Page 167 and 168:
4.16.3. EYLEM AÇIKLAMASIYaşam kal
- Page 169 and 170:
İkinci aşamada; iki önemli husus
- Page 171 and 172:
5.3.3 İletişim ve Eğitim Yöntem
- Page 173 and 174:
5.5.1. Başarı ÖlçütleriBaşar
- Page 175 and 176:
İnsan KaynaklarınıGeliştirme, E
- Page 177 and 178:
5.6. Risk Değerlendirmesi ve Risk