Abant Tıp Dergisi Cilt: 1 - Sayı: 1 Yıl: 2012

e ISSN: 2147-1800 

Yüz bölgesi distraksiyon osteogenezis uygulamaları 

Furkan Erol Karabekmez, Celal Irgın, İbrahim Sağlam, Metin Görgü 1-7 

Butterfly kıkırdak greft miringoplasti sonuçları 

Tayfun Apuhan, Mehmet Onur Kaya, Tuğçe Şimşek, Hasan Kazaz 8-12 

Bolu yöresi el yaralanmalarının epidemiyolijisi: retrospektif klinik çalışma 

Kaan Gideroğlu, İbrahim Sağlam, Hüsamettin Çakıcı, Kutay Engin Özturan, Melih Güven, 

Metin Görgü 13-15 

Antibiyotik ilişkili ishal olgularının değerlendirilmesi 

İsmail Necati Hakyemez, Funda Şimşek, Taner Yıldırmak, Burçak Yöntem, Ali Aksu 16-17 

Nükleer matriks protein 22'nin mesane kanserli hastalarda rekürrensleri 

belirleyebilme yeterliliği 

Emin Savaş Kılavuz, Mehmet Tosun, Ahmet Rıza Uras 18-22 

EDİTÖR 

Prof. Dr. Hayrettin ÖZTÜRK 

Editör Yardımcıları 

Doç. Dr. Nadir GÖKSÜGÜR 

Yrd. Doç. Dr. Aytekin ALÇELİK 

Yrd. Doç. Dr. Furkan E. KARABEKMEZ 

Sebepsiz kişilik değişiklikleri ile başlayan glioblastome multiforme: bir olgu 

sunumu 

Yaşar Dağıstan, Emine Dağıstan, Mehmet Salih Güney 23-25 

Portal ven agenezisi: olgu sunumu 

Cemalettin Güneş, Ahmet Afşin Kundak, Tevfik Demir, Hafza Uçur, Fatma Akci 26-27 

Duplike sistemde dev üreterosel ve aynı üretere reflü: olgu sunumu 

Adnan Gücük, Ufuk Öztürk, Can Tuygun, İsmail Nalbant, Abdurrahim İmamoğlu 28-29 

Kronik lenfositik lösemili olguda JAK 2pozitif kronik myeloproliferatif 

neoplazi (polisitemia vera) birlikteliği: nadir bir olgu 

Murat Bayram, Vildan Özkocaman, Fahir Özkalemkaş, Rıdvan Ali, Gönül Irmak, Taner Aydın, 

Savaş Aksoy, Ahmet Tunalı 30-31 

Deli bal zehirlenmesi; ne kadar gözleyelim? 

Emine Binnetoğlu, Sevim Dindar, Erkan Şengül, Nuray Kahraman Ay 32-34 

İntrakraniyal lipomun tanı ve tedavi yönetiminde BT ve MRG 

Fahri Halit Beşir, Fuat Özkan 35-36 

Nadir bir olgu; Prunne-Belly sendromu 

Ramazan Büyükkaya, Ayla Büyükkaya, Ayhan Sarıtaş, Beşir Erdoğmuş 37-38 

www.abantmedj.com 

ABANT İZZET BAYSAL ÜNİVERSİTESİ TIP FAKÜLTESİ YAYIN ORGANI

Abant Medical Journal 

Cilt / Volume 1 | Sayı / Issue 1 | Nisan / April 2012 

SAHİBİ 

Prof. Dr. Hasan KOÇOĞLU 

EDİTÖR 

Prof. Dr. Hayrettin ÖZTÜRK 

EDİTÖR YARDIMCILARI 


Yrd. Doç. Dr. Aytekin ALÇELİK 

Yrd. Doç. Dr. Furkan Erol KARABEKMEZ 

ULUSLARARASI YAYIN KURULU 

Muhammad ABDUL-GHANI, ABD 

Kazuo MATSUMOTO, Japonya 

William T. MCBRIDE, İngiltere 

Enver OZER, ABD 

Veysel TAHAN, ABD 

ULUSAL YAYIN KURULU 

Prof. Dr. Kenan GÜMÜŞTEKİN 

Prof. Dr. Erol KISMET 

Prof. Dr. Yalçın TÜZÜN 

Doç. Dr. Mesut ERDURMUŞ 

Doç. Dr. Safiye GÜREL 

Yrd. Doç. Dr. Alim ERDEM 

Yrd. Doç. Dr. Ümit Yaşar TEKELİOĞLU 

DİL EDİTÖRÜ 

Yrd. Doç. Dr. Tülay ÖZLÜ 

Yrd. Doç. Dr. Mehmet TOSUN 

BİYOİSTATİSTİK EDİTÖRÜ 

Yrd. Doç. Dr. Ali Evren TUFAN 

KAPAK DİZAYNI 


PDF DİZGİ VE MONTAJ 


SEKRETERYA 

Murat ERASLAN


Cilt / Volume 1 | Sayı / Issue 1 | Nisan / April 2012 

BİLİMSEL KURUL 

Hayrettin AKDENİZ, Bolu 

Fuat AKPINAR, Bolu 

Tayfun APUHAN, Bolu 

Hüseyin ARINÇ, Kayseri 

Yusuf AYDIN, Düzce 

Mehmet Akif BÜYÜKBEŞE, K.Maraş 

Mehmet CESUR, Gaziantep 

Serdal ÇELEBİ, Bolu 

Fatih DEMİRCİOĞLU, Bolu 

Bünyamin DİKİCİ, Düzce 

Ahmet DİLEK, Samsun 

Ali İhsan DOKUCU, İstanbul 

Arif DURAN, Bolu 

Ahmet DUYMAZ, Antalya 

Melih Engin ERKAN, Düzce 

Ali Akçahan GEPDİREMEN, Bolu 

Hüseyin GÜNDÜZ, Sakarya 

Nimet KABAKUŞ, Bolu 

Mustafa KANAT, Bolu 

Başak KANDİ, Bolu 

İsmail Hamdi KARA, Düzce 

Kazım KARAARSLAN, İstanbul 

Oğuz KARABAY, Sakarya 

Mehtap KARAMEŞE, Konya 

Erkan KARATAŞ, Malatya 

Ahmet KAYA, Ordu 

Gökhan KIRBAŞ, Diyarbakır 

Esra KOÇOĞLU, Bolu 

Uğur KORKMAZ, Kocaeli 

Aysel KÜKNER, Bolu 

Fatih OĞHAN, Kütahya 

Hülya ÖZTÜRK, Bolu 

Fahrettin TALAY, Bolu 

Ali TAMER, Sakarya 

Ramazan TOPSAKAL, Kayseri 

Fatma TÖRE, Bolu 

İbrahim UYGUN, Diyarbakır 

Yusuf YAĞMUR, Diyarbakır 

Mehmet YAZICI, Bolu 

Cuma YILDIRIM, Gaziantep 

Nebil YILDIZ, Bolu 

Fahrettin YILMAZ, İstanbul


İçindekiler / Contents Cilt / Volume 1 | Sayı / Issue 1 | Nisan / April 2012 

DERLEME……………………………………………………………………………………………………………. 

Yüz Bölgesi Distraksiyon Osteogenezis Uygulamaları 

Furkan Erol Karabekmez, Celal Irgın, İbrahim Sağlam, Metin Görgü 1-7 

ORJİNAL MAKALE..…………………………………………………………………………………………………. 

Butterfly Kıkırdak Greft Miringoplasti Sonuçları 

Tayfun Apuhan, Mehmet Onur Kaya, Tuğçe Şimşek, Hasan Kazaz 8-12 

Bolu Yöresi El Yaralanmalarının Epidemiyolijisi: Retrospektif Klinik Çalışma 

Kaan Gideroğlu, İbrahim Sağlam, Hüsamettin Çakıcı, Kutay Engin Özturan, Melih Güven, Metin Görgü 13-15 

Antibiyotik İlişkili İshal Olgularının Değerlendirilmesi 

İsmail Necati Hakyemez, Funda Şimşek, Taner Yıldırmak, Burçak Yöntem, Ali Aksu 16-17 

Nükleer Matriks Protein 'nin Mesane Kanserli Hastalarda Rekürrensleri Belirleyebilme Yeterliliği 

Emin Savaş Kılavuz , Mehmet Tosun , Ahmet Rıza Uras 18-22 

OLGU SUNUMU…..…………………………………………………………………………………………………. 

Sebepsiz Kişilik Değişiklikleri ile Başlayan Glioblastome Multiforme: Bir Olgu Sunumu 

Yaşar Dağıstan, Emine Dağıstan, Mehmet Salih Güney 23-25 

Portal Ven Agenezisi: Olgu Sunumu 

Cemalettin Güneş, Ahmet Afşin Kundak, Tevfik Demir, Hafza Uçur, Fatma Akci 26-27 

Duplike Sistemde Dev Üreterosel ve Aynı Üretere Reflü: Olgu Sunumu 

Adnan Gücük, Ufuk Öztürk, Can Tuygun, İsmail Nalbant, Abdurrahim İmamoğlu 28-29 

Kronik Lenfositik Lösemili Olguda Jak Pozitif Kronik Myeloproliferatif Neoplazi (Polisitemia Vera) Birlikteliği: 

Nadir Bir Olgu 

Murat Bayram, Vildan Özkocaman, Fahir Özkalemkaş, Rıdvan Ali, Gönül Irmak, Taner Aydın, Savaş Aksoy, Ahmet Tunalı 30-31 

Deli Bal Zehirlenmesi; Ne Kadar Gözleyelim? 

Emine Binnetoğlu, Sevim Dindar, Erkan Şengül, Nuray Kahraman Ay 32-34 

İntrakraniyal Lipomun Tanı ve Tedavi Yönetiminde BT Ve MRG 

Fahri Halit Beşir, Fuat Özkan 35-36 

EDİTÖRE MEKTUP...…………………………………………………………………………………………………. 

Nadir Bir Olgu; Prunne-Belly Sendromu 

Ramazan Büyükkaya, Ayla Büyükkaya, Ayhan Sarıtaş, Beşir Erdoğmuş 37-38


doi: 10.5505/abantmedj.2012.32042 

Derleme / Review Cilt / Volume 1 | Sayı / Issue 1 | Nisan / April 2012 

Yüz bölgesi distraksiyon osteogenezis uygulamaları 

Maxillofacial distraction osteogenesis 

Furkan Erol Karabekmez¹, Celal Irgın², İbrahim Sağlam¹, Metin Görgü¹ 

1 

Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Cerrahi Anabilim Dalı, Bolu 

2 

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Diş Hekimliği Fakültesi, Ortodonti Anabilim Dalı, Bolu 

Özet 

Distraksiyon osteogenezi, canlı kemik segmentleri arasında, 

aşamalı olarak uygulanan traksiyon ile yeni kemik oluşumunun 

hedeflendiği biolojik bir süreçtir. Bu teknik kraniofasyal 

bölgedeki deformitelerin tedavisinde giderek artan sıklıkta 

kullanılmaktadır. Bu derleme yazısında distraksiyon osteogenezin 

tanımı, tarihçesi ve kullanım alanlarından bahsedilerek 

distraksiyon osteogenezin biyolojik temelleri ve evreleri 

gözden geçirilmiştir. Ayrıca yüz bölgesi distraksiyon osteogenezisin 

diğer konvansiyonel metotlara göre avantajları, 

tedavi sırasında oluşabilecek komplikasyonlar ve geleceğe 

ilişkin düşünceler de bu yazının konusunu oluşturmaktadır. 

Anahtar Kelimeler: Distraksiyon, Maksillofasyal distraksiyon, 

Distraksiyon osteogenezis 

Abstract 

Distraction osteogenesis is a biological process involving 

the formation of new bone between viable bone segments 

that are gradually separated by traction. Recently, 

this technic has been gained more popularity in treatment 

of craniofacial deformities. In this review, we explored 

the definition, history and indications of distraction 

osteogenesis along with the biological fundamentals and 

phases of this method. Moreover, advantages of maxillofacial 

distraction osteogenesis than other conventional 

methods, complications and future prospects are other 

subjects of this article. 

Keyword: Distraction, Maxillofacial distraction, Distraction 

osteogenesis 

Tarihçe 

Distraksiyon osteogenezis (DO) yapay bir kırık oluşturularak, 

bir cihaz aracılığı ile, kemik bölümlerinin 

birbirinden yavaş yavaş uzaklaştırılması ve aradaki 

boşlukta yeni kemik oluşturma tekniğidir. Spesifik 

olarak DO, kemik segmentlerine germe kuvveti uygulandığı 

zaman başlar. Germe kuvveti, distraksiyon 

vektörüne paralel yeni kemik oluşumunu uyarır ve 

kemik segmentleri ile bağlantılı olan dokularda da 

gerilme oluşturur (1). 

DO ile kemik uzatılması tekniği ilk olarak 1905 yılında 

Codivilla tarafından, aksiyel distraksiyon kuvvetleri 

kullanılarak femur uzatılmasında tanımlanmıştır (2). 

Sonraki yıllarda aynı teknik kullanılarak tibia uzatılması 

da bildirilmişse de 1950’lerde Dr. Gavriel A. 

İlizarov’a kadar bu teknikte herhangi bir gelişme 

olmamıştır (3). İlizarov, 35 yıldan fazla bir süre, bu 

tekniği alt ve üst ekstremitelerdeki enkondral kemiklerde 

başarılı bir şekilde kullanmıştır (4-6). 

Distraksiyon tekniğinin temel özelliği, DO ile elde 

edilen kemik dokusu rejenerasyonunun yanında, 

damar, sinir, kas, deri, mukoza, fasya, ligmanlar, kıkırdak 

ve periost gibi fonksiyonel yumuşak dokularda 

eş zamanlı olarak oluşan değişikliklerdir. Yumuşak 

dokularda germe kuvvetlerine yanıt olarak oluşan bu 

adaptif değişikliklere distraksiyon histogenezi (DH) 

adı verilir (7). 

Kraniyomaksillofasiyal bölgede DO ile ilgili ilk tanımlamayı 

iki Alman kraniyofasiyal cerrah Wassmund ve 

Rosenthal 1926 yılında yapmışlardır (8). 1990’ların 

başına kadar, yüz bölgesinde DO uygulamarı ile ilgili 

bir kaç makale yayınlanmışsa da ilk klinik uygulama 

McCarthy ve ark. tarafından 1992 yılında hemifasyal 

mikrozomili bir hastada yapılan mandibula uzatılması 

ile tariflenmiştir (9-12). Son 20 yılda kraniofasyal 

bölgede DO uygulamaları, güvenilir bir tedavi yöntemi 

olarak oldukça sık kullanılmaktadır. 

DO’nun edinsel ve kalıtsal kraniofasyal iskelet bozukluklarının 

tedavisinde giderek artan sıklıkta kullanımı 

ile birlikte farklı tedavi protokolleri ortaya çıkmıştır. 

Bu konudaki literatürün giderek genişlemesine rağmen, 

yaş, ritim, latent periyot, konsolidasyon periyodu 

gibi önemli değişkenlerin ayarlanmasında fikir 

birliği yoktur (13). Bu makalede amacımız, kraniofasyal 

bölgedeki DO uygulamaları ile ilgili literatürü 

gözden geçirerek, örnek vakalarla birlikte klinik uygulama 

alanları, avantajları, komplikasyonları, yumuşak 

doku değişiklikleri ve DO’nun geleceği ile ilgili 

verileri derlemektir. 

Distraksiyon Osteogenezin Biyolojik Temelleri 

DO tamir kallusu oluşması ile başlar. Bu nedenle 

normal kırık iyileşmesine oldukça benzemektedir. 

Kallus yeni kemiği, gerilme kuvvetleri altında oluşturur. 

Maksillofasyal uygulamalardaki predominant 

distraksiyon metodu kortikotomi veya osteotomi 

sonrası kemik fragmanları arasındaki iyileşen kallusun 

distraksiyonudur. İlizarov kemik boyu uzatma 

deneyimleri ışığı altında distraksiyon osteogenezise 

ait iki biyolojik prensip bildirmiştir. Bu prensipler 

günümüzde ‘İlizarov Etkileri’ olarak bilinmektedir: 

1. Gerilim stresin dokuların büyüme ve gelişimi üzerine 

etkisi, 

İletisim Bilgisi / Correspondence 

Dr. Furkan Erol Karabekmez Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı, Bolu. 

Tel: 0 374 2534656 /3373 E-Posta: drfurkanerol@yahoo.com 

Geliş tarihi / Received: Mart / March 7, 2012; Kabul tarihi / Accepted: Mart / March 30, 2012 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

1

Karabekmez FE ve ark. 

2. Kan dolaşımının ve yükleme kuvvetlerinin kemik 

ve eklem şekli üzerine etkisi. 

Birinci prensip, düzenli olarak uygulanan çekme 

kuvvetinin oluşturduğu stresin, dokuların rejenerasyonu 

ve bu dokuların aktif büyüme stimulasyonuna 

neden olduğunu ifade eder. Yeni oluşan kemik orijinal 

yapısına ulaşmak amacıyla hızlı bir şekilde yeniden 

şekillenir. 

İkinci prensip, kemiklerin ve eklemlerin şekil ve kütlesinin 

mekanik yüklenme ve kan elemanları arasındaki 

ilişkiye bağlı olduğunu ifade eder. Eğer kan elemanları 

normal veya artmış mekanik yüklenmeyi desteklemede 

yetersiz kalırsa, kemik yapım süreci kesintiye 

uğrar ve atrofik veya dejeneratif değişiklikler oluşmaya 

başlar. Aksine, kan elemanları artmış mekanik 

yüklenmeyi desteklemede yeterli ise kemikte dengeleyici 

hipertrofik değişiklikler meydana gelir (5, 6). 

Distraksiyon Osteogenezi Aşamaları 

DO tedavisi preoperatif dönem, operatif dönem, 

latent dönem, distraksiyon dönemi, konsolidasyon 

dönemi ve retansiyon dönemi olmak üzere 6 dönemden 

oluşur (14). 

Preoperatif Dönem 

Bu dönemde tedavi planlaması yapılır. Radyodiagnostik 

grafilerin incelenmesi (2-D ve 3-D 

görüntülemeler), klinik inceleme, fotoğraf analizleri, 

sefalometrik analizler ve mümkünse alçı modellerinin 

artikülatöre alınarak değerlendirmesi 

yapılmalıdır. Hastanın yaşı ve büyüme potansiyeli, 

dentisyon durumu, oral hijyen, operasyon yapılacak 

deformitenin yeri, istenen kemik uzatma miktarı, 

hastanın psikolojik durumu ve hastanın genel sağlığı 

gibi faktörler göz önünde bulundurulmalıdır (15). 

Yüz Bölgesi Distraksiyon Osteogenezisi 

edilmek istenen kemiğin hacmine göre olmalıdır. 

Kesiler yapılırken sinirlerin ve anatomik oluşumların 

zarar görmemesine özen gösterilir. Bukkal taraftaki 

kesiler tamamlandıktan sonra, lingual tarafta ince bir 

osteotomla yeşil ağaç kırığı oluşturulur. Ekstremite 

distraksiyonu için İlizarov korikotomi sonrası yeşil 

ağaç kırığı önermiştir ve endosteum ve periosteumu 

korumuştur. Böylelikle kırık bölgesinin dolaşım desteğini 

sürdürmüştür. Yüz iskeletinin dolaşım desteği 

bunu gereksiz kılar ve maksillofasyal DO’da genellikle 

doğrudan osteotomi tavsiye edilir. Daha sonra 

aygıt yerleştirilir (Resim 1). Kesiler kapatılmadan önce 

cihazın işleyişinin denenmesi ve açma yönünün belirlenmesi 

gereklidir (13, 16). 

Latent Dönem 

Cerrahiden sonra cihazın aktive edilmeden önce 

bekletildiği dönemdir. Yaklaşık 5-7 gün olan bu dönemde 

kemik aralarında iyileşmenin başlamasına izin 

verilir. Daha az veya fazla bekletildiğinde komplikasyonlar 

ortaya çıkmaktadır. Bu periyodun hastanın 

yaşı ve uygulanan osteotomi bölgesine göre değişmektedir 

(17). Kallusun tam maturasyonu için latent 

faz önemlidir. Distraksiyon çok erken başlarsa azalmış 

kemik formasyonu olur ve kartilaj elementler 

eşlik eder. Azalmış mekanik dayanıklılık görülür. 

Latent peryod çok uzun olursa (sert kallus oluşumu 

başlarsa) distraksiyon cihazı kemik segmentlerini 

ayıramayabilir. Yeni doğanda hemen aktivasyona 

başlanabilirken, yaşın ilerlemesi ile bu süre daha 

uzun tutulmalıdır. Literatürde bu sürenin hemen 

aktivasyon ile 12. günde aktivasyon arasında değiştiği 

yayınlar bildirilmiştir (13). 

Resim 2. 7 günlük latent dönem sonunda posteriordan 

dışarıya çıkarılan rot yardımıyla 2x0,5 mm distraksiyon 

yapılıyor. 

Resim 1. 30 yaşında erkek hasta, postravmatik mandibula 

kısalığının tedavisi için eski skar üzerinden girilerek internal 

tek vektörlü mandibular distraktör yerleştirilmiş. 

Operatif Dönem 

Bu dönemde operasyon yapılır. Kemik kesileri oluşturulur 

ve distraksiyon aygıtı yerleştirilir. Kesiler elde 

Distraksiyon Dönemi 

Distraksiyon modulünün açıldığı, kemik uçlarının 

yavaşça birbirinden uzaklaştırıldığı dönemdir (Resim 

2). Bu fazda önemli olan 3 değişken vardır: Distraksiyon 

hızı (günlük toplam miktar), Distraksiyon ritmi 

(frekans), Toplam distraksiyon süresi. 

Abant Med J 2012;1(1):1-7 2



Yapılan çalışmalarda en ideal hızın 1mm/gün olduğu 

bildirilmiştir (17-19). Swennen ve ark. yaptığı bir 

literatür taramasında günlük hızın birçok çalışmada 

0,5 ile 1 mm arasında olduğu görülmüştür (13). Çocuklarda 

metabolizma yüksek olduğundan, distraksiyon 

hızı ve ritmi yükseltilebilir, yaşlılarda ise tam tersi 

olacağından distraksiyon hızı ve ritmi düşürülebilir. 

Önemli olan bu hızın dokudaki vasküler büyüme 

hızını geçmemesi ve prematür konsolidasyona sebep 

olacak şekilde de yavaş kalmamasıdır (20). 

Çalışmalarda en ideal ritmin 1mm/60 kez olduğu 

belirtilse de bu ancak motorize aygıtlar ile mümkündür. 

İlizarov’a göre en uygun ritim 0,25mmx4 kez’dir 

(4-6). Literatürde tarif edilen çoğu maksillofasyal 

distraksiyon vakasında en yaygın protokol ise günde 

2 kez 0,5 mm’dir (13). 

Total distraksiyon süresi; elde edilmek istenilen kemik 

hacmine göre değişiklik göstermektedir (4, 16). 

Konsolidasyon Dönemi 

Bu dönem, aygıtın kapatıldığı ve elde edilmiş yeni 

dokunun matürasyon ve kortikalizasyonunun sağlanması 

için beklenen dönemdir. İstenilen düzeltilme 

elde edildikten sonra aygıt kilitlenir ve bir süre beklenir 

(Resim 3). Bu süre içinde olgunlaşmamış kemik 

remodele olmaya başlar. Bu genellikle 6-8 haftalık bir 

süreçtir (21). Distraktör iyileşme peryodu süresince 

segmentlerin hareketini engelleyecek kadar rijit 

olmalıdır (5). Hastada psikososyal problemlere yol 

açmıyorsa distraksiyon aygıtını 120 gün boyunca 

yerinde tutmayı öneren yayınlar da mevcuttur (21). 

Resim 3. 3 aylık konsolidasyon dönemi sonunda distrakte 

kemikte kortikal ossifikasyonun çekilen bilgisayarlı tomografide 

belirmeye başladığı görülüyor. 

Retansiyon Dönemi 

Aygıtın çıkarılmasından sonraki dönemdir. Gerekirse 

hastanın ortodontik tedavisine devam edilir (Resim 

4). Konsolidasyon fazında başlayan yeniden şekillenme 

yaklaşık bir iki yıl devam eder. Bu arada komşu 

alanlardaki kemik aynı nitelikleri kazanır (22). 

Resim 4. Hastanın preoperatif ve postdistraksiyon görünümleri; 

fonksiyonel ve estetik iyileşme sağlanmış. 

Distraksiyon Osteogenezi Endikasyonları 

DO endikasyonları oldukça geniştir. Çeşitli kraniofasiyal, 

dentofasiyal ve dentoalveoler deformitelerin 

tedavisinde kullanılabilmektedir. Swennen ve 

ark.’nın yaptıkları literatür taramasında distraksiyon 

osteogenezin kraniofasyal bölgede ne kadar yaygın 

bir kullanım alanı olduğu görülmektedir (Tablo I) 

(13). Çene-yüz bölgesinde DO tekniği maksiller, 

mandibular, zigoma, orbita, frontal, temporal ve 

parietal kemiklere uygulanmaktadır. Özellikle orta ve 

üst yüz bölgesinde LeFort I, II, III ve monoblok osteotomileri 

ile uygulanmaktadır. 

Tablo I. Kraniofasyal DO endikasyonları 

Konjenital Nedenler 

Edinsel Nedenler 

Non-sendromik Kraniosinostosisler 

Sendromik Kraniosinostosisler 

Dudak-Damak Yarıkları 

Hemfasyal Mikrozomi 

Pierre-Robin Sekansı 

1.ve 2. Faringeal Ark Defektleri 

Post-travmatik 

deformasyonlar 

Başka nedenlerden 

kaynaklanan lokal 

kemik kaybı 

Çeşitli nedenlerden dolayı şiddetli maksiller hipoplazi 

gösteren hastaların tedavisi geleneksel ortognatik 

cerrahi yaklaşımlar ile zor ve sınırlı olabilmektedir. Bu 

tip vakaların geleneksel ortognatik tedavilerinde 

düzensizlik gösteren üst çenenin ileri alınması ile 

birlikte, oklüzal ve estetik ilişkileri iyileştirmek için alt 

çene “set-back cerrahisi” ile geri alınmaktadır. Ancak 

üst çene hipoplazisi gösteren vakaların büyük bir 

çoğunluğunda alt çene normal form ve pozisyondadır. 

Bu nedenle alt çenede “set-back cerrahisi”nin 

uygulanması ile üst çenenin büyüme miktarı tehlikeye 

atılmakta ve sonuçta alt yüz formundan ve estetiğinden 

ödün verilmektedir. Bu tip durumlarda en iyi 

ve ideal tedavi şekli maksillanın DO ile öne alınması 

önerilmektedir (23). 

Öte yandan diğer geleneksel ortognatik cerrahi yaklaşımlar 

ile mandibulada sagittal planda en fazla 10 

mm’lik bir ilerletme sağlayabildiğinden, mandibulanın 

10–15 mm ilerletilmesini gerektiren ciddi mandibuler 

dismorfilerde en faydalı teknik DO’dur. Ayrıca 

yine uzatılması gereken kısa mandibuler ramuslu 

hastalarda geleneksel cerrahi teknikler ile çevre kas 

ve diğer yumuşak dokular uzamaya adapte olamadı- 



ğından, DO ile birlikte gerçekleşen distraksiyon histogenezi 

ile bu sınırlamanın üstesinden gelinebilir 

(24). 

Maksiller darlığa sahip erişkin hastalarda ortodontik 

ekspansiyon ile maksillanın transversal yönde genişletilmesi 

oldukça zor olduğu için, DO’nin analoğu 

olan “Surgically Assisted Rapid Palatal Expansion - 

SARPE” bu tip vakalarda uygun bir tekniktir (25, 26). 

Çocuklarda ve erişkinlerde genişletilmesi gereken 

dar V şekilli mandibula deformitelerinde de DO’nun 

diğer yöntemlere göre yumuşak doku uyumunun 

daha iyi olması nedeni ile üstünlüğü vardır (27). 

Alt ve üst çeneye ait dentoalveoler bölgelerde damak 

yarığı, konjenital diş eksikliği gibi konjenital 

anomaliler, travma ya da periodontal hastalıktan 

köken alan diş ve kemik doku kayıpları sonucu oluşan 

deformiteler alveoler kretin osteodistraksiyonu 

ile maksimum düzeyde rekonstrükte edilebilmektedir 

(28). 

Distraksiyon osteogenezi diğer tekniklerle mümkün 

olmayacak derecede gelişme sağlıyorsa (bu kısmı 

anlayamadım) veya benzer sonucu almak için maliyet-etkinlik 

açısından daha cazipse, konvansiyonel 

metotlara tercih edilmelidir. Bunun yanında; erken 

yaşta acil düzeltmenin gerektiği, çenede ciddi yetersizliğin 

olduğu, trakeostominin endike olduğu ve 

bunu elimine etmenin tek yolunun madibulayı ilerletmek 

olduğu Pierre Robin anomalisi olan yeni doğanlarda 

tek seçenek DO’dur (29-31). 

Distraksiyon Osteogenezi Avantajları 

DO’nun diğer konvansiyonel cerrahi yöntemlere olan 

üstünlükleri şöyle sıralanabilir; Planlama iyi yapılırsa 

yeni oluşan kemikte rezorbsiyon yatkınlığı az olmaktadır. 

Başka bir alandan kemik alınmasına veya sentetik 

kemik greftlerine ihtiyaç duyulmamaktadır. Daha 

sağlıklı bir kemik yapısı elde edilmektedir. Enfeksiyon 

riski düşüktür. Her ne kadar çocuklarda büyüme ile 

birlikte etkileri tam olarak bilinmese de overcorrection 

yapmak mümkündür. Çevre yumuşak 

dokularda adaptif değişiklikler indüklenmekte ve 

böylece ilave yumuşak doku prosedürü gereksinimlerini 

ortadan kaldırmaktadır. Genç hastalar için çok 

uygun bir tedavi alternatifidir. Vaskülarizasyon ve 

innervasyonun devamlılığı korunmaktadır. Estetik ve 

fonksiyonel olarak başarılı sonuçlar bildirilmiştir (31). 

Distraksiyon Osteogenezi Komplikasyonları 


DO uzun ve çeşitli işlemleri içeren bir süreçtir. En 

önemli unsurlardan biri hastanın toleransıdır. Tüm 

diğer cerrahi işlemlerde olduğu gibi bir takım komplikasyonlar 

görülebilmektedir. Literatürde komplikasyon 

oranının %35’lere kadar çıktığını gösteren 

yayınlar varsa da, Mofid ve ark.’nın yaptığı bir literatür 

taramasında 100’ün üzerinde hastanın takip edildiği 

serilerde bu oran %22.8’e düşmektedir (32). 

Bunun yanında bu komplikasyonların çoğu minör 

olarak değerlendirilmiş ve basit çözümlerle halledilmiştir. 

Olası DO komplikasyonlar şöyle özetlenebilir 

(33, 34). 

Tedavi sırasında oluşan komplikasyonlar: 

a. İatrojenik Komplikasyonlar 

Primer :Yanlış planlama, yanlış endikasyon, yanlış 

hasta seçimi, yanlış cihaz seçimi, yanlış parametre 

Sekonder: Primer komplikasyonlar düzetilirken 

oluşan komplikasyonlardır. 

Cerrahi Teknik: Yanlış osteotomi, hatalı yerleştirme, 

hatalı cihaz 

b. Hasta Kaynaklı Komplikasyonlar 

Cihazın yanlış aktivasyonu ve kötü oral hijyen 

Tedavi sonucu oluşan komplikasyonlar: 

a. Rejeneratif 

Hipotrofik Komplikasyonlar: Kemoterapi, radyoterapi, 

metabolik bozukluk, beslenme, travmatik 

osteotomi, anstabil cihaz, hatalı osteotomi 

gibi sebeplerle oluşan kemik oluşumunda gecikme 

ile karakterize komplikasyonlardır. Hız 

düşürülerek ve dışarıdan hafif kompresyon uygulanarak 

kemik oluşumu hızlandırılabilir. 

Hipertrofik Komplikasyonlar: Aşırı periost elevasyonuna 

cevap olarak ya da dışarıdan bası 

olan durumlarda gelişen artmış kemik oluşumu 

ile karakterize durumlardır. Latent periyot kısa 

tutulup hız arttırılarak kontrol edilebilir. 

Rejeneratif Kırıklar: Genellikle remodeling döneminde 

ve yetersiz konsolidasyonla oluşan kırıklardır. 

Normal kırık gibi tedavi edilir ve daha 

hızlı iyileşir. 

b. Diğer 

Aksiyel Deviasyon: Anstabil cihaz nedeni ile 

farklı düzlemlere doğru oluşan deviasyonlardır. 

Tüm prosedürü gözden geçirmek gerekebilir. 

Enfeksiyon: Görülme sıklığı %5–30 arasında değişmektedir 

(13, 33). Çoğunlukla pin enfeksiyonu 

görülse de, distraksiyon fazında kan damarlarının 

aşırı gerilmesine bağlı septik komplikasyonlar 

da görülebilir. Profilaktik antibiyotik tedavisinin 

enfeksiyonu önlemede etkili olduğunu 

bildiren yayınlar mevcuttur (20). 

Yumuşak Doku Hasarları: Kan damarlarının distraksiyon 

kuvvetlerine toleransı yüksek iken bası 

kuvvetlerinde çok çabuk etkilenirler. Ayrıca cerrahi 

sırasında kan damarlarının korunması sağlıklı 

kırık iyileşmesi için gereklidir (34). Periferik 

sinirlerde küçük miktardaki gerilmelerde bütünlük 

bozulmazken, sinir boyunda %6’lık bir uzama 

olduğunda ileti bozukluklarının ortaya çıktığını 

gösteren yayınlar vardır (35). İskelet kasında 




aşırı gerimle birlikte atrofi ve eklem dislokasyonları 

görülebilmektedir. Bu durumda distraksiyona 

daha düşük hızlarda devam edilmelidir 

(36). Temporomandibular eklemde atrofi ve 

nekroz bildirilen diğer komplikasyonlardandır 

(37, 38). Derinin distraksiyona cevabının oldukça 

iyi olmasına rağmen pin çevrelerinde enfeksiyona 

dikkat etmekte yarar vardır (28). 

Distraksiyon Cihazları 

Kraniyofasiyal distraksiyon tekniklerinde kullanılan 

distraksiyon aygıtlarının değişik çeşitleri bulunmaktadır. 

Distraktörler, kullanılan alan ve olguya göre, 

eksternal ve internal olarak tasarlanmıştır. Eksternal 

cihazlarla sadece kemik ile bağlantı sağlanırken; 

internal cihazlarla diş ile bağlantı, kemik ile bağlantı, 

hem kemik, hem de diş ile bağlantı (hibrit) sağlanmaktadır. 

Her iki tip cihazında tek yönlü, çift yönlü ya 

da çok yönlü etki gösteren türleri bulunmakta ve 

tedavide defektin lokalizasyonu ve genişliğine göre 

bu türlerden biri tercih edilmektedir (39-42). 

Resim 6. 10 yaşında yarık dudak damak hastası; dar maksillanın 

düzeltilerek normal oklüzyonun sağlanması için 

ortodontik tedavinin bir parçası olarak transpalatal kemik 

destekli distraktör yerleştirilmiş. Orta hatta kemikleşme 

olmadığı için ortahat osteotomisine gerek duyulmadan 

unilateral maksiler kortikotomi ile başarılı bir distraksiyon 

sağlanmış. 

Eksternal Cihazlar: Bu cihazlar fiksasyon klempleri ile 

birleştirilmiş perkütan pinlerle kemiğe adapte edilir. 

Bu fiksasyon klempleri döndürüldüğünde alet aktive 

edilmiş olur (Resim 5). Ayrıca dar maksillanın genişletilmesi 

amacıyla kemik destekli transpalatal distraktörler 

LeFort I kortikotomi sonrasında damağa yerleştirilerek 

kullanılırlar (Resim 6). Maksillanın ilerletilmesinde 

kullanılan Rijit Eksternal Distraktörler de eksternal 

cihazlara örnektir (Resim 7). 

Resim 7. İleri derecede orta yüz geriliğinin tedavisinde iki 

adet internal distraktörün kullanılması vektör çakışmasına 

yol açabileceğinden rijit eksternal distraktör kullanımı 

tercih edilmektedir. (http://www.synthes.com adresinden 

alınmıştır). 

İnternal Cihazlar: Bu cihazlar yumuşak dokuların 

altında kalacak şekilde yerleştirilebilen apereylerdir. 

Sadece distraksiyon modülü dışarıda kalır. Eksternal 

aygıtların manipülasyon kolaylığı ve çok yönlü olmaları 

gibi avantajlarının yanı sıra, estetik olarak sosyal 

sıkıntılar ve yüzde skarlar oluşturmaları, internal 

aygıtların geliştirilmesine yol açmıştır. İnternal distraktörler 

subkutan bölgeye ya da intraoral alana 

yerleştirilir (Resim 8,9) (43). 

Resim 5. Multivektör eksternal distraktörler distrakte 

edilen segmente birden fazla boyutta yön verebilmeye izin 

verdiklerinden mandibular defektlerde endikasyonları 

olabilir. (http://www.synthes.com adresinden alınmıştır). 

Stereolitografi ile hızlı prototipleme üç boyutlu distraksiyon 

planlamasında cerrahi öncesi sıkça başvurulan 

bir tekniktir. Hastanın ince kesitli tomografi imajlarından 

yararlanarak hazırlanan üç boyutlu kemik 

model üzerinde ameliyat öncesi distraktör yerleştirme 

yeri belirlenip plaklara şekil verilebilir, osteotomi 

model üzerinde yapılarak distraksiyon vektör yada 



vektörleri kesin olarak belirlenebilir. Bu yöntem kullanılarak 

cerrahi süresi çok kısaltılabilir (Resim 10). 


Giderek artan klinik uygulamalar ile latent dönem, 

distraksiyon hızı ve ritmi ile pekiştirme perioduna ait 

süreler ve uygulamalar için daha fazla veri toplanmış 

olacaktır. Ayrıca dual enerji X ışını absorbsiyografi, 

CT, ultrason ve radyografik sintigrafi gibi görüntüleme 

tekniklerinin gelişmesi de distraksiyonun geleceğinde 

önemli adımlar olacaktır (32). Sosyal güvenlik 

kurumları tarafından distraktörlerin tedavi maliyetlerinin 

karşılanabilmesi ise halen tam olarak çözümlenememiştir. 

Sonuç 

Distraksiyon osteogenezi doku mühendisliğinin 

endojen formudur ve distraksiyon ile fonksiyonel ve 

yenilenebilen, canlı yeni kemik oluşumu sağlanmaktadır. 

Kraniofasyal DO, edinsel ve kalıtsal birçok kraniofasyal 

anomalinin tedavisinde giderek artan sıklıkta 

kullanılan bir tedavi metodudur. 

Resim 8. Mandibular distraksiyonda internal tek vektörlü 

distraktörlere örnekler (http://www.synthes.com adresinden 

alınmıştır). 

Distraksiyon Osteogenezin Geleceği 

Gelecekte küçük boyutlu, absorbe olabilen ve motorize-otomatik 

cihazların geliştirilmesi ve yaygınlaşması 

ile distraksiyon ideal parametreler ile yapılabilecektir 

(44, 45). Latent periodun kısaltacak ve boyunca 

kallus oluşumunu stimüle edecek ajanlar laboratuar 

çalışmalarında araştırılmaktadır. 

Resim 9. 12 yaşında yarık damak hastası; ileri derecede 

alveol defekti mevcut. Üzerinde ön kesiciler olan alveol 

segmenti distrakte edilerek defekt alanın kapatılması amacıyla 

alveolar distraktör yerleştirilmiş. Alveol segmentinin 

anterioruna monokortikal osteotomi yapılmış, posteriorda 

sadece yaş ağaç kırığı gerçekleştirilmiş. 

Resim 10. Stereolitografi ile prototiplemesi yapılmış hastanın 

model üzerinde uygun vektörde internal distraktör 

plaklarına şekil verilerek ameliyat süresi kısaltılabilir. 

Kaynaklar 

1. Lynch SE GR, Marx RE, Samchukov ML, Cherkashin AM, Cope 

JB. Distraction osteogenesis: history and biologic basis of new 

bone formation. Tissue engineering: applications in maxillofacial 

surgery and periodontics. Quintessence Carol Stream. 

1998;65-9 

2. Codivilla A. On the means of lengthening, in the lower limbs, 

the muscles and tissues which are shortened through deformity. 

1904. Clin Orthop Relat Res 1994:4-9 

3. Abbott LC, Saunders JB. The Operative Lengthening of the 

Tibia and Fibula: A Preliminary Report on the Further Development 

of the Principles and Technic. Ann Surg 

1939;110:961-991 

4. Ilizarov GA. The principles of the Ilizarov method. Bull Hosp Jt 

Dis Orthop Inst 1988;48:1-11 

5. Ilizarov GA. The tension-stress effect on the genesis and 

growth of tissues: Part II. The influence of the rate and frequency 

of distraction. Clin Orthop Relat Res 1989:263-285 

6. Ilizarov GA. The tension-stress effect on the genesis and 

growth of tissues. Part I. The influence of stability of fixation 

and soft-tissue preservation. Clin Orthop Relat Res 1989:249- 

281 

7. Cope JB, Samchukov ML, Cherkashin AM. Mandibular distraction 

osteogenesis: a historic perspective and future directions. 

Am J Orthod Dentofacial Orthop 1999;115:448-460 



8. Honig JF, Grohmann UA, Merten HA. Facial bone distraction 

osteogenesis for correction of malocclusion: a more than 70- 

year-old concept in craniofacial surgery. Plast Reconstr Surg 

2002;109:41-44 

9. Snyder CC, Levine GA, Swanson HM, ve ark. Mandibular 

lengthening by gradual distraction. Preliminary report. Plast 

Reconstr Surg 1973;51:506-508 

10. Michieli S, Miotti B. Lengthening of mandibular body by 

gradual surgical-orthodontic distraction. J Oral Surg 

1977;35:187-192 

11. Karp NS, Thorne CH, McCarthy JG, ve ark. Bone lengthening in 

the craniofacial skeleton. Ann Plast Surg 1990;24:231-237 

12. McCarthy JG, Schreiber J, Karp N, ve ark. Lengthening the 

human mandible by gradual distraction. Plast Reconstr Surg 

1992;89:1-8 

13. Swennen G, Schliephake H, Dempf R, ve ark. Craniofacial 

distraction osteogenesis: a review of the literature: Part 1: clinical 

studies. Int J Oral Maxillofac Surg 2001;30:89-103 

14. Martin R, Burr D.Structure, Function and Adaptation of Compact 

Bone Mechanical adaptation. New York: Raven Press. 

1989 

15. Aronson J.Distraction of the Craniofacial Skeleton Principles of 

distraction osteogenesis: The orthopedic experience. Springer- 

Verlag. 1999 

16. Cope JB Samchukov ML, Cherkashin AM.Craniofacial Distraction 

Osteogenesis. Historical Development and Evoluation of 

Craniofacial Distraksiyon Osteogenesis. Missouri: Mosby Inc. 

2001;3-18 

17. Tavakoli K, Stewart KJ, Poole MD. Distraction osteogenesis in 

craniofacial surgery: a review. Ann Plast Surg 1998;40:88-99 

18. al Ruhaimi KA. Comparison of different distraction rates in the 

mandible: an experimental investigation. Int J Oral Maxillofac 

Surg 2001;30:220-227 

19. Yazdurdıyev B. Distraksiyon Osteogenezisinde Yumuşak Doku 

Değişiklikleri. İstanbul Üniversitesi Sağlık Bilimleri Enstitüsü; 

2006 

20. McCarthy JG. Distraction of the craniofacial skeleton Distraction 

of the mandible: the NYU experience. New York: Springer. 

1999;80-100 

21. Nocini PF.Craniofacial distraction osteogenesis Histologic 

evaluation of human bone tissue l year after distraction. St 

Louis: Mosby. 2001;68 

22. Molina F, Ortiz Monasterio F. Mandibular elongation and 

remodeling by distraction: a farewell to major osteotomies. 

Plast Reconstr Surg 1995;96:825-840 

23. Polley JW, Figueroa AA. Management of severe maxillary 

deficiency in childhood and adolescence through distraction 

osteogenesis with an external, adjustable, rigid distraction 

device. J Craniofac Surg 1997;8:181-185 

24. Huang CS, Ko WC, Lin WY, ve ark. Mandibular lengthening by 

distraction osteogenesis in children--a one-year follow-up 

study. Cleft Palate Craniofac J 1999;36:269-274 

25. Bell WH, Epker BN. Surgical-orthodontic expansion of the 

maxilla. Am J Orthod 1976;70:517-528 

26. Betts NJ Zicardi VB.Oral and maxillofacial surgery, Surgically 

assisted maxillary expansion. In Philadelphia, WB Saunders. 

2000 


27. Guerrero CA, Bell WH, Contasti GI, ve ark. Mandibular widening 

by intraoral distraction osteogenesis. Br J Oral Maxillofac 

Surg 1997;35:383-392 

28. Samchukov ML, Cope JB, Cherkashın AM. Craniofacial Distraction 

Osteogenesis. St Louis. 2001 

29. Carls FR, Sailer HF. Seven years clinical experience with mandibular 

distraction in children. J Craniomaxillofac Surg 

1998;26:197-208 

30. Judge B, Hamlar D, Rimell FL. Mandibular distraction osteogenesis 

in a neonate. Arch Otolaryngol Head Neck Surg 

1999;125:1029-1032 

31. Keçeli HG, Muhtaroğulları M, Demiralp B. Distraksiyon Osteogenez: 

Yeni Kemik Formasyonu, Tarihçe ve Biyolojik Prensipler: 

Bölüm 1 Hacettepe Dişhekimliği Fakültesi Dergisi 

2006;30:31-41, 

32. Mofid MM, Manson PN, Robertson BC, ve ark. Craniofacial 

distraction osteogenesis: a review of 3278 cases. Plast Reconstr 

Surg 2001;108:1103-1114 

33. Master DL, Hanson PR, Gosain AK. Complications of mandibular 

distraction osteogenesis. J Craniofac Surg 2010;21:1565- 

1570 

34. Chercashin AM Samchukov ML.Craniofacial Distraction Osteogenesis 

Potential Mistakes and Complications During Distraction 

Osteogenesis. Missouri: Mosby Inc, 2001;583-594 

35. Wall EJ, Massie JB, Kwan MK, ve ark. Experimental stretch 

neuropathy. Changes in nerve conduction under tension. J 

Bone Joint Surg Br 1992;74:126-129 

36. Çakmak M KM.İlizarov cerrahisi ve prensipleri İlizarov Yönteminin 

Biyolojik Temelleri. İstanbul Tıp Kit. 1999 

37. Arun T, Kayhan F, Kiziltan M. Treatment of condylar hypoplasia 

with distraction osteogenesis: a case report. Angle Orthod 

2002;72:371-376 

38. Kruse-Losler B, Meyer U, Floren C, ve ark. Influence of distraction 

rates on the temporomandibular joint position and cartilage 

morphology in a rabbit model of mandibular lengthening. 

J Oral Maxillofac Surg 2001;59:1452-1459 

39. Grayson BH, McCormick S, Santiago PE, ve ark. Vector of 

device placement and trajectory of mandibular distraction. J 

Craniofac Surg 1997;8:473-480 

40. Klein CH. Correction of mandibular hypoplasia by means of 

bidirectional callus distraction. J Craniofac Surg 1996;7:258- 

266 

41. McCarthy JG, Staffenberg DA, Wood RJ, ve ark. Introduction of 

an intraoral bone-lengthening device. Plast Reconstr Surg 

1995;96:978-981 

42. McCarthy JG, Williams JK, Grayson BH, ve ark. Controlled 

multiplanar distraction of the mandible: device development 

and clinical application. J Craniofac Surg 1998;9:322-329 

43. Diner PA, Kollar E, Martinez H, ve ark. Submerged intraoral 

device for mandibular lengthening. J Craniomaxillofac Surg 

1997;25:116-123 

44. Breugem C, Paes E, Kon M, ve ark. Bioresorbable distraction 

device for the treatment of airway problems for infants with 

Robin sequence. Clin Oral Investig 2011 

45. Park JT, Lee JG, Kim SY, ve ark. A piezoelectric motor-based 

microactuator-generated distractor for continuous jaw bone 

distraction. J Craniofac Surg 2011;22:1486-1488 




Orijinal Makale / Original Article Cilt / Volume 1 | Sayı / Issue 1 | Nisan / April 2012 

Butterfly cartilage graft myringoplasty results 

Butterfly kıkırdak greft miringoplasti sonuçları 

Tayfun Apuhan 1-2 , Mehmet Onur Kaya 3 , Tuğçe Şimşek 1 , Hasan Kazaz 1 

1 

Department of Otorhinolaryngology and Head and Neck Surgery, Izzet Baysal Medicine Faculty of Abant Izzet Baysal University, Bolu, Turkey, 

2 

Department of Otorhinolaryngology and Head and Neck Surgery, Hisar Intercontinental Hospital, Istanbul, Turkey 

3 

Department of Biostatistic and Medical Informatics, Faculty of Medicine, University of Fırat, Elazığ 

Abstract 

Aim: The aim of this study was to study a retrospective 

analysis of the cartilage graft butterfly myringoplasty performed 

by the Otolaryngology Head and Neck Surgery 

department. 

Material and Methods: Twenty-two subjects (26 ears) were 

enrolled in the study. Surgery was performed under general 

anesthetic in 18 of the 26 ears and under local anesthetic for 

the remaining eight ears. In four subjects, surgery was performed 

on both ears as described by Eavey. Before the surgery 

and during the one postoperative year, an audiologist 

performed pure-tone audiograms. These audiograms were 

analysed retrospectively. 

Results: Twenty-two subjects (26 perforated ears) who 

ranged in age from 12 to 44 years were enrolled in this 

study. All 26 perforations treated by CGBM (cartilage graft 

butterfly myringoplasty) were successfully closed at the end 

of the follow-up period. The mean preoperative ABG for all 

22 patients was 14,81±4,12 dB and postoperative 6,27±4,50 

dB. The ABG of the cases were evaluated as having a statistically 

significant reduction in the mean postoperative ABG 

(p

Apuhan T et al. 

Butterfly cartilage graft myringoplasty 

Table 1: Demographic data, tympanic membrane characteristics, and audiometric results 

PATİENT 

NO 

SEX 

EAR 

AGE 

(YEARS) 

FOLLOW- 

UP 

(MONTH) 

AUDIOMETRY 

Preop/Postop 

(dB) 

Air Bone Gap 

Preop/Postop 

(dB) 

PERFORATİON 

1 M Left 12 7 30/17 15/4 Anterior-inferior 2 

2 F Right 16 5 28/14 16 /6 Central at umbo, 4 

3 F Left 19 5 34 /17 17/3 Central, inferior 4 

Diameter 

of the 

perforation 

(mm) 

4 F Left 22 6 35/19 20/4 

5 F Left 32 6 20/14 10/4 

Postero-inferior, 

myringosclerosis 5 

Postero-inferior, 


6 M Right 44 8 27/8 12/0 Anterior-inferior 4 

7 M Left 23 8 19/12 9/4 Central, inferior 4 

8 F Right 34 8 22/17 12/8 Anterior-inferior, 5 


10 F Right 14 2 19 /12 10/4 Anterior-inferior 4 

11 F Right 40 11 35/19 22/10 Anterior, 5 

12 F Left 34 10 37/18 25/10 Central at umbo 6 

13 F Right 24 10 19 /14 9/4 Central, 4 

14 M Left 25 6 22 / 12 12/4 

Anterior-inferior, 



15 M Right 8 29 /32 17/17 Postero-inferior 4 

16 M Left 22 2 24 /14 12/3 Central umbo, 5 

16 M Right 9 33 /23 15/5 Anterior-inferior 5 

17 F Left 24 10 32/25 19/8 Central at umbo, 5 

17 F Right 10 37/18 16/3 

Central at umbo, 


18 M Right 16 2 39 /22 19/8 Anterior-inferior 4 

19 F Left 18 2 22/ 12 13/3 Central at umbo 6 

20 M Right 26 3 28/26 20/20 Postero-inferior 5 

20 M Left 3 25/12 13/2 Central at umbo, 5 

21 F Right 36 4 25/19 12/7 Anterior-inferior 5 

22 F Left 19 7 34 /14 17/3 Postero-inferior 4 



than half of diameter to total replacement of the 

tympanic membrane) perforations that could not be 

repaired by way of a transcanal route; extensive 

myringitis; or active otorrhea, were excluded from 

the study. 

Before the surgery, an audiologist performed puretone 

audiograms (PTA) in all patients. All the operations 

were performed by a single surgeon (TA). Surgery 

was performed under general anesthetic in 18 

of the 26 ears and under local anesthetic for the 

remaining eight ears. In four subjects, surgery was 

performed on both ears. 

All surgery was performed transmeatal, using an ear 

speculum (B Braun Medical Ltd, Sheffield, UK). The 

patient was anesthetized, prepared, and draped for a 

sterile procedure. Lidocaine and epinephrine 

1:100,000 were used for skin injection into the ear 

canal and meatal surface of the tragus. If the middle 

ear mucosa appeared healthy and no unexpected 

pathology was encountered, the perforation margin 

was freshened in all cases, using a needle to create 

multiple circumferential perforations close to the 

edge with a rim of tympanic membrane removed 

with a microcups instrument. The squamous epithelium 

on the manubrium was removed. A tragal incision 

was made and dissection superficial to the posterior 

tragal perichondrium was performed. Once 

sufficient tragal cartilage was exposed, a graft was 

taken. The graft was prepared by removing any excess 

soft tissue and harvested with the perichondrium 

preserved on both surfaces, A number 11 blade 

scalpel was then used to create the ‘butterfly’ as 

previously described (3). No packing was placed in 

the middle ear. 

Table 2: Descriptive statistics of cases 

Male Female Total 

The Number of 

Cases 

12 (46,2%) 14 (53,8%) 26 (100%) 

Age (Year) 21,83±8,51 25,07±8,66 23,58±8,58 

Follow-Up 

(Months) 

6,17±2,88 6,71±3,09 6,46±2,95 

PTA Preop. 28,50±5,96 27,64±7,08 28,04±6,47 

PTA Postop. 17,75±6,94 17,00±3,55 17,35±5,28 

ABG Preop. 14,33±3,14 15,21±4,90 14,81±4,12 

ABG Postop. 6,50±6,00 6,07±2,89 6,27±4,50 

Number Right 5(41,7%) 7(50%) 12(46,2%) 

of Ears Left 7(58,3%) 7(50%) 14(53,8%) 

ABG: Air Bone Gap, PTA: Pure-Tone Audiograms 

The dimensions and shape of the perforation were 

measured previously. The same hook was used to reestimate 

the size and shape of the perforation on the 

harvested cartilage. The groove in the graft was engaged 

with the anterior rim of the perforation so 

that the medial flange was medial to the tympanic 

membrane. The rest of the graft was manipulated 

into place with a dissector or needle so that the 

tympanic membrane sat in the groove of the cartilage 

graft. The procedure is the same as inserting a 

grommet (7). A piece of self-absorbing gelatin 

sponge was inserted into the meatus and the patient 

was discharged the same day. Patients were viewed 


routinely every week by an otorhinolaryngologist 

after the surgery. The gelatine sponge was removed 

one week after surgery. At each follow-up visit, the 

patients were examined under a microscopic view to 

detect inflammation in the external auricular canal or 

tympanic membrane. Patients with suspected infection 

were treated with topical antibiotic eardrops. 

During the one postoperative year, an audiologist 

performed pure-tone audiograms (PTA). 

Table 3: Comparison of Pre- and Post-operative 

ABG and PTA values 

Pre-operative Post-operative p 

ABG 14,81±4,12 6,27±4,50 0,001* 

PTA 28,04±6,47 17,35±5,28 0,001* 

*:Wilcoxon Singed Rank Test, ABG: Air Bone Gap, 

PTA: Pure-Tone Audiograms 

Statistical Analysis 

All statistical analyses were performed by using the 

SPSS (Statistical package for social sciences for Windows, 

18.0) program. Data assessing the descriptive 

statistical methods (mean, standard deviation) as 

well as quantitative parameters for the data showed 

normal distribution and homogeneity. The Wilcoxon 

signed rank test was used for comparisons. Results 

95% confidence interval, P < 0.05 was considered 

statistically significant. 

Results 

A total of 22 patients (9 men and 13 women) were 

enrolled in the study. The mean age of the patients 

was 23,58±8,58 years (range 12–44 years). The perforations 

were most frequently central or anteroinferior. 

Demographic data, tympanic membrane 

characteristics, and audiometric results were gathered 

for the 22 patients treated by CGBM (Table 1). 

All 26 perforations treated by CGBM were successfully 

closed at the end of the follow-up period. During 

our follow-up time, 20% (n=5) myringitis was noted. 

Table4: Summary of Preoperative and 

Postoperative Air Bone Gap [n,(%)] 

Preoperative Postoperative 

dB 

(n=26) 

(n=26) 

0_10 4 (15,4%) 23 (88,6%) 

11-20 20 (76,9%) 3 (11,4%) 

21-30 (7,7%) - 

There were no other significant postoperative complications, 

such as displaced grafts, and no problems 

with the tragal incision were seen. The graft was 

displaced into the middle ear only in two ears, but 

the ABG (Air Bone Gap) wasn’t changed. The mean 

follow-up time was 12,46±2,95 month. The mean 

preoperative ABG for all 22 patients was 14,81±4,12 

dB and postoperative 6,27±4,50 dB. The ABG and 

PTA of the cases were evaluated and there was a 



statistically significant reduction in the mean postoperative 

ABG (p


REFERENCES 

1. Rizer FM. Overlay versus underlay tympanoplasty. Part II: the 

study. Laryngoscope 1997;107:26–36. 

2. Dornhoffer JL. Hearing results with cartilage tympanoplasty. 

Laryngoscope 1997;107:1094–99. 

3. Eavey RD. Inlay tympanoplasty: cartilage butterfly technique. 

Laryngoscope 1998;108:657–61. 

4. Ghanem MA, Monroy A, Alizade FS, Nicolau Y, Eavey RD. Butterfly 

cartilage graft inlay tympanoplasty for large perforations. 

Laryngoscope. 2006;116:1813-16 

5. Yu MS, Yoon TH. Bilateral same-day surgery for bilateral perforated 

chronic otitis media: Inlay butterfly cartilage myringoplasty. 

Otolaryngol Head Neck Surg. 2010;143:669-72. 


6. Lubianca-Neto JF. Inlay butterfly cartilage tympanoplasty 

(Eavey technique) modified for adults. Otolaryngol Head Neck 

Surg 2000;123:492–94. 

7. Rourke T, Snelling JD, Aldren C. Cartilage graft butterfly myringoplasty: 

how we do it. Clin Otolaryngol. 2010;35:135–38 

8. Uslu C, Tek A, Tatlipinar A, Kiliçarslan Y, Durmuş R, Ayöğredik E, 

Karaman M, Oysu C. Cartilage reinforcement tympanoplasty: 

otological and audiological results. Acta Otolaryngol. 

2010;130:375–83. 

9. Couloignier V., Baculard F., El Bakkouri W. et al. Inlay butterfly 

cartilage tymnpanoplasty in children. Otol Neurotol. 

2005;26:247–51 





Bolu yöresi el yaralanmalarının epidemiyolijisi: retrospektif klinik çalışma 

Epidemiology of the hand injuries in Bolu region: a retrospective clinical study 

Kaan Gideroğlu 1 , İbrahim Sağlam 2 , Hüsamettin Çakıcı 3 , Kutay Engin Özturan 3 , Melih Güven 3 , Metin Görgü 3 

1 

Dr. Lütfi Kırdar Kartal Eğitim ve Araştırma Hastanesi, Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Kliniği, İstanbul 

2 

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı, Bolu 

3 

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Ortopedi ve Travmatoloji Anabilim Dalı, Bolu 

Özet 

Amaç: Bu çalışmada Bolu ve çevre illerde meydana gelen el 

yaralanmaları etiyolojik açıdan sınıflandırılarak, Türkiye’nin 

epidemiyolojik verilerine katkıda bulunulması hedeflenmektedir. 

Gereç ve Yöntem: 2002–2009 yılları arasında hastanemiz 

acil servisine el yaralanması nedeni ile başvuran ve yatarak 

tedavi edilen hastalar, 1) yaralanma etiyolojisi, 2) yaralanmanın 

ağırlığı 3) yaş gurupları 4) hastanede yatma süresi verilerine 

göre ayrı ayrı sınıflandırıldı. Yaralanma etiyolojisi, yaş 

gurupları ve hastanede kalma süresi arasındaki ilişkiler incelendi. 

Bulgular: Çalışma sonucunda el yaralanmalarının daha çok 

erkeklerde (%73) olduğu ve en çok sanayi alanlarında (%36) 

daha sonra da tarım alanlarında (%25) oluştuğu gözlendi. 

Çocuk hastalarda en çok ev kazaları (%55,5), çalışan nüfusta 

ise en çok sanayi ve tarım yaralanmaları ön planda idi. Lise 

çağındaki gençlerde ise en sık yaralanma sebebi darp veya 

kendine zarar verme (%33) olarak bulundu. 

Sonuç: Sanayi alanlarında olan yaralanmaların sıklığı ve 

ağırlığının, bu alanlarda iş güvenliği önlemlerinin alınması ile 

azaltılabileceğini düşünmekteyiz. Genç nüfustaki kendine ve 

başkasına zarar verme eğilimindeki artışın ise okul öncesi ve 

okul döneminde verilecek eğitimle engellenebileceğini 

düşünmekteyiz. 

Anahtar Kelimeler: El yaralanması, etiyoloji, sanayi. 

Amaç 

El yaralanması olan hastalar, acil servislere başvuran 

tüm hastaların önemli bir kısmını oluşturur. Bu yaralanmaların 

uygun tedavisi için, erken ve doğru teşhis 

önemlidir (1-4). Dikkatli yapılan bir fizik muayene 

kadar yaralanmanın etiyolojisinin bilinmesi de doktora 

tedavinin belirlenmesinde oldukça yardımcı olmaktadır 

(4,5). Bu nedenle acil servise el yaralaması 

nedeni ile başvuran bir hastaya sorulması gereken ilk 

sorulardan biri de “Nasıl oldu?” olmalıdır (6-7). 

Bu çalışma ile Bolu ve çevre illerde meydana gelen el 

yaralanmaları etiyolojik açıdan sınıflandırılarak, Türkiye’nin 

epidemiyolojik verilerine katkıda bulunulması 

hedeflenmektedir. 

Gereç ve Yöntem 

Retrospektif olarak yapılan bu çalışmada, 2002-2009 

yılları arasında hastanemiz acil servisine el yaralanması 

nedeni ile başvuran ve servise yatışı yapılarak 

tedavisi düzenlenen hastaların cinsiyeti, yaşı, yaralanma 

etiyolojileri, yaralanan yapılar ve hastanede 

kalma süreleri incelendi. Çalışmaya 372 hasta dahil 

edildi ancak bu hastalardan 72’si, verilerine tam olarak 

ulaşılamadığı için çalışmadan çıkarıldı. 

Abstract 

Aim: Aim of this study is, to conduce the epidemiological 

data’s of Turkey by the classification of the hand injuries 

occured in Bolu and neighboring provinces, according to 

their etiologies. 

Materials & Methods: Patients with hand injuries who 

referred to emergency service and hospitalized between 

2002–2009 were classified separately according to; 1) 

etiology of the injury, 2) severity of the injury 3) age 

groups 4) hospitalization period. Relationships between 

etiology, age and hospitalization period were investigated. 

Results: Hand injuries were more common among male 

patients (%73). Most common etiology was industrial 

injuries (%36), and agricultural injuries (%25), subsequently. 

Home accidents were most frequent (%55.5) 

injuries in children whereas industrial and agricultural 

injuries were more common in worker population. Blow 

and self-mutilation were most frequent cause of the 

hand injuries in high school young’s. 

Conclusion: We suggest that frequency and severity of 

the injuries which occur in industrial fields can be reduced 

with improvement in job security. High rates of 

blow and self-mutilation in young’s can be reduced with 

education in preschool and school period. 

Keywords: Hand injury, etiology, industry. 

Yaralanma etiyolojilerinin sınıflamasında el yaralanmalarının 

sıklıkla meydana geldiği alanlar şu şekilde 

sınıflandı; 1) Tarım alanları (tarla, bahçe, vb.) 2) Sanayi 

alanları 3) Ev kazaları 4) Darp-Kendine zarar verme 5) 

Diğer (şişlik, enfeksiyon, sadece ağrı) (Tablo I). Gurup 

1 ve Gurup 2’deki yaralanmaların çoğu iş kazası olduğu 

için, iş kazaları ayrı bir gurup olarak ele alınmadı. 

Bu şekilde yapılan bir sınıflamada hiçbir hastanın 

guruplar dışında kalmadığı görüldü. 

Tablo I. Yaralanma etiyolojisine göre hasta sayıları 

YARALANMA ETİYOLOJİSİ Hasta sayısı % 

Tarım alanları (Tarla, bahçe, vb.) 77 25,24 

Sanayi alanları (Fabrika, inşaat, vb.) 110 36,06 

Ev kazaları 64 20,98 

Darp – Kendine zarar verme 36 11,80 

Diğer (Şişlik, sadece ağrı ) 18 5,90 

Yaralanmaların ağırlığı içinde de ayrı bir sınıflama 

yapıldı. Bu sınıflama ise şu şekilde oluşturuldu; 1) Cilt 

hasarı 2) Cilt hasarı ile beraber tendon-damarsinirden 

biri ya da birkaçı 3) 2. guruba ek olarak kemik 

yapıda hasar(Tablo II). Sadece yumuşak doku 

kaybının olduğu parmak ucu ampütasyonları Gurup 

I’e dahil edilirken, sadece kemikte hasar oluşturan 

yaralanmalar ise Gurup III’e dahil edildi. Herhangi bir 

dokusunda hasar bulunmayan ve etiyolojik grupla- 


Dr. İbrahim Sağlam, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi, Plastik Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Anabilim Dalı, Bolu. 

Tel: 0 374 2534656 E-Posta: saglam_i@ibu.edu.tr 

Geliş tarihi / Received: Ocak / January 20, 2011; Kabul tarihi / Accepted: Nisan /April 28, 2012 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

13

Gideroğlu K ve ark. 

mada Gurup V’e giren 12 hasta bu sınıflamaya katılmadı. 

Tablo II. Yaralanma ağırlığına göre hasta sayıları 

YARALANMANIN AĞIRLIĞI Hasta sayısı % 

Sadece cilt 85 27,86 

Tendon ± Damar ± Sinir 133 43,60 

Kemik 87 28,52 

Çalışmaya alınan hastaların yaş gurupları da belirlenerek 

hangi yaş gurubunun, hangi nedenle elini 

yaraladığı değerlendirilmeye çalışıldı (Tablo III). Burada 

yaş gurupları şu şekilde sınıflandırıldı; 1) 0-2 yaş 

(İnfant) 2) 3-5 yaş (Oyun çocuğu) 3) 6-14 yaş (İlköğretim) 

4) 15-19 yaş (Lise) 5) 20-30 yaş (Genç çalışan) 6) 

31-45 yaş (Orta yaş çalışan) 7) 45 ve üstü (İleri yaş). 

Hastaların hastanede kalma süreleri de belirlenerek 

hangi yaralanma etiyolojisinin hastanede kalma 

süresini daha çok uzattığı değerlendirildi (Tablo IV). 

Bulgular 

Çalışmaya alınan hastaların % 73’ü erkekti, hastaların 

yaş ortalaması 23,72±4,17 idi. Yaralanmaların % 25’i 

tarım alanları ve bahçe gibi alanlarda, %36’sı sanayi 

ve diğer iş alanlarında, % 21’si evde oluşmuştu. Yaralanmaların 

% 12’sinin sebebi darp veya kendine zarar 

verme (cama yumruk, v.b.) iken % 6’sında belirli bir 

etiyolojik sebep saptanmadı (şişlik, enfeksiyon ya da 

sadece ağrı) (Tablo I). Yaralanan yapılar hastaların 

%28’inde sadece cilt, %44’ünde ciltle beraber tendon, 

sinir veya arter gibi yumuşak dokulardan biri 

veya birkaçı iken %28’inde ise yukarıdakilere ek olarak 

kemik yapıda da hasar mevcuttu (Tablo II). 

Elini en sık yaralayan yaş gurubu Gurup V’ti ve bu 

gurubun en sık sanayi alanında yaralanmaya maruz 

kaldığı görüldü. Çocuk hastalarda (0-14 yaş arası) en 

sık etiyolojik neden ev kazaları iken Gurup II’deki 

%23’lük bir hasta popülasyonu tarım alanında elini 

yaralamıştı ancak bu hastaların tamamını, ebeveyni 

tarlada çalışırken, elini çalışan traktörün kayışına 

kaptıran çocuklar oluşturmakta idi. Çalışan nüfusta 

ise daha çok sanayi yaralanmaları ve buna yakın 

oranda tarım alanı yaralamaları ön plandaydı. Darp 

ve kendine zarar verme ise en çok genç nüfusta görülen 

etiyolojik nedendi (Tablo III). 

El yaralanmalarının epidemiyolojisi 

Hastaların ortalama hastanede kalma süreleri 6 gün 

idi. En az hastanede kalmayı gerektiren yaralanma 

etiyolojisi ev kazaları iken, ortalama olarak en çok 

hastanede kalan hastalar sanayi alanlarında yaralanan 

hastalardı. Darp veya kendine zarar verme nedeni 

ile yaralanmış olan hastaların sayısı daha az 

olmasına rağmen hastanede kalma süreleri önemli 

yapılardaki ağır hasarlara bağlı olarak daha uzundu 

(Tablo IV). 

Tartışma 

Bolu ve çevre illerde meydana gelen el yaralanmalarının 

çok büyük bir kısmı (%73) erkeklerin başına 

gelmektedir. Yaralanmaların oluştuğu yerlerin %35 

ile sanayi ve iş yerleri, %24 tarım alanları olması, bu 

sahalardaki iş gücünün çok büyük kısmını oluşturan 

erkeklerin neden daha fazla yaralandığını açıklayabilir. 

Ayrıca bu alanlarda çalışma koşulları ağır olduğundan 

oluşan yaralanmalar da ağır olmaktadır. Bu 

oranlar Türkiye’de ve yurt dışında yapılan diğer çalışmalarla 

benzerlik göstermektedir (1,5,6). Bu hastaların 

% 72’sinde cilt hasarına ek olarak tendon, arter, 

sinir ve kemikler gibi yapılardan biri veya birkaçı da 

hasar görmektedir. Literatürde bildirilen bazı yayınlarda 

da sanayi alanında oluşan yaralanmaların, diğer 

etiyolojik nedenlere göre daha ağır hasarlara sebep 

olduğu bildirilmiştir (2,7). Yaralanmaların ağır olması 

nedeni ile hastanede kalma süreleri uzamakta ve 

hastane giderleri artmaktadır. Bu kazaları azaltmak 

için, yerel yazılı ve görsel basın aracılığı ile iş güvenliğinin 

öneminin vurgulanmasının ve ilimizdeki bazı 

büyük sanayi şirketlerinde bilgilendirici seminerlerin 

verilmesinin yararlı olacağını düşünüyoruz. 

Çocukluk çağında meydana gelen kazaların büyük 

çoğunluğunun sebebinin ev kazaları olmasından 

dolayı, anne ve babaların evde yaralamaya sebep 

olacak nitelikteki eşyaları çocukların oyun alanlarından 

uzak tutmaları yine basın tarafından dile getirilmelidir. 

Ancak ülkemizde, diğer ülkelerden farklı 

olarak çocuk yaş gurubunda da sanayi ve tarım alanlarında 

yaralanmalar yüksek oranda meydana gelmektedir. 

Elimizdeki veriler diğer ülkelerle karşılaştırmayı 

olası kılmamakla beraber, bizce yüksek olan 

bu oranı hastanemizin kapsadığı sosyal güvenlik 

kuruluşları çerçevesinde hastaların sosyo-kültürel ve 

ekonomik düzeylerinin düşük olmasına bağlamaktayız. 

Genç nüfusta artan kendine ve başkasına zarar 

verme oranının ise iyi niyetli bir okul öncesi eğitimi 

ve profesyonel okul dönemi psikolojik desteği ile 

azaltılabileceğini düşünmekteyiz. 

Sonuç olarak ilimiz çevresinde meydana gelen el 

yaralanmalarının büyük bir bölümü sanayi ve tarım 

alanlarında olmakta ve erkekler hastaların başına 

gelmektedir. Bu alanlarda oluşan yaralanmalar, diğer 

alanlarla karşılaştırıldığında, tendon-kas-sinir-kemik 

Tablo III. Etiyolojik nedenlerin yaş gruplarına göre dağılımı 

Tarım Sanayi Ev Kazası Darp ve Kendine Diğer 

Zarar Verme 

0-2 yaş 0 0 4 0 0 

2-5 yaş 8 0 6 0 0 

6-14 yaş 0 0 5 0 1 

15-19 yaş 6 9 5 11 2 

20-30 yaş 19 36 11 11 5 

31-45 yaş 19 39 19 8 8 

>45 yaş 25 26 14 7 2 


Gideroğlu K ve ark. 

El yaralanmalarının epidemiyolojisi 

Tablo IV. Yaralanma etiyolojileri ile hastanede yatma süresi arasındaki ilişki 

1-3 gün 4-6 gün 7-10 gün >10 gün 

Tarım 22 30 19 6 

Sanayi 25 42 36 7 

Ev Kazası 39 14 11 0 

Darp ve Kendine Zarar Verme 7 9 14 6 

Diğer 10 6 2 0 

hasarına sebep olan daha ağır yaralanmalar olduğu 

görülmektedir. Hasta serimiz her ne kadar ülkemiz 

koşullarında el yaralanmalarının genel perspektifini 

veremese de, ilimiz ve çevresinde acil servise el yaralanması 

ile başvuran hasta özellikleri açısından fikir 

vermektedir. Önlem için ailelerin, toplumun ve bireylerin 

eğitimi, kazalara karşı koruyucu önlemlerin 

arttırılması, yaralananlar içinse tedavi ve rehabilitasyon 

imkanlarının arttırılması sakatlanmaların önüne 

geçmek için en önemli faktörlerdir. 

Kaynaklar 

1. Ross D. J., Smith M. E., Angarita G. Hand injury in the accident 

and emergency service. Archives of Emergency Medicine, 

1985, 2, 155-160. 

2. Frazier W. H., Miller M., Fox R. S., et al. Hand injuries: incidence 

and epidemiology in an emergency service. Journal of the 

American College of Emergency Physicians 1978, 7, 265-8. 

3. Johns A. M. Time off work after hand injury. Injury 1981, 12, 

417-4. 

4. MacNicol M. F., Lamb D. W. Basic Care of the Injured Hand. 

Edinburgh, Churchill Livingston. 1983, 110. 

5. Doğan A., Sungur İ., Bilgiç S., ve ark. Amputations in eastern 

Turkey (Van): a multicenter epidemiological study. Acta Orthop 

Traumatol Turc 2008;42(1):53-58. 

6. Şahin F., Dalgıç-Yücel S., Yılmaz F., ve ark. Characteristics of 

pediatric hand injuries followed up in a hand rehabilitation 

unit. Ulus Travma Acil Cerrahi Derg 2008;14(2):139-144. 

7. Smith M. E., Auchincloss J. A., Ali S. Causes and consequences 

of hand injury. The Journal of Hand Surgery (British Volume), 

1985. 





Antibiyotik ilişkili ishal olgularının değerlendirilmesi 

Evaluation of antibiotic associated diarrhea cases 

İsmail Necati Hakyemez¹, Funda Şimşek², Taner Yıldırmak², Burçak Yöntem², Ali Aksu 2 

1 

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Bolu 

2 

Okmeydanı Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniği, İstanbul 

Özet 

Amaç: Akut gastroenterit nedeniyle hastaneye yatırılan, 

antibiyotik ilişkili ishal tanısı alan hastaların özelliklerinin 

retrospektif olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 

Gereç ve Yöntem: Eylül 2000 - Eylül 2005 tarihleri arasında 

ishal şikayeti ile başvuran, öyküsünde halen antibiyotik 

kullanan veya ishal başlangıcından 4 hafta öncesine 

kadar antibiyotik kullanım öyküsü olan ve ishali başka 

bir nedene bağlanamayan 65 hasta retrospektif olarak 

incelendi. 

Bulgular: Yaşları 17-65 arasında değişen hastaların 23‘ü 

erkek, 42‘si kadındı. Hastalarda ishal, son antibiyotik 

dozundan sonra 1-8 gün içerisinde gelişmişti. Hastaların 

kullandığı oral antibiyotikler; 47 hastada ampisilinsulbaktam, 

9 hastada ampisilin, 6 hastada amoksisilinklavulonat, 

2 hastada amoksisilin ve 1 hastada spiramisin 

olduğu görülmüştür. 

Sonuçlar: Antibiyotiklerin yaygın ve sıklıkla uygunsuz 

kullanılması ciddi bir sağlık sorunu oluşturmaktatır. Bu 

nedenle akılcı antibiyotik kullanım ilkeleri sıkıca uygulanmalı 

ve uygunsuz antibiyotik kullanımından kaçınılmalıdır. 

Anahtar Kelimeler: Antibiyotik, Gastroenterit, Kolit, 

İshal. 

Abstract 

Aim: We aimed to evaluate retrospectively the patients’ 

features that applied to hospital with acute gastroenteritis 

and were diagnosed antibiotic associated gastroenteritis. 

Material & Method: 65 patients who applied to hospital 

from September 2000 to September 2005 with acute 

gastroenteritis and used antibiotic at the time of application 

or within 4 weeks before application and couldn’t be 

found any reason for gastroenteritis were evaluated 

retrospectively. 

Results: The patients’ range of age was 17 – 65 and there 

were 23 male and 42 female in the group. Gastroenteritis 

occurred 1-8 days after the last antibiotic dose. It was 

found that 47 patients used ampicillin-sulbactam, 9 patients 

used ampicillin, 6 patients used amoxicillinklavulonate, 

2 patients used amoxicillin and 1 patient 

used spiramicin. 

Conclusions: Using antibiotics common and mostly 

inappropriate is a serious health problem. Because of 

that, principles of rational antibiotic use should be practised 

and inappropriate antibiotic using should be avoided. 

Key Words: Antibiotic, Gastroenteritis, Colitis, Diarrhea. 

Giriş 

Antibiyotikle ilişkili ishal (Aİİ), antibiyotik alımını takiben 

birkaç saatten 6-8 hafta sonrasına kadar geçen 

süre içinde gelişen ishali tanımlamaktadır. Antibiyotik 

kullanımını takiben Aİİ, literatürde %5 den %25 e 

kadar değişken oranlarda bildirilmektedir. Antibiyotik 

kullanımı ile bağlantılı olarak ortaya çıkan ve başka 

bir nedenle açıklanamayan ishallerde klinik açıdan 

üç tip önemlidir: Antibiyotikle ilişkili ishal, antibiyotikle 

ilişkili kolit (AİK), psödomembranöz enterokolit 

(PME). En ağır seyirli olan PME’dir (1-4). 

Her yaşta gözlenebilen ve etyopatogenezinde gram 

pozitif, subterminal sporlu, hareketli, zorunlu anaerop 

bir bakteri olan Clostridium difficile’nin bulunduğu 

değişik klinik formlar göstermektedir. Aİİ olgularının 

sadece %15-25 kadarı C.difficile tarafından 

oluşturulurken, aynı bakteri kolitle seyreden olguların 

tamamından sorumludur. Farklı antibiyotikler 

değişen sıklıkta ishale yol açabilirler. En sık suçlanan 

antibiyotikler içinde ampisilin, amoksisilin ve bunların 

oral beta-laktamaz inhibitörlü kombinasyonları 

başta gelmek üzere sefalosporinler, klindamisin, 

makrolidler, tetrasiklinler, kotrimoksazol yer almaktadır 

(5-7). 

Aİİ şiddetli kolit tablosundan, günde birkaç kez şekilsiz 

dışkı yapma şeklinde tanımlanabilecek basit ishale 

kadar farklı biçimlerde oluşabilir. Bu çalışmada, 

İnfeksiyon Hastalıkları Kliniğine akut gastroenterit 

tanısıyla yatırılan ve Aİİ gelişen hastaların özelliklerinin 

retrospektif olarak değerlendirilmesi amaçlanmıştır. 

Gereç ve Yöntem 

Eylül 2000 - Eylül 2005 tarihleri arasında Okmeydanı 

Eğitim ve Araştırma Hastanesi İnfeksiyon Hastalıkları 

ve Klinik Mikrobiyoloji Kliniğine ishal şikayeti ile başvuran 

ve öyküsünde halen antibiyotik kullanan veya 

ishal başlangıcından 4-6 hafta öncesine kadar antibiyotik 

kullanım öyküsü olan, ishali başka bir nedene 

bağlanamayan hastalar çalışmaya alınmıştır. 

Çalışmamızda hastalarda yaş, cinsiyet, kullanılan 

antibiyotik ve süresi, en son antibiyotik dozundan 

sonra ishalin oluştuğu süre, dehidratasyon durumu, 

kan lökosit sayısı, elektrolit düzeyi, ateş, tansiyon, 

dışkılama sayısı, dışkı mikroskopisi, dışkı kültürü, 

verilen tedavi ve yatış süreleri irdelenmiştir. 

İstatistiksel değerlendirmede grupların ortalama 

değerleri verildi. Grup ortalamalarının karşılaştırılma- 


Dr. İsmail Necati HAKYEMEZ, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi, İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Anabilim Dalı, Bolu. 

Tel: 0 374 2534656 E-Posta: drhakyemez@hotmail.com 

Geliş tarihi / Received: Şubat / February 8, 2011; Kabul tarihi / Accepted: Kasım / November 22, 2011 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

16

Hakyemez İN ve ark. 

Antibiyotik ilişkili ishaller 

sında Student’s t testi kullanıldı. p20 kez/gün, 36 (%55.4) olguda 10- 

20 kez/gün, 6 (%9.2) olguda 5-10 kez/gün idi (Tablo 

1). 

Dışkının mikroskopik incelemesinde; olguların 34 

(%52.3)’ünde eritrosit ve lökosit, 25 (%38.4)’inde 

sadece eritrosit ve 1 (%1.6)’inde sadece lökosit saptanırken, 

5 (%7.7) hastanın dışkısının mikroskopik 

incelenmesinde lökosit ve eritrosit saptanmadı. Hastaların 

dışkı kültürlerinde patojen mikroorganizma 

üremedi. 2 olgu yattığı sürede izlendi, geri kalan 

olgular oral Metronidazol ile başarılı şekilde tedavi 

edildi. Hastaların yatış süresi 1-11 gün arasında değişmekte 

olup ortalama 3.7 gün idi. 

Tablo I. Hastaların başvuru sırasındaki öykü, fizik inceleme ve 

laboratuvar özellikleri 

Özellik 

Değerler 

Yaş ortalaması (yıl) 

33.2 

Cinsiyet 

Erkek 

23 (%35.4) 

Kadın 

42 (%64.6) 

Dışkılama Sayısı 

>20 kez/gün 

23 (%35.4) 

10-20 kez/gün 

36 (%55.4) 

5-10 kez/gün 

6 (%9.2) 

Beyaz Küre Ortalaması 

13.550 /mm 3 

Dehidratasyonu olan hasta 

14 (%21.5) 

Yatış süresi ortalaması (gün) 

3.7 

Kullanılmış Antibiyotikler 

ampisilin-sulbaktam 

47 hasta (%72.4) 

ampisilin 

9 hasta (%13.8) 

amoksisilin-klavulonat 

6 hasta (%9.2) 

amoksisilin 

2 hasta (%3.1) 

spiramisin 

1 hasta (%1.5) 

Tartışma 

Çalışmamızda antibiyotik ilişkili ishalli 65 olguya yol 

açan oral antibiyotikler ampisilin-sulbaktam %72.4, 

ampisilin %13.8, amoksisilin-klavulonat %9.2, amoksisilin 

%3.1, spiramisin %1.5 olarak belirlenmiştir. 

Türkiyede yapılan 35 olguyu içeren retrospektif bir 

çalışmada Yetkin ve ark. antibiyotik ilişkili ishale neden 

olan antibiyotikleri oral ampisilin-sulbaktam 

(%65.7), amoksisilin-klavulonat (%17), ikişer hastada 

ampisilin ve azitromisin ve birer hastada ise prokain 

penisilin ve eritromisin olarak saptamışlardır (8). 

Değişik kaynaklarda bu oran daha düşük (%10-15) 

düzeylerdedir (3,7). Günümüze kadar paranteral 

verilen vankomisin ve aminoglikozidler dışında hemen 

hemen tüm antibiyotiklerin Aİİ’ye yol açabileceği 

gösterilmiştir (1,9). Bizim hasta grubumuzda 

ampisilin-sulbaktam kullanım oranı oldukça yüksek 

bulundu. 

Sonuç olarak, geniş spektrumlu antibiyotiklerin yaygın 

ve sıklıkla uygunsuz kullanıldığı günümüzde 

antibiyotik ilişkili ishaller, toplumsal ve nozokomiyal 

yönden ciddi bir sağlık sorunu oluşturmaktadır. Bu 

nedenle sağlık merkezlerine başvuran hastalarda 

gereksiz antibiyotik kullanımından kaçınılmalı ve 

akılcı antibiyotik kullanım ilkeleri sıkıca uygulanmalıdır. 

Kaynaklar 

1. Barlett JG. Antibiotic-associated diarrhea, N Engl J Med 

2002;346:334-339. 

2. Öztürk R. Antibiyotikle ilişkili ishalde tanı ve tedavi. ANKEM Derg 

2004; 18: 82-86. 

3. Thielman NM, Wilson KH. Antibiotic-Associated Colitis (chapter 

92). In: Mandell, Douglas, and Bennett. Principles and practice of 

infectious diseases, 6th ed. Philadelphia: Churchill Livingstone, 

2005: 1251-1263. 

4. Thomas C, Stevenson M, Riley TV. Antibiotics and hospitalacquired 

Clostridium difficile-associated diarrhea: a systematic 

review. J Antimicrob Chemother 2003; 51: 1339-1350. 

5. Akova M. Antibiyotikle ilişkili ishalde epidemiyoloji ve risk faktörleri. 

ANKEM Derg 2004; 18: 80-81. 

6. Doğancı L. Antibiyotiğe bağlı diyare ve Psödomembranöz kolit, 

İnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji 2000; 183-189. 

7. Wiström J, Norrby SR, Myhere EB et al. Frequency of antibioticassociated 

diarrhea in 2462 antibiotic-treated hospitalized patients: 

a prospective study. J Antimicrob Cheomother 2001; 47: 

43-50. 

8. Yetkin MA, Konuk ST, Kaya S ve ark. Antibiyotik ilişkili ishal 

olgularının irdelenmesi. XI. Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon 

Hastalıkları Kongresi, poster bildiri, kongre kitabı, 30 Mart - 

03 Nisan 2003, İstanbul. 

9. Barbut F, Petit JC. Epidemiology of Clostridium difficileassociated 

infections. Clin Microbiol Infect 2001; 7: 405-410. 





Nükleer matriks protein 22'nin mesane kanserli hastalarda rekürrensleri 

belirleyebilme yeterliliği 

Adequacy of nucleer matrix protein 22 to determine recurrences in patients with 

bladder cancer 

Emin Savaş Kılavuz 1 , Mehmet Tosun 2 , Ahmet Rıza Uras 3 

1 

Nazilli Devlet Hastanesi Biyokimya Laboratuarı, es_kilavuz@hotmail.com 

2 

Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi Tıbbi Biyokimya Anabilim Dalı 

3 

Haydarpaşa Eğitim ve Araştırma Hastanesi Tıbbi Biyokimya Bölümü Şefi 

Özet 

Amaç: Transüteral mesane tümörü rezeksiyonu (TUR-M) 

uygulanan hastalarda Nükleer Matriks Protein 22 

(NMP22)’nin rekürrens belirleyebilme yeteneğinin araştırılması. 

Gereç ve Yöntem: TUR-M tedavisi uygulanmış 148 hastanın 

idrarında NMP22 ölçümü yapıldı. Sistoskopi sonuçlarına 

göre ve mesane kanseri rekürrensi şüphelenilip 

patolojiye gönderilen vakaların sonuçlarına göre NMP22 

testinin duyarlılığı, özgüllüğü, pozitif ve negatif kestirim 

değeri belirlendi. Ayrıca idrardaki eritrosit ve lökosit 

düzeylerinin NMP22 testine etkisi araştırıldı. 

Bulgular: Duyarlılığı %36,8, özgüllüğü %88, negatif 

kestirim değeri %90, pozitif kestirim değeri %32 olarak 

hesapladık. İdrarda lökosit miktarı ile NMP22 değerleri 

arasında istatistikî bakımdan ilişki tespit ettik ( r=0,237, 

p

Kılavuz ES ve ark. Mesane kanserinde nükleer matriks protein 22 

TUR-M tedavisi olmuş, kontrol protokolüne alınmış 

hastalar ile idrar yolu enfeksiyonu olan, idrarında 

eritrosit olan hastalar da çalışmaya grubuna alındı. 

Hastalara son üç ay içinde kemoterapi uygulanmamış 

olmasına dikkat edildi. 

Dışlama kriterleri olarak; daha önce açık tümör rezeksiyonu 

uygulanmış olanlar, daha önce üst üriner 

sistem malignensi tespit edilenler, üriner sistem taşı 

olanlar, mesane tümörü dışında herhangi bir malignensi 

olanlar olarak belirlendi. İdrar örnekleri NMP22 

stabilizatörü (Matritech, Newton, USA) ile hemen 

muamele edilerek 3000 devirde 5 dakika santrifüj 

edildi ve ölçüm süpernatandan yapıldı. NMP22 ölçümleri 

İmmulite 2000 hormon analizör cihazı (DPC, 

Diagnostic Products Corporation, Los Angeles, USA) 

ile yapıldı. NMP22 düzeylerinin ölçülmesinde kemilüminsens 

yöntem kullanıldı. 

Kemilümisens ışınım veren adamantyl dioxetane 

fosfat esterinin alkali fosfatazla reaksiyona girmesi 

sonucu ölçülen kemilümisens ışınım miktarı NMP22 

düzeyleri ile orantılıydı. İdrardaki lökosit ve eritrosit 

düzeyleri Irıs 900 UDx (IRIS diagnostics, CA USA) tam 

otomatik idrar cihazı ile sayıldı. 

Bulgular 

Hastaların 119 tanesi erkek (%80.4), 29 tanesi kadındı 

(%19.6). Hastaların arasında en büyük yaş 83, en 

küçük yaş 24 olarak tespit edildi ve hastaların yaş 

ortalaması 59,2 olarak ölçüldü. Ortalama yaş cinsiyetler 

göz önüne alınarak ölçüldüğünde, kadınlarda 

ortalama yaş 56.07, erkeklerde ortalama yaş 59.82 

olarak bulundu. 

Hastalara yapılan sistoskopiden sonra bu hastaların 

23 ünde sistoskopik olarak mesane tümörü olabileceği 

düşünüldü ve tümör şüphelenilen bu hastalara 

TUR-M uygulandı, rezeke edilen örnekler patolojiye 

gönderildi. Patolojiye gönderilen örneklerden 

19’unun patolojik olarak mesane tümörü olduğu 

tespit edildi. Sistoskopik olarak tümör pozitif olarak 

değerlendirilip patolojiye gönderilen örneklerden 4 

tanesinin patolojik olarak kronik sistit olduğu tespit 

edildi. 

Sistoskopi yapılan bütün hastalardan işlem öncesi 

idrar örnekleri alındı ve bu idrar örneklerinin içerdikleri 

NMP22 düzeyleri ölçüldü. Kesim değeri olarak 

firmanın önerdiği 10U/ml değeri alındı. 148 idrarın 

23’ü bu kesim değerinin üzerindeydi. Bunların 7 

tanesi patolojik ve sistoskopik olarak tümör pozitif 

olarak değerlendirilen hastalardı. 15 tanesi tümör 

negatif olarak bulunmuş hastaydı (Tablo 1-2). 

Tablo 1. NMP22 değerine göre hastalar 

(Kesim değeri 10 U/ml) 

Sayı % 

Mesane Tümörü Pozitif 23 15,5 

Mesane Tümörü Negatif 125 84,5 

Tablo 2. Patoloji ve sistoskopiye göre NMP22 

Sayı % 

Gerçek Pozitif 7 4,7 

Gerçek Negatif 114 77 

Yanlış Pozitif 15 10 

Yanlış Negatif 12 8,1 

Sistoskopik olarak tümör pozitif olarak düşünülen 

ama patolojik olarak kronik sistit bulunan 4 hastanın 

bir tanesinde NMP22 düzeyi kesim değerinin üzerindeydi, 

3 tanesi kesim değerinin altındaydı. Buna göre 

NMP22 testinin duyarlılığı:%36.8, özgüllüğü:%88, 

pozitif prediktiv değeri:%32, negatif prediktiv değeri:%90 

olarak hesaplandı. 

148 hastadaki NMP22 testinin ortalama değeri 6.3 

U/ml olarak bulundu. En büyük NMP22 değeri 76.5 

U/ml en küçük NMP22 değeri 0.194 U/ml olarak bulundu. 

Sistoskopik ve patolojik olarak pozitif bulunmuş 

19 hastada NMP22 ortalama değeri 13.7 U/ml 

olarak bulundu. Bu hastalarda en büyük NMP22 değeri 

76.5 U/ml, en düşük NMP22 değeri 0.274 U/ml 

olarak bulundu. 

Sistoskopik olarak tümör negatif olan hastaların 

ortalama NMP22 değeri 5.21 U/ml bulundu. En büyük 

NMP22 değeri 45.9 U/ml, en düşük NMP22 değeri 

0.194 U/ml olarak ölçüldü. Daha önce yapılan çeşitli 

çalışmalarda idrarda lökosit ve eritrosit mevcudiyetinin 

NMP22 düzeylerini artırabileceği ve yanlış pozitif 

sonuçlara neden olabileceği yönünde bulgular 

vardı. Bizim uyguladığımız metodun idrardaki lökosit 

ve eritrositin NMP22 düzeyleri üzerinde anlamlı sayılabilecek 

bir artışa neden olup, olamayacağını değerlendirdik. 

Kolaylık olması açısından hastaları büyük 

büyütmede idrarında lökosit olmayan, 1-5 lökosit 

olan, 6-10 lökosit olan,11-20 lökosit olan,21-100 

lökosit olan ve 100ün üzerinde lökosit olan şeklinde 

altı gruba ayırdık (Tablo 3). İdrarda bulunan lökosit 

miktarının NMP22 düzeylerini etkileyip etkilemediğini 

araştırdık. 

Tablo 3. İdrardaki lökosit sayısına göre hastaların 

dağılımı ve ortalama NMP22 değerleri 

Lökosit 

sayısı 

Hasta sayısı 

(148) 

% NMP22 

DEĞERLERİ 

Normal 67 45 3,44 

1-5 lökosit 45 30 6,62 

6-10 lökosit 11 7 6,24 

11-20 lökosit 12 8 11,11 

21-100 10 7 16,94 

100ün üzeri 3 2 14,31 

İdrarında büyük büyütmede eritrosit tespit ettiğimiz 

hastaları da aynı şekilde gruplandırdık (Tablo 4) ve 

idrardaki eritrosit miktarının NMP22 düzeyleri üzerine 

etkisini araştırdık. İdrardaki lökosit miktarının 

artmasının NMP22 düzeylerine olan etkisi Spearman 

korelasyon testi ile değerlendirildi ve istatistiksel 

olarak görüldü ki idrarda lökosit miktarının artması 



NMP22 düzeylerinde artışa neden oluyordu. 

(r=0,237; p100 eritrosit 4 3 4,80 

Bizim yaptığımız çalışmada, idrarda eritrosit miktarı 

ile NMP22 düzeyleri arasındaki ilişki Spearman korelasyon 

testi ile değerlendirildi ve istatistiki olarak 

anlamlı herhangi bir ilişki kurulamadı (r=0,04; 

p=0,958). Bu çalışma için hazırlanan ROC eğrisinden 

kesim değeri hesaplandığında, 3.16 U/ml kesim değeri 

hesaplandı. Bu kesim değerine göre bulunan 

duyarlılık ve özgüllük oranları sırasıyla %58 ve %51 

şeklindeydi ( Şekil 1). 

Mesane kanserinde sistoskopinin invaziv bir yöntem 

olması ve hastalar tarafından zor tolere edilebilen bir 

işlem olması, araştırıcıları sistoskopinin yerini tutabilecek, 

bunu başaramasa bile sistoskopi protokolüne 

alınmış olan hastaların izlem aralıklarını genişletebilecek 

tümör belirteçleri aramaya yöneltmiştir. Bu 

amaçla ortaya çıkan birçok yeni tümör belirteci araştırmacıların 

ilgisini çekmiştir. Bu tümör belirteçlerinden 

biri de NMP22 adı verilen, nükleer matriksin 

NuMa fraksiyonunu idrarda tespit eden testtir. 

NMP22 testinin klinik kullanılabilirliği ile ilgili şu ana 

kadar birçok çalışma yapılmıştır. 

Bizim yaptığımız bu çalışmada da mesane kanseri 

rekürrenslerinin belirlenmesi amacı ile takip protokölüne 

alınmış olan olgularda bu testin rekürrensleri 

belirleyebilme gücünü araştırdık. Bu test için %36.8 

duyarlılık %88 özgüllük, %32 pozitif prediktiv değer, 

%90 negatif prediktiv değer tespit ettik. 

Craig Zippe ve arkadaşlarının 1999 yılında yaptıkları 

mesane kanseri olma riski taşıyan 360 kişide yaptıkları 

çalışmada NMP22 testinin mesane kanserini tespit 

edebilmedeki yeterliliğini araştırmışlar ve sonucu 

sitolojinin bu tür kanser vakalardaki yeterliliği ile 

kıyaslamışlardır. NMP22 testinin duyarlılığını %100, 

özgüllüğünü %85 bulmuşlardır. Bu çalışmanın özgüllüğü 

bizim bulduğumuz %88 değerinden düşük 

kalırken, bizim duyarlılığımız tümör pozitif olguları 

tespit edebilme başarısı yönünden bu çalışmanın 

ancak üçte bir oranında başarı gösterebilmiştir (13). 

Sana Eissa ve arkadaşlarının yaptığı çalışmada ise 

NMP22, fibronektin, UBC test ve idrar sitolojisi mesane 

kanserli olgulardaki teşhis başarısı bakımından 

birbirleriyle kıyaslanmışlardır (14). Bu çalışmada, bu 

testlerin idrar değerleri idrardaki kreatinin değerine 

oranlanarak, idrarların konsantrasyon farklılıklarından 

doğabilecek yanlışlıkların ortadan kaldırılması 

amaçlanmıştır. Böylece NMP22 kesim değeri 29 

U/mg kreatinin olarak belirlenmiştir. Bu kesim değerine 

göre duyarlılığı %85, özgüllüğü ise %91.5 olarak 

bulmuşlardır. Bu çalışmada idrardaki WBC ve RBC 

sayısı ile NMP22 değerleri arasında bir ilişki tespit 

edilememişti. Bizim çalışmamızda idrarda WBC sayısı 

ile NMP22 değerleri arasında pozitif bir korelasyon 

kurulurken (r=0,237; p


bu duyarlılık değerimiz, daha önce tartıştığımız çalışmalarda 

olduğu gibi, bu çalışmanın duyarlılık değerleri 

ile fark gösteriyordu, daha düşüktü. Bu oranın 

içinde bizim dışlama kriterleri içinde tuttuğumuz 

klinik olaylar da bulunuyordu. Yanlış pozitif sonuç 

verebileceğini tespit ettikleri altı klinik durumu dışladıklarında 

ise özgüllüğü %99,2 buluyorlardı ama bu 

oranı bulurlarken bizim dışlama kriterleri içerisine 

almadığımız inflamatuar olgularda (28 vaka) vardı. 

Hans Boman ve arkadaşlarının yaptıkları çalışmayla 

159 mesane kanserli hastayı değerlendirmişlerdi (16). 

Bunlardan 66 yeni mesane kanseri konulan hasta, 

kalanı tümör nüksetmiş hastaydı. Kıyaslanan bir başka 

test olan BTA stat testin özgüllüğüne en yakın 

özgüllük olması için NMP22 testinin özgüllüğünü 

yeni tespit edilen mesane kanserli vakalarda %74’te 

tutmuşlardı. Bunu sağlayabilmek için NMP22’nin 

kesim değerini 4 olarak almışlar. Yaptıkları çalışmada 

nükseden tümörle, yeni teşhis edilen mesane tümörlerin 

NMP22’nin duyarlılığı bakımından farklılık gösterdiğini 

tespit etmişler. Yeni tümörlerde duyarlılığı 

%65 bulurlarken, nükseden tümörlerde 4 U/ml kesim 

değeriyle %64 özgüllüğe karşılık,%45 duyarlılık tespit 

edilmişti. 

Bu çalışma bizim yaptığımız çalışmaya en benzeyen 

çalışma idi. Biz de testin çalışma protokolünde önerilen 

kesim değerini, ROC eğrisi kullanarak uygun olan 

yeni bir kesim değeri tespit ettik. Bu kesim değerine 

göre %58’lik bir duyarlılığa karşılık %51’lik bir özgüllük 

bulduk. Bu durum şekil-1’de gösterilmiştir. İki 

çalışmanın ortak sonucu bu testin nükseden tümörlerde 

başarı düzeyinin düşük olduğunu gösteriyordu. 

Mahnert ve arkadaşlarının yaptıkları 651 vakayı kapsayan 

çalışmalarında vakaları önce yedi gruba ayırmışlardır 

(17). Bu grubların 30’unu sağlıklı kişiler, 24 

ünü idrar yolu enfeksiyonu geçiren hastalar, 233’nü 

benign ürolojik hatalıklara sahip hastalar, 36’sını ilk 

defa mesane kanseri teşhis edilen hastalar, 134’nü 

tümör rekürens hastalar, 98’ni mesane kanserli ama 

tümör negatif hastalar,150sini diğer üriner sistem 

malignensilerine sahip hastalar tarafından oluşturmuştur. 

İlk defa teşhis edilen mesane tümörlü hastalarla, 

rekürrensli hastaların duyarlılığını birlikte hesapladıklarında 

duyarlılığı %41 olarak bulmuşlardır. 

Özgüllüğü ise %72 olarak bulmuşlardır. Özgüllüğü 

European Group on Tumor Markers’in tümör belirteçleri 

için önerdiği %95 düzeye çekmek için benign 

ürolojik hastalığa sahip olan ve üriner sistem enfeksiyonu 

olan hastaları referans grup olarak alarak, kesim 

değerini 75 U/ml olarak uyguladıklarında duyarlılığı 

%31 olarak bulmuşlardır. Bizim yaptığımız çalışma ile 

bu çalışmaya kıyasladığımızda, bizim bulduğumuz 

duyarlılık oranları ile bu çalışmanın bulduğu duyarlılık 

oranları arasında önemli bir fark bulunmamakta 

idi. Bizim bulduğumuz özgüllük oranı ise bu çalışmanın 

bulduğu özgüllük oranından yüksekti. Fakat iki 

çalışma arasında özgüllüğü kıyaslarken bizim benign 

ürolojik hastalıkları ve diğer ürolojik malignensileri 

dışladığımız göz önüne alınmalıdır. 

Hematuri ve piyürünin NMP22 değerleri üzerinde 

yanlış pozitif sonuçlara neden olabilecek şekilde etki 

yaptığına dair çalışmalar mevcuttur. Necmettin Atsu 

ve arkadaşları yaptıkları çalışma ile idrarda lökosit 

varlığı ve eritrosit varlığının NMP22 değerleri üzerindeki 

etkilerini araştırmışlardır (18). Bu çalışmayı 202 

idrar materyali ile yapmışlardır. Bu çalışmadaki idrarlardan 

30 tanesi sağlıklı kişilerden, 20 tanesi idrar 

yolu enfeksiyonu geçirmekte olan hastalardan, 32 

tanesini mesane kanserli hastalardan toplanmış. 

Sağlıklı grubun idrarına 0, 10, 100, 1000, 5000 eritrosit 

olacak şekilde kendilerinden alınan venöz kan 

ilave edilmiştir. Böylelikle sağlıklı gruptan 150 örnek 

oluşturulmuştur. Birinci sağlıklı grubun ortalama 

değeri 4 U/ml iken, bu idrarlara eritrosit eklenmesiyle 

beraber NMP22 değerlerinde artış gözlenmiştir. Venöz 

kan eklenen sağlıklı grupla, mesane kanserli 

grubun NMP22 değerleri kıyaslandığında 0,02 μl, 0.2 

μl, ve 2 μl venöz kan eklenen idrarlarda NMP22 değeri 

istatistiki olarak mesane kanserli grubun NMP22 

değerinden daha küçük bulunmuştur. 2 μl daha fazla 

miktarda idrarlara venöz kan eklendiğinde NMP22 

değerlerinin mesane kanserli hastaları geçtiği tespit 

edilmiştir. Bu sınır ortalama 135 eritrosit sayısına 

denk gelmektedir. İYE olan, idrarlarında bol miktarda 

WBC tespit edilen hastalar mesane kanserli hastalarla 

kıyaslandıklarında, bunların mesane kanserli hastalara 

benzer şekilde ve hatta mesane kanserli hastalardan 

daha fazla NMP22 değerlerine sahip oldukları 

görülmüştür. Biz yaptığımız çalışmada eritrositlerin 

NMP22 değerleri üzerine anlamlı bir artış yapmadığını 

bulduk (r=0,04; p=0,958). Oysa lökosit miktarının 

artması ile NMP22 değerlerinin yüksekliği arasında 

istatistiki bakımdan anlamlı bir ilişki vardı (r=0237; 

p


4. Silverman DT, Hartge P, Morrison AS, Devesa SS. Epidemiology 

of bladder cancer. Hematol Oncol Clin North Am. 1992; 

6:1–30. 

5. Johansson SL, Cohen SM. Epidemiology and etiology of 

bladder cancer. Semin Surg Oncol 1997; 13: 291-298 

6. Smith AH, Goycolea M, Haque R, et al. Marked increase in 

bladder and lung cancer mortality in a region of Northern Chile 

due to arsenic in drinking water. Am J Epidemiol 1998; 147: 

660-669. 

7. Tawfik HN. Carcinoma of the urinary baldder associated with 

schistosomiasis in Egypt. The possible causal relationship. International 

Symposium of the Princess Takamatsu Cancer Research 

Fund. 1987; 18: 197-199. 

8. Berezney R, Coffey DS. Identification of a nuclear protein 

matrix. Biochemical and Biophysical Research Communications 

1974; 60: 1410-1417. 

9. Fey, E. G., Krochmalnik, G. and Penman, S. The non-chromatin 

substructures of the nucleus: the ribonucleoprotein (RNP)- 

containing and RNP-depleted matrices analyzed by sequential 

fractionation and resinless section electron microscopy. J. 

Cell Biol. 1986; 102: 1654-1665. 

10. Fey, E. G. and Penman, S. Nuclear matrix proteins reflect cell 

type of origin in cultured human cells. Proc. Nat. Acad. Sci. 

1988; 85: 121-125. 

11. Miller TE, Beausang LA, Winchell LF, Lidgard GP. Detection of 

nuclear matrix proteins in serum from cancer patients. Cancer 

Res 1992; 52:422 . 

12. Mc Kenna M, Lei J-D, Whitters E, et al.Specific immunoassay 

for nuclear matrix apparatus protein22 (NMP22) , using the 

immulite analyser, poster A-64; American Association for Clinical 

Chemistry, 54th Annual Meeting and Clinical Lab Exposition, 

Orlondo, FL, US; 2002. 

13. Zippe C, Pandrangi L, Agarwal A: NMP22 is a sensitive, cost 

effective test in patients at risk for bladder cancer. J Urol. 

1999; 161: 62-65. 

14. Eissa S, Swellam M, Sadek M, Mourad MS, Ahmady OE, Khalifa 

A. Comparative evaluation of the nuclear matrix protein, fibronectin, 

urinary bladder cancer antigen and voided urine cytology 

in the detection of bladder tumors. J Urol 2002; 168: 

465-469 

15. Ponsky L, Sharma S, Pandrangi L, Kedia S, et al. Screening and 

monitoring for bladder cancer: refining use of NMP22. J Urol 

2001; 162: 75–80 

16. Boman H, Hedelin H, Holmang S. Four bladder tumor markers 

have a disappointingly low sensitivity for small size and low 

grade recurrence. J Urol 2002; 167: 80-3. 

17. Mahnert B, Tauber S, Kriegmair M, Nagel D, Holdenrieder S, 

Hofmann K, Reiter W, Schmeller N and Stieber P: Measurements 

of complement factor H-related protein (BTATRAK assay) 

and nuclear matrix protein (NMP22 assay)-useful diagnostic 

tools in the diagnosis of urinary bladder cancer? Clin 

Chem Lab Med 2003; 41: 104-10 

18. Atsu N, Ekici S, Oge OO, Ergen A, Hascelik G and Ozen H: Falsepositive 

results of the NMP22 test due to hematuria. J Urol 

2002; 167: 555-8 




Olgu Sunumu / Case Report Cilt / Volume 1 | Sayı / Issue 1 | Nisan / April 2012 

Sebepsiz kişilik değişiklikleri ile başlayan glioblastome multiforme: 

Bir olgu sunumu 

Glioblastome multiforme begin with personality changes for no apparent reason: a case report 

Yaşar Dağıstan¹, Emine Dağıstan², Mehmet Salih Güney 3 

1 

Abant İzzet Baysal Devlet Hastanesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Kliniği, Bolu 

2 

Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Radyoloji Anabilim Dalı, Bolu 

3 

Tokat Devlet Hastanesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Kliniği, Tokat 

Özet 

Kişilik bozukluğu ve baş ağrısı şikayetleri bulunan 74 yaşında 

bayan hastanın magnetik rezonans görüntülemesinde bifrontal 

kitle saptandı. Tümör rezeksiyonu yapıldı. Patoloji 

sonucu glioblastome multiforme geldi. Hastanın takiplerinde 

klinik bulguları normaldi. Sebepsiz kişilik değişikliği ile 

başvuran hastalarda kranial bir kitlenin varlığı düşünülerek 

araştırılma yapılması uygundur. 

Anahtar Kelimeler: Kranial kitle, glioblastome multiforme, 

sebepsiz kişilik değişiklikleri 

Abstract 

In a 74-year-old female patient with complaints of personality 

disorder and headache, magnetic resonance 

imaging revealed bifrontal mass. Tumor resection was 

performed. The pathology report was defined glioblastome 

multiforme. Patient follow-up clinical findings were 

normal. The presence of a cranial mass in patients presenting 

with personality changes for no reason must be 

considered and investigated appropriate. 

Keyword: Cranial mass, Glioblastome multiforme, personality 

changes for no reason 

Giriş 

Glioblastoma multiforme (GBM) çoğunlukla supratentoriyal 

yerleşimli, multifokal veya multisentrik 

olabilen differansiyasyonu az, damar proliferasyonu 

ve nekroz ve aynı zamanda belirgin mitoz bulunduran, 

çevre dokulara yoğun infiltrasyon yapan en malign 

astrositik tümördür. GBM aynı zamanda erişkinlerde 

(45-70 yaş) en sık görülen beyin tümörüdür (1). 

Sıklıkla frontal lob yerleşimli olup, bilgisayarlı tomografi 

(BT) ve magnetik rezonans (MR) görüntüleme 

yöntemleri ile %95 oranında tanı konulabilir. Radyolojik 

olarak düzensiz sınırlı, nekrotik kavite içeren, 

çevresel düzensiz kontrast tutulumu gösteren, etrafı 

ödemli kitlesel lezyon olarak görülür (2-4). 

Frontal-bazal yerleşimli tümörlerin ilk bulgusu sebepsiz 

kişilik değişiklikleri, kelime bulmada zorluk, 

cümle kurmada bozukluk ve unutkanlık gibi mental 

değişiklikler olabilir. GBM olguları kendileri ve yakınlarını 

kimlik olarak tanırlar, algısal yetenekleri yerindedir, 

araç sürmek vs. gibi karmaşık, sonradan öğrenilen 

becerilerini yitirmezler. Hastalar aynı sözleri ya 

da soruları, belirgin bir ses tonu ve beden dilini kullanarak 

ısrarla tekrar ederler (5,6). 

Bu olgu sunumunda sebepsiz kişilik değişikliği bulguları 

ile başvuran ve bifrontal yerleşimli GBM tanısı 

alan bir olgu literatür ışığında değerlendirilerek sunuldu. 

Olgu 

74 yaşında bayan hasta 4 ay önce başlayan kişilik 

bozukluğu ve baş ağrısı şikayetleri nedeniyle polikliniğimize 

getirildi. Hastanın yakınları ile konuşmalarında 

ve davranışlarında geçmiş dönemdeki yaşantıları 

ile karşılaştırıldığında anormal söz ve davranışlarının 

ortaya çıktığı, takıntılarının olduğu, sürekli aynı 

konu hakkında defalarca konuştuğu, uygunsuz cümleler 

kurduğu ve daha önce kullanmadığı argo kelimeleri 

söylediği belirtildi. Özgeçmişinde hipertansiyon 

dışında herhangi bir sorunum yoktu. Hastanın 

sistemik arteriyal kan basıncı: 160/90 mm/Hg, nabız: 

80/dakika ve ritmikti. Beden ısısı 36.5 °C idi. Nörolojik 

muayenesinde; şuur açık, koopere, kişi ve yer oryantasyonu 

normal olup, zaman dezoryantasyonu mevcuttu. 

Sorulan sorulara cevap süresi yavaşlamıştı. 

Kraniyal sinir muayenesi ve göz dibi muayenesi doğaldı. 

Parezi ve serebellar testleri normaldi. Derin 

tendon refleksleri normal ve simetrikti, patolojik 

refleksi yoktu. 

Laboratuar tetkiklerinde tam kan ve biyokimyasal 

testleri normaldi. Kraniyal MR görüntülemesinde: 

Frontal lob orta hatta bifrontal yerleşimli düzgün 

sınırlı, solda ödem etkisine neden olan T1A hipointens, 

T2A da hiperintens, periferal ağırlıklı heterojen 

kontrast tutulumu gösteren kitlesel lezyon mevcuttu 

(Resim 1). Hasta glioblastoma ön tanısı ile ameliyat 

edildi. Ameliyatta bifrontal kraniotomi ile kitlenin 

total rezeksiyonu yapıldı. Tümör patolojisi Glioblastoma 

Multiforme olarak raporlandı. Postoperatif 

hasta yoğun bakım ünitesine alındı. Bilinç açık, kas 

gücü tam olan hastanın postoperatif 4. saatten sonra 

tansiyonu yüksekliği ve uykuya meyili olması üzerine 

kraniyal BT çekildi. Çıkarılan tümör lojunda hemoarji 

saptandı. Hasta tekrar acil ameliyata alındı. Tümör 

lojundaki hematom boşaltıldı. Hasta ameliyat sonrası 

arteriyal tansiyonu kontrol altına alınan kadar yaklaşık 

72 saat uyutuldu. Hasta postoperatif 5. günde 

yoğun bakımdan çıkarıldı. Hastanın ameliyat sonrası 


Dr. Yaşar Dağıstan, İzzet Baysal Devlet Hastanesi, Beyin ve Sinir Cerrahisi Kliniği, Bolu Tel: 0 505 3465953 E-Posta: yasdagis@gmail.com 

Geliş tarihi / Received: Ocak / January 27, 2012; Kabul tarihi / Accepted: Nisan / April 13, 2012 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

23

Dağıstan Y ve ark. 

12. günde çekilen kraniyal BT’de rezidü lezyon izlenmediği 

rapor edildi (Resim 2). 

Resim 1. Frontal lob orta hatta bifrontal yerleşimli tümöral 

kitlenin Magnetik Rezonans görüntüsü. 

Vital bulguları stabil, kas gücü tam, bilinç açık ve emir 

alan ancak afazi bulunan hasta postoperatif 14. günde 

taburcu edildi. Tedavinin radyoterapi ve kemoterapi 

gibi diğer unsurlarının tamamlanması için bir 

Onkoloji Merkezine yönlendirildi. Hastanın 3 hafta 

sonraki kontrollerinde konuşmaya başladığı ve klinik 

bulgularının normal olduğu görüldü. 

Resim 2. Ameliyat sonrası 12. günde çekilen kraniyal 

Bilgisayarlı Tomografi’de rezidüel lezyonun izlenmediği 

görülmektedir. 

Tartışma 

Glioblastome multiforme olgusu 

Merkezi sinir sistemi tümörlerinin %85-90'nını beyin 

tümörleri oluşturur. Bunlardan %38'i anaplastik astrositoma 

ve glioblastomadır. Glioblastoma sık 

görülen bir beyin tümörüdür ve tüm beyin tümörünün 

%12-15'ini, astrositik tümörlerin %50-60'ını 

oluşturur. Glioblastoma (WHO; Grade IV), aynı zamanda 

glioblastoma multiforme (GBM) olarak bilinir. 

GBM nöronları çevreleyen ve destekleyen astrositlerden 

kaynaklanan, nekroz ve hemoraji ile karekterize 

ileri derecede pleomorfizm gösteren en agresif primer 

malign tümördür. En sık 50 ve 60 yaşlarda görülür 

(7,8). Glioblastoma multiforme tanılı hastaların 

medyan sağ kalım süresi 6-12 ay arasında değişmektedir 

( 9,10). Bu çalışmada sunduğumuz olgu 74 yaşında 

bayan ve patolojik tanı GBM olarak tanımlandı. 

Beyin tümörü olgularında hemen tamamen 3 mekanizma 

ile ilk semptomlar ortaya çıkabilir. Bunlar; kitle 

etkisine bağlı olarak peritümöral ödem, hidrosefaliye 

bağlı intrakranial basınç artışı, normal doku yıkımı 

sonucu fokal nörolojik bozukluklar ve kortikal irritasyon 

sonucunda nöbetleri kapsar. Semptomlar ise baş 

ağrısı, bulantı, kusma, diplopi, papil ödem, mental 

değişiklikler ve letarjidir. Beyin parankimi ağrıya duyarlı 

değildir. Bundan dolayı baş ağrısı, meninkslerde 

kan damarlarıyla ilişkili olan, ağrıya duyarlı sinir uçlarının 

irritasyonu ve lokal gerilimi sonucu gelişebileceği 

gibi, tümörün basıya neden olabilecek kritik 

hacme ulaşması sonucu, intrakraniyal basınç artışı ile 

ilişkili olarak da ortaya çıkabilir. Sıklıkla bölgesel olma 

özelliği taşır ve genellikle tümörün yerleşimi hakkında 

bilgi verir. 

Mental değişiklikler primer veya metastatik frontal ve 

temporal lob tümörlü hastalarda çok sık görülen 

ortak bir bulgudur (11-13). Frontal lob tümörlerinde 

anosmi, kişilik değişiklikleri, olfaktor hallusinasyonlar 

bulunur (14,15). Hastamızda tümörün yerleşim lokalizasyonu 

bifrontal idi ve sebepsiz kişilik değişiklikleri 

ile polikliniğimize başvurdu. Hastanın anormal söz ve 

davranışlar sergilediği, takıntılarının olduğu, sürekli 

aynı konu hakkında defalarca konuştuğu, uygunsuz 

cümleler kurduğu ve daha önce kullanmadığı argo 

kelimeleri söylediği ifade edildi. 

Beyin tümörlerin yerleşimi ve yayılımının değerlendirilmesinde 

BT ve MR görüntüleme çok değerli bilgiler 

verir. Primer beyin tümörlerinin tanısı en iyi MR ile 

konulur. Yüksek grade veya malign gliomlar substansia 

alba’dan çıkan çevre ödemi olan kontrast tutan 

kite lezyonu olarak görülürler. Malign gliomlar %5 

multifokaldir. MR’da glioblastomlar heterojen kitlelerdir. 

Bu heterojen görünüm nekroz ve/veya kist 

oluşumuna bağlıdır. T1A görüntülerde genellikle 

santral yerleşimli hipointens alan mevcuttur. Bu hipointens 

alanı çevreleyen kalın, düzensiz duvar ve 

solid nodüller serebellar parankime göre izointens 

veya hafif hipointens sinyal paternine sahiptir. Tümörler 

kanama ve kalsifikasyon alanları içerebilir (16). 

GBM hemen her zaman tümör çevresinde kalın, dü- 


Dağıstan Y ve ark. 

zensiz bir duvar şeklinde kontrast tutulumu gösterir. 

Ancak kontrast tutulumunun olmaması GBM tanısını 

ekarte ettirmez (17). Olgumuzda literatür ile uyumlu 

kraniyal MR görüntülemesinde frontal lob orta hatta 

bifrontal yerleşimli T1A hipointens, T2A da hiperintens, 

periferal ağırlıklı heterojen kontrast tutulumu 

gösteren kitlesel lezyonu bulundu. 

Hastaların standart tedavisi cerrahi ve postoperatif 

radyoterapi’dir (RT) (18,19). Cerrahi tedavi kraniotomi 

ile tümörün total veya subtotal eksirpasyonundan 

ibarettir. Primer olarak cerrahi tedavi uygulanmasına 

rağmen, yüksek grade astrositomlarda tümör rezidülerin 

nüks potansiyeli taşıması nedeniyle adjuvan 

radyoterapi kaçınılmazdır (7,19). Sağ kalım süresini 

uzatmak için farklı multimodalite tedaviler geliştirilmiştir. 

Yüksek doz RT, adjuvant kemoterapi, alternatif 

fraksiyon rejimleri, ağır partikül tedavi, interstisyel 

brakiterapi, radyocerrahi, sterotaktik fraksiyone RT, 

yoğunluk ayarlı RT bunlara örnek olarak verilebilir 

(20-22). Olgumuzda histolojik tip, yerleşim yeri, yaş 

gibi özellikler ile yaşam süresi medyanı ve prognostik 

faktörler literatür ile uyumlu gözükmektedir. Hastamızda 

da standart tümör rezeksiyonu yapıldı ve sonrasında 

bir onkoloji merkezine yönlendirildi. Üç hafta 



Sonuç olarak, sebepsiz kişilik değişikliği ile başvuran 

hastalarda yaş gibi diğer unsurlarında göz önüne 

alınmasıyla kranial bir kitlenin varlığı düşünülerek 

hastaların araştırılmasının uygun olacağı kanaati 

ortaya çıkmaktadır. 

Kaynaklar 

1. Tolgay E, Bahar A, Yurtoğulları Ş, Karlı N, Erer S, Turan F ve ark. 

Multisentrik Glioblastoma Multiforme Olgusu. Türk Nörol 

Derg 2008; 14: 272 – 276. 

2. George M, Liangge H. Glioblastoma Multiforme. Brigham 

Radiology 1994. 

3. Vougiouklakis T, Mitselou A, Agnantis NJ. Sudden death due 

to primary intracranial neoplasms. A forensic autopsy study. 

Anticancer Res. 2006;26:2463-6. 

4. Matschke J, Tsokos M. Sudden Unexpected Death due to 

Undiagnosed Glioblastoma: Report of three cases and Review 

of the Literature. Acta Neurochir Suppl 2003;86:507-11. 

5. Frederiks J. Transient global amnesia. Clin Neurol Neurosurg, 

1993;95:265-83. 

6. Parlayan ET. Geçici global amnezi ve demansiyel bulgular ile 

başlayan glioblastome multiforme olgusu. Klinik Psikiyatri 

2010;13:209-214. 

Glioblastome multiforme olgusu 

7. Levin VA, Sheline PH, Gutin PH: Neoplasms of central nervous 

system, in de Vita, Helman VTS, Rosenberg SA (eds): Cancer. 

Principles and Practice of Onkology, vol 2, 3rd ed. Philadelphia: 

Lippincott, 1989:1557-1612 

8. Eroğlu C, Soyuer S, Yıldız OG, Özkan M, Menkü A, Orhan O ve 

ark. Glioblastoma multiforme’li olgularda postoperatif radyoterapi 

ile eş zamanl temozolomide adjuvan temozolomid tedavesinin 

tedavi sonuçlarına katkısı UHOD 2008; 18: 65-73. 

9. Reni M, Cozzarini C, Ferreri AJM, Ceresoli GL, Galli L, Bianchi A, 

et al. A retrospective analysis of postradiation chemotherapy 

in 133 patients with glioblastoma multiforme. Cancer Invest 

2000; 18: 510-515. 

10. Brada M, Sharpe G, Rajan B, Britton J, Wilkins PR, Guerrero D, 

et al. Modifying radical radiotherapy in high grade gliomas; 

Shortening the treatment time through acceleration. Int J Radiat 

Oncol Biol Phys 1999; 43: 287-292. 

11. Dere F. Nöroanatomi. 1. Baskı, Adana: Ç.Ü. Basımevi, 1990; 10- 

113 

12. Levin A, Leibel SA, Gutın PH. Neoplasms of the Central Nervous. 

De Vita VT, Hellman S, Rosenberg SA Cancer Principles 

and Practice of Oncology. 5th ED., Philadelphia: J.B Lippincot- 

Raven Publıshers, 1997:2022-2083. 

13. Weingart J, Brem H. Brain Tumors and Cancers of the Central 

Nervous System. Neıderhuber JE. Current Therapy. Fhırst ED., 

Decker: Mosby- Year Book Inc, 1993: 538-546. 

14. Karlsson UL, Leibel SA, Wallner K, DavisLW, Brady LW, Brain in: 

Principles and Practise of Radiation Oncology. (eds) : Perez CA, 

Brady LW ,J.B Lippincot Company Philadelphia:1992, ch23: 

513-563 

15. Karlsson UL, Leibel SA, Wallner K, DavisLW, Brady LW. Primary 

intracranial Neoplasms. Perez CA, Brady LW. Principles and 

Practise of Radiation Oncology. Third ED., Philadelphia: J.B 

Lippincot Company 1998 :777-822. 

16. Demir MK, Hakan T, Okan Akıncı, Berkman Z. Primer serebellar 

glioblastoma multiforme. Diagn Interv Radiol 2005; 11:83-86 

17. Mayadağlı A, Tezcan Y, Uyanoğlu A, Aksakal Ö, Kızılkaya O, 

Erkal H ve ark. Konvansiyonel eksternal radyoterapi uygulanan 

glioblastoma multiforme tanılı 40 hastanın irdelenmesi. Genel 

Tıp Dergisi 1997 ;7 :121-3. 

18. Chang CH, Horton J, Schoenfeld D, Salazer O, Perez-Tamayo R, 

Kramer S, et al. Comparison of post-operative radiotherapy 

and chemotherapy in the multidisciplinary management of 

malignant gliomas. Cancer 1983; 52: 997-1007. 

19. Kristiansen K, Hagen S, Kollevold T, Torvik A, Holme I, Nesbakken 

R, et al. Combined modality therapy of operated astrocytomas 

Grade III and IV. Confirmation of the value of postoperative 

irradiation and lack of potentiation of bleomycin 

on survival time: a prospective multicenter trial of the Scandinavian 

Glioblastoma Study group. Cancer 1981; 47: 649-652. 

20. Buatti JM, Marcus RB, Mendenhall WM, Friedman WA, Bova FJ. 

Accelerated hyperfractionated radiotherapy for malignant 

gliomas. Int J Radiat Oncol Biol Phys 1996; 34: 785-792. 

21. Fulton DS, Urtasun RC, Shin KH, Geggie PH, Thomas H, Muller 

PJ, et al. Misonidasole combined with hyperfractionation in 

the management of malignant glioma. Int J Radiat Oncol Biol 

Phys 1984; 10: 1709-1712. 

22. Keim H, Potthoff PC, Schmidt K, Schiebusch M, Neiss A, Trott 

KR. Survival and quality of life after continuous accelerated 

radiotherapy of glioblastomas. Radiother Oncol 1987; 9: 21- 

26. 





Portal ven agenezisi: olgu sunumu 

Portal vein agenesis: a case report 

Cemalettin Güneş 1 , Ahmet Afşin Kundak 2 , Tevfik Demir 3 , Hafza Uçur 4 , Fatma Akci 4 

1 

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Düzce 

2 

Dr. Sami Ulus Kadın Doğum, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Yenidoğan Ünitesi, Ankara 

3 

Eskişehir Osmangazi Üniversitesi Tıp Fakültesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Çocuk Kardiyolojisi Bilim Dalı, Eskişehir 

4 

Afyon Kocatepe Üniversitesi Tıp Fakültesi, Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Anabilim Dalı, Afyon 

Özet 

Portal ven agenezisi nadir görülen bir malformasyondur. 

Özellikle kardiyovasküler ve gastrointestinal sistemle ilgili 

anomalilerle birlikteliği sık görülmektedir. Radyolojik olarak 

portal sistemi görüntülemek için renkli dopler ultrosonografi, 

bilgisayarlı tomografi, manyetik rezonans görüntüleme ve 

arteriyel veya direkt portografi gibi tetkiklerden faydalanmak 

gerekir. 10 yaşında portal agenezi nedeniyle tekrarlayan 

karın ağrıları olan olgu sunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler: Portal ven agenezisi, Karın ağrısı 

Abstract 

Portal vein agenesis is a rare malformation. It is seen 

particularly with cardiovascular and gastrointestinal 

system anomalies. Radiologic studies of the portal venous 

system include color Doppler ultrasonography (US), 

computed tomography (CT), magnetic resonance imaging, 

and arterial or direct portography. A ten year old 

child with recurrent abdominal pain because of portal 

vein agenesis is presented. 

Keyword: Portal vein agenesis, Abdominal pain 

Giriş 

Portal venin konjenital yokluğu nadir görülen bir 

malformasyondur. Portal venin agenezisi değişik 

konfigurasyonda ilave diğer malformasyonlar ile 

birlikte görülebilir. Özellikle gastrointestinal sistem 

ve kardiyovasküler sistem ile ilgili malformasyonlar 

sık görülür. Genellikle kızlarda ve çocuk yaş grubunda 

tanı almışlardır. Portal agenezi ile ilgili bu ana 

kadar 40'tan fazla vaka yayınlanmıştır (1-3). Karın 

ağrısı, iştahsızlık ile gelen ve portal ven agenezisi 

tanısı konulan 10 yaşında kız hasta sunuldu. 

ven hipoplazik izlendi. Karaciğer ve dalak normal 

olarak değerlendirildi. Kontrastlı spiral üst batın tomografisinde; 

portal ven görülmedi ve karaciğer 

hilusunda ve portal ven trasesinde kollateral vasküler 

yapılar dikkati çekti (Resim 2). Splenik ven tortiyoze 

ve elonge izlendi. Karaciğer, dalak, intra ve ekstrahepatik 

safra yolları normal olarak değerlendirildi. Ekokardiyografi 

normal olarak değerlendirildi. Takiplerinde 

hastanın mevcut yakınmalarının geçmesi üzerine 

kontrol önerilerek taburcu edildi. 

Olgu 

On yaşında kız hasta, 5 gün önce başlayan karın ağrısı, 

bulantı ve kusma şikayeti nedeniyle hastanemize 

başvurdu. Epigastrik bölgede ağrı tarifliyordu. Sarılık, 

kaşıntı ve ateş tanımlamıyordu. Özgeçmişinde tekrarlayan 

karın ağrısı ve iştahsızlık yakınması vardı. Fizik 

muayenede; genel durumu iyi, vücut ağırlığı 26 kg 

(3-10p), boy 135 cm (25-50p), ateş 36°C, nabız 

112/dk, solunum sayısı 26/dk, tansiyon arteriyel 

125/80 mmHg, epigastrik bölge ve sağ alt kadranda 

hassasiyet mevcuttu. Rebound ve defans yoktu. Karaciğer 

ve dalakele gelmiyordu . Diğer sistem muayenelerinde 

patoloji özellik saptanmadı. 

Laboratuvar testlerinde; kan sayımı, akut faz reaktanları 

(C reaktif protein, sedimantasyon), kan biyokimyasında 

patolojik özellik saptanmadı. D-Dimer 65 

µg/L (normal) idi. Ayakta direkt batın grafisinde özellik 

yoktu. Tüm batın ultrasonografide portal ven 

görülmemekle birlikte bu vasküler yapıların trasesinde 

ve intrahepatik alanda milimetrik çaplarda yaygın 

kollateral vasküler yapılar izlendi (Resim 1). Bu görünüm 

portal agenezi olarak değerlendirildi. Sağ ve sol 

hepatik venler normal olmasına rağmen orta hepatik 

Resim 1. Portal ven görülmemekle birlikte bu vasküler 

yapıların trasesinde ve intrahepatik alanda milimetrik 

çaplarda yaygın kollateral vasküler yapılar izlenmektedir. 




gibi diğer unsurlarının tamamlanması için bir 

Onkoloji Merkezine yönlendirildi. Hastanın 3 hafta 




Dr. Cemalettin GÜNEŞ, Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi, Araştırma ve Uygulama Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Düzce 

Tel: 0 380 5421390 E-Posta: drgunesce@gmail.com 

Geliş tarihi / Received: Ocak / January 20, 2011; Kabul tarihi / Accepted: Kasım / November 22, 2011 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

26

Güneş C ve ark. 

Resim 2. Vena porta normal lokalizasyonda izlenmemekte, 

bu lokalizasyonda yaygın kollateral vasküler yapılar 

izlenmektedir. 

Tartışma 

Portal venin konjenital yokluğu nadir bir anomalidir 

ve ilk kez 1793 yılında Abernethy tarafından tanımlanmıştır. 

Portal venin embriyolojik gelişimini bilmek, 

anomalilerini anlamak için önemlidir. Portal ven 4-10. 

embriyonik haftalar arasında gelişir. 4. haftanın sonuna 

doğru, sağ ve sol vitellin venler arasında üç 

çapraz bağlantı oluşturulur. Süperior bağlantıdan 

intrahepatik portal ven gelişirken, sağ vitellin ven 

kaudal kısmının ve sol vitellin ven kranial kısmının 

selektif involusyonu extrahepatik portal veni oluşturur. 

Bu kritik anostomozun primer yetersizliği sonucu, 

komplet veya parsiyel portal sistem yokluğu ile 

sonuçlanır Bu anastomozdaki yetersizlik sonucu 

porto-sistemik ve porto-portal şantlar oluşur. Sonuç 

olarak, mezenterik ve splenik ven akımı, renal vene, 

hepatik vene veya doğrudan inferior vena kavaya 

drene olur. Portosistemik şant anomalilerinin iki türü 

vardır. Tip 1 şantlarda intrahepatik portal ven yoktur 

ve tam bir uç-yan şant mevcuttur. Tip 1 şantların iki 

alt tipi vardır; tip 1a şantlarda superior mezenterik ve 

splenik venler inferior vena kava (IVK), ilyak venler 

veya renal venlere ayrı ayrı dökülür ve tip 1b şantlarda 

superior mezenterik ve splenik venler kısa bir 

ekstrahepatik portal ven oluşturmak üzere birleşir ve 

inferior vena kavaya dökülür. Tip 2 şantlarda ise patent 

intrahepatik portal ven ve kısmi bir yan yana 

şant mevcuttur. Portal vendeki kavernöz sistemde 

tıkanıklık gelişirse portoportal kollateraller gelişir (3- 

5). Olgumuzda portal ven trasesinde kollateral venler 

mevcuttu. 

Portal ven agenezisi 

Vitellin ven ve kalp arasında embriyonik yaşamdaki 

yakın ilişki nedeniyle kardiyovasküler malformasyonlar 

ile birlikteliği sık görülebilir. Portal ven agenezisi 

ile birlikte olan konjenital kardiyovasküler anomaliler 

atriyal septal defekt, ventriküler septal defekt, patent 

foramen ovale, aort koarktasyonu, dekstrokardi, v.b. 

olarak sayılabilir (3-6). Olgumuzda kardiyak anomali 

mevcut değildi. 

Bundan başka portal agenezisi ile birlikte, çift splenik 

ven, çift vena kava inferior, sol taraflı vena kava inferior, 

superior mezenterik arter orjinli hepatik arter, 

intra pulmoner şantlar, azigos ve hemiazios 

bağlantısı ve deride hemanjiomlar gibi visceral veya 

kutanöz malformasyonlar bildirilmiştir (6). 

Ayrıca gastrointestinal sistem (konjenital bilier atrezi, 

konjenital koledokal kist ve intrahepatik safra kesesi 

vb) ve ürogenital sistem (kistik renal displazi, bilateral 

üreteropelvik obstruksiyon, vezikoüreteral reflü, 

çapraz füzyone renal ektopi ve hipospadies v.b.) ile 

ilgili malformasyonlarla birlikteliği bildirilmiştir. 

Fonksiyon göstermeyen pankreatik tümör, ülseratif 

kolit, juvenil poliposis, hepatik tümör inguinal herni 

gibi hastalıklar ile birlikteliği bildirilmiştir (6). 

Radyolojik olarak portal sistemi görüntülemek için 

renkli dopler ultrasonografi, bilgisayarlı tomografi, 

manyetik rezonans görüntüleme ve arteriyel veya 

direkt portografi sayılabilir (5). Portal agenezili hastalarda 

prognoz konjenital kalp hastalığı, karaciğer 

hastalığı ve portosistemik şantın yerine göre değişir 

(6). 

Özellikle kronik karın ağrıları olan ve nedeni tespit 

edilemeyen hastalarda görüntüleme yöntemlerine 

mutlaka müracaat edilmeli ve nadir de olsa portal 

ven agenezisi olabileceği akılda tutulmalıdır. 

Kaynaklar 

1. Shahin Zandieh, Anosheh Vakli-Adli, Josef Hochreiter, Franz 

Grill, Klaus Klaushofer and Ali Al Kaissi. Ball and socket ankle 

joint in connection with bilateral tarsal synostosis in a boy 

with congenital absence of the portal vain: a novel malformation 

complex. Cases Journal 2008, 1:76 

2. Singhal M, Lal A, Thapa BR, Prakash M, Shanbhogue KP, 

Khandelwal N. Congenital atresia of portal vein with portocaval 

shunt associated with cardiac defects, skeletal deformities, 

and skin lesions in a boy J Pediatr Surg. 2008;43:e25-8. 

3. Gocmen R, Akhan O, Talim B. Congenital absence of the portal 

vein associated with congenital hepatic fibrosis. Pediatr Radiol 

2007; 37: 920-924 

4. Kumar A, Kumar J, Aggarwal R, Srivastava S. Abernethy malformation 

with portal vein aneurysm. Turkish Society of Radiology 

2008 Diagn Interv Radiol 2008; 14:143-146 

5. Gallego C, Velasco M, Marcuello P, Tejedor D, Campo L, D, 

Friera A. Congenital and Acquired Anomalies of the Portal Venous 

System. Radiographics. 2002;22:141-159 

6. Guo-Hua Hu‚ Lai-Gen Shen, Jin Yang‚ Jin-Hua Mei‚ Yue-Feng 

Zhu. Insight into congenital absence of the portal vein: Is it rare?. 

World J Gastroenterol 2008; 14 : 5969-5979 





Duplike sistemde dev üreterosel ve aynı üretere reflü: olgu sunumu 

Giant ureterocele and vesicoureteral reflux to the same ureter of a duplicated system: 

Case report 

Adnan Gücük¹, Ufuk Öztürk², Can Tuygun², İsmail Nalbant², Abdurrahim İmamoğlu² 

1 

Abant İzzet Baysal Üniversitesi, Tıp Fakültesi, Üroloji Anabilim Dalı, Bolu 

2 

SağlıkBakanlığı Dışkapı Yıldırım Beyazıt Eğitim ve Araştırma Hastanesi Üroloji Bölümü, Ankara 

Özet 

Üreterosel üreterin distal kısmının kistik dilatasyonudur. 

Üreterosellerin % 80’i komplet üreter duplikasyonunda üst 

polü drene eden üreterde görülür. Genelde üreteroselin 

bulunduğu üreter obstruksiyon nedeniyle etkilenirken, diğer 

üreter vezikoüreteral reflü nedeniyle etkilenmektedir. Biz 

burada literatürde ender olarak görülen, dev üreterosel ve 

megaüreter ile aynı üretere reflü olan duplike sistemli bir 

vakayı sunmaktayız. 

Anahtar Kelimeler: Duplike sistem, dev üreterosel, vezikoüreteral 

reflü 

Abstract 

An ureterocele is a cystic dilatation of the distal part of 

the ureter. Eighty percent of ureteroceles are seen in the 

ureter draining the upper pole of a complete ureteral 

duplication. Generally, the ureter with ureterocele is 

affected by obstruction, while the other ureter is affected 

by vesicoureteral reflux. In this report, we present a case 

that is rarely encountered in the literature, with a duplicated 

system having a giant ureterocele and a megaureter, 

and reflux to the same ureter. 

Keyword: Duplex system, giant ureterocele, 

vesicoureteral reflux. 

Giriş 

Üreterosel distal üreterin kistik dilatasyonudur. Üreteral 

anomaliler arasında sık gözlenir ve insidansı 

1/500–1200 arasında olup kızlarda 4–7 kat fazla gözükmektedir. 

Tek sistem üreteroseli olabileceği gibi 

olguların %80’inde komplet üreter duplikasyonunda 

üst polü drene eden üreterde görülür (1). 

Komplet üreter ve renal pelvis duplikasyonu üst 

üriner sistemin en sık rastlanan anomalisidir (2). Duplike 

sistemlerde görülen üreterosel üst polü drene 

eden üreterde gözlenirken, aynı tarafın diğer üreterinde 

vezikoüretalreflü(VUR) gözlenmektedir. Bu 

vakalarda üst pol üreteroselin neden olduğu obstruksiyon 

sonucu etkilenirken, alt pol reflüye bağlı 

olarak zarar görmektedir (3). Biz burada üst polü 

drene eden üreterde hem dev üreterosel hemde VUR 

tespit edilen bir vakayı literatür eşliğinde sunmayı 

amaçladık. 

Olgu 

Doğumundan itibaren tekrarlayan ateşli idrar yolu 

enfeksiyonu hikayesi olan 4 yaşındaki kız hasta pyelonefrit 

atağı geçirmekte iken polikliniğe başvurdu. 

Yapılan üriner sistem ultrasonografisinde dev üreterosel 

ve üreterohidronefrozu olduğu saptandı. İşeme 

sistoüretrografisinde(VCUG) sağ vezikoüreteral reflü 

ve megaüreter olduğu gözlendi. Çekilen intravenöz 

pyelgrafide(IVP) nonfonksiyone üst pol ve mesanedeki 

dolma defekti dışında herhangi bir anormallik 

tespit edilmedi. Renal fonksiyonların değerlendirildiği 

DMSA sintigrafisi de, sağ böbreğin fonksiyonsuz 

bir üst polü olduğunu doğruladı (Resim 1,2). 

Resim 1. Ameliyat öncesi VCUG, IVP görüntüleri 

Hastaya operasyon sırasında uygulanan sistoskopide 

dev üreterosel gözlendi. İnsize edilerek boşaltılan 

üreterosel sonrasında kraniolateral tarafda alt pole 

ait normal görünümlü üreter orifisi saptandı. Hastaya 

üst pol nefrektomisi+total üreterektomi+üreterosel 

eksizyonu uygulandı. Postoperatif 3. ayda çekilen 

VCUG ve IVP’de herhangi bir patoloji saptanmadı. 

Postoperatif dönemde klinik, fonksiyonel ve radyolojik 

değerlendirmeler ile takip edilen hastada 1. yılsonunda 

herhangi bir patolojiye rastlanmadı. 


Yrd. Doç. Dr. Adnan Gücük, Abant İzzet Baysal Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesi, Üroloji Anabilim Dalı, Bolu Tel: 0 374 2534656 E-Posta: gucukadnan@hotmail.com 

Geliş tarihi / Received: Mayıs / May 02, 2011; Kabul tarihi / Accepted: Nisan / April 13, 2012 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

28

Gücük A ve ark. 

Dev üreterosel olgusu 

Üreteroselli duplike sistemlerde oldukça farklı fonksiyonel 

bölümlenmeler olduğundan patolojik durum 

tamamen ortaya çıkartılmalıdır. Tedavi üst pol fonksiyonunun 

durumuna, reflü olup olmamasına göre 

oldukça farklılık gösterebilecektir. Eğer üst pol nonfonksiyone 

ise heminefrektomi ve üreterektomi uygun 

tedavi yöntemidir (7). Üreterektominin total 

olarak yapılması gerekliliği halen tartışmalı bir konudur 

(9). Ancak bizim vakamızdaki gibi reflünün ve 

megaüreterin olduğu vakalarda, bırakılacak üreteral 

güdük potansiyel bir staz ve enfeksiyon kaynağı 

olabilecekir. Bu nedenle biz de üst pol nefrektomisi 

ile total üreterektomi ve üreterosel eksizyonu yaparak 

olası enfeksiyon kaynaklarını da ortadan kaldırmayı 

amaçladık. 

Resim 2. Ameliyat öncesi renal sintigrafi görüntüleri 

Tartışma 

Duplike sistemlerde alt pol ile üst pol arasındaki 

fonksiyonel ve anatomik bölümlenme oldukça çeşitlilik 

göstermektedir. Bu sistemlerde üreterosel ve 

vezikoüreteral reflü oldukça yakın ilişkideki anomalilerdir 

(3). VUR alt polde %40–65, karşı taraf böbrekde 

% 25 oranında gözlenmektedir (4). 

Embriyolojik olarak komplet duplike sistemler iki 

üreterik tomurcukdan meydana gelirler. Üst pol üreteri 

genellikle daha kaudale göç ederek üreteroselli 

ya da üreteroselsiz obstrukte ektopik üreteri oluşturur 

(5,6). Alt pol üreteri ise daha lateralde sonlanarak 

daha kısa intravesikal üretere sahip olurki buda reflünün 

nedenini açıklar (7). Bu vakalarda üst polde 

obstruksiyona bağlı nefropati gelişirken, alt polde 

reflüye bağlı nefropati gelişmektedir. Fakat Harb ve 

ark. sunduğu vakadaki gibi üreterosel bazen alt pol 

üreterinden de kaynaklanabilmektedir (8). Bizim de 

vakamızda ender olarak görülebilecek şekilde üst pol 

üreterinde hem dev üreterosel hemde reflü ve buna 

bağlı nefropati tespit edildi. Bu vakada da hastanın 

başvuru nedeni, en sık gözlendiği gibi tekrarlayan 

idrar yolu enfeksiyonlarıydı (6). 

Sonuç olarak, üreteroseller anatomik ve patolojik 

açıdan oldukça farklı şekillerde karşımıza çıkabilmektedir. 

Bu nedenle her bir üreterosel vakası kendine 

özgü olarak değerlendirilip tedavi edilmelidir. 

Kaynaklar 

1. Merlini E., Lelli Chiesa P.: Obstructive ureterocele-an ongoing 

challenge. World J Urol. 2004;22:107-14. 

2. Jednak R, Kryger JV, Barthold JS, González R.: A simplified 

technique of upper pole heminephrectomy for duplex kidney. 

J Urol. 2000;164:1326-8 

3. Vates TS, Bukowski T, Triest J, Freedman A, Smith C, Perlmutter 

A, Gonzales R.:Is there a best alternative to treating the obstructed 

upper pole? J Urol 1996;156:744-6 

4. Arap S, Arap-Neto W, Chedid EA, Mitre AI, Menezes de Goes 

G: Ureterocele of the lower pole ureter and an ectopic upper 

pole ureter in a duplex system. J Urol 1983;129:1227 

5. Gonzales, E. T., Jr.: Anomalies of the renal pelvis and ureter. 

In:Clinical Pediatric Urology, 3rd ed. Edited by P. P. Kelalis, L. R. 

King and A. B. Belman. Philedelphia: W.B. Saunders, vol. 1, 

chapter 15, 1992;530-579 

6. Amis ES,Cronan JJ, Pfister RC: Lower moiety hydronephrosis 

in düolicated kidneys. Urology 1985;26:82-88 

7. Choi H., Oh S.,: The management of children with complete 

ureteric duplication: selective use of uretero-ureterostomy as 

a primary and salvage procedure. BJU International 

2000;86:508-512 

8. Harb F., Tiguert R., Hurley P., Gheiler L., Smith C.: Ureteocele 

arising from a lower-pole moiety. Urol Int 1999;63:245-246 

9. Plaire JC, Pope IV JC, Kroop BP, Adams MC, Keating MA, Rink 

RC, Casale AJ. Management of ectopic ureters: Experience 

with the upper tract approach. J Urol 1997; 158:1245-7. 





Kronik lenfositik lösemili olguda JAK 2 pozitif kronik myeloproliferatif 

neoplazi (polisitemia vera) birlikteliği: nadir bir olgu 

JAK 2 positive chronic myeloproliferative neoplasia (polycythemia vera) and chronic 

lymphocytic leukemia coexistence: a rare case 

Murat Bayram 1 , Vildan Özkocaman 2 , Fahir Özkalemkaş 2 , Rıdvan Ali 2 , Gönül Irmak 2 , Taner Aydın 1 , 

Savaş Aksoy 1 , Ahmet Tunalı 2 

1 

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Bursa. 

2 

Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, Hematoloji Bilim Dalı, Bursa. 

Özet 

Kronik lenfositer lösemi, anormal lenfositlerin kan ve kemik 

iliği başta olmak üzere vücutta aşırı miktarda birikmesiyle 

oluşan malign bir hematolojik hastalıktır. Polisitemia vera ön 

planda eritrosit olmak üzere her üç hematopoetik hücre 

dizisinin aşırı üretimi ile sonuçlanan myeloproliferatif bir 

hastalıktır. Kronik lenfositer lösemi ve myeloproliferatif 

hastalıkların birlikteliği literatürde çok nadir olarak bildirilmiştir. 

Biz de burada kronik lenfositer lösemi sonrası polisitemia 

vera gelişen bir olguyu bildiriyoruz. 

Anahtar Kelimeler: Kronik lenfositer lösemi, Polisitemia 

vera, JAK 2. 

Abstract 

Chronic lymphocytic leukemia is a malignant haematologic 

disease characterized of accumulation of abnormal 

lymphocytes mainly in peripheral blood and bone marrow. 

Polycythemia vera is a myeloproliferative disorder 

characterized of overt production of mainly erythrocytes 

but also all three lineage. Simultaneous presentation of 

chronic lymphocytic leukemia and myeloproliferative 

disorders is very rare in literature. We report a case of 

polycythemia vera which developed just after chronic 

lymphocytic leukemia. 

Key Words: Chronic lymphocytic leukemia, Polycythemia 

vera, JAK 2. 

Giriş 

Kronik lenfositer lösemi (KLL) ve myeloproliferatif 

maliginitelerin birlikteliği oldukça nadirdir ve sadece 

birkaç vaka olarak bildirilmiştir. KLL hastalarındaki 

bozulmuş immunitenin; sekonder maliginitelere 

sebep olabilecek neoplastik proliferasyon riskini 

artırabileceği düşünülmüştür. Bir hastada bu iki klonal 

hematolojik bozukluğun birlikteliği, ikisinin de 

aynı pluripoent kök hücreden köken aldığı ihtimalini 

artırmaktadır. Myeloproliferatif bozuklukların büyük 

çoğunluğunda ve özellikle polisitemia veralı (PV) 

hastalarda JAK 2 V617F mutasyonu saptanmıştır. Bu 

belki de altta yatan sebep olabilir ancak KLL’li hastalarda 

bu mutasyon saptanmamıştır (1). Bizde bu 

olgumuz ile KLL ve myeloproliferatif hastalıklar grubunda 

JAK 2 V617F gen mutasyonu olan PV’lı 77 

yaşında bir kadın hastayı incelemeyi amaçladık. 

Olgu 

Yetmişyedi yaşında kadın hasta, Hematoloji Bilim 

Dalı polikliniğine halsizlik ve bacak ağrısı nedeniyle 

başvurdu. Hastanın yapılan fizik muayenesinde solukluk 

dışında bir bulgu saptanmadı. Özgeçmişinde 

hipertansiyon ve geçirilmiş serebrovasküler olay olan 

hastanın, soygeçmişinde ise bir özellik yoktu. 

Laboratuvar bulgularında, lökosit 24200/mm 3 , Hb 

8,5gr/dl, Hct %25,8, MCV 66,2fL, retikülosit %1,8, 

Trombosit 722000/mm 3 , ALT 10IU/L, AST 13 IU/L, 

total biluribin 0,48 mg/dl, indirekt biluribin 0,3 

mg/dl, direkt biluribin 0,18 mgr/dl, LDH 198 IU/L, 

direkt ve indirekt coombs negatif, kan üre azotu 44 

mg/dl, kreatinin 1 mg/dl, total protein 7 mg/dl, albümin 

4,4 mg/dl olarak saptandı. Serum demir 13 

ug/dL, total demir bağlama kapasitesi 462 ug/dL, 

ferritin 28 ng/mL bulunurken; vitamin B12 ve folik 

asit normal olarak saptandı. Üç defa gönderilen gaitada 

gizli kan ise negatif idi. 

Periferik yaymasında %46 parçalı, %53 çomak, %1 

bazofil, çok sayıda basket-cell, hipkromi, polikromazi 

görülürken trombosit sıklık ve kümeleşmesi ise normal 

olarak izlendi. Hastaya yapılan kemik iliği aspirasyonu 

sonucu; hücreden hafif zengin olan kemik 

iliğinde megakaryositlerde sayıca artış ve zengin 

trombosit kümeleri izlenirken, olgun görünümlü 

lenfositler %24 oranında bulundu. Granülositer ve 

eritroid serinin gelişiminde özellik saptanmazken 

yabancı ve atipik hücre gözlenmedi. Kemik iliğinden 

gönderilen flow sitometride ise CD5 %94,7, CD19 

%95,2, CD20 %96, CD23 %55,3 olarak izlendi. Hastaya 

bu bulgularla B hücreli KLL ve demir eksikliği 

anemisi tanısı konuldu. Oral demir preparatı ve allopurinol 

tedavisi başlanarak izleme alındı. Hastanın 

takiplerinin 6. ayında şikayetinin olmamasına rağmen, 

fizik muayenesinde pletore, traube kapalılığı ve 

karaciğer 3 cm palpapl olarak saptandı. 

Laboratuvar tetkiklerinde ise, lökosit 18700/mm 3 , Hb 

19,8gr/dl, Htc %60,7, MCV 97,5fL, Trombosit 

292000/mm 3 , Ferritin 78,8ng/mL idi. Yapılan abdomen 

ultrasonografisinde karaciğer alt kenarı kosta 


Dr. Murat Bayram, Uludağ Üniversitesi Tıp Fakültesi, İç Hastalıkları Anabilim Dalı, Bursa. Tel: 0 224 2950000 

Geliş tarihi / Received: Nisan/ April 12, 2011; Kabul tarihi / Accepted: Nisan/ April 13, 2012 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

30

Bayram M ve ark. 

arkusunu geçmekte (hepatomegali), dalak uzun aksı 

146 mm, transvers çapı 83,5 mm olup splenomegali 

hali izlendi. Hastanın demir tedavisi ile uyumsuz 

eritrositozu mevcuttu. Oral demir tedavisi kesilen 

hastanın serum eritropoetin düzeyi ise 1 mIU/Ml’den 

daha düşük bulundu. Hastaya eritrositoz nedeniyle 

tekrar kemik iliği aspirasyonu yapıldı. Kemik iliği 

aspirasyonunda, normal zenginlikte olan kemik iliğinde 

her üç seriye ait kesintisiz maturasyon izlendi. 

Eritroid seri normoblastik özellikte, megakaryositler 

ve normal görünümlü lenfositler artmış olarak bulundu. 

Kemik iliğinden gönderilen t(9;22) mutasyonu 

negatif, JAK 2 (V617F) mutasyonu pozitif olarak saptanırken, 

karyotip analizinde ise üreme gözlenmedi. 

Hasta bu bulgularıyla PV tanısı aldı ve intermittan 

flebotomi tedavisine alındı. Takibinden 6 ay sonra 

sağ alt extremitede derin ven trombüsü gelişen hastaya 

INR takiplerine göre varfarin tedavisi verildi. 

Hasta halen Hematoloji polikliniğinde KLL ve PV 

tanılarıyla izlenmektedir. 

Tartışma 

PV ve KLL birlikteliği hala tam olarak anlaşılamamakla 

birlikte literatürde çok nadir olarak rapor edilmiştir 

(2). Christine ve Withington hastanesinde 12 yıl boyunca 

228 KLL ve 293 PV hastasını incelemiş ve sadece 

birinde KLL ve PV birlikteliği saptanmıştır (1). Bizim 

olgumuzda da nadir olarak görülen KLL ve PV 

birlikteliğinin izlendiği görülmüştür. Marisavljevic ve 

ark.’ları (3) PV tanısıyla izlenen olgudan 5 yıl sonra, 

Koza ve ark.’larıda (4) 7 yıl sonra KLL izlendiğini göstermişlerdir. 

Olgumuzda ise KLL tanısıyla izlenen 

hastada, 6 ay sonra PV geliştiği görülmüştür. KLL 

sonrası PV gelişmiş olması ve daha kısa sürede bu 

gelişimin meydana gelmesi nedeniyle diğer vakalardan 

farklılık göstermektedir. 

Kronik lenfositik lösemili olguda polisitemia vera 

JAK 2 V617F mutasyonu primer myelofibroz ve esansiyel 

trombositozda %50 oranında saptanırken, PV’lı 

hastalarda ise %95 oranında pozitif olarak görülebilmektedir 

(1). Hüseyin ve ark.’ları (5) PV ve eş zamanlı 

B-KLL’li hastada, KLL hücrelerinde JAK 2 mutasyonu 

saptamamıştır. Henry ve ark.’ları (6) KLL ve 

eş zamanlı esansiyel trombositozlu (ET) hastada lenfoid 

hücrelerinde V617F mutasyonu saptamadılar. 

Bizim vakamızda ise KLL sonrası gelişen PV’da JAK 2 

V617F mutasyonu pozitif olarak saptandı. Vannucchi 

(7) ve ark.’ları yaptığı çalışmada 353 PV ve 467 ET 

hastasını 5 yıl boyunca izlemişler ve 11 hastada lenfoid 

neoplasm geliştiği görülmüş. Bunların 4’ünün 

KLL hastası olduğu izlenirken JAK 2 V617F mutasyonu 

olan hastalarda lenfoid neoplasm gelişme riskinin 

anlamlı derecede fazla olduğu saptanmıştır. Vakamızda 

da KLL ve PV birlikte görülürken, JAK 2 V617F 

mutasyonu pozitif olarak saptanmıştır. PV’lı hastaların 

yaklaşık %30-40’ında tromboz izlenirken, bunlar 

sıklıkla derin ven trombozu, pulmoner emboli ve 

serobrovaküler trombozlar olarak görülmektedir (8). 

Vakamızın takiplerinde de derin ven trombozu izlendiği 

görülmüştür. Olgumuz KLL’den lenfomyeloproliferasyon 

ile diğer olgulardan daha kısa 

sürede PV gelişen, JAK 2 V617F mutasyonu pozitif 

olan ve derin ven trombozu görülmüş olan nadir bir 

vakadır. 

Kaynaklar 

1. Kodali S, Chen C, Rathnasabapathy C, Wang JC. JAK2 mutation 

in a patient with CLL with coexistent myeloproliferative neoplasm 

(MPN). Leuk Res. 2009;33:263-9. 

2. Taberner DA, Chang J, Otride BW. Co-existent chronic lymphatic 

leukemia with polycthaemia vera. Postgraduate Medical 

Journal. 1977;53:222-3. 

3. Marisavljevic D, Radosevic-Radojkovic N, Basara B, Gotic M, 

Rolovic Z. Chronic lymphocytic leukemia associated with polycythemia 

vera. Srp Arh Celok Lek. 1994;122:353 

4. Koza I, Babusikova O. Sequential development of chronic 

lymphocytic leukemia in a patient with polycythemia vera. 

Neoplasma. 1988;35:77-80. 

5. Hussein K, Brakensiek K, Ballmaier M, et al. B-CLL developing 

in a patient with PV is not affected by V617F mutation of the 

Janus kinase 2. Eur J Haematol. 2006;77:539-41. 

6. Henry L, Carillo S, Jourdan E, Arnaud A, Brun S, Lavabre- 

Bertrand T. Association of essential thrombocythemia and 

chronic lymphocytic leukemia: absance of the V617F JAK2 

mutation in the lymphoid compartment. Am J Hematol. 

2007;82:500-1. 

7. Vannuchi AM, Masala G, Antonioli E. Increased risk of lymphoid 

neoplasms in patients with Philadelphia chromosomenegative 

myeloproliferative neoplasms. Cancer Epidemiol Biomarkers 

Prev. 2009;18:2068-73. 

8. Mağın H, Akdoğan MF, Uyanık Ç, Gücün M, Palit F, Duranay M. 

Polisitemia Vera tanısında Jak-2 gen mutasyonunun önemi: 

Olgu sunumu ve literatürün gözden geçirilmesi. Bakırköy Tıp 

Dergisi. 2010;6:35-8. 





Deli bal zehirlenmesi; ne kadar gözleyelim? 

Mad honey poisoning; how much observe? 

Emine Binnetoğlu 1 , Sevim Dindar 1 , Erkan Şengül 1 , Nuray Kahraman Ay 2 

1 

Sağlık Bakanlığı Derince Eğitim Araştırma Hastanesi İç Hastalıkları Kliniği, Kocaeli Türkiye 

2 

Sağlık Bakanlığı Derince Eğitim Araştırma Hastanesi Kardiyoloji Kliniği, Kocaeli Türkiye 

Özet 

Deli bal zehirlenmesi Türkiye’nin daha çok Karadeniz bölgesinde 

görülen, gastrointestinal, kardiyovasküler ve nörolojik 

sistemleri etkilyebilen bir sendromdur. Hipotansiyon, bradikardi 

ve görme sorunları en sık karşılaşılan problemlerdir. 

İntravenöz sıvı ve atropin tedavisi semptomatik hastalarda 

başarıyla kullanılır. Burada deli bal zehirlenmesi olan, hipotansiyonu 

ve bradikardisi 72 saat süren 46 yaşında erkek bir 

hasta sunulmuştur. 

Anahtar Kelimeler: Deli bal, bradikardi, görme problemleri. 

Abstract 

Mad honey poisoning syndrome is common in Turkey 

mostly in Black Sea Region. Gastrointestinal, cardiovascular 

and neurologic systems are mostly involved in this 

syndrome. Hypotension, bradycardia and visual disorders 

are usually encountered problems. Intravenous fluid and 

atropin therapy are successfully used in symptomatic 

patients. We report a 46 year old male with mad honey 

poisoning who presented with prolonged hypotension 

and bradycardia. 

Keywords: Mad honey, bradycardia, visual problems. 

Giriş 

Bal zehirlenmesi Rhododendron ailesine ait bitkilerle 

beslenen arıların ürettiği taze balın tüketilmesi ile 

ortaya çıkan klinik bir tablodur. Zehirlenmenin sebebi 

bu bitkilerde bulunan Grayanatoksin adlı maddenin 

(GTX) hücre membranındaki sodyum kanallarına 

bağlanarak sodyum iyonlarının geçirgenliğini artırmasıdır 

(1-4). 

Zehirlenme temel olarak gastrointestinal, kardiyovasküler 

ve nörolojik sistemde etkisini göstermektedir. 

Bulantı, kusma, kramp tarzında karın ağrıları, 

ishal, hipotansiyon, bradikardi veya kardiyovasküler 

kollaps, halsizlik, görmede bulanıklık, geçici körlük, 

deliriyum ve koma önemli klinik belirti ve bulgulardır 

(3,5-7). 

Değişik çalışmalarda deli bal zehirlenmesi tanısı alan 

hastaların birkaç saat ile 24 saat arasında değişen 

zamanlarda tam düzeldiği belirtilmektedir. Bu yazıda 

kliniğimize bal yeme sonrası görmede bulanıklık, baş 

dönmesi, fenalık hissi, halsizlik ve terleme şikayetleri 

ile başvuran aynı zamanda bradikardisi ve hipotansiyonu 

saptanan fakat tedaviye rağmen bulguların 72 

saat sürdüğü bir olgu sunulmuştur. 

Olgu 

46 yaşında erkek hasta bir yemek kaşığı bal yedikten 

yarım saat sonra fenalaşma, baş dönmesi, terleme, 

görmede bulanıklık şikayetleri ile acile başvurdu. 

Başvuru esnasında genel durumu orta, bilinç açıktı. 

Kan basıncı 80/50 mmHg ölçüldü. Kalp tepe atımı 

40/dakika, S1, S2 normaldi. Ek ses veya üfürüm yoktu. 

Biyokimyasal ve hematolojik analizleri normaldi. 

Elektrokardiyografide sinüs bradikardisi mevcuttu. 

Akut bal zehirlenmesi olarak kabul edilen hastaya 

semptomatik bradikardi ve hipotansiyon nedeniyle 

intravenöz sıvı replasmanı ve atropin uygulandı. 

Stabil hale gelen hasta 3 saatlik gözlemin ardından 

taburcu edildi. Taburcu olduktan 1 saat sonra senkop 

geçiren hasta tekrar acile başvurdu. İkinci başvuru 

esnasında kalp hızı 40/dakika ve kan basıncı 

90/60mmHg saptandı. Hastaya tekrar intavenöz sıvı 

ve aralıklı atropin tedavisi uygulandı. Ara ara bradikardisi 

ve tansiyon düşüklüğü devam eden hastanın 

hemodinamik değerleri 72. saatte normale geldi ve 

hasta taburcu edildi. 

Tartışma 

Zehirlenmenin sebebi olan grayanatoksin (GTX) 

rhododendron ailesine ait çiçeklerin polen ve nektarlarında 

bulunur. GTX nitrojen içermeyen polihidroksi-siklik 

hidrokarbonlardan olup yağda çözünme 

özelliğine sahiptir (6,8). Yaklaşık 18 adet GTX tipi 

tanımlanmış olup kardiyak etkilerden sorumlu olan 

GTX I dir (1,8). 

Farklı araştırmalar sonucunda GTX’in 3 şekilde voltaj 

bağımlı sodyum kanallarını etkilediği saptanmıştır. 

GTX ilk olarak sodyum kanalları açık iken bağlanır ve 

sodyum kanalları inaktif hale getirilemez. Sonuç 

olarak sodyum kanallarının aktif potansiyelleri hiperpolarizasyona 

doğru kaymaktadır (9). 


Dr. Emine Binnetoğlu, Derince Eğitim Araştırma Hastanesi, İç Hastalıkları Kliniği, Kocaeli Tel: 0 262 3178000 

Geliş tarihi / Received: Şubat/ February 05, 2012; Kabul tarihi / Accepted: Nisan/ April 13, 2012 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

32

Binnetoğlu E ve ark. 

Deli bal zehirlenmesi 

Tablo 1. Deli bal zehirlenmesine bağlı aritmi bildirilen 12 çalışmadaki olguların özeti (7). 

Hasta 

sayısı 

Nonspesifik 

bradiaritmi 

Sinüs 

bradikardisi 

Nodal 

ritim 

WPW * 

2.derece 

blok 

AV 

tam 

blok 

asistoli 

Bal kaynağı 

Hasta sayısı 70 12 37 8 1 1 8 1 70 

V.Malotti ve ark. 1 1 Türk balı 

Biberoğlu ve ark. 16 8 5 1 1 

Doğu 

Karadeniz 

Yavuz ve ark. 7 7 

Orta 

Karadeniz 

Sutlupınar ve ark. 11 11 Karadeniz 

Gossinger ve ark. 2 2 Türk balı 

Dilber ve ark. 1 1 

Doğu 

Karadeniz 

Ozhan ve ark. 15 4 

Batı 

Karadeniz 

Kumral ve ark. 1 1 

Doğu 

Karadeniz 

Gündüz ve ark. 8 4 3 1 

Doğu 

Karadeniz 

Gündüz ve ark. 1 1 

Doğu 

Karadeniz 

Onat ve ark. 2 1 1 1 

Doğu 

Karadeniz 

Akıncı ve ark 1 1 Karadeniz 

*WPW: Wolf-Parkinson White 

Bal zehirlenmesi olgularının çoğunun ileri yaş erkek 

olması ilgi çekicidir (5,10,11). İleri yaş erkek hastaların 

ditabetes mellitus ve hipertansiyon gibi hastalıkların 

tedavisinde balı alternatif olarak tercih etmeleri bu 

durumu açıklayıcı bir durum olarak belirtilmiştir (11). 

Olgumuzun 46 yaşında olması ve bu hastalıklara 

sahip olmaması literatür ile uyuşmamaktadır. 

Alınan miktarla zehirlenme arasında ilişki net olmamakla 

beraber çok az miktar bal alımının zehirlenmelere 

sebep olduğu saptanmıştır. Yapılan çalışmalar 

15-60 gr bal alınmasının zehirlenmeye yol açtığını 

gösterilmiştir (5,11). Olgumuzun bir yemek kaşığı bal 

yedikten sonra zehirlendiği saptandı. 

Bal alımında sonra belirtilerin başlama zamanı değişik 

çalışmalarda değerlendirilmiş ve ortalama 1 saat 

ile 3 saat arasında olduğu saptanmıştır (5,10,11). 

Olgumuzda belirtilerin bal alımından yarım saat 

sonra başladığı belirlendi. 

Deli bal herkeste toksik etki oluşturmasa da çoğunluk 

baldan etkilenir. Belirgin hipotansiyon ve bradikardi 

en sık bulgular olup bu iki bulgu zehirlenme vakalarının 

%90’ında vardır. Diğer sık görülen belirti ve 

bulgular terleme, sersemlik ve bilinç değişikliği 

(%70), senkop (%30), diplopi ve bulanık görme (%20- 

80) ve hipersalivasyondur (%14) (4,12). 

Kardiyak ritim problemleri olguların tamamında 

bildirilmiş olup %75 oranında non-spesifik bradiaritmi 

veya sinüs bradikardisi saptanmıştır. Daha az 

oranda kardiyak blok da bildirilmiş olup asistoliye 

çok nadir rastlanmıştır (Tablo 1). 

Hastalar genellikle uygun serum fizyolojik ve 1-2 mg 

intravenöz atropin ile hızlı klinik düzelme gösterirler. 

Çok nadiren pacemaker gerektiren olgular da bildirilmiştir 

(3,11,13). 

Deli bal tanısı alan hastaların hastanede ne kadar 

süre gözlem altında kalması gerektiğine dair tam bir 

fikir birliği olmasa da Gündüz ve arkadaşlarının yaptığı 

2 değişik çalışmada (3,5) bu hastaların normal 

kalp hızı ve tansiyon değerleri görüldükten 2-6 saat 

sonrasında taburcu edilmeleri önerilmiştir. Demircan 

ve arkadaşları (10) hastaların en erken 7. saatte stabilleştiği 

ve tam düzelmenin 23.4±10.5 saat sonra ortaya 

çıktığını saptamışlardır. Hancı ve arkadaşları da 

serilerinde olgularının ortalama 2.88±1.33 saat sonra 

taburcu edildiğini bildirmiştir (11). Olgumuz gerekli 

intarvenöz sıvı replasmanı ve atropin tedavisinden 

yaklaşık 3 saat sonra hemodinamik olarak stabil olduktan 

sonra taburcu olmuş, fakat 1 saat sonra senkop 

geçiren hasta tekrar acile başvurmuş ve 72 saat 

boyunca bradikardi ve hipotansiyonu nedeniyle 

tedavi edilmesi gerekmiştir. 

Sonuç olarak deli bal zehirlenmesi özellikle ülkemizin 

Karadeniz bölgesinde sık rastlanan mortalitesi düşük 

bir klinik durumdur. Özellikle acil servise başvuran ve 

açıklanamayan bradikardisi, hipotansiyonu ve akut 

görme bozukluğu olan orta yaşlı erkek hastalarda 

ayırıcı tanıda akla gelmelidir. Mortalitesi düşük olsa 

da erken fark edilip tedavi edilmezse mortal seyredebileceği 

bilinmelidir. Tedaviye hızlı yanıt verse de 

belirtilerin 72 saate kadar uzayabileceği akılda tutulmalı 

ve tam düzelme görüldükten sonra hastalar 

taburcu edilmelidir. 


Binnetoğlu E ve ark. 

Kaynaklar 

1. Koca I, Koca FA. Poisoning by mad honey: a brief review. Food 

Chem Toxicol 2007; 45:1315–1318. 

2. Yilmaz O, Eser M, Sahiner A, Altintop L, Yesildag O. Hypotension, 

bradycardia and syncope caused by honey poisoning. 

Resuscitation 2006; 68:405–408. 

3. Gunduz A, Turedi S, Uzun H, Topbas M. Mad honey poisoning. 

Am J Emerg Med 2006; 24:595–598. 

4. Yavuz H, Özel A, Akkus I, Erkul I. Honey poisoning in Turkey. 

Lancet 1991; 337:789–790. 

5. Gündüz A, Meriçé ES, Baydın A, et al. Does mad honey poisoning 

require hospital admission? Am J Emerg Med 

2009;27:424-427. 

6. Başgül A. Deli Bal Zehirlenmesi. Yoğun Bakım Dergisi 

2003;3:33-36. 

7. Gündüz A, Tatlı Ö, Türedi S. Geçmişten günümüze deli bal 

zehirlenmesi. Turk J Emerg Med 2008;8:46-49. 

8. Aliyev F, Türkoğlu C, Çeliker C, Firatli İ, Alici G, Uzunhasan I. 

Chronicmad honey intoxication syndrome: a new form of an 

old disease? Europace 2009;11:954-956. 

Deli bal zehirlenmesi 

9. Maejima H, Kinoshita E, Seyama I, et al. Distinct site regulating 

grayanotoxin binding and unbinding to D4S6 of Nav1.4 sodium 

channel as revealed by improved estimation of toxin 

sensitivity. J Biol Chem 2003;278:9464-9471. 

10. Demircan A, Keleş A, Bildik F, Aygencel G, Doğan ON, Gómez 

HF. Mad honey sex: therapeutic misadventures from an ancient 

biological weapon. Ann Emerg Med 2009;54:824-829. 

11. Hancı V, Bilir S, Kırtaç N ve ark. Zonguldak Bölgesinde Deli Bal 

Zehirlenmesi: Yetmiş İki Olgunun Analizi Türk Anest Rean Der 

Dergisi 2010;38(4):278-284. 

12. Yilmaz O, Eser M, Sahiner A, Altintop L, Yesildag O. Hypotension, 

bradycardia and syncope caused by honey poisoning. 

Resuscitation 2006;68:405-408. 

13. Dursunoglu D, Gur S, Semiz E. A case with complete atrioventricular 

block related to mad honey intoxication. Ann Emerg 

Med 2007;50:484-485. 





İntrakraniyal lipomun tanı ve tedavi yönetiminde BT ve MRG 

CT and MRI in the diagnostic and therapeutic management of intracranial lipomas 

Fahri Halit Beşir 1 , Fuat Özkan 2 

1 

Düzce Üniversitesi, Tıp Fakültesi Radyoloji Bölümü, Düzce 

2 

Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi, Tıp Fakültesi Radyoloji Bölümü, Kahramanmaraş 

Özet 

İntrakranial lipomlar nadir görülür ve genellikle asemptomatiktir. 

Bununla beraber lokalizasyonuna göre klinik belirti 

verebilirler. Bu yazıda baş ağrısı şikayeti ile başvuran ve 

bilgisayarlı tomografide (BT) tespit edilerek manyetik rezonans 

görüntüleme (MRG) ile tanısı teyit edilen intrakraniyal 

lipom vakasını sunmayı amaçladık. BT dansitometrik değerlendirme 

ve MRG inceleme ile invaziv bir işlem uygulanmadan 

cerrahi tedavisi zor olan intrakranial lipomların tanısı 

kolaylıkla konulabilir. BT ve MRG tedavinin belirlenmesi ile 

lezyonun takibinde de kolaylık sağlamaktadır. 

Anahtar Kelimeler: İntrakranial lipom, bilgisayarlı tomografi 

(BT), manyetik rezonans görüntüleme (MRG ). 

Abstract 

Intracranial lipomas are rare and usually asymptomatic. 

However, they may be symptomatic according to their 

localization. In this article, we aimed to report a case who 

presented with headache and diagnosed with intracranial 

lipoma which was detected at computed tomography 

(CT) and confirmed by magnetic resonance imaging 

(MRI). Intracranial lipomas which are difficult treat by 

surgery should be diagnosed easily with CT densitometry 

and MRI without invasive procedure. Also, CT and MRI 

may be helpful in determining treatment choice and 

following up the lesion. 

Keyword: Intracranial lipoma, computed tomography 

(CT), magnetic resonance imaging (MRI). 

Giriş 

Nadir görülen intrakranial lipomlar genellikle asemptomatik 

olmakla beraber lokalizasyonuna göre klinik 

belirti verebilirler. Bilgisayarlı tomografide (BT) dansitometrik 

değerlendirme ve manyetik rezonans görüntüleme 

(MRG) ile lipom tanısı konulabilmekte ve 

cerrahi tedavisi zor olan lipomların medikal tedavisini 

yönlendirmektedir (1-3). Biz bu yazıda baş ağrısı 

şikayeti ile başvuran ve BT tetkikinde tespit edilerek 

MRG ile tanısı teyit edilen intrakraniyal lipom vakasını 

sunmayı amaçladık. 

ması için bir Onkoloji Merkezine yönlendirildi. Hastanın 

3 hafta sonraki kontrollerinde konuşmaya başladığı 

ve klinik bulgularının normal olduğu görüldü. 

Olgu 

Baş ağrısı ve baygınlık hissi ile gelen 17 yaşında bayan 

hastanın fizik muayenesinde nörolojik bulgu 

saptanmadı. İntrakranial patolojiyi dışlamak için 

yapılan beyin BT tetkikinde 3x2,8 cm boyutunda -83 

HU dansitesinde lezyon saptandı (Resim 1). Beyin 

MRG de interhemisferik fissürde lokalize T1A ve T2A 

sekanslarda çevresinde hipointens rimi olan hiperintens 

sinyal karakterinde, yağ baskılı T2A sekansta 

sinyal kaybına uğrayan lipomla uyumlu lezyon saptandı 

(Resim 2). Olgumuzda ek konjenital malformasyon 

saptanmadı. Hasta medikal tedavi ile takibe 

alındı. 




gibi diğer unsurlarının tamamlan 

Resim 1. BT incelemede yer yer düzensiz sınırlı yağ dansitesinde 

(ortalama – 82 HU) lezyon. 

Tartışma 

İntrakraniyal lipomlar oldukça nadir görülen santral 

sinir sisteminin gelişimsel lezyonu olup primer beyin 


Yrd. Doç. Dr. Fahri Halit Beşir, Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Bölümü, Konuralp, Düzce Tel: 0 380 5421390 (5841) E-Posta: drfhbesir@gmail.com 

Geliş tarihi / Received: Ocak / January 18, 2012; Kabul tarihi / Accepted: Nisan/ April 13, 2012 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

Not: Bu olgu sunumu 30. Ulusal Radyoloji Kongresinde poster olarak sunulmuştur. 

35

Beşir FH ve ark. 

tümörlerinin %0,06-0,46 ni oluşturur (1-4). Genelikle 

asemptomatik olup insidental olarak bulunurlar (1,4). 

Lipomlar beyinde en sık olarak perikallozal bölge, 

kuadrigeminal sisterna, suprasellar sisterna ve serebellopontin 

köşelerde lokalizedir (3,5). 

Resim 2. Sagital T1A (a) ve aksiyel T2A sekansta (b), çevresinde 

hipointens rimi olan hiperintens sinyal karakterinde, 

yağ baskılı T2A sekansta sinyal kaybı gösteren (c) orta 

hat yerleşimli lezyon. 

İntrakranyal lipomlar en sık olarak korpus kallozum 

agenezisi olmak üzere septum pellusidum yokluğu, 

kranyum bifidum, spina bifida, ensefalosel, myelomeningosel, 

hipoplastik vermis ve kortikal malformasyonlar 

gibi santral sinir sistemi anomalilerine 

eşlik edebilirler (1,4). 

Hastalar genellikle asemptomatik olmakla beraber 

baş ağrısı, baş dönmesi, nöbet, serebellum ve köşe 

lipomlarında ise, serebellar ataksi, vizyon azalması, 

çift görme, işitme azlığı veya kaybı gibi semptomlar 

ile başvurabilirler (1,4,6-8). 

İntrakranyal lipomlar BT ve MRG tanı yöntemleri 

arasına girmesiyle tespiti çok kolaylaşmıştır. BT de 

dansitometrik ölçümlerde yağ içeriği ile tanınabilir. 

BT de lipomlar keskin sınırlı -50 ve -100 HU arasında 

yağ atenüasyonunda homojen tümörlerdir. MR da 

kısa T1 ve rölatif olarak uzun T2 relaksasyona sahiptir 

ve T1 ağırlıklı sekanslarda hiperintens, T2 ağırlıklı fast 

spin eko ve gradient sekanslarda izo-hiperintens 

gözükürler. Ayırıcı tanıda yağ baskılı MR imajlarında 

da hiperintens sinyal özelliğinde kayıp olur. Kontrast 

madde enjeksiyonu sonrası kontrast tutulumu göstermezler. 

Bazen konvansiyonel spin eko proton ve 

T2 ağırlıklı kesitlerdeki kimyasal şift artefaktına bağlı 

olarak karışık sinyaller oluşabilir (4,5,9). 

Ancak intrakranyal lipomlar dermoid kistler ve teratomlar 

ile karışabilir. Dermoid kistler ve teratomlar 

MR incelemelerinde sinyal yoğunluğu lipomların 

tersine sıklıkla heterojen olarak görülür. Ayrıca orta 

hat anomalileri ve diğer anevrizma gibi malformasyonlar 

intrakraniyal lipomlar ile ilişkili olabilir 

(4,8,10,11). Dikkatli radyolojik değerlendirme ilişkili 

patolojileri değerlendirmek için bundan dolayı gereklidir. 

Baş ağrısı şikayeti ile başvuran olgumuzda 

intrakranial lipom ile uyumlu lezyonu en sık görülen 

İntrakranyal lipom olgusu 

lokalizasyonunda olmasına rağmen tariflenen eşlik 

eden konjenital anomali izlenmedi. 

BT ve MR incelemeleri ile oldukça kolay tanısı konulan 

intrakranyal lipomların cerrahi tedavinin riski 

beklenen faydalarından daha fazladır. Çünkü çevre 

dokulara yapışık olmaları ve damar ve sinirleri çevrelemeleri 

durumunda cerrahi tedavisi oldukça zordur 

(8). Ancak lokalizasyonuna bağlı olarak semptomatik 

olması veya mevcut semptomlarda artma izlenmesi, 

kitlenin büyümesi, intrakranyal basınç artışı veya 

hidrosefali gelişmesi hallerinde cerrahi tedavi düşünülebilir 

(10). Ayrıca lipomların çoğunluğu yaşamı 

tehdit edici semptomlara neden olmaz (8). Bizim 

olgumuzda lipoma eşlik eden konjenital veya intrakranial 

patoloji saptanmayan olgu medikal tedavi ile 

takibe alındı. 

Cerrahi tedavisi zor olan intrakranyal lipom olgularının 

BT ve MR ile tanılarının konulması kolaylaşmıştır. 

Görüntüleme yöntemleri tanı konulması için invaziv 

işlem gereksinimini azaltmış olup tedavi yönteminin 

belirlenmesinde ve lezyonun takibinde önemli faydalar 

sağlamaktadır 

Kaynaklar 

1. Bourekas EC, Varakis K, Bruns D, et al. Lesions of the Corpus 

Callosum: MR Imaging and Differential Considerations in 

Adults and Children. AJR 2002; 179: 251–257 

2. Rahalkar AM, Rahalkar MD. Case report: 2 cases of lipoma of 

corpus callosum (LoCC) associated with lipoma of choroid 

plexus (LoCP). Indian journal of radiology 2006; 4: 719-721 

3. Ahmetoglu A, Kul S, Kuzeyli K, Ozturk MH, Sarı A. Intracranial 

and Subcutaneous Lipoma Associated with Sagittal Sinus Fenestration 

and Falcine Sinus. Am J Neuroradiol 2007; 28: 

1034–1035 

4. Yıldız S, Yıldız A, Çetinkol E, Kaya A. İntrakranyal lipomların 

ender rastlanan yerleşimleri ve MRG özellikleri. Tanısal ve Girişimsel 

Radyoloji 2001; 7: 328-332 

5. Grosmann RI, Yousem DM. Lipomas “Neuroradiology, The 

Requisities” 2 nd edition. USA: Mosby, Elseiver Inc. 2003; 117- 

118 

6. Tankere F, Vitte E, Dunverneuil NM, Soudant J. Angle Lipomas: 

Report of four cases and review of the literature. Cerebellopontine 

Neurosurgery 2002; 50: 626-632 

7. Zimmermann M, Kellerman S, Gerlach R, Seifert V. Cerebellopontine 

angle lipoma: Case repeort and rewiew of the literature. 

Acta Neurochir (Wien) 1999; 141: 1347-1351 

8. Saatci I, Aslan C, Renda Y, Besim A. Parietal Lipoma Associated 

with Cortical Dysplasia and Abnormal Vasculature: Case Report 

and Review of the Literature. Am J Neuroradiol 2000; 21: 

1718–1721 

9. Zamora AR, Asconape J. Intracranial Lipomas; Radiographic 

and Clinical Characteristics. The Internet Journal of Neurology. 

2009; 12: Page number 3 ISSN: 1531-295X 

10. Gökduman CA, İplikçioğlu C, Çoşar M, Ceylan D, Arslan M, 

Başocak K. İntrakranyal Yerleşimli Lipomlar. Türk Nöroşirurji 

Dergisi 2004; 3: 172-177 

11. Bayraklı F, Peker S. Sylvian Fissure Lipoma: Case Report. Sinir 

Sistemi Cerrahisi Derg 2009; 3: 164-167 




Editöre Mektup / Letter to Editor Cilt / Volume 1 | Sayı / Issue 1 | Nisan / April 2012 

Nadir bir olgu; Prunne-Belly sendromu 

Prunne-Belly syndrome; a rare case 

Ramazan Büyükkaya 1 , Ayla Büyükkaya 2 , Ayhan Sarıtaş 3 , Beşir Erdoğmuş 1 

1 

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Bölümü, Düzce 

2 

Düzce Atatürk Devlet Hastanesi Radyoloji Bölümü, Düzce 

3 

Düzce Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp Bölümü, Düzce 

Sayın Editör; 

Eagle-Barret sendromu veya triad sendromu olarak 

da bilinen, Prune-Belly sendromu (PBS) 35–50 bin 

canlı doğumda bir görülen, bilateral inmemiş testis, 

karın kaslarında zayıflık ve değişik derecelerde üriner 

sistem anomalilerinin birlikteliğinin bulunduğu 

kompleks bir hastalıktır (1-2). 

Yedi yaşında PBS tanılı erkek hasta yüksek ateş, idrarda 

kan olması şikayeti ile acil servise başvurdu. 

Hastanın anemnezinde invitro fertilizasyon yöntemi 

ile ikiz gebelik sonucu doğduğu ve bilateral inmemiş 

testis nedeni ile 3 kez operasyon geçirdiği bilgisine 

ulaşıldı. Diğer kardeşinde bilinen bir sağlık probleminin 

olmadığı öğrenildi. Tam idrar tetkikinde bol eritrosit 

ve 3+ protein mevcuttu. Yapılan tüm batın ultrasonografisinde 

sağ böbrek boyutlarında küçülme, 

sağ böbrekte birkaç adet değişik boyutlarda kistik 

lezyonlar (Resim 1), solda daha belirgin olmak üzere 

her iki üreterde dilatasyon ve tortüyoze görünüm 

izlendi (Resim 2). 

Resim 2. Sol üreterde belirgin dilatasyon ve tortüozite. 

Böbreklerde gelişim bozukluğu da eşlik edebilir. Bu 

yüzden bu hasta grubunda böbrek fonksiyonları 

yakından izlenmelidir. Karın kasları yokluğu ve diyaframın 

düz oluşu etkili öksürmeyi engelleyip, sekresyonların 

yeterince atılamaması sonucunda solunum 

yolu enfeksiyonları ve atelektazilere zemin hazırlar 

(3). 

Resim 1. Sağ böbrekte birkaç adet kortikal kist. 

Mesane duvarı duvar kalınlığı artmış olarak ölçüldü 

(14 mm) (Resim 3). Abdominal kas yapılarının yüzeyel 

sonografik incelemede inceldiği dikkati çekti. 

PBS hastaları için günümüzde antenatal takiplerde 

tanı alan vakalarda sıklıkla terminasyona gidilmekte 

bu nedenle erişkin hasta sayısı giderek azalmaktadır. 

PBS, karın kaslarının konjenital yokluğu veya hipoplazisi, 

üriner traktusun prostatik üretraya kadar masif 

dilatasyonu ve bilateral kriptoorşidizm şeklindeki üç 

karakteristik bulgunun olduğu oldukça nadir görülen 

bir sendromdur. 

Resim 3. Mesane duvarında diffüz kalınlaşma ve abdominal 

kas yapıları izlenmektedir. 

Prognozu genellikle kötüdür ve sıklıkla böbrek fonksiyonları 

durumu prognozu belirleyicidir. Hastamızın 

hikayesinde yardımcı üreme teknikleri ile fertilizasyon 

gerçekleşmiş olup ikiz gebelik sonucu doğum 

gerçekleşmiştir. Hastanın tanısı antenatal olarak 

konmasına rağmen ailenin isteği üzerine gebelik 

sonlandırılmamıştır. Erişkin hasta sayısının nadir 

olması, hastalarda prognozun böbrek fonksiyonlarına 

bağlı olması ve hastanın makroskopik hematüri 


Yrd. Doç. Dr. Ramazan Büyükkaya, Metek Toki Evleri K1–55 Daire:14 Merkez / Düzce Tel: 0 533 373 98 96 E-Posta: rbuyukkaya@gmail.com 

Geliş tarihi / Received: Şubat / February 10, 2012; Kabul tarihi / Accepted: Nisan/ April 13, 2012 Çıkar Çatışması /Conflict Of Interest: Yok /None 

37

Büyükkaya R ve ark. 

şikayeti ile başvurması nedeni ile olgumuzu radyolojik 

bulgularıyla sunmayı amaçladık. 

Prunne-Belly sendromu 

Kaynaklar 

1. Özcan A, Günal A, Alömeroğlu M, Ceyhan ST, Tunca Y, Başer İ. 

Prune belley sendromu ve at nalı böbrek birlikteliği; Olgu sunumu. 

Gülhane Tıp Dergisi 2008;50;276–278 

2. Greskovich FJ, Nyberg LM. The prune belly syndrome: a review 

of its etiology, defects, treatment and prognosis. J Urol 

1988; 140:707-712 

3. Bosenberg A. Anaesthesia for prune belly syndrome Southern 

African Journal of Anaesthesia & Analgesia 2004; 46:10–11.

Abant Tıp Dergisi Cilt: 1 - Sayı: 1 Yıl: 2012

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?