Toraks Bülteni - Haziran 2011
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
ISSN 2146-3069
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Adına Sahibi<br />
Dr. Feyza Erkan<br />
Sorumlu Yazı İşleri Müdürü<br />
Dr. Gaye Ulubay<br />
Bülten Yayın Kurulu (alfabetik sırayla)<br />
Dr. Ahmet Bircan, Dr. Alev Gürgün,<br />
Dr. Ali Nihat Annakkaya, Dr. Burçin Çelik,<br />
Dr. Bünyamin Sertoğullarından, Dr. Didem<br />
Pulur, Dr. Filiz Çağla Uyanusta Küçük,<br />
Dr. Funda Coşkun, Dr. Funda Öztuna,<br />
Dr. Gülfer Okumuş, Dr. Hakan Büyükoğlan,<br />
Dr. İsmail Hanta, Dr. Levent Akyıldız,<br />
Dr. Serpil Danacıoğlu, Dr. Turgut Teke<br />
Editörler<br />
Dr. Feyza Erkan<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Genel Başkanı<br />
Dr. Osman Elbek<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Merkez Yönetim Kurulu<br />
Bülten ve İnternet Sorumlusu<br />
İmeceye Katkı Sunanlar (alfabetik sırayla)<br />
Dr. Abdullah Sayıner, Dr. Adem Yılmaz,<br />
Dr. Ahmet Demir, Dr. Ali Kılıçgün,<br />
Dr. Ali Nihat Annakkaya, Dr. Ayşın Şakar<br />
Coşkun, Dr. Burhan Söker,<br />
Dr. Cemal Asım Kutlu, Dr. Fatma Evyapan,<br />
Dr. Feyza Erkan, Dr. Füsun Yıldız,<br />
Dr. Gaye Ulubay, Dr. Gülsüm Karagül,<br />
Dr. İpek Coşkunol, Dr. Mehmet Polatlı,<br />
Dr. Murat Civaner, Dr. Mustafa Demirel,<br />
Dr. Muzaffer Metintaş, Dr. Neşe Dursunoğlu,<br />
Dr. Oğuz Kılınç, Dr. Onur Fevzi Erer,<br />
Dr. Orhan Arseven, Dr. Osman Elbek,<br />
Dr. Oya İtil, Dr. Öner Balbay,<br />
Dr. Öner Dikensoy, Dr. Pınar Ergün,<br />
Dr. Sedat Altın, Dr. Serir Aktoğu,<br />
Dr. Sinem Ağca, Dr. Şerif Kurtuluş,<br />
Dr. Tevfik Özlü, Av. Tülay Ekici,<br />
Dr. Ulughbik Khayri, Dr. Yasemin Saygıdeğer,<br />
Av. Ziynet Özçelik, Dr. Zuhal Karakurt<br />
Ön Kapak Resmi<br />
Dr. Nesrin Demirbaş<br />
Arka Kapak İçi Karşısı Resmi<br />
Gerhard Richter<br />
(© Gerhard Richter <strong>2011</strong>)<br />
Yayınevi<br />
AVES Yayıncılık<br />
Kızılelma cad. 5/3 34096<br />
Fındıkzade-İstanbul<br />
Tel: 0212 589 00 53 Fax: 0212 589 00 94<br />
e-posta: info@avesyayincilik.com<br />
İletişim Adresi<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Genel Merkezi<br />
Turan Güneş Bulvarı, Koyunlu Sitesi,<br />
No: 175/19 Oran – Ankara<br />
Tel: 0312 490 40 50<br />
Fax: 0312 490 41 42<br />
e-posta: toraks@toraks.org.tr<br />
web: www.toraks.org.tr<br />
http://www.facebook.com/pages/Ankara/<br />
Turk-<strong>Toraks</strong>-Derneği/168850906458728<br />
http://www.twitter.com/#<strong>Toraks</strong>Dernegi<br />
Yazılarınızı Bekliyoruz...<br />
<strong>Toraks</strong> Bülten’de yer almasını istediğiniz<br />
konuları, eleştirilerinizi, amatör çabalarınızı,<br />
sanatsal faaliyetlerinizi, yazı, şiir, resim<br />
ve çektiğiniz fotoğraflarınızı bize ileterek<br />
imeceye siz de katılabilirsiniz.<br />
Genel Başkan’dan<br />
Sessiz Çoğunluk<br />
Kongre’den…<br />
Dostlarımız
Dr. Fikri Alican<br />
Anne, Kadın, Emekçi, Hekim<br />
Müzisyenler<br />
Gitarımı İstiyorum
Editör’den Mektup<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Osman Elbek<br />
Bülten ve nternet Sorumlusu<br />
osmanelbek@yahoo.com<br />
Editörden Mektup<br />
Ama görüyoruz ki<br />
zamanszlk nefesimizi<br />
kesiyor, bizi tüketiyor.<br />
Daha kötüsü dünyann<br />
hzlanmas, iin öznesini<br />
insan ve biz olmaktan<br />
çkaryor. in kendisini<br />
özne klyor. Hzlanan<br />
dünya, ii üreteni<br />
yani insan yani bizi<br />
nesneletiriyor.<br />
van’n Çocukluu, Andrey Rublev,<br />
Solaris ve Kurban gibi unutulmaz<br />
filmlerin yönetmeni olan Andrei<br />
Tarkovsky “Tek önemli ey Zaman<br />
içinde Zaman() bulmak” diye seslenmi<br />
insanla. Gerçekten Tarkovsky<br />
hakl, Zaman içinde Zaman’<br />
bulamadk. Dahas kaybettik zaman.<br />
Ne acdr ki bu “kaybedi” fizik<br />
yasalarnn zamann olmayabilece-<br />
ini göstermesiyle gerçeklemedi.<br />
Zaman hza yenik dütü.<br />
Artk günümüz dünyasnda her ey<br />
çok hzl olmak zorunda. Yemek<br />
hzla yenmeli, hzla giyinmeli, ie<br />
kotura kotura yetimeli, akama<br />
kadar soluk almadan çalmal ve<br />
yine eve kotura kotura dönülmelidir.<br />
Ne üzücüdür ki evde de zaman<br />
hzla akmakta: Gözümüzü, televizyonda<br />
sonu gelmez dizilerinden,<br />
dünyann öte ucundaki bir adada<br />
neler yaandndan, izdivaç programlarndan,<br />
haber programlar ad<br />
altnda süregiden kavgalardan ya<br />
da “online” balanlan bilgisayarlardan<br />
alamyor ve hiçbirisini tümüyle<br />
seyretmeden hzla birinden<br />
dierine geçiyoruz. Ne yazk ki yine<br />
bu kouturmaca içerisinde ayaküstü<br />
geçitiriyoruz akam yemeklerini.<br />
Artk hayatmzdaki geçer akçe<br />
hz, entrika, hrs, tecavüz, aldatma,<br />
iddet ve elbette kaset…<br />
Hiç kuku yok ki zamanszlk en çok<br />
ite canmz yakyor. Düzen önümüze<br />
iki seçenek koyuyor: Ya canmz<br />
burnumuzda soluk almadan<br />
çalacaz, ya da isiz kalacaz.<br />
“Demokrasi” bu iki uç seçenekten<br />
birisini özgürce seçebileceimizi<br />
buyuruyor. Peki ama bu iki seçenek<br />
dnda seçim ansmz yok mu? nsanca<br />
bir ortamda çalmak, yorulunca<br />
dinlenmek ve isiz kalmadan<br />
geleceimizi garantiye almak mümkün<br />
deil mi? Teknolojinin, refahn,<br />
zenginliin yaygnlatnn iddia<br />
edildii dünyada/ülkede bu iki<br />
ölümden birisine mahkûm muyuz?<br />
Ama görüyoruz ki zamanszlk nefesimizi<br />
kesiyor, bizi tüketiyor. Daha<br />
kötüsü dünyann hzlanmas, iin<br />
öznesini insan ve biz olmaktan çkaryor.<br />
in kendisini özne klyor.<br />
Hzlanan dünya, ii üreteni yani insan<br />
yani bizi nesneletiriyor. Basit<br />
bir “sesli alet”e indirgiyor. Dünya<br />
hzlandkça biz insan olarak ses çkaran<br />
basit bir alete dönüüyoruz.<br />
nsan olarak hekimin de hastann<br />
da deeri yok oluyor. ve ürün ön<br />
plana çkyor: Bireyin hastalanmamas,<br />
hasta olann salna kavumas<br />
ve hekimin yapt iten mutlu<br />
olmas deil de, “baklan” hasta,<br />
“yaplan” bronkoskopi says “ba-<br />
ar” ölçütü olarak kabul ediliyor.<br />
Ama hiç kimse bu ölçütlerin salkla<br />
hiç alakas olmadn, ortada var<br />
olan saylarn tümünün yalan oldu-<br />
unu söylemeye cesaret edemiyor.<br />
Yalana bouluyoruz topluca. Yalan<br />
büyütüyoruz topluca. Yalan merulatryoruz<br />
topluca. Görelim ki bu<br />
bir yar: Yalan en çok kkrtabilenimizin,<br />
yalan en iyi merulatrabilenimizin<br />
en büyük ödülü alaca<br />
büyük bir yar…<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei’nin bir süre<br />
önce özel sektörde çalan uzmanlara<br />
yönelik düzenledii anketin kimi<br />
verileri de bu “dönüüm”ü açk bir<br />
ekilde gösteriyor kanaatimce.<br />
Çünkü bu anket verilerinden anl-<br />
2 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Editör’den Mektup<br />
yoruz ki, göüs hastalklar uzmanlar<br />
bolca fazla mesai yapmakta,<br />
ortalama ayda 22 gün icap nöbeti<br />
tutmakta, pek çou tatil günlerinde<br />
de çalmaya devam etmekte ve<br />
hatta gün içerisinde öle arasnda<br />
dahi dinlenmeye imkân bulamamaktalar.<br />
Ankette dikkatimi çeken<br />
önemli bir bulgu da yeni kurulan<br />
“modern” hastanelerde hekimlerin<br />
ve/veya dier salk çalanlarnn<br />
bir araya gelebilecekleri ortak<br />
mekânn bulunmamas oldu. Tpk<br />
doum, ölüm, evlenme izinlerin yok<br />
olmas gibi. Tpk i güvencesinin<br />
yok olmas gibi… Eh “olacak o kadar”..<br />
Nede olsa salkta “dönüüm”<br />
var… çerii görmezden gelerek<br />
“dönüüm”e övgü düzen meslektalara<br />
bu vesile ile hatrlatmak gerek:<br />
Unutmaynz maddenin çürümesi<br />
de “dönüüm”dür.<br />
Dönelim anket verilerine: Veriler<br />
ifade ettiimiz gibi günümüzün<br />
“çada”, “modern”, “uygar”<br />
demokrasisinin, çalanlarn bir<br />
araya gelmesine olanak tanyacak<br />
mekânlar yaratma ve onlarn insani<br />
ihtiyaçlarn karlama konusunda<br />
isteksiz olduuna iaret ediyor.<br />
Ama bu anketin en çarpc sonucunun,<br />
hekimlerin giderek daha az<br />
tatil yapmasn gösteren veriler olduunu<br />
söylemem gerekli. Cidden<br />
düünebiliyor musunuz; geçmie<br />
kyasla hayatn hzland, buna<br />
paralel olarak insann daha çok yorulduu<br />
bir çalma hayatnda insanlar<br />
daha az tatil yapmak istiyor.<br />
Peki ama neden? nsanlar “uygar”<br />
dünyada mazoist bir “dönüüm”<br />
mü yaadlar? Yoksa yaptklar iler<br />
geçmie kyasla onlar bugün daha<br />
çok mutlu ediyor da o nedenle mi<br />
ilerinden kopamyorlar? Yoksa<br />
adna “performans” denilen ve hepimize<br />
“tatil yapmadan çalrsanz<br />
ancak yaayabilecek kadar para kazanabilirsiniz”<br />
düsturunu dayatan<br />
kültür hayat teslim mi ald? yi<br />
ama “Arbeit Macht Frei (Çalmak<br />
nsan Özgürletirir) mottosu, Nazi<br />
dünyasnn toplama kamplarnn<br />
giriinde yazmyor muydu? Öyleyse<br />
sormak zorundayz: “Demokrasi”<br />
ne zaman Nazi dünyasnn gerçeklerine<br />
teslim oldu?<br />
Evet biliyorum bu satrlarn yazld<br />
bu ülke, çocuk içi çaltrmak<br />
açsndan dünyann en kötü dördüncü<br />
ülkesi. Evet biliyorum bu<br />
derginin yaynlanaca ülkede ya-<br />
ayan her be çocuktan birisi günde<br />
11-12 saat çalmaya mahkûm edilmi<br />
durumda. Dahas evet biliyorum<br />
bu satrlar okurken kapmzda<br />
onlarca hasta bekliyor, listemizde<br />
onlarca tamamlanmam i beklemede.<br />
Evet biliyorum bu satrlar<br />
okurken yetitirmemiz gereken onlarca<br />
ödev srada bizi bekliyor. Ama<br />
ne olur bir soluk alp düünelim:<br />
Neden çalrz?<br />
Açk ki temel ihtiyaçlarmz karlayabilmek<br />
için çalrz. Aldmz<br />
eitime, yüklendiimiz sorumlulu-<br />
a yakr sosyal haklara ulamak<br />
için çalrz. Kendimizin ve ailemizin<br />
geleceini garanti altna almak<br />
için çalrz. Kendimizi daha yetkin<br />
biçimde yeniden var edebilmek için<br />
çalrz. Daha önemlisi bo zaman<br />
satn almak, bu hayattan keyif alnabilecek<br />
zaman kazanmak için çalrz…<br />
yi ama eer insani koullarda yaptmz<br />
iler bizim ihtiyaçlarmz<br />
karlamyorsa; iyi ama eer insani<br />
düzeyde bir çalma, geleceimizi<br />
garanti altna almyorsa; kendimizi<br />
özgürce daha yetkin biçimde yeniden<br />
var edemiyorsa; ve en önemlisi<br />
brakalm bo zaman, tatil ve<br />
dinlenme hakkmz dahi bu çalma<br />
ortam gasp ediyorsa; geçmite<br />
Nazi toplama kamplarnda çalmaya<br />
mahkûm edilen insanlardan ne<br />
farkmz kalmtr?<br />
Bu nedenledir ki salk hizmet alanndaki<br />
sivil toplum örgütlerinin<br />
azlarndan çkacak her söz, kalemlerinin<br />
yazaca her metin, her<br />
rapor hayati öneme haizdir. Çünkü<br />
insanlk d çalma koullarnn<br />
yaygnlatrlmaya çalld bu<br />
ülkede seçme ansmz snrldr:<br />
Ya bize hayat dar etmeye kalkan<br />
günümüz iktidarlarnn ticarete, verimlilie,<br />
kazanca, paraya iman etmi<br />
kirli ve insanlk d söyleminden<br />
yana olacaz; ya da eitliin,<br />
özgürlüün, paylamn, kardeli-<br />
in, dinlenmenin,... ksacas insanln<br />
sivil sesinin çlna ses vereceiz,<br />
ona güç vereceiz. Görelim<br />
ki “üçüncü bin ylda” saflar nettir,<br />
taraflar bellidir. Soru(n) gayet basit<br />
ve açktr: Hangi seçenei tercih<br />
edeceiz?<br />
Aman dikkat bu dünyada her seçimin<br />
bir bedeli olduunu sakn<br />
unutmayn. Ne dersiniz; insanlk<br />
için, daha iyi bir ülke ve dünya için,<br />
bu bedeli hem kiisel hem örgütsel<br />
olarak ödemeye hazr myz?<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
3
Genel Bakan’dan<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Feyza Erkan<br />
Genel Bakan<br />
erkanfeyza@gmail.com<br />
Amaçlarmza Giden<br />
Yolun Neresindeyiz?<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei<br />
(TTD), güçlü yanlarn<br />
koruyarak, gelitirilmesi<br />
gereken yönleri için<br />
yeni çözümler üreterek,<br />
stratejik ve bilimsel bir<br />
yönetim anlayyla,<br />
misyonunu ve tüzük<br />
amaçlarn gerçekletirme<br />
yolunda hzl admlarla<br />
ilerlemeye devam<br />
etmektedir. Bu yazmda<br />
sizlerle çalmalarmz ve<br />
bak açmz paylamaya<br />
çalacam<br />
Güçlü Yanlarmz: Kongre,<br />
Eitim Aktiviteleri, Yaynlar,<br />
Akcier Sal Çalmalar<br />
Çok Baarl Bir Kongre Gerçekletirdik:<br />
Ondördüncü kongremiz<br />
gerek bilimsel gerekse sosyal<br />
programyla tüm üyelerimiz, konumaclar,<br />
yabanc konuklar ve katlmclar<br />
tarafndan büyük takdir<br />
toplad. Geçen kongrelerden alnan<br />
geri bildirimlerle salon saysnn<br />
azaltlmas, sahada çalan uzmanlar<br />
için bilgi güncelleme toplantlar çok<br />
beenildi. lk kez bu Kongre’de yabanc<br />
konumaclar, konularna göre<br />
genç asistanlarla biraraya gelerek,<br />
karlkl tartma olana buldular.<br />
ERS’nin Buyer’s Guide benzeri, ülkemizdeki<br />
tüm cihaz ve malzeme rmalarn<br />
tantan, ayrca uzmanlarn<br />
çok pratik kullanm ilkeleri yazlarna<br />
yer veren bir kitap yaynland.<br />
Bu Kongre’de tüm konumaclar ilk<br />
slaytlarnda “Çkar Çatmas’’ beyan<br />
verdiler. Bu büyük baarnn<br />
verdii yüksek moralle TTD, ayn<br />
zamanda yirminci kurulu yln da<br />
kutlayaca 15. Yllk Kongresine hazrlanmaktadr.<br />
Eitim Aktivitelerimiz Youn<br />
Bir ekilde Devam Ediyor: 11-16<br />
Ocak <strong>2011</strong> tarihinde gerçekletirilen<br />
K Okulu, Mesleki Geliim Kursu<br />
ve Göüs Cerrahisi Programlar çok<br />
baarl geçmitir. Üye anketlerinde<br />
belirtilen talepler dorultusunda,<br />
yerel kurslarmz ubelerde giriimsel<br />
tan yöntemleri, noninvaziv mekanik<br />
ventilasyon, youn bakm ve<br />
uyku konularna younlaarak düzenlenmektedir.<br />
Merkezi Kurslar da<br />
devam etmektedir.<br />
Yaynlarmz Tüm Ülkenin<br />
Kaynak htiyacn Karlyor:<br />
Türkiye’nin dört bir yanndan salk<br />
müdürlükleri, okullar, üniversiteler<br />
bata “tütün kontrolü” konusunda<br />
olmak üzere, toplum ve hastalar<br />
için hazrlam olduumuz “Eitim<br />
Kitaplar”n talep ediyorlar. Öyle ki<br />
çou zaman, bu ihtiyaçlara cevap veremediimiz<br />
için hiç bir karlk beklemeden<br />
basp çoaltmalarna izin<br />
veriyoruz. Yeter ki çalma gruplarmzn<br />
büyük emek verdii bu eserler,<br />
toplumun ve hastalarmzn <br />
olsun, ülkemizi aydnlatsn.<br />
Akcier Saln Gelitirme<br />
Çalmalar Büyük Hz Kazand:<br />
Tütün Kontrolü Çalma<br />
Grubumuz hem yasann eksiksiz<br />
uygulanmas, hem de sigara brakma<br />
konusunda yeterli sayda ve kalitede<br />
hekim yetimesi için tüm ubeler<br />
düzeyinde eitim çalmalar<br />
yapmaktadr. Tüberküloz Çalma<br />
Grubumuz ise verem sava dispanserlerini<br />
korumak ve gelitirmek<br />
için aktif mücadele vermekte, bu<br />
dispanserlerde çalan hekimler ve<br />
aile hekimleri için eitici eitimlerini<br />
hazrlamaktadr. Tütün ve Tüberküloz<br />
kitaplarmz, Salk Bakanl<br />
tarafndan yeniden basm yaptrlarak<br />
tüm ülkeye datlacaktr. Astm<br />
ve Sigarasz Dünya Gününde TTD<br />
videolar, tüm ulusal televizyon kanallarnda<br />
gösterilmitir. Ayrca web<br />
sitemizde astm, KOAH, solunum<br />
yetersizlii hastalarmz için eitici<br />
video lmleri hizmete girecektir.<br />
4 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Genel Bakan’dan<br />
Gelitirdiimiz Yanlarmz:<br />
Salk Politikalar, Özlük Haklar,<br />
Etik, Aratrmalar, letiim<br />
Stratejik Önemle Salk Politikalar,<br />
Özlük Haklar ve Etik<br />
Konularna Odaklandk: nternet<br />
üzerinden yaplan bir oylamayla<br />
seçilen Salk Politikalar Çalma<br />
Grubu Yürütme Kurulu, eylem plan<br />
ve görev paylam yaparak, youn<br />
bir ekilde çalmalarna balad.<br />
TTD, tehdit altnda olan özlük haklarmz<br />
için 13 mart <strong>2011</strong>’de Ankara’da<br />
düzenlenen mitingde kendi pankartlar<br />
ile yer ald. Salk Bakanlna<br />
üniversitelerin ve baz eitim hastanelerinin<br />
acil asistan ve uzman taleplerini,<br />
gerekçeleriyle gösteren dilekçe<br />
verildi. Ayrca Performans Daire<br />
Bakanl’na taleplerimiz iletildi.<br />
Her ubede Etik Kurul’a yardmc<br />
olacak, etik farkndalk yaratacak ve<br />
bu konuyu tüm eitimlere entegre<br />
edecek sorumlular belirlendi. Ayrca<br />
Etik Kurul üyelerimiz, her konu ile<br />
ilgili uyulmas gerekli etik ilkeleri<br />
web sitemizde yaynladlar.<br />
1 Mart <strong>2011</strong> SUT Göüs Hastalklar<br />
Alan çin Kazanmlarla<br />
Yaynland: Yllardan beri süren<br />
mücadelemiz nihayet baaryla sonuçland.<br />
Piperasilin, sefaperazonsulbaktam,<br />
imipenem, vankomisin,<br />
teikoplanin gibi bir çok antibiyotik<br />
için üçüncü basamakta infeksiyon<br />
uzman onay kaldrld. Ayrca pemetrekset<br />
ve erlotinib için onkoloji<br />
raporu varsa reçeteleme, antihipertansier<br />
için ilaç raporu verme haklarmz<br />
tannd. KOAH ilaç raporu<br />
verebilmek için spirometre koulu<br />
getirildi. TTD olarak, bu Tebli’de<br />
yeni kinolonlarn sadece pnömonide<br />
yazlmas konusuna itirazda bulunduk.<br />
KOAH akut atakta göüs hastalklar<br />
uzmanlarnca reçetelenmesi<br />
hakkn talep ettik.<br />
Aratrmalar Gelitirmek çin<br />
Bir Dizi Çalma Balatld: Bilimsel<br />
Aratrmalar Çaltay sonrasnda<br />
alnan bir dizi stratejik karar ileme<br />
konuldu. Öncelikle Türkiye’nin<br />
her yerinde bulunan genç aratrmaclarmza<br />
yardmc olmak isteyen<br />
gönüllü “Danmanlar” ilan edildi.<br />
Böylece deerli bilim insanlarmzn<br />
birikimi sadece bulunduklar<br />
üniversiteye snrl kalmayacak,<br />
tüm ülkedeki ihtiyac olan gençlerce<br />
paylalacak. Web sitemizde ulusal<br />
ve uluslararas tüm burs ve destek<br />
programlar tantlacak, aratrmaclara<br />
annda duyurulacak. Ayrca<br />
yararl bir çok linke ulalabilecek.<br />
Aratrma Destek Komitesi kuruldu<br />
ve hzla çalmalarna balad. Bu<br />
Komite, tüm üyelerimize yöntem ve<br />
istatistik bilimi konusunda yol gösterecek,<br />
Merkez Yönetim Kurulu’na<br />
ve Bilim Destek Komitesine deerlendirme<br />
konusunda danmanlk<br />
yapacak. Ayrca ubelerde ve ülke<br />
çapnda farkndalk toplantlar, ihtiyaca<br />
göre bir ve dört günlük kurslar<br />
düzenleyecek.<br />
Dier Kurulularla likilerimizde<br />
Örnek Bir Tutum Sergiliyoruz:<br />
Salk Bakanl, Sosyal<br />
Güvenlik Kurumu, SB Verem Sava<br />
Daire Bakanl, Türk Tabipler Birlii,<br />
Türkiye Solunum Aratrmalar<br />
Dernei, Allerji ve mmunoloji<br />
Dernei, dier uzmanlk dernekleri,<br />
ksaca konumuzla ilgili tüm kamu<br />
ve sivil toplum kurulular ile ortak<br />
amaçlarmz için ibirlii yapyoruz.<br />
Tüm ilgili kurulular ile ortak olarak<br />
yürüttüümüz Kronik Solunum<br />
Yolu Hastalklar Önleme Program<br />
(GARD) ve Sigara ve Salk Ulusal<br />
Komitesi(SSUK), TTD’nin öncülüünde<br />
ve koordinatörlüünde<br />
ülke çapnda hizmet vermektedir.<br />
TTD temsilcileri, ayrca TTB-<br />
Uzmanlk Dernekleri Koordinasyon<br />
Komitesi’nde birçok komisyonda<br />
kilit rol üstlenerek öncülük yapmaktadr.<br />
Ülkemizde çeitli kurulular arasnda<br />
süregelen diyalog kopukluu,<br />
karlkl suçlama, sürtüme, verimsiz,<br />
ypratc rekabet alkanl yerine<br />
TTD, kararllkla örnek bir tutum<br />
sergilemeye devam etmektedir. Bu<br />
tutum, farkl görü ve yöntemlere<br />
sayg, diyalog ve ortak amaçlarda<br />
sinerjik ibirlii eklinde özetlenebilir.<br />
Tam bir profesyonellik anlayyla,<br />
duygularmzdan arnarak, kendi<br />
ilkelerimizden asla taviz vermeden,<br />
herkesle olumlu bir dayanma ve<br />
dostluk ortam yaratmak istiyoruz.<br />
Çünkü günümüzde, ülkemizde ve<br />
dünyada gelinen bu gerginlik, çatma<br />
ve iddet ortamnda, insanln<br />
en çok böyle bir tutuma ihtiyac olduuna<br />
inanyoruz.<br />
Kurum çi letiimi Gelitirmek<br />
çin Ele Ele Verdik: Merkez<br />
Yönetim Kurulu’nun ubelerle ve<br />
üyelerle, ubelerin il temsilcileriyle<br />
ve üyeleriyle, çalma gruplarnn<br />
üyelerle ve tüm örgüt birimlerinin<br />
birbiriyle iletiimini gelitirmek için<br />
canla bala çalyoruz. Web sitemizi<br />
ve yeni yayna giren Sanal Gazete’yi<br />
önemli bir iletiim arac olarak kullanyoruz.<br />
Buraya üyelerimizden gelen<br />
eletiri ve önerileri annda gündemimize<br />
alyoruz ve yantlyoruz. Tüm<br />
ubeler, çalma gruplar ve birimlere<br />
web sitesi büyük imkanlar sunmaktadr.<br />
Her grup kendi bölümünü çok<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
5
Genel Bakan’dan<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
aktif ve cazip tutarak, hem kendi iç<br />
iletiimini gelitirecek hem de dier<br />
TTD’nin dier birimlerine, üyelerine<br />
ve ülkeye buradan k tutacaktr.<br />
Merkez Yönetim Kurulu olarak devaml<br />
ubelerimize gidip oradaki<br />
üyelerimizle tanyoruz. ube yönetim<br />
kurulu ve il temsilcilerimizle ortak<br />
toplantlarda yerel sorunlar tartyoruz.<br />
TTD Üyeleri arasnda her<br />
türlü statü, pozisyon, yaam tarz,<br />
siyasi görü vs. gibi d etiketlerden<br />
arnm, gerçek bir kardelik, dayanma<br />
ve sevgi ortam vardr. “nsana,<br />
emee ve çevreye sayg” TTD’nin<br />
bir numaral kurumsal deeri ve ilkesidir.<br />
Geçmite bu dernei kurarak,<br />
özveri, adanmlk ve alnteriyle<br />
bugünkü baarl duruma tayanlara<br />
büyük minnet duyuyoruz.<br />
TTD, ubeler ve çalma gruplar ile<br />
yaygn örgütlenme tarz, centilmenlik<br />
anlayyla ehirler ve hastaneler aras<br />
dengelere ve liyakata dayanan, kstl<br />
süreli yönetici seçimleri, katlmcl-<br />
yla ülkemizde uzmanlk dernekleri<br />
alannda yeni bir çr açm, tüm sivil<br />
toplum kurulularna örnek ve öncü<br />
olmutur. Derneimiz dün olduu<br />
gibi bugün de, ülkemizin ve toplumun<br />
ihtiyaçlarna duyarl olarak, örnek ve<br />
öncü olma misyonunu sürdürmeye<br />
ayn hzla devam etmektedir.<br />
ZARF<br />
Bazı mektuplarsa boş yere ‘zarf edilir’<br />
aşklar ‘sarf edildikten’ sonra,<br />
kelimeler toplanıp ‘zarf edilirse’<br />
O mektup ne yazar ki<br />
AÇIK CÜMLE<br />
Bazen hiçbir şey çıkmaz zarftan<br />
hiçbir cümle doldurmaz mektubu<br />
ne günışığı sızar ne akşama ermenin saadeti<br />
kapalı bir yara gibi gezer öyle mektuplar<br />
kim açsa, kim dokunsa eli yanar<br />
bazen sözler boşa gider mektuplar boşa<br />
bazen bir cümleden mektup yanar<br />
HAYDAR ERGÜLEN<br />
6 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
TTD Gücü Anketi Sonuçlar<br />
Dr. Muzaffer Metinta<br />
TTD Birinci Bakan Yardmcs<br />
muzaffermetintas@gmail.com<br />
Asistan ve Uzman Hekimlerimizin<br />
Deerlendirmeleri Hangi Yönde?<br />
Anketler, bir amaç için, o<br />
amaçla ilgili popülasyonun<br />
düüncelerini ve olas deerlendirmelerini<br />
alarak, karar verme<br />
zaman geldiinde, o popülasyonun<br />
ne karar vereceini tahmin etmek<br />
ya da verilecek bir kararn popülasyonun<br />
genel beklentisine ve verecei<br />
olas karara uygun olmasn salamak<br />
için yaplan ölçümlerdir. Ayrca,<br />
ölçüm, dorudan uygulama karar<br />
verme amacyla da kullanlabilir.<br />
Örnein, önceden “ölçüm sonucu<br />
karardr” diye ilan edilirse, esasnda<br />
bir anket uygulamas olan “referandum”<br />
gerçeklemi olur. Modern dönemin<br />
belirleyici unsurlarnn olumasnda<br />
anketler çok etkin olmu ve<br />
gittikçe kullanmlar artm, sadece<br />
eilim yoklamas için deil, yukarda<br />
deinildii gibi karar verici amaçlarla<br />
da kullanlmaya balanmtr.<br />
Sivil toplum kurulular da, eer<br />
özelletirilmi, nesnel dayanaklar<br />
olmayan amaçlar için kurulmamlarsa,<br />
hitap ettii popülasyonun görü<br />
ve deerlendirmelerine ulamak<br />
için zaman zaman anketler yaparak,<br />
çalma programn ve baz stratejik<br />
kararlarn ortaya çkartt bu görüler<br />
dorultusunda oluturur.<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei (TTD), anket<br />
yöntemine yap ve ilevi nedeniyle<br />
sklkla bavurmaktadr. Bunlarn<br />
son örneklerinden birisi de “asistan<br />
ve uzman hekim i yükü sknts”<br />
üzerine yaplan deerlendirmelerde,<br />
konunun dorudan muhataplarnn<br />
görülerini almaya yönelik “i yükü<br />
anketi” olmutur.<br />
yükü anketinin temel amac, son<br />
dört yldr çok ciddi biçimde yaanan<br />
asistan hekim skntsnn, dorudan<br />
asistanlar üzerindeki etkisini<br />
örenmek ve bu düzlemde uzman<br />
hekim ihtiyacn irdelemek amacyla<br />
yaplmtr.<br />
yükü anketi, internet ortamnda<br />
tüm asistan ve uzmanlara gönderilerek,<br />
yine ayn ortamda cevaplandrmalar<br />
istenerek gerçekletirilmitir.<br />
Anket gönderildii srada ülkemizde<br />
mevcut göüs hastalklar asistan<br />
says 450 civarnda, uzman hekim<br />
says ise yaklak 1700 civarnda idi.<br />
Uzman hekim saysna öretim üyesi,<br />
özel ve salk bakanl hastanelerinde<br />
çalan hekimler dahildir.<br />
Anket sonuçlandktan sonra, cevap<br />
veren asistan saysnn 128, uzman<br />
hekim saysnn 348 olduu gözlenmitir.<br />
Öretim üyesi, ef veya ef<br />
yardmcs konumunda 186 kiinin<br />
de ankete cevap verdii görülmü<br />
ancak bunlar, bu yazya konu olan<br />
348 kii arasna alnmamtr.<br />
Ankete cevap veren 128 asistan hekimin<br />
97 tanesi üniversite hastanesi,<br />
28 tanesi Salk Bakanl Göüs<br />
Hastalklar Eitim Hastanesi, 2 ta-<br />
Anket srasnda, kii, konum ve nitelik belirleme sorular dnda sorulan sorular unlardr<br />
1. Günlük hasta hizmeti ile ilgili i yükünüz hakknda ne düünüyorsunuz?<br />
2. Hasta hizmeti ile ilgili olarak i yükünüzdeki en youn mesai hangi alandadr?<br />
3. Günlük ortalama poliklinik saynz aadakilerden hangisine uymaktadr?<br />
4. Çaltnz kurumda/birimde hekim d personel (hemire, sekreter, hasta bakc, vs) eksiklii var m?<br />
5. Sizce çaltnz kurumda göüs hastalklar uzman says yeterli midir?<br />
6. Çaltnz hastaneye bir ya da birkaç tane daha göüs hastalklar uzmannn gelmesini ister misiniz?<br />
7. Türk <strong>Toraks</strong> Derneinin uzman ve asistan dalm konusundaki çalmalarn nasl deerlendirirsiniz?<br />
8. Türk <strong>Toraks</strong> Derneinin genel olarak salk politikalar konusundaki çalmalarn nasl deerlendirirsiniz?<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
7
TTD Gücü Anketi Sonuçlar<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
nesi Salk Bakanl Genel Eitim<br />
Hastanesi, 1 tanesi de özel ama eitim<br />
verme yetkili hastane kökenlidir.<br />
Ankete cevap veren 348 uzman hekimin<br />
150 tanesi sahadaki Salk<br />
Bakanl Genel Hastanelerinde çalan<br />
hekim olup, 21 tanesi üniversite,<br />
44 tanesi Salk Bakanl Göüs<br />
Eitim Hastanesi, 44 tanesi Salk<br />
Bakanl Genel Eitim Hastanesi ve<br />
42 tanesi de özel hastane kökenlidir.<br />
Görülüyor ki, hem asistan hekim<br />
hem de uzman hekim kurum ve oran<br />
dalm amaçlanan bilgileri derlemede<br />
ve sonra da yorumlamada yeterli<br />
olacak ekilde uygun bir zemin<br />
imkan vermektedir.<br />
Asistan hekimlerin anket cevap<br />
dalm:<br />
Asistan hekimlerin %61’i i yükü fazlal<br />
nedeniyle kendilerini “tükenmi”<br />
halde hissettiklerini, %35’in<br />
ise i yükünün i kapasitelerine göre<br />
yüksek olduunu belirtmitir.<br />
Asistan hekimlerin i yükündeki en<br />
youn mesai alanlarn %44 ile servis<br />
hasta hizmeti, %25 ile Acil ve<br />
Konsültasyon Hizmetleri oluturmutur.<br />
Günlük ortalama poliklinik saysnn<br />
asistan hekimlerin %38’i için 31-55<br />
hasta, %19’u için 56-70 hasta arasnda<br />
olduu deerlendirilmitir.<br />
“Çaltnz kurumda/birimde hekim<br />
d personel (hemire, sekreter,<br />
hasta bakc, vs) eksiklii var m?”<br />
sorusuna asistan hekimlerin %96’s<br />
“evet” cevabn vermitir.<br />
Asistan hekimlerin %41’ i çaltklar<br />
kurumda göüs hastalklar uzman<br />
saysn çok yetersiz, %27’si ise yetersiz<br />
olarak deerlendirmilerdir.<br />
“Yeterliye yakndr” cevab veren<br />
asistan hekim oran %18 olup, “yeterlidir”<br />
cevab veren oran %14’de<br />
kalmtr.<br />
“Çaltnz hastaneye bir ya da<br />
birkaç tane daha göüs hastalklar<br />
uzmannn gelmesini ister misiniz?”<br />
sorusuna asistan hekimlerin<br />
%87.4’ü “evet” cevabn vermitir.<br />
Asistan hekimlerin %83’ü TTD’nin<br />
uzman ve asistan dalm konusundaki<br />
çalmalarn “yetersiz” olarak<br />
deerlendirmektedir. Yine asistan<br />
hekimlerin %67’si TTD’nin genel<br />
olarak salk politikalar konusundaki<br />
çalmalarn yetersiz bulmaktadr.<br />
Söz konusu bu anketin sorularna<br />
asistan hekimlerin verdii cevaplar<br />
tek tek irdelemeye gerek olmad<br />
açktr. Bir bütün halinde sonuçlar<br />
“asistan hekimlerin asla insani ve<br />
bilimsel bir ortamda eitim ve mesleki<br />
çalma yapamadklarn” göstermekte,<br />
ilgili birimlerin asistan<br />
hekim say yetersizlii tespiti ile bulgular<br />
örtümektedir.<br />
Asistan hekim eksikliinin uzman<br />
hekimlerce giderilmesi gerektii<br />
sav ksmen hakl bir yan tasa da,<br />
mevcut durumdaki büyük skntya<br />
pratik cevap oluturamamaktadr.<br />
Üstelik bir baka sorun da asistan<br />
hekimlerin dernek çalmalarna<br />
gösterdikleri deerlendirmedir.<br />
Asistan hekimler arasnda, mutlaka<br />
üzerinde ciddi tartlmas gerekecek<br />
düzeyde yüksek bir orann<br />
“TTD’nin uzman ve asistan dalm<br />
konusundaki çalmalarn” ve<br />
“TTD’nin genel olarak salk politikalar<br />
konusundaki çalmalarn”<br />
yetersiz bulduu gözlenmektedir.<br />
Bu oran bile kendi bana, sorunun<br />
teorik tartmalar ve bir takm genel<br />
ideolojik yaklamlardan ayr tutulmas<br />
gerektiini ve zaman kaybetmeden,<br />
ksa vadede soruna “pratik<br />
çözümler” gelitirilmesini gerektiini<br />
açkça göstermektedir.<br />
Uzman hekimlerin anket cevap<br />
dalm:<br />
Uzman hekimlerin %15’i i yükü fazlal<br />
nedeniyle kendilerini “tükenmi”<br />
halde hissetmekte, %54’ü ise i<br />
yükünün i kapasitelerine göre yüksek<br />
olduunu belirtmektedirler.<br />
Uzman hekimlerin i yükündeki<br />
en youn alan %70 ile poliklinik<br />
hizmetleri, %15 ile Acil ve Konsültasyon<br />
Hizmetleri, %12 ile servis<br />
hasta hizmeti oluturmaktadr. Bu<br />
durum asistan hekimlere göre olukça<br />
farkldr.<br />
Uzman hekimlerin %9’u günlük<br />
ortalama poliklinik saysn 71-90<br />
hasta arasnda, %32’si 56-70, %34’ü<br />
31-55 hasta arasnda vermitir. Bir<br />
uzman hekimin poliklinikte günlük<br />
30 üstü hasta bakmas, esasnda<br />
salk hizmetleri için tam anlamyla<br />
bir skandaldr ki, uzman hekimlerimizin<br />
%41’ i günde 56 hastadan fazla<br />
hasta baktklarn beyan etmitir.<br />
“Çaltnz kurumda/birimde hekim<br />
d personel (hemire, sekreter,<br />
hasta bakc, vs) eksiklii var m?”<br />
sorusuna uzman hekimlerin %75’i<br />
“evet” cevabn vermitir.<br />
Uzman hekimlerin %3’ü çaltklar<br />
kurumda göüs hastalklar uzman<br />
saysn “çok yetersiz”, %20’si<br />
“yetersiz” olarak deerlendirirmi,<br />
8 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
TTD Gücü Anketi Sonuçlar<br />
%19’u bu soruya “yeterliye yakn”,<br />
%57’si ise “yeterlidir” cevabn vermitir.<br />
“Çaltnz hastaneye bir ya da<br />
birkaç tane daha göüs hastalklar<br />
uzmannn gelmesini ister misiniz?”<br />
sorusuna uzman hekimlerin %40’<br />
“evet” cevabn vermitir.<br />
TTD’ nin uzman hekim ve uzman<br />
hekim dalm konusundaki çalmalarn<br />
“yeterli” olarak deerlendirirken,<br />
yine uzman hekimlerin<br />
%58’i TTD’nin genel olarak<br />
salk politikalar konusundaki<br />
çalmalarn “yeterli” bulmaktadr.<br />
Anket sonucunda anlalmaktadr<br />
ki, uzman hekimlerin<br />
%69’u i yüklerinin fazla olduunu<br />
belirtmektedirler. Bu<br />
artm i yükündeki en önemli<br />
sorumluk ise “poliklinik hasta<br />
bakm ileri” ne aittir. Uzman<br />
hekimlerimizin %41’i poliklinikte<br />
günde 56’dan fazla hasta<br />
baktklarn belirtmektedirler.<br />
Bu say salkl hasta bakm<br />
için oldukça yüksek bir rakama<br />
kar gelmektedir. Öte yandan,<br />
artm poliklinik i yükü ayn zamanda<br />
“artm poliklinik talebine”<br />
de iaret etmektedir. Artm poliklinik<br />
talebi için orta veya uzun vadede<br />
çeitli spekülasyonlar yaplabilir,<br />
ama bunlarn hiç birinin mevcut sorunu<br />
çözmeyecei ve yakn gelecekte<br />
de bu soruna çözüm olamayaca<br />
açktr. Sorun vardr; ciddidir, üyelerimiz<br />
çok rahatszdr.<br />
Uzman hekimlerimizin %23’ü çaltklar<br />
kurumda uzman hekim saysn<br />
yetersiz görmekte, %40’ ise<br />
çaltklar kuruma bir veya daha<br />
fazla uzman hekim gelmesi gerekti-<br />
ini belirtmektedirler. Bu rakamlar<br />
çok önemlidir, objektif bir bakla<br />
iyi okunmaldr. Söz konusu sorulara<br />
verilen cevaplardaki oranlar<br />
“çounluk” kstas olarak deerlendirilmemelidir.<br />
Bu rakamlar hizmet<br />
için “niceliksel ihtiyaç rakamlar”<br />
olarak deerlendirilirse gerçek<br />
daha iyi ortaya serilebilir; “uzman<br />
arkadalarmn %23’ü kurumlarnda<br />
uzman eksiklii görmekte, %40’<br />
yükü anketi, internet ortamnda tüm<br />
asistan ve uzmanlara gönderilerek,<br />
yine ayn ortamda cevaplandrmalar<br />
istenerek gerçekletirilmitir. Anket<br />
gönderildii srada ülkemizde mevcut<br />
göüs hastalklar asistan says 450<br />
civarnda, uzman hekim says ise<br />
yaklak 1700 civarnda idi. Uzman<br />
hekim saysna öretim üyesi, özel ve<br />
salk bakanl hastanelerinde çalan<br />
hekimler dahildir.<br />
ise eksiklik olsun olmasn daha iyi<br />
hizmet ve daha uygun çalma ortam<br />
için yanlarna uzman hekim<br />
beklemektedirler.” Bu cevap, ayn<br />
zamanda uzman arkadalarmza<br />
tam bir hakszlk olarak yaktrlan<br />
“performans dümesin diye kimse<br />
yanna arkada istemez” çirkin<br />
savn da ortadan kaldrmaktadr.<br />
Göüs hastalklar alannda bu denli<br />
bireyselliin olmadn aslnda hepimiz<br />
biliyorduk ama zaman zaman<br />
kiiler kendi savlarn hakl göstermek<br />
için böyle yaktrmalar yoluna<br />
gidebiliyordu. Bu çirkin yaktrmann<br />
ortadan kalkm olmasndan<br />
mutluyum.<br />
Uzman hekim üyelerimizin TTD salk<br />
politikalar konusundaki deerlendirmelerini,<br />
olabildiince taraf<br />
tutmadan irdelemeye çalrsak, bu<br />
cevap dalmnn “TTD’nin salk politikalar<br />
konusundaki çalmalarnn<br />
önemli bir ihtiyaca yönelik olduunu<br />
ve bu çalmalardan olumlu beklentiler<br />
olduunu” söylemek mümkündür.<br />
Sonuç olarak, kanaatime göre asistan<br />
ve uzman hekim üyelerimiz<br />
meslek alanlarnda ciddi<br />
eksiklik olduuna iaret<br />
etmektedirler. O nedenle,<br />
anabilim dallar ve eitim<br />
hastanesi eiklerinin görüleri<br />
de detayl bir ekilde<br />
analiz edilerek, uzman<br />
hekim say ve dalmna<br />
yönelik detayl bir “ihtiyaç<br />
analizi - i gücü analizi”<br />
hzla yaplmal, sonuçlaryla<br />
ilgili siyasi otorite gereince<br />
yönlendirilmelidir.<br />
Bu süreçte yakn, orta ve<br />
uzun vade dönemleri halinde<br />
çallmal, çalanlar<br />
bütün yönleriyle ideolojik<br />
ve politik bak açlarndan<br />
arnlmal, sadece Türkiye akcier<br />
sal hizmet beklentisi ve bu<br />
beklentinin olas gelimeleri esas<br />
alnmaldr. Unutulmamaldr ki<br />
özellikle asistan üyeler ve onlarn i<br />
alanlarnda çok büyük ve acil çözüm<br />
bekleyen sorunlar vardr.<br />
TTD Salk Politikalar Çalma Grubu<br />
içinde, daha önceki çalmalar<br />
da kapsayan geni bir çalma ortamnn<br />
oluturulmutur. Bu ortam,<br />
umut ediyorum ki söz konusu sorunlarn<br />
çözümü için önemli katklar<br />
yapacak çalmalara imkan salayacaktr.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
9
Geniletilmi Yönetim Kurulu Toplants<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Gaye Ulubay<br />
TTD Genel Sekreteri<br />
gayeulubay@yaho.com<br />
Geniletilmi<br />
Yönetim Kurulu Toplants<br />
Sevgili Üyelerimiz,<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei’nin <strong>2011</strong> dönemi<br />
kinci Geniletilmi Yönetim Kurulu<br />
Toplants 12.04.<strong>2011</strong> tarihinde<br />
Antalya Side Starlight Otel’inde yapld.<br />
Saat 10:00-16:00 arasnda gerçekletirilen<br />
toplantya 41 GYK Üyemiz<br />
katld. Toplantda önce Dernek<br />
Bakanmz Dr. Feyza Erkan açl<br />
konumasn yapt. Daha sonra TTD<br />
Stratejik Plan’nda alnan yol, güncellenen<br />
hedeer konusunda bilgi verdi.<br />
Toplantda 14. Yllk Kongre Bakan<br />
Dr. Oya til 14. Yllk Kongre’de son<br />
durum, gelen bildiri, katlmc-kayt<br />
saylar, planlanan bilimsel ve sosyal<br />
program ile tahmini kazanc GYK<br />
Üyeleri’ne aktard.<br />
D likiler Sorumlusu Dr. Abdullah<br />
Sayner D likiler ATS, ERS ile ortak<br />
projeler ve çalmalar konusunda<br />
bilgi verdi.<br />
Genel Sekreter Dr. Gaye Ulubay, genel<br />
merkez çalmalar, özlük haklarna<br />
yönelik SB, SGK, TBMM ile<br />
yürütülen çalmalar, kazanmlar<br />
ve beklenenler, TTB ile ilikiler ko-<br />
10 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Geniletilmi Yönetim Kurulu Toplants<br />
nusunda bilgi verdi. Üyelerimizden<br />
çeitli hizmet ödülleri alan meslektalarmz<br />
GYK Üyeleri ile paylat.<br />
Mali sekreter Dr. Osman Örsel derneimizin<br />
mali durumu, kazançlar<br />
ve masraar hakknda bilgi verdi.<br />
Bilimsel Komite Bakan Dr. Bilun<br />
Gemiciolu, TTD danmanl, projeler<br />
konusunda verilen kararlar ve<br />
son durum, kongre açl srasnda<br />
verilecek ödüller ve Youn Bakm ve<br />
Mekanik Ventilasyon ÇG tarafndan<br />
düzenlenecek sempozyum tarihi konusunda<br />
bilgi verdi.<br />
Bülten ve nternet Sorumlusu Dr.<br />
Osman Elbek web, TTD iletiim<br />
çalmalar konusunda bilgi verdi.<br />
kinci Bakan Yardmcs Dr. Sedat<br />
Altn STE etkinlikleri, ube ve çalma<br />
gruplarnn yapt etkinliklerin<br />
says ve katlmc yüzdelerini aktard.<br />
TTD Okul Bakan Dr. Erdoan<br />
Çetinkaya okul etkinliklerini son üç<br />
ylda etkinlik ve katlmc saysnda<br />
artan bir katlmla ve etkinlik says<br />
ile yaptklarn aktard.<br />
Daha sonra Dernek Bakanmz Dr.<br />
Feyza Erkan, TTD-TÜSAD ortak çalmalar<br />
konusunda GYK Üyelerine<br />
bilgi verdi.<br />
Birinci Bakan Yardmcs Dr. Muzaffer<br />
Metinta genel merkez binas<br />
konusunda yaplan çalmalar ve<br />
Dou Karadeniz toplants hakknda<br />
bilgi verdi.<br />
Toplant srasnda çok sayda De-<br />
erli GYK üyesi söz alarak üzerinde<br />
çallan konularda görülerini, tecrübelerini<br />
ve önerilerini paylat.<br />
Ardndan 16. Yllk Kongre Bakan<br />
seçimlerine geçilerek Dr. Metin Görgüner<br />
çounluk oyla seçildi.<br />
Uzman Temsilcisi Dr. pek Cokunol<br />
bugüne kadar uzmanlar olarak neler<br />
yaptk konulu sunumunu yapt.<br />
Ardndan görü ve dilekler alnarak<br />
toplant kapatld.<br />
Çoklu katlm-çoklu tartmalar ile<br />
geni vizyon ve büyük hedeere<br />
ulamay ilke edinen TTD, 13 Nisan<br />
<strong>2011</strong> tarihli Geniletilmi Yönetim<br />
Kurulu toplantsnda da bu misyonunu<br />
gerçekletirdi. Gelecek GYK<br />
Toplantsnda yine birlikte olmak,<br />
birlikte düünüp, tartmak ve üretmek<br />
üzere.<br />
Sevgi ve sayglarmla.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
11
“kim gölgesinden kaçabilir ki?”*<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Fotoraf: Dr. Orhan Arseven<br />
12 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
*Murathan Mungan
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
ubelerimiz<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Ankara Şubesi<br />
Gerçekletirilen Etkinlikler;<br />
• Ocak ay toplantmzda Türkiye’de bir ilki gerçekletirerek<br />
evde salk hizmeti sunan Atatürk Göüs<br />
Hastalklar ve Göüs Cerrahisi Eitim Aratrma<br />
Hastanesi’nin konuyla ilgili deneyimlerini paylatk.<br />
• ubat aynda ise gündemimizde plevral effüzyon,<br />
broniolitler ve sarkoidoz vard.<br />
• 13 Mart’ta ülkenin çeitli illerinden gelen hekim ve<br />
salk çalanlarna ev sahiplii yaptk. Çok sesli müzik<br />
gibiydi sesimiz, tek yürekti onbinlerce salk çalan.<br />
Üniversitesi Psikiyatri AD. Öretim üyesi Doç. Dr.<br />
Nurper Erberk Özen’den “Hekimlerde Tükenmilik<br />
Sendromu”nu dinlemi olacaz.<br />
• Özetle tüm bu etkinlikler, ube yönetim kurulu olarak<br />
aldmz kararlar dorultusunda, aylk toplantlarmzn<br />
youn bilimsel programnn yan sra, üyelerimize<br />
salk gündemi, özlük haklar ya da paramedikal<br />
çeitli alanlarda bilgilendirme, dinlendirme ve hatta<br />
elendirebilme konusunda atlan admlar çerçevesinde<br />
gerçekletirilmitir.<br />
• 31 Mart’ta bilimsel toplantmza Ankara Tabip Odas<br />
Yönetim Kurulu üyelerinden Doç. Dr. Selçuk<br />
Dadelen’i konuk ettik. Salkta Dönüüm ad verilen<br />
programn adm adm geçmiini, bugününü ve gelece-<br />
ini dinledik ve bilgilendik.<br />
• “Dünya Astm Günü” çerçevesinde ise Alerji ve mmünoloji<br />
Dernei ile birlikte 3 Mays <strong>2011</strong>’de sabah<br />
Atatürk Göüs Hastalklar ve Göüs Cerrahisi Eitim<br />
Aratrma Hastanesi’nde hasta eitim toplants yaptk,<br />
akam ise meslektalarmzla birlikte astmla ilgili<br />
farkl konular tarttk.<br />
• Siz bu satrlar okurken büyük olaslkla 26 Mays’ta<br />
planladmz toplantmzda bizler bu kez de Ufuk<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
13
ubelerimiz<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği İç Anadolu Şubesi<br />
Gerçekletirilen Etkinlikler;<br />
• 8 Ekim 2010 tarihinde tüm gün süren ve Türk <strong>Toraks</strong><br />
Dernei ç Anadolu ubesi, Türk <strong>Toraks</strong> Radyolojisi<br />
Dernei ve Selçuk Üniversitesi Meram Tp Fakültesi<br />
Radyoloji Anabilim Dal tarafndan ortaklaa düzenlenen<br />
“<strong>Toraks</strong> Radyolojisi Konya Toplants” gerçekletirildi.<br />
Göüs Hastalklar, Çocuk Hastalklar,<br />
ç Hastalklar, Kalp-Damar Cerrahisi ve Radyoloji<br />
Anabilim Dallarndan 100’den fazla öretim üyesi,<br />
uzman doktor, aratrma görevlisi doktorun katld<br />
toplantda, <strong>Toraks</strong> radyolojisinde uygulanan yöntemler<br />
ve bu alanda ülkemizdeki son gelimeler hakknda<br />
katlmclara bilgi verildi. Toplant, Türkiye’nin çeitli<br />
üniversitelerinden gelen yedi akademisyen tarafndan<br />
dört oturumda gerçekletirildi. Toplant konusu<br />
ve verilen demeçlerle ilgili haberler çok sayda yerel<br />
medyada geni yer buldu.<br />
• 26 Kasm 2010 tarihinde dar bir zamanda davet etmemize<br />
ramen davetimizi hiç tereddüt etmeden kabul<br />
eden Prof. Dr. Mehmet Ünlü (Afyon Kocatepe Üniversitesi<br />
Tp Fakültesi) hocamz tarafndan “KOAH ve<br />
Tedavisinde Yeni Yaklamlar” konusu anlatlmtr.<br />
Aile hekimi meslektalarmzn da ilgisiyle toplantya<br />
beklenenin oldukça üstünde katlm salanm ve katlmclarn<br />
bir ksm konuyu ayakta dinlemek zorunda<br />
kalmtr.<br />
14 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
ubelerimiz<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği İç Anadolu Şubesi (devamı)<br />
Gerçekletirilen Etkinlikler;<br />
ve ç Anadolu ubesi tarafndan düzelenen<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei’nin Merkezi<br />
Kurslarndan olan “Noninvaziv Mekanik<br />
Ventilasyon ve Weaning Kursu” düzenlendi.<br />
Kursa, Türkiye’nin çeitli illerinden<br />
40 uzman katld. Toplantnn ilk günü<br />
Noninvaziv mekanik ventilasyon hakknda<br />
teorik bilgi sonras Meram Tp Fakültesi<br />
Göüs Hastalklar AD Youn Bakm<br />
ünitesinde noninvaziv mekanik ventilasyon<br />
uygulamalar hakknda pratik bilgiler<br />
verildi. Kursun ikinci günü ise weaning<br />
hakknda teorik bilgilerin yer ald program<br />
gerçekletirildi.<br />
• 18 Mart <strong>2011</strong> tarihinde deerli hocamz<br />
Prof. Dr. Turhan Ece’nin (stanbul<br />
Üniversitesi stanbul Tp Fakültesi) katlmyla<br />
“Akcier Kanserinde Yenilikler”<br />
isimli toplant planlanm olup toplant<br />
davetiyeleri üyelerimize ve konuyla ilgili<br />
meslektalarmza ulatrlmtr.<br />
• Yine 16 Aralk 2010 tarihinde<br />
ehirlerarasndaki mesafeyi<br />
sorun etmeden davetimizi hiç<br />
ikiletmeden kabul eden Prof.<br />
Dr. Levent Kart (Bezmialem<br />
Üniversitesi Vakf Gureba Tp<br />
Fakültesi) ve Prof. Dr. Erhan<br />
Tabakolu Üniversitesi Tp<br />
Fakültesi) hocalarmz tarafndan<br />
“Alt Solunum Yolu Enfeksiyonlarnda”<br />
konusunda<br />
bilimsel manada doyurucu ve<br />
tatmin edici bir bilgi aktarm<br />
olmu, bu toplant da özellikle<br />
aile hekimi meslektalarmzdan<br />
büyük ilgi görmütür. Sunumlar<br />
sonundaki soru-cevap<br />
ve tartma bölümü oldukça<br />
aydnlatc olmutur.<br />
• 19-20 ubat <strong>2011</strong> tarihlerinde<br />
Youn Bakm Çalma Grubu<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
15
ubelerimiz<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği İstanbul Şubesi<br />
Gerçekletirilen Etkinlikler;<br />
Deerli TTD üyeleri<br />
• Kasm 2010’dan beri yedi adet ube aylk bilimsel<br />
toplants yaplm, 03 Mays <strong>2011</strong>’de stanbul Üniversitesi<br />
Cerrahpaa Tp Fakültesi Göüs Hastalklar<br />
Anabilim Dal Konferans Salonu’nda Prof. Dr.<br />
Bilun Gemiciolu’nun katklaryla dünya astm günü<br />
etkinlii ve bir asistan hekimimizin urad saldry<br />
knamak amacyla da 28 Nisan <strong>2011</strong>’de, Türk Tabipleri<br />
Birlii ve Salk ve Sosyal Hizmet Emekçileri<br />
Sendikas ile ortak bir basn toplants ve Dünya<br />
KOAH Günü etkinliklikleri dahilinde 11 Aralk 2010<br />
günü Pendik Neomarin Alveri Merkezi’nde halkmza<br />
solunum fonksiyon testi taramas gerçekletirilmitir.<br />
• Dünya KOAH Günü etkinliklikleri dahilinde 11 Aralk<br />
2010 günü Pendik Neomarin Alveri Merkezi’nde<br />
gerçekletirdiimiz taramada 127 kiiye solunum<br />
fonksiyon testi uyguland. Testleri uygulayan Salk<br />
Bakanl Süreyyapaa Göüs Hastalklar ve Cerrahisi<br />
EAH’den brahim Yeilaaç ve deerlediren Sultanbeyli<br />
Devlet Hastanesi’nden Dr. smail Aksöz’e<br />
katklarndan dolay teekkür ederiz.<br />
ubemizin Aylk Tevk Salam Toplantlar<br />
• 03 Kasm 2010 tarihinde 110 üyemizin katlm ile<br />
gerçekletirdiimiz toplantmza, aramza Pamukkale<br />
Üniversitesi’nden katlan Doç. Dr. Göksel Kter’in<br />
mükemmel “Etkin Sunum Teknikleri” konumas<br />
ile baladk. Arkasndan Prof. Dr. Turgay Çelikel’in<br />
moderatörlüünde ve mükemmel seçilmi bir olgu<br />
eliinde hastane ve youn bakm enfeksiyonlar<br />
ve aklc antibiyotik kullanmn tarttk. Bu tartma<br />
srasnda bizleri konunun her alannda bilgilendiren<br />
Turgay hocamza ve sayn Doç. Dr. Zekaver<br />
Odaba’na sonsuz teekkürler.<br />
16 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
ubelerimiz<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği İstanbul Şubesi (devamı)<br />
• 2010 ylnn son Tevk Salam toplantmz da<br />
01.12.2010’da Armada Otel’de yapld. 150 hekimimiz<br />
katld toplantmz Cerrahpaa Tp Fakültesi’nden<br />
Dr. ermin Börekçi’nin sunduu hipereozinolik<br />
sendromlu bir olgu ile balad. Ardndan, 2009’da<br />
tanmlanan yeni Küçük Hücreli D Akcier Kanseri<br />
Evreleme Sistemi, Ege Üniversitesi’nden Prof.<br />
Dr. Tuncay Göksel ve Yedikule Göüs Hastalklar ve<br />
Göüs Cerrahisi Eitim ve Aratrma Hastanesi’nden<br />
Doç. Dr. Pnar Yldz tarafndan irdelendi.<br />
• TTD stanbul ubesinin bu seneki ilk Tevk Salam<br />
toplants 05.01.<strong>2011</strong>’de The Marmara Otel’de<br />
130 hekimimizin katlmyla birlikte gerçekletirildi.<br />
Toplantmz Gazi Üniversitesi Tp Fakültesi’nden<br />
misarimiz olarak gelen Doç. Dr. Burhanettin<br />
Kaya’nn iletiim becerileri konusundaki sunumu ile<br />
balad. Ardndan Zeki Klçaslan ve Haluk Çalr<br />
hocalarmzn yönetiminde panele geçildi ve dirençli<br />
tüberküloz konusu Dr. Kaya Köksalan ve Dr. Tülay<br />
Törün’ün sunumlar ile pekitirildi. Zeki hocamzn<br />
göçmenlerde tüberküloz konulu sunumu ile de sona<br />
erdi. Tüm konular konumaclarla katlmclar arasnda<br />
tartld. Hocalarmza teekkür ederiz.<br />
• ubat <strong>2011</strong> Tevk Salam toplantsn 02.02.<strong>2011</strong><br />
tarihinde Taksim Ceylan Intercontinental Otel’de<br />
düzenledik. Yaklak 120 hekimimizin katld toplantya<br />
Yedikule Göüs Hastalklar ve Cerrahisi<br />
EAH’den Doç. Dr. Veysel Ylmaz hocamzn sundu-<br />
u nadir görülen bir sarkomatöz karsinom olgusu<br />
ile baladk. Arkasndan Nurhayat Yldrm ve Asm<br />
Kutlu hocalarmzn moderatörlüünde amzem olgularn<br />
ve bu olgular için konvansiyonel medikal<br />
tedavinin yannda destekleyici cerrahi tedavinin ekilleri<br />
ve etkinliini tarttk. Sunumlar ile toplanty<br />
zenginletiren Prof. Dr. Turhan Ece, Dr. Volkan Baysungur<br />
ve Dr. Adnan Sayar’a da sonsuz teekkürler.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
17
ubelerimiz<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği İstanbul Şubesi (devamı)<br />
• Asistan hekimlerimizin eitim süreleri ile deiiklikten<br />
doan endieleri görülüp önceden belirlenmi<br />
programmzda deiiklik yaplp 2 Mart <strong>2011</strong>’de<br />
gerçekletirdiimiz Tevk Salam Toplantsna Bakanmz<br />
Sayn Feyza hocamzn da bakanlnda bu<br />
konuyla ilgili serbest kürsü ile baladk. 105 kiilik<br />
bir katlmn gerçekletii toplantya Dr. Abdullah<br />
Kansu (TTD stanbul ube Yön. Kurulu Asistan<br />
Temsilcisi), Dr. Özlem Ylmaz (TTD MYK Asistan<br />
Temsilcisi), Dr. Sinem Karaosman (TTD stanbul<br />
ubesi, stanbul Tp Fakültesi Asistan Temsilcisi)<br />
katld. Ardndan Doç. Dr. Benan Müsellim moderatörlüündeki<br />
panele geçildi ve stanbul Üniversitesi<br />
Cerrahpaa Tp Fakültesi Romatoloji BD.’dan Dr.<br />
Koray Taçlar “Kollajenozlarda Serolojik Testlerin<br />
Deerlendirilmesi”ni, Doç. Dr. Benan Müsellim de<br />
“Kollajenozlarda Akcier Tutulumu” konularnda<br />
bizleri aydnlatt.<br />
• Nisan ay Tevk Salam toplantmz 110 üyemizin<br />
katlm ile 06.04.<strong>2011</strong>’de Elite World Otel’de gerçekletirdik.<br />
Dr. Zuhal Karakurt ve Dr. Reka Ersu’nun<br />
14. Yllk Kongremiz hakkndaki detayl sunumlar ile<br />
kongreyi merakla beklemeye baladk. Ardndan panele<br />
geçildi ve Dr. Hatice Türker’in oturum bakanlnda<br />
Levent Tabak ve Büge Öz hocalarmzn deerli katklaryla<br />
üç olgu tartld. Üçü de çok öretici ve ilginç<br />
olan olgular sunan arkadalarmz ve katkda bulunan<br />
tüm meslektalarmza teekkürlerimizi sunarz.<br />
• Bu dönemin sonuncu Tevk Salam toplantsn da<br />
06.05.<strong>2011</strong> tarihinde The Marmara Otel’de 120 hekimimizin<br />
katlmyla gerçekletirdik. Bu toplantda<br />
önce Süreyyapaa Göüs Hastalklar EAH’den Dr.<br />
Ouz Akta’n ve Marmara Üniversitesi Tp Fakültesi<br />
Çocuk Alerji-mmunoloji Kliniinden Dr. Hasret<br />
Çaan’n ortak sunduu bir Kronik Granülomatöz<br />
Hastalk olgusu tartld. Ardndan Prof. Dr. Feyza<br />
Erkan ve Prof. Dr. Bilun Gemiciolu hocalarn bakanlnda<br />
Marmara Üniversitesi Göüs Hastalklar<br />
AD’den Prof. Dr. Berrin Ceyhan ve Prof. Dr. Sait Karakurt<br />
hocalarn ve Acbadem Hastanesi’nden Doç.<br />
Dr. Gülden Paaolu’nun sunumlar ile astm ata-<br />
nda ve allerji durumlarnda tan ve tedavi ve bu iki<br />
konuya youn bakm yaklam iredelendi ve dönemi<br />
dolu dolu bir toplantyla kapatm olduk.<br />
18 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
ubelerimiz<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği İstanbul Şubesi (devamı)<br />
Mart <strong>2011</strong>’de ube <strong>Bülteni</strong>mizi çkartp toplantlarmz<br />
üyelerimizle paylatk<br />
• Bülten içeriinden seçmeler:<br />
SB Süreyyapaa Göüs Hastallar ve Göüs<br />
Cerrahisi Eitim ve Aratrma Hastanesi<br />
fonksiyon testi ünitesi, iki adet genel poliklinik, Astm<br />
Poliklinii, Sigara Brakma Poliklinii ve Torasik<br />
Onkoloji Poliklinii ve Uyku Hastalklar Poliklinii<br />
bulunmaktadr.<br />
• mmünoloji ve Alerji Eitim Klinii poliklinik hizmeti<br />
yan sra ubat <strong>2011</strong>’de yatakl servisi ile de hizmet<br />
vermeye balamtr. Bronkoprovokasyon testi de yaplmaya<br />
balanan klinikte Klinik ef vekili Doç. Dr.<br />
Z. Ferhan Özeker, yan dal asistan Uzm. Dr. Fatma<br />
Merve Tepetam, Hemire Remziye Elkovan, Hemire<br />
Hilal Melikolu görev yapmaktadr.<br />
Yepyeni bir binaya kavumu olan Yedikule<br />
Göüs Hastalklar ve Göüs Cerrahisi Eitim<br />
Aratrma Hastanesi tantld.<br />
• <strong>2011</strong> ylnda faaliyete geçecek olan ve özel hastane<br />
konforunda ina edilen 200 yatakl yeni hastane<br />
binasnda hizmete girecek olan akcier transplantasyonu<br />
ve torasik onkoloji üniteleri ile geliimini<br />
sürdürmeye devam edecek olan Yedikule’mizin geçmiten<br />
bugünlere gelmesine katkda bulunan bütün<br />
hocalarna ve çalanlarna sizlerin aracl ile ükranlarmz<br />
sunarz.<br />
stanbul Üniversitesi stanbul Tp Fakültesi<br />
• Dr. Gülfer Okumu doçent, Dr. Gülseren Sacan uzman<br />
oldu. Kliniimize EBUS alnd.<br />
• Yeni açlm olan Bezmialem Vakf Üniversitesi Gö-<br />
üs Hastalklar ve Youn Bakm Klinii tantld.<br />
• Bölüm Bakan: Prof. Dr. Levent Kart. Klinik bünyesinde<br />
14 Youn Bakm yata 20 servis yata, Uyku<br />
Laboratuar Bronkoskopi-EBUS ünitesi, solunum<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
19
ubelerimiz<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Kuzeydoğu Anadolu Şubesi<br />
Gerçekletirilen Etkinlikler;<br />
• 24 Aralk 2010: Akut nhalasyon Hasar - Prof. Dr.<br />
Metin Görgüner<br />
• 26 Ocak <strong>2011</strong>: Akcier Kanseri Tedavisinde Yenilikler<br />
- Prof. Dr.Salim Baol Tekin<br />
• 18 ubat <strong>2011</strong>: Pulmoner Nodüllere Klinik ve Radyolojik<br />
Yaklam - Uzm. Dr. Leyla Karaca<br />
• 25 ubat <strong>2011</strong>: Sigara Brakma Müdahalesi Kursu –<br />
Tütün Kontrolü Çalma Grubu<br />
• 18 Mart <strong>2011</strong>: Pulmoner Emboli Tans, Radyolojisi,<br />
Medikal ve Cerrahi Tedavisi” - Yard. Doç. Dr. Elif Ylmazel<br />
Uçar, Doç. Dr. Fatih Alper, Doç. Dr. Bedrettin<br />
Yldzeli<br />
• 29 Nisan <strong>2011</strong>: Zor Astm - Uzm. Dr. Aye Baccolu<br />
Kavut<br />
• 3 Mays <strong>2011</strong>: Dünya Astm Günü Hasta Eitimi Toplantlar<br />
- Uzm. Dr. Onur Çelik, Uzm. Dr. Emrah Batmaz,<br />
Dr. Didem Pulur<br />
• 6 Mays <strong>2011</strong>: Tüberküloz Tan ve Tedavisi, Karlalan<br />
Sorunlar - Doç. Dr. Serir Aktou Özkan, Doç. Dr.<br />
eref Özkara<br />
20 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
ubelerimiz<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Kuzeydoğu Anadolu Şubesi (devamı)<br />
• 14 Mays <strong>2011</strong>: <strong>Toraks</strong> Dernei Hatra Orman Aaç<br />
Dikimi<br />
• Her bir bilimsel toplantda Yard. Doç. Dr. Hakk Uluta,<br />
Doç. Dr. Atila Türkylmaz, Uzm. Dr. Bayram Altunta,<br />
Uzm. Dr. Nusret Ylmaz, Dr. Didem Pulur ve<br />
Dr. Fikriye Acarbay tarafndan ilginç vaka sunumlar<br />
yaplmtr.<br />
• Ayrca Yard. Doç. Dr. Ömer Araz Atatürk Üniversitesi<br />
Tp Fakültesi Göüs Hastalklar Kliniinde, Yard.<br />
Doç. Dr. Yener Aydn da Atatürk Üniversitesi Tp<br />
Fakültesi Göüs Cerrahi Kliniinde göreve balamlardr.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
21
ubelerimiz<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Orta Karadeniz Şubesi<br />
Gerçekletirilen Etkinlikler;<br />
TTD Orta Karadeniz ubesinde Mart 2010 tarihinde yaplan<br />
seçimle yeni bir yönetim kurulu göreve balam ve<br />
bu tarihten itibaren hzl bir yaplanmayla çalmalarna<br />
balamtr. Ksa bir zaman dilimi içersinde gerek bölgesel<br />
gerek ulusal kurs ve toplantlar düzenleyerek 14-17 Nisan<br />
<strong>2011</strong> tarihinde düzenlenen TTD 14. Yllk Kongresinde “En<br />
yi ube” ödülüne layk görülmütür.<br />
ube Yönetim Kurulunda Bakan olarak Dr. Meftun Ünsal<br />
(Ondokuz Mays Üniversitesi Tp Fakültesi Göüs Hastalklar<br />
AD), sekreter olarak Dr. Burçin Çelik (Ondokuz<br />
Mays Üniversitesi Tp Fakültesi Göüs Cerrahisi AD) aktif<br />
olarak çalmaktadr.<br />
ube yönetiminizin 2010 dönemine ait gerçekletirdii<br />
etkinlikler:<br />
• Dünya Spirometri Günü (15.10.2010- Hasta Eitim<br />
Toplants)<br />
• Dünya Spirometri Günü (15.10.2010- Spirometri<br />
Ölçümü)<br />
• Aylk Bilimsel Toplant (22.10.2010- Akcier Kanserinde<br />
Yeni Evreleme Sistemi)<br />
• Aylk Bilimsel Toplant (26.11.2010- Karbonmonoksit<br />
Zehirlenmesi ve Akcier)<br />
• Kurs (17-18.12.2010- Temel ve leri Bronkoskopi Kursu)<br />
• Aylk Bilimsel Toplant (27.12.2010- Klavuzlarla Pnömoni<br />
Tedavisi)<br />
ube yönetiminizin <strong>2011</strong> dönemine ait gerçekletirdii<br />
etkinlikler:<br />
• Aylk Bilimsel Toplant (28.01.<strong>2011</strong>- Aspirin ntolerans<br />
ve Desensitizasyon)<br />
• Aylk Bilimsel Toplant (18.02.<strong>2011</strong>- Pulmoner Hipertansiyon)<br />
• Aylk Bilimsel Toplant (04.03.<strong>2011</strong>- Dirençli Tüberküloz<br />
Tan ve Tedavisi, Tüberkülozda Özel Durumlar)<br />
• Kurs (26.03.<strong>2011</strong>- Sigara Brakma Müdahalesi Kursu)<br />
• Aylk Bilimsel Toplant (06.05.<strong>2011</strong>- Olgularla Astm)<br />
17-18 Aralk 2010 tarihinde düzenlenen “Temel ve leri Bronkoskopi Kursu” teorik ve pratik ksmlarna katlm<br />
oldukça fazlayd ve kursiyerler kurs sonunda giriimsel ilemler hakknda pratiklerini gelitirme imkan buldular.<br />
22 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
ubelerimiz<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Orta Karadeniz Şubesi (devamı)<br />
Ocak aynda düzenlenen bilimsel toplantnn konusu “Aspirin ntolerans ve Desensitizasyon”<br />
ve davetli konumac Dr. Serhat Çelikel’di.<br />
TTD Sigara Brakma Müdahalesi Kursu teorik ve uygulamal olarak 26.03.<strong>2011</strong> tarihinde<br />
Samsun’da düzenlendi, bu kursa ilgi oldukça fazlayd.<br />
Dr. Onur Fevzi Erer ve Dr. eref Özkara’nn katlmyla düzenlenen “Dirençli Tüberküloz Tan ve Tedavisi ve<br />
Tüberkülozda Özel Durumlar” konulu toplant oldukça tartmal geçti.<br />
Dünya Astm Günü etkinlikleri çerçevesinde hastalara yönelik bilgilendirme toplants ve hekimlere yönelik<br />
Prof. Dr. Gülfem Çelik’in katld “Olgularla Astm” toplants düzenlendi.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
23
Çalma Gruplarmz<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu<br />
Bir Yln Hesab;<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong>’nin <strong>Haziran</strong> aynda yaynlanmasn<br />
frsat bilerek, faaliyet programmz çerçevesinde Tütün<br />
Kontrolü Çalma Grubu olarak bir yllk sürede<br />
yapabildiklerimizi effak ve hesap verilebilirlik adna<br />
TTD üyelerinin bilgisine sunmak istiyoruz.<br />
• Rol Model Olarak Hekimler:<br />
Hedef: Dernek üyelerinin sigara brakma tedavilerine<br />
yaklamlarn belirlemek, farkndalklarn artrmak<br />
Sonuç: Proje kapsamnda web anketi yapld, veriler<br />
analiz edildi ve Sigara ve Salk Ulusal Kongresi’nde<br />
dört çalma olarak poster haline getirildi ve tartmaya<br />
açld.<br />
• “Salk Çalanlar Sigaraya Hayr” Kampanyas:<br />
Hedef: Salk çalanlar arasnda sigara içme oranlarn<br />
azaltma ve tütün kontrolü konusunda aktif rol<br />
almalarn salama<br />
Sonuç: Proje kapsamnda düzenlenen kurslar aracl<br />
ile farkndalk saland. Önümüzdeki dönemde<br />
alan bazl çalmann yaplmas için Salk Bakanl<br />
ile temasa geçildi ve sürdürülecek çerçeve belirlendi.<br />
Salk Bakanlyla ilk toplant 9 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>’de yaplacak.<br />
• Mezuniyet Öncesi Tütün Eitimi Müfredat:<br />
Hedef: Mezuniyet öncesi tp eitiminde tütün kontrolü<br />
müfredatnn standardize edilmesi<br />
Sonuç: Dokuz Eylül Üniversitesi Tp Fakültesi Tp<br />
Eitimi Anabilim Dal ve Hacettepe Üniversitesi Tp<br />
Fakültesi Halk Sal Anabilim Dalndan Prof. Dr.<br />
Nazmi Bilir’in destei de alnarak uygulanabilir müfredat<br />
oluturuldu. Oluturulan müfredat Salk Bakanl,<br />
YÖK ve TTB’ye sunuldu.<br />
• Sigara Brakma Yardm Becerisi Kazandrma<br />
Hedef: Hekimlere sigara brakma yardm becerisi<br />
kazandrlmas<br />
Sonuç: ki ayakl yürüyen projenin bir ayanda yetikin<br />
eitimi ilkeleri uyarnca pek çok bölgesel kurs<br />
gerçekletirildi. Ayrca KETEM bünyesinde birinci<br />
basamakta çalan hekimler eitildi. Dier yandan<br />
çalma grubu tarafndan alt yaps oluturulan (Sigara<br />
brakmada Örenme Zemini) SÖZ projesi hayata<br />
geçirildi. Standart bir eitim modülü çerçevesinde<br />
sertiye eitici eitimleri yapld.<br />
• Açklyorum<br />
Hedef: Hekimlerin kiisel müdahaleleri ile tütün<br />
kontrolü konusunda aktif olmalarn motive etmek<br />
Sonuç: Proje sanal ortam temelli sürdürülüp tamamland.<br />
Proje kapsamnda Dr. Ali Nihat Annakkaya,<br />
Dr. Mehmet Kobaner ve Dr. clal Pekgüzelyiit yaptklar<br />
çalmalar nedeniyle ödüle layk görüldü. Ödül<br />
alan hekimlere 14. Yllk Kongre’de ödülleri takdim<br />
edildi.<br />
• Hemirelik Tütün Kontrolü<br />
Hedef: Hemirelik meslei mensuplarnn tütün<br />
kontrolü ve sigara brakma yardm konusunda yetkinlik<br />
kazanmas<br />
Sonuç: Hemire temelli eitim program oluturuldu.<br />
Öncelikli hedef grup olarak KETEM’lerde çalan<br />
hemirelere eitim verildi.<br />
• Di Hekimlerinde Tütün Kontrolü<br />
Hedef: Di hekimlerinin tütün kontrolü ve sigara brakma<br />
yardm konusunda yetkinlik kazanmas<br />
Sonuç: Türk Di Hekimleri Birlii ile temasa geçildi.<br />
Tütün kontrolü ve proje ile ilgili bir sunum 28 Mays<br />
<strong>2011</strong>’de Türk Di Hekimleri Birlii kongresinde yaplacak.<br />
• Dünya Günleri<br />
Hedef: Tütün salgn ve kontrolü konusunda toplumsal<br />
farkndal arttrmak ve davran deiiklii yaratmak<br />
Sonuç: Çalma grubu tarafndan oluturulan bilgi<br />
notlar ve basn metinleri medya ile paylald.<br />
24 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Çalma Gruplarmz<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği Tütün Kontrolü Çalışma Grubu (devamı)<br />
Özellikle bu konuda Sigara ve Salk Ulusal Komitesi<br />
(SSUK) ile birlikte hareket edildi. SSUK araclyla<br />
medya düzenli izlendi ve gerektiinde yaplan müdahaleler<br />
sayesinde topluma doru bilgi aktarld. 31<br />
Mays <strong>2011</strong>’e yönelik çalmalar ise sürmektedir.<br />
• Kongre Kurslar, K Okulu ve Mesleki Geliim<br />
Kursu<br />
Hedef: Uzmanlk örencileri ve göüs hastalklar uzmanlarnda<br />
tütün kontrolü konusunda bilgi, beceri,<br />
tutum deiiklii salamak<br />
Sonuç: Türk <strong>Toraks</strong> Dernei Okulu bünyesinde gerçekleen<br />
eitim etkinliklerinde tütün kontrolü ve sigara<br />
brakma konusu Tütün Kontrolü Çalma Grubu<br />
tarafndan aktarld.<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Derneği İnfeksiyon Çalışma Grubu<br />
Kasm 2010-Nisan <strong>2011</strong> aras yaplan faaliyetler;<br />
1. 18 Kasm 2010 Avrupa Antibiyotik Farkndalk Günü<br />
etkinlikleri çerçevesinde web sitesine bilgilendirici<br />
yaz yazld, Salk Bakanl ve SGK’nn toplantlarna<br />
birer temsilci ile katlnd.<br />
2. Ocak <strong>2011</strong> K Okulu ve Mesleki Geliim Kursunda<br />
pnömoni modülleri yapld.<br />
3. Avrupa ülkelerinde 2010-<strong>2011</strong> Mevsimsel inuenza<br />
salgnlar balangc ile ilgili ECDC’nin uyars nedeniyle<br />
bir metin hazrlanarak web sitesine konuldu.<br />
4. TTD 14. Yllk Kongresi’nde datm yaplmak üzere<br />
TTD Solunum Cihazlar Rehberi’nde “Hastane El<br />
Dezenfeksiyon Rehberi” hazrland.<br />
5. SGK laç-Eczaclk Daire Bakanl ile ASYE’de antibiyotik<br />
reçetelemede göüs hastalklar uzmanlarnn<br />
yaad sorunlarla ilgili çeitli toplantlar ve<br />
Ocak <strong>2011</strong>’de bir çaltay yapld. Bu çalmalar sonucunda<br />
1 Mart <strong>2011</strong> tarihli SUT ile SGK yeni düzenlemeler<br />
yapt.<br />
6. Salk Bakanl ile Birinci Basamak Hekimler için<br />
ASYE rehberleri ve web üzerinden uzaktan eitim modülü<br />
hazrland (Pediatri çalma grubu ile birlikte).<br />
7. ANKEM bünyesinde yaplan “nuenza Çaltay”na<br />
TTD’ni temsilen katlnd.<br />
8. Pnömoni Veri Taban ile ilgili çalmalar sürdürüldü.<br />
9. Geçtiimiz yla ait H1N1 olgularnn ülke çapnda<br />
toplanmas gerçekletirildi, yayna hazrlanyor.<br />
10. KOAH akut alevlenmede orokinolon kullanm ile<br />
ilgili bir rapor hazrland ve SGK laç Eczaclk Daire<br />
Bakanl’na sunuldu.<br />
11. <strong>Toraks</strong> 14. Kongrede Ulusal verilerle pnömoni, aklc<br />
antibiyotik kullanm ile ilgili paneller düzenlendi.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
25
Bat Karadeniz ubesi<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei Bat Karadeniz<br />
ubesi olarak 26 ubat <strong>2011</strong> tarihinde<br />
Düzce Akçakoca Belediyesi<br />
Konferans Salonunda “Göüs Hastalklarnda<br />
Sessiz Çounluk: Asistanlar,<br />
Hemireler, Tbbi Sekreterler,<br />
Yardmc Personeller Ve Teknik Personeller”<br />
bal altnda bir toplant<br />
gerçekletirdi. Ana hatlaryla; günlük<br />
tp eitimi ve salk hizmetlerimizi<br />
yürütürken birlikte çaltmz<br />
ekip üyelerimizin<br />
göüs hastalklar ile<br />
ilgili yaadklar<br />
her türlü olumlu<br />
ya da olumsuz<br />
düüncelerini<br />
paylaacaklar<br />
bir platform<br />
olmas amaçlanarak<br />
bu toplant<br />
düzenlendi. Toplant<br />
sonunda ilgili tüm ekip<br />
üyeleriyle bir araya gelinerek<br />
sorunlar, sorunlara çözüm önerileri<br />
ve temennilerin yer ald aadaki<br />
rapor düzenlenip genel merkezimize<br />
gönderilmesine karar verildi.<br />
ASSTAN GÖZÜYLE GÖÜS<br />
HASTALIKLARI<br />
1. Derneklerimiz (Türk <strong>Toraks</strong> Dernei<br />
ve Türkiye Solunum Aratrmalar<br />
Dernei) tarafndan Göüs<br />
Hastalklar Uzmanlk eitim müfredatn<br />
belirlemek, Türkiye’de<br />
göüs hastalklar uzmanlk eitimi<br />
veren kurumlar arasndaki<br />
eitim programlar farkllklarn<br />
gidermek ve ülkemizdeki uzmanlk<br />
eitiminin düzeyini uluslararas<br />
standartlara uygun hale getirmek<br />
amacyla 2000 ylnda Türk Gö-<br />
üs Hastalklar Yeterlik Kurulu<br />
(TGHYK) oluturulmutur. Eitimimizde<br />
bir standarttn olmas<br />
amacyla oluturulan bu kurul tartmasz<br />
çok yerinde bir giriimdir.<br />
2. TTD k okulu ve kongreleri asistan<br />
eitimimiz açsndan yeterli<br />
olup iyi organize edilmektedir.<br />
3. Amerika ve Avrupa ülkelerinde ki<br />
gibi Göüs Hastalklar Uzmanlk<br />
eitimininde temel iç hastalklar<br />
eitimi (3 yl) sonras olmas öngörülebilir.<br />
Ancak aralklarla deien<br />
uzmanlk tüzükleri, rotasyonlarn<br />
yeniden tanmlanmas ve sürelerde<br />
yaplan deiiklikler sonucu<br />
özellikle uzmanlk eitimi srasnda<br />
bu deiiklere göre maruz<br />
kalan asistanlarn kaotik durumu<br />
konunun scakl nedeniyle dile<br />
getirilen dier önemli balklardan<br />
biriydi.<br />
4. Uzmanlk Eitiminin Sorunlar<br />
a. Eitim Merkezinin ve Eiticilerin<br />
Yetersizlii: Yeni açlan her<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Göüs Hastalklar Uygulamalarndaki<br />
Sessiz Katlmclarn Bildirgesi<br />
üniversiteye alt yapsna ve ülke<br />
ihtiyaçlarna baklmakszn tpta<br />
uzmanlk örencisi kadrosu<br />
verilmektedir. Yetersiz alt yapya<br />
ve öretim üyesine sahip tp<br />
fakülteleri uzmanlk eitimini<br />
en fazla bozan kurumlar olmaktadr.<br />
Üniversite hastanelerinde<br />
asistan eitiminde bir<br />
alt yap standardnn bulunmamas<br />
önemli bir sorundur.<br />
Üniversite kurulur<br />
kurulmaz alnan<br />
kadrolar alelacele<br />
doldurulmakta,<br />
bazen<br />
öretim üyesi<br />
olmayan<br />
bölümler<br />
uzman yetitirebilmektedir.<br />
Yetersiz altyap<br />
(uygun olmayan ziki<br />
altyap, tbb cihaz eksiklii,<br />
youn bakm yata azl,<br />
ara youn bakm ünitelerinin<br />
olmamas vb.) asistanlk eitimimizi<br />
olumsuz yönde etkilemektedir.<br />
b. Eitime Ayrlan Sürenin Ksal-<br />
, Rutin Yüklerin Fazlal, Çalma<br />
Sürelerinin Uzunluu: Artan<br />
i yüküne bulunan çözümün<br />
çou zaman asistann daha çok<br />
çalmas eklinde olmaktadr.<br />
Öretim üyeleri tarafndan gereinden<br />
uzun ya da ksa günlük<br />
hasta vizitleri yaplabilmektedir.<br />
Youn hasta sirkülasyonun<br />
yol açt epikriz i yükü, yatak<br />
yokluunda yer arama için ko-<br />
uturma ve sekreterlik hizmetlerinin<br />
asistanlar araclyla<br />
26 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Bat Karadeniz ubesi<br />
giderilmeye çallmas eitimimizden<br />
çalnan zamanla olmaktadr.<br />
Çou kere hem asistan<br />
hem de öretim üyesi için uygun<br />
eitim olan zaman ölen aralar<br />
olmaktadr.<br />
c. Rotasyon yaptmz bölümlerde<br />
nöbet saysn ve i yükünü azaltan<br />
joker eleman olarak alglanmaktayz.<br />
d. lerin younluu nedeniyle mesai<br />
kavramnn hiç olmamas,<br />
nöbet tutma younluu sonuç<br />
olarak kaçnlmaz son tükenmilik<br />
sendromudur.<br />
e. Poliklinik eitiminde sorunlar:<br />
Kontrolsüz sayda hasta bakmak,<br />
bahekimlie gidecek ikayet saysn<br />
minimalize etmek, sevk<br />
sistemi olmad için üniversite<br />
hastanelerinde ÜSYE bakmak,<br />
her an graleri, hastay, hatta<br />
prosedürleri (rapor yazma, maluliyet<br />
vs.) danabildiimiz bir<br />
uzmann gözetiminde olabilsek.<br />
Çözüm Önerileri:<br />
• Asistann rutin yükleri azaltlmal,<br />
“ileri yaptrmak için deil,<br />
eitim için” asistan alnmaldr.<br />
• Büyük kliniklerin rutin ileri için<br />
pratisyen hekimleri çaltrmak<br />
düünülebilir.<br />
• Evrak doldurmak, radyolojiden<br />
lmleri almak gibi iler dier<br />
salk personeli ve sekreterler ile<br />
görülmelidir.<br />
• Sekreter ve hemire eksikliini<br />
asistanlar tamamlamamaldr.<br />
5. Çalma sürelerinin uzunluu: Bir<br />
asistan haftada 80-120 saat aras<br />
çalmaktadr.<br />
6. Nöbetlerin eitime katks olduu<br />
bir gerçektir. Ancak gün ar nöbet<br />
tutmaktan vazgeçilmesi gerekir.<br />
Baz uzmanlk dallarnda nöbetlerin<br />
bir ksm “icap nöbetine”<br />
dönütürülebilir. Fazla çalma<br />
saatleri uygun ekilde ücretlendirilmelidir.<br />
Ne kadar nöbet tutmak<br />
zorunda kalrsan kal, aldn ücret<br />
çok düük bir düzeyde kalmaktadr.<br />
En fazla 130 saat üzerinden<br />
ücretlendirilmektedir. Nöbet ertesi<br />
izin kullandrlmamaktadr<br />
7. Esas olan rutin ilerin yürütülmesidir.<br />
Rutin iler yaplrken asistan<br />
da iin içinde yetiir.” Anlay<br />
TAMAMEN yanltr. ESAS OLAN<br />
ASSTAN ETMDR.<br />
8. Asistan hekimler zaten yeterince<br />
ar olan hastane i yükü altnda<br />
ezilmekle kalmayp, bunun yannda<br />
kendisini gelitirmek ve eitimi<br />
için gerekli olan (ad aratrma<br />
görevlisi ama aratrma yapacak<br />
zaman olmayan daha dorusu bu<br />
zaman tannmayan) zaman bulamamaktadr.<br />
Bu zaman ancak<br />
hastanedeki salk hizmetlerinin<br />
sunumundan sonra bulabilmektedir.<br />
Bunun da ne kadar salkl olduu<br />
düündürücüdür.<br />
yi Bildiklerimiz:<br />
• Epikriz yazmak<br />
• BPAP, Oksijen konsantarötü,<br />
hasta alt bezi, mama, nebüz cihaz<br />
vb raporu yazmak<br />
• En ksa sürede, en çok sayda poliklinik<br />
hastas bakmak<br />
• En ksa sürede yer ve mekanik<br />
ventilatör ayarlamak<br />
• Uykusuz çalmak<br />
Bilmediklerimiz:<br />
• Bir sonraki ay kaç nöbet tutaca-<br />
mz?<br />
• Nerde çalacamz?<br />
• Ne öreneceimiz?<br />
• Kiminle çalacaz?<br />
• Asistanlmz ne zaman bitireceiz?<br />
HEMRE GÖZÜYLE GÖÜS<br />
HASTALIKLARI<br />
Neden Göüs Hastalklar?<br />
Türkiye’de ve hastanemizde bir hem-<br />
irenin herhangi bir klinie atanrken<br />
genellikle ald eitime ve isteine<br />
baklmakszn kliniin ihtiyacna yönelik<br />
olarak hemire atamalar yaplmaktadr.<br />
Hizmet Srasnda Karlat<br />
Eitime, Altyapya, Özlük<br />
Haklarna Bal Sorunlar:<br />
Göüs hastalklar kliniklerinde yatan<br />
hastalar bilindii gibi kronik hastal-<br />
olan, terminal dönemde olan, ksa<br />
ya da uzun süreli bakm gereksinimi<br />
olan hastalardr. Bu hastalara etkin<br />
ve yeterli bakm vermek yeterli olanaklarn<br />
ve eitimin salanmasyla<br />
mümkün olabilir. Hemirelerin bilgi<br />
gereksinimleri öyle sralayabiliriz.<br />
• MV ile hasta takibi,<br />
• Ölümcül, öfkeli, tedaviye uymayan<br />
ve ret eden hasta ile iletiim,<br />
• zolasyon teknikleri (hastay ve<br />
kendini koruyucu önlemler),<br />
• Nasl eitim verilir diye bir eitim,<br />
• CPR eitimi,<br />
• Hasta odalar tedaviyi yapamayacak<br />
kadar dar ve kalabalk,<br />
• Rol belirsizlikleri,<br />
• Eksik ve sürekli arza çkan malzemeler,<br />
• Hasta bakc personelinin olamamasndan<br />
dolay hemireye<br />
düen i yükünün artmas,<br />
• e yeni balayan hemirenin<br />
herhangi bir oryantasyon programna<br />
tabi tutulmamasndan<br />
dolay düen bakm kalitesi ve<br />
dengesiz i dalm,<br />
• Hemire bana düen hasta saysnn<br />
fazla olmas,<br />
• Hemire saysnn yetersizliinden<br />
kaynaklanan fazla ve sk<br />
mesailer,<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
27
Bat Karadeniz ubesi<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
• Fiziksel, duygusal ve ruhsal olarak<br />
ac çeken hasta ve aileleriyle<br />
çalmaktan kaynaklanan tükenmilik<br />
ve motivasyon eksiklii,<br />
• Dier kliniklerle kyaslandnda<br />
ar i yüküne ramen ayn<br />
ücrete tabi tutulma,<br />
• Gece çalan amir hemirenin,<br />
servis hemiresini motive etmek<br />
yerine gereksiz ve haksz eletirilerle<br />
demoralize etmesi.<br />
Hekim-Hemire likisi ve leti-<br />
imine Bal Sorunlar ve Çözüm<br />
Yollar<br />
• Hekim-hemire arasndaki ilikinin<br />
sadece sosyal boyutta<br />
olup, bilgi alveriinin yetersiz<br />
olmas,<br />
• Hemirelerin vizitlere dahil<br />
edilmemesinden dolay tedavide<br />
söz hakk olmamas,<br />
Çözüm Önerileri<br />
• Personel azl ve malzeme eksiklii<br />
giderilmeli, bakm ve<br />
onarm zamannda yaplarak<br />
hem hastalarn hem de hemirelerin<br />
madur olmamas salanmal,<br />
• Klinikte sürekli bir hasta bakc<br />
ve güvenlik bulundurmak,<br />
• Ücretleri iyiletirmek,<br />
• Rotasyon salanmal,<br />
• Oryantasyon program uygulanmal,<br />
• Hizmet içi eitim programlar<br />
düzenli olarak yaplmal,<br />
• Hemirelerin görev tanmlar<br />
yaplarak görevleri dndaki<br />
beklentiler engellenmeli,<br />
• Göüs servisi çalanlar için<br />
daha cazip hale getirilebilir (ücret<br />
fark, çalma saatleri ksaltlabilir,<br />
takdir edilme, alnan<br />
kararlara katlm vb.),<br />
• Göüs servisinde çalmaktan<br />
memnun olmayan hemirelerin<br />
yer deiiklii salanmal.<br />
TIBBI SEKRETER GÖZÜYLE<br />
GÖÜS HASTALIKLARI<br />
Neden Göüs Hastalklar?<br />
• Hastane yaplanmas içinde idari<br />
yönetim beni bu birimde görevlendirdi<br />
• Her birimde görevlendirilen tbbi<br />
sekreterler ileyii ve bölüme<br />
spesik uygulamalar süreç içinde<br />
örenmekte<br />
Çalma Ortam<br />
• zole bir alan olmamas<br />
• Danma masas ilevi görmesi<br />
• Telefon ve insan trai<br />
• Trak younluunun yol açt<br />
i bölünmeleri<br />
• Servislerde hasta telefonlarnn<br />
olmay.<br />
28 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Bat Karadeniz ubesi<br />
Taburculukta Aksamalar<br />
• Epikrizlerin elimize geç ulamas<br />
• Epikrizlerin eksik ulamas<br />
• BT, EKO raporlarnn bulunmamas<br />
• mza eksiklikleri<br />
• Çallmam tetkiklerin silinme<br />
ilemi<br />
• Medula özeti eksiklikleri<br />
• D laboratuar tahlillerinin gecikmeli<br />
çkmas<br />
• Medula sistemi yaval<br />
• Eletirme sorunlar<br />
• Kültür sonuçlarnn geç çkmasnn<br />
yol açt gecikmeler<br />
• Eksik hasta dosyalar<br />
• Gereinden fazla hasta alnd<br />
için ilemlerin hatal ve eksik yaplmas<br />
• Hemirelerin eksik yada fazla<br />
ilaç ve giri ilemleri<br />
• Uygun tanlarn eksik girilmesi<br />
Hekim-Hemire likisi ve letiimine<br />
Bal Sorunlar ve Öneriler<br />
• Hastane ileyiinde bizlerin de<br />
bu ekibin önemli bir üyesi oldu-<br />
umuz gerçei hatrlanmaldr.<br />
• Bizlerle iletiimde, her ne kadar<br />
kendi kliniimizde bu sorunu<br />
youn bir ekilde yaamasak da,<br />
etrafmzda çokça gördüümüz<br />
üzere i zaman hatrlanan ama<br />
bunun dnda unutulan çalanlar<br />
olmamalyz. Daha duyarl<br />
bir iletiim kurulmaldr.<br />
• Hizmet içi eitimlerde mutlaka<br />
bizleri de içine alan görev alanmzla<br />
ilgili eitimler verilmelidir.<br />
TEKNSYEN GÖZÜYLE GÖÜS<br />
HASTALIKLARI<br />
Günlük hastane pratiinde dier tüm<br />
servislerde olduu gibi teknisyenlik<br />
hizmeti gerektiren sorunlar göüs<br />
hastalklarnda da olmaktadr. Yaplan<br />
iler arasnda göüs hastalklar<br />
ile ilgili neler var gözden geçirilir. Sorunlar,<br />
servisle, cihazlarla ve poliklinikle<br />
ilgili olabilmektedir.<br />
Göüs Hastalklar le lgili<br />
Teknisyenlik Sorunlar<br />
• Mekanik ventilatör (MV) devre<br />
arzalar<br />
• MV jak uyumsuzluu<br />
• MV hortum kaçaklar<br />
• MV teknik arzalar<br />
• Nebülizatör arzalar<br />
• Solunum fonksiyon cihaz ile ilgili<br />
problemler<br />
• Solunum fonksiyon cihaz tüp<br />
deitirme ilemleri<br />
• Poliklinik klima arzalar<br />
• Kalorifer petek ve tesisatnda<br />
arzalar<br />
• Su tesisat arzalar<br />
• Yer döemelerinde olan bozulmalar<br />
tamiri<br />
• Klima sistemlerinde olan arzalar<br />
• Kap kilit sistemi arzalar<br />
• Muhtelif dier iler (boya, alç<br />
vs.)<br />
• WC ve pis su giderlerinin tkanmas<br />
• Baz tbbi cihaz veya aletlerin tamiri<br />
Göüs Hastalklar le lgili<br />
Teknisyenlik Sorunlarnn<br />
Çözümünde Karlalan Skntlar<br />
• Teknik yetersizlik<br />
• Tbbi cihazlar için uzmanlk gerektiren<br />
sorunlar<br />
• lgilenilen cihazn garanti kapsamnda<br />
olmas nedeniyle ilgili<br />
rmaya gönderilmesi gereklilii<br />
nedeniyle ara çözüm üretme sknts<br />
• Çözüm üretilmesi beklentisi<br />
Hekim-Hemire ve Teknisyen<br />
likisi ve letiimine Bal Sorunlar<br />
ve Öneriler<br />
• Doktor ve hemirelerden i yo-<br />
unluumuzu, iin önceliini ve<br />
aciliyetini gözeterek bize yardmc<br />
olmalarn istiyoruz<br />
• Bizden yardm istenildiinde iyi<br />
niyetle çözüm üretmek için orada<br />
olduumuz ama her sorunu<br />
çözemeyebileceimiz unutulmamaldr<br />
• Doktor ve hemire arkadalarmzn<br />
bizim de bu ekibin bir parças<br />
olduumuzu unutmamalar<br />
gerektii<br />
TEMZLK PERSONEL GÖZÜY-<br />
LE GÖÜS HASTALIKLARI<br />
Bizler çokça ortalkta görünen ama<br />
çounluklada fark edilmeyen çalanlarz.<br />
olduunda varlmz hatrlanan<br />
bunun dnda unutulan hatta<br />
çoumuzun isimleri dahi bilinmeyen<br />
bireyleriz. Elbette salk hizmeti arlkla<br />
hekim-hemire üzerinden yürümektedir<br />
ancak unutulmamaldr ki<br />
sizlere daha iyi bir ortamda çalma<br />
imkan sunmaya çalyoruz. Çalt-<br />
mz kliniklerde yukarda saydmz<br />
olumsuzluklar kendi kliniimizde<br />
youn ekilde yaamasak da genel<br />
olarak buna yakn sorunlar ortak sorunlarmz<br />
olmaktadr.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
29
Salk Hukuku Sempozyumu<br />
Dr. Öner Balbay<br />
TTD Bat Karadeniz ube Bakan<br />
oner.balbay@gmail.com<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Salk Hukuku Sempozyumu<br />
27 Kasm 2010 Cumartesi günü Bolu<br />
Da Koru Otelde gerçekletirdiimiz<br />
“Salk Hukuku Sempozyumu” bölgemizdeki<br />
göüs hastalklar uzmanlar<br />
ve asistanlarnn yan sra göüs<br />
cerrahisi, KBB ve pediatri uzmanlarnn<br />
yer ald 47 kiinin katlmyla<br />
gerçekletirildi. Önümüzdeki yllarda<br />
önemi giderek artacak olan ve sadece<br />
bizleri deil tüm disiplinleri ilgilendiren<br />
güncel bir konu olmas nedeniyle<br />
bölgemiz hekimlerinin dikkatini bu<br />
konuya çekmeye çaltk. Salk hukuku<br />
alannda uzman be hukuk fakültesi<br />
ve bir adli tp öretim üyesinin<br />
konumac olarak katld sempozyumda<br />
alt konu etraca tartld.<br />
Özellikle sabah ve akam sunumlarnn<br />
sonunda interaktif olarak katlmclarn<br />
soru-cevap eklindeki bölümü<br />
youn ilgi çekti. Günlük pratikte<br />
karlatklar sorunlar ilgili konumaclara<br />
sorularak cevaplar alnd.<br />
Bu bölümde oldukça youn soru ve<br />
30 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Salk Hukuku Sempozyumu<br />
bu sorulara aranan cevaplar dikkate<br />
alndnda meslektalarmzn hukuki<br />
açdan yaayabilecekleri olas sorunlar<br />
nedeniyle tedirgin olduunu ve<br />
buradan yola çkarak <strong>Toraks</strong> Dernei<br />
Yllk Kongresi’nde “Salk Hukuku”<br />
ile ilgili tercihen interaktif bir oturumun<br />
faydal olacan düünmekteyiz.<br />
Konunun önemi düünülürse<br />
sempozyumumuz srasnda mutlaka<br />
derneimiz yöneticilerinden birinin<br />
olmas arzumuzun program çakmalar<br />
nedeniyle gerçeklememesinin<br />
üzüntüsü ve eksikliini hissettik.<br />
Sempozyumda öne çkan balklar<br />
özetlemek gerekirse:<br />
Salk Hukuku neden gerekli:<br />
• Her 5 doktordan biri hizmetiyle<br />
ilgili olarak soruturma geçirmi.<br />
• Doktorlarn;<br />
o %67’si salk mevzuatn ya<br />
çok az, ya da hiç bilmiyor,<br />
o %52’si hekimlerin hastalarna<br />
kar davranlarn anlatan<br />
tbbi deontoloji tüzüünü<br />
okumam,<br />
o %59’u Hasta Haklar<br />
Yönetmelii’ni bilmiyor.<br />
o %48 hekim tedavi srasnda<br />
hastasndan yazl rza almyor.<br />
1) Aydnlatlm onam:<br />
Hastann tbbi müdahale öncesi<br />
aydnlatlmas ve rzasnn<br />
alnmas hukuki olarak<br />
hekimleri koruyan bir önlem<br />
olarak özellikle vurguland.<br />
Hastann aydnlatlmas,<br />
muayene edilmesi üzerine<br />
elde edilen bulgularn kendisine<br />
bildirilmesi, ona uygulanacak<br />
tedavinin ya da gerçekletirilecek<br />
müdahalenin<br />
amac, anlam, kapsam, çe-<br />
idi, neticeleri, ortaya çkabilecek<br />
tehlikeli sonuçlar ve müdahalede<br />
bulunulmad takdirde karla-<br />
abilecei riskler, zararl sonuçlar<br />
hakknda bilgilendirilmesi ve bu<br />
artlar deerlendirerek serbestçe<br />
karar vermesinin salanmas ve<br />
bunun formlar araclyla mutlaka<br />
kayt altna alnmasnn hukuki<br />
önemi vurguland.<br />
2) Kayt tutulmas<br />
a. Mutlaka hasta kaytlarnn düzgün<br />
tutulmas<br />
b. Her ayrntnn kaytlarda yer almas<br />
c. Zaman darl nedeniyle yazlmamasnn<br />
hukuki deeri yok<br />
d. Elektronik ortamdaki kaytlarn<br />
güvenlik açklar olsa bile hukuki<br />
deerinin olduu<br />
e. Bilgisayar çktlarnn imzalanmas<br />
hukuki anlamda yeterli<br />
olduu mutlaka el yazsyla yazlmas<br />
gerekliliin olmad belirtildi.<br />
3) Malpraktis<br />
a. Malpraktisten Kaynaklanan Ceza<br />
Hukuku Sorumluluu<br />
b. Malpraktisten Kaynaklanan Tazminat<br />
Sorumluluu<br />
4) Kötü Uygulamaya likin Zorunlu<br />
Mali Sorumluluk Sigortas<br />
a. Hastann, tbbi müdahalede bulunan<br />
hekimin hatal tbbi müdahalesi<br />
nedeniyle zarar görüp<br />
görmedii konusunda kimlerin<br />
bu zarar tespit edeceinin açk<br />
olmad konumada belirtildi.<br />
çinde doktor, hukukçu ve<br />
sigortadan oluan bir komisyonun<br />
uygun olaca önerisi dile<br />
getirildi.<br />
b. Zarar veya taleple balantl<br />
yarglama giderlerine kar belirlenen<br />
sigorta limitlerine kadar<br />
teminat verildii limiti aan<br />
durumlarda hastann limitin üstündeki<br />
miktar doktordan yasal<br />
olarak alma yolunun açk oldu-<br />
u özellikle belirtildi.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
31
Aratrma Destek Komitesi<br />
Dr. Bilun Gemiciolu<br />
TTD Bilimsel Komite Bakan<br />
bilung@gmail.com<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Aratrma Destek Komitesi ve<br />
Danmanlk Sistemi<br />
24 Ekim 2010 tarihinde Ankara’da<br />
düzenlenen Bilimsel Aratrmalar<br />
Çaltay’nn bir ürünü olarak, özellikle<br />
üyelerimizin ve çalma gruplarmzn<br />
aratrma ve projelerine destek<br />
vermek üzere ubat <strong>2011</strong>’de Aratrma<br />
Destek Komitesi (ADK) oluturulmutur.<br />
Komite’nin kuruunda inisiyatif<br />
alarak, en büyük destei Hacettepe<br />
Üniversitesi Tp Fakültesi’nden Prof.<br />
Dr. Ahmet Uur Demir salamtr.<br />
Onunla birlikte Komite’de hepsi birbirinden<br />
deerli, çok önemli bilim insanlar<br />
yer almay kabul etmilerdir.<br />
Osmangazi Üniversitesi’nden Prof. Dr.<br />
Selma Metinta, Ege Üniversitesi’nden<br />
Prof. Dr. Gül Ergör, Manisa Celal Bayar<br />
Üniversitesi’nden Prof. Dr. Gönül Dinç<br />
Horasan, Hacettepe Üniversitesi’nden<br />
Prof. Dr. Banu Çakr, Zonguldak Karaelmas<br />
Üniversitesi’nden Doç. Dr. Sibel<br />
Kran, TTD Deneysel Çalmalar Çalma<br />
Grubu Bakan Prof. Dr. Öner Dikensoy,<br />
MECOR Kursu üçüncü düzeyi<br />
baaryla tamamlam olan üyelerimiz,<br />
Dr. Atilla Uysal, Dr. Begüm Ergan Arsava<br />
Dr. Zuhal Karakurt, Dr. Hilal Altnöz<br />
ve MECOR birinci düzeyin cerrah<br />
temsilcisi Dr. Volkan Kara Komite’de<br />
yer aldlar.<br />
Halen çalmalarn yürüten ve MYK<br />
Bilimsel Komite Bakan, TTD Bakan,<br />
gelecek ve önceki Bakanlar, önceki<br />
32 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Bilimsel Komite Bakan, alt Çalma<br />
Grubu Bakan’ndan oluan Bilim Destek<br />
Komitesine yöntemler konusunda<br />
danmanlk yapmak ve çalma gruplaryla<br />
yerel projeler üretmek, ülke düzeyinde<br />
aratrmalarn yaplmas için<br />
motivasyon ve eitim çalmalar yapmak<br />
bu komitenin görev alandr.<br />
Aratrma Destek Komitesi görev alanna<br />
giren konularda hzla çalmaya<br />
balam ve bu çerçevede öncelikle bu<br />
yl gönderilen tüm projeleri deerlendirerek<br />
özellikle metotlarnn düzenlemesinde<br />
büyük katk salamtr. Ayrca<br />
Komite, 14. Yllk Kongrede ve 30<br />
Nisan <strong>2011</strong>’de yapt toplantda eylem<br />
plann hazrlamtr. Bu kapsamda<br />
Ekim <strong>2011</strong>’den itibaren ubelerde tüm<br />
üyelere yönelik yaplacak bir toplantnn<br />
aratrma konusuna ayrlarak, bu<br />
konuda farkndalk yaratlmas planlanmtr.<br />
Bu balamda ube toplantlarnda<br />
TTD aratrmalarna destek hedeeri<br />
ve plan anlatlarak motivasyon<br />
salayacak kurslar düzenlenecektir.<br />
Yine tüm ubelerde düzenlenecek kurslarda<br />
tez yürütücüleri ve tez planlayan<br />
hekimlere yönelik özlü bilgiler Komite<br />
üyelerince verilecektir. Ayrca ylda<br />
en az iki kez, dört günlük MECOR’a<br />
ksmen benzeyen kurslar düzenlenecektir.<br />
Çalma Gruplar Bakanlar ve<br />
Aratrma Destek Komitesi ibirliiyle<br />
düzenlenecek bu uygulamal kurslarda,<br />
ülkenin ihtiyaç duyduu proje konular<br />
önceden belirlenerek, aratrmaclarn<br />
bu örnek projelerin hazrlanmasnda<br />
ve yürütülmesinde eitilmesi kararlatrlmtr.<br />
Son olarak komite üyelerince düzenlenerek<br />
çeitli aratrma destei veren<br />
kurum, kurulu, sivil toplum örgütlerinin,<br />
aratrma projesi destek koullar<br />
ve burslar web’de yaynlanmaya balamtr.<br />
Tez yazlmasna destek olacak<br />
bilgilendirmeler de yine web sayfasnda<br />
verilmitir. Bu konudaki ksa<br />
ve açklayc metinlerle tantmn farkl<br />
kurumlardan da destek salamay göstererek<br />
üyelerimize yardmc olacana<br />
inanyoruz.<br />
Danmanlarmz<br />
Bavurularnz Bekliyor<br />
Bilimsel Aratrmalar Çaltay’nn hedeeri<br />
dorultusunda 14 Ocak <strong>2011</strong>’de<br />
yaplan Geniletilmi Yönetim Kurulu<br />
Toplants’nda ülkemizde bilim ve<br />
aratrmay gelitirmeye yönelik olarak<br />
ülke içinde spesik konularda, gönüllü<br />
danmanlk hizmeti verebilecek üye<br />
ve merkezlerin katksnn salanmasna<br />
karar verilmitir. Bu kapsamda<br />
tüm üyelerimiz, kendi bölüm ve kliniklerinde<br />
bulunmayan bir metodu<br />
örenmek, beceri kazanmak veya ilgili<br />
konuda aratrma yapmak üzere danmanlara<br />
bavurabilirler. TTD web<br />
sayfasnda danmanlk hizmeti verecek<br />
üyelerimiz, çaltklar yerler ve ilgi<br />
alanlar duyurulmutur (http://www.<br />
toraks.org.tr/page.aspx?menu=187).<br />
Danmandan eitim almaya istekli<br />
üye bavurusu bireysel olarak web’de<br />
bulunan formu doldurulmak suretiyle<br />
ilgili danman üye veya merkeze yaplmaldr.<br />
Bu kapsamda bize bavurarak,<br />
birikimlerini ülke çapnda üyelerimizle<br />
paylamaya hazr ve gönüllü olduklarn<br />
belirten danmanlarmza özverileri<br />
ve emekleri için MYK adna çok teekkür<br />
ediyoruz.
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Salk Politikalar Çalma Grubu<br />
Dr. ule Akçay<br />
TTD Salk Politikalar Çalma Grubu Bakan<br />
suleakcay68@yahoo.com<br />
Salk Politikalar Çalma<br />
Grubu Yeni Yürütme Kurulu<br />
Göreve Balad<br />
Derneimizin ulusal akcier salna<br />
adanm yirmi ylnn ardndan baktmzda,<br />
sürekli bir deiim ve geli-<br />
im süreci olduunu tüm üyelerimiz<br />
gururla dile getirirler. Büyük emek<br />
ve özveri ile oluturulmu renkli, çok<br />
sesli ve üretken yönetim organlarna,<br />
dönemin gereksinimine göre sürekli<br />
yenileri eklenmitir. Ülkemizde salk<br />
politikalarndaki dinamik süreci<br />
organize bir ekilde izlemek için de<br />
bu konuyla özel ilgilenen gönüllü bir<br />
ekip oluturulmas gerekmitir. Salk<br />
politikalarnda TTD’nin uzmanlk<br />
alann ilgilendiren deiimleri izleme,<br />
uyum salama ve katk sunma<br />
zorunluluu ile TTD Salk Politikalar<br />
Çalma Grubu (SPÇG) kurulmutur.<br />
Gerçekte bu yaplanma ilk kez<br />
<strong>Haziran</strong> 2008’de Salk Politikalar<br />
Komitesi ad ile Türk <strong>Toraks</strong> Dernei<br />
bünyesinde çalmalarna balam,<br />
Mays 2010’da ise TTD Geniletilmi<br />
Yönetim Kurulu tarafndan Özlük<br />
Haklar Komitesi ile birletirilerek<br />
TTD’nin 18. Çalma Grubu olarak<br />
tanmlanmtr. Eylül 2010’da onbir<br />
üyenin katlm ile oluturulan Geçici<br />
Yürütme Kurulu, yaklak yedi<br />
ay süreyle acil yaklam gerektiren<br />
sorunlara yönelik çalmalar gerçekletirmitir.<br />
Çalma Grubu’nun Asil<br />
Yürütme Kurulu (YK) ise Nisan<br />
<strong>2011</strong>’de internet üzerinden<br />
yaplan oylama ile iki yl<br />
süreyle görev yapmak<br />
üzere seçilmitir. Bu<br />
seçim öncesi SPÇG’na<br />
üye olmak isteyen<br />
tüm TTD üyelerine<br />
duyuru yaplm ve<br />
toplam 44 üye, SPÇG<br />
üyesi olmak amacyla<br />
bavuru yapmtr. Daha<br />
sonra bu üyeler arasndan 13’ü<br />
Yürütme Kurulu üyelii için TTD Genel<br />
Merkezi’ne bavuruda bulunmutur.<br />
SPÇG üyelerinin internet üzerinden<br />
oylama yaplmalar salanm,<br />
Çalma Grubu Yönergesi gerei en<br />
yüksek oyu alan on üye SPÇG YK asil<br />
üyesi olarak seçilmitir.<br />
Önceki SPÇG Geçici YK Bakan dahil<br />
toplam 11 asil üye ile 1 Mays <strong>2011</strong><br />
Pazar günü Ankara Genel Merkez<br />
osinde SPÇG YK ilk toplantsn ve<br />
görev dalmn yapmtr. Bakan:<br />
ule Akçay, Sekreter: Öner Balbay,<br />
Üyeler: Muzaffer Metinta, Tevk<br />
Özlü, Sedat Altn, Haluk Çalr, Akn<br />
Kaya, Adem Ylmaz, Volkan Kara, erif<br />
Kurtulu, Zeki Klçaslan (Önceki<br />
Bakan) olarak görev yapacaklardr.<br />
Öte yandan bu toplantda, yürütme<br />
kurulu üyelerinin sorumluluk alanlar,<br />
ksa, orta ve uzun vadeli eylem<br />
plan da belirlenmitir. Grubun<br />
TTB, SGK, Salk Bakanl, YÖK,<br />
parlamento, dier ilgili tüm kurum,<br />
uzmanlk dernekleri ve sivil toplum<br />
örgütleri ile sürekli ve dinamik<br />
bir iletiim, ibirli-<br />
i ve etkileim içinde<br />
olmas planlanmtr.<br />
Ayrca Salk<br />
Politikalar Çalma<br />
Grubu olarak<br />
“salk politikas”<br />
tanm yaplarak,<br />
felse yönü belirlenecektir.<br />
Göüs<br />
hastalklar alannda<br />
igücü planlamas, Salkta<br />
Dönüümün Program’nn etkileri<br />
objektif ve bilimsel yöntemlerle irdelenerek<br />
yeni çözümler üretilecek, bu<br />
çözümlerin gerçeklemesi için etkin<br />
bir mücadele yürütülecektir. Çünkü<br />
‘’üyelerimizin mesleki saygnln<br />
ve özlük haklarn iyiletirmek, bir<br />
meslek örgütü olarak alanmzla ilgili<br />
salk politikalarn toplum yararna<br />
etkilemek’’ bizim Misyon’umuzun en<br />
önemli maddeleridir.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
33
Ödül Haberleri<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
ANKARA TABP ODASI<br />
FÜSUN SAYEK TIP BLM<br />
HZMET ÖDÜLÜ<br />
Bu yl beincisi düzenlenen Ankara Tabip Odas Dr. Füsun Sayek Tp Bilim<br />
Hizmet Ödülü, Derneimiz tarafndan aday gösterilen Emekli Öretim Üyesi<br />
Prof. Dr. zzettin Bar’a; ilgili hekimlik dalnda bir bilim adam, eitici ve<br />
hekim olarak ülke ve toplumun öncelikli sorunlarnn çözümüne yönelik çalmalar,<br />
ulusal ve uluslararas yaynlar ile ve özellikle çevresel tozlara bal<br />
oluan hastalklar konusunda toplum salna yönelik çalmalar nedeniyle<br />
verildi.<br />
Ayrca Zonguldak Valilii l Salk Müdürlüü tarafndan aday gösterilen,<br />
Salk Bakanl Zonguldak Uzunmehmet Göüs ve Meslek Hastalklar<br />
Hastanesi Uzman Hekimi ve ayn zamanda derneimiz üyesi olan Dr. Metin<br />
Çelikiz’de ayn ödülü ilgili tp dalnda yapt halk saln ilgilendiren hizmetleri<br />
nedeni ile ald.<br />
Prof. Dr. zzettin Bar<br />
Dr Metin Çelikiz<br />
STANBUL TABP ODASI DR. NEJAT YAZICIOLU<br />
Ç SALII ARATIRMA ÖDÜLÜ<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei Çevresel ve<br />
Mesleki Akcier Hastalklar Çalma<br />
Grubu Sekreteri Doç. Dr.<br />
Metin Akgün, “Eski Kot Talama<br />
çilerinde Silikoz Epidemisi” konulu<br />
çalmas ile, stanbul Tabip<br />
Odas’nn 14 Mart Tp Haftas etkinlikleri<br />
çerçevesinde verilen Dr.<br />
Nejat Yazcolu çi Sal Aratrma<br />
Ödülü’ne layk görüldü.<br />
34 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Seçim Haberleri<br />
ERS ULUSAL DELEGE SEÇM<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei Astm Çalma Grubu Bakan<br />
Prof. Dr. Füsun Yldz European Respiratory Society<br />
ulusal delegeliine seçildi. ERS delegelii üç yl devam<br />
edecek olan Prof. Dr. Yldz 28 Eylül <strong>2011</strong> ylnda göreve<br />
balayacak.<br />
Prof. Dr. Füsun Yldz<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
35
Gazete lan<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
36 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
TTD Açklamalar<br />
BASIN AÇIKLAMASI / 9 NSAN <strong>2011</strong><br />
Derneimizin Uzman Temsilcisi Bahekim Dr. Mustafa<br />
Demirel’in istifaya zorlanmas kabul edilemez<br />
Hekimlerin demokratik hakkn kullandklar yasal bir mitinge<br />
katlan üyemiz Dr. Mustafa Demirel’in istifaya zorlanarak<br />
görevden alnmas kabul edilemez bir durumdur.<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei olarak konuyu örenir örenmez gerekli<br />
her türlü giriimi balatmak için harekete geçilmitir.<br />
Bu çerçevede Türk <strong>Toraks</strong> Dernei Hukuk Danman<br />
Avukat Ziynet Özçelik’le hukuki sürecin balatlmas için<br />
görüülmütür. Ayrca Salk Bakanl’nn ilgili birimleriyle<br />
temasa geçilmi ve konunun Bakanlk nezdinde “istifa”<br />
eklinde yanstld bilgisine ulalmtr. Bu çerçevede<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei’nin konuyu bak açsn aktarmak için<br />
Salk Bakan Müstear’ndan randevu talep edilmitir.<br />
Öte yandan konu Türk Tabipleri Birlii temsilcileri tarafndan<br />
Sayn Salk Bakan ile yaplan görümede de gündeme<br />
gelmitir.<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei olarak, üyemizin hakkn geri alana<br />
kadar, kararllkla her platformda mücadelemize devam<br />
edeceimizi bildiririz.<br />
TTD Merkez Yönetim Kurulu<br />
BASIN AÇIKLAMASI / 9 NSAN <strong>2011</strong><br />
Sayg Deer Hocalarm Deerli Meslektalarm<br />
13 Mart tarihinde gerçekletirilen “Tek ses Tek Yürek”<br />
eylemine<br />
Kayseri Tabip Odas ve <strong>Toraks</strong> Dernei çats altnda katldm.<br />
Sonrasnda eski tarihli nezaketen vermi olduum<br />
istifa dilekçesi ileme konularak<br />
görevden alndm ve “13 Mart Gazisi” oldum.<br />
TÜRKYE TÜTÜN KONTROLÜNDE<br />
DÜNYA DÖRDÜNCÜSÜ<br />
Amsterdam’da yaplan Avrupa Tütün Kontrol Kongresinde<br />
Türkiye Avrupa’ya önemli bir ders verdi. 2005 ylndan<br />
beri ülkelere “tütün kontrolü” konusundaki çalmalar<br />
nedeniyle kredi notu veren Avrupa Kanser Ligi, ilk defa<br />
Türkiye’yi <strong>2011</strong>’de deerlendirmeye ald ve ararak en iyi<br />
dördüncü srada olduunu gördü.<br />
Türkiye, bu baarya 2007’den itibaren en fazla satan sigara<br />
markasnn yatn iki kat arttrarak ve kapal alanda<br />
istisnasz sigara yasa çkararak ulat.<br />
Ancak notlarn verildii günden itibaren 24 saat ve 7 gün<br />
çalan canl sigara brakma hattnn kurulmas Türkiye’ye<br />
iki ek puan daha getirerek aslnda Türkiye’yi üçüncü sraya<br />
tayor. Ne yazk ki bir türlü doru düzenleme yapamadan,<br />
sat noktasnda sigaralarn görülebilir ve reklam yaplarak<br />
satlmas Türkiye’nin notunu çok krmakta. Benzer<br />
biçimde sigara paketlerinin iki tarafnda resimli uyar olmamas<br />
da notumuzu kran ikinci konu.<br />
Öte yandan Türk <strong>Toraks</strong> Dernei’nin bakanln yürüttü-<br />
ü Sigara ve Salk Ulusal Komitesi’nin önerileri tam olarak<br />
uygulanm olsayd, bugün Avrupa’nn ngiltere’den sonraki<br />
ikinci en iyi tütün kontrolü uygulayan ülkesi Türkiye olacakt.<br />
Ancak önümüzdeki dönemde paketlerin düz ve tektip olmas,<br />
satda tezgah altna inmesi, katk maddelerinin yasaklanmas,<br />
paketlerde iki tara resimli uyarlar ile Avrupa<br />
birincisi olmay hedeiyoruz.<br />
Türkiye’deki bütün bu gelimeler Avrupa’y heyecanlandrmaktadr.<br />
Tüm bu olumlu admlar ve Avrupa Kanser<br />
Cemiyetleri Birlii Bakan Prof. Dr. Tezer Kutluk’un da<br />
gayretleri sonucunda 2014 ylnda Avrupa Tütün Kontrol<br />
Kongresi Istanbul’da yaplacaktr. Türkiye 2014 ylna kadar<br />
alaca önlemler sayesinde ogün Avrupa’nn “Tütün<br />
Kontrol Bakenti” olacaktr.<br />
ükürler olsun ki; yolsuzlukla, sahtekarlkla, yüz kzartc<br />
bir olaydan dolay deil de hekimlerin içerisinde bulundu-<br />
u skntlar dile getirmek adna otuz bin meslektamla<br />
birlikte yürüdüm. Sonucunda yaplan görevden alnma<br />
ile bana EREF MADALYASI verildi.<br />
Bunu ömrümün sonun kadar tayacam.<br />
Bu süreç içerisinde Kayseri Tabip Odas’nn, Türk Tabipleri<br />
Birlii’nin ve üyesi olduum Türk <strong>Toraks</strong> Dernei’nin bata<br />
sayn bakan Feyza hanmefendiye ve mailleri ile bana<br />
destek veren tüm meslektalarma ükranlarm sunarm.<br />
Dr. Mustafa Demirel<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
37
TTD Açklamalar<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
SALIK ÇALIANLARINA<br />
YÖNELK DDETE HAYIR!<br />
Salkta yaanan sorunlarn ve aksaklklarn<br />
sorumlusunun hekimler<br />
ve salk çalanlarnn olduu algs<br />
biz salk çalanlarna hemen her<br />
gün polikliniklerde, acil servislerde,<br />
hastane koridorlarnda iddet olarak<br />
geri dönmektedir.<br />
iddet, ülkemizin içinde bulunduu<br />
toplumsal süreçte her alanda hzla<br />
artarken; iddetin olumasn önleyici<br />
tedbirler ne yazk ki alnmamakta,<br />
hatta baz durumlarda yetkili ve sorumlu<br />
olanlar bizzat iddeti douran,<br />
yaygnsallamasn salayan nedenler<br />
arasnda yer almaktadr. Gelinen süreçte<br />
mülki amirler ve kolluk güçleri<br />
bile hekimlere ziki iddet uygular<br />
hale gelmitir. Toplumsal iddetin<br />
artna paralel olarak salk çalanlar<br />
ve hekimler de son yllarda çok<br />
boyutlu olarak iddet ile kar karya<br />
kalmaktadr.<br />
Bugün burada olmamzn nedeni 22<br />
Nisan <strong>2011</strong> tarihinde acil serviste çalan<br />
nöbetçi asistan hekim, nöbetçi<br />
hemire ve güvenlik görevlisine hasta<br />
BASIN AÇIKLAMASI / 29 NSAN <strong>2011</strong><br />
ve hasta yaknlar tarafndan sözel ve<br />
ziksel iddet uygulanmasdr.<br />
Salkta Dönüüm Program sonucu<br />
hekim emeinin deersizletirilmesi,<br />
siyasi iktidarn popülist yaklamlarla<br />
hekimleri ve salk çalanlarn salkta<br />
yaananlarn sorumlusu olarak<br />
göstermesi, bu çerçevede hekimleri<br />
ve hekimlik mesleini rencide edici<br />
yaklamlar sergilemesi hekimlere ve<br />
dier salk çalanlarna yönelik iddete<br />
önemli bir ivme kazandrmtr.<br />
Salk kurumlarnda giderek artan<br />
oranda yaanan iddetin, hekimleri<br />
karalayc, küçük düürücü, suçlayc<br />
açklamalardan ve yorumlardan<br />
güç ald açktr. Salk çalanlar,<br />
çalma ortamn her geçen gün salk<br />
çalanlar aleyhine bozan Salk<br />
Bakanl’nn, ayn çabay salk çalanlarna<br />
yönelik iddete kar da<br />
göstermelerini beklemektedir.<br />
Hekime yönelik iddetin sorumlusu<br />
yalnzca iddeti uygulayanlar deil,<br />
iddete sessiz kalan, gereini yapmayan,<br />
hekimleri ve dier salk çalanlarn<br />
korumayan yetkililerdir.<br />
Bugüne kadar iddete urayan hekim<br />
ve salk çalanlarnn yannda yeterince<br />
yer almayan yetkililer yasal<br />
görevlerinin gereini yerine getirmemektedir.<br />
iddete maruz kalnmasnn<br />
ardndan, pek çok yerde hekim<br />
kart bir yaklamla, saldrya uram<br />
hekimi ikayetinden vazgeçirme,<br />
bartrma yolu yelenmektedir. iddete<br />
bavuran kiilerin etkili bir ekilde<br />
cezalandrlmamas hekimlerin<br />
yaad maduriyeti artrmakta ve<br />
sürekli hale getirmektedir.<br />
Sorumlularn bu kaytszl sonucu<br />
hastalar tarafndan iddet öncelikli<br />
hizmet almak için bilinçli uygulanr<br />
hale gelmitir. iddet olaylarna bal<br />
olarak hekimler ve salk çalanlar<br />
hasta ya da hasta yakn tarafndan<br />
iddete urayaca algsn tamakta<br />
ve de mesleini gerei gibi yapamaz<br />
duruma gelmilerdir. Hekimler ve<br />
salk çalanlar, yaadklar iddet<br />
olaylar karsnda çaltklar kurumlarnn<br />
konuya duyarsz kalmalar<br />
sonucu kurumlarna kar güvensizlik<br />
duymaktadr.<br />
iddetin toplumsal sorunlarda oldu-<br />
u gibi salk sorunlarnn çözümünde<br />
de yerinin olmadn düünüyor<br />
ve kar çkyoruz.<br />
Salk örgütleri ve hekimler olarak<br />
her zaman toplum saln kendi<br />
önceliklerimizden önde tuttuk ve her<br />
zaman halkn salnn yannda yer<br />
aldk ve almaya da devam edeceiz.<br />
Salk çalma ortamnda iddetin<br />
önemli bir risk faktörü haline gelmesinden<br />
dolay buna kar acilen yasal<br />
mevzuatn oluturulmasn ve önleyici<br />
tedbirlerin alnmasn talep ediyor,<br />
yetkilileri duyarl olmaya çaryoruz.<br />
TÜRK TORAKS DERNE<br />
STANBUL UBES<br />
STANBUL TABP ODASI<br />
SALIK VE SOSYAL HZMET<br />
EMEKÇLER SENDKASI (SES)<br />
38 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
UNUTMA DOSTUMSUN<br />
Sen dostumdun benim gülünce güneşler açan<br />
Bulutlara rüzgara asarım suretini her akşam<br />
Her akşam bir mektup yazarım dağlar kadar<br />
Meşeler göğermiş diyorsun, varsın göğersin<br />
Anlamını yitiren bir şeyler mi var şimdilerde<br />
Yazdığım şiirlere yabancıyım, sokaklara yabancıyım<br />
Taşı delemiyor bir çığlık ve apansız<br />
Su oluyorum ipince, kendime sızıyorum<br />
Dünya yetmiyor bazan, bırakıp gidebilir miyim?<br />
Kuşları ürkütülmüş bir dal gibiydin, öylesine mahzun!<br />
Efkar da yakışırdı sana, ilk kadeh kekik kokardı<br />
Unutalım mı şimdi kente indiğimiz o ilk günü<br />
Sabahlara kadar okuduğumuz o kitapları<br />
Sabahlara kadar düşüncelerimizde yaşattığımız hayallerimizi<br />
Kar aydınlığında yürüdüğümüz o yolları<br />
Sen dostumdun benim gülünce güneşler açan<br />
Bulutlara rüzgara asarım suretini her akşam<br />
Her akşam mektup yazarım dağlar kadar<br />
Kayıp bir adresten geliyor sesin şimdi, üşüyorsun<br />
Unutma dostumsun sen, neredeysen orda ölmek isterim!<br />
Ahmet Telli<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
39
14. Yllk Kongre<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Oya til<br />
TTD 14. Yllk Kongre Bakan<br />
oya.itil@deu.edu.tr<br />
14. Yllk Kongre<br />
Deerli Meslektalarm,<br />
13-17 Nisan <strong>2011</strong> tarihinde tarihi<br />
miras ve doal güzellikleriyle ünlü<br />
Side’de Starlight Otel’de Türk <strong>Toraks</strong><br />
Dernei’nin 14. Yllk Kongresi’ni gerçekletirdik.<br />
Kongremize 1617 kii katld.<br />
Bilimsel ve sosyal programmz<br />
oldukça youn geçti. 324 yerli konumac<br />
ve oturum bakan, 20 yabanc<br />
konumac bilimsel oturumlarda deneyimlerini<br />
bizlerle paylat. Oturumlar<br />
oldukça canl ve tartmal geçti. 13<br />
kurs, 23 panel, 20 konferans, 3 kart<br />
görü toplants, 6 olgu sunumu toplants,<br />
6 klinik bilgi güncelleme oturumu,<br />
1 yuvarlak masa oturumu ve 5<br />
uydu sempozyumu yapld. 40 sözlü<br />
sunum oturumunda toplam 361 bildiri,<br />
22 poster oturumunda ise 279 poster<br />
sunuldu.<br />
Genç aratrmac üyelerimize Amerika<br />
ve Avrupa’daki alanlarnda baar<br />
kazanm yabanc bilim adamlar ile<br />
tanma frsat veren “visiting fellow”<br />
oturumu ise çok verimli geçti. Tüm<br />
yabanc konumaclarmzn katld-<br />
bu toplantda üyelerimiz için yeni<br />
ufuklar açld.<br />
MECOR oturumumuzda üç yldr<br />
düzenlenen kurslardaki deneyimlerimizi,<br />
beklentilerimizi paylatk.<br />
Bu yl ilk kez TTD Solunum Cihazlar<br />
Rehberi-<strong>2011</strong> hazrland ve da-<br />
tld. Bilun Gemiciolu ve Zuhal<br />
Karakurt’un büyük bir emekle hazrlad,<br />
alanlarnda uzman 25 yazarn<br />
katkda bulunduu bu rehberden<br />
göüs hastalklar pratiinde çok yararlanacamz<br />
düünüyorum.<br />
40 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
14. Yllk TTD Görüü Kongre<br />
Youn i temposuna<br />
ara verip deneyimlerini<br />
bizlerle paylaan tüm<br />
konumac ve oturum<br />
bakan hocalarmza,<br />
sözlü bildiri ve<br />
posterlerini sunan<br />
meslektalarmza,<br />
tüm bu süreçte bizleri<br />
yüreklendiren ve<br />
destekleyen bata TTD<br />
bakan Feyza Erkan olmak<br />
üzere tüm Merkez Yürütme<br />
Kurulu üyelerine, hepinize<br />
içten katklarnz için çok<br />
teekkür ederiz.<br />
Uzmanlarmzn istekleri dorultusunda<br />
ekillenen klinik bilgi güncelleme<br />
oturumlar ile ilgili çok güzel<br />
geri bildirimler aldk.<br />
Sosyal programmz açl konseriyle<br />
balad, her akam dans dersi,<br />
kiisel geliim kursu ve arap kursu<br />
sonrasnda tiyatro, lm gösterileri ve<br />
müzik dinletisiyle devam etti. Kongremizin<br />
olabildiince güzel geçmesi,<br />
olumlu geribildirimler bizi çok<br />
mutlu etti ve tüm yorgunluumuzu<br />
unutturdu.<br />
Ho bir seda brakabildiysek ne<br />
mutlu bize.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
41
14. Yllk Kongre<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei bayran 15.<br />
Kongre Bakan Pnar Çelik’e teslim<br />
etmekten büyük bir mutluluk ve gurur<br />
duydum. Eminim ki oluturduu<br />
ekip arkadalar ile onlar çok daha<br />
güzel bir kongre gerçekletireceklerdir.<br />
Her zaman yanlarndayz.<br />
Youn i temposuna ara verip deneyimlerini<br />
bizlerle paylaan tüm<br />
konumac ve<br />
oturum bakan<br />
hocalarmza,<br />
sözlü bildiri ve<br />
posterlerini sunan<br />
meslektalarmza,<br />
tüm<br />
bu süreçte bizleri<br />
yüreklendiren<br />
ve destekleyen<br />
bata TTD bakan<br />
Feyza Erkan<br />
olmak üzere<br />
tüm Merkez Yürütme Kurulu üyelerine,<br />
hepinize içten katklarnz için<br />
çok teekkür ederiz.<br />
Son teekkürüm de yaklak birbuçuk<br />
yl boyunca özveriyle çalan, her<br />
üyesinin kendi üstüne düen görevi<br />
büyük bir sorumluluk duygusuyla<br />
yerine getirdii, güzel bir ekip örnei<br />
sergileyen 14. Kongre Organizasyon<br />
Komitesi’ndeki sevgili arkadalarma.<br />
Sizleri tanmak ve sizlerle çalmak<br />
çok güzeldi.<br />
Sayg ve sevgilerimle.<br />
42 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
14. Yllk Kongre Bilimsel Program<br />
Dr. Abdullah Sayner<br />
Kongre Bilimsel Komite Bakan<br />
abdullah.sayiner@ege.edu.tr<br />
14. Yllk Kongre<br />
Bilimsel Program<br />
Derneimizin 14. Yllk Kongresi’nin<br />
bilimsel programn hazrlarken en temel<br />
hedemiz önceki kongrelerin bilimsel<br />
içeriklerinin çtasna ulamakt.<br />
Katlmclara, bilgilerini güncelleyebilecekleri,<br />
son yl içindeki gelimeleri<br />
topluca örenebilecekleri oturumlar<br />
hazrlamann yansra, birkaç hedemiz<br />
daha vard.<br />
Bunlardan biri, katlmclar ezamanl<br />
oturumlar arasnda güç seçimler yapmaya<br />
zorlamamakt. Bu nedenle, ana<br />
oturumlar üç paralel salon ile snrl<br />
tutuldu. Dördüncü bir salon, belirli katlmclar<br />
olan Göüs Cerrahisi, Pediatrik<br />
Akcier Hastalklar, Solunum Hücre<br />
Biyolojisi ve Akcier Transplantasyonu<br />
Çalma Gruplar’na ayrld. Beinci bir<br />
salon için de “Bilgi Güncelleme Oturumlar”<br />
olarak tanmladmz, öncelikle<br />
asistanlarmz ve eitim ve aratrma<br />
hastanelerinin dnda görev yapan<br />
üyelerimiz için, temel klinik sorunlara<br />
ya da hastalklara güncel yaklam ve<br />
yönetim ilkelerinin kapsand oturumlar<br />
planland. Bu oturumlarn konularn<br />
uzmanlarmzn kendileri belirlediler.<br />
Dier bir hedemiz, katlmclarmz<br />
yormamak, onlara meslektalaryla<br />
sohbet etmeleri ya da dinlenmeleri için<br />
de zaman ayrmakt. Bu amaçla 12:00<br />
- 16:00 saatleri arasna yalnzca uydu<br />
sempozyumlar ve serbest bildiriler yerletirildi.<br />
Bu ekilde, dileyenlerin bu<br />
zaman araln sosyal amaçlar için de<br />
kullanabilmelerini istedik. Saat 16:00<br />
da balayan son oturumlar için de, ilgi<br />
çeken olgu sunumu ya da kart görü<br />
formatlar seçildi.<br />
Tüm programda, konularn ve konumaclarn<br />
seçiminde arlkl olarak çalma<br />
gruplarnn, ubelerin, uzman ve asistan<br />
temsilcilerinin önerileri dikkate alnd.<br />
Bildiri oturumlar ile ezamanl hiç oturum<br />
koyulmad. Buradaki amaç ta bildirilere<br />
daha fazla katlm olmas, daha<br />
canl tartmalara olanak verilmesiydi.<br />
Son olarak, yurtdnda bir süre çalmak<br />
isteyen ve/veya aratrma yapmak<br />
isteyen genç üyelerimiz için de bir oturum<br />
planland. Bu oturuma, tüm ilgilenen<br />
meslektalarmzn yansra, kongremize<br />
konumac olarak gelen yabanc<br />
konuklar davet edildi. Toplant, A.B.D.<br />
ve A.B.’den birer konuun (Prof. Nicholas<br />
Hill ve Prof. Paul Jones) aç konumalar<br />
ile balad. Ardndan, youn<br />
bakm, KOAH, astm, tüberküloz, göüs<br />
cerrahisi ve pediatrik göüs hastalklar<br />
alanlar için hazrlanan ayr masalarda,<br />
ilgili yabanc konuklar ve genç meslektalarmz<br />
bir araya geldi. Hem yabanc<br />
konuklar üyelerimizi tanma olana<br />
buldu, hem üyelerimiz yurtdnda çalma<br />
olanaklar ve koullarna ilikin akllarndaki<br />
tüm sorular sorabildiler. Bu<br />
görümelerin ne denli verimli geçtiini,<br />
hemen kongre sonrasnda, KOAH ve tüberküloz<br />
alanlarnda birer üyemizin yabanc<br />
merkezlerde çalmak üzere davet<br />
edilmesiyle anladk ve mutlu olduk.<br />
Kongre bilimsel programmz katlmclarmz<br />
için verimli olduu, onlara<br />
ilerine dönülerinde heyecan ve evk<br />
verdii ölçüde, görevimizi yerine getirmi,<br />
amaçlarmza ulam olmann<br />
mutluluunu hissedeceiz.<br />
TTD 14. Kongresi’nde<br />
Visiting Fellow<br />
Toplants<br />
Dr. Zuhal Karakurt<br />
14. Yllk Kongre Sekreteri<br />
zuhalkarakurt@hotmail.com<br />
15 Nisan <strong>2011</strong>’de 14. TTD Kongresi’nde<br />
yurt dnda eitim almak ya<br />
da aratrma yapmak isteyen meslektalarmz<br />
için bir toplant düzenlendi.<br />
Bu toplantda kongremize katlan<br />
20 yabanc konumac ile tanma,<br />
alanlarnda küçük gruplar oluturarak<br />
tartma imkân saland. ATS<br />
ve ERS bakanlar ülkelerine gelecek<br />
bursiyerlerin özelliklerini, onlardan<br />
beklentilerini dile getirdiler. TTD ve<br />
Kongre Bilimsel Komitesi olarak Dr<br />
Bilun Gemiciolu ve Dr. Abdullah Sayner<br />
ile beraber D likiler Sorumlusu<br />
Dr. Nurdan Köktürk, Pediatri<br />
Çalma Grubu Bakan Dr. Reka<br />
Ersu, Hücre Biyolojisi Çalma Grubu<br />
Bakan Dr. Öner Dikensoy’un da<br />
katld interaktif tartma ve bilgi<br />
alveriinin saland bir ortam<br />
oluturuldu. Bu toplantda en fazla<br />
katlmc Youn Bakm ve Solunum<br />
Yetmezlii Çalma Grubunda oldu ve<br />
Dr. Joe Layon, Dr. Martin Tobin, ATS<br />
Bakan Dr. Nicholas Hill katlmclarnn<br />
sorularn yantlad. TTD’den<br />
referans ile bavurulara önem vereceklerini<br />
ancak ülkemizde tandklar<br />
meslektalarnn referanslarnn da<br />
önemli olduunu vurguladlar. Bireysel<br />
bavuru talebine de açk olduklarn<br />
ayrca belirttiler.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
43
Kongremizin Dost Konuklar<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Öner Dikensoy<br />
TTD Üyesi<br />
dikensoy@yahoo.com<br />
Kongremizin<br />
Dost Konuklar<br />
lk olarak bundan 6-7 yl önce kongreye<br />
gönderilen bildiri özetlerini de-<br />
erlendirirken fark etmitim. ran<br />
bata olmak üzere yakn komularmzdan<br />
azmsanmayacak sayda özet<br />
gönderiliyordu. Daha sonraki dönemlerde<br />
katldm poster oturumlarnda<br />
bu katlmclardan bazlar<br />
ile çok ilginç bulduum çalmalarn<br />
tartma ansm oldu. Ancak durumun<br />
ülkemiz ve özellikle de Türk<br />
<strong>Toraks</strong> Dernei (TTD) açsndan ne<br />
kadar önemli olduunu anlamam<br />
2009 Mays’nda Amerikan Göüs<br />
Uzmanlar Kolejinin (ACCP) davetlisi<br />
olarak Arnavutluk Tiran’da katldm<br />
kurs srasnda oldu. Oradaki<br />
birkaç yabanc konumacdan biri<br />
olmama ramen Türk olmamdan dolay<br />
bana gösterilen ilgi ve alaka beni<br />
çok artt. Özellikle Kosova’dan gelen<br />
yirmi kadar katlmc beni bir akrabalarn<br />
görmü gibi karladlar.<br />
Arnavutluklu meslektalarmz dört<br />
gün boyunca ilerini, ailelerini brakp<br />
bizimle ilgilendiler. Konferanslar<br />
sonras sorulan sorulardan ve<br />
gezdiim hastanelerden edindiim<br />
bir dier izlenimim ise tp alannda<br />
gerek teknolojik alt yap gerekse de<br />
bilgi donanm açsndan ciddi destee<br />
ihtiyaçlar olduuydu.<br />
Tiran ve civarndaki gezilerim srasnda<br />
Osmanl’nn izini her yerde<br />
görmek mümkündü. En ilgi çekici<br />
olan ise Arnavutlarn ulusal kahraman<br />
olarak bilinen ve bu unvann<br />
Arnavutluu Osmanllara kar savunmas<br />
nedeniyle alan skender<br />
Bey’in doduu ve mehur kalesinin<br />
ad ile anlan Kruje kasabasnda<br />
Türklere Tiran’dan daha fazla sevgi<br />
44 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Kongremizin Dost Konuklar<br />
ve sayg besleniyor olmasyd. Orada<br />
yeni yaplan hastane binasn gezme<br />
ve hastanede çalan göüs hastalklar<br />
uzmanlarndan biri ile tanma<br />
ansm oldu. Hastaneye hareket etmeden<br />
önce birlikte yemek yediimiz<br />
restorann sahibi de astm oldu-<br />
u için kontrol olmak üzere bizimle<br />
hastaneye geldi. Ben spirometri<br />
yaplmasn beklerken göüs hastalklar<br />
uzman tarafndan skopiye<br />
sokularak yaklak 15 dakika kadar<br />
skopi altnda akcierleri incelendi<br />
ve benim de krimi sordular. Oradaki<br />
konumalardan anladm bu<br />
tür hastalarn takibi genellikle böyle<br />
yaplyordu ve spirometre sadece<br />
büyük hastanelerde vard. Oradan o<br />
kadar güzel duygular ile ayrldm ki<br />
dostluumuz sonrasnda da devam<br />
etti. Hatta Eurovizyon ark yarmasnda<br />
cep telefonuma Türkiye’nin<br />
parças için SMS attklarna dair mesajlar<br />
gönderdiler.<br />
Bu ksa gezi sonucunda geçmiten<br />
gelen bamz ve bölgede Türkiye’ye<br />
duyulan güvenin hem ülkemiz hem<br />
de derneimiz adna çok anlaml<br />
ibirliklerine dönütürülebilecei<br />
kansna vardm. Döndükten sonra<br />
çeitli platformlarda bu durumdan<br />
bahsetmeme ramen çok büyük ihtimal<br />
ile iyi anlatamadmdan dolay<br />
konu çok ilgi çekmedi.<br />
En son Antalya Side’de yaplan 14.<br />
Yllk Kongre srasnda Tiran’dan tandm<br />
Kosoval göüs hastalklar<br />
uzmanlar ile karlanca durumu<br />
dernek bakanmz Feyza Erkan’a<br />
anlattm. O da tüm yabanc katlmclarn<br />
odalarna birer davet mektubu<br />
göndererek onlar kongrenin son<br />
günü bir toplantya çard. Toplantya<br />
birlikte katldk. Büyük çounluun<br />
Kosoval olduu yaklak 40<br />
kiilik bir grupla taraarn memnun<br />
ayrld bir toplant gerçekletirildi.<br />
Toplantda onlarn TTD hakkndaki<br />
düünceleri ve beklentilerini sorduk.<br />
Katlanlar arasnda Arnavutluk Akci-<br />
er Hastalklar Dernei Bakan Dr.<br />
Hasan Hazi vard. Dr. Hazi Kosoval<br />
ve Arnavut meslektalar adna<br />
söz ald. Özellikle iki konunun kendileri<br />
için önemli olduunu belirtti.<br />
Bunlardan birincisi kongre katlm<br />
konusunda indirim yaplmas dieri<br />
ise Türkiye’deki belli merkezlere<br />
eitim amaçl hekim gönderebilmek<br />
için destek olunmas idi. Kongre katlm<br />
yatlarnda indirim yaplmasnn<br />
katlmc saysn çok arttraca<br />
konusunda tüm grup hemkirdi. Dr.<br />
Hazi Türk <strong>Toraks</strong> Derneinin katklar<br />
ile Arnavutluk’ta ortak bilimsel<br />
toplantlar düzenlenebileceini<br />
söyledi. Özellikle Azeri katlmclarn<br />
ilave olarak <strong>Toraks</strong> Dergisi’ne<br />
makale göndermek ile ilgili istek ve<br />
sorular oldu. Grubun tamam birçok<br />
uluslar aras kongreye katldklarn<br />
ama hiçbir kongrenin kendileri<br />
açsndan TTD kongreleri kadar<br />
faydal olmadn söylediler. Bunun<br />
nedenlerini sorduumuzda hem bilimsel<br />
düzeyin çok iyi olduunu hem<br />
de çou Türkçe bildiinden toplantlar<br />
daha kolay takip edebildiklerini<br />
söylediler.<br />
Dernek bakanmz Dr. Feyza Erkan<br />
grubu dinledikten sonra söz<br />
alarak istedikleri konularda dernek<br />
olarak elimizden geleni yapmaya<br />
çalacamz iletti. lave olarak<br />
da eer isterlerse kongre srasnda<br />
sadece onlara yönelik kurslar<br />
düzenlenebileceini söyledi. Bunlarn<br />
yannda derneimizin web<br />
sayfas konusunda kendilerine bilgi<br />
verdik. Özellikle tedavi klavuzlar<br />
ve baka birçok yayna dernek web<br />
sayfasndan ücretsiz ulalabildiini<br />
söyledik.<br />
Gruptakiler toplantdan ayrlrken<br />
dernek bakanmzn onlara zaman<br />
ayrp böyle bir toplanty düzenlemesinden<br />
ve seslerine kulak vermelerinden<br />
dolay son derece memnun<br />
olduklarn dile getirdiler. Toplant<br />
uzun süren fotoraf çekimleri sonras<br />
sona erdi.<br />
Sözün özü; 14. Yllk Kongre srasnda<br />
atlan bu küçük admn önümüzdeki<br />
süreçte atlacak yeni admlar ile<br />
TTD’yi Avrupa ve bölgede en önemli<br />
uzmanlk derneklerinden biri konumuna<br />
tayacan ve her iki taraftaki<br />
genç akademisyenlerin geliimleri<br />
açsndan önemli frsatlar dourabileceini<br />
düünüyorum.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
45
NAPCON 2010 Kongresi<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Hasan Bayram<br />
TTD Üyesi<br />
bayram@gantep.edu.tr<br />
NAPCON 2010, birçok<br />
kontrastlar ve içerii<br />
ile ilginç deiik bir<br />
kongreydi. Kongre mekan,<br />
Dr. SN Medical College’in<br />
kampüsüydü. Ancak<br />
görüntü içler acsyd.<br />
Binalar son derece eski,<br />
dökük, yollar ve çevre<br />
toz-toprak içindeydi.<br />
Hindistan <strong>Toraks</strong> Dernei (Indian<br />
Chest Society, ICS) ile Ulusal Göüs<br />
Uzmanlar Kolejinin (National College<br />
for Chest Physicians, NCCP) ortak<br />
olarak düzenledii ulusal göüs<br />
kongresine davet edildiimde çok<br />
heyecanlandm. Hindistan hakknda<br />
çok ey duymutum ve görmeyi<br />
çok istiyordum. Onun için daveti<br />
büyük bir memnuniyetle kabul ettim.<br />
stanbul’dan Dubai üzerinden<br />
uzun bir yolculuktan sonra bakent<br />
Delhi’ye indiimde çok ardm ve<br />
beklediimden daha düzenli ve temiz<br />
bir hava alan gördüm. Ancak<br />
bu modern görünüm yannda bir<br />
ey dikkatimi çekti. Hava alannda<br />
köhne yer hizmeti araçlar vard. Çekici<br />
olarak yaygn olarak eski/yeni<br />
traktörler kullanlyordu. Snr polisinin<br />
tavr/görünümü köhne, eski<br />
alkanlklarn sürdüren bürokratik<br />
bir kültürün varln sürdürdüünü<br />
NAPCON 2010 Kongresi<br />
gösteriyordu. Onun dnda insanlar<br />
son derece sevecen ve kibard. Delhi<br />
hava alannda birkaç saat geçirdikten<br />
sonra Jodhpur uçana bindim.<br />
Yanmda bir tbbi alet rmasnn sahibi<br />
Mr Nikhil ile keyii bir sohbet<br />
yaparak yolculuumuzu tamamladk.<br />
Jodhpur hava alan küçük, irin<br />
bir yerdi. Havaalan binas özgün/<br />
tarihi görünüyordu. Etraftaki askeri<br />
uçaklara ve askerlere baklrsa, askeri<br />
bir hava alan olmalyd. Kapda<br />
bizi karlayan bir ilaç rmasnn<br />
görevlisi daha önce bildirilen otele<br />
deil de yabanc konumaclar için<br />
ayarladklar irin bir otelin uygun<br />
olup olmayacan -kibarca otelimizin<br />
deitirildiini belirtiyordu- sordu.<br />
Sonuçta misardik, tabiî ki kabul<br />
Tapnakta Maymunlar Serbestçe Dolayor<br />
ettim. Havaalan otelimize yaknd,<br />
ancak ksa yol boyunca görünen<br />
manzara Hindistan’n öteki yüzünü<br />
göstermeye yetiyordu. Yolun kenarnda<br />
youn çöp birikintileri, kalabalk,<br />
toz, dökük yaplar, barçr,<br />
araba kornalar, üçtekerli<br />
motorsiklet-dolmularn gürültüsü,<br />
dahas babo dolaan inek-boadana<br />
karm büyük ba hayvanlar.<br />
Sonradan örendiime göre, aynen<br />
anlatld gibi bu hayvanlarn dokunulmazl<br />
vard. stedikleri yere<br />
gidiyor, yatyor, pinekliyorlar, ancak<br />
kimse dokunmuyordu. Youn trakte<br />
dahi olsalar, araçlar etraarnda<br />
dolayordu. Bu hayvanlar öldüünde<br />
törenle gömüldüklerini duydum.<br />
Ancak hiçbir suretle kendilerine do-<br />
46 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
NAPCON 2010 Kongresi<br />
kunulmuyor, sütleri salmyor, etleri<br />
yenmiyordu. Söylendiine göre,<br />
Hindular büyük ba hayvan eti pek<br />
yemiyorlarm, hatta birçou vejeteryanm.<br />
Ancak büyükba hayvanlarn<br />
süt için, çiftliklerde beslendikleri<br />
oluyormu.<br />
Otelimize geldiimizde aknlm<br />
biraz daha artt. Otel 1900’lerden<br />
kalma ta duvarlara sahip 1-2 katl<br />
bitiik odalardan oluuyordu. Ancak<br />
sevimli bir oteldi. Otelin bahçesi<br />
aaç-bitki ve çiçeklerden oluuyordu.<br />
Bu arada bir ey daha örendim,<br />
Hindistan’n bir çok yerinde (Jodhpur<br />
dahil) aaçlar devaml yeilmi.<br />
Yani yaprak dökmüyormu. lk<br />
bahar-sonbahar-k gibi mevsimler<br />
yokmu. Mays, <strong>Haziran</strong>, Temmuz,<br />
bazen Austos muson yamurlarnn<br />
yad mevsimmi ve hava<br />
ayn zamanda çok scak oluyormu.<br />
Eylül’den itibaren hava serinliyor,<br />
ancak gündüzleri 25-28C ile geceleri<br />
10-15C civarnda oluyormu.<br />
Bu mevsim Mart-Nisana kadar sürüyormu.<br />
NAPCON 2010, birçok kontrastlar<br />
ve içerii ile ilginç deiik bir<br />
Kent Merkezinden, Jodhpur, Rajasthan, Hindistan<br />
Geleneksel Hint Müzii Çalan Müzisyenler<br />
kongreydi. Kongre mekan, Dr. SN<br />
Medical College’in kampüsüydü.<br />
Ancak görüntü içler acsyd. Binalar<br />
son derece eski, dökük, yollar ve<br />
çevre toz-toprak içindeydi. Koleji<br />
ve bölümleri daha yakinen görmek<br />
istedim, ancak bu mümkün olmad.<br />
Kongre için, kimi yerler paravanlarla<br />
çevrilmi, yerlere haleks ve<br />
örtüler serilmiti. Kongre üç paralel<br />
salonda yaplyordu. Poster sunular<br />
için de bir yer ayrlmt.<br />
Kongre açl 27 Kasm Akam A<br />
salonunda yapld. Bina bir konferans<br />
merkezi görünümündeydi. Ancak<br />
sralar ve duvarlar dökülüyordu.<br />
Bu arada salon tpk festivallerdeki<br />
gibi, bütün duvarlar canl çiçekler,<br />
kâtlar ve resimlerle süslenmiti.<br />
Açl planlanandan yaklak 1-1.5<br />
saat sonra balad. Önemli bir konuk<br />
(“Chief guest”) bekleniyordu, bu<br />
konuk Rajasthan bölgesinin güvelik<br />
kuvvetlerinin komutan bir generaldi.<br />
Kongre yöneticileri, dier davet<br />
edilen, konuan akademisyenler<br />
“chief guest”e inanlmaz övgüleriltifatlar<br />
yadryorlard. Tam bir<br />
üçüncü dünya ülkesi manzarasyd.<br />
Ancak ben daha önce katldm<br />
benzer ülke kongrelerini de hesaba<br />
katarsam ilk defa görüyordum ve<br />
manzara çok yadrgatcyd. Açl<br />
neredeyse üç saat kadar sürdü.<br />
Kongreyi düzenleyen “Indian Chest<br />
Society (ICS)” ile Hindistan “National<br />
College for Chest Physicians<br />
(NCCP)” yöneticileri, kongre organizasyon<br />
komitesi, önemli bulunan ahslar<br />
defalarca konutular. Bu arada<br />
herkes birbirine defalarca ödüller<br />
verdi. Seremoniler yapld, adeta<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
47
NAPCON 2010 Kongresi<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
bamz döndü. Derken törenin sonunda<br />
“international delegates”<br />
olarak ATS adna Monica Craft, eski<br />
ERS bakanlarndan Marc Zelter ile<br />
Almanyadan Axel Kemp ve beni de<br />
davet edip bize de birer buket çiçek<br />
sundular. Uzun bir seromoniden<br />
sonra nihayet tören bitti. Fon müzi-<br />
i dnda herhangi bir gösteri veya<br />
müzik konseri yoktu.<br />
28 Kasm’da kongre balad. Neredeyse<br />
birçok kongrede görüldüü<br />
gibi katlmclarn çou ilaç rma<br />
standlarn dolayorlard. Salonlarda<br />
katlm 50-60’ pek geçmiyordu.<br />
Yaklak 3000 delegenin katld<br />
söyleniyordu. Yani kongreye devam<br />
yüzde ondan azd. Bu arada kongre<br />
mekan adeta ilaç rmalarnn reklam<br />
panolar ve ilanlarnn istilasna<br />
uramt. Salonlar dahil her tarafta<br />
youn bir ilaç rma ai ve reklam<br />
vard. Bu konuda herhangi bir kural<br />
görünmüyordu. Kongrenin kimi oturumlar<br />
çok vasatt ve konumaclar<br />
zamana uymuyordu. Oturumlarn<br />
08:30’da balanaca söyleniyordu,<br />
ancak 09:00’dan önce balamyordu.<br />
Kimi oturumlarda da geç balasa<br />
da, zamana keskin bir ekilde uyuluyordu.<br />
Çünkü sunum bilgisayarlar<br />
konumalarn kesiyordu. Kongre<br />
Büyük Ba Hayvanlar Heryerde<br />
dili ngilizceydi. Zaten kongredeki<br />
her türlü diyalog-konuma-sunu ngilizceydi.<br />
Belki delegeler kendi aralarnda<br />
zaman zaman Hint dilinde<br />
konuuyorlard. Hindistan’da yeti-<br />
en akademisyenlerin ngilizcelerini<br />
anlamak zordu. Ancak kimi konumaclar<br />
kusursuz ngilizce konuuyor<br />
ve güzel sunumlar yapyorlard.<br />
Bunlarn hemen hepsi ABD ve ngiltere<br />
gibi ülkelerde eitim görmülerdi.<br />
Kongrenin bilimsel düzeyi de<br />
konumaclarn niteliklerine bal<br />
olarak deikenlik gösteriyordu.<br />
Kongredeki olumsuz havann ve düzeydeki<br />
düüklüün tersine akam<br />
yemekleri mükemmeldi. 28 Kasm<br />
akam, Jodhpur’da Maharaja’lara<br />
ait bir sarayn bahçesinde yemek düzenlenmiti<br />
(Hindistan demokrasiye<br />
geçmesine ramen, Maharaja’lar<br />
eski mal ve mülklerine sahipti, siyaset<br />
ve yönetimde arlklar olmasa<br />
da zengin bir yaam sürdürüyorlard.<br />
Sahip olduklar saray vb. mekanlar<br />
da çeitli amaçlarla kiraya<br />
vs veriyorlarm). Girite erkeklerin<br />
bana Hint Sar (Turban) baland.<br />
Yemek mekan rengarenk klar,<br />
çiçekler ve aaçlarla süslenmiti.<br />
Çeitli dans gruplar ve sanatçlar<br />
konserler verdiler. Tpk bizdeki gibi<br />
yemek alannda açk büfe yemekler<br />
hazrlanmt. Sofra çok zengindi.<br />
Hint yemekleri çok lezizdi. Youn<br />
baharat kullanlmas bile rahatsz<br />
etmiyordu. Çok keyii bir akam yemei<br />
geçirdik. 29 Kasm akam da<br />
bir baka açk tesiste akam yemei<br />
verildi. lki kadar renkli deildiyse<br />
de yine de yiyecekler muhteemdi.<br />
Otelimiz biraz kent merkezinin d-<br />
nda yer ald için Jodhpur’u çok<br />
ayrntl göremedim. Ancak bir gün<br />
öleden önce Marc Zelter ve Axel<br />
Kempa ile birlikte eski kent merkezine,<br />
“old market”e gittik. Manzara<br />
inanlmazd. Youn bir gürültü,<br />
kalabalk, skklk, trak, toz, pislik,<br />
araç egzoz duman, sokaklarda<br />
hayvan pislii, sinek bulutlar...<br />
nsan gerçekten hareket etmekte<br />
zorlanyordu. M. Zelter defalarca<br />
Hindistan’da bulunmutu, onun için<br />
deneyimliydi. O’nun rehberliinde<br />
biraz kent merkezini, baharat dükkanlarn<br />
gezdik. Al-veri yapmak<br />
bile çok zordu. Eski çarlar oldukça<br />
tarihiydiler. Küçük küçük dükkânlar<br />
ve iyerlerinden oluuyordu.<br />
Birgün de Magaresh Fort denen<br />
Jodhpur’un ihtiaml kalesine gittik.<br />
Gerçekten ilginç ve etkileyici bir kaleydi.<br />
Bir öle sonras da bir Hindu<br />
tapnana ve etrafndaki tarihi yaplar<br />
görmeye gittik. Oldukça ayrntl,<br />
ilginç süslemeleri ile görkemli<br />
yaplard. Asl artan, etrafta gruplar<br />
halinde, aaçtan aaca, yaplarn<br />
üzerlerinde dolaan, atlayan maymun<br />
sürüleri idi.<br />
Hindistan kendine özgü özelliklerifarkllklar<br />
barndran, her eyiyle<br />
oldukça etkileyici, mutlaka görülmesi<br />
gereken bir ülke. Bu balamda,<br />
kesinlikle yakn iletiim kurulmal.<br />
TTD olarak birlikte nasl bir ibirlii<br />
kurabiliriz, neler yaplabilir, bizim<br />
için nasl bir potansiyel içeriyor bu<br />
zamanla anlalabilir.<br />
48 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Ümit Aydomu’un Çizgileriyle…<br />
Dr.Ümit Aydomu<br />
TTD Üyesi<br />
umitbile@yahoo.com<br />
Ümit Aydomu’un<br />
Çizgileriyle…<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
49
Dr. Erhan Ekinci’ye Dair…<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Öner Dikensoy<br />
TTD Üyesi<br />
dikensoy@yahoo.com<br />
“Hakkmda konuulmasndan<br />
deil konuulacak bir ey<br />
olmamasndan korkarm”<br />
Oscar Wilde<br />
nsan hayatnda istisna dönemler<br />
vardr: Geçmite yaananlar, baarlar,<br />
aklda kalan anlar dile getirilir.<br />
Birlikte yaanlanlardan kesitler<br />
aktarlr. te emeklilik yaamn bu<br />
evrelerinden biridir. Mutlu olunmas<br />
gereken, ancak hüznün mutluluu<br />
bastrd ilginç duygu dalgalanmalarnn<br />
yaand dönemlerdir.<br />
Erhan Hoca Gülhane Askeri<br />
Tp Akademisinde balayan<br />
akademik hayatna 13 Mart<br />
<strong>2011</strong> itibari ile nokta koydu.<br />
Her ne kadar nokta koymak<br />
terimi Erhan Hoca ile uyumlu<br />
görünmüyor olsa da onu<br />
tanyanlar çok iyi biliyorlar ki<br />
sahip olduu enerji ve birikimi<br />
mutlaka baka alanlarda<br />
deerlendirmeye devam edecektir.<br />
Burada sizlere tandm iki farkl<br />
Erhan Ekinci’den bahsetmek istiyorum.<br />
Birincisi, hocam olan Erhan<br />
Ekinci. Kendisi ile tanmam<br />
ilk körfez krizi zamanlarnda yani<br />
1990 yl balarnda zmit’te salk<br />
ocanda çaltm sralarda ald-<br />
m bir telefon konumas ile oldu.<br />
Dr. Erhan Ekinci’ye dair…<br />
Bu konumann ardndan önümdeki<br />
ihtisas döneminde ilginç bir sürecin<br />
içinde olacam hissetmitim. Kar-<br />
mda kendisinden son derece emin,<br />
biraz sert ve çok kararl bir ses tonu<br />
vard. Göüs Hastalklar ihtisasm<br />
boyunca ve birlikte olduumuz baka<br />
platformlarda bu ilk yargmn<br />
ne kadar doru olduunu anlama<br />
ansm oldu. Kendisi bilindii gibi<br />
asker geçmii olan ve hayatnn her<br />
aamasn son derece disiplinli ya-<br />
Orta Dounun MD Anderson benzeri<br />
kanser tehis ve tedavi merkezi haline<br />
getirmek en büyük hayaliydi. Bu amaçla<br />
100 yatakl bir Onkoloji Hastanesi’ni<br />
kanser sava vakfndan uzun süreliine<br />
kiralayarak ksa sürede çalr hale<br />
getirdi. Gaziantep’te ilk defa içinde<br />
son teknoloji cihazlarn bulunduu<br />
bir radyoterapi ünitesi kurdu. Ayn<br />
dönemlerde Türkiye’de PET-BT yi ilk<br />
alan hastanelerden biri olduk.<br />
ayan birisidir. lk bakta kendisini<br />
çok iyi tanmayanlar için özellikle bu<br />
yönü daha bariz fark edildiinden<br />
olsa gerek asistanlm srasnda<br />
ilginç anlarm oldu. Bir keresinde<br />
saçlarm her zamankinden daha<br />
ksa kestirmem etrafta youn bir<br />
dedikoduya yol açm arkadalarm<br />
bunu Erhan Hoca istedii için deil<br />
kendi isteimle yaptma inandramamtm.<br />
Oysaki ben bunu Erhan<br />
Hoca’ya anlattmda “Yapma ya<br />
senin saçlarn gerçekten uzun mu?”<br />
diye yant vermiti. Tabi bu durum<br />
zaman zaman aramzda baka ilginç<br />
diyaloglara da sebep oluyordu. Bir<br />
keresinde klinikle ilgili planlama yaparken<br />
çok ciddi bir ekilde “Öner<br />
sen askerlik yaptn m?” diye sorduunda<br />
hiç düünmeden ona “Yapyorum<br />
ya hocam!” demitim.<br />
lk anda yüzünde oluan<br />
aknlk sonras ikimizi de<br />
gülme krizi tutmutu.<br />
Dört yl boyunca dolu dolu<br />
bir eitim dönemim oldu.<br />
Çalma yapma uruna dolamadmz<br />
fabrika, dolamadmz<br />
dispanser ve okul<br />
kalmad. Günlerce süren bu<br />
dönemlerde önce verileri<br />
toplar daha sonra orduevinde<br />
buluur, hocann mehur<br />
hesap makinesiyle istatistiklerini<br />
yapar ardndan makaleyi<br />
yazp son halini verirdik.<br />
Bu dönemlerin benim için anlam<br />
bir asistan olarak akademisyenlie<br />
hazrlk ve bedava yemek demekti.<br />
O dönemlerde henüz bilgisayar<br />
ve internet bugünkü kadar yaygn<br />
deildi. Yani aratrma yapmak ve<br />
yaz yazmak bu güne kyasla çok<br />
50 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Erhan Ekinci’ye Dair…<br />
daha zordu. Buna ramen ihtisasm<br />
bittiinde Ayten Filiz hocamn da<br />
katklaryla yirmi civarnda yaynlanm<br />
çalmam vard. Bilgisayar<br />
yoktu demitim. Henüz çok az kiide<br />
DOS alt çalan AMGA bilgisayarlarn<br />
olduu bir dönemdi ama hoca<br />
bilgisayar örenmemizin çok önemli<br />
olduunu ve bize çok büyük avantaj<br />
salayacan düünüyordu. Bu nedenle<br />
haftada 2-3 gün tüm klinik hocann<br />
arabasna dolar ve bilgisayar<br />
kursuna giderdik. Tüm klinik derken<br />
topu topu dört kiiydik. Erhan hoca,<br />
Ayten hoca, Didem ve ben. Akademik<br />
anlamda hocamdan örendiim<br />
birçok eyin arasnda kulama küpe<br />
olan ve bir akademisyen için çok<br />
önemli olduunu düündüüm iki<br />
önemli prensip var: “Asla ani karar<br />
vermemelisin çünkü öfkeyle kalkan<br />
zararla oturur.” ve “Kendine yaplan<br />
yatrm en iyi yatrmdr.”<br />
Tandm ikinci Erhan Ekinci ise<br />
yönetici olan Erhan Ekinci idi. Asistanla<br />
ilk baladmda kendisi hastanemizin<br />
kurucu bahekimiydi. O<br />
zamanlar eski verem hastanesinden<br />
dönütürülmü bir binay hastane<br />
olarak kullanyorduk. Kendisine<br />
olan güveni bu alanda çok daha<br />
fazlayd. Amiyane tabirle cevval bir<br />
bahekimdi. Zamannn önemli bir<br />
ksmn yeni kurulmakta olan ve bu<br />
nedenle birçok eksii olan üniversite<br />
hastanesinin gelitirilmesi ile ilgili<br />
konulara ayryordu. Bir kaç kez<br />
bahekimlik yapt ve son olarak da<br />
rektörlük görevinde bulundu.<br />
Dört yllk rektörlük döneminde<br />
üniversitemize ve hastanemize çok<br />
sayda modern binalar kazandrd.<br />
Suriye ve dier komu ülkeler ile<br />
salk konusunda ibirlii yapmak<br />
ve Gaziantep Üniversite Hastanesini<br />
Orta Dounun MD Anderson benzeri<br />
kanser tehis ve tedavi merkezi<br />
haline getirmek en büyük hayaliydi.<br />
Bu amaçla 100 yatakl bir Onkoloji<br />
Hastanesi’ni kanser sava vakfndan<br />
uzun süreliine kiralayarak ksa sürede<br />
çalr hale getirdi. Gaziantep’te<br />
ilk defa içinde son teknoloji cihazlarn<br />
bulunduu bir radyoterapi<br />
ünitesi kurdu. Ayn dönemlerde<br />
Türkiye’de PET-BT yi ilk alan hastanelerden<br />
biri olduk. Kanser merkezi<br />
yannda ABD’deki youn bakmlara<br />
e deer bir Dahili Youn Bakm<br />
Ünitesi kurdu. Youn bakm ünitesi<br />
ülkenin birçok hastanesinden gelen<br />
uzmanlarca bizzat ziyaret edilip örnek<br />
alnd ya da örnek gösterildi. Bu<br />
ünitenin bana ise Türkiye’deki nadir<br />
youn bakm uzmanlarndan biri<br />
olan Dr. Nevin Uysal’ tabiri caizse<br />
transfer etti. Gaziantep Üniversitesi<br />
Dahili Youn Bakm Ünitesi’nde üç<br />
yl içinde bir çok hastaya son derece<br />
iyi bir youn bakm hizmeti verilmesinin<br />
yan sra birçok brantan çok<br />
sayda aratrma görevlisi, hemire<br />
ve teknisyen yetiip Türkiye’nin dört<br />
bir yanna daldlar.<br />
Rektör olduu dönemlerde nerdeyse<br />
uykusunda bile problem çözmekle<br />
uratna emin olduum Erhan<br />
Hocay yönetici olarak ön plana çkaran<br />
en önemli özellii ise iine<br />
siyaseti kartrmadan, herkese eit<br />
mesafede durmaya ve kimsenin hakkn<br />
yememeye özen göstermesiydi.<br />
Her ne kadar emekliye ayrlm olsa<br />
da daha uzun yllar birçok platformda<br />
sk sk birlikte olacamz biliyor<br />
ve kendisine bundan sonraki hayatnda<br />
her eyin dilediince olmasn<br />
her eyden önemlisi salkl ve mutlu<br />
bir hayat diliyorum.<br />
Son olarak itiraf etmeliyim ki bu yazy<br />
yazarken beni en çok zorlayan<br />
yazy istenen uzunlukta (maksimum<br />
5000 vuru) tutabilmek için<br />
verdiim çaba oldu. Emekli olancaya<br />
kadar daha ne kadar çok çalmam<br />
gerektiini düünüp endielenmekten<br />
kendimi alkoyamadm.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
51
Dr. Ertürk Erdinç’e Dair…<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Mehmet Polatl<br />
TTD Üyesi<br />
mpolatli@adu.edu.tr<br />
Göüs hastalklar uzmanlk alanna<br />
ve Türk <strong>Toraks</strong> Dernei’ne yapm<br />
olduu katk ve emekleri yan sra ki-<br />
ilii ile her zaman sayg ve sevgi ile<br />
anlan Prof. Dr. Ertürk Erdinç hocamz<br />
bu yl emekliye ayrld. zmir’in<br />
Karaburun ilçesinin bir sahil beldesi<br />
olan Mordoan’da 1944 ylnda do-<br />
an hocamz, Ege Üniversitesi Tp<br />
Fakültesini 1968’de bitirdikten sonra<br />
ayn üniversitede Göüs Hastalklar<br />
ihtisasna balam, 1972’de Göüs<br />
Hastalklarnda uzman, 1977’de Doçent<br />
ve 1988’de Profesör olmutur.<br />
yi bir hekim olmasnn ötesinde<br />
ayrm gözetmeden çevresine kar-<br />
Dr. Ertürk Erdinç’e dair…<br />
52 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Ertürk Erdinç’e Dair…<br />
sonsuz sevgi, sayg ve hogörüsü<br />
olan, karsndakini anlayan güvenilir<br />
bir dosttur Ertürk hoca. Eitim<br />
döneminden itibaren toparlayc ve<br />
lider kiiliini Türk <strong>Toraks</strong> Derne-<br />
i çatsnda da sürdürmütür. Türk<br />
<strong>Toraks</strong> Dernei’nin tüzük hazrl,<br />
TTD zmir ubesi Bakanl, KOAH<br />
Çalma Grubu Bakanl, Etik Kurul<br />
Bakanl ve Denetleme Kurulu<br />
Bakanl gibi bir çok görevde bulunmutur.<br />
KOAH ile ilgili hekim ve<br />
hasta eitim materyallerinin oluturulmasnda<br />
hepimize örnek olmu,<br />
KOAH alannda önemli eksiklii<br />
hissedilen bu eserlerin ksa sürede<br />
sonuçlanmasnda belirleyici rol oynamtr.<br />
Can Yücel’den iki iiri sizlerle payla-<br />
rken, Ertürk hocamza mesleimize<br />
ve meslektalarna yapt katk ve<br />
emekleri için en içten sayg ve teekkürlerimizi<br />
sunarz.<br />
Sevdiin Kadar Sevilirsin<br />
Her ey sende gizli<br />
Yerin seni çektii kadar arsn<br />
Kanatlarn çrpnd kadar haf<br />
Kalbinin att kadar canlsn<br />
Gözlerinin uza gördüü kadar genç<br />
Sevdiklerin kadar iyisin<br />
Nefret ettiklerin kadar kötü<br />
Ne renk olursa olsun kan gözün<br />
Karndakinin gördüüdür rengin<br />
Yaadklarn kar sayma<br />
Yaadn kadar yaknsn sonuna<br />
Ne kadar yaarsan yaa<br />
Sevdiin kadardr ömrün<br />
Gülebildiin kadar mutlusun<br />
Üzülme, bil ki aladn kadar güleceksin<br />
Sakn bitti sanma her eyi;<br />
Sevdiin kadar sevileceksin<br />
Ay ndadr sevgiliye duyulan hasret<br />
Ve sevgiline hasret kaldn kadar<br />
ona yaknsn<br />
Unutma yamurun yad kadar slaksn<br />
Günein seni stt kadar scak<br />
Kendini yalnz hissettiin kadar yalnzsn<br />
Ve güçlü hissettiin kadar güçlü<br />
Kendini güzel hissettiin kadar güzel<br />
te budur hayat, ite budur yaamak<br />
Bunu hatrladn kadar yaarsn<br />
Bunu unuttuunda aldn her nefes<br />
kadar üürsün;<br />
Ve karndakini unuttuun kadar çabuk<br />
unutulursun<br />
Çiçek suland kadar güzeldir<br />
kular ötebildii kadar sevimli<br />
Bebek alad kadar bebektir<br />
Ve her eyi örendiin kadar bilirsin<br />
Bunu da ören;<br />
Sevdiin Kadar Sevilirsin<br />
En Uzak Mesafe<br />
En Uzak mesafe ne Afrika’dr<br />
Ne Çin,<br />
Ne Hindistan,<br />
Ne Seyyareler,<br />
Ne yldzlar geceleri ldayan...<br />
En uzak mesafe iki kafa arasndaki<br />
mesafedir birbirini<br />
anlamayan...<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
53
Dr. Gültekin Tibet…<br />
Dr. Onur Fevzi Erer<br />
TTD Üyesi<br />
onurerer@yahoo.com<br />
Dr. Serir Özkan<br />
TTD zmir ube Bakan<br />
aktogu@yahoo.com<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Gültekin Tibet…<br />
Gültekin Tibet, 26 <strong>Haziran</strong> 1945 tarihinde<br />
Kastamonu’da dodu. lkokulu<br />
Hakkari ve Çankr’da, ortaokul ve liseyi<br />
Kastamonu ve Ankara’da okudu. 1971 ylnda<br />
Ankara Üniversitesi Tp Fakültesi’ni<br />
bitirdikten sonra ksa bir süre serbest çalt.<br />
2 Mays 1972 - 31 Ekim 1973 tarihleri<br />
arasnda Samsun ve stanbul‘da askerlik<br />
görevini tamamlad. ki yla yakn bir süre<br />
Adana Pozant ilçesinde hükümet tabiplii<br />
görevini sürdürdükten sonra 16 Eylül<br />
1975’de zmir Dr. Suat Seren Göüs Hastalklar<br />
ve Cerrahisi Eitim ve Aratrma<br />
Hastanesinde göreve balad. 30 Nisan<br />
1980 tarihinde baasistan, 4 Ekim 1982<br />
tarihinde ef Yardmcs, 22 Mart 1985<br />
tarihinde Bahekim Yardmcs ve 19 Eylül<br />
1991 tarihinde Klinik e unvanlarn<br />
ald. Ayn hastanede 20 Eylül 2001 - 21<br />
Mart 2003 tarihleri arasnda Bahekim<br />
olarak görev yapt.<br />
Evli ve iki çocuk babas olan hocamz 35<br />
yl zmir Dr. Suat Seren Göüs Hastalklar<br />
ve Cerrahisi Eitim ve Aratrma<br />
Hastanesinde olmak üzere, toplam 39<br />
yl hizmet vererek 28.6.2010 tarihinde 7.<br />
Servis Klinik e ve Koordinatör ef olarak<br />
görevini tamamlad ve emekli oldu.<br />
Tüm çalma hayat boyunca hastalar,<br />
ayn hastanede çalan tüm personel,<br />
hemire, asistan ve çalma arkadalar<br />
tarafndan çok sevilen, yardma ihtiyac<br />
olan herkese bir baba sevecenlii ile yaklap<br />
sorun çözmede ki ustal ile destek<br />
vermi olan, her zaman çok nazik sevgili<br />
hocamza emeklilik döneminde salkl<br />
ve huzurlu günler diliyoruz.<br />
54 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Gülsüm Karagül<br />
TTD Üyesi<br />
drkardelen_07@hotmail.com<br />
Gülsüm’ün<br />
Objektinden…<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
55
J. D. Hardy’den F. Alican’a<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Cemal Asm Kutlu<br />
TTD Üyesi<br />
cakutlu@turk.net<br />
J. D. Hardy’den F. Alican’a: “Neden<br />
Geri Gelip Bizimle Çalmyorsun?”<br />
Jackson, Mississippi, 1963 ylndayz.<br />
Ömür boyu hapis yatacak bir kiide<br />
saptanan akcier tümörü nedeniyle<br />
nakil yaplmasna karar verilmiti.<br />
Çünkü altta yatan KOAH nedeniyle<br />
rezeksiyon yaplmas mümkün gözükmüyordu.<br />
Ve hasta, giriim sorunsuz<br />
giderse cezasnda indirim<br />
yaplaca sözüyle öneriyi kabul etti.<br />
lk akcier nakli bu ekilde gerçekletirildi<br />
ve hasta 18 gün yaatlabildi.<br />
Hardy hastasn kaybettikten birkaç<br />
gün sonra yakn dostu ve önceki iki<br />
ylda bu konuya youn ilgi göstermi<br />
arkada Fikri Alican’a bir mektup<br />
gönderdi.<br />
“Sevgili Fikri,<br />
Gazetelerden görmü olabilecein<br />
gibi 3 hafta önce bir akcier nakli<br />
yaptm. Müebbet hapise mahkûm,<br />
genel durumu bozuk ve kronik<br />
böbrek hastal olan birini seçtik.<br />
Hasta onsekiz gün yaad ve üremiden<br />
öldü. Öldüü zaman akci-<br />
er gayet iyi durumdayd ve çalyordu.<br />
Akcier üzerinde geni<br />
aratrmalar yaptk ve fotoraflar<br />
çektik. Sana onlardan bir dizi<br />
göndereceim. Neden geri gelip<br />
bizimle çalmyorsun?”<br />
56 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Alican bu operasyonda Hardy’nin yannda<br />
deildi belki ama klinik uygulama<br />
aamasna gelinceye kadar Hardy<br />
ile birlikte youn bir çalma dönemi<br />
geçirmiti. Akcier nakli ile ilgili birçok<br />
sorunun cevaplarn bu dönemde<br />
bulmular ve teknik sorunlarn<br />
çözülmesine büyük mesafeler kat<br />
etmilerdi. Operasyon, bir insann<br />
nakil edilen bir akcierle yaayabileceini<br />
gösterdii için büyük bir adm<br />
saylr. Bu tarihi giriimin ba aktörü<br />
J. D. Hardy, operasyonun hemen ardndan<br />
stanbul’da okumu genç bir<br />
doktoru yannda çalmaya ve aratrmalar<br />
daha da ilerletmeye çaryordu.<br />
Bu yaz birçoumuzun adn belki<br />
hiç duymad, pek azmzn tand<br />
ve belki hiçbirimizin öyküsünü bilmedii<br />
bu doktora daha yakndan bakabilmek<br />
amacyla yazld.<br />
Mektubun birkaç yl öncesine dönüyoruz:<br />
stanbul Tp Fakültesi Genel<br />
Cerrahi Bölümü’nde ve 1960 ylndayz.<br />
Alican’ genç, çalkan ve hevesli<br />
bir cerrah olarak görürüz. Bir gün<br />
kliniin kütüphanesinde “Pathophysiology<br />
of Surgery” adl bir kitap<br />
bulur ve bu kitaptan çok etkilenir.<br />
Kitabn editörü o zamana kadar adn<br />
duymad Amerikal bir cerrahtr:<br />
J. D. Hardy. Yllar sonra bir davete<br />
cevaben yazd ve o yllar özetleyen<br />
bir mektubunda öyle demektedir:<br />
“Hardy’i kefettiim zaman; yl<br />
1960’d, stanbul, Türkiye’de beinci<br />
yl asistanydm. Çok uzak bir ülkede<br />
olmama ramen “O” görülebilir<br />
biriydi”. Ksa bir süre sonra birlikte<br />
çalt yakn arkada Ergün Sabar,<br />
bir aratrmac pozisyonu için<br />
Hardy’ye bavurduunu, neden kendisinin<br />
de yazmadn sorar. Alican<br />
bu bavurudan çok ümitsizdir: “Yahu<br />
Hardy bizi almaz ki” der. Sabar’n<br />
verdii cevap ayn gün ona da bir<br />
bavuru mektubu yazdrr: “Almazsa<br />
almaz, yazmakla ne kaybederiz?”<br />
Aradan iki hafta geçer ve Hardy,<br />
Alican’n mektubuna cevap verir. Bu<br />
mektupta “klinik uygulamal cerrahi<br />
aratrmalar için yetitirmek<br />
amacyla…” Alican’ kliniine kabul<br />
ettiini yazar ve devam eder; “…biz<br />
size mesleiniz için temel olacak bir<br />
deneyim kazandrabiliriz, siz de bize<br />
Türkiye’deki tpla yürekten bir iliki<br />
salayabilirsiniz”. Bu cevap üzerine<br />
gerekli formaliteler hzla tamamlanr,<br />
Üniversite’den ald iki yllk<br />
izinle ve babasnn ald sadece gidi<br />
bileti ile Alican bir Austos sabah sabaha<br />
kar 5’de Mississippi’nin bakenti<br />
Jackson’a gelir.<br />
Hardy ile ilk olarak “Endotoksin<br />
oku” üzerinde çalmaya balar. Köpeklerde<br />
ok yaratp, karn organlarnn<br />
lenfatik akmn incelemektedir.
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
J. D. Hardy’den F. Alican’a<br />
Günleri kütüphaneyle köpek laboratuar<br />
arasnda geçmeye balar. Bu, o<br />
tarihe kadar aratrlmam olan bir<br />
konudur. Çalmalar ilerledikçe haftada<br />
birkaç kez Hardy ile bir araya<br />
gelip sonuçlar tartmaya balarlar.<br />
Alt ay sonra Hardy, Alican’n zyoloji<br />
masteri yapmasn ister ve onu dönemin<br />
Fizyoloji Bölüm Bakan Arthur<br />
C. Guyton’a takdim eder. Guyton<br />
balangçta pek gönüllü gözükmemekle<br />
beraber, Hardy’nin referansyla<br />
Alican ile çalmay kabul eder ve<br />
“Endotoksin okunun Patozyolojisi<br />
Üzerine Çalmalar” master tezinin<br />
konusu olarak seçilir.<br />
Jackson’a geldii ilk aylarda bir<br />
gün Hardy, Demikhov’un<br />
yapt aratrmalardan,<br />
özellikle damar anastomozlarndan<br />
söz etmi<br />
ve “Bir köpein<br />
kafasn deitirebilir<br />
misin?” diye<br />
sormutur. Bundan<br />
cesaret alan<br />
Alican da bo zamanlarnda<br />
böyle<br />
bir operasyon<br />
yapmaya çalr,<br />
sonuçlar Hardy ile<br />
paylar. Yine bir gün<br />
Hardy “Yeterince idman<br />
yaptn, bir yandan<br />
ok çalmalarn sürdürürken<br />
bir yandan da akcier nakli<br />
deneylerine balayabiliriz” der ve<br />
hemen ardndan çalmaya balarlar.<br />
lk operasyonlarda Hardy ve Alican<br />
birlikte ototransplantasyon yaparlar<br />
ve ksa bir süre sonra operasyon<br />
teknii yerleir. Alican dier çalmalarnn<br />
yan sra günde iki operasyon<br />
yapmaya balar. lerleyen günlerde,<br />
birçok sorunun sanld gibi zyolojik<br />
temeli olmadn, temel sorunun<br />
cerrahi teknik olduu ortaya çkar.<br />
Ardndan allotransplantasyon yapmaya<br />
balarlar. Bu köpekler ilk günlerde<br />
iyi olmalarna ramen ortalama<br />
bir hafta içinde kaybedilirler. Bazlarna<br />
ise metotreksat ve azatioprin<br />
verirler ve yaklak bir ay yaamalarn<br />
salarlar. lk yln sonunda “Research<br />
Associate” olur. Artk tüm ülkede<br />
toplantlara katlacak ve bildiriler<br />
sunacak kadar çalmalar ilerlemitir.<br />
Sonuçta Alican iki yln sonunda<br />
iki adet doçentlik tezi ile memlekete<br />
döner ve “Akcier Nakli”ni doçentlik<br />
tezi yapmaya karar verir.<br />
Bilindii gibi Hardy toplam üç adet<br />
akcier nakli yapmtr. lkini kaçran<br />
Alican, ardndan ald davetin<br />
deeri ve cazibesi ile tekrar Jackson’a<br />
geri döner ve ikinci ve üçüncü nakilde<br />
Hardy’ye asiste eder. Teknik<br />
çalmalar daha da ilerler ve hemen<br />
hemen bugün klinikte yaplan bütün<br />
cerrahi yöntemlerin temeli o yllarda<br />
atlr. Özellikle “Çift Tara Ardk<br />
Akcier Nakli” teknii bugün için<br />
dahi güncelliini koruyan önemli bir<br />
tekniktir. O dönem bu teknik “Çift<br />
Tara Tek Akcier Nakli” olarak<br />
isimlendirilmitir. Alican sadece akcier<br />
nakli ile ilgili deil, o dönemde<br />
youn ekilde karacier nakli ile ilgili<br />
de çalmalar yapmtr. Klinik baarnn<br />
daha bir süre alaca öngörüsü<br />
ile Alican yurda dönmek ister ve 1965<br />
ylnda Hardy’nin muhalefetine ramen<br />
Jackson’daki iini brakr. Bu<br />
kararla Alican’n organ nakli öyküsü<br />
belki eksen deitirmitir ama içinde<br />
yanan ate sönmemitir. Bunu nereden<br />
biliyoruz? Ardndan geçen yllara<br />
ramen neler dediini, neler yazdn<br />
bildiimiz için.<br />
Aralk 1969’da, Hardy, Thomas<br />
Shields’e bir mektup gönderir. Anlalmaktadr<br />
ki, Shields bir kitap<br />
hazrlamaktadr ve Hardy’nin “Akci-<br />
er Nakli” bölümünü yazmasn istemektedir.<br />
Hardy’nin cevaben yazd<br />
mektup öyledir:<br />
“Sevgili Tom,<br />
Sekreterlerimden birinin<br />
isteim üzerine,<br />
yakn zamanda<br />
cevap verilecek<br />
olarak saklad<br />
mektubunu buldum.<br />
Söylediim<br />
gibi, senin Genel<br />
Göüs Cerrahisi<br />
adl kitabndaki<br />
bölüme katkda<br />
bulunmak beni mutlu<br />
edecektir. Senden<br />
isteim, Fikri Alican’n<br />
yardmc yazar olarak<br />
çalmasna izin vermendir.<br />
Literatürden bilebilecein gibi,<br />
akcier nakli alanna devasa katklar<br />
olmutur. Benim admn birinci<br />
isim olmas isteini dikkate<br />
alyorum ama seni temin ederim<br />
ki, Dr. Alican’n katks en az benimki<br />
kadardr.<br />
Tatil mevsimi için en iyi dileklerimle”<br />
Shields bir baka mektubunda belirttii<br />
gibi kitabn 1971 ylna yetitiremez<br />
ama kitabn ilk basks 1972<br />
ylnda piyasaya çkar. Kitap, benim<br />
üzerimdeki emeini ve etkisini bu<br />
satrlar, bu dergi ve daha pek çok<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
57
J. D. Hardy’den F. Alican’a<br />
hacimde anlatamayacam deerli<br />
Müd Ölçmen’in kitabdr. Aramzdan<br />
ayrlndan ksa bir süre sonra,<br />
2001 ylnda, bana ei Aysun Ölçmen<br />
tarafndan “Eer kzlardan biri gö-<br />
üs cerrah olursa geri vermek üzere”<br />
hediye edilmitir. Aslnda yllar<br />
sonra birinci basksn edindiim bu<br />
kitabn ikinci basksn, 1987 ylnda<br />
baladm ihtisasmn ilk aylarnda<br />
alm ve Alican’n adn ilk kez bu<br />
baskdaki Akcier Nakli Bölümü’nde<br />
görmütüm. Yine de bizim öykümüzün<br />
Alican’la kesimesinden bahsetmek<br />
için bir sürenin daha geçirmemiz<br />
gerekecek.<br />
Bu sefer, Yedikule Göüs Cerrahi<br />
Merkezi’ndeyiz, yl 1993.<br />
M. Ölçmen’in ef’liinde Aysun<br />
ve ben baasistan olarak<br />
çalyoruz. brahim Dinçer<br />
de kar klinikte baasistan.<br />
Ben ABD’de bir süre bulunup<br />
birçok kez domuzlarda<br />
yaplan akcier nakli operasyonlarna<br />
katlmm ve<br />
üstüne üstlük 1990 ylnda<br />
baarl bir akcier nakli<br />
operasyonu görmüüm. Bir<br />
eyler yapmak istiyorum<br />
bu konuda ama ne yapacam<br />
bilmiyorum. Müd<br />
Aabey’in cesaretlendirmesi<br />
ve biraz da basksyla, bir<br />
öleden sonra Ü Veterinerlik<br />
Fakültesi’ne gidiyoruz.<br />
Ben, Aysun ve brahim kaplardan<br />
birini çalp içeri giriyoruz.<br />
O zaman baasistan olan Cem<br />
Perk ile karlap derdimizi ona anlatyoruz.<br />
O da çalma yapmak, dosyasn<br />
kabartmak isteyen, hevesli bir<br />
veteriner hekim. “Ben size yardmc<br />
olurum” diyor ve tüm malzemeyi<br />
hastaneden tamak kaydyla Veterinerlik<br />
Fakültesi’nde akcier nakli<br />
yapmaya balyoruz. Her hafta bir<br />
ameliyat yapacaz. Ben operatörüm,<br />
brahim birinci asistan ve Aysun<br />
ikinci asistan ve enstrümantasyon<br />
yapyor. Çok yorulsun istemiyoruz, 6<br />
aylk hamile.<br />
58 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Ama iler düündüümüz gibi gitmiyor.<br />
lk köpek kanamadan kaybediliyor,<br />
ikinci köpek kanamadan<br />
kaybediliyor ve üçüncü köpek yine<br />
kanamadan kaybediliyor. Bron ve<br />
arter anastomozlarn yapyoruz ama<br />
atrium anastomuzunu bir türlü beceremiyoruz.<br />
Müd Aabey’in isteiyle<br />
her operasyondan sonra operasyonu<br />
ve performansmz anlatan geni<br />
bir rapor yazp kendisine veriyorum.<br />
Biraz da neler düünüp, hissettiimizi<br />
yazyorum kaçnlmaz olarak.<br />
Ertesi gün, ”Dün yine çok hislenmisin”<br />
diye benimle dalga geçiyor, çok<br />
bozuluyorum. Ekip büyük bir moral<br />
çöküntüsü içinde, ne yapabiliriz diye<br />
düünüyoruz.<br />
“Bir akam bize katlr msnz? Tüm<br />
arkadalar çok mutlu oluruz” diyorum.<br />
Diyorum ama ben bile aryorum nasl<br />
böyle bir ey söylediime. “Hayr” diyor,<br />
“Hayr. Bu iler için artk çok yalym.<br />
Ama biraz daha genç olsaydm<br />
senin klinik çalmalarna katlmak<br />
isterdim.” Ben yllar önce bize verdii<br />
kitabnn önsözünü okumu biri olarak<br />
tereddütsüz yantlyorum: “Teekkür<br />
ederim ama ben daha da çok genç<br />
olmay isterdim, sizin laboratuardaki<br />
çalmalarnza katlabilmek için”.<br />
“Kim en iyi bilir bu ii” diye düünürken<br />
aklmza bir isim geliyor: Fikri<br />
Alican. Aslnda bizim yapmaya çaltmz<br />
ii 30 yl önce ve mükemmelen<br />
yapm bir kii. Arayp randevu alyoruz<br />
ve bir öle saati Nianta’ndaki<br />
osine gidiyoruz. Çok ho bir os ve<br />
bekleme salonunda çerçeve içinde bir<br />
ehliyet var. Doktor oslerinin çok -<br />
yakal çerçevelerine nispet yapar gibi.<br />
Alican’n ilkokuldayken ald “bisiklet<br />
sürme ehliyeti” bu. Kap açlyor<br />
Alican bizi içeri davet ediyor. Çok etkileniyoruz<br />
görüntüden. Anlatyoruz<br />
derdimizi, sorunlar, ne yapmamz<br />
gerektiini. lk soru: ӂalmanzn<br />
bütçesi ne kadar?”, aryoruz, ne<br />
bütçesi? “Bizim bir bütçemiz yok”<br />
diyoruz sklarak. Diyemiyoruz ki,<br />
köpekleri kendi paramzla aldmz<br />
mamalarla ve paramz olmadnda<br />
da hastanenin ba açsndan rica,<br />
minnet aldmz kemiklerle besliyoruz.<br />
“Yahu bütçesiz çalmam olur?”<br />
diyor gülerek. Yaklak iki saatini<br />
ayryor bize, uzun uzun sohbet ediyoruz.<br />
Çkarken “Ehliyetimi gördünüz<br />
mü?” diye soruyor, “O belgeyle<br />
yllardr cerrahi yapyorum burada.<br />
Kimse baka bir sertika istemedi<br />
imdiye kadar” diyor. Düünüyorum<br />
kendi kendime: ”Eer sen Fikri<br />
Alican olursan bisiklet sürme<br />
ehliyeti yeter, artar bile”. Bize<br />
çok yeni baslm bir kitabn<br />
hediye ediyor, bal “Transplantasyon”<br />
olan küçük bir el<br />
kitab. O dönem sayfalarn öylesi<br />
çevirip rafa koyuyorum.<br />
Büyük bir mutlulukla oradan<br />
ayrlyoruz. Yine bir sürü plan<br />
yapyoruz ve o görümeden<br />
sonraki ilk ameliyat sorunsuz<br />
bir ekilde bitirip, köpei ayaa<br />
kaldryoruz. Uçuyoruz mutluluktan.<br />
Sabah kalknca hemen<br />
fakülteyi aryorum ve öreniyorum<br />
ki köpek hala hayatta.<br />
“te bugün kariyerimin unutulmayacak<br />
bir günü” diyorum<br />
kendime. Uçarak hastaneye<br />
gidiyorum ama daha Müt Aabey’e<br />
“Günaydn” deme frsat olmadan<br />
öreniyorum ki, göstermeye çalt-<br />
mz tüm özene ramen Aysun ve<br />
Müd Aabey’in güzel kzlar, Sevgili<br />
Nadide, o akam domaya kalkyor.<br />
Odasna gidip “Aabey geçmi olsun”<br />
diyorum, suçlu suçlu. Aysun’un, o geceden<br />
balayarak bir ay süren yatak<br />
istirahat doumu biraz daha geciktiriyor<br />
ama nihayetinde Nadide dört<br />
hafta erken douyor. Günlerce Müd<br />
Aabey’in homurtusunu dinliyoruz.
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
J. D. Hardy’den F. Alican’a<br />
nili çkl yllar umulmadk hzla<br />
geçiyor ve 2009 ylna geliyoruz. Bir<br />
sabah tekrar Alican’ aryorum ve<br />
kendimi tantyorum. “Hocam beni<br />
hatrlyor musunuz?”, “Elbette Asm<br />
Bey”, diyor, “Hocam sizi ziyarete<br />
gelmek istiyorum. Ben akcier nakli<br />
yaptm”, “Tebrik ederim” diyor ve<br />
ksa bir süre sonra ziyaretine gidiyoruz,<br />
Oral Akn ile birlikte. Alican’n<br />
saygdeer ei, Ihlamur Hanm bize<br />
kahve yapyor ve diyor ki; “Kahvelerinizi<br />
köpüksüz yaptm. Kaynpederime<br />
göre kahvenin köpüklüsü deil<br />
köpüksüzü makbuldür”.<br />
Akcier nakli konusunda aratrma<br />
yaptkça aslnda çok yllar öncesinde<br />
yurdumuzda birçok hayalperest cerrahn<br />
yapt çalmalara daha dorusu,<br />
masals öykülerine rast geliyorum.<br />
Bunlar yazmak ve o çalmalar<br />
gün na çkartmay kendime görev<br />
ediyorum. Bu sebeple Alican’a,<br />
Oral’la beraber ikinci gidiimizde bir<br />
sürü fotoraf çekip, kayt yapyoruz.<br />
“Siklosporin bulunmu olsayd asla<br />
geri gelmezdim” diyor. Sohbet srasnda<br />
Alican görevliden bir dosya<br />
istiyor, içi yüzlerce mektup dolu. Büyük<br />
bir heyecanla mektuplar kartryoruz<br />
beraber, bir sürü sebepten<br />
yazlm bir sürü mektup. Çekinerek<br />
soruyorum: ”Hocam bu mektuplardan<br />
bir kopya alabilir miyim?” diye.<br />
“Hepsini al, git” diyor. “Olur, mu öyle<br />
ey?” diyorum. “Otuz yldr orada<br />
duruyorlard kimse sormad bile. lk<br />
kez sen istedin, al ne istiyorsan yap”.<br />
Uzun sohbetimizin ardndan ayaa<br />
kalkp kapya ilerlediimizde soruyor:<br />
“imdi plann nedir?” “Nakillere devam<br />
edeceim” diyorum. “Çok güzel”.<br />
Bir suskunluk oluyor aniden, bir eyler<br />
yapmak, daha fazla eyler söylemek istiyorum<br />
ama ne söyleyeceimi bilemiyorum.<br />
Birkaç saniye daha geçiyor,<br />
osin kapsnda birbirimize bakyoruz,<br />
ben, Oral ve Alican. “Bir akam bize<br />
katlr msnz? Tüm arkadalar çok<br />
mutlu oluruz” diyorum. Diyorum ama<br />
ben bile aryorum nasl böyle bir<br />
ey söylediime. “Hayr” diyor, “Hayr.<br />
Bu iler için artk çok yalym.<br />
Ama biraz daha genç olsaydm senin<br />
klinik çalmalarna katlmak isterdim.”<br />
Ben yllar önce bize verdii kitabnn<br />
önsözünü okumu biri olarak<br />
tereddütsüz yantlyorum: “Teekkür<br />
ederim ama ben daha da çok genç olmay<br />
isterdim, sizin laboratuardaki<br />
çalmalarnza katlabilmek için”.<br />
Transplantasyon, Yazan Fikri Alican,<br />
1991.<br />
Önsöz:<br />
“Tbbi aratrmalarn rahatça yaplabilmesi<br />
için gereken paralarn su<br />
gibi aktld 1960-1970 yllar arasnda<br />
en çok ele alnan cerrahi aratrma<br />
konusu “transplantasyon”du.<br />
mmünolojik sorunlarn henüz klinik<br />
transplantasyonlarn önünde da<br />
gibi durduu bu dönemde, hemen<br />
hemen her organ transplantasyonu<br />
için güvenilir cerrahi teknikler hazrlanmt.<br />
Deney hayvan olarak<br />
genellikle köpekler kullanlr; köpekte<br />
baar ile yaplabiliyorsa, insanda<br />
haydi haydi yaplr denirdi.<br />
Mississippi Üniversitesi’nde deneysel<br />
transplantasyon çalmalar baz<br />
organlar konusunda dünyada ba<br />
çekmi; Dr. James D. Hardy’nin<br />
aratrma ekibi, birçok organn<br />
transplantasyonu ile ilgili teknik<br />
ve zyolojik sorunlarn büyük bir<br />
ksmn çözümlemiti. Bu öncülerin<br />
çalmalar klinik transplantasyonlarn<br />
baarsna kadar gidemedi;<br />
ancak, bugün klinik transplantasyonlarda<br />
alnan parlak sonuçlarn o<br />
zaman alnamay, siklosporin (rejeksiyon<br />
olayn etkili biçimde bastracak<br />
ilaç) fark dolaysyladr.<br />
ABD, 1960… Transplantasyon konusunda<br />
çok az ey bilinmekte… Aratrclar<br />
her eyi kendi yaptklar<br />
deneylerden yava yava örenmekteler…<br />
Her gün yeni bir coku, dü<br />
krkl, sevinç… Bata çka bir gömü<br />
arar gibi kendi kendine bilgi toplama<br />
çabalar… Deney laboratuarnda<br />
gecelemeler… ABD’nin her köesine<br />
koarak, yeni örendiklerini sunan<br />
bildiriler; tp dergilerinde yazlar…<br />
Transplantasyon bir rutin olduktan<br />
sonra, bugünün uygulamaclarna<br />
herhalde ayn tad vermiyordur;<br />
gömüyü aramakta olanlar elektriklendiren<br />
olaanüstü duygularn,<br />
bulunduktan sonra kullananlar da<br />
sarmas beklenemez.<br />
Bu konuya yaknlk duymaktaym.<br />
Transplantasyonu, tp örencilerine<br />
uzunca bir masal gibi anlatabilirim.<br />
Meslek yaammn cokulu ve pervasz<br />
yllar; James D. Hardy ve<br />
Arthur C. Guyton ile geçen 1960’l<br />
yllar… Bu kitab çada cerrahi ve<br />
zyolojinin bu iki önemli liderine<br />
sayg ve sevgiyle ithaf ediyorum<br />
Fikri Alican<br />
Bu deerli büyüümüze önce kendim,<br />
sonra ekip arkadalarm ve belki<br />
de “O”na sevgi ve ükranlarn göstermek<br />
isteyecek pek çok tp doktoru<br />
adna sayg, sevgi göstermek ve yaptklarna<br />
hayranlm dile getirmek<br />
ansm oldu. Bugün bu yazy okuyarak<br />
bu duygular hisseden veya yllar<br />
sonra hissedecek kiiler, en azndan<br />
onlar temsilen birilerinin bu görevi<br />
yerine getirdiinden emin olsunlar.<br />
Tpk benim de, benim adma yaplm<br />
böylesi çabalardan dolay huzur<br />
ve mutluluk duyduum gibi.<br />
Bu ülkede mesleini doru kurallarla<br />
ve iyi yapmaya çalan her düzeyden<br />
ve her yatan hekimler: “Çok uzaklar<br />
görebiliriz” der, Isaac Newton,<br />
“Çünkü devlerin srtna basyoruz”.<br />
stanbul, Nisan <strong>2011</strong><br />
DPNOT: ki önemli noktay vurgulamam<br />
gerekir: lki; Sevgili Osman<br />
Elbek, 1. zzet Baysal Tp Fakültesi<br />
Örenci Kongresi’nde yaptm konumadan<br />
sonra bana bu yazy yazmay<br />
teklif etti ve destek oldu. kincisi;<br />
Bu yazda Fikri Alican’n otobiyograsi<br />
“Koca Meenin Gölgesi” adl<br />
kitaptan çeitli alntlar yaptm.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
59
Uzman Gözüyle...<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Anneliimiz doann<br />
kanunu olarak birinci<br />
srada gelmesi gerekirken<br />
performans sistemi<br />
nedeni ile hekimliimiz<br />
öncelik kazanm<br />
hatta anneliimizi de<br />
unutturmutur. Kendini<br />
ar artlarda çalan<br />
emekçi hissetmeyen<br />
hekim var m? Bilmek<br />
istiyorum.<br />
Peki kadn olmak ???<br />
Dorusu uzun metinlerle pek aram<br />
yoktur. Bu köeyi ayrdklarnda “senin<br />
maillerini okurken heyecanlanyoruz”<br />
diyen uzman arkadalarm<br />
motive etmitir. Onlarn sesi olmak,<br />
yüreklerine seslenmek kadar beni<br />
baka ne mutlu edebilir ki…<br />
Bu kadar kimliim arasnda hangisi<br />
öncelikli diye her zaman düünmü-<br />
ümdür. Anneliimiz doann kanunu<br />
olarak birinci srada gelmesi gerekirken<br />
performans sistemi nedeni<br />
ile hekimliimiz öncelik kazanm<br />
hatta anneliimizi de unutturmutur.<br />
Kendini ar artlarda çalan emekçi<br />
hissetmeyen hekim var m? Bilmek<br />
istiyorum (özel hastane sahibi olanlarn<br />
dnda). Peki kadn olmak ???<br />
Dünyada ve Türkiye’de, ite ve evde<br />
zor hem de çok zor. imdiye kadar<br />
60 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Dr. pek Cokunol<br />
TTD MYK Uzman Temsilcisi<br />
i_coskunol@yahoo.com<br />
Hem Anne, Hem Kadn,<br />
Hem Emekçi, Hem Hekim :))<br />
birey olarak sorunlarmz çözümlerken<br />
artk dernek çats altnda ortak<br />
alan oluturarak yol almak istiyoruz.<br />
Sonuç olarak da yaadmz sorunlar,<br />
isyanlarmz ve sizler uzman temsilciliine<br />
beni tadnz...<br />
Kadn uzman temsilcisi olarak derneimden<br />
beklentilerim, deien<br />
salk politikalar ile öncelik kazanan<br />
özlük haklarma destek olmalardr.<br />
Hekim says her gün artan<br />
<strong>Toraks</strong> Dernei’nin, say ile orantl<br />
olarak gücü de artmaktadr. Gerek<br />
tabip odas ile gerek dernek adna bakanlkla<br />
direkt temaslar oldukça iyi<br />
düzeydedir. Ben süt izni mi, doum<br />
öncesi, doum sonras izinleri mi,<br />
çocuklarmla (sömestri<br />
ve yaz tatillerinde) yllk<br />
izinleri mi performans<br />
kaygs olmadan kullanmak<br />
istiyorum. Ayak tabanlarm<br />
iene kadar<br />
çaltktan sonra çocu-<br />
uma ve evime ne kadar<br />
katkm olabilir. Nöbet<br />
izni kullanmak istiyorum;<br />
çocuuma ait zamanm<br />
ondan çalmayn. Kadnlar<br />
duygusaldr, hastayla<br />
puan arasnda beni vicdanmla<br />
babaa brakmayn.<br />
En önemlisi ben performans<br />
kaygs olmadan<br />
anne olmak istiyorum…<br />
deal olan performans<br />
sisteminin kalkmas, maalarn<br />
emeklilik maalarna yansyacak<br />
ekilde yükseltilmesidir.<br />
Eer performans sistemin ilemesi<br />
için motivasyon gerei ise maalarn<br />
%25’ini amayacak oranda prim<br />
eklinde olmas hekimlerin kardelik<br />
ortamna gölge düürmemesini bekliyorum.<br />
Uygulamadaki performans<br />
sisteminde brandalarmz madur<br />
olmamal. Kendi snrlarmz iyi çizmek<br />
zorundayz. Tüberküloz dahil hiç<br />
bir hastal ve giriimi baka branlara<br />
kaydrma lüksümüz yok. Puanlarmzn<br />
yükselmesi için çaba ve<br />
SFT’nin paket programdan çkmasn<br />
ayr ücretlendirilmesini istiyoruz. Bu<br />
nedenlerden dolay salk politikalar<br />
çalma grubuna uzmanlarn skn-
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Uzman Gözüyle...<br />
tsn bilen, performansa hakim çok<br />
sayda uzman üye olmal ve yürütme<br />
kurulu %60 periferdeki uzmanlardan<br />
olumaldr.<br />
Hastanelerde yer alan hasta haklar<br />
komisyonuna bir mukabele hekim<br />
haklar komisyonlarn talep ediyoruz.<br />
Her brantan bir uzmann olduu<br />
müfetti kadrolarna münhasl<br />
dokunulmazlklar oluturulacak komisyona<br />
göüs uzmanlarn dernek<br />
olarak önerebiliriz. Komisyondan<br />
beklentilerimiz hekimin de hastay<br />
ikayet edebilmesini hzlandran, takipçisi<br />
olan çözümleyen birim olmalardr.<br />
Çalma gruplarn yürütme kuruluna<br />
girmek hayli zor. Bu ylki kongrede<br />
balattmz uygulama ile klinik bilgileri<br />
güncelleme salonu kariyer yapmak<br />
isteyen aramzdaki yeni arkadalarmza<br />
k olmu dokuz oturum<br />
bakanl ve dört vaka takdimini onlar<br />
sunmutur. Çalma gruplarndan<br />
daha çok oturum bakanl aldk.<br />
Çünkü bizim saymz 1500. Biz artk<br />
sunum da yapmak istiyoruz.<br />
<strong>Toraks</strong> Dernei göüs hastalklar<br />
uzmanlk dernei ve sonuçta hepimiz<br />
uzmanz. Uzman temsilcileri<br />
periferdeki hekimin sorunlarn ileten,<br />
çözüm çalmalar yapan bir<br />
köprü vazifesini almaktadr. Görev<br />
verildikçe de uzman temsilciliine<br />
talep artmaktadr. Merkez Yürütme<br />
Kurulu’nda bir tane, Geniletilmi<br />
Yönetim Kurulunda be tane ve bir<br />
çok komisyonda uzman temsilcileri<br />
görev almaktadr. Dernein yönetim<br />
kadrosunda daha çok görev almak,<br />
genel sekreterlie kadar yükselme<br />
ansmz görmek istiyoruz.<br />
gözlemledik. Maillerimizi, telefonlarmz<br />
aldk, ortak dilimizi belirledik.<br />
Uzman yahoo grubu oluturup güncel<br />
sorunlarmz daha çok paslatk,<br />
yaknlatk. Mesleki geliim kursuna<br />
önerilerini tadk, merkezi kurslarmz<br />
bölgelerde yapmaya baladk.<br />
Feyza bakanmz, okul bakanmz,<br />
kongre bilimsel sorumlusu ve tüm<br />
MYK’dan destek gördük. Yine de<br />
sorunlarmz çok ve daha çok çalmamz<br />
gerekiyor. Dier dernekler tarafndan<br />
örnek gösterilen dernek tüzüü<br />
yenilenmeden yana. Dolaysyla<br />
süreklilik arz eden görev deiimi<br />
yeni gelenlerin enerjisiyle sorunlar<br />
büyümeden çözümleniyor.<br />
Sistem ne kadar mükemmel olsa da<br />
sorgulanmad müddetçe sistem çökmeye<br />
mahkumdur. Uzman temsilciliini<br />
braktmda sorgulamay sürdüreceim.<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei’nin üyesi<br />
olmaktan, gerek yönetimde çalmaktan<br />
her zaman onur duydum. Dernein<br />
her zaman bir parças olarak ilklerine<br />
ahit olmak memnuniyetimi ve balanmam<br />
salad. Dier derneklerin örnek<br />
ald sistemin bir parças olarak tüm<br />
hekim arkadalarma daha çok görev<br />
almalarn önerir, sevgilerimi sunarm.<br />
Merkez Yürütme Kurulunda çalt-<br />
m sürece yerel toplantlarda hekim<br />
arkadalarmzla yaptmz birebir<br />
görümelerde sorunlarn dinledik<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
61
2030’da Göüs Hastalklar<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Sedat Altn<br />
TTD kinci Bakan Yardmcs<br />
sedataltin@yahoo.com<br />
2030’da Göüs Hastalklar<br />
Uzman Olmak m Olmamak m?<br />
Ve yine son olarak,<br />
ülkemizin salk<br />
politikalarna yön veren<br />
ve resmi otoritenin<br />
uygulayaclar olan göüs<br />
hastalklar uzman says<br />
giderek artacaktr. Neden<br />
mi? Hiçbir uzmanlk<br />
derneinde bizdeki gibi<br />
Salk Politikalar Çalma<br />
Grubu yok da ondan.<br />
Biliyorsunuz son zamanlarda bir modadr<br />
gidiyor: 2023’te Türkiye öyle olacak,<br />
böyle kalknacak, kii ba gayrsa<br />
hasla 25.000 dolar olacak vs vs. Neden<br />
2023 telafuz ediliyor? Cumhuriyetimizin<br />
100. yl da ondan.<br />
Peki 2030’da nerden çkt? Ülkemizde<br />
göüs hastalklar uzmanlk eitimi<br />
1949’da çkartlan bir kanunla Ftizyoloji<br />
adyla 1950 ylnda verilmeye baland.<br />
2030’da göüs hastalklar uzmanlk<br />
eitiminin verilmeye balaynn 80.<br />
yldönümü. TTD’de 1992 doumlu. Yani<br />
2030’da TTD 38 yanda olacak.<br />
2030 beklentilerimize gelince: yi eyler<br />
olmasn beklemek hayalcilik mi olur bilinmez<br />
ama ben pozitif kiiliim gerei<br />
iyi senaryolar planlamak ve de bunlar<br />
gerçee dönütürmek için çabalarm. Bu<br />
yüzden de birazdan sizlere aktaracaklarm<br />
benim 2030 yl beklentilerimi ve dileklerimi<br />
yanstacak. 2030’da ben tam<br />
tamna 65 yanda olacam ve ya haddinden<br />
emekli olacam. Ölmez kalmazsak<br />
bu yazdklarm gerçekleirse büyük<br />
62 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
mutluluk duyacam. Tersi olursa da o<br />
duruma adapte olmaya çalacam ama<br />
pes etmeyeceim. Her durumda uzmanlk<br />
alanmz daha iyiye daha güzele götürmek<br />
için elimden geleni yapacam.<br />
<strong>2011</strong>’de önümüzde duran tablodan balarsak<br />
sisli bir salk ortamyla kar karyayz.<br />
Salkta Dönüüm Projesi yaklak<br />
sekiz yln tamamlad. Ülkemizdeki hep<br />
var olan ve de olmaya devam eden salkla<br />
ilgili sorunlar halk açsndan hasta temelli<br />
bir program olduundan rahatlatt.<br />
Hekime ve salk kurumuna eriimi kolaylatrd.<br />
Tabii ki burada hasta-hekim-<br />
nans boyutunu birarada ele aldmzda<br />
dier iki boyutta skntya yol açt kesin.<br />
Bizim konumuz göüs hastalklar uzmanlar<br />
olduuna göre, bizim uzmanlarmzn<br />
sorunlardan baz dier branlardan<br />
daha fazla etkilendii söylenebilir. Bunda<br />
idarenin yanllarnn yansra göüs<br />
uzmanlarnn baktklar hasta prolleri<br />
nedeniyle daha tatminkar ve sessiz olmalarndan<br />
ötürü daha fazla etkilendiklerini<br />
söylemek güç olmasa gerek.<br />
2030 beklentilerime gelince: Ülkemizde<br />
yllardr içilen tonlarca sigarann<br />
etkisinin logaritmik olarak artacan,<br />
iyi-kötü ilaçlarn ve salk kurumlarn<br />
daha fazla kullanan akcier hastalarnn<br />
yaam sürelerinin uzamasna sekonder<br />
komorbiditeleriyle giderek artan i yükünü<br />
mevcut göüs hekimlerinin karlayamayacan,<br />
evde bakm ad altnda<br />
hastane bazl tedaviye yenileri eklense<br />
bile solunum i yükünün mevcut duruma<br />
göre iki kat artacana inanyorum.<br />
Artan salk harcamalarnda solunum<br />
sistemi hastalk gruplarnn açk ara<br />
farkla birinci olacan ve bunu uzun seneler<br />
koruyacan öngörüyorum.<br />
u halde 2030 ylnda ülkemizde Salk<br />
Bakanl’nn planlad 3000 civarndaki<br />
göüs hastalklar uzmanlarnn isiz<br />
kalmayaca, i yüklerinin altndan kalkamayacaklar<br />
boyuta geleceinden dolay<br />
aile hekimleri ve dahiliyecilerle daha fazla<br />
entegre olacaklarn, çou göüs hastalklar<br />
uzmannn mevcut (youn bakm ve<br />
allerji) ve oluacak (uyku, giriimsel pulmonoloji,<br />
meslek vs.) yan dal uzmanlklarna<br />
kayacan tahmin ediyorum.<br />
2030’da göüs hastalklar uzmanlarnn<br />
daha popüler ve de tercih edilen hekimler<br />
olacaklar da kesin gibi. Son yllarda<br />
problemli vakalar arttkça daha önceleri<br />
dahiliyeci ve pratisyenlerce baklan<br />
KOAH’l olgularn tedavisini üstlenecek<br />
olan göüs hastalklar uzmanlar, daha<br />
yüksek performans alacaklar (ayet performans<br />
o güne kadar kalabilirse). Meslek<br />
hastalklarnn artna paralel olarak<br />
pek çok göüs hastalklar uzman sigorta<br />
irketleri tarafndan bilirkii olarak görü-<br />
üne bavurulan kiiler olacaklardr.<br />
Ve yine son olarak, ülkemizin salk politikalarna<br />
yön veren ve resmi otoritenin<br />
uygulayaclar olan göüs hastalklar<br />
uzman says giderek artacaktr. Neden<br />
mi? Hiçbir uzmanlk derneinde bizdeki<br />
gibi Salk Politikalar Çalma Grubu<br />
yok da ondan.<br />
Ben yazm noktalarken, Türk <strong>Toraks</strong><br />
Dernei camiamzn göüs hastalklar<br />
uzmanlaryla ilgili alnacak olumlu kararlar<br />
destekleyeceine, olumsuzluklar<br />
ise düzeltmek için gerekirse yarg yoluna<br />
bavuracan belirtmek istiyorum.<br />
Gerek ülkemizin gerek hastalarmzn ve<br />
tabii ki en önemlisi göüs hastalklar uzman<br />
meslektalarmn daha düzgün ve<br />
daha salkl bir hayat sürmeleri, emeklerinin<br />
karlklarn yumrukla deil çiçeklerle<br />
alabildikleri bir Türkiye temennisiyle<br />
sayglar sunuyorum.
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
TTD Olarak Tam Günü Savunuyoruz<br />
Salkta Dönüüm Program çerçevesinde<br />
hayata geçirilen uygulamalar<br />
sonrasnda hem hekimler hem<br />
de dier salk çalanlarnn elde<br />
edecekleri aylk gelir hastanenin kâr<br />
etmesine bal olacak ve özellikle hekimler<br />
yaam standartlarn salayabilmek<br />
için ar sayda hasta bakmak<br />
ve/veya etik d ilem yapmak zorunda<br />
kalacaklardr. Kukusuz bu durum<br />
Sosyal Güvenlik Kurumu bütçesinde<br />
gereksiz harcamaya neden olacaktr.<br />
Dier taraftan performans sisteminin<br />
etkisiyle örenci ve asistan eitimine<br />
ilgi azalmakta, öretim üyeleri eitim<br />
ve aratrma yapmaktan çok hasta<br />
bakmna yönelmektedir. Halen performans<br />
sisteminin uyguland hastanelerde<br />
ar i yükü nedeniyle salk<br />
çalanlarda yaanan tükenmilik<br />
sendromunun hzla artt; aratrma,<br />
eitim, ekip anlay ve etik de-<br />
erlerin büyük zarar gördüü açkça<br />
görülmektedir. Açk yüreklilikle ifade<br />
etmek gerekir ki, bu sistem uluslar<br />
aras ilaç ve cihaz tekelleri ile ve özel<br />
salk sektörünün çkarna hizmet etmektedir.<br />
TTD, salk alan için kabul ettii<br />
temel ilkeler uyarnca salk alannda<br />
yaplacak igücü planlamasnn<br />
“tam istihdam, i güvencesi, ekip<br />
hizmeti, tam gün hizmet prensibi ve<br />
grevli toplu sözlemeli sendika hakk<br />
ilkelerine göre yaplmas” gerektiini<br />
savunmaktadr. Hiç kukusuz ki eitim<br />
veren salk birimleri de tam gün<br />
çalma prensibi ilkesine göre hizmet<br />
sunmaldr. Çünkü üniversite ve eitim<br />
veren Salk Bakanl hastanelerinde<br />
tam gün çalma, dier her kurumdan<br />
daha fazla gereklidir. Eitim<br />
tam gün sürmelidir. Bilimsel aratrma<br />
için tam gün gereklidir. Dahas<br />
üçüncü basamak salk hizmeti ancak<br />
tam gün emein sunulduu bir<br />
ortamda nitelikli olabilir. Bu nedenle<br />
TTD olarak, saln kâr ve çkar eksenli<br />
bak açsndan kurtarld bir<br />
ortamda, salk çalanlarnn eme-<br />
inin hakkaniyetle ödüllendirilmesi<br />
artyla hekimler olarak tam gün çalmaya<br />
hazrz. TTD olarak talebimiz,<br />
hekimlerin seçkin emek gücünü<br />
onurlandran ve emekliliklerine yansyan<br />
bir maatr. “Performans” ise<br />
sadece maaa ek bir ödül olarak dü-<br />
ünülmeli ve hasta bakmndan ziyade<br />
eitim ve aratrma faaliyetlerini<br />
ücretlendirilmelidir.<br />
TTD, sadece hekimlerin deil, tüm<br />
salk çalanlarnn hak ettii özlük<br />
haklara ulamasnn, ancak grevli<br />
toplu sözlemeli sendika hakkn<br />
kazanmalar ile mümkün olduuna<br />
inanmaktadr. Bu bak açs nedeniyle<br />
ivedilikle taeron irketlerde<br />
büyük bir sömürüye tabi tutulan<br />
salk çalanlarnn istihdam modeli<br />
güvenceye kavuturulmal ve tüm<br />
salk çalanlarna grevli toplu sözlemeli<br />
sendika hakk tannmaldr.<br />
Bilelim ki ancak gelecek kaygs olmayan;<br />
ar çalmalar karlnda<br />
hak ettikleri maa alan; emeklilikleri<br />
ve özlük haklar garanti altnda olan<br />
bir salk ekibi insanlara en iyi salk<br />
hizmetini verebilir, ülkemizin salk<br />
göstergelerini yükseltebilir.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
63
l Tütün Kontrol Kurullar ve TTD<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Kurullarda görev yaparken<br />
yaanabilecek sorunlarn<br />
çözümlerinde tütün<br />
kontrolü çalma grubu<br />
iletiim platformu olan<br />
“tütün forum” araclyla<br />
dinamik bir iletiim<br />
kurulmas, deneyimlerini<br />
paylamalar zorluklar<br />
amada yararl olacaktr.<br />
64 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Dr. Ouz Klnç<br />
TTD Tütün Kontrolü Çalma Grubu Bakan<br />
oguz.kilinc@deu.edu.tr<br />
l Tütün Kontrol Kurullar ve<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei<br />
Tütün ve tütün mamüllerinin zararlarnn<br />
önlenmesi amacyla çkarlm<br />
4207 sayl yasa genel yaps<br />
itibariyle kapsaml ve Dünya Salk<br />
Örgütü’nün tütün kontrolü için önerdii<br />
M-POWER stratejisinin bile-<br />
enlerini kapsayan etkili bir yasadr.<br />
Ancak tüm yasal düzenlemelerde<br />
olduu gibi yasalarnn amaçlarna<br />
ulaabilmesi için etkili uygulanmalar<br />
ön kouldur. Bu nedenle 4207<br />
sayl yasa yürürlüe girdikten sonra<br />
yasann gereklerini uygulayacak bir<br />
yaplanmaya gereksinim duyulmutur.<br />
Bu yaplanma için model araylarnda<br />
zmir’de 2005 ylnda valilik<br />
onayyla kurulan ve ilde tütün kontrolü<br />
amacyla salk müdürlüü bünyesinde<br />
yaplanm kendisine “l Tütün<br />
Kontrol Kurulu” adn veren bir<br />
kurulun çalmalar dikkati çekmi ve<br />
Salk Bakanl tarafndan deerlendirilmeye<br />
deer bulunmutur. Çünkü<br />
yasann gereklerini merkezden uygulamak<br />
olas deildir. Ayrca her ilin<br />
kendine özgü yerel koullar nedeniyle<br />
yasann ruhuna zarar vermeyecek<br />
ekilde uygulama farkllklar da söz<br />
konusu olabilecektir.<br />
Salk Bakanl tarafndan gelitirilen<br />
bir modelle tüm illere “l Tütün<br />
Kontrol Kurulu” kurulmas talimat<br />
24.05.2007 tarihinde 11083 sayl<br />
2007/38 nolu genelgeyle gönderilmitir.<br />
Bu genelge gereince illerde il<br />
tütün kontrol kurullar kurulmutur.<br />
Ancak kurulun görev tanm ve ileyi<br />
kurallar net olmadndan uzun<br />
süre “el yordamyla” çalmalarn<br />
sürdürmülerdir. Dolaysyla tüm<br />
illerde standart bir uygulama sözkonusu<br />
olamamtr. Dikkati çeken bu<br />
durum nedeniyle Salk Bakanl tarafndan<br />
2009/44 sayl genelgeyle il<br />
tütün kontrol kurullarnn yaplandrlmas,<br />
görev tanm, çalma ve uygulama<br />
prensipleri netletirilmitir.<br />
Bu genelgede il tütün kurullarnn<br />
kurulu amaçlar illerde 4207 Sayl<br />
Kanun hükümlerinin uygulanmasnda<br />
karlalan sorulara ve sorunlara<br />
açklk getirilmesi, kanun hükümlerinin<br />
tüm kamu ve özel hukuk iletmelerinde<br />
titiz bir ekilde uygulanmasnn,<br />
takibinin ve kontrolünün<br />
salanmas, Dünya Salk Örgütü Tütün<br />
Kontrolü Çerçeve Sözlemesi’nin<br />
hükümleri uyarnca hazrlanan Ulusal<br />
Tütün Kontrol Program Eylem<br />
Plan’nn yürütülmesi, planda belirtilen<br />
etkinliklerin gerçekletirilmesi,<br />
koordinasyonunun ve takibinin yaplmas,<br />
tütün ürünlerinin zararlarnn<br />
önlenmesi ve kontrolü faaliyetlerinin<br />
yürütülmesi ve tüm bu konularda<br />
gerekli tedbirlerin alnmas olarak<br />
belirtilmitir.<br />
l tütün kontrol kurullarnda; ilde bulunan<br />
yasa uygulamasndan sorumlu<br />
tüm kamu kurum ve kurulularnn,<br />
üniversite ve gerçek sivil toplum örgütlerinin<br />
bu kurula dâhil edilmesiyle<br />
mümkün olduunca geni bir<br />
kesimin bu mücadeleye katlmnn<br />
salanmas gerektii vurgulanmtr.<br />
llerde bu gereklilikler yerine getirilmekle<br />
birlikte kurulda kurulular<br />
temsil eden temsilcilerin gerek yasann<br />
getirdikleri, gerekse sorunun<br />
boyutunu alglama düzeylerinin farkl<br />
olmas nedeniyle uzun süre bu kurullarda<br />
kurulu amaçlarna uygun<br />
çalamamlardr. Yasann çkmasndan<br />
iki yl sonra aksaklklar görülmü<br />
bu aksaklklar gidermeye yönelik<br />
2009/44 sayl genelge güncellenmitir.<br />
Ayrca 4207 sayl yasada cezai<br />
yaptrmlar uygulamakla görevli<br />
olan belediyelerin siyasi kimklikleri<br />
nedeniyle yaptrmlar etkin ekilde<br />
uygulamamalar tüm illerde standart<br />
uygulamann gerçeklememesinde de<br />
rol oynamtr. Bu nedenle 6111 sayl<br />
yasayla bu görev belediyelerden alnarak<br />
mahalli mülki amire verilmitir.<br />
Tüm bu düzenlemelere ramen il yöneticilerinin<br />
tütün ve tütün mamülle-
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
l Tütün Kontrol Kurullar ve TTD<br />
rinin zararlarnn önlenmesiyle ilgili<br />
kanunun gereklerini uygulamadaki<br />
duyarllklar kiisel özellikleri ile yakn<br />
ilgilidir ve maalesef kurumsalla-<br />
amam bugüne kadar “kiiye bal”<br />
olarak sürdürülmütür. Bu da tüm<br />
illerde standart bir uygulamann gerçeklememesinin<br />
önündeki en önemli<br />
engeldir.<br />
l tütün kontrol kurullarnn etkin ve<br />
gerektii ekilde çalmas il yöneticilerinin<br />
konuyla ilgili sorumluluklarn<br />
gerektii ekilde yapacak yaptrmlarn<br />
uygulanmasyla olas olacaktr.<br />
Bunun yannda tütün kontrolü konusunda<br />
en etkin ve yönlendirici<br />
uzmanlk dernei olan Türk <strong>Toraks</strong><br />
Dernei’nin temsilcilerinin de il tütün<br />
kontrol kurullarnda bulunmas<br />
ve bilimsel çallmas konusunda<br />
inisiyatif almalar, illerde tütün kontrolünün<br />
standardizasyonu yönünden<br />
çok önem tamaktadr. Kurullarda<br />
görev yaparken yaanabilecek sorunlarn<br />
çözümlerinde tütün kontrolü<br />
çalma grubu iletiim platformu<br />
olan “tütün forum” araclyla dinamik<br />
bir iletiim kurulmas, deneyimlerini<br />
paylamalar zorluklar amada<br />
yararl olacaktr.<br />
l tütün kontrollerinde çalmak isteyen<br />
üyelerimizin tütün kontrolü<br />
çalma grubuna bavurmas durumunda<br />
kendilerinin il tütün kontrol<br />
kurullarna üye olmalar konusunda<br />
Türk Torak Dernei olarak gerekli ilemler<br />
gerçekletirilebilecektir.<br />
Tütün kontrolünde benimde tuzum<br />
olsun, tütün kullanma salgnn durdurmada<br />
ben de varm diyorsanz sizi<br />
il tütün kontrol kurullarna bekliyoruz.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
65
Tütün Kontrolü ve Hekimlerin Rolü<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Kendi sigara içmedii<br />
halde sigara içenlerin<br />
sigarasn yakan, ikram<br />
edildiinde sanki çikolata<br />
ikram ediliyor gibi<br />
teekkür eden, kül tablas<br />
gibi kokan arkadan<br />
uyarmak öyle dursun,<br />
mahçup olmasn diye<br />
yüzünü bile krtrmaktan<br />
imtina eden “tersine<br />
duyarl” bir topluluk söz<br />
konusudur.<br />
Tp fakültesini bitirdikten sonra<br />
TUS snavnda göüs hastalklar<br />
daln seçme nedenlerim arasnda<br />
çocukluumdaki astm ataklar ve<br />
amcamn göüs hastalklar uzman<br />
olmas var mdr bilmiyorum. Ancak<br />
daha sonras dönemde akcier kanseri<br />
ile ilgilenmemdeki sebeplerden<br />
biri herhalde ayn amcamn küçük<br />
hücreli akcier kanserinden ölmesi<br />
olsa gerek. Yllk çektirdii akcier<br />
gralerinden birinde kendi hastal-<br />
n kendi tehis etti. Ar derecede<br />
sigara içiyordu.<br />
Yllar sonra akcier kanseri erken<br />
tans için düük doz bilgisayarl tomogra<br />
taramas ile ilgili bir konferans<br />
sonunda “hiçbir tarama yönteminin<br />
hastalklar önlemeyecei”<br />
ancak ve ancak durum tespitine<br />
66 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Dr. Ali Nihat Annakkaya<br />
TTD Üyesi<br />
annakkaya@gmail.com<br />
Tütün Kontrolü ve<br />
Hekimlerin Rolü<br />
yarad ve ileriye dönük riskleri de<br />
azaltmayaca gerçei ile yüzletim.<br />
Bu tarihten sonra bir angarya olarak<br />
gördüüm “sigara brakma poliklinii”<br />
çalmalarna daha güçlü balandm<br />
söyleyebilirim.<br />
Sigara kullanmnn bir alkanlk<br />
deil “görme yolu ile bulaan bir<br />
hastalk” olduunu meslektalarmza<br />
bile anlatmakta güçlük çektiimiz<br />
dönemler oldu. Çou kimsenin<br />
hemkir olduu bir ey vard. Gençler<br />
ve çocuklarn sigara ile tanmasn<br />
engellemek artt. Ancak bunu<br />
baarmak için içenlerin brakmas<br />
veya göz önünde içmemeleri gerekiyordu.<br />
“Bir kiinin sigara brakmas<br />
yüzlerce kiinin balamasna engel<br />
olmaktayd.”<br />
Sigara brakma polikliniklerinin<br />
yeterli ilgi görmedii dönemlerde<br />
“iyi sigara içme poliklinii!” açarak<br />
ulusal medyada yer alma ve böylece<br />
tütün salgnnda, adeta “tehircilik”<br />
yapmann (göz önümde sigara<br />
içme) hastaln yaylmasnda ne<br />
kadar önemli olduunu vurgulama<br />
planlarmz uygulamak mümkün<br />
olmad. Ancak neredeyse her ortamda<br />
bkmadan usanmadan bakp görmeyenin<br />
kulana, dinleyip duymayann<br />
gözüne hitap etmeye yönelik<br />
çabalarmz devam etti. Bir yol üstü<br />
dinlenme tesisinde dudanda sigarasyla<br />
1-2 yalarndaki torununu seven<br />
dedenin duman altnda boulan<br />
çocuu göremediine ahit oldum.<br />
Ksa bir merhabalama ve konuma<br />
sonrasnda torunu için “üvey” galiba<br />
yoksa bu ekilde bir çocuu dumanla<br />
kim bomaya çalabilir ki deyip,<br />
hemen oradan uzaklatmda o görmeyen<br />
gözler birden açld.<br />
nsanlar salklar için bu denli zararl<br />
olan sigaray dayatmayla deil,<br />
gönül rzas ile çou zaman çoluunun<br />
çocuunun rzkndan keserek<br />
para ile satn alr. Gelecee yönelik<br />
bu en kötü yatrmdan “en iyi dostum”,<br />
hatta “sevgilim” diye bahseder.<br />
Dier insanlara zarar vermeyi<br />
bir hak olarak görürler. çmeyenler<br />
de bu hakszla tahammül ederler.<br />
Kendi sigara içmedii halde sigara<br />
içenlerin sigarasn yakan, ikram<br />
edildiinde sanki çikolata ikram ediliyor<br />
gibi teekkür eden, kül tablas<br />
gibi kokan arkadan uyarmak öyle<br />
dursun, mahçup olmasn diye yüzünü<br />
bile krtrmaktan imtina eden<br />
“tersine duyarl” bir topluluk söz<br />
konusudur.<br />
Yaklak on yldr tp fakültesi örencilerine<br />
yönelik yaptmz tütünle<br />
mücadele ile ilgili ders ve uygulamalarn<br />
temel tp eitimi içinde<br />
yer almasnn çok önemli ve etkili<br />
olduunu düünüyorum. Hekimlik<br />
mesleinin itibarnn azald<br />
u günlerde tüm hekimlerin tütün<br />
kontrolü mücadelesinde aktif rol almalar<br />
çok çok önemli.
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Evde Salk Hizmet Sunumu<br />
Dr. Pnar Ergün<br />
TTD Pulmoner Rehabilitasyon ve Kronik<br />
Bakm Çalma Grubu Bakan<br />
drpinarergun@gmail.com<br />
Kronik Solunum Hastalklarnn<br />
Yönetiminde ‘Gelenekselden<br />
Bütüncül’ Yaklama; Evde Salk<br />
Hizmet Sunumu ve Pulmoner<br />
Rehabilitasyon<br />
Günümüzde kronik solunum hastalklarnn<br />
yönetiminde öne çkan yaklamlardan<br />
biri ‘entegre bakm’dr.<br />
Entegre bakm yada bütüncül yakla-<br />
mn tanmnn yaplmas hem evde<br />
salk hizmet (ESH) sunumu ve hem<br />
de pulmoner rehabilitasyon (PR)’un<br />
bu uygulamalardaki yerinin anlalmasnda<br />
önemli.<br />
Dünya Salk Örgütü entegre bakm;<br />
tan, tedavi, bakm, rehabilitasyon ve<br />
halk sal ile ilgili hasta verileri, sunulan<br />
hizmetlerin yönetim ve organizasyonun<br />
bütünlüünün salanmas<br />
olarak tanmlamtr. Entegre bakm<br />
platformu; ileri teknoloji hastaneleri,<br />
birinci ve ikinci basamak hastaneler,<br />
acil servisler, özel bakm yada teknik<br />
destek salayan kurulular ve artk<br />
ülkemizde de salk bakm sistemlerinin<br />
önemli bir bileeni olan ESH<br />
sunumunu kapsar.<br />
“Bütüncül yaklam hangi gerekçelerle<br />
gündemimize geldi?”, “Neden<br />
böyle bir yaklama ihtiyaç var?” sorularna<br />
en doru cevap aslnda artan<br />
kronik hastalk yüküdür. Kronik<br />
hastalklar; küresel morbiditenin en<br />
önemli nedeni. DSÖ 2005 verilerine<br />
göre; kronik hastalklardan 35 milyon<br />
kiinin öldüü raporlanmtr.<br />
Ülkemiz verileri de çok farkl deil.<br />
Türkiye’de 22 milyon kii kronik<br />
hastalklarn etkisi altnda. spanyada<br />
kronik hastalk yükünün incelendii<br />
kesitsel bir çalmada üçüncü<br />
basamak hastaneye plansz hastane<br />
bavuru oranlarnn en fazla KOAH<br />
ve kardiyovasküler hastalklarda olduu,<br />
salk ve yönetim etkinliinin<br />
arttrlmasnda entegre bakm sistemlerinin<br />
özellikle bu olgu gruplarn<br />
kapsayacak ekilde gelitirilmesi<br />
gerektiine dikkat çekilmitir. Tüm<br />
bu gerekçelerle birlikte kronik hasta<br />
bakm dnda hastane etkinliinin<br />
artrlmas, salk harcamalarnda<br />
maliyet/etkin yaklamlara olan gereksinim,<br />
evde salk hizmet sunumuna<br />
olanak salayan teknolojik gelimeler<br />
1990’lardan itibaren kronik<br />
hastalklarn yönetiminde yeni bakm<br />
modelleri gelitirilmesini gündemimize<br />
tamtr. Bu modellerden en<br />
iyi bilineni Wagner ve arkadalarnn<br />
gelitirdikleri kronik bakm modelidir.<br />
Bu model hastann bireysel<br />
hastalk yönetimi için desteklenmesi,<br />
salk bakmnn hasta ihtiyaçlarna<br />
göre düzenlenmesi, hizmet sunanlar<br />
arasnda etkili bilgi paylamn dolays<br />
ile bütüncül yaklam öngörür.<br />
Kronik hastalklarn yönetiminde<br />
birincil koruma, erken tan, etkin tedavi<br />
ve rehabilitatif hizmetler, salk<br />
hizmeti sunanlar arasnda etkili ileti-<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
67
Evde Salk Hizmet Sunumu<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
im, bilgi paylam, uzman görüü,<br />
hasta ve ailesinin sürece katlm,<br />
düzenli takip ve palyatif bakm i ak-<br />
nda yer almas gereken balklardr.<br />
Kronik solunum hastalklar içinde<br />
entegre bakm yaklamnn öne çkmas<br />
gereken hastalk balklarndan<br />
biri KOAH’dr. Peki neden KOAH ?<br />
KOAH progresif sistemik bir hastalk<br />
olarak fonksiyonel kayp ve yetmezlie<br />
neden olur. KOAH’la ilikili<br />
maliyet hastalk ciddiyeti arttkça<br />
dramatik olarak artar. Sistemik etkilerin<br />
prognozun önemli belirleyicisi<br />
olduu bilinen bir hastalk olarak<br />
KOAH’da komorbiditeler hastalk<br />
yükünü arttrmakta ve<br />
imdiki akut bakm modelinde<br />
öncelenen yaklam olarak<br />
sadece rehber önerisine dayal<br />
hastalk yönetimi optimal tedavinin<br />
hayata geçirilmesinde<br />
yetersiz kalmaktadr. Özellikle<br />
yüksek morbidite ve mortalite,<br />
salk bakm harcamalarnn<br />
art ile sonuçlanan<br />
KOAH atanda birinci, ikinci<br />
ve üçüncü basamak salk hizmetlerinin<br />
koordinasyonunda<br />
da yetersizlik söz konusudur.<br />
Bunun en önemli nedeni ise<br />
KOAH’n yeterince tan alamamas<br />
ve tan konulan olgularda da kronik<br />
hastalk olarak tedavi yönetiminin<br />
entegre bakm felsefesine uygun yaplmamasdr.<br />
68 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
KOAH’da entegre bakm modeli doru<br />
hasta için doru tedavinin doru<br />
zamanda verilmesini salayabilir.<br />
Sigara braktrma tedavileri, düzenli<br />
egzersiz ve aktiviteyi içeren salkl<br />
bir yaam stilinin hayata geçirilmesi,<br />
medikal tedavinin en iyi düzeye çkarlmas,<br />
bireysel yönetim stratejileri,<br />
palyatif tedavi ve yaamn sonunun<br />
planlanmas gibi yaklamlar içerebilir.<br />
Ayrca entegre bakm, salk bakmna<br />
kolay ulam salarken salk<br />
bakm hizmetlerinin parçalanmasn,<br />
hizmet tekrarn da azaltr. Salk çalanlar<br />
arasnda koordinasyon ve<br />
iletiim eksikliinin giderilmesinin<br />
yan sra hasta ve ailesinin salk çal-<br />
anlar ile olan iletiimi artar. Atakta<br />
entegre bakm hastaneden taburculukta<br />
kapsaml hasta deerlendirilmesini,<br />
uygun taburculuk plan, evde<br />
salk hizmet sunumu kapsamnda<br />
erken taburculuk servislerinin devreye<br />
girmesini, bireysel yönetim planlarnn<br />
yaplandrlmasn, bu plann<br />
Hayata geçirilmesi noktasnda youn<br />
çabalarn olduu evde salk hizmet<br />
sunumu ve pulmoner rehabilitasyon<br />
uygulamalar ile ilgili ne yazk ki<br />
halen birçok mevzuat eksiklii ile kar<br />
karyayz. Pulmoner rehabilitasyon<br />
uygulamalarnda yer alan birçok<br />
etkinlik halen SUT’da göüs hastalklar<br />
uzmanlarnn etkinlik ve yetkinlik alan<br />
olarak görülmeyip, performans puan<br />
karl da yoktur.<br />
içerii dorultusunda salk hizmet<br />
sunumunda görevli tüm paydalarn<br />
bilgilendirilmesini, profesyonel vaka<br />
yönetimini ve ileri bilgi paylam<br />
teknolojilerinin devreye sokulmasn<br />
içerir. Kronik hasta yönetiminde öngörülen<br />
bu yaklamlarn pulmoner<br />
rehabilitasyon üniteleri ve evde salk<br />
hizmet sunum ünitelerinin entegre<br />
edildii kronik bakm servislerince<br />
yürütülmesi mümkündür.<br />
Pulmoner rehabilitasyonun son güncellenmi<br />
tanmnda kronik solunum<br />
hastal olup semptomatik ve sklkla<br />
günlük yaam aktiviteleri azalm<br />
olgularda kanta dayal, multidisipliner,<br />
kiiye özel tedavi yaklam<br />
ifadesine yer verilir. Hedeeri ise<br />
semptomlar azaltmak, fonksiyonel<br />
durumu en iyi düzeye getirmek, günlük<br />
yaama katlm ve yaam kalitesini<br />
artrmak, hastaln sistemik<br />
etkilerini geri döndürerek veya stabilize<br />
ederek salkla ilikili harcamalar<br />
azaltmak olarak özetlenmitir.<br />
Tipik kapsaml bir pulmoner rehabilitasyon<br />
program; kronik solunum<br />
sorunlu her olgunun multidisipliner<br />
deerlendirilmesini ve sonuçlarn<br />
primer bakm üstlenicilerle<br />
paylalmasn, dispnenin<br />
azaltlmas ve egzersiz kapasitesinin<br />
arttrlmasna yönelik<br />
egzersiz eitimini, sigara<br />
braktrma yaklamlar, endikasyonlar<br />
dorultusunda<br />
reçete edilen farmakolojik<br />
tedaviler, uzun süreli oksijen<br />
tedavisi, non-invaziv mekanik<br />
ventilasyon tedavisine<br />
uyum ve KOAH atanda hareket<br />
planlarnn i birlii ile<br />
yürütülmesi gibi balklar<br />
içeren bireysel yönetim eitimi,<br />
medikal tedavi ve destek<br />
oksijen tedavisinin iyiletirilmesi, ev<br />
ortamnda ziksel aktivitenin arttrlmasn<br />
da içeren salkl yaam biçiminin<br />
özendirilmesi, vücut kompozisyonunun<br />
deerlendirilmesi gerekli<br />
olgularda nutrisyonel destek tedavi,<br />
nefes darl ile ba edebilme yöntemleri,<br />
enerji koruma yöntemleri,<br />
psikososyal deerlendirme ve destek<br />
tedavi, yaamn sonunun planlanmas,<br />
uzun süreli egzersiz eitimine<br />
uyum ve profesyonel destek ve takip,<br />
etkinliin deerlendirilmesi gibi<br />
yaklamlar içerir. Pulmoner rehabilitasyon<br />
programlarnn içerii
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Pulmoner Rehabilitasyon<br />
KOAH’l olgularn yönetiminde ön<br />
görülen bütüncül yaklam felsefesi<br />
ve i akna imkan salasa da bu<br />
ilev ancak hastane merkezli kronik<br />
bakm servisleri bünyesinde yaplandrlan<br />
pulmoner rehabilitasyon üniteleri<br />
ile salanabilir.<br />
Entegre bakmn önemli bir bileeni<br />
olarak ESH sunumu; hem akut hastalk<br />
hem de uzun süreli salk problemi,<br />
kalc engellilik veya terminal<br />
hastalktan kaynaklanan ihtiyaçlar<br />
dorultusunda kiiye kendi ortamnda<br />
salk hizmeti verilmesidir. Kronik<br />
solunum hastalklarnda ABD’i<br />
ve Avrupa ülkelerinde farkl ESH<br />
uygulamalarna rastlamak mümkün.<br />
ABD’de evde bakm; epizodik bakm<br />
olarak nitelenen post akut dönemdeki<br />
olgulara aralkl ev ziyaretlerini,<br />
palyatif bakm, terminal dönem hasta<br />
bakm ya da yaamn sonun planlanmas<br />
gibi hizmetlerin sunulduu<br />
hospis uygulamalarn ve kronik hastalk<br />
durumunda hastann kendi ev<br />
ortamnda deerlendirilmesi, monitörizasyon,<br />
kiisel bakm hizmetlerin<br />
sunulduu kronik bakm ama ayn<br />
zamanda evde salk hizmeti alrken<br />
hastann kullanmas gereken sistemler<br />
boyutu ile teknik destein sunulduu<br />
birleik bir yaplanmayla hasta<br />
ve ailesinin de ekibin önemli bir<br />
parças olarak yer ald bir sistemle<br />
yürütülmektedir. Avrupa’da farkl<br />
uygulamalara rastlamak mümkün.<br />
Uygulamalarn ekonomik, demogra-<br />
k, kültürel ve politik faktörlere göre<br />
zaman içerisinde deiim gösterdii,<br />
ESH’de personel görev, sorumluluk<br />
ve düzeylerinde farkllklar olabildii<br />
görülmektedir.<br />
Avrupa’da KOAH akut atann da yer<br />
ald farkl dahili ve cerrahi problemler<br />
için yeni hizmet sunum modelleri<br />
hayata geçirilmitir. Kronik solunum<br />
hastalklarnda hastane temelli modellerin<br />
arlkl olarak evde hastane<br />
uygulamalar, erken destekli taburculuk<br />
ve destekli taburculuu içerdiini<br />
söylemek mümkündür. Evde<br />
hastane uygulamasnda seçilmi olgularda<br />
aktif tedavi hastann kendi<br />
ev ortamnda salk profesyonelleri<br />
aracl belirli bir süre dahilinde uygulanr.<br />
Erken destekli taburculukta<br />
acil servise müracaat eden yada servislere<br />
yat verilmi çou KOAH’l<br />
olgu evde bakm ekibi tarafndan de-<br />
erlendirilip evde bakm programna<br />
alnmakta ve hastann gereksinimleri<br />
dorultusunda tedavi ve takip programlar<br />
oluturulmaktadr. Destekli<br />
taburculuk çounlukla atak sonras<br />
evde pulmoner rehabilitasyon uygulamalar<br />
ya da ventilatör baml hastalarda<br />
gündeme gelen bir uygulama<br />
eklidir. Evde hastane ve destekli<br />
taburculuk uygulamalarnda doktor,<br />
hemire, zyoterapist gibi salk profesyonellerinden<br />
oluan multidisipliner<br />
ekip yaps önerilmektedir. Hasta<br />
seçim kriterilerinin çok da netlemedii<br />
günümüz uygulamalarnda NICE<br />
ve BTS rehber önerlerinin konservatif<br />
olduunu düündüren çalma verileri<br />
mevcuttur.<br />
Göüs hastalklarnda evde salk<br />
hizmetlerinden faydalanacak dier<br />
önemli bir grup hasta da kronik solunum<br />
yetmezlii nedeniyle NIMV<br />
yada ev tipi MV’deki ventilatör ba-<br />
ml bireylerdir. Ventilatör baml<br />
olgularn evde bakm ve takipleri entegre<br />
bakm platformunda ciddi bir<br />
organizasyon ve yaplanmay gerekli<br />
klmaktadr. Eitimli deneyimli ekip<br />
yaps, youn bakm, ara youn bakm<br />
ve kronik solunum yetmezlikleri<br />
klinikleri bünyesinde yaplandrlan<br />
evde bakm ve pulmoner rehabilitasyon<br />
ekiplerinin i birlii önemlidir.<br />
Kronik solunum hastalklarnda<br />
ESH’de öne çkan tedavi yaklamlarndan<br />
biri olarak evde direkt gözetimli<br />
pulmoner rehabilitasyon ventilatör<br />
baml olgularda ya da yataa<br />
baml olgularn yan sra ulam<br />
için bakasna baml olmak gibi kstllklarn<br />
olmas durumunda devreye<br />
girmesi gereken bir tedavi yakla-<br />
mdr. Yine terminal dönem bakm<br />
multidisipliner yaplandrlm evde<br />
bakm ekiplerinin ilevleri arasndadr.<br />
ESH’den faydalan hasta saysnn<br />
arttrlmasnda biliim teknolojileri<br />
ile desteklenen farkl düzeylerdeki<br />
salk bakm sistemleri önemlidir.<br />
Sonuç olarak; KOAH bata olmak<br />
üzere birçok kronik solunum hastalnda<br />
ESH’de mortalite oranlar,<br />
konvansiyonel hastane bakmndan<br />
farkl deildir. KOAH’l ve akcier<br />
maligniteli birçok olguda ESH’nin<br />
yaam kalitesi ve fonksiyonel kapasite<br />
gibi parametrelerde art salad<br />
gösterilmitir. Hastane ve acil servise<br />
tekrar bavuru noktasnda hastane<br />
temelli uygulamalar olan evde<br />
hastane, erken destekli taburculuk<br />
uygulamalar beklenildii gibi akut<br />
bakm hizmetlerinin kullanmnda<br />
ve salkla ilikili harcamalarda<br />
azalma salamaktadr. Hasta ve ailesinin<br />
memnuniyetini sorgulayan<br />
çalmalarda evde bakm hizmeti<br />
alan olgularn %91’inin çok memnun,<br />
%9’u da sadece memnun olduu saptanmtr.<br />
Tüm bu gerekçeler ve bilgiler dorultusunda<br />
TTD kronik hasta portföyünün<br />
arlkl olduu bir bran<br />
olarak kronik solunum hastalklarnn<br />
yönetimine ülkemiz koullarnda<br />
doru yön verilebilmesi, standartlarnn<br />
oluturulmasna büyük önem<br />
vermektedir. Bu dorultuda 2005<br />
ylnda derneimiz bünyesinde ku-<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
69
Evde Salk Hizmet Sunumu<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
rulan Pulmoner Rehabilitasyon ve<br />
Kronik Bakm Çalma Grubu gerek<br />
merkezi kurslar gerekse kongre kurslar<br />
ve bölgesel toplantlarla konuyla<br />
ilgili salk çalanlarnda bilinç düzeyi<br />
oluturmaya çalmaktadr. Yine<br />
DSÖ, Salk Bakanl ve TTD’nin<br />
ortak projesi olan GARD (Global Alliance<br />
against Respiratory Disease)<br />
kapsamnda kronik solunum hastalklarnda<br />
evde salk hizmetlerinin<br />
organizasyonu ve yaygnlatrlmas<br />
balkl eylem plan dorultusunda<br />
bir çaltay organize edilmi ve tavsiye<br />
karar niteliinde olacak rapor<br />
hazrlanmtr.<br />
Hayata geçirilmesi noktasnda youn<br />
çabalarn olduu evde salk hizmet<br />
sunumu ve pulmoner rehabilitasyon<br />
uygulamalar ile ilgili ne yazk ki ha-<br />
70 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
len birçok mevzuat eksiklii ile kar<br />
karyayz. Pulmoner rehabilitasyon<br />
uygulamalarnda yer alan birçok etkinlik<br />
halen SUT’da göüs hastalklar<br />
uzmanlarnn etkinlik ve yetkinlik<br />
alan olarak görülmeyip, performans<br />
puan karl da yoktur. Pulmoner<br />
rehabilitasyonun önemli bileenle-
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Pulmoner Rehabilitasyon<br />
rinden biri egzersiz eitimidir ve zyoterapistlerle<br />
birlikte çalmay gerektirir.<br />
Oysa mevcut mevzuat gerei<br />
göüs hastalklar uzmanlar zyoterapistlerle<br />
birlikte çalamamaktadr.<br />
Avrupa birliine uyum sürecinde ve<br />
dünyadaki uygulamalarla bütünüyle<br />
çeliir nitelikte olan bu eksikliklerin<br />
düzeltilmesine yönelik TTD’i hukuki<br />
süreci balatma karar almtr.<br />
Pulmoner rehabilitasyon programlarnn<br />
yaplandrlmas göüs<br />
hastalklar uzmanlarnn bilgi<br />
ve beceri sahibi olduklar<br />
balklar içermesine karn<br />
endikasyonunu koyduu, de-<br />
erlendirdii ve programn<br />
yaplandrabilecei/yaplandrd<br />
bir tedavi yaklam<br />
konusunda FTR uzmanlarndan<br />
konsültasyon istemek<br />
zorunda braklm, emeinin<br />
karl olan performans puanlarn<br />
almas engellenmi,<br />
geri ödemelerde imza yetkisi<br />
kaldrlmtr.<br />
Düzeltilmesi gereken dier<br />
önemli balk göüs hastalklar<br />
uzmanlarnn zyoterapistlerle<br />
birlikte çalabilirliinin önündeki<br />
mevcut yasal düzenlemedir. Göüs<br />
hastalklarnda evde bakm uygulamalarnda<br />
özellikle üçüncü basamak<br />
salk kurulularnda yaplandrlan<br />
ya da yaplandrlacak olan referans<br />
evde salk hizmet sunum ekiplerinde<br />
mevcut durum nedeniyle göüs<br />
hastalklar uzmanlar ve zyoterapistlerin<br />
birlikte çalabilirliinin kstlanmas,<br />
kronik solunum yetmezli-<br />
i nedeniyle ventilatör baml hasta<br />
ya da terminal dönem olgularn palyatif<br />
bakm gibi durumlarda sorun<br />
oluturan mevzuat eksikliklerinden<br />
biridir. Hem pulmoner rehabilitasyon<br />
ve hem de göüs hastalklarnda<br />
evde bakm konular ile ilgili yaanan<br />
sorunlar ve çözüm önerileri derne-<br />
imiz tarafndan hazrlanan Beyaz<br />
Kitap’ta yer alm, ayrca GARD bünyesinde<br />
24-25 Kasm 2010 tarihinde<br />
düzenlenen Göüs Hastalklarnda<br />
Evde Bakm Çaltay Raporu’nda<br />
düzeltilmesi gereken mevzuat içerii<br />
içinde yer almtr.<br />
Salk Bakanl bünyesine “torba<br />
yasa” kapsamnda zyoterapistlerle<br />
Kronik hastalklarn yönetiminde<br />
birincil koruma, erken tan, etkin tedavi<br />
ve rehabilitatif hizmetler, salk hizmeti<br />
sunanlar arasnda etkili iletiim, bilgi<br />
paylam, uzman görüü, hasta ve<br />
ailesinin sürece katlm, düzenli takip<br />
ve palyatif bakm i aknda yer almas<br />
gereken balklardr. Kronik solunum<br />
hastalklar içinde entegre bakm<br />
yaklamnn öne çkmas gereken<br />
hastalk balklarndan biri KOAH’dr.<br />
Peki neden KOAH ?<br />
çalabilirlii ön görülen uzmanlk<br />
alanlar arasnda Fizik Tedavi Rehabilitasyon<br />
uzmanlar, Ortopedistler,<br />
El Cerrahlar, Spor Hekimleri gibi<br />
uzmanlk alanlar yer alm, FTR’de<br />
rotasyon yaplmas ön görülmütür.<br />
Tpta uzmanlk eitim süresinin gö-<br />
üs hastalklar için dört yla indirildii<br />
düünüldüünde göüs hastalklar<br />
uzmanlk eitimi süresince FTR<br />
rotasyonu çözüm olarak çok uzaktr.<br />
lgili konudaki yasal düzenlemelerle<br />
göüs hastalklar uzmanlarnn zyoterapistlerle<br />
birlikte çalabilirliinin<br />
önünün açlmamas sadece göüs<br />
hastalklar uzmanlarnn mesleksel<br />
alan kaybyla ilgili olmayp ülkemizde<br />
temelleri atlan ESH sunumunun<br />
kronik solunum sorunlu hastalarda<br />
etkin olarak uygulanmas ve hizmetten<br />
faydalanan hasta saysnn<br />
arttrlmasnn önünde de önemli bir<br />
engeldir.<br />
Yasal düzenlemelerle ilgili hukuki sürecin<br />
balatlmas noktasnda TTD’i<br />
hem ERS hem de ATS bakanlarndan<br />
kurumsal düzeyde görü istemi<br />
ve her iki solunum derneinden de<br />
pulmoner rehabilitasyon ünitelerinin<br />
medikal direktörlerinin göüs hastalklar<br />
uzmanlar olduu ve<br />
uygulamalarn göüs hastalklar<br />
uzmanlarnn etkinlii<br />
kapsamnda deerlendirilerek,<br />
zyoterapistlerle birlikte<br />
çalabilirlik noktasnda da<br />
sorun olmad bildirilmitir.<br />
ki ayr balkta deerlendirilen<br />
ve kanta dayal görülerimizin<br />
yer ald bilgilendirmeler<br />
nda; pulmoner<br />
rehabilitasyon ünitelerinin<br />
göüs hastalklar uzmanlar<br />
denetiminde de yaplandrlabilecei;<br />
uygulamalarn<br />
performans puan karl ve<br />
ödemeler konusunda ve zyoterapistlerin<br />
ekip üyesi olarak<br />
göüs hastalklar uzmanlar ile birlikte<br />
çalabilecei konusunda gerekli<br />
bürokratik ve hukuki düzenlenmelerin<br />
yaplmas için TTD giriimlerine<br />
devam edecektir.<br />
Pulmoner rehabilitasyon; kapsaml,<br />
multidisipliner yaklamla kronik<br />
hasta yönetimi için mükemmel bir<br />
balangç noktas oluturmaktadr.<br />
Öyleyse biz göüs hastalklar uzmanlar<br />
kronik solunum yetmezlii<br />
klinikleri bünyesinde pulmoner rehabilitasyon<br />
ünitelerinin yaplandrlmas<br />
ve hastane temelli ESH sunum<br />
modellerini hayata geçirilmesine yönelik<br />
gerekli alt yapnn oluturulmas<br />
noktasnda çapa harcamal ve bilgi<br />
birikimimizi arttrmalyz.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
71
Veremle Bar m mzaland?<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Ali Klçgün<br />
TTD Üyesi<br />
kilicgun@gmail.com<br />
Veremle Bar m mzaland?<br />
(doktorum verem kaç puan?)<br />
Verem tarih boyunca<br />
edebiyata konu olmutur.<br />
Çocukluumuz Türk<br />
filmlerindeki ak olan<br />
gençlerin kan tükürdüü<br />
sahnelerle geçti.<br />
Karakterler duygusal,<br />
zayf ve yoksul kiilerdir.<br />
O zaman bize saçma<br />
görünse de ak olmak,<br />
belki de önemli derecede<br />
vücut direncini düürücü<br />
bir faktördür.<br />
Bir mendil niye kanar Ahmet abi<br />
Di deil, trnak deil<br />
Bir mendil niye kanar<br />
Mendilimde kan sesleri<br />
E. Cansever<br />
72 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Performansa geçilen bugünlerde<br />
acaba verem puan kazandryor mu<br />
diye düündünüz mü hiç? Haberlere<br />
baklrsa kazandrmad anlalyor.<br />
Hekimler verem sava dispanserlerinden<br />
ayrlp imdilik puan<br />
kazandran aile hekimliine geçiyorlar.<br />
Dispanserlerde kiralanmaya<br />
balam. Peki verem bitti mi ülkemizde,<br />
salk politikalarn kar-zarar<br />
ilikisi içinde yürütenler veremle bar<br />
antlamas imzaladlar da bizim<br />
mi haberimiz yok. Bunca yldr bu<br />
mücadeleyi verenlerin kemikleri szlyordur<br />
mutlaka. Evet puan kazandrmyor<br />
fakat neler kaybettirdiini<br />
tahmin etmek hiçte zor deil.<br />
Verem tarih boyunca edebiyata<br />
konu olmutur. Çocukluumuz Türk<br />
lmlerindeki ak olan gençlerin kan<br />
tükürdüü sahnelerle geçti. Karakterler<br />
duygusal, zayf ve yoksul kiilerdir.<br />
O zaman bize saçma görünse<br />
de ak olmak, belki de önemli derecede<br />
vücut direncini düürücü bir<br />
faktördür.<br />
Bundan yaklak 45 yl önce<br />
Anadolu’nun bir köyünde bir kzla<br />
bir erkek birbirlerine ak olurlar.<br />
Sevgileri herkesin dilindedir ve ni-<br />
anlanrlar. Daha sonra erkek hastalanr.<br />
Öksürür, kan tükürür ve<br />
her gecen gün zayayarak yataktan<br />
çkamaz olur. O günkü sosyal koullarda<br />
doktora gidemez. Giderek genel<br />
durumu kötüleen hastann tek<br />
istedii sevdiini son bir kez görebilmektir.<br />
Fakat evlenmeden görümelerine<br />
müsaade edilmez. Sen iyile<br />
evlendiin zaman görüürsün denir.<br />
Nianlsn görme isteini kabul ettiremeyen<br />
erkein son bir ricas olur.<br />
Nianlmn ayaklarn ykad suyu<br />
getirin ben o suyu içeyim der. Bu<br />
arzusu gerçeklemeden genç ölür.<br />
Gelenekler gerei kz nianlsnn<br />
kardeiyle evlendirilir. Herkesin bir<br />
hikayesi vardr ama herkesin bir iiri<br />
yoktur. Teyzemin yaamnda bir<br />
iiri oldu mu bilmiyorum. Hikayesinin<br />
bir gün yazlacan da o bilmiyordu...
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
GARD Deneyimim<br />
Dr. Burhan Söker<br />
TTD Üyesi<br />
drbsoker@mynet.com<br />
GARD Deneyimim<br />
28-29 Mart <strong>2011</strong> tarihinde Ankara’da<br />
GARD’n dördüncü çalma grubunun<br />
toplants yapld. Toplantdan izlenimlerim<br />
ve beklentilerimi ksaca aktarmak<br />
ve bundan sonraki süreç için önerilerde<br />
bulunmak için bu yazy yazdm belirtmek<br />
istiyorum.<br />
Öncelikle bu toplantnn çarcs ve<br />
örgütleyici olarak Salk Bakanl<br />
temsilcileri bilgileri olmadan toplantya<br />
çarldklarn belirttiler. Dolaysyla<br />
sürecin ne olduu ve neden çarldklarn<br />
içeren bilgiye ulamadklarndan<br />
tepkilerini dile getirdiler. ki günlük<br />
toplantnn ancak sonunda döndükleri<br />
illerde aile hekimlerine KOAH ve astm<br />
konusunda bilgi verecekleri konusunda<br />
bir sorumluluk yükleneceklerini örenmi<br />
oldular.<br />
Öte yandan astm konusunda bilgi aktarm<br />
ve hazrlanan CD’deki slaytlarn<br />
yeterli olduunu, çocuk astm konusundaki<br />
bilgilerin tekrardan öte olmad<br />
ve bilgi aktarmnda bulunan akademisyen<br />
arkadamzn sunumunun<br />
yeterli olmadn gözlemledim. Ayrca<br />
KOAH için hazrlanan slaytlarn çok<br />
fazla sayda olduu, gereksiz tekrarlarn<br />
bulunduunu, baz konularn birinci<br />
basamak aile hekimleri için gereksiz<br />
bilgi kirliliine yol açtn izledim.<br />
l düzeyinde yüklendiimiz görevleri<br />
nasl yaplabileceimizi tartmak üzere<br />
il salk müdürlüü eitim ube ve<br />
kronik hastalklar ube müdürlüü ile<br />
toplant yaptk. 441 aile hekimine astm<br />
ve KOAH konusunda bilgi aktarmnda<br />
bulunmann ciddi i yükü ve zaman gerektireceini<br />
düünerek önce ildeki gö-<br />
üs hastalklar uzman arkadalarmza<br />
bilgi verilmesi ve daha sonra onlarn<br />
bal bulunduklar salk grup bakanlklar<br />
araclyla bölgelerindeki aile<br />
hekimlerine eitim verilmesini organize<br />
etmelerini kararlatrdk. Ksa sürede<br />
eitici eitimi tamamladk. Göüs<br />
hastalklar uzman arkadalarmzla<br />
aile hekimi toplantlarn iki gün olacak<br />
ekilde yaplmasn kararlatrdk.<br />
Aile hekimlerine astm konusundaki<br />
bilgi aktarmn 3 Mays <strong>2011</strong> Dünya<br />
Astm Günü etkinliine denk gelecek<br />
ekilde gerçekletirdik. Bu toplant<br />
öncesi 25 soruluk pretest uyguladk ve<br />
geri bildirimlerinden aile hekimlerinin<br />
astm konusunda belirgin bilgi aç<br />
olduunu ve bu nedenle sürekli eitim<br />
etkinlikleri ile desteklenmeleri gerekti-<br />
ini fark ettik.<br />
<strong>Toraks</strong> Dernei araclyla yürütülen<br />
eitim etkinliklerinde arlkl vurgunun<br />
primer koruma yöntemleri olmas<br />
gerektiini düünüyorum. Zaten aile<br />
hekimlerinin u an için KOAH ve astm<br />
da kullanlan birçok ilac yazamad<br />
biliniyor.<br />
Sonuç olarak tüm bu eitim etkinlikleri<br />
ve çalmalarn ülkemizde KOAH<br />
ve astmda kullanlacak gereksiz ilaç<br />
tüketimini arttrmamas ve hastalarmza<br />
salkl günler getirmesi dileiyle<br />
emei geçen tüm herkese kolay gelsin<br />
diyorum.<br />
Bir teekkür borcunu da iletmek istiyorum.<br />
ki günlük eitici eitimi etkinli-<br />
inde scak, samimi, içten yaklamyla<br />
bizleri sürece katan halk sal uzman<br />
Dr. evkat Bahar Özvar ve ekibine…<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
73
Müzik ve Tp<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Fatma Evyapan<br />
TTD Üyesi<br />
fatmafisekci@yahoo.com<br />
Müzik ve Tp<br />
Bir önceki yazmda da belirttiim gibi size<br />
göüs hastalklarna yakalanm ünlü bestecilerden<br />
bahsedeceim. Bunlardan en ünlüsü<br />
kukusuz benim de en sevdiim besteci<br />
olan Frédéric Chopin’dir. Ortaokuldayken<br />
bu ilgim nedeniyle arkadalarm tarafndan<br />
“Chopin Fato” diye anlrdm.<br />
Frédéric François Chopin, 22 ubat ya da<br />
1 Mart 1810 ile 17 Ekim 1849 tarihleri arasnda<br />
yaam Polonyal bir besteci, piyano<br />
ustas olup ayn zamanda müzik eitimcisidir.<br />
Romantik müziin en büyük ustalarndan<br />
birisidir ve “piyanonun airi” olarak da<br />
tanmlanmaktadr. Chopin hayatnn büyük<br />
bir bölümünde salk sorunlar yaamtr.<br />
Tüberküloz olan bestecinin performanslar<br />
srasnda hemoptizi ataklar geçirdii belirtilmektedir.<br />
Paris’te 1849 ylnda henüz 39<br />
yanda iken ölmütür. Ancak Chopin her ne<br />
kadar tüberküloz tans ile tedavi edilse de<br />
Chopin’in yaamdan 38 yanda erkenden<br />
ayrlmasna neden olan hastaln ne oldu-<br />
u tam olarak açkla kavumamtr. Bu<br />
açdan 1849’da ölümünden itibaren pek çok<br />
alternatif tanlar öne sürülmütür.<br />
74 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Olgu Anamnezi: Frédéric Chopin çocukluundan<br />
beri hastayd ve hekim gözetimi<br />
altnda yaamt. Yal besinlere entoleras<br />
vard. Bu tür besinler mide ars, ishal ve<br />
kilo kaybna yol açard. Ayrca ileri derecede<br />
zayft. 1826’da alt ay boyunca hastaland<br />
ve bu srada servikal lenf bezleri büyüdü ve<br />
iddetli ba arlar geliti. lk hemoptizisi<br />
Paris’te 1831’de oldu. Chopin gençlik çalarnda<br />
kendisini belladona ile tedavi etmekteydi.<br />
Ayrca öksürüü için eker ve afyon<br />
karm almaktayd. Genellikle sabah erken<br />
saatlerde bol miktarda balgam çkartma<br />
alkanl bulunmaktayd. Arada alkol ve<br />
sigara içmekle birlikte daha çok içinde bulunduu<br />
kalabalk, arkada ortamlarnda<br />
çevresel tütün duman maruziyeti de bulunmaktayd.<br />
Hayatnn ileri yllarnda pankreas<br />
yetmezlii ilerledikçe diare yaknmalar<br />
daha da arlat ve youn bir öksürük krizinin<br />
ardndan 17 Ekim 1849’da sabaha kar<br />
02.00’de hayatn kaybetti.<br />
Hekimi Dr. Cruveilhier ölümünü azna bir<br />
ayna tutarak ve mum nda göz bebeklerini<br />
kontrol ederek dorulad. Vasiyeti gerei<br />
kendisine otopsi uyguland. Otopsi raporu<br />
ise 1871’deki Paris yangn srasnda yok<br />
oldu. Ölüm sertikas larenks ve akcier<br />
tüberkülozunu dorulamaktayd. Bununla<br />
birlikte daha sonra Wojciech Grylzmala<br />
yazm olduu bir mektupta otopsi bulgularnn<br />
tüberkülozla uyum göstermediini<br />
belirtmiti.<br />
Chopin’in babasnn salk durumu hakknda<br />
çok az ey bilinmektedir. Kendisi 74 ya-<br />
nda tekrarlayc solunum sistemi hastalklar<br />
sonucu hayatn kaybetmitir. Annesinin<br />
ise kronik bir hastal bulunmayp 87 yana<br />
kadar yaamtr. Üç kz kardeinden zabella<br />
70 yana kadar yaam olup bilinen<br />
bir hastal yoktur. Ludwika ise 47 yanda<br />
tekrarlayan solunum sistemi enfeksiyonlar<br />
nedeniyle hayatn kaybetmitir. Emilia ise<br />
daha çocukluktan itibaren salk sorunlar<br />
yaam olup tekrarlayc öksürük ve dispne<br />
ataklar geçirmekteydi. Daha 14 yanda masif<br />
bir kanama (Hemoptizi? Hematemez?)<br />
nedeniyle hayatn kaybetti.<br />
Acaba Hangisi?<br />
Tüberküloz: Her ne kadar otopside tüberküloz<br />
ile uyumlu deiiklikler görülmediyse<br />
de Chopin’in yaam srasnda görülen hemoptizi,<br />
öksürük ve ar zayf görünümü<br />
nedeniyle bu tan konulmu hem de ölüm<br />
sertikasnda yine ayn tan yer almtr.<br />
Chopin’de olduu gibi hemoptizi tüberkülozda<br />
yirmi yl boyunca nadir olarak görülmektedir.<br />
Bununla birlikte ayet tüberküloz<br />
ise bu hastaln kzkardei Emilia’dan bulama<br />
olasl yüksektir.<br />
Kistik Fibrozis: Bu alternatif hipotez ilk<br />
defa 1987’de O’Shea tarafndan öne sürülmütür.<br />
Hastaln erken çocuklukta ortaya<br />
çkm olmas, ailede dier kardelerde de<br />
benzer bulgularn olmas, gastroentestinal<br />
semptomlar, yal besinlere kar entolerans,<br />
alt solunum yollarnn tekrarlayc<br />
enfeksiyonlar, fç göüs, düük egzersiz<br />
tolerans bu tany desteklemekle birlikte<br />
clubbingin bulunmamas bu tandan uzaklamamza<br />
neden olmaktadr. Buna karn<br />
bestecinin son yllarda bilek ve eklem arlarndan<br />
yaknmas bu hastaln bir belirtisi<br />
olabilir. Chopin’in kistik brozisin haf formuna<br />
yakalanm olabilecei ve hastaln<br />
eklenen tüberkülozla birlikte alevlenmesi de<br />
söz konusu olabilir.<br />
Alfa-1 Antitripsin Eksiklii: Alfa-1 antitripsin<br />
eksiklii ise 1994 ylnda Kuzemko tarafndan<br />
öne sürülmü olup Emilia’nn fatal<br />
hemoptizisinin karacier sirozuna sekonder<br />
gelien fatal hemoptiziye bal geliebilece-<br />
ini düünmütür. Chopin’in yüzünde tüy<br />
olmamasnn ve hipoproteinemisi ve gastroentesinal<br />
kanamasnn karacier yetmezliine<br />
bal olabilecei söz konusudur.<br />
Mitral Stenoz: Bu hastalk da sanatçnn<br />
yaknmalarn açklamasna ramen sanatçnn<br />
çocukken romatizmal ate geçirmemi<br />
olmas bu olasl ekarte etmektedir.<br />
Tüm bu alternatif yaklamlara ramen kronik<br />
akcier tüberkülozu ve ona bal gelien<br />
bronektazi ve olas korpulmonale en olas<br />
tanlar gibi gözükmektedir.<br />
Günümüzde besteci ile ilgili yeni hastalklar<br />
öne sürme çabalar belki de bu olaanüstü<br />
bestecinin tüberküloz olarak “damgalanmasn”<br />
kabullenememeyi göstermektedir.<br />
Hangi nedenle olursa olsun bestecinin genç<br />
yata ve en verimli çanda ölümü müzik<br />
dünyasn daha pek çok güzel eserden yoksun<br />
brakmtr.
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Bulutlara benzer duygular: turuncu, erguvan, beyaz. Bir rüzgar sürükler hepsini.<br />
Bulutlara güven olmaz.<br />
Çiçeklere benzer duygular: gönüllerde yıldız yıldız açılır, meyve olur, ağaç olur;<br />
nesiller dinlenir gölgesinde: muzaffer alınlarda taç olur.<br />
Çiçeklere benzer duygular, kuytu bir bahçede açan çiçeklere. Gözyaşında kanatlanır yaprakları,<br />
kalbinin kanıyla şafaklaşır. Ağlayınca açar o çiçekler, gülünce solar.<br />
Kuşlara benzer duygular. Nereden gelirler bilinmez. Kah çığlık çığlıktırlar, kah sesleri işitilmez.<br />
Bağrında güneşler tutuşmuyorsa selamlayıp geçerler seni. Kuşlar soğuk iklimi sevmez.<br />
Cemil Meriç<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
75
Kiilik Hakk hlalleri<br />
Av. Ziynet Özçelik<br />
TTD Hukuk Danman<br />
ziynetozcelik@gmail.com<br />
Av. Tülay Ekici<br />
Avukat<br />
tulayekici3@gmail.com<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Medyada Kiilik Hakk hlalleri ve<br />
Hukuksal Bavuru Yollar<br />
Basn özgürlüü<br />
demokratik bir<br />
toplumun vazgeçilemez<br />
unsurlarndandr. Bu<br />
gereklilik uyarnca<br />
1982 Anayasasnn 28.<br />
maddesinde “Basn<br />
hürdür, sansür edilemez.”<br />
ifadesi ile basn özgürlüü<br />
Anayasal teminat altna<br />
alnmtr. Bu güvence<br />
ayn zamanda Anayasann<br />
22. maddesinde güvence<br />
altna alnan haberleme<br />
hürriyeti ile 25. ve 26.<br />
maddelerinde düzenlenen<br />
düünce ve ifade<br />
hürriyetinin demokratik<br />
deerlere uygun olarak<br />
kullanlmas için de<br />
vazgeçilmez niteliktedir.<br />
76 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Günümüz teknolojik gelimelerine<br />
paralel olarak medya tüm dünyada<br />
olduu gibi ülkemizde de hzla büyümütür.<br />
‘Kamusal bir yetki’ kullanld<br />
gerekçesi ile durum ve olaylar<br />
kamuoyuyla paylaan medya güç olmaktan<br />
çkm ve güçlerin medyas<br />
haline dönümütür. Bunun bir sonucu<br />
olarak da her gün televizyon,<br />
gazete, dergi vb. yayn organlarnda<br />
karlatmz haber ve programlar,<br />
birçok hukuksal ve etik ihlale neden<br />
olunan olgular olarak karmza<br />
çkmaktadr. Bu durum çou kez<br />
kiilerin kiilik haklarn zedeleyen<br />
ve/veya daha dar anlamda özel hayatn<br />
gizliliini ihlal eden haber ve<br />
programlar olarak karmza çkmaktadr.<br />
üphesiz son yllarda medyadaki<br />
haberlere en sk konu olan meslek<br />
grubu hekimlerdir. Hekimler adeta<br />
salk sistemindeki kötülemenin<br />
tek sorumlusu olarak kamuoyuna<br />
sunulmaktadrlar. Medyann bu<br />
tutumunun son yllarda hekimlere<br />
hastalar, hasta yaknlar vb. kiilerce<br />
uygulanan iddetin artnda pay<br />
azmsanamayacak kadar büyüktür.<br />
Hasta kayplar medyada “Yine doktor<br />
hatas”, “Doktor ihmali öldürdü”<br />
gibi öfke uyandran ve hedef gösteren<br />
bir üslupla verilmektedir. Haber<br />
içeriklerinde çou kez yaanan<br />
olaylar hekimlerin savunmalarna<br />
yer verilmeksizin acl ve öfkeli olan<br />
hasta yaknlarnn azndan kaleme<br />
alnmaktadr. Olayn yargya tanmas<br />
veya kamu görevlisi olmalar<br />
nedeniyle konumaktan kaçnan<br />
hekimler ise kusuru ve varsa suçu<br />
kabul eden bir konuma itilmektedir.<br />
Yürütülen soruturma veya yarglamalar<br />
sonucu kusursuzluu veya<br />
suçsuzluu ortaya çksa dahi, kamuoyu<br />
belleinde onur krc bir izi<br />
tamak zorunda kalan hekimler, süreçte<br />
maddi ve manevi birçok zarara<br />
uramaktadrlar.<br />
Peki bu tür durumlar karsnda kalan<br />
hekimlerin bavurabilecei hukuksal<br />
yollar ve bavurma süreleri<br />
nelerdir? Yaznn bundan sonraki<br />
bölümünde bu soruya yant vermeye<br />
çalacaz.<br />
Basn özgürlüü demokratik bir toplumun<br />
vazgeçilemez unsurlarndandr.<br />
Bu gereklilik uyarnca 1982 Anayasasnn<br />
28. maddesinde “Basn<br />
hürdür, sansür edilemez.” ifadesi ile<br />
basn özgürlüü Anayasal teminat<br />
altna alnmtr. Bu güvence ayn<br />
zamanda Anayasann 22. maddesinde<br />
güvence altna alnan haberleme<br />
hürriyeti ile 25. ve 26. maddelerinde<br />
düzenlenen düünce ve ifade hürriyetinin<br />
demokratik deerlere uygun<br />
olarak kullanlmas için de vazgeçilmez<br />
niteliktedir.<br />
Ancak dier yandan basn hürriyetine,<br />
bireylerin kiilik haklarnn<br />
zedelenmemesi ve özel hayatn gizliliinin<br />
ihlal edilmemesi amacyla<br />
snr çizilmitir. Çünkü basn hürriyetini<br />
güvence altna alan Anayasamz,<br />
ayn zamanda 17. maddesi ile<br />
kiilerin maddi ve manevi varlklar
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Kiilik Hakk hlalleri<br />
ile bunlar gelitirme hakkn korumaktadr.<br />
Anayasamzn “Özel Hayatn<br />
Gizlilii” balkl 20. maddesi<br />
de, her bireyin özel hayatna ve aile<br />
hayatna sayg gösterilmesi gerekliliini,<br />
maddenin son fkrasndaki<br />
ifade ile de herkesin kiisel verilerin<br />
korunmas konusunda devletin pozitif<br />
yükümlülük tadn düzenlemesi<br />
açsndan önemlidir.<br />
Konuya ilikin uluslararas sözlemelerin<br />
banda gelen nsan Haklar<br />
Avrupa Sözlemesinin 8. maddesi de<br />
“Herkes özel ve aile hayatna, konutuna<br />
ve haberlemesine sayg gösterilmesi<br />
hakkna sahiptir.” ifadesini<br />
içermektedir. Özel hayatn gizlilii<br />
bu ulusal ve uluslararas düzenlemeler<br />
ile korunurken, özel hayat da<br />
içine alan daha kapsaml bir kavram<br />
olan kiilik hakkn ihlal eden il ve<br />
davranlarn söz konusu hükümlere<br />
aykrlk oluturduunu söylemek<br />
yanl olmaz. Bu anlamda medyada<br />
gerçek d, yanl veya eksik bilgi<br />
içeren haberler ve kiisel bilgilerin<br />
hukuka aykr olarak açklanmas<br />
özel hayatn gizliliini ihlal eden ve/<br />
veya kiilik haklarn zedeleyen nitelik<br />
tamaktadr.<br />
Bu nitelikteki haberler medya organlar<br />
için de etik bir ihlal saylmaktadr.<br />
Medya etik ilkelerinin<br />
belirlendii ve 1998 ylnda kabul<br />
edilen Türkiye Gazeteciler Cemiyeti<br />
Hak ve Sorumluluk Bildirgesi,<br />
“Gazeteci, intihal (arma), iftira,<br />
hakaret, lekeleme, saptrma, manipülasyon,<br />
söylenti, dedikodu ve<br />
mesnetsiz suçlamalardan kesinlikle<br />
uzak durur.” ifadesini içermektedir.<br />
Haber ve yaynlarda “Eletiri snrlarnn<br />
ötesinde küçük düüren,<br />
aalayan veya iftira nitelii ta-<br />
yan” ifadelere yer verilemeyecei<br />
de Basn Konseyi Basn Meslek Etii<br />
lkelerindendir.<br />
Bu etik ilkelerin ihlal edilerek yaplan<br />
haber ve yaynlara maruz kalan<br />
bireylere ise hukuk düzenimizce bir<br />
takm haklar tannm, haber ve yayn<br />
sorumlularna ise ayn ekilde<br />
bir takm sorumluluklar yüklenmitir.<br />
Bu hak ve sorumluluklar aada<br />
üç grup halinde açklanacaktr.<br />
I. Cevap ve Düzeltme Hakk<br />
Cevap ve düzeltme hakk, Anayasamzn<br />
32. maddesinde güvence altna<br />
alnmtr. Maddeye göre ‘Haysiyet<br />
ve ereerine dokunulmas veya<br />
kendileriyle ilgili gerçee aykr yaynlar<br />
yaplmas hallerinde’ bireylerin<br />
cevap ve düzeltme haklarnn<br />
olduu kabul edilmitir. Ayn maddede,<br />
kanunla düzenlenmesi öngörülen<br />
bu hakkn kullanm ölçütleri,<br />
televizyon yaynlar için 3984 sayl<br />
Radyo ve Televizyonlarn Kurulu ve<br />
Yaynlar Hakknda Kanun’da, gazete<br />
gibi süreli yaynlar için ise 5187<br />
sayl Basn Kanunu’nda belirlenmitir.<br />
5187 sayl Basn Kanunu’nun 14.<br />
maddesinde süreli yaynlarda kiilerin<br />
eref ve haysiyetini ihlal edici<br />
veya kiilerle ilgili gerçee aykr yaym<br />
yaplmas halinde ilgililerin yaym<br />
izleyen iki ay içinde hazrladklar<br />
cevap ve düzeltme yazsn yaynn<br />
sorumlu müdürüne göndermeleri<br />
öngörülmütür. Sorumlu müdür<br />
tarafndan üç gün içinde düzeltme<br />
metninin yaymlanmamas halinde<br />
ise, yaym için tannan sürenin bitiminden<br />
itibaren on be gün içinde<br />
Sulh Ceza Hakiminden hazrlanan<br />
düzeltme metninin yaymlanmasn<br />
talep hakk domaktadr. Bu halde<br />
hakimin üç gün içinde incelemeyi<br />
yaparak karar vermesi esas olup, hekimin<br />
ret kararna kar 7 gün içinde<br />
Asliye Ceza Mahkemesine itirazda<br />
bulunulabilir.<br />
3984 sayl Radyo ve Televizyonlarn<br />
Kurulu ve Yaynlar Hakknda<br />
Kanun’un 28. maddesinde ise tekzip<br />
talebi için öncelikle sorumlu müdüre<br />
bavurma zorunluluu düzenlenmemitir.<br />
Maddeye göre, hakknda<br />
gerçek d veya kiilik haklarn<br />
zedeleyici haber/yayn yaplan kiiler<br />
yaymdan itibaren 10 gün içinde<br />
Sulh Ceza Mahkemelerine bavurarak<br />
hazrladklar tekzip metninin<br />
yaymlanmasn hakimden talep<br />
edebilir. Yetkili ve görevli mahkeme<br />
ulusal yayn yapan kurulular için<br />
Ankara Sulh Ceza Mahkemesi, bölgesel<br />
ve yerel yayn yapan kurulular<br />
için bavuru sahibinin ikametgâh<br />
sulh ceza mahkemesidir. Hakim talep<br />
üzerine üç gün içinde karar verir.<br />
Talepleri hakim tarafndan reddedilen<br />
kiilerin, kararn tebliini izleyen<br />
üç gün içinde Asliye Ceza Mahkemesine<br />
itirazda bulunma haklar mevcuttur.<br />
Uygulamada yaynn RTÜK<br />
onayl örneinin mahkemeye sunulmamasnn<br />
ret kararna gerekçe yapld<br />
kararlarla karlalmaktadr.<br />
II. Tazmin Yükümlülüü<br />
Medeni Kanunun 24 ve 24/a maddelerinde,<br />
kiilik haklarna kar<br />
yaplan saldrnn dava yolu ile korunaca<br />
belirtilmitir. Maddeye<br />
göre hukuka aykr olarak kiilik<br />
hakkna saldrlan kimse, hâkimden,<br />
saldrda bulunanlara kar korunmasn<br />
isteyebilecektir. Borçlar<br />
Kanunu’nun 49. maddesinde ise<br />
‘ahsiyet hakk hukuka aykr bir<br />
ekilde tecavüze urayan kii, urad<br />
manevi zarara karlk manevi<br />
tazminat namyla bir miktar para<br />
ödenmesini dava edebilir.’ hükmü<br />
ile kiilik haklarna saldrnn yaptrm<br />
düzenlenmitir.<br />
Maddenin ikinci fkrasnda hakimin<br />
tazminat miktarn, taraarn sosyal<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
77
Kiilik Hakk hlalleri<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
ve ekonomik durumlarn göz önüne<br />
almak suretiyle belirleyecei belirtilmitir.<br />
Maddenin son fkrasnda ise,<br />
hakimin tazminata hükmetmek yerine<br />
saldry knayan bir karar verip<br />
bu kararn tpk saldr tekil eden<br />
haber veya yayn gibi basn yolu ile<br />
ilanna hükmedebilecei ifade edilmitir.<br />
Kiilik hakk saldrya urayan bireylerin<br />
bu yolla dava haklarn kullanacaklar<br />
süre ise Borçlar Kanununun<br />
60. maddesinde belirtilmitir.<br />
Bu maddeye göre kiilik haklarna<br />
saldr tekil eden haber veya yaymdan<br />
sorumlu kiinin örenildii<br />
tarihten itibaren<br />
1 sene ve her durumda<br />
10 sene içinde kii<br />
manevi tazminat istemiyle<br />
dava açmaldr.<br />
Haber veya yaymdan<br />
kimin sorumlu<br />
olaca hususuna<br />
Basn Kanunu’nun<br />
13. maddesinde yer<br />
alan “Baslm eserler<br />
yoluyla ilenen -<br />
illerden doan maddi ve<br />
manevi zararlardan dolay<br />
süreli yaynlarda, eser sahibi<br />
ile yayn sahibi ve varsa temsilcisi…<br />
sorumludur.” eklindeki düzenleme<br />
ile açklk getirilmitir.<br />
III. Cezai Sorumluluk<br />
Medyada yer alan haber ve programlarda<br />
kullanlan ifadelerin kiilik<br />
haklarn zedelemesinin yan sra,<br />
Türk Ceza Kanunu kapsamnda bir<br />
suç oluturmas da olasdr. Bu konuda<br />
en sk rastlanan örnek, kullanlan<br />
ifadelerin ayn zamanda hakaret<br />
suçuna vücut vermesi halidir.<br />
5237 sayl Türk Ceza Kanunu’nun<br />
‘erefe Kar Suçlar’ balkl bölümünde<br />
125. maddesinin 1. fkras<br />
‘Bir kimseye onur, eref ve saygnl-<br />
n rencide edebilecek nitelikte somut<br />
bir il veya olgu isnat eden veya<br />
sövmek suretiyle bir kimsenin onur,<br />
eref ve saygnlna saldran kii, üç<br />
aydan iki yla kadar hapis veya adlî<br />
para cezas ile cezalandrlr.’ hükmünü<br />
içermektedir.<br />
Maddenin 4. fkrasnda ise, hakaretin<br />
alenen ilenmesi hali cezay arlatrc<br />
neden olarak düzenlenmi<br />
olup, Yargtay basn yayn organlarnda<br />
yer alan hakaret içerikli ifadeler<br />
yönünden aleniyet unsurunun<br />
gerçekletiini kabul etmektedir.<br />
Yine kiilerin özel hayatnn gizliliini<br />
ihlal eden haber ve yayn yapmak<br />
Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesinde<br />
suç olarak düzenlenirken,<br />
136. maddede de bakasna ait kiisel<br />
verileri hukuka aykr olarak ifa<br />
etmek cezai yaptrm gerektiren bir<br />
davran olarak belirlenmitir.<br />
Bu kapsamda bu suçlar oluturan<br />
haber ve yaynlara konu olan ki-<br />
ilerin Cumhuriyet Savclklarna<br />
ikayette bulunma ve sorumlular<br />
hakknda kamu davas açlmasn<br />
talep etme haklar bulunmaktadr.<br />
Ceza sorumluluunu ahsilii ilkesi<br />
gerei esas itibariyle ikayetin suç<br />
oluturan ili gerçekletiren kiiye<br />
(köe yazar, program sunucusu vb.)<br />
yöneltilmesi gerekmektedir.<br />
Yan sra Radyo ve Televizyonlarn<br />
Kurulu ve Yaynlar<br />
Hakknda Kanunu’nun<br />
28. maddesinin son<br />
fkrasnda radyo<br />
veya televizyon<br />
yaynlar yoluyla<br />
ilenen<br />
suçlardan<br />
dolay sorumluluun,<br />
Türk Ceza<br />
Kanunu’nun<br />
itirak hükümlerine<br />
göre yayn yöneten<br />
veya program<br />
yapanla birlikte<br />
sorumlu müdüre ait oldu-<br />
u düzenlenmitir.<br />
Basn Kanunu’nun 11. maddesinde<br />
süreli yaymlardan doan cezai sorumluluun<br />
eser sahibine ait olduu<br />
belirtilmitir. Maddenin 3. fkrasnda<br />
ise her hangi bir nedenle (eser<br />
sahibinin belli olmamas, cezai ehliyetinin<br />
bulunmamas vb.) eser sahibinin<br />
cezai sorumluluuna gidilememesi<br />
halinde ise, sorumlu müdürün<br />
ve sorumlu müdürün bal olduu<br />
yetkilinin sorumluluunun doaca<br />
düzenlenmitir.<br />
78 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Hasta Sorumluluklar<br />
Dr. Tevk Özlü<br />
TTD Etik Kurul Sekreteri<br />
ozlutevfik@yahoo.com<br />
Hasta Sorumluluklar<br />
Hastalarn haklar yannda sorumluluklar<br />
da vardr. Hekimle hasta arasndaki<br />
ilikinin hede, hastann bozulan<br />
salk durumunu iyiletirmek<br />
veya mevcut saln koruyup gelitirmektir.<br />
Hekimin tek bana çaba<br />
sarf etmesi ve sorumluluklarnn gereini<br />
yerine getirmesiyle bu hedefe<br />
ulalamaz. Hastann da ayn amaç<br />
dorultusunda çaba sarf etmesi, sorumluluk<br />
üstlenmesi ve yükümlülüklerini<br />
yerine getirmesi gereklidir.<br />
Öncelikle, salk kurumlarnda hizmetlerin<br />
aksamadan verilebilmesi<br />
için belirlenen kurallara uymalar gerekmektedir.<br />
Hastalar randevu tarih<br />
ve saatlerine uymal; hekim ve salk<br />
çalanlarnn vakitlerine sayg göstermeli,<br />
onlar gereksiz yere ve randevusuz<br />
megul etmemelidirler.<br />
Hasta, refakatçi ve ziyaretçileri, hastane<br />
hijyenini bozacak ekilde hareket<br />
etmemeli; gürültü yapmamal,<br />
asayi ve huzuru bozacak davranlardan<br />
kaçnmaldrlar. Hastann<br />
perhizine uymayacak gdalar getirmemeli,<br />
salk çalanlarna sayg ve<br />
nezaket kurallar çerçevesinde davranmaldrlar.<br />
Hastalar, hekimin mesleki bilgi ve<br />
ilkeler nda bamsz karar verme<br />
özgürlüünü kstlayacak ekilde<br />
psikolojik, sosyal ve ziksel bask kuramazlar.<br />
Tbbî gerekçe olmakszn<br />
rapor, usulsüz ilaç ve tbbi malzeme<br />
talebinde bulunamazlar. Salk<br />
durumlar hakknda, gerçee aykr<br />
belge ve doküman düzenlenmesini<br />
isteyemezler. Hastalarn hekim ve<br />
salk personeline yanl ve eksik bilgi<br />
vermeleri kabul edilemez. Hastalar<br />
kimlik, adres ve telefonlarn doru<br />
olarak bildirmeli ve sorular makul<br />
biçimde cevaplamaldrlar.<br />
Hasta tedaviyi reddediyor ise, alternatif<br />
bir tedavi uygulanp uygulanmamas<br />
veya tedavisiz kalma konusundaki<br />
tercihini açkça -yaam<br />
tehdit eden durumlarda- yazl olarak<br />
belirtmelidir. Tedaviyi kabullendi-<br />
inde ise, tarif edildii gibi uygulamaldr.<br />
Hasta hastal konusunda bilgi almak<br />
isteyip istemediini ve kimlere<br />
bilgi verilmesini istediini açklamaldr.<br />
Hasta, tedavisiyle ilgili karar<br />
vermekten kaçnamaz. Hasta, tehis<br />
ve tedavi sürecinde, hekim ve dier<br />
salk çalanlaryla ibirlii yapmaldr.<br />
Ayn anda baka bir tedaviyi yürütüyorsa,<br />
bu konuda hekimine bilgi<br />
vermelidir. Hastalar, önceki rapor,<br />
lm veya tetkikleri, bavurduklar<br />
hekimden saklamamaldrlar.<br />
Taburcu edilmesi veya baka bir kuruma<br />
sevki gereken hasta, makul bir<br />
süre içerisinde nakil için gerekli olan<br />
ilemleri yapmaldr. Hastalar, kendileriyle<br />
ilgili dosya ve dier dokümanlar<br />
izinsiz olarak kurum dna çkaramazlar.<br />
Taburcu edildikten sonra,<br />
tedavilerini uygulamal ve ayaktan<br />
kontrollerini yaptrmaldrlar.<br />
Hastalar, organ ve doku banda<br />
bulunuyorlarsa bunu ve bilinçsiz kalmalar<br />
halinde, kendisiyle ilgili tbbî<br />
kararlarn kim tarafndan verilmesini<br />
istediklerini, yazl olarak beyan<br />
etmelidirler. Hepatit ve HIV pozitiflii<br />
gibi salk çalanlarna bulaabilecek<br />
taycl/hastal olanlar,<br />
bunu kendisiyle ilgilenen personele<br />
en bata ifade etmelidirler.<br />
Hastalar, özel imtiyaz ve iltimas talep<br />
etmemeli; acil ve ilk yardm hizmetlerinin<br />
salad öncelik ve ayrcalklar<br />
suiistimal etmemelidirler.<br />
Hastalar, salk kurumuna ait eya<br />
ve cihazlara zarar veremezler. Hastaneleri<br />
barnma, beslenme ve sosyal<br />
bakm eksikliklerini gidermek amacyla<br />
kullanamazlar. Acil durumlar ve<br />
yasal zorunluluklar hariç, kendilerini<br />
tedavi etmeyi kabul etmeyen hekimlerin<br />
bu kararna sayg duymaldrlar.<br />
Hastalar, somut olay ve belgelere<br />
dayanmakszn salk çalanlar ve<br />
kurumlarn ypratacak ekilde kamuoyu<br />
önünde hakaret ve suçlayc<br />
beyanatta bulunmamaldrlar.<br />
Hastalarn, bu yükümlülüklerin gereini<br />
yerine getirmeleri halinde,<br />
gereksinimleri olan hizmeti daha hzl,<br />
kolay ve nitelikli olarak almalar<br />
mümkün olacaktr.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
79
Klinik Etikte kilemler<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Murat Civaner<br />
Uluda Üniversitesi Tp Fakültesi Tp Etii AD<br />
mcivaner@gmail.com<br />
Klinik Etikte kilemler: Hizmet<br />
Sunma Yükümlülüünün Snrlar<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong> Editörü’nün ilettii<br />
soru(n)larn çeitlilii karsnda en<br />
uygun yöntemin birini seçmek yerine<br />
ksaca tümünü yantlamaya çalmak<br />
olduunu düündüm. Her biri aslnda<br />
ayr ayr birer yaz/tartma konusu<br />
olabilir. Ama en azndan üzerinde<br />
ortaklalm bulunulan noktalar ya<br />
da ana akm görüleri paylaabilirim.<br />
• Bir hekim Krm Kongo, AIDS<br />
gibi bulac ve bulat zaman<br />
ölümcül sonuçlara yol açabilecek<br />
bir hastaya salk hizmeti sunmay<br />
etik açdan reddedebilir mi?<br />
Eer böyle bir hakk yoksa kiisel<br />
güvenliini salayabilecek hangi<br />
haklara sahiptir? Talep ettii artlarn<br />
salanmad durumda hizmet<br />
sunmak zorunda mdr?<br />
80 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
SARS salgn nedeniyle yaamn<br />
yitirenlerin yardan fazlas salk<br />
çalanyd anmsarsanz. O zaman<br />
Kanada’da bir hemire; bakmakla yükümlü<br />
olduu küçük kz ve immünosüpresif<br />
tedavi alan annesini gerekçe<br />
göstererek SARS hastasna hizmet<br />
sunmayacan söyledi. Devlet iine<br />
son verdi, sendika yarg yoluyla iine<br />
geri dönmesini salad vs; ancak bu<br />
olay, dier pek çok örnekle birlikte<br />
tartmay alevlendirdi: Bulac hastalklarda<br />
hizmet sunma yükümlülü-<br />
ünün bir snr var mdr? Varsa bu<br />
snr hangi ölçüte göre belirlenebilir?<br />
Hangi hastalklar bu snrn altnda/<br />
üstünde kalr? Öncelikle unu belirtebilirim:<br />
Henüz geni çapl bir uzla<br />
yok bu konuda. Ödevin nerede<br />
bittii, kahramanln nerede balad<br />
konusunda bir netlik yok; hatta<br />
her durumda/koulda salk hizmeti<br />
sunma yükümlülüü olduu da ileri<br />
sürülüyor, oldukça dikkate deer<br />
gerekçelerle. Ancak bu tartmann<br />
sadece yeni, dier deyile enfeksiyon<br />
zinciri tanmlanmam ve/veya<br />
rutin korunma ve tedavi yöntemlerinin<br />
yetersiz kald, fatalitesi yüksek<br />
bulac hastalklar için geçerli oldu-<br />
unu özellikle vurgulamak gerekir.<br />
Bu noktay gözden kaçrrsak, AIDS<br />
gibi yukardaki tanmlamaya kesinlikle<br />
girmeyen, dolaysyla da hizmet<br />
sunma yükümlülüü olup olmad<br />
tartmas uzun zaman önce bitmi<br />
hastalklarda ayrmc davranma tehlikesi<br />
doabilir.<br />
Sorudaki ikinci önemli boyut; hekimin<br />
“talep ettii artlarn salanmad<br />
durumda hizmet sunmak<br />
zorunda” olup olmad... Biliyorsunuz;<br />
hizmet sunmay reddedebilmek<br />
için pek çok koulun bir araya<br />
gelmesi gerek. Hastann durumu<br />
acil olmamal, baka bir hekime yönlendirilebiliyor<br />
olmal, yönlendirme<br />
nedeniyle sal olumsuz etkilenmeyecek<br />
olmal ve tüm bu koullar<br />
saladktan sonra hizmet sunmamak<br />
için elde çok iyi/ikna edici bir gerekçemiz<br />
olmal; öyle ki, bu gerekçe<br />
hasta yararn öncelemek üzerine<br />
temelleniyor olmal (Tbbi Deontoloji<br />
Nizamnamesi bu koullara bir de<br />
“resmi vazife ifasnda bulunmuyor<br />
olma”y ekler; yani Tüzük’e baklrsa<br />
kamu görevlileri hiçbir koulda hizmet<br />
sunmay reddedemez). Buradan<br />
hareketle unu ileri sürmek olanakl<br />
diye düünüyorum: Salk çalanlar,<br />
bilimsel bilginin olanakl kld<br />
en iyi korunma yöntemlerine sahip<br />
olarak çalma hakkna sahipler. Dolaysyla,<br />
eer hastann durumu acil<br />
deilse ve rutin korunma önlemleri<br />
bulunmuyorsa; böyle bir durumda<br />
hizmet sunma yükümlülüünün geçerli<br />
olduunu savunmak güçleir;<br />
bence böyle bir durumda alnacak<br />
risk salanacak yarardan büyük olabilecei<br />
için hekim o hastaya hizmet<br />
sunmayp uygun koullarn olduu<br />
bir baka yere yönlendirebilir. Türk<br />
<strong>Toraks</strong> Dernei’nin de katklaryla
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Klinik Etikte kilemler<br />
hazrlanan Türk Tabipleri Birlii Hekim<br />
Haklar Bildirgesi’nde, benzer<br />
bir yaklamla hekimin baz durumlarda<br />
hizmet sunma yükümlülüünün<br />
ortadan kalkabileceinden söz<br />
edilmektedir (http://www.ttb.org.<br />
tr/kutuphane/etik_bldgeler2010.<br />
pdf). Benzer biçimde Tbbi Deontoloji<br />
Nizamnamesi’nde de bu yaklamn<br />
desteklendiini görüyoruz:<br />
“TDN Madde 15: (...) Tabip icabnda,<br />
tedaviye devam reddetmek pahasna<br />
da olsa, hijyen ve korunma kaidelerine<br />
riayeti temin için gayret sarfeder.”<br />
• Bir hekim deprem, sel, yangn<br />
gibi kiisel ve ailesinin<br />
salnn ölümcül oranda<br />
tehlikeye dütüü olaanüstü<br />
koullarda salk hizmeti<br />
sunmay reddedebilir<br />
mi?<br />
Olaand durumlar gibi dramatik<br />
koullarda olaylar alglamak,<br />
deerlendirmek ve<br />
salkl karar vermek son derece<br />
güçtür; zaman basksn<br />
da eklerseniz bu süreç iyice<br />
güçleir. Hatta geriye dönük deerlendirme<br />
de güçtür; çou kez bilgiler<br />
eksik ya da yanltr, söz konusu olaydaki<br />
eylem seçeneklerini tanmlamak<br />
kolay deildir vs. Eer soru; örnein<br />
deprem sonras enkaz altndan yaral<br />
kurtarmak için kendi ailesine<br />
öncelik vermeli mi/önce onlara m<br />
salk hizmeti sunmal? ise, burada<br />
bir tartma alan yok diye düünüyorum.<br />
Hekimin psikolojik durumunu<br />
hizmet sunabilecek düzeyde tutabilmesi<br />
için doal olarak içi bu konuda<br />
rahat etmi olmal. Söz konusu olan<br />
kendi salysa, durum yine açk;<br />
kesinlikle öncelii kendisine vermeli.<br />
Çünkü olaand durumlarda baka<br />
bir ahlak anlay öncelik kazanr;<br />
eldeki çok snrl kaynaklar en etkin<br />
biçimde kullanmak kaygs hereyin<br />
önüne geçer. Öncelii hastalarna<br />
vermeye çalmak, aslnda hastalara<br />
zarar verici bir çabaya dönüebilir.<br />
Salk çalan öncelikle kendisi beslenmeli,<br />
çok iyi dinlenmeli, salna<br />
çok daha fazla dikkat etmelidir ki<br />
olaand durum boyunca yaamsal<br />
önemdeki hizmetini sürdürebilsin...<br />
Son söz; aslnda bu konuda önerilen<br />
u: Olaand bir durum srasnda<br />
salk hizmetini mümkün olduunca<br />
bölge dndan ya da en azndan olaydan<br />
hiç etkilenmemi kesimlerden<br />
salk çalanlar vermeli; olaydan<br />
etkilenen çalanlar dinlendirilmeli...<br />
Çou kez “kutsal” biçiminde nitelenen,<br />
gerçekten büyük fedakarlkla yürütülen<br />
ve insanlarn yaamlaryla dorudan<br />
ilikili bu kadim meslein üyeleri,<br />
mesleklerini belli ahlak kurallar içinde<br />
yürütürler (meslek ahlak = deontoloji).<br />
Hekimin öncelikli ödevlerinden biri,<br />
öncelii hastasnn yaamna, salna,<br />
kiiliine ve onuruna vermektir.<br />
• Bir hekim kendisine bavuran bir<br />
hastann sorumluluunu almama<br />
hakkna sahip midir? Eer mümkünse<br />
böyle bir durumda bu hastann<br />
hizmetini kim, nasl üstlenir?<br />
Hastay takip etmek istemeyen<br />
hekimin bu konuda üzerine düen<br />
sorumluluklar nelerdir?<br />
Sorunun ilk ksmna yukarda yant<br />
vermitim: Hizmet sunma yükümlülüünün<br />
tartmal hale geldii, hatta<br />
ortadan kalkabilecei baz durumlar<br />
söz konusu. kinci ksmna ilikin<br />
olarak ise TTB Hekimlik Meslek Etii<br />
Kurallar doyurucu yant salyor:<br />
“Madde 25-Hekim, ancak tbbi bilgisini<br />
gerektii gibi uygulayamayaca-<br />
na karar verdiinde ve hastasnn<br />
bavurabilecei baka bir hekim bulunduu<br />
durumlarda, hastann bakmn<br />
ve tedavisini üstlenmeyebilir<br />
veya tedaviyi yarm brakabilir. Yukardaki<br />
koullarda tedaviyi brakacak<br />
hekim, bu durumu ve hastann sal-<br />
nn tehlikeye dümeyeceini hastaya<br />
veya yaknlarna anlatr ve onlar<br />
tbbi yardmla ilgili baka olanaklar<br />
konusunda bilgilendirir. kinci hekim<br />
bulunmadan hekim hastasn<br />
brakamaz. Hekim, tedaviyi üstlenen<br />
meslektana hasta hakkndaki tüm<br />
bilgileri aktarmakla yükümlüdür.”<br />
• Bir hekim hastalarna istedii kadar<br />
zaman ayrma hakkna<br />
sahip midir? Hastane sisteminden<br />
randevu alm her<br />
hastaya salk hizmeti sunmal<br />
mdr? Hasta younluu nitelikli<br />
salk hizmeti sunmay<br />
olanaksz kld bir ortamda<br />
hekim o günkü listesindeki<br />
tüm hastalara salk hizmeti<br />
sunmak zorunda mdr?<br />
Hekimlik Meslek Etii Kurallar<br />
“Hekim mesleini yerine<br />
getirirken, bilimsel ve çada<br />
tan ve tedavi yöntemleriyle<br />
koruyucu hekimlik ilkelerini göz<br />
önünde bulundurur” der. Dier deyile,<br />
tbbi giriimler bilimsel bilgiye<br />
dayanmak durumundadr. Salk<br />
hizmetinin nitelik ve niceliksel özelliklerini<br />
de ayn ölçüt, bilimsel bilgi<br />
belirlemelidir. Hizmeti bilimsel bilginin<br />
gerektirdii kapsamda sunamaz<br />
isek, bu hem salk hizmetine erime<br />
hakkna hem de mesleki yükümlülüklerimize<br />
aykr olur. Dolaysyla,<br />
poliklinik kapsnda 120 hastann<br />
bekliyor oluu, her birine dört dakika<br />
ayrmay hakl çkarmaz. Meslek ahlak<br />
kurallar öncelii hizmet sunulan<br />
hastann yararna vermeyi gerektirir.<br />
Üstelik düünelim: 120 hastaya, 8<br />
saat sürekli olarak, ortalama 4 dakikada<br />
“baksak”, bu “bakma” salk<br />
hizmeti olur muydu? Bence hekimlerin<br />
salk hizmetlerinin bugünkü<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
81
Klinik Etikte kilemler<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
örgütlenme ve nansman modeline<br />
dorudan itiraz edebilecekleri önemli<br />
noktalardan biri buras. Bu itirazn<br />
güçlü/iitilir klnmas, hekimleri<br />
malpraktisten de, malpraktisle suçlanmaktan<br />
da koruyabilir ayrca.<br />
• Bir hekim özlük haklarn, mesleki<br />
çalma koullarn iyiletirme çerçevesinde<br />
mesleki faaliyetlerini snrlayabilir<br />
mi? Bu çerçevede grev<br />
yapma hakkna sahip midir?<br />
Bu grevin snrlar<br />
nelerdir?<br />
Çou kez “kutsal” biçiminde<br />
nitelenen, gerçekten büyük<br />
fedakarlkla yürütülen<br />
ve insanlarn yaamlaryla<br />
dorudan ilikili bu kadim<br />
meslein üyeleri, mesleklerini<br />
belli ahlak kurallar<br />
içinde yürütürler (meslek<br />
ahlak = deontoloji). Hekimin<br />
öncelikli ödevlerinden<br />
biri, öncelii hastasnn ya-<br />
amna, salna, kiiliine<br />
ve onuruna vermektir. Kimi<br />
koullarda, örnein çalma<br />
koullarnn olumsuzluu<br />
karsnda bu ödev önceli-<br />
ini yitirebilir mi? Olumsuz<br />
koullarn düzeltilmesi için<br />
politika belirleyenleri uyarmak<br />
bu ödevin önüne geçebilir<br />
mi?<br />
Yirminci yüzylda, modern<br />
tbbn gelimesiyle birlikte<br />
bilimsel bilgi u gerçekleri<br />
anlamamz salad:<br />
o Bireylerin sal toplum<br />
salndan ba-<br />
msz deildir.<br />
o Salkllk düzeyi sadece salk<br />
hizmetleri ile deil, çalma ko-<br />
ullar, çevre koullar, eitim,<br />
beslenme, barnma gibi pek çok<br />
etmen tarafndan belirlenmektedir.<br />
82 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
o Salk hizmetleri sadece tedavi<br />
edici hizmetlerden deil; koruyucu,<br />
gelitirici ve esenlendirici<br />
hizmetlerden de olumaldr.<br />
Bu bilgiler ayn zamanda, salk hakknn<br />
temellendirilmesinde de önemli<br />
gerekçeler sunmu, bireylerin gereksindikleri<br />
salk hizmetine eriebilmelerinin,<br />
uygulanmakta olan politikalarn<br />
salk hakkn, hakkaniyeti<br />
ve bilimsel bilgiyi ne kadar dikkate<br />
alarak yaplandrldyla dorudan<br />
balantl olduunu göstermitir. Bu<br />
bilgiler; hekimin o an hizmet sunduu<br />
hasta bireye yararl olma gibi<br />
geleneksel meslek ahlak ödevlerine<br />
toplumsal sorumluluklar da eklemi,<br />
toplumun (ve dolaysyla tüm bireylerin)<br />
saln etkileyecek olumsuzluklarn<br />
iyiletirilmesi adna giriimde<br />
bulunmann bir hekim sorumluluu<br />
olarak tanmlanmasna yol açmtr.<br />
Dolaysyla, uygulanmakta olan salk<br />
politikalar hastann gereksindii<br />
nitelikte salk hizmetinin sunulmasnn<br />
koullarn salamyorsa (yukardaki<br />
120 hasta/4 dk örneinde olduu<br />
gibi), hekim bu koullarn salanmas<br />
için yetki sahiplerine<br />
/ karar vericilere uyarda<br />
bulunmakla yükümlüdür.<br />
Uygun çalma koullar,<br />
çalanlarn can güvenlii,<br />
yeterli gelir, güvenceli i<br />
ve güvenli gelecek her çalann<br />
hakk olduu gibi,<br />
temelde hastaya sunulan<br />
hizmetin niteliini birebir<br />
etkileyecek etmenlerdendir<br />
ve bu nedenle bu koullarn<br />
iyiletirilmesi talebi hakl<br />
çkarlabilen bir taleptir.<br />
Hekimler bu talebi duyurmak,<br />
yerine getirilmesini<br />
salamak amacyla hizmet<br />
sunmay durdurabilirler mi?<br />
Öncelikle belli koullarn<br />
salanmas gerektii genel<br />
kabul görmektedir: Toplum<br />
makul bir süre önce yaygn<br />
biçimde bilgilendirilmeli,<br />
“hizmetin iyiletirilmesi” talebi<br />
eylemin temel gerekçeleri<br />
arasnda olmal, talepleri<br />
iletmek için grev karar öncesinde<br />
dier tüm yöntemler<br />
denenmi olmal, tüm acil<br />
hastalara, yatan hastalara,<br />
sürekli / düzenli bakma<br />
gereksinimi olan hastalara<br />
hizmet sunulmaya devam edilmeli ve<br />
hizmetin bu alanlarda devam ettirilecei<br />
yaygn biçimde duyurulmal. Bu<br />
koullar salandktan sonra, ‘hasta<br />
yarar’ gerekçesine dayanarak hizmet<br />
sunmay durdurmak, bir tepki gösterme<br />
biçimi olarak meslek ahlak açsndan<br />
hakl çkarlabilir.
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Gitarm stiyorum…<br />
Dr. Ahmet U. Demir<br />
TTD Üyesi<br />
ademir68@gmail.com<br />
Gitarm stiyorum…<br />
Mark Knoper (Dire Straits’in solisti)<br />
bir gün televizyon, mutfak, buzdolab,<br />
mikrodalga maazasnda çalan bir içiye<br />
rastlar. Televizyon açktr. Adam bir<br />
taraftan ark söylemekte bir taraftan da<br />
oynayarak MTV rock arklarn ve starlarn<br />
tiye almaktadr. Knoper hemen<br />
eline kat kalem alr ve adamn sözlerini<br />
kaydeder “unlara bak hiç çalmadan<br />
para kazanyorlar… Milyoner gibi yayorlar.<br />
Oysa biz mikrodalga frnlarn<br />
kurmak, mutfak parçalarn teslime etmek,<br />
buzdolaplarn ve renkli televizyonlar<br />
tamak zorundayz Keke ben de<br />
gitar çalmay örenseydim.”<br />
Üç aa be yukar çarptlm, magazinletirilen<br />
-hatta neden olmasn dizilerle<br />
televize edilen- kurgularn, “kötü”<br />
örneklerin yardmyla gündeme getirilen<br />
“hekim” karikatürü yukardaki serzenilere<br />
beziyor. Son günlerde bilinçli ekilde<br />
pompalanan kavgac bir tavrla pekitirilen<br />
bak açs bu hekimlere. Sürekli mikrofonlara<br />
haykrlan, halka ikayet edilen<br />
“eli halkn cebinde” meslek erbaplar.<br />
Bunlar ykacak olan sistem ise salkta<br />
dönüüm, bilinen ayayla performans<br />
sistemi. Herkese gelir düzeyinden bamsz<br />
ekilde eitçe sunulan salk hizmeti<br />
gibi doru bir hedefe sahip. Dier öne sürülen<br />
bileenlerine baklnca: Salk harcamalarnn<br />
kstlanmas, salktan feragat<br />
etmedikçe yine itiraz edilmeyecek bir<br />
kayg. Meslek içinde eitimin, sorumluluklarn<br />
alnan eitim, deneyim ve yeterlie<br />
göre uzman kiiler tarafndan yerine<br />
getirilmesi ise tbbn, salk hizmetinin<br />
kurgusuyla uyum içinde.<br />
Yukarda vaaz edilenlerin yan sra,<br />
Salkta Dönüüm Program’nn salk<br />
harcamalarnda azalmaya yol açaca,<br />
kaliteli hizmete ulamn önündeki engelleri<br />
kaldraca, çalmayan arasndaki<br />
ayrm netletirecei (bu ayrmn hakkn<br />
verecei) iddia ediliyor(du). Ancak Türk<br />
Tabipleri Birlii’nin ortaya koyduu son<br />
yllarda salk harcamalarndaki art<br />
gösteren rakamlar bunu pek desteklemiyor.<br />
Yeni sistem içinde performans güdülenmesi<br />
ve hasta sevkinin karlla engel<br />
oluturmas gereksiz tetkik ve inceleme<br />
ile hastann uygun tan ve tedaviye ulamasnda<br />
-en haf deyimiyle- gecikmelere<br />
yol açabilecek. Uygulamann balangc<br />
ile birlikte eitim ve aratrma etkinliklerinde<br />
yaanan aksaklklar, gerek aratrma<br />
görevlisi doktorlar arasnda yaplan<br />
anket çalmalarnda, gerek kongre gibi<br />
eitim etkinliklerine katlan bildiri saysndaki<br />
azalmayla birlikte tüm çplakl-<br />
yla gözler önünde. Günlük baklan hasta<br />
saysnn artmasnn nitelikten feragat<br />
ederek gerçekleecei de... Sistem kendi<br />
içinde de tutarszlklarla malul. Performans<br />
puanlarndaki ölçüsüzlükler, eksiklikler<br />
kötü -ama sonuçlar itibariyle ciddi-<br />
hatalarla dolu bir monopoli oyununu<br />
çartryor. Salk nansmannda döner<br />
sermaye modelinin biriktirdii sorunlar,<br />
paket programn getirdii kstllklar da<br />
cabas. Sistemin hekimler arasnda hasta<br />
paylam gibi hekimlik tanmndan uzak<br />
güdülere yol açabilecei, koruyucu hekimlii<br />
arka sralara itebilecei, mesainin<br />
uzamasnn ve içine girilen kötü rekabetçi<br />
atmosferin dolayl sonuçlaryla birlikte<br />
meslee ve topluma yabanclamay getirecei<br />
söylenebilir. Tüm bunlar toplum ve<br />
topluma salk hizmeti sunacak hekimlerin<br />
sal açsndan bakldnda, karikatürize<br />
edilen eski sistemden daha iyi deil.<br />
Dier taraftan sistemin sorunlarnn fatura<br />
edildii hekimlere kar bilenen, kar<br />
karya getirilmeye çallan “halk” var.<br />
Saln maddi altyapsndaki eksikliklerin,<br />
çalma düzenindeki ar yükün,<br />
hizmet zincirindeki kimi kemiklemi<br />
çarpklklarn düzeltilmesi (bir tarafa tartlmas)<br />
yerine günah keçisi ilan edilen<br />
hekimler. Toplumun içine itildii yoksulluk,<br />
isizlik, eitimsizlik, gelecek beklentisinin<br />
düüklüü açmazlaryla giderek<br />
derinleen uçurumlar. Çoaltlabilecek<br />
dier örneklerle birlikte hekimlerin dertlerini<br />
topluma anlatabilmelerinin önünde<br />
engelliyor. Bu engellerin almas inat<br />
edilmesi, sorunlarn altnn tekrar tekrar<br />
çizilmesi, salk politikalarnn toplumsal<br />
sonuçlarnn kamuoyunda çeitli yollarla<br />
gündeme getirilmesi ve belki her eyle<br />
birlikte her eye yeter, her eyi belirleyen<br />
devlet modelinden yaptnn öncelikle<br />
tanml, nitelikli bir i olduunu kavrayan<br />
ve çevresindekilere bunu duyumsatan bir<br />
modele geçile, mücadeleyle mümkün.<br />
Belki de geçmi dönemlerin süslen püslene<br />
bugünlere gelmi mitinin toplumsal<br />
özelliklerinden, özgünlüklerinden hiç bir<br />
ey kaybetmeden kanatlarndan syrlp<br />
yere inmesi gerekli…<br />
arkdaki adam “Keke ben de gitar çalmay<br />
örenseydim.” diyordu. Farkl bireysel<br />
kayglar içinde olsalar bile, bunlar<br />
bir kenara brakp “tek ses tek yürek”<br />
olarak alanlarda taleplerini ve kararllklarn<br />
bildirmek için toplanan hekim kitlesi<br />
de sadece ve sadece “gitarn çalmak”<br />
istiyor, bildii ve olmas gerektii gibi…<br />
Ulalmak istenen yer için bu adam ve<br />
onun gibileri ikna etmenin, dayanma<br />
duygusu içinde olmann gerekliliini de<br />
unutmadan elbet.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
83
Sosyal Paylam Sayfalar<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Ksa sürede üye says<br />
Facebook’ta 500’e,<br />
Twitter’da 15’ten 80’e<br />
yükselmitir. Kongre<br />
boyunca oturumlarn<br />
duyurular sosyal paylam<br />
sayfalarndan yaplm,<br />
salon bilgileri, sosyal<br />
program detaylar, ilgi<br />
çeken oturumlar ve kongre<br />
fotoraar ksa sürede<br />
takipçilerin bilgisine<br />
sunulmutur.<br />
Bilgi ve teknoloji ça olarak adlandrlan<br />
yirmi birinci yüzylda biliim<br />
teknolojileri, örenme-öretme sürecini,<br />
sosyal ekonomik ve kültürel<br />
yaam olduu kadar kiileraras<br />
etkileimi de yeniden ekillendirilmitir.<br />
Özellikle sosyal a siteleri<br />
milyonlarca kullancnn gerçek<br />
kimlikleri ile yer alarak her türlü<br />
bilgiyi özgürce paylaabilmelerini<br />
salamtr.<br />
84 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Dr. Yasemin Saygdeer<br />
TTD Web Komisyonu Üyesi<br />
ysaygideger@gmail.com<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei Sosyal<br />
Paylam Sayfalar<br />
Dünyada sosyal paylam sitelerinin<br />
en büyüü olan Facebook’un<br />
kullanc says 500 milyonu am<br />
bulunmaktadr ve ülkemiz facebook<br />
kullanm art sralamasnda dördüncü<br />
ülke durumdadr. Facebook<br />
bata olmak üzere sosyal paylam<br />
sitelerinin kullanc dostu olmas<br />
yani basit birkaç admla kendi dilinde<br />
üye olup sayfa açp topluluklar<br />
oluturabilmesi kullanc saysnn<br />
hzl artmasn salad gibi oluan<br />
topluluklarn kendi aralarnda paylamlarda<br />
bulunmas iletiim ve<br />
geri bildirimler almalarna olanak<br />
tanm, iletiimi farkl bir boyuta<br />
tamtr.<br />
Sözlüklerde sosyal a, bir ya da birden<br />
fazla toplumsal iliki ile birbirine<br />
balanm, dolays ile toplumsal<br />
bir ba oluturan bireyler olarak<br />
tanmlanmtr. Sosyal alarda iin<br />
özü sanal bir topluluk oluturup<br />
bunlarla birlikte hareket etme, kirleri<br />
paylama, yeni çözümler üretme<br />
ve benzeri çalmalar yapmaktr<br />
(Özmen F. ve ark., <strong>2011</strong>).<br />
Bu balamda Türk <strong>Toraks</strong> Dernei<br />
(TTD), üyeleri ile daha yakn ileti-<br />
imde bulunmak, vizyon ve misyonu<br />
gerei olan hedeerine ulamak için<br />
aktivite üretmek ve ürettii aktiviteleri<br />
duyurarak geri bildirimler almak<br />
üzere hzla gelien sosyal ada yerini<br />
alm, Ekim 2010 ayndan beri kurduu<br />
Facebook ve Twitter sayfalarn<br />
üyelerinin kullanmna açmtr.<br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei Sosyal Payla-<br />
m sayfalar, MYK’nn yetkilendirdii<br />
TTD nternet ve Bülten Sorumlusu<br />
Dr. Osman Elbek önderliinde<br />
yeni bir internet komisyonu kurulduktan<br />
sonra aktif hale geçmitir.<br />
TTD’de bir ilk olan internet komisyonu,<br />
üyelere yaplan çar ile gönüllülerden<br />
olumu bir komisyon<br />
olarak kurulmutur. nternet ile<br />
yakn iliki içinde bulunan ve hali<br />
hazrda “Göüs Hastalklar” adnda<br />
bir Facebook grubunun da kurucu<br />
ve yöneticiliini yapan biri olarak<br />
internet komisyonunun TTD sosyal<br />
paylam sayfalar sorumluluu da<br />
yaptm gönüllü(!) bavuru sonras<br />
tarafma verilmitir.<br />
Ekim aynda Facebook ve Twitter<br />
sayfalar açldktan sonra üyeler<br />
e-posta yolu ile sayfaya davet edilmi,<br />
salkla ilgili sitelere reklamlar verilmi<br />
ve TTD 14. kongreye kadar 380<br />
kiiye ulalmtr. Twitter sayfas ise<br />
henüz Facebook kadar geni kullanc<br />
kitlesine ulaamadndan çok daha<br />
az üyenin katlm ile snrl kalmtr.<br />
nternet Komisyonu kurulduktan<br />
sonra Ocak ay TTD Geniletilmi<br />
Yönetim Kurulu Toplants öncesinde<br />
önümüzdeki yl için eylem plan<br />
oluturulurken sosyal paylamlarn<br />
kullanclarnn giderek artyor olmas,<br />
derneimizin ve internet komisyonunun<br />
giderek yükselen hedeeri<br />
bu önemli iin bir kii ile yürümeyeceinin<br />
anlalmasn salam ve<br />
komisyon içinde yine gönüllülerden<br />
oluacak bir alt çalma ekibi olmas<br />
gerekliliini getirmitir.<br />
Yine bir ilk olarak kendi aramzda<br />
ksaca SOPATAÇ olarak adlandrdmz<br />
Sosyal Paylam ve Tantm<br />
Çalma ekibi Dr. Volkan Kara,<br />
Dr. Canan Karaman ve Dr. Didem
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Sosyal Paylam Sayfalar<br />
Pulur’un ekibe katlmaya gönüllü(!!)<br />
olmalar ile kurulmutur. Ekibimiz, ilk<br />
olarak TTD 14. Kongresinde bir araya<br />
gelerek önceden hazrlanan ve yine<br />
MYK tarafndan destek verilen eylemleri<br />
gerçekletirmeye balamtr.<br />
bulunmay isteriz; destek verebilecek<br />
herkesi ekibimize bekleriz.<br />
Sonuçta hep birlikte önce birlik olmak<br />
ve daha yakn iletiimde bulunup<br />
çok sesli bir koro oluturmak,<br />
sonra kiisel ve mesleki geliimimizi<br />
arttrmak, sonra da belki de sizlerden<br />
gelecek çok daha fazlas hedefler<br />
için sayfalarmzda bulualm ve<br />
aktif geri bildirimlerde bulunalm<br />
diyoruz.<br />
SOPATAÇ’n en önemli hede öncelikle<br />
üye saysn arttrmak olup,<br />
sonrasnda üyelerine sadece faaliyetleri<br />
duyurmakla kalmayarak sürekli<br />
mesleki geliime, mesleki sorun ve<br />
maduriyetlerin giderilmesi için hzl<br />
çözüm üretilmesine katkda bulunmaktr.<br />
Hatta ileride TTD bir marka<br />
haline geldikten sonra dernek ilkeleri<br />
dorultusunda hastalara da danmanlk<br />
hizmeti sunmaya kadar uzak<br />
görülülüe sahiptir. Bu dorultuda<br />
önemli ve öncelikli hedef olarak üye<br />
saysnn arttrlmas için 14. Kongrede<br />
ekip tarafndan aktif çaba gösterilmi,<br />
kongre kayt merkezi alannda<br />
Sosyal Paylam Sayfalar destek<br />
stand oluturularak katlmclara<br />
sayfalarn tantmlar yaplmtr.<br />
http://www.youtube.com/watch?v=7IgxGQxEYuw<br />
Youtube’tayz<br />
Ksa sürede üye says Facebook’ta<br />
500’e, Twitter’da 15’ten 80’e yükselmitir.<br />
Kongre boyunca oturumlarn<br />
duyurular sosyal paylam sayfalarndan<br />
yaplm, salon bilgileri,<br />
sosyal program detaylar, ilgi çeken<br />
oturumlar ve kongre fotoraar<br />
ksa sürede takipçilerin bilgisine<br />
sunulmutur. statistik takiplerinde<br />
kongrede ve sonrasnda yaplan duyurularn<br />
yüksek oranda gösterildii<br />
yani hedef kitleye ulat görülmekle<br />
birlikte eri bildirimlerin görece<br />
düük oranda olduu görülmütür.<br />
Facebook’tayz<br />
http://www.facebook.com/pages/Ankara/Turk-<strong>Toraks</strong>-Dernei/168850906458728<br />
Kongrede yaanlan deneyimler, bu<br />
derecede aktif olan derneimizin sosyal<br />
paylam sayfalarn mütevaz bir<br />
ölçüde yürütmenin bile ne kadar emek<br />
ve özveri gerektirdiini, hedeeri gerçekletirmek<br />
dorultusunda daha fazla<br />
gönüllü üyemizin aktif desteine gereksinimimiz<br />
olduunu göstermitir.<br />
Buradan yeri gelmiken bu çarda da<br />
http://www.twitter.com/#<strong>Toraks</strong>Dernegi<br />
Twitter’dayz<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
85
Sanal Gazetenin Hikâyesi<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. erif Kurtulu<br />
TTD Web Komisyonu Üyesi<br />
dr_kurtulus@mynet.com<br />
Sanal Gazetenin Hikâyesi<br />
Sanal Gazete’nin ilk<br />
saysyla güzel bir adm<br />
attmz düünmekle<br />
birlikte, daha çok<br />
çalmamz ve yol almamz<br />
gerektiinin farkndayz.<br />
steimiz ve dileimiz<br />
“Sanal Gazete”nin<br />
Türkiye’nin dört bir<br />
yanndan haber almas<br />
ve okuyucu bulmasdr.<br />
Ancak bu hedefe ulamak<br />
için gönüllü arkadalarn<br />
katkda bulunmalarna<br />
ihtiyacmz vardr.<br />
Yirmibirinci yüzyl iletiim çadr.<br />
Ülkemizin sosyokültürel ve ekonomik<br />
sorunlarnn çözümü diyalog<br />
ortam ve karlkl anlay içinde<br />
olacaktr. Ülkemizin çözüm bekleyen<br />
en büyük sorunlarndan birisi<br />
de salk alandr. Salk alannda<br />
sorunlarn tespiti ve çözüm yollarnn<br />
tartlmas, olgunlaan sonuçlara<br />
göre adm atlmas gerekir. “Ben<br />
yaptm, oldu” yerine hizmet alan,<br />
hizmeti üreten, arac gruplarn/kurumlarn<br />
çözüme katlmnn salanmas<br />
ile ülkemiz için hayrl bir süreç<br />
oluturulabilir.<br />
86 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Türk <strong>Toraks</strong> Dernei olarak; toraks<br />
dernei çalma gruplarnn ve ubelerinin<br />
etkinliklerini üyelerine, dier<br />
derneklere, tp otoritelerine, hükümet<br />
organlarna, yazl-görsel basna<br />
ve halka ulamasn salamak görev<br />
ve sorumluluu vardr. Bu çerçevede<br />
çamzn gerektirdii ekilde web<br />
sitesinin yenilenmesi, sosyal payla-<br />
m sitelerinde geni ekilde yer almak<br />
ve periyodik web tabanl (Sanal<br />
Gazete) gazete çkarlmas kararlatrlm<br />
ve hummal bir çalma balatlmtr.<br />
Bu süreçte TTD Web Komisyonu<br />
oluturuldu. Birbirini görmeyen,<br />
hatta tanmayan birkaç gönüllü bir<br />
araya geldi. Özveri; azimle birleince<br />
sinerji kendiliinden geldi. Herkes<br />
bir görev ald. Yerel medyada köe<br />
yazarl deneyimim nedeniyle Sanal<br />
Gazete sorumluluu üstlendim. Ama<br />
her admda dier grup arkadalarmn<br />
desteini hissettim. imiz kolay<br />
deildi. Bir eyler yaplacak ancak<br />
yaplan amaca uygun olacakt. Yo-<br />
un ve soru iaretleri ile dolu bir<br />
süreçte Sanal Gazete enine-boyuna<br />
tartld. Sanal Gazetenin amac ne<br />
olmalyd? Neyi içermeliydi? Kime<br />
hitap emeliydi? Herkese nasl ulaabiliriz?<br />
…vs<br />
Sanal Gazetenin amac TTD’ye ait<br />
çalmalarn ve deer üretiminin en<br />
ücra köeye, her seviye ve kademeye,<br />
güncel olarak ulamasn salamak<br />
ve üyelerin kendi dünyasndan bir<br />
parçay Sanal Gazetede görmelerini<br />
salamak olarak belirlendi.<br />
lk saysn Mays <strong>2011</strong> tarihinde<br />
okurlarn beenisine sunduumuz<br />
Sanal Gazetede ne vard? Sayfalarn<br />
çevirdiimizde;<br />
• MANET Haber olarak TTD 14.<br />
Yllk Kongresi ilendi.<br />
• MERHABA köesinde TTD bakan<br />
Dr. Feyza Erkan iletiim ve<br />
sanal gazete üzerine yazsn paylatk.<br />
• DERG DER’K köesinde “sigaray<br />
az içiyorum, sadece keyii<br />
ortamlarda içiyorum, ara sra içiyorum<br />
diyenler güvende mi? diye<br />
sorduk.<br />
• GÜNCEL köesinde Dr. ELBEK<br />
Tam gün ve performans için Hekim<br />
mi? Tüccar m? dedi.<br />
• HAYATIN ÇNDEN köesinde<br />
kadraj mitolojik anlamlar eliinde<br />
Füsun hocalard.<br />
• SALIK POLTKASI köesinde<br />
Dr. Tevk Özlü Tam Gün ve Üniversite<br />
Hastanelerini yazd.
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Sanal Gazetenin Hikâyesi<br />
• TTD’nin Salk Bakanl nezdinde<br />
yaplan giriimleri ve SGK<br />
- SUT deiikliklerini Dr. ule Akçay<br />
anlatt.<br />
• BRDE BENDEN DNLEYN kö-<br />
esinde “Bu yürein atmas gerek”<br />
diyen mo Sezer akcier kanseri<br />
tans alma sürecini ve yansmalarn<br />
anlatt.<br />
• R köesinde Dr. Kter “Beklemek”<br />
dedi.<br />
• BLG köesinde Dr. Muzaffer<br />
Metinta 100. Ylnda Türkiye’de<br />
Medikal Torakoskopiyi anlatt.<br />
• GÜNCEL HABER TAKB köesinde<br />
son gelimeler özet eklinde<br />
sunuldu. “Çok Ses Tek Yürek<br />
Mitingi”nde TTD’nin aktif katlm<br />
ve hakl isteklerin fotoraf ve<br />
videolarna yer verdik.<br />
• Son olarak ANKET köesinde sizlere<br />
Sanal Gazeteyi sorduk.<br />
Sanal Gazete’nin ilk saysyla güzel<br />
bir adm attmz düünmekle<br />
birlikte, daha çok çalmamz ve<br />
yol almamz gerektiinin farkndayz.<br />
steimiz ve dileimiz “Sanal<br />
Gazete”nin Türkiye’nin dört<br />
bir yanndan haber almas ve okuyucu<br />
bulmasdr. Ancak bu hedefe<br />
ulamak için gönüllü arkadalarn<br />
katkda bulunmalarna ihtiyacmz<br />
vardr. Bu çerçevede Türk <strong>Toraks</strong><br />
Dernei’nin her bir üyesini “Sanal<br />
Gazete”ye destek sunmaya davet<br />
ediyoruz. “Sanal Gazete” hepimizin<br />
sesi olsun. Daha gür bir ses olsun,<br />
yank bulsun...<br />
kinci ve üçüncü say hazrlklar<br />
yaptmz bugünlerde üyelerin her<br />
türlü katksn bekliyoruz...<br />
Yeni saylarmzda tüm içeriin altnda<br />
eletiri ve yorumlara da izin<br />
verilecek olmas geri bildirim adna<br />
önemli bir adm olacaktr.<br />
Dr. Osman Elbek, Dr. Yasemin Saygdeer,<br />
Dr. Sedat Kuleci, Hm. Saye<br />
Özkan ve Dr. erif Kurtulu’tan<br />
oluan TTD Web Komisyonu olarak<br />
sizleri aramzda görmek istiyoruz...<br />
Daha güzel günlere...<br />
Sevgi ve Sayglarmla...<br />
MUHABR ARANIYOR!!!!<br />
Kurumunuzda, ilinizde, bölgenizde gözünüze taklanlar; gazetede,<br />
radyoda, televizyonda, internette sizi dumur eden detaylar; “olmaz<br />
olmaz demeyin olmaz olmaz” hakl çkaran yaanmlklar; kiisel<br />
paylamlarnz, gönlünüzden geçenleri duymak, görmek, bilmek<br />
istiyoruz.<br />
Haydi, kendi gazetemizi kendimiz çkaralm.<br />
“Sanal Gazete” hepimizin sesi olsun.<br />
Daha gür bir ses olsun, yank bulsun...<br />
Her türlü katk için: dr_kurtulus@mynet.com<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
87
Hangi Enerji Daha Salkl!<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Adem Ylmaz<br />
TTD Üyesi<br />
ademymz@gmail.com<br />
Gelien teknolojinin yaammza getirdii<br />
konfor yannda, bu gelimenin<br />
doaya ve çevreye verdii kirliliin<br />
boyutu her geçen gün hzla artmaktadr.<br />
Çeitli kaynaklardan çkan radyoaktif,<br />
kat, sv ve gaz halindeki kirletici<br />
maddelerin hava, su ve toprakta<br />
yüksek oranda birikmesi çevre kirlilii<br />
olumasna neden olmaktadr.<br />
Çevre kirlilii etkilerinin artmas ve bu<br />
etkilerin dorudan insan sal üzerinde<br />
yaratt olumsuz sonuçlar nedeni<br />
ile çevre kirliliinin önlenmesi<br />
ve bu yönde yaplmas<br />
gereken çalmalara verilen<br />
önem de artmtr. Çevre,<br />
özellikle kirlilie neden olan<br />
teknolojisine bal olarak deimektedir.<br />
Baca gazlar a içinde bulunan u kükürt<br />
ü<br />
lecekte de insanlk için temel bir sorun<br />
olma özelliini sürdürecektir. Bununla<br />
birlikte gelecek yllarda bugün olduundan<br />
daha azla enerji salayan<br />
yenilenebilir enerji kaynaklarna<br />
sahip olunmas da insanlk<br />
için uzak bir ihtimal deildir.<br />
sanayilemi ülkelerin gündemlerinde<br />
ilk sralarnda<br />
2020 ylna kadar yenilenebilir<br />
yer almakta, alternatif enerjiler<br />
ve enerji verimlilii koji<br />
tüketimine getirecei katklar<br />
enerji kaynaklarnn toplam enernularnda<br />
yaplan çalmalar<br />
artmaktadr.<br />
Çevreye zarar vermeyen<br />
üretim teknolojilerinin gelitirilmesi,<br />
çevreci motorlara<br />
sahip otomobiller, planl<br />
ehirleme çevre kirlilii konusunda<br />
alnabilecek önlemlerden bazlardr.<br />
Günümüze kadar snma ihtiyac kömür<br />
veya petrolden karlanmaktayd.<br />
Son yllarda artan enerji talebi ve fosil<br />
yaktlarn azalmas insanlar baka<br />
enerji kaynaklarna yöneltmitir.<br />
Özellikle son yllarda fosil yaktlardan<br />
çevre dostu olan doal gazn tüm<br />
dünyada kullanm yaygnlamaya<br />
balamtr. Özellikle kömür ve petrol<br />
rezervlerinin snrl olmas ve bir gün<br />
mutlaka bitecek olmas gelecekteki<br />
enerji politikalarnn olumasna ve<br />
88 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Hangi Enerji Daha Salkl!<br />
bu alanda yeni planlamalarn ve yeni<br />
kaynaklarn aratrlmasna neden olmutur.<br />
Özellikle fosil yaktlardan kömürün<br />
kullanld Termik santrallerde, yaktn<br />
yanmas sonucu oluan ve atmosfere<br />
verilen balca kirleticiler SOx,<br />
NOx, C02 ve partikül maddelerdir. Bu<br />
kirleticiler kullanlan yaktn türüne,<br />
yaktn bileimine ve kullanlan yakma<br />
2020 ylna kadar yenilenebilir enerji<br />
kaynaklarnn toplam enerji tüketimine<br />
getirecei katklar ne yazk ki insanln<br />
ihtiyac olan enerji rakamlarn<br />
karlamaktan uzak görünmektedir.<br />
nsanolunun bugün sahip olduu teknik<br />
seviyeler 2020 ylnda toplam enerji<br />
ihtiyacmzn maksimum %12’sinin<br />
alternatif enerji kaynaklarndan<br />
karlanabileceini göstermektedir.<br />
ve azot bileikleri asit yamurlarna<br />
neden olmakta, bu da hem toprak hem<br />
de hava kirliliine neden olmaktadr.<br />
Santrallerden çkan karbondioksit atmosferde<br />
birikip sera etkisine neden<br />
olmaktadr. Termik santrallerin son<br />
ürünü olan uçucu kül ve kazan artklar<br />
içerdikleri ar metal ve radyoaktif<br />
metallerin yamur sularna kararak<br />
yer alt su kaynaklarn etkileme olasl<br />
bulunmaktadr.<br />
Dünyann giderek artan enerji gereksinimini<br />
çevreyi kirletmeden ve sürdürülebilir<br />
olarak salayabilecek en ileri<br />
teknolojinin hidrojen enerji sistemi olduu<br />
bugün bütün bilim adamlarnca<br />
kabul edilmektedir.<br />
Yukarda ksaca açklanmaya çalt-<br />
m bilgiler nda unu söylemek<br />
mümkündür: Yenilenebilir enerji kaynaklar<br />
da dahil olmak üzere hemen<br />
hemen tüm enerji kaynaklarnda teknolojik<br />
olarak gelimeler mevcuttur.<br />
Enerji bu güne kadar olduu gibi ge-<br />
ne yazk ki insanln ihtiyac olan<br />
enerji rakamlarn karlamaktan<br />
uzak görünmektedir. nsanolunun<br />
bugün sahip olduu teknik<br />
seviyeler 2020 ylnda toplam<br />
enerji ihtiyacmzn maksimum<br />
%12’sinin alternatif enerji kaynaklarndan<br />
karlanabileceini göstermektedir.<br />
Tüm dünyann küresel snmayla mücadele<br />
ettii, ayn zamanda büyüyen<br />
enerji ihtiyacn karlamak için alternatif<br />
araylarn hz kazand bir dönemde<br />
tarmsal potansiyelleri yüksek<br />
ülkelerde biyoyaktlar; biyodizel, biyogaz<br />
ve biyoetanol yeni frsat açlmlar<br />
yaratmtr. Güne, rüzgar, hidrolik<br />
enerji, jeotermal enerji, hidrojen enerjisi<br />
gibi yenilenebilir enerjik aynaklarndan<br />
olan biokütle enerjisi büyük bir<br />
potansiyele sahiptir.
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Hangi Enerji Daha Salkl!<br />
Yenilenebilir, her yerde yetitirilebilen,<br />
sosyoekonomik gelime salayan,<br />
atklar deerlendirebilen, çevre dostu,<br />
deiik enerji formlarna dönüebilen,<br />
stratejik bir enerji kayna olan<br />
biokütle enerjisi; biyometanlatrma,<br />
biyofotoliz, fermantasyon, piroliz, gazlatrma,<br />
karbonizasyon, esterleme<br />
gibi yöntemlerle karbon ve hidrojence<br />
zengin, yüksek sl deerli, kolay tanabilir<br />
ve depolanabilir, alternatif yaktlara<br />
dönütürülebilmektedir.<br />
Biokütle hammaddeleri olarak orman<br />
ürünleri, yal tohumlar, karbonhidratlar,<br />
elyaf bitkileri, bitkisel artklar<br />
ve atklar, hayvansal atklar, kentsel<br />
ve endüstriyel atklarn kullanld<br />
düünülürse potansiyelin büyüklüü<br />
görülebilecektir.<br />
<strong>2011</strong> ylnda Japonya’da gerçekleen<br />
deprem felaketi ve ardndan yaanan<br />
nükleer santral kaynakl radyoaktif<br />
tehlike, nükleer enerji ve nükleer santraller<br />
ile ilgili güvenlik tedbirlerinin<br />
uluslararas düzeyde tekrar ele alnmas<br />
gerekliliini ortaya çkartmtr.<br />
Nükleer santrallerin salk üzerine<br />
etkileri denildiinde ilk akla gelen kazalar<br />
olmasna ramen, normal iletilmeleri<br />
srasnda da salk açsndan<br />
risk oluturmaktadrlar. Nükleer enerji<br />
üretiminin birçok aamasnda insan<br />
sal tehdit altnda olup; nükleer<br />
enerji üretiminin insan sal üzerinde<br />
yaratt balca sakncalar öyle<br />
sralanabilir: Uranyum madenlerinde<br />
çalanlar üzerinde yaplan çok sayda<br />
aratrma da artm kanser riski bulunmutur.<br />
Özellikle solunum sistemi<br />
atmosferle direkt ilikilidir. Bu nedenle<br />
mesleksel ve çevresel hava kirleticilerine<br />
açktr. Dolaysyla, Uranyum madenlerinde<br />
çalanlarda Radona bal olarak<br />
akcier kanseri geliim riski çok eskiden<br />
beri bilinmektedir. Alman uranyum<br />
madencilerinde 1946-2003 yllarn<br />
kapsayan aratrmada radon etkilenimi<br />
ile akcier kanseri arasndaki iliki<br />
ortaya konmutur. Nükleer santrallerin<br />
normal iletilme durumlarnda da<br />
santral çevresinde yaayanlarda salk<br />
sorunlarna yol açmaktadr. Son olarak<br />
Almanya’da hükümet destekli yürütülen<br />
aratrmada 16 nükleer santrallerin be<br />
kilometre yaknnda yaayan be ya alt<br />
çocuklarda lösemi riskinin 2.19 kat daha<br />
fazla olduunu saptamlardr. Nükleer<br />
enerji yeni bir enerji türü deildir. Asl<br />
öncelik verilmesi gereken teknoloji hiç<br />
üphesiz güne rüzgar v.b. yenilenebilir<br />
enerji türleri olmaldr.<br />
Çevresel tehlikelerin temelinde çevreinsan<br />
ilikisi yatt için, bu iliki düzelene<br />
kadar tehlike artmaya devam<br />
edecektir. Çevresel güvenlii salayabilmek<br />
için ülkeler arasnda ibirlikçi<br />
bir yol izlenmeli ve gerilimleri önlemek<br />
için problemlerin çözümü eitlikçi<br />
bir biçimde salanmal, çevre savalarnn<br />
önlenmesi için ise çevre diplomasisine,<br />
barç yaklamlara, hassas<br />
ekosistemlerde ve ekolojik döngülerde<br />
uygulanacak uluslararas rejimlere<br />
önem verilmelidir.<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
89
Seminer Keki<br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Dr. Nee Dursunolu<br />
TTD Üyesi<br />
ndursunoglu@yahoo.com<br />
Göüs Hastalklar Seminer Keki<br />
(Academic Pie of the Chest Physicians)<br />
Sizlere de bu isim çok tuhaf geldi<br />
deil mi? nann ben de öyle düünüyorum,<br />
ama bu tarin komik bir<br />
hikayesi var, buyurun okuyun… Biz<br />
göüs hastalklar ekibi olarak geleneksellemi<br />
bir ekilde, yaz tatilleri<br />
de dahil olmak üzere, her Pazartesi ve<br />
Sal günleri öle saatlerinde toplanyor,<br />
bilgilerimizi ve tecrübelerimizi<br />
paylayoruz. Bu vakitler, bizlere öyle<br />
zevkli geliyor ki, genellikle öle yeme-<br />
ine vakit ayramyoruz ve arkadalarmza<br />
baz ikramlarda bulunuyoruz.<br />
te yine böyle bir sunuma hazrlanrken,<br />
saatin gece yarsn hayli geçtii<br />
bir vakitte, ad ilginç olan bu keki, o<br />
anda mutfamda bulunan malzemelerle<br />
hiçbir standart tarife uymakszn<br />
yaptm ve ertesi gün sunumumla<br />
beraber dostlarma ikram ettim, çok<br />
beenildi ve ben de dergiye yazmaya<br />
karar verdim, ayet olsun…<br />
90 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
Malzemeler<br />
4 yumurta<br />
1 su barda toz eker<br />
1 çay barda sv ya<br />
1 çay barda tahin<br />
1 çay barda demlenmi çay<br />
1 paket vanilya<br />
1 tatl ka tarçn<br />
1 çay barda ceviz içi<br />
1.5-2 su barda un<br />
1 paket kabartma tozu<br />
½ limonun suyu<br />
3 adet elma<br />
Hazrlan<br />
Tercihen bir cam tepsinin dibi sv<br />
ya ile yalandktan sonra az miktarda<br />
toz eker ve un<br />
karm serpilir, ardndan<br />
kabuklar soyulmu<br />
ve ince olarak<br />
doranm elma dilimleri<br />
yerletirilir ve elmalarn<br />
üzerine tarçn<br />
serpilir. Bir kartrma<br />
kabnda yumurtalar<br />
ve toz eker köpürtene<br />
dek çrplr, ardndan,<br />
ya, tahin, çay, vanilya,<br />
tarçn, ceviz içi ve un<br />
da eklenerek kartrlmaya devam<br />
edilir. En son olarak ta ayr bir kapta<br />
limon suyuna kabartma tozu eklenerek,<br />
elde edilen köpüklü karm hamura<br />
katlr ve önceden stlm 175<br />
derecedeki frna verilir. Yaklak 40<br />
dakika sonra kekiniz hazr olacaktr,<br />
tatl dost sohbetlerinde paylamanz<br />
dileiyle ayet olsun…
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
Akşamda Çocuk Sezgileri<br />
İyileşmez çocukluğum yüzündendir<br />
Bu dalgalar arasında gidip gelişim<br />
Bilge ve güngörmüş martılarla<br />
Benim işim sevinç, aşk bana göre<br />
Hele gün başladı mı sancılanmaya<br />
Başıma gelenlerin hemen hepsi<br />
İyileşmez çocukluğum yüzündendir<br />
İyileşmez çocukluğum yüzündendir<br />
Ölü resimleri gibi solgun yüzler karşısında<br />
Duyarsız kalışım, hatta inatla susuşum<br />
Boş tutkuların, anlamsız korkuların<br />
Kirli yağmur suları gibi biriktiği<br />
Akşamlardan güle oynaya geçişim<br />
İyileşmez çocukluğum yüzündendir<br />
İyileşmez çocukluğum yüzündendir<br />
Dağların ve denizlerin durmadan devinişi<br />
Beni çağırması bütün uzakların<br />
Birdenbire rüzgârlarla uzaylara açılışım<br />
Herşeyimin birden maviye kesmesi<br />
İyileşmez çocukluğum yüzündendir<br />
Afşar Timuçin<br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
91
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
“Sorgulanmayan hayat yaşanmaya değmez.”<br />
Sokrates<br />
92 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong>
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong><br />
<strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
93
94 <strong>Haziran</strong> <strong>2011</strong><br />
<strong>Toraks</strong> <strong>Bülteni</strong>
Change language