02.11.2017 Views

atilim_299

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Atılım<br />

EKİM DEVRİMİ<br />

Ekim Devrimi’nin can suyu kadın önderler<br />

↘ ↘ “Başlarında eşarp (çok nadiren kızıl bir bandana), eski bir etek, yamalı bir kışlık ceket… Genç ve yaşlı kadın işçiler ve asker eşleri,<br />

köylü kadınlar ve kentli yoksul ev kadınları.” Böyle tanımlıyordu Kollontai, Ekim Devrimi’ne can veren kadınları. Kadın devriminin yolunu<br />

açan Ekim Devrimi 100. yılında. Çoğu erkeklerden oluşan Bolşevik Parti’de yer alan kadın devrimciler, devrimin inşasında büyük<br />

rol aldı ve iç savaş yıllarında muazzam bir özveriyle mücadele etti. İşte devrime can suyu olan kadın önderler...<br />

07<br />

ALEXANDRA KOLLANTAİ<br />

Burjuva bir aileye mensup Alexandra Kollantai,<br />

ailesinin beklentisinin tersine yönünü emekçilerden<br />

yana döner, Marx ve Engels’in yazılarını<br />

okur. 20 yaşında evlenen Kollantai, 1893’de evini<br />

terk eder ve ekonomi eğitimi için Zürih’e gider.<br />

1906’da Rusya Sosyal Demokrat İşçi Partisi’nin<br />

(RSDİP) Menşevik kolunda çalışır. Alman komünist<br />

Rosa Luxemburg’tan etkilenerek Rusya’ya<br />

dönen Kollantai, “Sınıf Mücadelesi” üzerine yazıları<br />

nedeniyle Almanya’ya sürgün edilir. Burada<br />

sosyalizm üzerine çalışmalar yapar. 1915’de Bolşeviklere<br />

katılır. 1917’de tekrar Rusya’ya dönerek<br />

hükümetteki tek kadın olur. Çalışmalarında<br />

kadın özgürlüğünü öne çıkaran Kollantai, Lenin<br />

Nişanı ve İşçi Sınıfı Kızıl Sancağı’na layık görülür.<br />

KLAVDİA NİKOLAYEVA<br />

Klavdia, Bolşevik Parti’ye 16 yaşındayken 1908’de<br />

katılır. Uzun yıllar matbaa işçiliği yapan Klavdia defalarca<br />

kez tutuklanır, sürgüne gönderilir. Bu yıllar, onu<br />

yıldırmak yerine iradesini çelikleştirir. Vologda’da sürgündeyken<br />

bir keten bezi fabrikasında örgütlenme<br />

faaliyeti yürütür. 1917 devrimi başlayınca Petrograd’a<br />

döner ve kadın gazetesi Kommunitska’nın sorumluluğunu<br />

üstlenir. Komünist Parti Merkez Komitesi’nin<br />

çalışan kadınlar bölümüne başkanlık eden Klavdia, kadın<br />

işçilerin, asker eşlerinin ve köylü kadınların partiye<br />

çekilmesi gerektiğini söyler ve bunun için çabalar.<br />

ZOYA KOSMODEMSYANSKY<br />

1930’da ailesiyle birlikte Moskova’ya yerleşen<br />

Zoya, 1938’de Komsomol’a katılır. Lise öğrencisiyken<br />

partizan birimi için gönüllü olur. Zoya’nın<br />

partizan birimi, Batı Cephesi Kurmayı olarak atanır.<br />

Birlikteki bin kişiden sadece yarısı savaştan sağ çıkar.<br />

Zoya, Alman askerlerinin konuşlandığı Petrischevo<br />

köyünde bir işbirlikçinin ihbarıyla yakalanır.<br />

Ağır işkencelerden geçen Zoya, kendisine sorulan<br />

hiçbir sorunu yanıtlamaz. Sadece “ismin ne” sorusuna<br />

“Tanya” yanıtını verir. İnfaz edileceği yere çıplak<br />

ayakla yürütüldüğünde “Ölmek için korkmuyorum!<br />

Halkım adına öleceğim için mutluyum!” diye seslenen<br />

Zoya, asılarak katledildiğinde 18 yaşındadır.<br />

YELENA DMİTRİYEVNA STASSOVA<br />

1873’de Petersburg’ta doğan Yelena, örgütçü<br />

nitelikleriyle parti içinde öne çıkan bir devrimciydi.<br />

Uygun işe uygun insanı seçebilmek gibi parti<br />

örgütlenmesi açısından hayati değer taşıyan nitelikler<br />

onun en önemli özelliğini oluşturuyordu.<br />

Davaya adanmış bir hayat sürdürür. Lenin’in zorlu<br />

yeraltı çalışması sırasında yan yana çalışır, Parti<br />

Merkez Komitesi sekreteri olarak mücadelesini<br />

sürdürür. Kollantai, Yelena’yı şu sözlerle anlatır:<br />

“Daima görevinin başında, ama asla ön sıraya, ön<br />

plana çıkmadan. İlgi odağı olmaktan hiç hoşlanmazdı.<br />

Derdi, kendisi değil davaydı.”<br />

NADEJDA KONSTANTİNOVNA<br />

KRUPSKAYA<br />

Krupskaya henüz 10 yaşındayken, Narodnikler<br />

Çar 2. Aleksandr’a bir suikast düzenler. Krupskaya’nın<br />

öğretmeni de tutuklanan çok sayıda devrimci<br />

arasındadır ve Krupskaya, öğretmeni sayesinde<br />

devrimciliğe sempati duyar. 1890’da işçilerin eğitimi<br />

için kurulan okullarda çalışırken Marksizmle<br />

tanışır. 1894’de Lenin’le yolları kesişir ve 1895’de<br />

yoldaşlarıyla “İşçilerin Kurtuluşu İçin Mücadele<br />

Birliği”ni kurar. Örgüt yayınlarında yazıları yayımlanan<br />

Nadejda, illegal yayınların işçilere dağıtılması<br />

ve fabrikalarda ajitasyon sorumluluğunu üstlenir.<br />

Ufa’da Lenin’le birlikte sürgündeyken aynı yerde<br />

kalabilmek için evlenirler. Esas olarak Vperyod<br />

(İleri) ve Proletari (Proleter) gazetelerinin yazı kurullarında<br />

görev alsa da, Bolşeviklerin Avrupa’da çıkardığı<br />

tüm yayınlarda çalışmıştır. Sürgünden döndükten<br />

sonra gençlik çalışmasında sorumluluk alır.<br />

ANNA ILYINIÇNA YELIZAROVA<br />

1864 yılında doğan Anna, 1 Mart 1887’de Çar’a<br />

suikast hazırlığı suçlamasıyla ağabeyi Aleksandr<br />

İlyiç Ulyanov ile birlikte tutuklanır ve 5 yıl hapis<br />

yatar. 1912-’14 yılları arasında Bolşevik Parti’nin<br />

yayın organı Pravda Prosveşçe ve Rabotnitsa’da<br />

(Kadın İşçi) çalışır. Derginin uzun süre editörlüğünü<br />

yapar. Parti için maddi yardım fonu oluşturma işinde<br />

ve parti yayınlarının ülkeye sokulmasının örgütlenmesinde<br />

çalışır. Anna, Lenin’in kardeşidir. Sibirya’da<br />

sürgünde olan Lenin, “Dzhems” kod adını alan<br />

Anna sayesinde Petrograd, Moskova başta olmak<br />

üzere diğer şehirlerdeki parti komiteleriyle iletişimini<br />

sürdürür. Şubat devrimi öncesinde tutuklanan<br />

Anna, ayaklanan halk sayesinde özgür kalır. Pravda’nın<br />

sekreteri olarak görev alan Anna, ayrıca Tkaç<br />

(Dokumacı) dergisinin editörlüğünü de yürütür.<br />

INESSA ARMAND<br />

Burjuva bir aileye mensup Inessa, Paris’ten Moskova’ya<br />

yerleşir. Müzik, sanat dallarında eğitim alan<br />

Inessa, dört dili anadili gibi konuşur. 5 çocuğu varken<br />

1903’de evini terk ederek RSDİP’e katılır ve İsviçre’ye<br />

gider. Sonrasında Bolşevik Parti’ye katılır.<br />

Çarlık Rusya’sına karşı yürüttüğü mücadelede 5 kez<br />

tutuklanır, sürgün edilir. Batı Avrupa’daki tüm Bolşevik<br />

grupları koordine eder ve Yurtdışı Örgütlenme<br />

Komitesi’nin sekreterliğini üstlenir. Ekim Devrimi’nin<br />

ardından Moskova Sovyeti’nin yöneticisi olan Inessa,<br />

Komünist Parti’de ve sendikalarda kadınların eşitliğini<br />

sağlamaya dönük örgütlenmeler yapar. 1920’de<br />

Komünist Kadınlar Enternasyonal Konferansı’nın<br />

toplanmasını sağlar ve başkanlığını yürütür.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!