Yukarıda irdelenen sorunlar ve bu sorunların nedenleri, sürdürülebilir kentsel gelişme yaklaşımının temelunsurlarına da dikkati çekmektedir. Doğal kaynak limitlerinin dikkate alınması, kentlerde fiziksel vesosyal altyapının yeterli olması, doğal risklere karşı iyi tasarlanmış ve inşa edilmiş olması, ihtiyacınüzerinde alanın yerleşime açılmaması, yurttaşların kentsel karar alma sürecinde rol almaları, gecekondualanlarında yaşayan nüfusun kent ile bütünleşmesi, gelir dağılımındaki dengesizliğin giderilmesi,kentlerdeki şiddet ve suç oranının azaltılması / ortadan kaldırılması, kentlerin ekonomik potansiyellerinindeğerlendirilmesi, yerel girişimciliğin desteklenmesi konularının önemi vurgulanarak; sürdürülebilirkentsel gelişme yaklaşımının çevresel (yapılı ve doğal çevre), sosyal ve ekonomik boyutlarının tümüneişaret etmektedir. Planlama Sistemine İlişkin PolitikalarKentleşme, yerleşme ve mekânsal planlama alanında öne çıkan öncelikli bir temel sorun, Türkiye’deplanlama sisteminin bütünleşik olmayışıdır. Bu nedenle bu soruna yönelik tanımlanacak politikanın,diğer tüm sorunları gidermeye yönelik genel bakış açısını belirleyeceği için, öncelikli olduğudüşünülmektedir.Sürdürülebilir kentsel gelişmenin sağlanması, her şeyden önce kentleşme alanında bütünleşik ve etkinbir planlama, uygulama, izleme ve denetleme sisteminin kurulmasını ve bunu sağlayacak bir yönetselyapılanmanın oluşturulmasını zorunlu kılmaktadır. Ülke mekânının genel düzenleme stratejisininsaptanması ve sürdürülebilir kentsel gelişme strateji belgesinin hazırlanması öncelikli bir eylem olmalıdır.Üst ölçek stratejilerin (mekânsal olmayan stratejiler dahil) belirlenmesi, alt ölçekteki planlamaçalışmalarını yönlendirecek ve planlama yaklaşımının ülkenin her yerinde tutarlılığını sağlayacaktır. Bunedenle ulusal kentleşme, mekânsal planlama ve bu konulara ilişkin ilke ve politikalarınbelirlenmesinden sorumlu merkezi bir kurum oluşturulması da gerekmektedir.Yalnızca üst ölçek bir mekânsal stratejinin olması yeterli değildir; üst düzey stratejiyi izleyen alt ölçekplanların kademeli birlikteliğinin sağlanması ve bunu sağlamak üzere örgütsel kademe boşluklarınıngiderilmesi ve plan hiyerarşisinin dikkate alınması önemlidir. Plan kademesinin ülke, bölge, il, belediyeölçeklerinin de altına inerek yerel toplum yönetim kademelerinin yaratılması, planlara sahip çıkılmasını,katılımı, müzakere olanaklarını ve uygulanabilirliğini kolaylaştıracaktır.Öte yandan plan yapma yöntemiyle ilgili de düzenlemelere ihtiyaç vardır: Planlama yapan kurumlarınbirbirlerinden bağımsız değil, eşgüdüm içinde ve katılımcı yöntemlerle bütünleşik çalışmasınınsağlanması ve buna ilişkin yasal düzenlemelerin yapılması; planlama sisteminin etkinliğini artıracaktır.Ayrıca, merkezi ve yerel yönetimlerin üçüncü kişi ve kurumlarla (özel sektörün veya sivil toplumunörgütleriyle ve bu kesimlerden kişilerle) ortak çalışabilmesi de sağlanmalıdır.- 16 -
Günümüzde, Türkiye’de yasa ve yönetmeliklerde tanımlanmış farklı tür ve ölçeklerde çok fazla sayıdaplan yapma yükümlülüğü belirtilmiştir. Plan yapma ve uygulama yükümlülüklerinin ilişkilendirilmesine/eşgüdümüne ihtiyaç vardır. Planlama sistemini etkin hale getirmek için yapılması gereken bir başkaönemli iş, planlama konusuyla doğrudan ve dolaylı biçimde ilgili olan çok sayıdaki tekil yasaldüzenlemenin birbirleriyle ilişki ve etkileşimlerinin dikkate alınarak bütünleştirilmesi; planlama mevzuatıile planlama dışı mevzuatın birbirleriyle ilişkilendirilmesinin sağlanması ve planlama mevzuatındakiboşlukların doldurulmasıdır.Planlama sisteminin etkinliğinin sağlanması için, yine yasal düzenlemeler yoluyla mekânsal planlamaalanındaki kamu kurum ve kuruluşları arasındaki yetki ve sorumluluk karmaşası giderilmelidir. Bu arada,mekânsal planların Türkiye’de yapılmakta olan diğer planlarla da ilişkilendirilmesi gerekmektedir. Bazıdurumlarda, aynı yer/coğrafya için birden çok planlama yapılması sonucunda mükerrer planlar ortayaçıkmakta, aynı yer için yapılmış olan bu planlardan hangisinin uygulanacağıyla ilgili sorunlar ortayaçıkmaktadır (Çevre Düzeni Planları ile uygulama sorunları bu konuda bir örnek olabilir).Sadece fiziki planlar arasında kademeli birlikteliği sağlamakla yetinmeyerek, bu planların diğer alanlardaçeşitli ölçeklerde yapılmakta olan sektörel ve tematik amaçlı diğer planlarla da (örneğin, sanayi, çevre,orman, tarım, ticaret, enerji, ulaşım, haberleşme, risk yönetimi ve afet vb) uyumunun sağlanmasıgerekmektedir. Planlama Anlayışına İlişkin PolitikalarFiziki boyutla sınırlı, statik ve sonuç ürüne odaklı imar planlama yaklaşımı yerine, sürdürülebilir çevre vealtyapı, kentsel risk ve sakınım planlaması, yerel kalkınma, vb. boyutlarını da içeren bir stratejik planlamaanlayışına geçilmelidir. Stratejik planlama yaklaşımı geçerli olabilecek tek planlama yaklaşımı olmamaklabirlikte, diğer planlama yaklaşımlarına göre bazı avantajlar sağladığı için bu yaklaşımının benimsenmesiönemlidir. Stratejik planlamanın esneklik ve seçicilik özelliği ile daha hızlı planlama yapmak ve emrediciolmadığı halde etkinliği artırılmış bir planlı gelişme şansı elde edilmiş olacaktır.Eşgüdüm içinde planlama yapan merkezi ve yerel düzeydeki kurumlar planlama, uygulama ve denetimkonusunda verimli ve etkili çalışır hale getirilmelidir. Ülkemizin planlama deneyimi sadece planyapmakla, planın uygulanabilirliğinin garanti olmadığını göstermektedir. Planlama, uygulama veuygulamanın denetimi mekanizmalarının birlikte düşünülmesi gerekmektedir. Planların uygulanabilirolması, büyük ölçüde ilgili olduğu toplum kesimleri tarafından tanınmasına ve benimsenmiş olmasına veuygulama esnekliklerine sahip olmasına bağlıdır. Bugüne kadar “plan yapma” eylemine verilen önemin,planların toplum kesimleri tarafından tanınıp benimsenmesi için katılım ve müzakere gibi eylemlere deverilmesi gerekecektir. Uygulama esneklikleri de, planın zaman içinde değişen gerçekliğe uyum- 17 -
- Page 3 and 4: iii
- Page 5 and 6: İÇİNDEKİLER1. GİRİŞ 11.1. KE
- Page 7 and 8: TABLOLARTablo 1: Strateji ve Eyleml
- Page 9 and 10: 1. GİRİŞ1.1. KENTGES PROJESİNİ
- Page 11 and 12: Kentleşme Şurası komisyon çalı
- Page 13 and 14: - Önerilen planlama sisteminin bü
- Page 15 and 16: Şema 1. Sürdürülebilir Kentsel
- Page 17 and 18: uygulamasında, sürece katılım v
- Page 19 and 20: yerine, afet öncesi hazırlıklara
- Page 21 and 22: Kentleşmede Yeni Olgular, Yeni Sor
- Page 23: 2.1.3. SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTLEŞ
- Page 27 and 28: Uluslar arası afetler politikası
- Page 29 and 30: çevresel ve sosyal bileşenleri il
- Page 31 and 32: Türkiye, “Birleşmiş Milletler
- Page 33 and 34: Avrupa Yerel Yönetimler Özerklik
- Page 35 and 36: Tablo-4: Birleşmiş Milletler-Habi
- Page 37 and 38: - Çevresel açıdan sürdürülebi
- Page 39 and 40: Avrupa Bölgeleri İçin Mekânsal
- Page 41 and 42: - Kültürel Peyzajın Yaratıcı Y
- Page 43 and 44: içinde yapılmalıdır. Ulusal ve
- Page 45 and 46: ve Eylem Planında sağlıklı, den
- Page 47 and 48: - Cazibe merkezlerini destekleme pr
- Page 49 and 50: 2.3. DEĞERLER SİSTEMİ VE TEMEL
- Page 51 and 52: - Yerel özgünlük ve dinamikleri
- Page 53 and 54: Karar ve Planlama Sisteminin Yenide
- Page 55 and 56: 3.3. SEKTÖREL, TEMATİK VE ALANSAL
- Page 57 and 58: 4. HEDEF, STRATEJİ VE EYLEMLER4.1.
- Page 59 and 60: 2.5.1. EYLEM ADI; Kentsel İyileşt
- Page 61 and 62: 2.17.4. EYLEM ADI; Kadastral verile
- Page 63 and 64: TEMA / SEKTÖR RİSK AZALTMAHEDEF:
- Page 65 and 66: EKSEN 3 YERLEŞMELERİN EKONOMİK Y
- Page 67 and 68: 4.4.3 EYLEM ADI; Toplumsal bütünl
- Page 69 and 70: 4.13.5. EYLEM ADI; MEB müfredatın
- Page 71 and 72: • Yerel kalkınmayı gerçekleşt
- Page 73 and 74: Kentleşme, imar, yapı, konut, şe
- Page 75 and 76:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 77 and 78:
1.5.2. EYLEM ADIKentsel tehlike bil
- Page 79 and 80:
4.3. EKSEN 2 YERLEŞMELERİN MEKÂN
- Page 81 and 82:
TEMA / SEKTÖRARSA-KONUT-KAÇAK YAP
- Page 83 and 84:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 85 and 86:
STRATEJİ 2.4 Yapıların insan ve
- Page 87 and 88:
2.6.1. EYLEM ADIKent merkezleri, al
- Page 89 and 90:
2.8.3. EYLEM AÇIKLAMASISürdürül
- Page 91 and 92:
STRATEJİ 2.12 Ulaşım sistemleri
- Page 93 and 94:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 95 and 96:
2.15.5. EYLEM AÇIKLAMASIPlan karar
- Page 97 and 98:
2.15.11. EYLEM AÇIKLAMASIİlgili k
- Page 99 and 100:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 101 and 102:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 103 and 104:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 105 and 106:
2.21.1. EYLEM AÇIKLAMASIHer kademe
- Page 107 and 108:
dağıtılması, mahalle okulların
- Page 109 and 110:
STRATEJİ 2.25 Korumaya konu olan t
- Page 111 and 112:
2.26.5. EYLEM ADISosyal dışlanman
- Page 113 and 114:
2.29.3. EYLEM ADIDönüşüm ve yen
- Page 115 and 116:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 117 and 118:
TEMA / SEKTÖRKENT KİMLİĞİHEDEF
- Page 119 and 120:
2.35.2. EYLEM ADIKent ekosistemleri
- Page 121 and 122:
2.36.4. EYLEM AÇIKLAMASISu kaynakl
- Page 123 and 124:
HEDEF: SÜRDÜRÜLEBİLİR KENTSEL
- Page 125 and 126:
2.37.5. EYLEM ADIYerleşimlerde sü
- Page 127 and 128:
2.38.2. EYLEM ADIGüvenli Kent içi
- Page 129 and 130:
konusunda gelişecek kırsal alanla
- Page 131 and 132:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 133 and 134:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 135 and 136:
3.4.3. EYLEM ADIAz gelişmiş bölg
- Page 137 and 138:
3.5.3. EYLEM AÇIKLAMASIGirişimcil
- Page 139 and 140:
3.6.3. EYLEM ADIKırsal alanlarda i
- Page 141 and 142:
3.7.4. EYLEM ADIYatırım kararlar
- Page 143 and 144:
3.8.4. EYLEM ADIGüneş/doğal ener
- Page 145 and 146:
STRATEJİ 4. 2 Göçün önlenmesin
- Page 147 and 148:
STRATEJİ 4.3 Göçün önlenmesine
- Page 149 and 150:
STRATEJİ 4.5 Dışlanma, ötekile
- Page 151 and 152:
4.6.2. EYLEM ADIKayıt dışı çal
- Page 153 and 154:
4.7.3. EYLEM ADIEngelsiz yaya ulaş
- Page 155 and 156:
STRATEJİ 4.8 Sosyal hizmete gereks
- Page 157 and 158:
4.9.4. EYLEM AÇIKLAMASIKöye geri
- Page 159 and 160:
SORUMLUKURULUŞİLİŞKİLİKURULU
- Page 161 and 162:
TEMA / SEKTÖR KATILIMCI YÖNTEM VE
- Page 163 and 164:
4.13.7. EYLEM ADIMahalle Muhtarlar
- Page 165 and 166:
4.15.3. EYLEM AÇIKLAMASIYerel yön
- Page 167 and 168:
4.16.3. EYLEM AÇIKLAMASIYaşam kal
- Page 169 and 170:
İkinci aşamada; iki önemli husus
- Page 171 and 172:
5.3.3 İletişim ve Eğitim Yöntem
- Page 173 and 174:
5.5.1. Başarı ÖlçütleriBaşar
- Page 175 and 176:
İnsan KaynaklarınıGeliştirme, E
- Page 177 and 178:
5.6. Risk Değerlendirmesi ve Risk