GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT
27.08.2018 • Views
Share Embed Flag

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT

ePAPER READ
DOWNLOAD ePAPER
toprakgnd

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

START NOW

Etimesgut<br />

Belediye Başkanlığı<br />

Günümüzde<br />

Etimesgut<br />

2018

ANKARA DAVASI,<br />

YALNIZ BİR ŞEHİR YAPMAK DAVASI DEĞİLDİR,<br />

ANKARA YAPICILIĞI, VATANIN EN UZAK<br />

KÖYLERİNE KADAR UZAYACAKTIR.<br />

MODERN ETİMESUT<br />

BİR BAŞLANGIÇTIR.<br />

M. Kemal ATATÜRK

ISBN: 978-9944-0677-2-0<br />

Etimesgut Belediye Başkanlığı<br />

Kültür Yayınları<br />

Yayın No: 3<br />

Cilt No: 3<br />

Genel Yayın Yönetmeni / Editör:<br />

Mustafa MURAT<br />

Bilim Kurulu:<br />

Prof. Dr. Mehmet ŞAHİNGÖZ<br />

Prof. Dr. Nurettin GÜZ<br />

Doç. Dr. Umur IŞIK<br />

Resimleme ve Redaksiyon:<br />

Suer Ar-Ge & Danışmanlık<br />

Grafik Tasarım ve Kapak:<br />

Bünyamin GÜNDOĞDU<br />

Sevim ALTAY<br />

Baskı Yeri:<br />

Öznur Matbaacılık<br />

1. Baskı - Ankara, Temmuz - 2018<br />

AR-GE & DANIŞMANLIK<br />

www.sargemdanismanlik.com<br />

0 532 623 97 37<br />

seckinistek@gmail.com<br />

Her türlü yayın ve çoğaltma hakkı Etimesgut Belediye Başkanlığı’na aittir.<br />

İzinsiz çoğaltılamaz ve dağıtılamaz. Kaynak verilerek alıntı yapılabilir.<br />

Para ile satılmaz.<br />

ETIMESGUT<br />

BELEDIYESI<br />

YAYINLARI

ETIMESGUT<br />

KÜLTÜR<br />

VE SANAT<br />

ATATÜRK’ÜN ÖRNEK<br />

YAŞAM MERKEZI<br />

ENGELSIZ<br />

ESTETIK<br />

ESENLIK<br />

ÇAĞDAŞ<br />

YAŞAM ALANI<br />

İMAN<br />

AHLAK<br />

ADALET

ÖNSÖZ<br />

Kıymetli Okuyucular;<br />

Etimesgut, modern Türkiye’nin inşâsında<br />

Atatürk tarafından planlanan ve hayata<br />

geçirilen ilk örnek yerleşim yeridir.<br />

Arkeolojik açıdan gizli kalmış bir tarih<br />

hazinesi olan Etimesgut, yaptığımız doğru<br />

ve planlı çalışmalarla modern bir kimliğe<br />

kavuşmuş, günümüzde en çok tercih edilen<br />

bir yerleşim yeri ve bir cazibe merkezi<br />

olmuştur.<br />

Etimesgut, Ankara için çok özel bir<br />

anlam taşımaktadır. Her şeyden önce<br />

Atatürk’ün bizzat ilgilenerek kurduğu ve<br />

ismini kendisinin verdiği bir yerleşim yeri<br />

günümüzde her geçen gün daha fazla<br />

oranda insanımızın yaşamak için ilk tercihi<br />

olmuştur. Ankara’da yıllar içinde nüfusu<br />

en fazla artan ilçe konumuna kavuşmuştur.<br />

“Ankara çok yıllı kent planlaması’nda”<br />

ilçemizin; 2035 yılında Başkentimizin en<br />

fazla nüfus yoğunluğuna sahip ilçesi olacağı<br />

öngörülmüştür. Bu açıdan modern bir<br />

yaşam merkezi konumuna getirdiğimiz<br />

şehrimizi dünyadaki isim yapmış şehirler<br />

arasına katmayı çok önemli görev olarak<br />

görüyorum.<br />

Demokrasinin ilk temsil edildiği yerleşim<br />

birimi özelliğine sahip olan belediyeler,<br />

kent yaşamını kolaylaştırmak ve ortak yaşam<br />

standartlarını devam ettirmek için vardırlar.<br />

Örnek bir nahiye olarak kurulmasına karşın,<br />

yıllar içinde artan nüfusla beraber ortaya<br />

çıkan ve kenti tehdit eden olumsuzlukların

giderilmesi, imar hatalarının ortadan<br />

kaldırılması ve modern kentin oluşturulması<br />

gibi hizmetler Etimesgut için öncelikli olarak<br />

yapılmıştır.<br />

En az bunlar kadar önemli olan bir<br />

konu ise bir “kültür, sanat ve cazibe<br />

merkezi haline gelen ilçemizin tarihinin<br />

ve bugününün bilimin aydınlığında<br />

ve rehberliğinde araştırılması ve<br />

bunların kitaplaştırılmasıydı. Kurmuş<br />

olduğumuz güçlü bir ekip sayesinde<br />

bunu gerçekleştirmeyi başardık. İlçemiz<br />

için Cumhuriyet tarihinde ilk kez bilimsel<br />

toplantılar düzenledik. 3 ayrı çalıştay,<br />

bir panel ve nihayet 120 bilim insanının<br />

katılımıyla geniş kapsamlı bir sempozyum<br />

gerçekleştirdik. Sempozyumda sunulan<br />

bildirileri 3 cilt kitap halinde bilim<br />

dünyasına armağan ettik. Bu çalışma da<br />

geleceğin bilimsel araştırmalarında önemli<br />

bir kaynak görevi yapacaktır.<br />

Tarihte Etimesgut kitabımız üç cilt olarak<br />

yayına hazırlandı. Etimesgut tarihini her<br />

yönüyle anlatan bu eser, bizim için bir gurur<br />

vesilesidir. Atatürk’ün emanetine sahip<br />

çıkmanın belgesidir. Kentimizi geleceğe<br />

hazırlamanın teminatıdır. Bu kitap, gelecekte<br />

Başkentimizin en büyük ilçesi olma<br />

yolunda ilerleyen kentimizin, bugün sahip<br />

olduğu değerlerini, güzelliklerini, kültür ve<br />

sanat eserlerini, mahallelerini, kurum ve<br />

kuruluşlarını, parklarını, camilerini, okullarını<br />

anlatan önemli bir eserdir. Etimesgut’un<br />

kültürü, kimliği, sanatı, yaşam değerleri,<br />

maddi ve manevi zenginlikleri bu kitabın<br />

muhtevasını oluşturmuştur. Geleceğin<br />

Etimesgut’u için bir rehber niteliğindedir.<br />

Etimesgut için çok önemli olan bir diğer<br />

hususta “Türk Kimliği”nin yaşatılmasında<br />

çok önemli bir icra merkezi olan “Türk<br />

Tarih Parkı”nın yapılmasıdır. Türklük<br />

bilincinin gelecek nesillere aktarılmasında<br />

önemli bir yer tutacak bu büyük hizmetin<br />

temeli atılmıştır. Bu çalışmalar ile tarihiyle,<br />

kültürüyle, yaşam imkânları ile Modern<br />

Etimesgut’un tüm dünyaya duyurulması<br />

sağlanmış olacaktır.<br />

Kentin kültürel bir kimliğinin oluşması, kentin<br />

kendisinin sahip olduğu yapılarıyla cadde<br />

ve sokaklarıyla, parkları, konutları ve yeşil<br />

alanları ile kültürel etkinlikleri ile bir marka<br />

değerinin ortaya çıkarılması sağlanacaktır.<br />

Günümüzde Etimesgut kitabının bu<br />

amacın gerçekleşmesine büyük bir katkı<br />

sağlayacağına inanıyorum.<br />

Kitabın hazırlanmasında emeği geçen tüm<br />

dostlara teşekkür ediyorum. Genel yayın<br />

yönetmenine, editöre, Birim Müdürlerimize<br />

ve çalışanlarına, fotoğrafçılarımıza ve<br />

grafik tasarımcı arkadaşlarımıza teşekkür<br />

ediyorum. Başkan yardımcılarımız, mahalle<br />

muhtarlarımız, kentimizde bulunan sivil<br />

toplum örgütleri kitabın hazırlanması<br />

sürecinde özverili katkılar sağlamışlardır.<br />

Kendilerine teşekkür ediyorum.<br />

İlçemizin gelişmesinde ve büyümesinde<br />

katkı sağlayan meclis üyelerimize, kitabın<br />

bilimsel olarak yayınlanması sürecinde görev<br />

yapan bilim heyetine gönülden şükranlarımı<br />

arz ediyorum. Özellikle hizmet yapmamıza<br />

imkan veren ve yapılan hizmetlere sahip<br />

çıkan siz değerli hemşehrilerime teşekkür<br />

ediyorum. Bu eserin ilçemiz için hayırlı<br />

olmasını diliyorum.<br />

Bu eser, gelecekte Başkentimizin<br />

en büyük ilçesi olma yolunda<br />

ilerleyen kentimizin, bugün<br />

sahip olduğu değerlerini,<br />

güzelliklerini, kültür ve sanat<br />

eserlerini, mahallelerini, kurum<br />

ve kuruluşlarını, parklarını,<br />

camilerini, okullarını anlatan<br />

önemli bir çalışmadır.<br />

Enver DEMİREL<br />

Etimesgut Belediye Başkanı

Şanlı ecdadımız, cihân çapında büyük<br />

medeniyetlere imza atmış, insanlığa büyük<br />

bir kültürel ve sosyal miras bırakmış bugün<br />

hâlâ yapım sırları tam olarak çözülemeyen<br />

dev eserler oluşturmuşlardır. Kurdukları yerleşim<br />

yerleri, önemli bir kültür, sanat, ticaret ve bilim<br />

şehirleri olmuşlardır.<br />

M. Kemal Atatürk: “Türk çocuğu ecdadını<br />

tanıdıkça daha büyük işler yapmak için kendinde<br />

kuvvet bulacaktır. Ecdadımızı tanımak, tetkik<br />

etmek, Türklüğe ve cihâna bildirmek bizler için<br />

bir borçtur.” diyerek genç kuşaklara, ecdadını<br />

tanıtma görevini tüm yetkili organlara yüklemiştir.<br />

Etimesgut Belediyesi, geleceğin büyük ve lider<br />

Türkiye’sinde, öncü ve önder bir hizmet anlayışı<br />

ile ecdadımızın yaptıklarını kültürel etkinlikler<br />

ile yeni nesillere aktarmıştır. Yapılan tüm<br />

eserlere ecdadımızın isimleri verilerek kültürel<br />

bir anlayışla hareket edilmiştir. Bir kentin<br />

tarihinin, kültürünün, coğrafyasının, sahip<br />

olduğu zenginliklerin bilimsel olarak incelenmesi,<br />

bilim insanlarının ve araştırmacıların gözüyle<br />

yazılı olarak ortaya konulması ve bunların<br />

kitaplaştırılması çok önemli bir hizmettir.<br />

Etimesgut’un ve Ankara’nın kendine özgü kent<br />

kimliğini belirleyen pek çok unsur olmakla birlikte,<br />

Türkiye’nin Cumhuriyet dönemiyle birlikte<br />

yaşadığı dönüşümün merkezinde olmasının<br />

etkisi büyüktür. İstiklal savaşıyla bağımsızlığını<br />

korumasını bilmiş Türk milletinin, daha sonra<br />

verdiği aydınlanma ve kalkınma savaşındaki<br />

önemli projelerinden olan “Örnek Köy Projesi”,<br />

Etimesgut’ta yapılmıştır.

“Günümüzde Etimesgut” kitabında 1960’lı<br />

yıllardan sonraki Etimesgut hakkında bilgiler yer<br />

alırken özellikle 1990’da İlçe olduktan sonraki<br />

Etimesgut, fotoğraflar eşliğinde verilmektedir.<br />

İçinde bulunduğu bölgenin tarihte oynadığı rolü<br />

göz önüne alarak diyebiliriz ki Etimesgut; tarihin<br />

tüm dönemlerinde, atılım, değişim, gelişme<br />

adına çağının çok ilerisinde büyük bir değişim<br />

geçirmiştir.<br />

Etimesgut’ta sosyal yaşamın gerektirdiği güzel<br />

ortak kullanım alanları tesis edilmiştir. Tüm<br />

dünyada şehir hayatında çok önemli olan<br />

yeşil alan miktarı bu ilçede en ileri düzeyde<br />

ele alınmıştır. Kültür ve sanat çalışmalarının<br />

çok güzel örnekleri ortaya konmuştur. Sosyal<br />

Belediyeciliğin en güzel örnekleri sergilenmiştir.<br />

Ülkemizde örnek olacak özgün proje ve<br />

eserlerle, konut alanları, sosyal donatıları ile<br />

Etimesgut geleceğe hazırlanmaktadır. İlçede<br />

var olan zenginlikleri, değerleri konumlarıyla<br />

ve özellikleriyle birlikte anlatmak elbette<br />

önemlidir. Bu eserde tarihten başlayarak<br />

geleceğe giden çizgide Etimesgut anlatılmaktadır.<br />

Geçmişten geleceğe uzanan Etimesgut, yazıyla<br />

resmedilmektedir. Görsel bir şölen sunulmakta,<br />

insanların yaşam düzeylerindeki beklentinin<br />

yarınlarda daha da yükselmesi sağlanmaktadır.<br />

Ortaya büyük bir hedef konulmakta ülkemizin<br />

muasır medeniyetlerin üzerine çıkmasına yerel<br />

düzeyde büyük bir katkı sağlanmaktadır.<br />

Kent Konseyi; demokrasinin gelişmesine katkı<br />

sağladığı gibi her düzeydeki vatandaşın bilgi ve<br />

bilinç düzeyini artırarak belediye çalışmalarına<br />

doğrudan katılımına imkan vermektedir.<br />

Etimesgut, kentsel mekânlarda görülen fiziki<br />

engellerin ortadan kaldırıldığı, var olan<br />

eksikliklerin titizlikle ele alındığı vizyon cümlesine<br />

“ENGELSİZ” kavramının konulduğu bir ilçe<br />

olarak karşımıza çıkmaktadır.<br />

İlçede “Engelsiz, Estetik ve Esenlik” (3E) vizyonu<br />

ile hareket eden bir yerel yönetim söz konusudur.<br />

“3E” benzetmesiyle ilçede sunulan hizmetlerin<br />

kalitesi, etkiliği ve sürekliliği gözetilmektedir. Bu<br />

yönüyle ilçede var olan yapılar ve uygulamalar ile<br />

Etimesgut, işlevsel yapıda sosyo-kültürel kimlik<br />

kazanmakta ve tüm Türkiye’ye örnek olacak bir<br />

model ortaya koymaktadır.<br />

İlçede toplumsal ve ekonomik rollere uyum<br />

sağlamanın yollarından biri olan meslek<br />

edindirme kursları ile her yıl binlerce kadın<br />

iş sahibi olmaktadır. EtiSEM projesi ile<br />

toplumumuzda kadınlara biçilen ev hanımlığı,<br />

evde çalışan, ailesinin hizmetini yapan model<br />

olmaktan çıkan ve becerilerinin farkına varan<br />

kadınlarımızın kendilerine güvenleri artarak<br />

mezun olduğu kurs sayesinde sektörde kendilerine<br />

yer bulabilmektedirler.<br />

1928 yılından 2018 yılına kadar geçen 90 yıllık<br />

süreçte ekonomik, sosyal, politik ve kültürel<br />

bir değişim ve dönüşüm yaşayan Etimesgut;<br />

hayatı kazanış şekli, yeni kimliği ve işleyiş şekli<br />

ile hem sahip olduğu hem de sunduğu değerler<br />

açısından bu değişimin ve dönüşümün odak<br />

noktasında yer almaktadır. Bugün zengin<br />

tarihi, kültürü, coğrafyası, peyzajı ve sahip<br />

olduğu rekabet gücü ile Etimesgut, marka bir<br />

ilçe olarak konumlandırılmaktadır. Sadece<br />

turistik destinasyon olmaktan öte, dinamik<br />

yapısı ile içinde yaşattığı kültürlerin yarattığı<br />

fiziksel, zihinsel, psikolojik, kültürel, tarihsel ve<br />

kavramsal değerlerin, fonksiyonların, hikayelerin<br />

ve özelliklerin algılanış şeklini anlamaya yönelik<br />

olarak Etimesgut markasının yeri ve önemi<br />

oldukça büyüktür.<br />

Bu çerçevede Etimesgut; Türk ve Dünya<br />

kültüründe tanınmaya başlamış, önemli bir<br />

marka haline gelerek kendine özgü kimliği<br />

ortaya çıkmıştır. Farklı ve farkındalık odaklı

stratejilerle paydaşların zihninde duygusal çekim<br />

oluşturulmuş, herkes için tanınan, bilinen,<br />

benimsenen, sürdürülebilir bir Etimesgut<br />

markası zihinlere yerleşmeye başlamıştır. Bu<br />

anlamda Etimesgut; zihinsel dünyada akıl ve<br />

gönül ile algılanan, “Yaşanabilir Çağdaş Kent<br />

Markalaşması” yönüyle diğer şehirlerden ayrılan<br />

ve onu farklı, çekici, özgün ve değerli hale getiren<br />

çekim alanları, temaları, kentsel değerleri olan<br />

bir kent olarak Anadolu kimliği üzerine inşâ<br />

edilmiştir.<br />

Bu açıdan diyebiliriz ki; globalleşen dünyada<br />

her alandaki yoğun rekabet içinde şehirler,<br />

yerler, bölgeler ve ülkeler arasında değer, bilgi,<br />

yetenek ve ilgi paylaşımından en çok etkilenen<br />

en yüksek marka değeri alan ilçe Etimesgut’tur.<br />

Etimesgutluların bölgeleri ile duygusal bağ<br />

kurmasında, duygusal tatmin ve moral motivasyon<br />

kazanma, kişisel gelişimine katkıda bulunma gibi<br />

Sosyal Sermaye alanlarıyla da Etimesgut önemli<br />

bir marka imajına sahip bulunmaktadır.<br />

Sonuç olarak gönülde her ne var ise, şehir<br />

olarak görünür. Gönlü aşk ile dolu olanın şehri<br />

gülistan olur. Kökü tarihin derinliklerinde olan<br />

sevgi ve aşk medeniyeti, Belediye Başkanı Enver<br />

Demirel’in ufkunu açmış ve bu ruhla, ruhu olan<br />

bir Etimesgut inşa edilmiştir. Etimesgut İlçesi<br />

bu açıdan bakıldığında tüm Anadolu halkının,<br />

kadim bir tarihten alınan ilhamla ortak bir yaşam<br />

merkezi olarak insan ruhuna huzur veren bir kent<br />

merkezi haline gelmiştir. Etimesgut, başkentin<br />

gelişen ve değişen ikliminde küresele doğru coşkun<br />

bir ırmak gibi akmış, Ankara’nın en büyük ilçeleri<br />

arasında ön sıralara yükselmiştir.<br />

Çağdaş, yaşanabilir bir şehri inşa etmek<br />

sabır ve kesintisiz, güçlü bir soluk ister. Yanlış<br />

politikaların tahribatına uğramış bir şehri tamir<br />

etmek çok kolay değildir. Bugün Etimesgut’un<br />

ana ulaşım yolu İstasyon Caddesinin trafik<br />

açısından rahatlatılması güçlü bir koordinasyonu<br />

ve gerçekçi bir planlamayı gerektirmektedir.<br />

Buna karşılık ilçenin yeni yerleşim yerlerinde ana<br />

arterler, sosyal donatılar ve konut alanları yaşam<br />

kalitesine uygun üretilebilme imkânına sahip<br />

bulunmaktadır.<br />

Kuşkusuz alanında bir ilk olan bu çalışmanın<br />

tüm titizliğimize rağmen eksik yanları olacaktır.<br />

Sizlerden gelen görüş, öneri ve açıklamalar ile<br />

elde edilecek yeni bilgiler ışığında bu çalışma<br />

daha mükemmel hâle getirilecektir.<br />

Bugünkü Etimesgut’un anlatıldığı bu çalışmanın<br />

hazırlanmasında meslektaşlarımızın büyük<br />

emekleri geçmiştir. Kendilerine gönülden<br />

şükranlarımızı sunuyoruz.<br />

Özellikle Etimesgut Belediyesi personeli başta<br />

olmak üzere, birim müdürlerine, belediye başkan<br />

yardımcılarına, engin tecrübesi ve bilime olan<br />

saygısıyla gönüllere yer etmiş Belediye Başkanı<br />

Enver Demirel’e, Yıldırım Beyazıt Üniversitesi<br />

Rektörü Prof. Dr. Metin Doğan’a, Gazi<br />

Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. İbrahim Uslan’a,<br />

Kastamonu Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Seyit<br />

Aydın’a, Türk Hava Kurumu Üniversitesi Rektörü<br />

Prof. Dr. Ahmet Erman Akbulut’a, Türk Hava<br />

Kurumu Üniversitesi Rektör yardımcısı Prof.<br />

Dr. Alim Işık’a, Başkent Üniversitesi Rektörü<br />

Prof. Dr. Ali Haberal’a TOBB ETU Üniversitesi<br />

Rektörü Prof. Dr. Adem Şahin’e ve Çankaya<br />

Üniversitesi Mütevelli Heyeti Başkanı değerli<br />

hocamız Sıtkı Alp’e gönülden şükranlarımızı arz<br />

ediyoruz.<br />

Bilim Kurulu

Etimesgut,<br />

Türkiye'de eşine az rastlanır<br />

modern ve düzenli bir metropoldür.<br />

Görülüyor ki Başkentin merkezi<br />

burası olacaktır.<br />

Prof. Dr. İlber ORTAYLI

Etime

sgut<br />

Kültür, Sanat ve Çağdaş Yaşam Kenti

içindekiler<br />

ÖNSÖZ 6<br />

GİRİŞ 8<br />

TARİHTE ETİMESGUT 16<br />

Anadolu / Küçük Asya 18<br />

Kadim Kent: Ankara 18<br />

Müstahkem Kale: Ankara 19<br />

Yolların Kesişim Noktası: Ankara 19<br />

Tarihten Süzülüp Gelen Etimesgut 22<br />

CUMHURİYET DÖNEMİ ETİMESGUT 24<br />

Atatürk ve Etimesgut 26<br />

Ahi Mesud Örnek Köyünün Kuruluşu 28<br />

Örnek Köyün Planı 33<br />

AHI MES’UD ÖRNEK KÖYÜ’NÜN<br />

İLK YAPILARI MEKANLARI 34<br />

Etimesgut Tren İstasyonu 34<br />

Etimesgut’un Evleri 35<br />

Atatürk Çeşmesi 37<br />

Tarihi Çarşı (Atatürk Çarşısı) 38<br />

Asri Hamam 39<br />

Han 39<br />

Etimesgut Yatı Mektebi -<br />

Öğretmenevi ve Lojmanlar 40<br />

Nahiye Müdürlüğü Binası 41<br />

Trafo Binası 42<br />

Etimesgut Sıhhat Yurdu<br />

(Etimesgut Devlet Hastanesi) 43<br />

Dönemin Sosyalleşme Mekânı:<br />

Aşıklar Tepesi (Çamlıca) 44<br />

Dönemin Gelir Kaynağı: Bağlar 44<br />

Gülyağı Tesisleri 45<br />

Türk Hava Kurumu ve Türkkuşu 46<br />

Türk Kızılayı Etimesgut Ambarları 47<br />

Etimesgut Radyo Verici İstasyonu 47<br />

Etimesgut Merkez Cami 48<br />

Ahi Mesud’un Nahiye Olması 49<br />

Ahi Mesud’a Göçmenlerin Yerleştirilmesi 49<br />

Etimesgut İsmi 50<br />

Etimesgut’u ilk anlatanlar 51<br />

DEMOGRAFİK YAPI 54<br />

Osmanlı Dönemi Etimesgut Nüfusu 56<br />

Cumhuriyet Dönemi Etimesgut Nüfusu 57<br />

ETIMESGUT KENT KIMLIĞI &<br />

KURUM VE KURULUŞLAR 60<br />

Etimesgut Kent Kimliği 62<br />

Etimesgut Kaymakamlığı 64<br />

Etimesgut Belediye Başkanlığı 66<br />

İlçe Emniyet Müdürlüğü 67<br />

Etimesgut Müftülüğü 67<br />

Batı Adliyesi 68<br />

Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim<br />

Tümen Komutanlığı 70<br />

Mit Başkanlığı 71<br />

Kara Havacılık Okul Komutanlığı 72<br />

Etimesgut Havaalanı 72<br />

Güvercinlik Havaalanı 73<br />

5’inci Ana Bakım Merkezi Komutanlığı 74<br />

Hava Kuvvetleri Müzesi 75<br />

Türkkuşu 77<br />

Etimesgut Sait Ertürk Devlet Hastanesi<br />

(Hava Hastanesi) 79<br />

Türk Kızılayı 80<br />

Etimesgut Belediyesi Kent Konseyi 82<br />

etiSEM (Etimesgut Sürekli Eğitim<br />

ve Uygulama Merkezi) 86<br />

Ahi Elvan Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi 92<br />

Güzelkent Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi &<br />

Kapalı Yüzme Havuzu 94<br />

Satuk Buğra Han Türk İslam Sanatları<br />

Eğitim Merkezi 95

Günümüzde<br />

Etimesgut<br />

Bağlıca Aile Yaşam Eğitim<br />

ve Spor Kompleksi 96<br />

Sacettin Gürbüz Engelsiz Yaşam ve<br />

Rehabilitasyon Merkezi 98<br />

Türk Beyleri Kent Meydanı 100<br />

Korkut Ata Kongre ve Kültür Merkezi 106<br />

Göktürk Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi 110<br />

Atatürk Müzesi ve Okuma Evi 114<br />

Halide Edip Adıvar Hanımlar Konağı 116<br />

Aşağıyurtçu Konağı 118<br />

Emekli Konakları 120<br />

İl Bilge Hatun Erinç Evi 123<br />

Ziya Gökalp Sosyal Tesisleri 124<br />

Aile Akademisi 125<br />

Planet Aile Yaşam Merkezi 126<br />

Atabey Spor merkezi 127<br />

Yunus Emre Kültür ve Spor Merkezi 128<br />

Turkuaz Kültür ve Spor Merkezi 129<br />

EKONOMİK HAYAT 158<br />

Şaşmaz Oto Sanayi 158<br />

Halk Ekmek Fabrikası 159<br />

Ankara Şeker Fabrikası 160<br />

Ankara Makina Fabrikası 162<br />

MKE Gazi Fişek Fabrikası 163<br />

Alışveriş Merkezleri 164<br />

Semt Pazarları 166<br />

SAĞLIK 168<br />

KÜLTÜR VE SANAT 170<br />

Düğün Geleneği 172<br />

Ferfene 175<br />

Türküler 176<br />

Folklor ve Halk Oyunları 177<br />

Uluslararası Anadolu Günleri<br />

Kültür ve Sanat Festivali 178<br />

PARKLAR VE ORMANLAR 130<br />

İklim 140<br />

MANEVIYAT 141<br />

Ahiler 141<br />

Ahi Elvan Cami ve Türbesi 142<br />

Ahi Mesud ve Türbesi 143<br />

Emiryaman Anıt Mezarı 150<br />

Ramazan Programları 150<br />

Camiler 151<br />

EĞITIM 152<br />

Başkent Üniversitesi 154<br />

Çankaya Üniversitesi 155<br />

Türk Hva Kurumu Üniversitesi 156<br />

SOSYAL HAYAT 183<br />

SPOR 184<br />

Atatürk Stadyumu 188<br />

Merkez Yarı Olimpik Yüzme Havuzu 189<br />

Turan ve Ülkü Spor Tesisleri 190<br />

Atakent Sosyal Tesisleri 191<br />

ULAŞIM 193<br />

MAHALLELER 196<br />

Mahalle Muhtarları 198<br />

Mahalleler 199<br />

KAYNAKLAR 310

Tarihte<br />

Etimesgut

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Ankara’nın 18. yüzyıldan kalma bir resmi. Bu anonim eser Hollanda’daki Rijksmuseum’dadır (Günel ve Kılcı, 2015:87)<br />

ANADOLU / KÜÇÜK ASYA<br />

Anadolu, Asya’dan Avrupa’ya bir at başı şeklinde yarımada halinde uzanan coğrafi bir köprü<br />

durumundadır. Aynı zamanda tarih içinde pek çok medeniyetin de gelip geçmesine kültürel<br />

bir köprü olmuştur.<br />

Anadolu adı henüz genel olarak kullanılmaya başlamadan önce, hemen hemen aynı saha için<br />

“Küçük Asya” tabiri kullanılmıştır. Bu isim önceleri “(M.Ö. V. yy.), büyük Asya’nın garp kısmına<br />

evvela yalnız Kızılırmak (Halys) garbında kalan yerlere ve bilahare Karadeniz ile Akdeniz arasında<br />

uzanan bütün yarımadaya denmiştir” (Darkot/a, 1978:428-429).<br />

KADIM KENT: ANKARA<br />

Anadolu’nun merkezinde yer alan Ankara, tarih öncesi çağlardan beri yaşayan en eski şehirlerden<br />

biridir. Ankara, kurulduğu tarihlerden günümüze kadar yerleşim yeri olmuş ve ilk çağdaki<br />

adını da günümüze kadar korumuştur. Sekiz yönden gelen yolların Ankara’da kesişmesi onun<br />

stratejik önemini arttırmıştır. Bu konumu Ankara’ya birçok medeniyetin merkezi ya da yakını olma<br />

imkânını sağlamıştır. Bu durum Ankara’nın tarih öncesi dönemlerden bu yana dünyanın en eski<br />

yerleşmeleri, dinî yapıları, maden işçiliği örnekleri gibi insanlığın temel unsurlarının kökenlerine<br />

sahip bir kent olduğu gerçeğini göstermektedir.<br />

Öyle ki, bazı kaynaklar Ankara’yı dokuzuncu kuşaktan Nuh Aleyhisselamın oğluna kadar eski bir<br />

tarihe dayandırmaktadır (Ankara Vilayet Salnamesi-1290, 2014:96). Yine bu bağlamda Cumhuriyetin<br />

kurucusu Atatürk’ün bir Yunan heyetine Ankara’nın tarihi geçmişi hakkında bilgi verirken “Katiyetle<br />

tesbit edilemeyecek olan bu tarihin Etilerden de çok daha evvel, kablettarih (tarih öncesi)<br />

zamanlar olması ihtimali bulunduğunu ve mesela on bin, on beş bin sene önce denebileceği”ni<br />

(Karaveli, 2006:113) belirtmiştir.<br />

18

MÜSTAHKEM KALE: ANKARA<br />

Ankara’nın tarihi serüveni izlenirken onu<br />

hep müstahkem bir kale şehri olarak görmek<br />

mümkündür. Coğrafi konumu ve askeri bir<br />

savunmaya müsait yapısı, Ankara’yı bilhassa ilk<br />

ve orta çağ dönemleri için, dikkate değer bir<br />

yerleşim noktası haline getirmiştir. “Ankara’nın<br />

tabii muhitinde avarızın hâkim unsuru, irtifaı<br />

1000-1200 m. etrafında değişen ve derin vadilerle<br />

yarılmış bulunan yaylalar olup, bunların<br />

üzerinde, bir kaç yüz metre daha yüksek sırtlar<br />

ve tepeler uzanmakta aralarına da yer yer<br />

geniş ovalar girmiş bulunmaktadır. İşte, Bent<br />

deresinin dar vadisi, Ankara kalesinin bulunduğu<br />

eski lav tepesini yaylanın ovaya hâkim<br />

dik kenarından ayırarak, bu tepe üzerinde<br />

hem düşmanı uzaktan gözlemek hem de kolay<br />

tahkim edilebilmek bakımından, askeri<br />

ehemmiyeti haiz bir mevki hazırlamıştır. Hitit<br />

iskânının bu tepe üzerinde temerküz etmiş olması<br />

muhtemel bulunduğu gibi, Frikyalıların<br />

beldesi, Galatların müstahkem oppida’larından<br />

biri yine bu noktaya yerleşmiş, daha sonra<br />

greko-romen şehir ovaya doğru genişlerken,<br />

aynı tepe onun akropol’unu taşımıştır. Selçuklu<br />

ve Osmanlı devirlerinin hisarı da yine orada<br />

yükselmiştir” (Darkot/b, 1978:438-439). Evliya<br />

Çelebi, Seyahatnamesinde Ankara Kalesinden<br />

“padişahların hasreti, insan eliyle yapılmış ibret<br />

verici sağlam bir kaledir ki bütün değişik<br />

diller kralları, şahları, padişahları ve hakanları<br />

tarihlerinde yazılı, bakımlı bir kaledir” (Dağlı,<br />

2008:519) tanımlamasında bulunur. Ahmet<br />

Hamdi Tanpınar, “Beş Şehir” adlı eserinde<br />

Ankara kalesinin müstahkem durumunu şöyle<br />

ifade eder: “Ankara, bana daima dâsitanî ve<br />

muharip göründü. Şurası var ki şehrin vaziyeti<br />

de buna müsaittir. Daha uzaktan gözümüze<br />

çarpan şey, iki yassı tepenin arasındaki geçidiyle<br />

tabiî bir istihkâm manzarasıdır. Bu his şehrin<br />

etrafında ve ona hâkim tepelerinden bakarken<br />

pek küçük farklarla ancak değişir” (Tanpınar,<br />

2005:13).<br />

YOLLARIN KESIŞIM NOKTASI: ANKARA<br />

Anadolu’nun hemen hemen tam ortasında<br />

yer almasından dolayı tüm yönlere giden<br />

yolların da kavşak noktasında bulunan Ankara,<br />

tarih öncesi çağlardan beri yaşayan en<br />

eski şehirlerdendir. Her yönden gelen yolların<br />

Ankara’da kesişmesi onun stratejik önemini<br />

artırmıştır. Coğrafi konumu sebebi ile burası,<br />

ilk çağlardan günümüze kadar bazen devlet<br />

merkezi, bazen eyalet ve bazen de il merkezi<br />

olarak yaşanılan; her dönemde bölgenin idari,<br />

askeri, ticari ve kültür merkezi olan bir yer<br />

olmuştur. “Yunanlı tarihçi Herodot ve İsveç Arkeolog<br />

William Mitchell Ramsay’a göre Ankara<br />

ilk çağlardan itibaren ordu, ticaret ve posta<br />

yolu olarak kullanılan Mezopotomya’daki Susa<br />

kentinden başlayıp Sardes kentinde sona eren<br />

ünlü “Kral Yolu”nun üzerinde bulunan önemli<br />

bir ticaret ve konaklama merkezidir. Tarih boyu<br />

Galat’lara başkentlik eden, Roma egemenliğinde<br />

en parlak günlerini yaşayan ve Ahi Cumhuriyetinin<br />

merkezi olan kent, sürekli istilalara<br />

ve yakılıp yıkılmalara maruz kalmış” (Sargın,<br />

2012:4) ama rolü azalmamıştır.<br />

“Tarihi hadiselerin seyrine göre, Ankara bazan<br />

sükûn içinde yaşayan ve abidelerle süslenen<br />

bir şehir, anayol (şehrah) üzerinde mühim bir<br />

ticaret merkezi, bazan müstahkem bir ordugâh<br />

olmuş, birçok defa da akınlara maruz kalmış<br />

ve istila görerek, tahrip edilmiştir (Darkot/b,<br />

1978:439).<br />

Ankara banliyölerinde yapılan tarihi araştırma<br />

ve kazı çalışmaları insan yerleşimlerinin çevreye<br />

doğru yayılmasının da çok eski dönemlere<br />

ait olduğunu göstermektedir. “Ankara’nın verimli<br />

Çubuk ovasının güneyinde, su ihtiyacını<br />

temin edebileceği Hatip çayının (Bentderesi)<br />

kenarında, savunmaya son derece uygun sarp<br />

19

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

kayalık bir tepenin eteklerinde ve İlkçağ’ın en<br />

önemli yolları üzerinde kurulmuş bulunması,<br />

Anadolu’nun en eski şehirlerinden biri olduğu<br />

izlenimini bırakmaktadır. Nitekim büyük Hitit<br />

merkezlerinden pek uzakta olmayan bu bölgedeki<br />

arkeolojik kazılar Ankara’nın çevresinde<br />

Gâvurkale, Karaoğlan, Ahlatlıbel, Etiyokuşu<br />

gibi, kuruluşları Kalkolitik ve Bakırçağ dönemlerine<br />

ait olan iskân yerlerini ortaya çıkarmıştır.<br />

Ayrıca bugün bir kısmı şehrin merkezinde<br />

kalan çeşitli yerlerde Paleolitik devre ait taş<br />

aletlerle kalenin eteğinde Neolitik devre ait bir<br />

el baltasının bulunması, bu arazinin ilk insanlar<br />

tarafından da yer yer iskân edilmiş olduğunu<br />

göstermektedir” (Sargon, TDVİA, c:3, s.201).<br />

“Elimizde bulunan kaynakların incelenmesinden<br />

görülmektedir ki, Ankara kentinde ya hiç<br />

ara verilmeden oturulmuş ya da kent kısa süren<br />

bir aradan sonra yeniden oturulur duruma<br />

getirilmiştir. Bu devamlılık kentin adında da<br />

kendini göstermektedir. İki bin yılı aşkın çok<br />

uzun süre içinde, bir iki ses değişikliği dışında,<br />

kent İlk Çağ’daki adını sürdürmüştür. Kentin<br />

adı olarak farklı yüzyıllarda farklı kaynaklarda<br />

geçen Anküra, Ankira, Ancyr, Ancyra, Ankura,<br />

Ankuriya, Angur, Enguru, Engürü, Engüriye,<br />

Angara, Angorah, Angora ve nihayet 17. yüzyılda<br />

Osmanlı Devletince resmen kabul edilen<br />

Ankara kelimeleri ses düzeni olarak birbirine<br />

çok yakındır ve kullanımda sürekliliği yansıtmaktadır.<br />

Ankara kentinin kuruluşundan bugüne<br />

sürekli iskân görmüş olmasının temel<br />

nedeni ise hiç kuşkusuz İlk Çağ’dan başlayarak<br />

Anadolu yarımadasını doğu-batı doğrultusunda<br />

geçen ordu yolu, posta yolu ve ticaret yolu<br />

niteliklerini taşıyan ana ulaşım bağlantılarının<br />

üzerinde olmasıdır (Aktüre, 1984:3).<br />

Ankara şehrinin kuruluşu ve bilinen ilk tarihi<br />

Friglerle (M.Ö. VIII. yüzyıl) başlamıştır. Onların<br />

Hacı Bayram Tepesi ve eteğinde oturduğu,<br />

Ankara çevresinde çok sayıda Frig tümülüsü<br />

olduğunu kalıntılar göstermektedir (Erzen,<br />

1946:27). Büyük İskender’in, İran seferi esnasında<br />

Pers ordusunu Ankara’da durup beklemesi,<br />

şehrin genel konumunun ve stratejik öneminin<br />

de bir göstergesidir. Galatlar (M.Ö. III. yüzyıl)<br />

ve onlardan sonraki Romalılar (M.Ö. I. yüzyıl)<br />

dönemlerinde eyalet merkezi Ankara’dır.<br />

Roma İmparatorluğunun taşra yönetim merkezi<br />

olarak Ankara’nın seçilmiş olması ile şehrin<br />

nüfusu 100.000’e çıkmış, İmparatorluğun<br />

(Doğu ve Batı olarak) ikiye bölünmesiyle önemini<br />

korumuş ve (Doğu Roma-Bizans döneminde<br />

de) gelişmesine devam etmiştir (Buluç,<br />

1994:25-29). Bu devirde Orta Anadolu’nun<br />

merkezi haline gelen şehirde büyük antik bir<br />

şehirde bulunması gereken bütün yapılar mevcuttur.<br />

Tapınak, hamam, tiyatro, çarşı, üstünde<br />

heykel bulunan Jülyen Sütunu denen anıt bunlardan<br />

bazılarıdır.<br />

Ankara, 3.yüzyılın sonundan itibaren küçülmeye<br />

başlasa da Selçuklu Dönemi’ne kadar Bizans<br />

eyaletinin başkenti olmaya devam eder. Milattan<br />

önce 4000’lerden itibaren yurt edinilen bu<br />

topraklar, Selçukluların 1040 yılında Gaznelilere<br />

karşı elde ettikleri Dandanakan Zaferinden<br />

sonra kitleler halinde seller gibi Anadolu’ya<br />

göç eden Oğuzların (Sevim, 1987:19-22) en<br />

uç noktalarından biri olmuştur. Ankara ve Etimesgut,<br />

Türkler tarafından ilk kez Malazgirt zaferinden<br />

hemen sonra 1073 yılında fethedilir.<br />

Bölge bu dönemde Bizanslılar, Danişmendliler<br />

ve Selçuklular arasında birkaç kez el değiştirir.<br />

1071’den sonra Anadolu kapıları kendine ardına<br />

kadar açılan Türkmenler, Moğol saldırılarının<br />

da tesiriyle, çok kısa bir sürede Anadolu’yu<br />

doğudan batıya, güneyden kuzeye önce kılıç<br />

gücüyle, sonra da iman gücüyle ve gönül<br />

diliyle adım adım fethetmişlerdir. Bu fetih<br />

harekâtında akıncı alperenlerin olduğu kadar,<br />

gönüller fâtihi dervişlerin ve onların lokomotifliğini<br />

yapan velilerin, şeyhlerin ve ahilerin yeri<br />

ve önemi büyüktür. Hristiyan nüfusun en yoğun<br />

olduğu Orta Anadolu’ya (Kapadokya yöresine)<br />

Hacı Bektaş-ı Velî, Mevlânâ Celâleddin-i Rûmî,<br />

Ahi Evran-ı Velî, Ahi Mesud, Ahi Elvan, Şeyh<br />

Edebâli, Aşık Paşa, Hacı Bayram-ı Velî, Tapduk<br />

Emre, Yunus Emre, Süleymân-ı Türkmânî, Kaya<br />

20

Şeyhi, Ahmed-i Gülşehrî gibi nice kutlu şahsın<br />

yerleşmesi ve Orta Anadolu’yu birkaç yüzyıl<br />

içinde madde ve mânâsıyla İslâm-Türk vatanının<br />

kalesi hâline getirmeleri tesadüfle izah<br />

edilemez. Orta Anadolu, Anadolu Türk tarihinin<br />

başından beri Oğuz-Türkmen unsurlarının,<br />

hatta başka Türk boylarının zor günlerde ana<br />

kucağı misali sığınacağı bir güvenlik bölgesi<br />

olmuştur. Dolayısıyla 11. yüzyıldan beri sürekli,<br />

çeşitli Türk göç ve iskân hareketleriyle nüfusunu<br />

tazelemiş ve artırmıştır (Günşen, 1997:62-63).<br />

Anadolu fetholmaya başlayınca Sultan Melikşah<br />

ve veziri Nizamü’l-Mülk, Türk elinde ve<br />

Horasan’da bulunan Türk oymaklarını oba oba<br />

alarak Anadolu’nun bütün bölgelerine yerleştirir.<br />

Çiftçiler ovalara, tüccar ve esnaf şehirlere,<br />

sürü sahibi Türkmenler de yaylak ve kışlaklara<br />

yerleştirilerek Anadolu bir Türkmenistan haline<br />

getirilir. Anadolu’ya yerleştirilen Türkmenler<br />

köylerine kendi adlarını verirler ve halen bunlar<br />

bu isimlerle yaşamaktadırlar. On birinci yüzyılda<br />

en kalabalık Türkmen Oğuz kabilelerinin<br />

göçü gerçekleşerek Anadolu’yu Türkleştirmişler<br />

(Şapolyo, 1972:110-111) bu arada Ankara ve<br />

Etimesgut da tam bir Türk Yurdu olmuştur.<br />

Esasen “Selçuklular Tarihi ve Türk-İslâm Medeniyeti”<br />

adlı eserinde Prof. Dr. Osman Turan’ın<br />

da belirttiği gibi Selçuklu devri kaynakları ve<br />

hususiyle vakfiyeleri en fazla Türkleşen Orta<br />

Anadolu’da, ANKARA, Kırşehir, Yozgat, Çorum,<br />

Kastamonu, Çankırı ve Eskişehir vilâyetleri<br />

Türk Muhaceretinin tekâsüf ettiği, ilk Türkmenlere<br />

yurt ve otlak vazifesi gördüğü yerlerdir. Bizans<br />

devrinde de az meskûn bulunan bu havali<br />

halkı, Türk akınları karşısında yerlerini terk ederek<br />

garba doğru çekildikleri için bu vilâyetler<br />

kesif bir şekilde Türkleşmiştir. XII. ve XIII üncü<br />

asır vakıf kayıtları da bu hususu açıkça göstermekte<br />

ve yer adları tamamıyla Türkleşmiş<br />

bulunmaktadır (Turan, 1969:280). Bu durumu<br />

Günşen de “sayıları 52’yi bulan Oğuz ve Oğuz<br />

dışı Türk boy, aşiret, oymak ve cemâatinin bu<br />

yöreyi yurt tutup izler bırakmış olması, bu yörenin<br />

11. yüzyıldan bu yana yoğun bir Türk nüfusuna<br />

sahip olduğunu göstermektedir. 11. yüzyılda<br />

başlayan Türkmen göç ve iskân hareketi,<br />

bu vatan köşesini, bütün köy, dağ, tepe, ova,<br />

dere, ırmak vb. yer adlarına kadar Türkleştirmiştir”<br />

(Günşen, 1997:62) şeklinde ifade eder.<br />

Selçuklu ve beylikler devrinde Ankara, yine<br />

bir merkez olarak pek çok cami, medrese ve<br />

zaviye gibi yapılardan başka buradaki Ahilik<br />

teşkilatı ile bir kenara konulamayacak varlığa<br />

sahiptir. Osmanlı devrinde oldukça geniş bir<br />

alana yayılan şehir çok sayıda mimari eserlerle<br />

donatılmıştır. Bunların yanında bu devirlerden<br />

kalan, çeşitli müzelerde bulunan Ankara’ya ait<br />

kitap, ahşap, halı, kilim, metal, deri işi eserler<br />

bulunmaktadır.<br />

Selçuklu döneminde yaşanan hercümerçler,<br />

haçlı, Moğol ve İlhanlı saldırıları, tüm<br />

Anadolu’yu olduğu gibi Ankara’yı da etkiler.<br />

Osmanlı döneminde de Moğol saldırılarıyla<br />

karşı karşıya kalan Ankara, Çubuk Ovası’nda<br />

Yıldırım Beyazıt ile Timur arasındaki savaşın<br />

merkezi olur. Ancak bundan sonraki dönemde<br />

Osmanlı’dan yeterli ilgiyi göremez. “19. yüzyılın<br />

ikinci yarısına kadar dünyanın sof üretim<br />

merkezi olma gibi ekonomik anlamda çıkışlar<br />

yapmasına karşın, Osmanlı İmparatorluğu’nun<br />

son dönemlerinde isyanlar, veba salgını, kıtlık,<br />

göç, yangın ve ticaretin zayıflamasıyla” (Sargın,<br />

2012:5) Cumhuriyet’e kadar yeniden derlenip<br />

toparlanma imkânı bulamaz.<br />

Roma Dönemine ait Hatip Çayı üzerine yapılan su bendi,<br />

Guillaume de Jerphanion, Atila Cangır Koleksiyonu<br />

Augustus Tapınağının içi, Mamboury, 1934:254<br />

21<br />

Res gestae<br />

Divi Augusti<br />

Parçaları<br />

edh-www.<br />

adw.uni-heidelberg.de,<br />

2017

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ETIMESGUT<br />

TARİHTEN SÜZÜLÜP GELEN ETİMESGUT<br />

Her şeyden önce Etimesgut iskân tarihi<br />

Paleolitik Çağ’a yani Yontmataş Çağı’na<br />

kadar geriye gitmektedir. Arkeolojik yüzey<br />

buluntularından anlaşıldığına göre Etimesgut<br />

ve çevresine Alt Paleolitik dönemden itibaren<br />

insanlar tarafından iskân edilmeye başlanmıştır.<br />

Araştırmalara göre Etimesgut çevresinde<br />

yüzeyde bulunan Paleolitik Çağ aletlerinin<br />

teknolojisi ve tipolojisinden yola çıkılarak bu<br />

bölgenin en eski iskân tarihini günümüzden<br />

yaklaşık 500.000 yıl önce başlatmak olanaklı<br />

görünmektedir.<br />

Ankara’nın merkez ilçelerinden Etimesgut’ta,<br />

pek çok höyük oluşu, Paleolitik, Kalkolitik, Eski<br />

Tunç Çağı, Demir Çağı, Hitit, Frig, Roma ve<br />

Bizans dönemlerine ait antik malzemelerin bulunması,<br />

ilçe hudutları dâhilinde ilk çağlardan<br />

itibaren insan yerleşimlerinin olduğunu göstermektedir.<br />

“Ankara ve çevresinde Alt ve daha çok Orta<br />

Paleoitik dönemlere ait çeşitli eserler bulunur.<br />

Eryaman/4.Etap, Etimesgut/Yapracık gibi yerlerde,<br />

E.Pittard ve M.Pfannenstiel başta olmak<br />

üzere birçok bilim adamı tarafından yoğun bir<br />

Prehistorik yaşam olduğu belirlenir” (Sargın,<br />

2012:14). Yine bu bağlamda “Arkeolog Nurettin<br />

Can Gülekli tarafından bulunan lamba<br />

AMAKSYZ<br />

AMAKSIS<br />

AKMASUS<br />

AHI MESUD<br />

AHI MESUT<br />

ETIMESUT<br />

ETIMESĞUT<br />

Etimesgut’un tarih içinde almış olduğu isimler<br />

ve ok uçları, Şehit Ali Köyü’nde, bu döneme<br />

ait eserler (taş balta gibi) ele geçirilir” (Sargın,<br />

2012:15). “Etimesgut buluntusu olarak tespit<br />

edilen 3 buluntu teknik ve tipolojik açıdan orta<br />

Paleolitik dönemdendir” (Kartal, 2005:57).<br />

Bölgeye ait en önemli arkeolojik bulgulardan<br />

biri 1991 yılında ortaya çıkartılan Etimesgut’un<br />

çok eski kalıcı insan yerleşimine ait kalıntılardır.<br />

Eryaman’da bulunan Göksu Göleti kıyılarında<br />

yapılan teraslama çalışmaları sırasında M.Ö.<br />

4000 ile 3800 yılları arasında avcılık dönemine<br />

ait yerleşik bir köyün izlerine rastlanmıştır. Bu<br />

kalıntılar çok önemli arkeolojik değere sahip<br />

olan birçok tahtadan oyma kayık, topraktan<br />

çanak-çömlek, ok ve yaylar, kemik ve taştan<br />

aletlerdir.<br />

Kiepert’ın çizmiş olduğu haritada Etimesgut<br />

ve köylerine yer verilir: “Amaksyz (Akmasyz),<br />

Alvan, Baghlydja, Emirjaman”. Orman fidanlığında<br />

bulunan kuş başlı, arslan vücutlu ve kanatlı<br />

kabartma (grifon) ile Boğa kabartmasına,<br />

Hititlerin son devirlerinin eserleri olarak bakılmaktadır.<br />

Etimesgut’ta “Emeksiz Çiftliği”nde<br />

bulunan (Buluç, 1981:423) Arslan kabartması<br />

ise Hititlerle Frigyalılar arasındaki geçiş dönemi<br />

eseri olarak değerlendirilmektedir.<br />

22

Etimesgut’ta bulunan<br />

Frig Aslanı<br />

M.Ö. 1200-700<br />

(And. Med. Müzesi)<br />

Boğa Kabartması<br />

M.Ö. 1200-700<br />

(And. Med. Müzesi)<br />

Etimesgut<br />

Mil Taşı<br />

Roma Hamamı<br />

Açıkhava Müzesi,<br />

French, 2003:194<br />

Kanatlı Grifon<br />

M.Ö. 1200-700,<br />

(And. Med. Müzesi)<br />

Büyük Önder Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün<br />

emirleriyle 1930’larda başlatılan Atatürk Orman<br />

Çiftliği arazisi ile Etimesgut çevresinde<br />

yapılan kazılarda, yörenin özellikle Frig dönemine<br />

ait bir kült merkezi olduğunu düşündüren<br />

Tanrıça Kybele ve Tanrı Attis’e atfedilen<br />

taş kabartmalar ve ayrıca boğa, aslan, kanatlı<br />

grifon gibi kutsiyet atfedilen çeşitli hayvanların<br />

betimlendiği taş kabartmalar bulunmuştur.<br />

Etimesgut, daha sonraki çağlarda da önemini<br />

yitirmemiş Kral Yolu, İskender Yolu ve tarihi<br />

İpek Yolu üzerinde olduğu gibi Roma Hac Yolu<br />

üzerinde de bir durak noktası olan ‘Cenaxis<br />

Palus’ olarak Eryaman, tarihteki yerini almıştır.<br />

Etimesgut’un bugün mahalle olan köylerinde,<br />

günümüze intikal eden birçok arkeolojik alan<br />

ile Ankara çevresinde yerleşen medeniyet ve<br />

kültürlerin ürettiği önemli bir kısmı Ankara<br />

Anadolu Medeniyetleri Müzesi’nde yer alan<br />

zengin kültür varlıkları bulunmaktadır. Bunlar<br />

Etimesgut İlçesinin tarihi zenginliği olarak kenti<br />

yücelten kültür değerleridir.<br />

David French’in Ankara’dan geçerek Tarsus<br />

ve Antakya’ya ulaşan Roma Hac Yolu<br />

güzergâhındaki yerleşim birimlerinin isimlerini<br />

saydığı tabloda; 111. sırada Eryaman-1 ve<br />

Eryaman-2, 112. sırada Ankara ve Etimesgut<br />

isimleri yer almıştır. French, Roma Hac Yolunun<br />

(Pilgrims Road) geçtiği bu bölgede, bu yolun<br />

kilometre taşlarını (mile stones) tespit etmiştir<br />

(French, 2012:180-182).<br />

Etimesgut, Selçuklular ve Osmanlılar<br />

Dönemi’nde Anadolu’nun Türkleşmesinde<br />

etkin rolleri olan hem bir ticaret hem de manevi<br />

bir birlik oluşturan ahilerin özellikle ahi<br />

zaviyelerinin ve vakfiyelerinin bulunduğu bir<br />

bölgedir. Hicri 1260 tarihli Temettuat Defterinde<br />

yer alan Ahi Mes’ud Köyünün bazı sakinlerinin<br />

işledikleri topraklardan elde ettikleri<br />

gelirlerden Hacı Bayram Veli’nin hissesinin<br />

olduğunun belirtilmesi, Etimesgut’un bu dönemlerde<br />

de etkin olduğunu göstermektedir.<br />

Etimesgut’un bir vakıf arazisi olduğu ve Ahilik<br />

geleneği içindeki faaliyetlerden en önemli yeri<br />

tutan tarımsal faaliyetlerin yapıldığı görülmektedir.<br />

Ayrıca 438 numaralı “Anadolu Vilayeti<br />

Muhasebe Defteri”nde, Melike Hatun Vakfının<br />

gelirlerinden Etimesgut bölgesinde bulunan<br />

“Ahi Mes’ud Zaviyesine de pay ayrıldığı görülür”<br />

(Anadolu Vilayeti Muhasebe Defteri-1,<br />

1993:364).<br />

23

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

CUMHURİYET DÖNEMİ ETİMESGUT<br />

Etimesgut açısından Ankara’nın öncelikle<br />

Millî Mücadele’nin merkezi olması ve<br />

ardından da yeni kurulan Cumhuriyetin başkenti<br />

olması büyük önem taşır. Ankara’nın ve<br />

Etimesgut’un önemi Kurtuluş Savaşı ile yeniden<br />

canlanır. Mustafa Kemal ve dava arkadaşları,<br />

millî mücadele için merkez üssü olarak<br />

Ankara’yı seçerler. 23 Nisan 1920’de Ankara’da<br />

ilk meclis toplanır. 13 Ekim 1923’te Ankara başkent<br />

seçilir ve 29 Ekim 1923’te Cumhuriyet ilan<br />

edilir.<br />

Ankara, başkent ilan edildikten sonra askerler,<br />

memurlar, iş ve aş arayanların akınına uğramıştır.<br />

Nüfusun hızlı artışı, kentin yeni kurum ve<br />

yapılara, nüfusun geçici ve kalıcı olarak dinleneceği,<br />

yemek yiyeceği, eğitim alacağı, eğlence<br />

ve kültür etkinliklerine katılacağı mekânlara<br />

olan ihtiyaç kat kat artırmıştır. İlk zamanlarda<br />

bu yoğun nüfus artışı yeterince fark edilememiştir.<br />

Şehrin nüfusu 1920’den 1926’ya kadar<br />

yaklaşık ikiye katlanmış; 1926-1928 arasında<br />

bir kez daha iki buçuk katına çıkmış; dolayısıyla<br />

1920-1928 arasındaki sekiz yılda yaklaşık dört<br />

katın üzerinde bir artış yaşanmıştır.<br />

Modern bir Ankara oluşturulması çabasında<br />

dönemin acil ihtiyaçları listelenir. İzleyen<br />

zamanlarda bu ihtiyaçlar önceliklendirilerek<br />

sırasıyla yerine getirilir. Ankara’nın başkent<br />

olarak geliştirilmesine paralel giden modernleşme<br />

çabalarının ana ekseninde planlı gelişme,<br />

planlı büyüme, planlı yapılaşma arayışı<br />

vardır. Ankara kent planı arayışlarının kaynağında<br />

ve yeni bir şehrin doğasının ve temsil<br />

ettiği değerlerin ne olacağının saptanmasında,<br />

genç Cumhuriyet’in farkının kanıtlanması<br />

önemli bir vurgu olarak bütün girişimlerde<br />

kendisini gösterecektir. 1928 tarihinde Ankara,<br />

artık ulus devletin bütün ögelerini fiziksel<br />

mekânda arayıp bulduğu karşılıklarla kurulan<br />

bir kent olmuş; bireysel sağlık ve kamu sağlığı<br />

24

Örnek Köy Etimesgut’un simgesel yapıları<br />

alanında yapılan reform ve modernleşme girişimleri,<br />

hastane, araştırma enstitüsü ve spor<br />

alanı yapımına gösterilen yoğunluk ve özen<br />

ile eğitim alanına kaymış, her düzeyde okul<br />

inşaatı ile sürmüş, kentsel mekân bir başkentte<br />

bulunması gereken meydan ve heykellerle<br />

donatılarak kamusal alan niteliklerine kavuşturulmuş;<br />

doğal nitelikleri uygun olmayan kentte<br />

sulama ile tarım ve hayvancılık yapılabileceğini<br />

kanıtlamak amacıyla özverili çabalarla Orman<br />

Çiftliği ve hayvanat bahçesi kurulmuştur.<br />

Cumhuriyet’in kuruluş döneminde her ne kadar<br />

Köy Kanunu ile bütüncül bir planlama anlayışı<br />

içinde çağdaş kırsal çevreler öngörülmüşse<br />

de mevcut koşullarda önceliğin iskân ve konut<br />

sorununun çözümüne verilmesi gerekmiştir. Bir<br />

yandan yurtiçinde sürekli savaş nedeniyle yapılı<br />

çevrenin son derece harap bir duruma düşmüş<br />

olması, öte yandan Osmanlı Dönemi’nde<br />

başlamış olan göçmen akınının Cumhuriyet’in<br />

kuruluş sürecinde de büyük kitleler halinde<br />

devam etmesi, yeni yönetimin öncelikle ucuz<br />

ve hızlı konut yapımına yoğunlaşmasını gerektirmiştir.<br />

Bu bağlamda ilk aşamada yerel gelenekli<br />

basit baraka inşasından, ülke geneli için<br />

tip projeye dönüştürülmüş “iktisadi hane”ye<br />

çeşitli yöntemler denenmiştir. 1920’li yılların<br />

sonunda Ankara çevresinde göçmenler için<br />

inşa edilmeye başlanan Ahi Mesut (Etimesgut),<br />

Samutlu (Temelli) gibi köyler, okul, çamaşırhane<br />

hatta elektrik üretim tesisi de içeren, gerçek<br />

anlamda yeni yönetimin “ideal köy yaşamı”nı<br />

tanımlayan örnek köylerdir. Devlet eliyle inşa<br />

edilen ve sayıca çok az olan bu tür yerleşimlerin,<br />

mevcut köylere de örnek olması ve böylece<br />

köylülerin Köy Kanunu’nda öngörülen imar<br />

düzenlemelerini istekli bir biçimde gerçekleştirmeleri<br />

beklenmiştir (Eres, 2014).<br />

25

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ATATÜRK VE ETIMESGUT<br />

Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’nin kuruluşunda<br />

yeni bir milletin oluşmasında gerekli<br />

olan birçok unsuru birlikte tasarlamış; bu arada<br />

Ankara’yı “muasır medeniyet”ler seviyesinde<br />

çağdaş bir başkent olarak düşünmüştür. Ancak<br />

o günün şartlarında nüfusunun üçte ikilik bir<br />

çoğunluğu köylerde yaşayan bir Türkiye vardır.<br />

Dolayısıyla bir taraftan şehirlerin kalkınması<br />

düşünülürken bir yandan da ‘yerinden ve yerelden<br />

gelişme’ anlayışı çerçevesinde köylerin<br />

kalkındırılması hedeflenmiş ve 1924 yılında<br />

Köy Kanunu çıkarılmıştır. Kanunun uygulanmasıyla<br />

birçok bataklık kurutulmuş, köylere tarım<br />

ve sağlık hizmetleri götürülmüş, bazı köylerde<br />

kütüphaneler kurulmuş, bazı köylere posta ve<br />

telefon teşkilatı götürülmüş, verimsiz tarlalar<br />

ıslah edilmiş, ağaçlandırmaya büyük önem<br />

verilerek köylere 1.821.900 ağaç dikilmiştir. Bir<br />

taraftan modern bir ülkeyi oluşturabilmek için<br />

gerekli inkılaplar ortaya konulurken diğer taraftan<br />

da kırsal kalkınmaya örnek olacak köy kalkınmasını<br />

teşvik edecek bu uygulamalar başlatılmıştır.<br />

Bu uygulamalardan birisi de örnek köy<br />

inşasıdır. Ulaşım açısından Ankara-Eskişehir<br />

demiryolu güzergâhında olan, Ankara’ya yakın,<br />

uygun bir arazi olarak Ahi Mes’ud<br />

çiftli-<br />

ği vardır.<br />

Bu çiftlik, Gazi Mustafa Kemal’in bizzat imzaladığı,<br />

16 Mayıs 1928 tarih ve 6639 sayılı kararname<br />

ile satın alınarak, 28 Mayıs 1928 tarih ve<br />

6694 sayılı kararname ile de Ahi Mes’ud Numune<br />

köyün kurulmasına karar verilir. Numune<br />

Köye yerleştirilecek 50 hanelik Bulgaristan’dan<br />

göç eden muhacirlerin buraya yerleştirilebilmesi<br />

için köyün hazırlanan planına göre inşaatına<br />

hemen başlanılır. 10 Haziran 1928 tarih ve<br />

6723 sayılı Kararname ile Ahi Mes’ud’un kıştan<br />

evvel tamamlanması ve göçmenlerin bu evlere<br />

yerleştirilmesine ilişkin karar alınır. 28 Mayıs’ta<br />

kurulmasına karar verilen tüm Türkiye’ye örnek<br />

olması istenen 50 haneli yerleşim merkezi olan<br />

Ahi Mes’ud, aynı yılın 10 Aralık tarihinde tamamlanarak<br />

6 ay gibi kısa bir sürede başarıya<br />

ulaşmıştır. Aynı zamanda Köy’ün statüsü değiştirilerek<br />

1 Haziran 1928 tarihinde Ahi Mes’ud<br />

nahiyesi olmuştur. Atatürk’ün kalkınmaya, üretime,<br />

eğitime ve toprak reformuna yönelik örnek<br />

köy projesi, İstiklal Savaşıyla bağımsızlığını<br />

korumasını bilmiş Türk milletinin, daha sonra<br />

verdiği aydınlanma ve kalkınma savaşındaki<br />

önemli projelerinden biridir. Osmanlı’da uzun<br />

yıllar boyu iddiasız bir Anadolu kasabası olarak<br />

kalmış Ankara’yı ve önemli bir uygulama<br />

sahası olarak seçilen Etimesgut’u, bir anda<br />

Atatürk Ahi Mesut tren<br />

istasyonunda köylülerle<br />

5 Agustos 1929, Işıksel,<br />

1969:50<br />

26

ütün nehirlerin bağlandığı Türk kültür havzasının<br />

başkentine dönüştürmek ancak böyle<br />

dev bir proje ile mümkün olabilecektir. Bu proje<br />

binlerce yıllık Türk kültür mirasının sahiplenilmesi<br />

ve millî kimliğin benimsenebilmesi için<br />

zihinsel bir geçiş ve kentsel bir dönüşüm için<br />

gereklidir.<br />

Bütün bu çalışmalar açıkça göstermektedir<br />

ki, Gazi Mustafa Kemal, Ahi Mes’ud Numune<br />

Köyü’nün kuruluşundan itibaren burada yaşayan<br />

insanların ihtiyaçlarının giderilmesiyle<br />

bizzat ilgilenmiştir. Hatta bizzat ziyaret ederek<br />

çalışmaların yerinde takibine kadar yakın ilgi,<br />

bilgi, gözetim ve denetimde bulunmuştur.<br />

“Etimesgut” ismi de bizzat Gazi Mustafa Kemal<br />

tarafından verilmiştir.<br />

Etimesgut, Atatürk’ün modernleşme idealinden<br />

hız alarak önce “numune bir köy” olarak<br />

kurulmuş, ardından nahiye yapılarak 16 köy ve<br />

üç çiftlik kendisine bağlanmış ve tarımsal ve<br />

sınaî kalkınmanın temellerinin atıldığı bir yerleşim<br />

birimi olmuş ve Etimesgut’un, süslü evleri,<br />

bereketli Ankara Ovası’nın güneyini sınırlandıran<br />

tepelerin kuzey yamacı üzerine dizilmiştir.<br />

Etimesgut’taki gelişmeler/modernleşmeler<br />

örnek köy olmakla kalmamış, 1923 yılında İzmir<br />

İktisat Kongresinde alınan iktisadî ve sınaî<br />

tüm kararların bir yansımasını da göstermiştir.<br />

Demiryolu güzergâhında oluşu gelişimini teşvik<br />

edici olmuş, Güvercinlik Havaalanının burada<br />

olması, Şeker Endüstrisinin yönetiminin<br />

burada yapılması, Ankara Çimento Fabrikasının<br />

burada inşası, Avrupa’da önde gelen Radyo<br />

İstasyonlarından birisi haline gelen radyo<br />

istasyonunun burada kurulması, Etimesgut’u<br />

sadece kırsal kalkınmanın örneği olmaktan<br />

çıkarıp sanayisi ve ekonomisi ile Türkiye’ye örnek<br />

hale getirmiştir.<br />

Etimesgut, taşıdığı ismi ile temsil ettiği tarihsel<br />

misyonunu, küresel-yerel dengenin en<br />

makul şekilde korunduğu, modernlikle geleneksellik<br />

arasındaki konumda göstermektedir.<br />

(ATICI, I. Cilt, 2018:448-456)<br />

Mustafa Kemal Atatürk’ün Yalova dönüşü<br />

Etimesgut’ta karşılanışı, 16 Aralık 1929,<br />

Işıksel, 1969:55<br />

27

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

AHI MESUD ÖRNEK KÖYÜNÜN KURULUŞU<br />

Kurtuluş Savaşı’nın ardından devletin uygulayacağı<br />

politikaları belirlemek amacıyla<br />

İzmir’de bir kongre toplanmasına karar verilir.<br />

İzmir İktisat Kongresi cumhuriyetin ilk yıllarının<br />

ekonomik politikalarının belirlenmesine yardımcı<br />

olur (Çetin, 1997:20). Kongrede, köylüyle<br />

ilgili kararlar da alınır. Aşar vergisinin kaldırılması,<br />

bu kararlardan biriydi. Kongreden sonra<br />

da köy ve köylü ile ilgili çalışmalar yapılır. Bu<br />

çalışmalardan birisi de ‘Köy Kanunu’dur. Bu kanunla,<br />

savaştan çıkmış olan devletin köylerinin<br />

her açıdan düzenlenmesi ve modernleşmesi<br />

amaçlanmıştır.<br />

Etimesgut Köyü İnşaa edilirken, 4 Temmuz<br />

1929, Işıksel, 1969:44<br />

Köy Kanunu, 18 Mart 1924’te, 97 madde olarak<br />

kanunlaştırılmıştır. Kanunda; köyün tanımı,<br />

sınırları, imece, köy parasının toplanması ve<br />

harcanması, muhtar ve ihtiyar meclisinin nasıl<br />

seçileceği ve görev tanımlarının yanı sıra köye<br />

ait işlere yer verilmiştir. 12. Maddede köye ait<br />

işler; “Mecburi Olan İşler” ve “Köylünün İsteğine<br />

Bağlı İşler” olarak ikiye ayrılmıştır. Mecburi<br />

olan işlerin bazıları; Köye kapalı yoldan<br />

içilecek su getirmek ve çeşme yapmak, sıtma,<br />

sivrisinek tarafından aşılandığı ve sivrisinek de<br />

su birikintilerinde barındığı ve ürediği için her<br />

şeyden evvel köy sınırı dâhilindeki su birikintilerini<br />

kurutmak; evlerde odalarla ahırları bir<br />

duvarla birbirinden ayırmak, köyün büyüklüğüne<br />

göre orta yerinde ve mümkün olamazsa<br />

kenarında bir meydan açmak; köy, yol üzerinde<br />

uğrak ve konuk ise köy odası yanında ocaklı ve<br />

ahırlı bir konuk odası yapmak, köyde maarif<br />

idarelerinin vereceği örneğe göre bir mektep<br />

yapmak; köy yollarının ve meydanının etrafına<br />

ve köyün içinde ve etrafındaki su kenarlarına<br />

ve mezarlıklara ve mezarlık ile köy arasına ağaç<br />

dikmektir. (R.G.: 18.03.1924, 442)<br />

Yapılması köylünün isteğine bağlı olan şeylerden<br />

bazıları ise; köyün evlerinde ahırları<br />

odalardan ayrı bir yere yapmak; her köyün bir<br />

başından öbür başına kadar olan yolları taş<br />

kaldırım ile döşemek; köyde bir çamaşırlık yapmak;<br />

köyde bir hamam yapmak; pazar ve çarşı<br />

yerleri yapmak; köyün sınırı içinde münasip<br />

yerlerde ve tepelerde orman yetiştirmek; köyü,<br />

kasaba ve komşu köylere bitiştiren yolların iki<br />

kenarına ağaç dikmek ve köy sınırı içindeki<br />

yabani ağaçları aşılamaktır (R.G.: 18.03.1924,<br />

442). Bu maddelere 1954 yılında “Köye elektrik<br />

tesisatı vücuda getirmek” maddesi eklenmiştir.<br />

(Ek: 12/2/1954 –No: 6250/1. md).<br />

28

Hakimiyeti Milliye, 28 Ağustos 1929, Çarşamba,<br />

Milli Kütüphane Arşivi<br />

29

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Kararname No: 6639 – Gazi Mustafa Kemal tarafından imzalanmış Ahi Mes’ud Örnek Köyünün kurulması ile ilgili<br />

karar (Orijinali ve Latin alfabesiyle transkripsiyonu)<br />

Gazi Mustafa Kemal, köy kalkınmasını köyde<br />

sağlık, köyde eğitim, köyde üretim ve toprak<br />

reformu olarak planlamıştır. Bu amaçla köy<br />

okulları kurulmuş, dispanserler açılmış, gezici<br />

doktorlar görevlendirilmiş, köy eğitmenleri<br />

projesi geliştirilmiş, Halkevlerinin köycülük<br />

şubeleri kurulmuş, köylüye düşük faizli kredi<br />

verilmiş, ücretsiz tohum, fidan, ilaç ve topraksız<br />

köylüye toprak dağıtımına başlanmıştır.<br />

İşte köy kalkınmasına yönelik çalışmalardan<br />

biri de Atatürk’ün Örnek Köyler Projesi’dir<br />

(Meydan, 2015:298).<br />

30

Kurtuluş Savaşı sonrasında çok sınırlı olanaklarla<br />

da olsa bu köylerin yeniden imarının<br />

gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Bu amaçla<br />

Anadolu’da “Numune Köyler” kurulmasına<br />

karar verilir. Bu köylerden biri de Eskişehir-Ankara<br />

hattı üzerinde Ankara’da yer alan “Ahi<br />

Mes’ud Örnek Köyü” dür.<br />

Ahi Mes’ud Örnek Köyü’ne yerleşecek<br />

olanlar ise Bulgaristan’dan Türkiye’ye göç<br />

eden göçmenlerdir.<br />

Örnek köylerin kurulması ve göçmenlerin<br />

yerleştirilmesi kapsamında Ankara’daki örnek<br />

köyün Ahi Mes’ud’ta yaptırılmasına<br />

karar verilmiştir.<br />

Ankara’ya en yakın noktadaki Ahi Mes’ud<br />

(Etimesgut) Numune Köyü’nün kuruluşunda<br />

yapılacak işlerle Gazi Mustafa Kemal bizatihi<br />

yakından ilgilenmiş, özel ihtimam göstermiş;<br />

pek çok defa bizzat ziyaret ederek yapılan<br />

çalışmaları yerinde kontrol etmiştir.<br />

16 Mayıs 1928 tarih ve 6639 no’lu kararnameyle<br />

Ahi Mes’ud örnek köyünün kurulması<br />

için Ahi Mes’ud çiftliğinin satın alınması Bakanlar<br />

Kurulu’nca görüşülerek karar altına<br />

alınmıştır.<br />

Ahi Mes’ud çiftliğinin derhal satın alınmasından<br />

kısa süre sonra örnek köyün inşasına<br />

başlanmasıyla ilgili yeni bir kararname çıkarılır.<br />

28 Mayıs 1928 tarih ve 6694 sayılı bu kararnamede<br />

şöyle denmektedir: “Göçmenler için<br />

Ahi Mes’ud’ta yapılacak örnek köy yapımının<br />

görüşülmesi sonucunda istekli olmadığı ya da<br />

ortaya çıkacak istekliler arasında teknik ve ekonomik<br />

koşulları taşıyan ve güvenilir bir kimse<br />

bulunmadığı takdirde Müzayede, Münâkaşa<br />

ve İhâlât Kanunu (Artırma, Eksiltme ve İhale<br />

Kanunu) gereğince pazarlık yoluyla yaptırılması,<br />

İçişleri Bakanlığının 28.05.1928 tarih ve<br />

53790 sayılı yazısıyla yapılan teklifi üzerine, Bakanlar<br />

Kurulunun 28.05.1928 tarihli toplantısında<br />

uygun bulunarak kabul edilmiştir.”<br />

Atatürk’ün çocukluk arkadaşı ve Ankara Şehremini<br />

(Vali ve Belediye Başkanı) olan Asaf<br />

İlbay, örnek köyün kuruluşunu şöyle anlatır:<br />

“Cumhurreisi Mustafa Kemal Paşa bir gün Nafia<br />

Müdürü Süleyman Sırrı Bey’i ve beni davet<br />

ederek şu emri verdi: (…) Hükümet merkezi ile<br />

Eskişehir ovası boylu boyuna bir çöl stepini andırıyor.<br />

Her 25 kilometrede bir numune köyü<br />

kurmayı düşünüyorum. Bu suretle Eskişehir<br />

ile Ankara arası demiryolu güzergâhı boyunca<br />

asri, yeşil köyler ile süslenmiş olur. Bu işleri<br />

alakalı vekâletlere ve Ankara vilayetine tevdi<br />

edeceğim. Fakat asıl olan su ve sulama işlerdir.<br />

Öncelikle Nafiaca bu hususta bir avan proje<br />

hazırlanmasını istiyorum…”<br />

Atatürk’ün isteğiyle Yahşihan’dan Eskişehir’e<br />

kadar olan bu bölgedeki boş arazilere kurulan<br />

numune köylere muhacirler yerleştirilecektir.<br />

Atatürk’ün örnek köyler projesinin ilk<br />

önemli uygulaması Ankara Ahi Mes’ud Numune<br />

Köyü’dür.<br />

Burası Atatürk’ün “Modern Ankara Projesi”ne<br />

yakışır şekilde ve tüm Türkiye’ye örnek olacak<br />

biçimde çağdaş bir köy olarak düşünülmüştür.<br />

İmarı, suyu, elektriği, sosyal tesisleri, tarımsal<br />

faaliyetleri, sağlık, eğitim ve ulaşım olanakları<br />

ile modern bir köy kurulmuştur.<br />

Asaf İlbay’ı dinleyelim: “Atatürk tarafından<br />

yine bir gün Orman Çiftliği’ne davet edilmiştim.<br />

Gazi, Ankara’ya 20 kilometre mesafede<br />

ve demiryolu üstünde Ahimesut adında<br />

bir çiftlik satın almış, burada bir numune<br />

köyü kurulmasını tensip buyurmuştu. Toprağın<br />

tesviye haritası da yapılmış idi. Burada<br />

kurulacak köyün umumi hatları hakkında<br />

direktifleri doğrudan doğruya kendisi veriyordu.<br />

Bu esnada Ahimesut köy planının<br />

hazırlanmasını emrettiler. Türk köylüsünün<br />

hususiyetlerini de dikkate alarak, Avrupa köylerinden<br />

bazı numuneleri örnek tutarak bir köy<br />

planı çizdim, adaların taksimatını yaptım, yol<br />

güzergâhlarını tayin ettim. Hükümete ait binaları<br />

ve çarşı mevkilerini işaret ettim. Bu esnada<br />

köy kuracağımız sahanın yükseldiği kısımda bir<br />

ormanlık tesisi de unutulmadı.”<br />

İlbay, bu planı tamamladıktan sonra Atatürk’e<br />

götürmüş, Atatürk planı beğenmiş ancak bazı<br />

eleştirilerde bulunmuştur. Güneş ve rüzgâr yönüne<br />

göre köyün bazı binalarının mevkilerini<br />

ve bazı binaların yol durumlarını hatalı bulmuştur.<br />

Asaf İlbay’ın ifadesiyle, “Bir şehir mütehassısı<br />

imiş gibi nüfuzlu bir görüşle, hataların nasıl<br />

tashih edileceğini” söylemiştir.<br />

31

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

eTİMESGUT<br />

KENTSEL<br />

DOKUYA<br />

UYUMLU, ESTETİK ÇAĞDAŞ ŞEHİR...<br />

32

ÖRNEK KÖYÜN PLANI<br />

Atatürk’ün düzeltmeleri doğrultusunda 1928’de mimar Ernst Arnold Egli’nin hazırladığı plana<br />

göre örnek köy kurulmaya başlanmıştır. Köyün yerleşim planında; yüzyıl sonu ve başı göçlerine<br />

uyarlanan ‘göçmen köyü’ prototip planlarıyla uyumlu biçimde, 1000’er metrekarelik (birer<br />

dönüm) arsalar içinde, 52 parselde 52 adet sade tasarımlı, standart üretilmiş, tek katlı iki odalı<br />

kerpiç konuttan oluşan bir köy meydana getirilmişti. Ayrıca çevre köy çocuklarını toplulaştıran<br />

bir yatılı bölge okulu (Etimesgut Yatı Mektebi), bir Çarşı ve ‘Han’; bir ‘Asri Hamam’, ayrıca Devlet<br />

Hastanesi (Etimesgut Sıhhat Yurdu) ile aynı yıllarda (1925) inşa edildiği bilinen bir ‘Gazi Köşkü’<br />

(sonradan Etimesgut Nahiye Müdürlüğü) vardı. Plan üzerinde numaralandırılmış mekanlar (http://<br />

aocarastirmalari.arch.metu.edu.tr/etimesgut-koy/):<br />

1. İstasyon Yapısı (1929)<br />

2. Asri Hamam (1929)<br />

3. Yatı Mektebi (1930)<br />

4. Devlet Hastanesi (1925)<br />

5. Gazi Köşkü, Çarşı ve Han<br />

(1925; 1928)<br />

6. Ahi Mes’ud Höyüğü<br />

(Frig ve Hitit çağları)<br />

7. Radyo Verici İstasyonu<br />

ve Antenler<br />

Numune Köyün Kuruluş Planı,<br />

1928, Atatürk ve Etimesgut,<br />

2003:34<br />

Örnek köyün planı burasının modern bir yerleşim yeri olduğunu göstermektedir. Örnek köyde<br />

sokaklar doğu-batı ve kuzey-güney yönünde uzanır, sokaklar düzgündür. Her sokak arasında yer<br />

alan bölgede bahçeli evler sıralanmaktadır. Paralel olarak uzanan sokakları, kuzey-güney doğrultusunda<br />

kesen ana caddeler, aynı zamanda mahalleleri de oluşturmaktadır.<br />

33

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

AHIMESUT ÖRNEK KÖYÜ’NÜN<br />

İLK YAPILARI MEKANLARI<br />

ETIMESGUT TREN İSTASYONU<br />

Etimesgut Tren İstasyonu, Bayındırlık Bakanlığı Demiryolları Genel Müdürlüğü’nün 2922/6040<br />

sayılı yazısıyla Haydarpaşa-Ankara tren hattında Sincan Köyü ve Gazi Tren İstasyonları arasında<br />

Ahi Mes’ud adıyla kurulmuş, 1926 yılında hizmete açılmıştır (ATO, 2003:53). Ulaşımda kolaylık<br />

sağlaması nedeniyle, Etimesgut’un yerleşim yeri olarak seçilmesinde tren istasyonunun payı büyüktür.<br />

Etimesgut Tren İstasyonu, 2018<br />

Etimesgut Tren İstasyonu,<br />

1930 lu yıllar<br />

34

ETIMESGUT EVLERI<br />

Evlerin yapımı 1928 yılında haziran ayında<br />

başlanıp aralık ayında bitirilmiştir. Altı ay<br />

gibi kısa bir sürede örnek evler tamamlanmıştır.<br />

Örnek Köy’de sokaklar doğu-batı ve kuzeygüney<br />

yönünde düzgün şekilde uzanır. Her<br />

sokak bahçeli evlere açılmıştır. Paralel olarak<br />

uzanan sokakları kuzey-güney doğrultusunda<br />

kesen ana caddeler aynı zamanda mahalleleri<br />

oluşturmuştur. Kuruluş planında üç mahallede<br />

toplam elli ev vardır. Beş nüfuslu bir ailenin barınabileceği<br />

şekilde yapılan bu evler, bir salon,<br />

mutfak, banyo ve kiler olarak kullanılan bir oda<br />

ve bu bölüme birleşik olan ahır ve samanlıktan<br />

oluşmuştur.<br />

Köy Kanunu’nda “Yapılması mecburi olan<br />

işler” kapsamında köy yollarının ve meydanının<br />

etrafına ve köyün içinde ve etrafındaki<br />

su kenarlarına ağaç dikilmesi gerekmektedir.<br />

Bu nedenle köyün girişi yol boyu akasyalarla<br />

ağaçlandırılmıştır. Etimesgut’un girişi, şimdiki<br />

Şeker Mahallesi ve askeriyenin köşesinden,<br />

Mehmetçik Lisesi’ne köprüyü geçene kadar iki<br />

taraflı akasya ağaçları ile yeşillendirilmiştir. Bu<br />

ağaçlar birer tünel gibi yolu kapatmıştır. İçinden<br />

geçerken mis gibi kokular yayılmaktadır.<br />

Köyün girişi yemyeşil ve harikadır. Köye girerken<br />

aşağıda şimdiki Turgut Özal Köprüsü’nün<br />

diğer tarafında bulunan geniş yer Atatürk’ün<br />

Çiftliği’dir. Derenin kenarında Gazi Köşkü bulunmaktadır.<br />

Köyün yaşlıları şunları anlatmışlardır:<br />

“Köyde 52 tane kerpiçten ev yapıldı. Evler<br />

sıcak olurdu. Kışın çok kar yağardı, yarım metre<br />

olurdu; ama evlerimiz sıcacıktı. Kapılarımız<br />

açık yatardık. Hırsız gelecek gibi bir düşünce<br />

bile olmazdı. Kadınlar bir araya toplanır; ekmeği<br />

kendileri yapardı. Bağlarımız vardı burada.<br />

Bağlarımızdan üzüm toplanıp pekmez kaynatırlardı.<br />

Kavun karpuz sebil giderdi. Tavanlara<br />

asarlardı. Fırınlarımız dışardaydı. Birkaç kadın<br />

bir araya gelip toplanırlardı, ekmek yaparlardı.<br />

Tencerelerle patates pişirirlerdi. Evlerin önü<br />

meyve ağacı doluydu. Ahırlarımızda hayvanlarımız<br />

vardı. Geçimimizi hayvancılık ve çiftçilik<br />

yaparak sağlardık. Tarlaya gidip ekip biçilirdi.<br />

Hayvan ürünleri boldu.”<br />

Beş nüfuslu bir ailenin barınabileceği şekilde<br />

yapılan bu evler, bir salon, mutfak-banyo ve<br />

kiler olarak kullanılan bir oda ve bu bölüme<br />

birleşik olan ahır ve samanlıktan oluşmaktadır.<br />

Kuruluş planında evlere bitişik olarak yapılan<br />

samanlık ve ahırlar hem oldukça dar olan evleri<br />

genişletmek, hem de yangın tehlikesine karşı<br />

korunabilmek amacıyla daha sonraki yıllarda<br />

evlerin uzağına taşınmıştır.<br />

Evler bahçe içindedir. Bahçenin uzunluğu 40,<br />

genişliği 25 metredir ve böylelikle her ev bir<br />

dekarlık sahanın içine kurulmaktadır. Ayrıca<br />

hane başına yaklaşık 150’şer dekarlık tarla ve<br />

bağ arazisi dağıtılarak göçmenlerin tarımla<br />

uğraşmalarına imkân verilmiştir. Bu tarla ve<br />

bağlar köyün dışında yer almaktadır. Yine köyün<br />

dışında kalmak şartıyla koyun besiciliği için<br />

ağıllar yaptırılmıştır.<br />

Etimesgut Numune Evleri, 1920’li yıllar,<br />

Dericizade Koleksiyonu<br />

35

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Örnek köyde yolların ve kaldırımların yapımına<br />

ve sokak aralarının ağaçlandırılmasına büyük<br />

bir önem verilmiştir. Kömürle çalışan buharlı<br />

silindir makineleri kullanılarak yollar yapılmıştır.<br />

Örnek köyün kendisi gibi yapımında kullanılan<br />

araçlar ve yöntemler de moderndir. Öyle<br />

ki, örnek köyün bir an önce kurulması için her<br />

türlü çözüm sağlanmaya çalışılmıştır. Bakanlar<br />

Kurulu, örnek nahiyeye yerleştirilecek göçmenlerin<br />

durumlarını göz önünde bulundurarak<br />

evlerin bir an önce tamamlanması için<br />

bir kararname çıkarır. Kararnamede bugünkü<br />

Türkçe ile “Pazarlıkla yaptırılması kararlaştırılan<br />

Ahi Mes’ud’daki örnek köyün nadas ve ziraat<br />

mevsimlerinden önce tamamlanmasıyla göçmenlerin<br />

kıştan önce yerleştirilmesi istenen ve<br />

ihale zamanında müteahhidin hemen işe başlaması<br />

için taş ve kerpiç gibi yapı maddelerinin<br />

de Müzayede, Münâkaşa ve İhâlât Kanunu (Artırma,<br />

Eksiltme ve İhale Kanunu) gereğince pazarlık<br />

yoluyla satın alınması ve tedarik edilmesi,<br />

İçişleri Bakanlığı’nın 10.06.1928 tarih ve 2476<br />

sayılı yazısıyla yapılan teklifi üzerine, Bakanlar<br />

Kurulunun 10.06.1928 tarihli toplantısında uygun<br />

bulunarak kabul edilmiştir.” denmektedir.<br />

Tepeden Etimesgut’un görünümü, 28.08.1929 Hakimiyet-i Milliye Gazetesi<br />

Ahimesut Örnek Köyü ve okulu öğrencileri, BYEGM Arşivi<br />

36

ATATÜRK ÇEŞMESI<br />

Ahi Mes’ud köyüne yerleştirilecek göçmenlerin<br />

su ihtiyacının karşılanabilmesi için Bakanlar<br />

Kurulu tarafından 9 Eylül 1928 tarihinde<br />

Örnek Köy Ahi Mes’ud’a 2.500 metre mesafedeki<br />

Çakırlar Çiftliğinden su getirilmesine karar<br />

verilmiştir. Daha sonraları burada yaşayanların<br />

“Atatürk Çeşmesi” diye isimlendirdiği getirilen<br />

bu suyla ilgili 7.110 sayılı kararnamede günümüz<br />

Türkçesiyle şöyle demektedir: “Örnek<br />

köy olarak yeni baştan oluşturulan Ahi Mes’ud<br />

Çiftliğindeki evler tamamlanmak üzeredir. Bu<br />

nedenle pek yakın bir zamanda yerleştirilecek<br />

göçmenlerin su ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla<br />

2.500 metre uzaklıktan söz konusu köye<br />

akıtılacak suyun, zaman kaybı ve yerleşim işlemlerinin<br />

gecikmesini önlemek üzere 18.082<br />

Lira 19 Kuruşluk proje kapsamında Müzayede,<br />

Münâkaşa ve İhâlât Kanunu(Artırma, Eksiltme<br />

ve İhale Kanunu)’nun 18. maddesinin (z) fıkrasına<br />

dayanarak pazarlık yoluyla yaptırılması, İçişleri<br />

Bakanlığının 05.09.1928 tarih ve 4433/686<br />

sayılı yazısıyla yaptığı teklifi üzerine Bakanlar<br />

Kurulunun 09.09.1928 tarihli toplantısında uygun<br />

bulunarak kabul edilmiştir.”<br />

Atatürk Çeşmesi, 1928 yılında Başvekalet Muamelat<br />

Müdüriyeti tarafından yayınlanan bir kararname<br />

ile ihale edilerek yaptırılmıştır. Bu kararname,<br />

daha sonra yenilenen, şu anda ayakta<br />

duran mermer çeşmenin üzerine, Atatürk’ün<br />

fotoğrafı ile birlikte asılmıştır.<br />

O zamanlar üç tane çeşme vardır: Turgut Özal<br />

Köprüsü’nü geçince yukarı bir yol döner. Bir tanesi<br />

tam orada, bir evin dibindedir. Bir tanesi<br />

de karakolun üstündeki bir üst sokağın köşesindedir.<br />

Bir diğeri de yıkılan hamamın oradadır.<br />

Sonradan Turgut Özal Köprüsü yapılınca<br />

Atatürk Çeşmesi köprünün altına alınır.<br />

Atatürk Çeşmesi eski ve şimdiki görünümleri<br />

37

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

TARIHI ÇARŞI (ATATÜRK ÇARŞISI)<br />

Örnek nahiyeye yerleştirilenlerin sosyal<br />

ihtiyaçlarını karşılamak üzere bir dizi inşaata<br />

başlanmıştır. Bu inşaatlar arasında çarşı,<br />

han, çamaşırhane sayılabilir. 05 Aralık 1928 tarih<br />

ve 7255 sayılı bu kararnamede; “Ankara’nın<br />

Ahi Mes’ud Nahiyesinde yaptırılacak çeşitli<br />

dükkanları içine alan bir çarşı, çamaşırhanesiyle<br />

bir hamam, eklentileriyle bir kahvehane ve<br />

hanın kapalı zarf yoluyla eksiltmeye konulması;<br />

kışın yaklaşmasının yerleştirilen göçmenlerin<br />

perişanlığına yol açacağı düşünülerek acilen<br />

yapımı zorunlu görüldüğünden Müzayede,<br />

Münâkaşa ve İhâlât Kanunu(Artırma, Eksiltme<br />

ve İhale Kanunu)’nun 18. maddesinin (z) fıkrasına<br />

dayanarak pazarlık yoluyla yaptırılması,<br />

Vakıflar Genel Müdürlüğü’nün 21 Ekim 1928<br />

tarih ve 56133/117 sayılı yazısıyla yapılan teklifi<br />

üzerine Bakanlar Kurulu’nun 21 Ekim 1928<br />

tarihli toplantısında uygun bulunarak” kabul<br />

edilmiştir.<br />

Bir Selçuklu hanı gibi tasarlanmış olan orta avlulu<br />

çarşı (AOÇ Araştırma Grubu, Etimesgut<br />

“Numune Köyü’: 2014) köyün ilk sosyal tesislerinden<br />

biridir.<br />

Tarihi Çarşı, Örnek Köy’ün yaşamında önemli<br />

bir yer teşkil etmektedir. Tarihi çarşının, etrafı<br />

dükkândır. Çarşının ortası açıktır ve içinde<br />

havuzu vardır. Daha sonraları Etimesgutlular<br />

tarafından Atatürk Çarşısı diye anılan çarşının<br />

yanında kahvehane de vardır. Yaz günleri o<br />

kahvehaneden havuzun olduğu çarşının orta<br />

kısmına kapı açılır.<br />

Şimdiki Kaymakamlık binasının olduğu yerde<br />

kenarları taş duvarlarla çevrili, güzel bir pazar<br />

vardır. Pazara girmek için taş merdivenden çıkılır<br />

ve pazara araba girmez. İnsanlar birbirine<br />

son derece saygılıdır. Merdivenden erkekler<br />

inerken kadınlar, kadınlar inerken erkekler beklerler.<br />

Vakıflar Umum Müdürlüğünün Yaptırdığı çarşı ve hemen arkasında Nahiye Müdürlüğü Binası, VGMA Arşivi<br />

38

HAN<br />

Çarşı, hamam, kahvehane ve han aynı kararname<br />

ile yapımı karara bağlanan yapılar<br />

olmuştur. Han, Örnek Köy’ün ilk sosyal tesislerindendir.<br />

Atatürk’ün tarlasının yanında iki katlı binanın<br />

bir kısmı handır, o zamanlar. Hemen yan bahçesinde<br />

Atatürk’ün atının kaldığı ahır vardır.<br />

Postane binası ile han aynı binadadır. Postanenin<br />

hemen bitişiğinde atları bağlamak için bir<br />

yer bulunmaktadır. Dışarıdan gelenlerin kendileri<br />

handa, atları orada kalmaktadır.<br />

Hanın bulunduğu yer (PTT Binasının olduğu bölge)<br />

ASRI HAMAM<br />

Asri Hamam, Örnek Köyde yapılan ilk yapılardan<br />

biridir. İki katlıdır. Erkek ve kadın<br />

bölümleri ayrıdır. Çağdaş temizlik, arınma<br />

ve dinlenme, beden ve ruh sağlığı arayışı ile<br />

inşa edilmiştir. 1960’lı yıllarda Himaye-i Etfal’e<br />

(Çocuk Esirgeme Kurumu) devredilmiştir. Kurum<br />

yapıyı iki lojman olarak tadil ederek kullanmıştır.<br />

Bu kullanım 2000’li yılların başında<br />

sürerken, dönüşen Etimesgut Numune Köyü<br />

parsellerinin yenilenmesine katılarak 2010 yılında<br />

yıkılmıştır (AOÇ Araştırma Grubu, Etimesgut<br />

‘Asri Hamam’: 2014).<br />

Vakıflar Umum Müdürlüğü’nün Yaptırdığı Etimesgut Asri<br />

Hamamı, VGMA Arşivi<br />

39

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Vakıflar Umum Müdürlüğünün Yaptırdığı Etimesgut Yatı Mektebi, VGMA Arşivi<br />

ETIMESGUT YATI MEKTEBI -ÖĞRETMENEVI VE LOJMANLAR<br />

Etimesgut Yatı Mektebi, 1928 yılında kırk kız, altmış erkek öğrenciye uygun olarak tasarlanmış, 1930<br />

yılında yapının batısına bitişik olarak öğretmen lojmanı ve kız yatakhanesi binası yapılmıştır. Yapı, bir<br />

avlu etrafında, iki katlı olarak biçimlenmiştir. Yapının zemin katında derslikler, bürolar ve yemek salonu;<br />

üst katında yatakhane ve çok amaçlı salon bulunur. Yatakhaneler çatı arasına yerleştirilmiştir (Goethe<br />

Institut, 2010).<br />

Etimesgut Yatı Mektebi, uzun yıllar kullanıldıktan sonra, Etimesgut’un Belediye olması ile birlikte Belediye<br />

binası olarak kullanılmaya başlanmıştır. Belediye’ye dar gelmesi sonucunda boşaltılarak beş yıl<br />

boyunca kullanılmamıştır. Daha sonra Sağlık Bakanlığı’na devredilmiş ve 2011 yılında tadil edilmiş olarak<br />

Etimesgut Devlet Hastanesi’nin bir birimi olarak kullanılmaya başlanmıştır (AOÇ Araştırma Grubu, 2014).<br />

Sonrasında hastane ve ona bağlı olan Etimesgut Yatı Mektebi binası, yerine daha büyük bir hastane<br />

binası yapılmak için yıkılmıştır.<br />

Etimesgut Yatı Mektebi, VGMA Arşivi<br />

40

NAHIYE MÜDÜRLÜĞÜ BINASI<br />

Gazi Köşkü olarak adlandırılan bina, 1925<br />

yılında inşa edilmiştir. Köşk daha sonraları<br />

Nahiye Müdürlüğü olarak kullanılmıştır. Atatürk,<br />

Orman Çiftliği’nin batısındaki arazi çalışmalarını<br />

buradan yönetmiştir. Köşkte ara sıra<br />

dinlenip, zamanının büyük bölümünü çalışarak<br />

geçirmiştir.<br />

Henüz Örnek Köy inşa edilmeden Ahi Mes’ud’ta<br />

yer alan yapılardan biridir. Nahiye Müdürlüğü<br />

şu anda Halk Sağlığı Laboratuvarı’nın bulunduğu<br />

yerdedir. Bina üç katlı yapılmıştır. En<br />

üstü köşktür. Atatürk’ün Köşkü balkonludur.<br />

Balkona çıktığı zaman dürbünüyle tüm ovayı<br />

seyredebilmektedir. Nahiye Müdürü orta kattadır.<br />

Alt katı ise jandarma karakolu ve nüfus<br />

memurluğudur. Öğretmenlerin o zamanki şartlara<br />

göre lojman evleri vardır. Nahiye Müdürü,<br />

jandarma ve öğretmenlerin bir kısmı lojmanda<br />

kalırlar.<br />

Bina, bir süre sonra Sağlık Bakanlığı’na devredilmiş,<br />

tahminen 1956 yılında yıkılmıştır. Yerine<br />

bir sağlık ocağı yapısı yapılmıştır. Nahiye<br />

Müdürlüğü’nün yıkılması ile köyün örnek yerleşimi<br />

değişmeye başlamıştır (AOÇ Araştırma<br />

Grubu, Etimesgut “Numune Köyü’: 2014).<br />

Etimesgut Nahiye Müdürlüğü Binası’nda Atatürk’ün<br />

ziyareti, 16 Nisan 1929, Akşam Gazetesi<br />

Gazi Köşkü ya da diğer adıyla Av Köşkü (Daha sonra Etimesgut<br />

Örnek Köyü Nahiye Müdürlüğü Binası olarak kullanılmıştır),<br />

Atatürk ve Etimesgut, 2003:35<br />

41

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

TRAFO BINASI<br />

Hükümet, örnek nahiyenin her bakımdan örnek olması için gereken her şeyi<br />

yapma iradesini göstermiştir. Ahi Mes’ud’un elektrikle aydınlatılması bu<br />

girişimlerden biridir. Henüz yapımı üzerinden bir yıl dahi geçmemiş olması<br />

ve dünyada bir ekonomik buhranın yaşandığı 1929’lu yılların şartları<br />

düşünüldüğünde nahiyenin elektrikle aydınlatılması üzerinde<br />

düşünülmesi gereken bir olaydır. Bu durum cumhuriyet hükümetlerinin<br />

ve yüce önder Atatürk’ün örnek nahiyeye<br />

verdiği önemin bir kanıtıdır. Burası bütün yönleriyle<br />

Anadolu’nun diğer köylerine örneklik yapacaktır.<br />

Bakanlar kurulu 19 Haziran 1929 tarihindeki toplantısında<br />

İçişleri Bakanlığının önerisini görüşür. Bu öneride Ankara yakınlarında<br />

kurulmuş bulunan Etimesgut nahiyesinin elektrikle aydınlatılması<br />

yer almaktadır. Öneri aynı gün görüşülerek karara bağlanmış<br />

ve bu konuda bir kararname yayınlanmıştır. 8128 sayılı<br />

kararname ile göçmenlerin yerleştirildiği Ahi Mes’ud elektrikle<br />

aydınlatılması kararlaştırılmıştır.<br />

Örnek nahiyeye elektrik getirilmesi amacıyla tesisatın döşenmesi<br />

için yapılan ihale 7800 lira karşılığında özel bir şirkete verilmiştir.<br />

Bu konuyla ilgili yapılan trafonun korunabilmesi için<br />

inşa edilen trafo binası ise örnek nahiyeye yakışır bir estetik<br />

görünüme sahiptir. Bu ayrıntının dahi düşünülmesi o yıllarda<br />

‘örnek bir köyün’ yapımıyla ilgilenenlerin dikkatli ve titiz yaklaşımlarına<br />

işaret etmektedir. Trafo binası günümüzde halen<br />

varlığını sürdürmektedir.<br />

28.08.1929 Hakimiyet-i Milliye Gazetesi<br />

2003, Atatürk ve Etimesgut, 2003:57 2018<br />

42

ETIMESGUT SIHHAT MERKEZI (ETIMESGUT DEVLET HASTANESI)<br />

Etimesgut Devlet Hastanesi, o zamanki adı ile “Eti Mes’ut İçtimai Hıfzısıhha Numune Dispanseri”<br />

binasının yapımına 1929 yılında başlanmış ve Dispanser 1930 yılında hizmete açılmıştır.<br />

Dispanser etkinliğini 1937 tarihine kadar sürdürmüş ve bu tarihte Sıhhat Merkezi şekline sokularak<br />

yeni bir kuruluş gerçekleştirilmiştir (Uğurlu, 1994:3-4). Yalnızca nahiyeye değil aynı zamanda<br />

çevre köylere de hizmet verecek olan numune kuruluş, örnek hizmetler vermiştir. Özellikle sıtma<br />

ile mücadelede büyük bir başarı elde edilmiştir. Bataklıkların kurutulmasında devlet hastanesinde<br />

görev yapan doktorlar, Atatürk’ün de övgüsünü kazanmışlardır. Bu kapsamda Atatürk’ün deyimiyle<br />

‘Etimesgut Sıhhat Merkezi Direktörü’ olan Doktor Cemalettin Or yaptığı çalışmalardan dolayı<br />

adından saygıyla bahsedilmesi gereken bir kişiliktir.<br />

Sonraki yıllarda, ismi Etimesgut Devlet Hastanesi olmuş ve artan nüfusun sağlık hizmetlerini karşılayabilmek<br />

için hastaneye ek binalar yapılmıştır. İsmi Celal Ertuğ Devlet Hastanesi olmuştur ve<br />

bu bina da 2016 yılı itibariyle boşaltılmış ve yıkılmıştır. Yerine büyük bir hastane binası yapılmıştır.<br />

Etimesğut Sıhhat<br />

Merkezi’ni gezdim,<br />

Kıymetli direktörü<br />

C. OR’un verdiği<br />

malumat ve izahattan<br />

çok memnun oldum.<br />

Modern çalışmaların<br />

eyi neticeler vereceğini<br />

kanaatle gördüm.<br />

Atatürk’ün 29.11.1937 tarihli<br />

Etimesgut Sıhhat Merkezi hakkındaki yazısı,<br />

Uğurlu, 1994:7<br />

Etimesgut Sıhhat Merkezi Binası, 16.09.1938, Ulus Gazetesi<br />

Dr.Cemalettin Or<br />

43

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Dönemin Sosyalleşme Mekânı: AŞIKLAR TEPESI (ÇAMLICA)<br />

Etimesgut Sıhhat Yurdu’nun hemen arkasında,<br />

köyün panoramik olarak seyredilebileceği<br />

bir tepe vardır. Bu tepe, halk dilinde<br />

Aşıklar Tepesi, Çamlıca Tepe gibi isimler almıştır.<br />

Aşıklar Tepesi’nde baharın gelişiyle birlikte<br />

Hıdırellez kutlamaları yapılır.<br />

Hıdırellez gelince, özellikle Ahimesut’un yerlisi<br />

olan muhacir kesimin, Aşıklar Tepesi’nde<br />

(Çamlıca’da) düzenlediği kutlamalar olur.<br />

Çamlıca, küçücük bir tepeciktir, ama Ahi<br />

Mes’udlular için ucu bilinmedik bir orman gibidir.<br />

Dönemin Gelir Kaynağı: BAĞLAR<br />

Bulgaristan’dan gelen göçmenler, sadece<br />

iskân edilmemiştir. Atatürk, onların aynı<br />

zamanda birer üretici olmasını, ekonomiye de<br />

katkı yapmasını istemektedir. Bu nedenle evlerin<br />

yanında hane başına yaklaşık 150’şer dekarlık<br />

tarla ve bağ arazisi dağıtılarak göçmenlerin<br />

tarımla uğraşmalarına imkân verilmiştir. Bu tarla<br />

ve bağlar köyün dışında yer almaktadır. Yine<br />

köyün dışında kalmak şartıyla koyun besiciliği<br />

için ağıllar yaptırılmıştır. Dağıtılan araziden<br />

köylünün verim alması amacıyla toprak ıslah<br />

çalışması, bataklıkların kurutulması ve arazinin<br />

sulanması gerekmektedir. Bunun için Bakanlar<br />

Hıdırellezde herkes, gruplar halinde toplanır,<br />

gençler oyunlar oynarlar, gülerler, çok güzel<br />

eğlenceler yaparlar. Herkes gücünün yettiğince<br />

yiyecek içecek getirir. Şenlikler, Türk geleneklerine<br />

göre olur. Herkes yöresine göre giyinir.<br />

Bunun yanında modern kıyafetler giyenler<br />

de olur.<br />

Hıdırellez sabahı her yer pırıl pırıl olur. İşlemeli<br />

örtüler, beyaz danteller, kırlentler konulur. Her<br />

yer güllük gülistanlık olur. Hıdırellez akşamı bir<br />

tepsi un konulur. Hızır geliyor, bereket olsun<br />

denilir. Hıdırellez günü börekler, çörekler, çaylar<br />

yapılır.<br />

Kurulu’nda 09 Mart 1929 tarih ve 7753 sayılı kararname<br />

ile Etimesgut arazisinin sulanması için<br />

yaptırılacak kanal, gidiş ve dağıtım savaklarının<br />

(kanaletler) ihale edilmesi kararı alınmıştır.<br />

Örnek Köy’de tahıl üretimi yapılabilmesi için<br />

halka her türlü yardımı yapacak bir Ziraat Teknisyenliği<br />

kurulur. Teknisyenlik hem sorunlar<br />

karşısında yardımcı olur hem de modern tarım<br />

aletleri ve araç gereçlerinin tamamını köy<br />

halkına ücretsiz bir şekilde kullandırır (ATO,<br />

2003:72-75). Göçmenlerin gelişiyle birlikte, arsalar<br />

tarlalar, yaşanan bir mekâna dönüşmüş,<br />

ekme, biçme ve hayvancılık başlamıştır.<br />

44

GÜLYAĞI TESISLERI<br />

Etimesgut’un oluşturulması ve AOÇ’nin kuruluşu<br />

döneminde 1928 yılında farklı bir<br />

mekân olarak Japonlar tarafından, bugün Erler<br />

mahallesinin batı sınırında Etiler caddesi üzerinde,<br />

“Ahi Mes’ud Japon Gülyağı Tesisleri”<br />

kurulmuştur.<br />

Etimesgut’un Atatürk döneminden gelen ve<br />

halen yaşayan eserlerinden biri olan Japon<br />

Gül Bahçesi ve Gülyağı İmalat Tesisleri Etimesgut<br />

Havaalanı’nın hemen yanındadır. Özgün<br />

durumunda tek bir taş binadır. Binaya ekler yapılmamakla<br />

birlikte parsele müştemilat olarak<br />

iki bina yapılmıştır. Gül yağı imalatına 1950’lerde<br />

son verildiği sanılmaktadır (Ülkenli, 2016).<br />

Fotoğraflarda yer alan ve 2017’de işçi lojmanı<br />

olarak kullanıldığı bildirilen söz konusu binanın<br />

önündeki 800 dönümlük tarlada o dönemlerde<br />

gül yetiştirildiği, koyun ağıllarının bulunduğu<br />

ve İstanbul Boğazı olarak tabir edilen günümüz<br />

Şaşmaz Sanayi Sitesi yanındaki arazide<br />

bulunan su bendinin kapatılarak “Etimesgut<br />

Büyük Tarlası” olarak adlandırılan arazinin sulamasının<br />

yapıldığı bildirilmektedir (Ülkenli,<br />

2017).<br />

İlk göçmenlerden olan Halil Çokoy’un torunu<br />

Recep Metin de bu Gülyağı Tesisleri ilgili<br />

olarak şunları söylemiştir: “Babamların asıl<br />

mesleği gül yağı üreticiliği imiş. Gül bahçeleri<br />

varmış. Tarlaları Bulgar komşularına satıp<br />

gelmişler. Halil Dedem ile Atatürk önceden<br />

tanışıyorlarmış. Bir bayramda, Ahi Mes’ud halkı<br />

olarak Gazi’yle bayramlaşmaya gidiyorlar.<br />

Halil Dedem Bulgaristan’dan gelirken beraberinde<br />

getirdiği gül yağını Atatürk’e hediye<br />

ediyor. Bayramını kutluyorlar. Atatürk hediyeyi<br />

almış, gül yağına bakıp, burada yapılıp yapılamayacağını<br />

sormuş. Olumlu cevap almış.”<br />

Recep Metin, sonrasında gül fidanları getirtilip<br />

bugünkü Mehmetçik Lisesi’nin karşısında yolun<br />

diğer tarafına dikildiğini söylüyor. Bir süre<br />

sonra Japonlar tarafından gülyağı üretmek için<br />

bir de fabrika yapıldığından bahsediyor (ATO,<br />

2003:98-102).<br />

Ülkenli, 2017:56<br />

Japonlar tarafından inşa edilen<br />

ıtriyat fabrikası, 1928, Zeki Kamil<br />

Ülkenli kişisel koleksiyonu.<br />

Fotoğrafın arkasında yer alan<br />

metin (Günümüz Türkçesiyle):<br />

Ahi Mesud Çiftliği’nde Japonların<br />

tesis ettikleri ıtriyat fabrikası,<br />

Fabrikanın yanında duran<br />

zat çiftlik müdürü Hasan Nur,<br />

Yozgat mebusu, 1928 senesi.<br />

45

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

TÜRK HAVA KURUMU VE TÜRKKUŞU<br />

Türk havacılığının gelişmesini, güçlendirilmesini<br />

sağlamak amacıyla zaman geçirilmeden<br />

girişimlerde bulunulur. 16 Şubat<br />

1925’te, Ankara’nın Hacıbayram semtindeki<br />

bir evde “Türk Tayyare Cemiyeti” kurulur.<br />

Cemiyet’in ismi daha sonra “Türk Hava Kurumu”<br />

(THK) olarak değiştirilmiştir. Cemiyet’in<br />

kuruluş amacı, ‘Türk milletine ve özellikle Türk<br />

gençliğine havacılığın sivil ve askerî alanda<br />

sahip olduğu ve alacağı rolün büyük önemini<br />

anlatmak, havacılık aşkını uyandırmak, memleket<br />

savunmasındaki önemini belirtmek, havacılığın<br />

her alanda yardımcısı olmak’ şeklinde<br />

belirtilmiştir. Cemiyet, bu amacını gerçekleştirmek<br />

için 23 Nisan 1926’da Türk Havacılığının<br />

gereksinimi olan teknik personelin eğitilmesi<br />

amacıyla ‘Tayyare Makinist Mektebi’ni hizmete<br />

açar.<br />

Mustafa Kemal Atatürk Etimesgut Türk Kuşu’nun açılışında, 3 Mayıs 1935, Mustafa Murat Arşivi<br />

‘Uçan gençlik özlemi’ Atatürk’ün yüreğini dağlamaktadır.<br />

Bunu gerçekleştirmek için bir okula<br />

gereksinme olduğunu hissetmiş, ilgililerle bu<br />

konuda geceli gündüzlü yeni bir çalışmaya<br />

girmiştir. Atatürk’ün bu yoğun ve inançlı çalışmaları<br />

sonunda, havacılıkla ilgili bir okulun<br />

kurulması ve faaliyete geçmesi 1935 yılında bir<br />

gün gerçekleşiverir. O’nun azmi, çelik iradesi,<br />

yılmaz inancı bu olmazı da kısa sürede olur<br />

yapıvermiştir. Adını bizzat kendisinin koyduğu<br />

Türkkuşu, artık sivil, havacı gençliğin emrinde<br />

olacaktır. Burada gençler; uçuşu, planör kullanmayı,<br />

paraşütle atlamayı, kısacası havacılıkla<br />

ilgili her şeyi bilimsel bir şekilde<br />

en iyi öğretmenlerden, deneyler<br />

yaparak öğreneceklerdir.<br />

Atatürk 3 Mayıs 1935 tarihinde THK Kurucu<br />

Başkanı Cevat Abbas Gürer ile Türk<br />

Kuşu kuruluş töreninde, Yavuz, 2018:1<br />

Atatürk Türkkuşu<br />

Açılışında, Işıksel,<br />

1969:127<br />

46

TÜRK KIZILAYI ETIMESGUT AMBARLARI<br />

Türk Kızılayı tarafından 1934 yılında Etimesgut’ta 10 adet ambar inşa edilmiştir. 1937 yılında<br />

tamamlanan bu ambarlar Kızılay’ın merkez depoları olmuştur. 1991 yılında yeni ambarlar inşa<br />

edilmiş ve 2001 yılında çadır atölyesi kurulmuştur. Türk Kızılayı Etimesgut Şubesi halen hizmete<br />

devam etmektedir.<br />

ETIMESGUT RADYO VERICI İSTASYONU<br />

1938’de Marconi firması tarafından Etimesgut’a Radyo Verici İstasyonu kurulur. Bu, Türkiye’nin ilk<br />

radyo verici istasyonudur. 250 metre yükseklikte iki adet direkten oluşmuştur. 31 Ocak 2004’te<br />

hem istasyonun ekonomik ömrünü tamamlaması hem de Etimesgut Havaalanı’nın uçuş güvenliğinin<br />

sağlanması gerekçesi ile istasyon kaldırılmıştır. Radyo vericileri Ahimesut’a girerken karşıya<br />

doğru bakıldığında hemen göze çarpar. Vericiler hem tepede hem de kendileri de yüksektir. Ramazanlarda<br />

iftar vakti vericilerin ışıkları yakılarak iftar vaktinin geldiği belirtilir.<br />

47

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ETIMESGUT MERKEZ CAMII<br />

Örnek Köy’ün planında cami de yer almaktadır. Fakat cami ilk yapılardan biri değildir. Cami ile<br />

ilgili kısıtlı bir bilgi mevcuttur. Etimesgut Merkez Camii’nin yerinde kerpiç bina vardır ve orada<br />

namaz kılınmaktadır. Kerpiç bina 1948-1949 yıllarında yıkılıp imece usulüyle yeni camii inşaatı<br />

başlatılmıştır. Şu anki Etimesgut Merkez Camii, ilk planda belirtilen yerdedir. Caminin kitabesinde<br />

“1 Nisan 1950” tarihi yazmaktadır.<br />

48

AHI MES’UD’UN NAHIYE OLMASI<br />

Örnek köyde yapılanlar burasının günün<br />

koşulları içinde çevreye de hizmet verebilecek<br />

bir durumda olduğunu göstermektedir.<br />

Daha kurulma aşamasında Ahi Mes’ud’ta<br />

kurulacak örnek köyün 1 Haziran 1928 tarihinde<br />

örnek bir nahiye olmasına yine Bakanlar<br />

Kurulunda karar verilmiştir.<br />

Kararname ile Ankara merkezine bağlı bulunan<br />

Ergazi, Yuva, Karacakaya köyleri ile<br />

Ergazi’ye bağlı Güvercinlik ve Macun çiftlikleri,<br />

Yuva köyüne bağlı Çakırlar çiftliği, Zir<br />

(Yenikent) nahiyesinden de Alacaatlı, Bağlıca,<br />

Dodurga, Ahi Mes’ud (Etimesgut), Eryaman.<br />

Elvan, Fevziye, Kütüğün (Çayyolu), Saraycık,<br />

Sincan, Susuz, Şehitali köyleri örnek<br />

nahiyeye bağlanmış; örnek nahiye de Ankara<br />

Merkez Kazasına bağlanmıştır.<br />

Atatürk’ün ilgisinin yanı sıra örnek nahiyeye<br />

böyle bir statü verilmesi Ahi Mesud örnek<br />

nahiyesinin gelişimine katkı yapmıştır. Örnek<br />

nahiyenin Ankara’nın merkez ilçesine<br />

bağlanması daha sonra yapılacak işlerin<br />

kısa zamanda çözülmesini sağlamıştır. İçişleri<br />

bakanlığı önerilerini bakanlar kuruluna<br />

sunarak, alınan kararları valilik<br />

aracılığı ile uygulatmaktaydı.<br />

Bu işleyişte merkeze yakın olma<br />

işlemlerin ve inşaatların başlamasından<br />

itibaren kısa sürede<br />

ilerlemesiyle örnek köy hızlıca<br />

belirmeye başlamıştır. Sırtını yasladığı<br />

tepeciğin kuzeyinde geniş<br />

düzlüklerin olması yeni kurulmakta<br />

olan köyün üzerine hemen<br />

dikkatleri çekmektedir. (www.etimesgut.bel.tr<br />

).<br />

“Etimesut Köyü”, Kandemir, 1932:64<br />

AHI MESUD’A GÖÇMENLERIN YERLEŞTIRILMESI<br />

18 Ekim 1925 yılında imzalanan Türk-Bulgar dostluk anlaşması (Neuilly Antlaşması) kapsamındaki<br />

azınlık haklarının Bulgaristan Türklerine ve Lozan antlaşması kapsamındaki azınlık<br />

haklarının da Türkiye’de yaşayan Bulgarlara uygulanmasını karar altına almıştır. Yine bu antlaşmaya<br />

göre; her iki ülkede azınlık konumunda bulunan Türkler ve Bulgarlar yanlarına taşınabilir<br />

mallarını alarak serbestçe göç edebileceklerdir (Arı, 2000).<br />

Bu anlaşmalar kapsamı içinde çoğunluğunu Bulgaristan Rusçuk’tan gelenlerin oluşturduğu 50<br />

haneye mensup 301 soydaşımız Ahi Mes’ud örnek köyünde yapımı tamamlanan evlere yerleştirilmiştir.<br />

Yerleştirilenler arasında mübadele yoluyla gelenler olduğu gibi daha sonra kaçak<br />

yollarla gelenler de bulunmaktadır. Evler teslim edilirken senet karşılığında teslim edilmiş,<br />

daha sonra bu senetler 1934 yılında tapuya çevrilmiştir.<br />

49

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Örnek Köyün/Nahiyenin Kuruluş Süreci Tablosu<br />

Tarih BKK* No Açıklama<br />

16 Mayıs 1928 6639<br />

Mübadeleyle gelen göçmenlerin yerleştirilmesi ve Türkiye Cumhuriyeti’nin<br />

ilk örnek köyünün oluşturulması amacıyla Ahimesud Çiftliği’nin satın alınması<br />

kararı<br />

28 Mayıs 1928 6694 Örnek köyün inşasına başlama kararı<br />

1 Haziran 1928 -<br />

Ahimesud’un nahiye olmasına karar verilerek 19 köy Ahimesud’a, Ahimesud’un<br />

da Ankara’ya bağlanması kararı<br />

10 Haziran 1928 6723 Göçmenlerin gelmesine ve çocuklarının eğitimi için yatılı okul yapılması kararı<br />

9 Eylül 1928 7110 2,5 kilometre mesafeden Çakırlar’dan su getirilmesi kararı<br />

21 Ekim 1928 7255 İhale yoluyla çarşı, çamaşırhane, hamam, kahvehane ve han yaptırılması kararı<br />

9 Mart 1929 7753 Arazisinin sulanması için bent ve kanalların yapımı ihalesi kararı<br />

19 Haziran 1929 8128 Elektrik trafosu inşasına başlama kararı<br />

21 Haziran 1930 9582 Yatılı okula öğretmen lojmanları ve kız yurdu yapılması kararı<br />

BKK* No: Bakanlar Kurulu Kararı, Kararname numarası<br />

ETIMESGUT İSMI<br />

Örnek köy tamamlandığında her bakımdan<br />

modern bir yerleşim yeridir: “Bahçeli<br />

modern küçük evleri, yatılı okulu, öğretmen<br />

lojmanları, kız yurdu, suyu, elektriği, güzel trafosu,<br />

sulama kanalları, tarım alanları, modern<br />

ahırları ve ağılları, çarşısı, çamaşırhanesi, kahvehanesi,<br />

modern hamamı, Selçuklu tarzı hanı,<br />

numune hastanesi, istasyon binası, radyo verici<br />

istasyonu, THK Etimesgut Türkkuşu Tesisleri<br />

ve Gazi Köşkü (Nahiye Müdürlüğü) ile bozkırın<br />

ortasında açmış enfes bir Cumhuriyet çiçeği<br />

gibidir.”<br />

Burada değinilmesi gereken konuların bir diğeri<br />

ise Etimesgut adının kaynağıdır. İlk yerleşim<br />

yeri Ahi Mesud Çiftliği olmasından dolayı<br />

kurulan örnek nahiye Ahi Mesud ismiyle anılmıştır.<br />

2 Ağustos 1930 tarihinde adı ‘Etimesut’<br />

olarak değiştirilen Ahi Mesud nahiyesi,<br />

Atatürk’ün 29 Kasım 1937 tarihinde ‘Etimesgut<br />

Sıhhat Merkezi’ni ziyaretleri sırasında hatıra<br />

defterinde belirttikleri addan hareketle, Nahiye<br />

müdürünün teklifi üzerine 24 Aralık 1937<br />

tarihinde “Etimesgut” olarak değiştirilmiştir.<br />

Kurulmasına 28 Mayıs 1928 tarihinde başlanan<br />

örnek nahiye aradan geçen iki yıl içinde gerçek<br />

anlamıyla örnek bir yerleşim birimi haline<br />

gelmiştir. Yapılanlar nahiyeyi çevrede bir ilgi<br />

merkezine dönüştürmüştür. Bozkırın ortasında<br />

yeşilliklere bürünmüş, modern bir yerleşim yeri<br />

olan Etimesgut, genç Cumhuriyetin düşündüğünü<br />

gerçekleştirdiği bir örnektir. Burası yapılacak<br />

daha nice işler için bir esin kaynağıdır.<br />

50

Numune Binası (Av<br />

Köşkü, Sıhhat Merkezi,<br />

Radyo Telsiz Antenleri,<br />

Yatı Mektebi ve köy<br />

evleri bahçeleri içinde,<br />

müştemilatları ile birlikte<br />

görülüyor, Etimesgut<br />

Belediyesi Arşivi<br />

ETIMESGUT’U ILK ANLATANLAR<br />

Etimesgut’un kuruluş dönemi Türkiye’deki<br />

diğer yerleşim birimlerinden farklılıklar<br />

göstermektedir. Yeni devletin başkenti olarak<br />

seçilen Ankara ile ilgili şehirleşmeye yönelik<br />

plan, proje ve uygulamalar sürerken aynı dönemde<br />

ülkeye örnek olabilecek bir planlama<br />

ile Etimesgut sadece orada yaşayanlar için<br />

değil, Devlet yöneticilerinin de gündem konusunu<br />

oluşturacaktır. Etimesgut’u diğerlerinden<br />

farklı kılan unsur doğrudan Atatürk’ün buraya<br />

olan ilgisidir. Atatürk’ün sık ziyaret ettiği, konuklarını<br />

ağırladığı Çiftlik ve Etimesgut sıkça<br />

ulusal basının gündeminde yer almıştır.<br />

Hakimiyet-i Milliye gazetesinin başyazarı Falih<br />

Rıfkı Atay tarafından kaleme alınan 25 Eylül tarihli<br />

başyazı Etimesgut’a ayrılmıştır.<br />

Falih Rıfkı yazısında, Ankara’da iki yıl içerisinde<br />

gerçekleştirilen gelişmelerden hareketle köylünün<br />

de önemli gelişmeler yaşadığından söz<br />

etmektedir. “Gazi gelinceye kadar köylünün ve<br />

toprağın iç hazneleri kapalı kaldı, sakat ve sathi<br />

hükümler kitaptan kitaba, nesilden nesile geçti.<br />

Onun için insan ve tabiatın her tabii eseri<br />

işin esrarını bilmeyenlere mucize gibi geliyor”<br />

“Şimdi Orman Çiftliğinin<br />

biraz ötesinde bir mucize<br />

daha doğuyor:<br />

Ahimesut Köyü, modern<br />

köylü cemiyetinin<br />

nüvesi olmak üzeredir.”<br />

Falih Rıfkı Atay<br />

diyerek Atatürk ile birlikte köylerdeki gelişmelere<br />

vurgu yapılmaktadır. Yazısının devamında<br />

Atatürk Orman Çiftliği’nin yanında kuruluş<br />

aşamasındaki Etimesgut’u anlatıyor: “Şimdi<br />

Orman çiftliğinin biraz ötesinde bir mucize<br />

daha doğuyor: Ahimesut köyü, modern<br />

köylü cemiyetinin nüvesi olmak üzeredir.”<br />

Yazıda yapılan evlerden de söz ediliyor: “Kırk<br />

elli kadar güzel eve, gürbüz ve canlı bir<br />

unsur, en hurda tesisatına kadar bir nahiye<br />

mekanizması: Gelecek sene oradan geçecek<br />

olanlar bu sene Orman çiftliğinin ekinleri<br />

ve yeşilliği arasından geçenler gibi hayrete<br />

düşeceklerdir.” diyerek sağlanacak gelişmeyi<br />

belirtiyor. Devamla, “Toprak gibi Türk köylüsü<br />

de emsalsiz temeddün (medenileşme) kabiliyetinin<br />

ilk inkişafını orada gösterecektir.”<br />

Yazıdan Etimesgut’un sadece ülke içerisine<br />

değil dışarıya da örnek olacağına vurgu yapılıyor:<br />

“Orman çiftliği ve Ahimesut köyünü<br />

şarka, garba, şimale ve cenuba yürütünüz:<br />

İdeal Türk vatanını hayalinizde canlandırmış<br />

olursunuz. Ankara’nın yanı başında yeni cemiyet<br />

ve yeni tabiatın ilk numuneleri vücut<br />

buluyor.” Falih Rıfkı yazısında Ankara, çiftlik<br />

ve Ahimesut üzerinden gelişmişliği ön plana<br />

çıkarıyor: “Asırdide butlanları tekzip etmek<br />

için çorak yayla ortasında kurduğumuz Ankara<br />

ile Ankara’nın eteğinde teessüs eden<br />

Orman çiftliği ve Ahimesut köyü bütün şüpheleri<br />

izale edecek mahşerlerimiz olacaktır.”<br />

51

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

“AHIMESUT<br />

ANKARA<br />

CIVARINDA ILK<br />

AVRUPAI<br />

KÖYDÜR.”<br />

Yazara göre Anadolu için burası öncüdür:<br />

“Müstakbel Anadolu, burada yeşil bir şafak<br />

gibi söküyor: Sarı toprak üstündeki ekin gibi<br />

çorak ruhumuzda ümit ve azim yeşeriyor.”<br />

Halkın ülkenin gelişmekte olduğuna inanmasını<br />

istiyor: “Başkalarını kendimize inandırmak<br />

için evvela kendi kendimize inanmamız lazımmış.<br />

İnatçı ve münkir Avrupa asıl şimdi<br />

dik başını eğerek: - Evet diyor. Türk milletinin<br />

bu tasdiki şark insaniyet âleminde büyük<br />

beşaretlerin başlangıcıdır.”<br />

Akşam gazetesinin 15 Ocak<br />

1930 tarihli sayısında manşet<br />

Etimesgut’a ayrılarak yerleşim birimindeki<br />

gelişmeler ele alınmıştır.<br />

Haberde köydeki yapılaşma ve<br />

Atatürk’ün buraya verdiği önemden<br />

söz edilmektedir. Başlıkta,<br />

“Ahimesut Ankara civarında ilk<br />

Avrupai köydür” şeklinde verilirken<br />

alt başlıkta, “Burası kırmızı kiremitli zarif<br />

evleriyle bir medeniyet merkezidir.” ifadesi<br />

yer almaktadır. Etimesgut ile ilgili tanıtıma istasyonla<br />

başlanmakta ve adının “Etimesut”<br />

olduğu belirtilmekte, “Ne bu köy, ne bu istasyon<br />

iki sene evvel yoktu. Şimdi bu eski<br />

çölün üzerine, tepelere doğru, medeniyet<br />

manzarası ile güzel renkleri ile insanın gözlerine<br />

gülen bir mamure vücuda gelmiştir.”<br />

denmektedir. Yeni yerleşim yerinden söz edilirken<br />

“kırmızı kiremitli zarif evler”e vurgu yapılmakta<br />

ve Etimesut’un “Eskişehir’den sonra<br />

yeknesaklığı ve iptidailiği değiştiren bir medeniyet<br />

merkezi” olduğu belirtilmektedir.<br />

Selahattin Kandemir Türkiye Seyahatnamesi-Ankara<br />

Vilayeti adlı<br />

eserinde Etimesgut’u şöyle tanıtır:<br />

“Ankara’ya ilk defa gelen bir yolcu<br />

için, Eskişehir’den sonra demiryolunun<br />

geçtiği çıplak arazi, bu bölge<br />

hakkında pek de iyi bir izlenim vermez.<br />

Fakat Eti Mesut istasyonuna<br />

gelince manzara birdenbire değişir.<br />

Bu ıssız, kimsesiz görünen geniş<br />

Selahattin Kandemirin Ankara Vilayeti kitabı<br />

stepler ortasında böyle mamur ve yepyeni<br />

bir köy insanı hayrete düşürür. İşte burası<br />

şimdiki Ankara’nın batı kapısıdır. Ve her<br />

yolcu, bu geniş ve yüksek kapıdan geçerken<br />

Cumhuriyet neslinin yapmış olduğu büyük<br />

eserler önünde bir kere daha hürmetle eğilir.<br />

Dünkü hayat ile bugünkü arasındaki farkı<br />

bütün canlılığı ile gösteren bu yeni inşaatlar,<br />

evler, mektep, hükümet dairesi, hal, istasyon<br />

ve etrafında yemyeşil bir saha görünür”<br />

(Kandemir, 1932).<br />

Gazeteci Selahaddin Demirkan, 1 Ağustos<br />

1943 tarihinde yayınlanan “Köye Doğru” Dergisinde<br />

Etimesgut’ta gördüklerini şöyle anlatıyor;<br />

“Ankaralılar ve Ankara’ya trenle gelenler<br />

Etimesgut’u uzaktan veya yakından<br />

görmüşlerdir. Ankara’dan trenle Eskişehir’e<br />

doğru hareket edildikten sonra Gazi istasyonuna<br />

ve buradan sonra da Etimesgut istasyonuna<br />

gelinir. Tabii muhit malum, step.<br />

Fakat bu stepin kuru, engin,<br />

dalgalı manzarasını gittikçe<br />

değiştiren adamların kudretli,<br />

yaratıcı eserlerini gören ve<br />

bunları inceleyebilen bir insanın,<br />

bu stepin herhangi bir<br />

zaman mesafesi içinde bir<br />

gün tamamiyle değilse bile<br />

yarı yarıya değişebileceğine<br />

inanası gelmiyor.<br />

Selahaddin kandemir’in yazısının bulunduğu<br />

Köye Doğru Dergisi kapağı<br />

Etimesgut’un<br />

trenden görünüşü<br />

pek güzeldir. Kuru<br />

ve sarı stepiyle<br />

taze ve yeşil köy ne<br />

çekici ne manalı<br />

bir tezat olmuştur<br />

bilseniz!<br />

52

Hiç de cömert olmayan tabiatın zorla verimli<br />

bir hale getirilmesi için nasıl can ve kan harcandığını<br />

yakından gördükçe insanın zevk ve<br />

övünç duymaması kabil olur mu?<br />

Etimesgut’un trenden görünüşü pek güzeldir.<br />

Kuru ve sarı stepiyle taze ve yeşil köy ne<br />

çekici ne manalı bir tezat olmuştur bilseniz!<br />

Bir plana göre kurulduğu ilk bakışta anlaşılan<br />

köyün yeni, beyaz çehreli, irili ufaklı binaları,<br />

evleri ve ağaçlıklı yolları, burasını bir<br />

şehrin sayfiyesinden farksız hale koymuştur,<br />

denilebilir” (Demirkan, 1943:5-7).<br />

Ernest Mamboury<br />

ise Ankara<br />

Gezi Rehberi<br />

adlı kitabında<br />

örnek köyü şöyle<br />

anlatmaktadır.<br />

“Model köy<br />

Etimesgut’un,<br />

süslü evleri, bereketli<br />

Ankara<br />

Ovası’nın güneyini<br />

sınırlandıran<br />

tepelerin<br />

kuzey yamacı<br />

üzerine dizilmiştir.<br />

Bu ovadan<br />

geçerken geçmişte<br />

terk edilmiş bu geniş arazileri düzenlemek<br />

ve sulamak için yapılan sulama çalışmaları<br />

fark edilir. Bu model, Cumhuriyet’in<br />

yenilikçi ruhunun canlı bir örneğidir; burada<br />

her şey yenilenmiştir: konutlar, ahırlar,<br />

eklentiler, tarım araçları vs.” (Mamboury,<br />

2014:279).<br />

Falih Rıfkı Atay da örnek köy Etimesgut’a yapılan<br />

yatırımları anlatarak “İçinden asfalt yol<br />

geçiyor. Elektrik, ahır kapılarına kadar sokulmuştur.<br />

Tarlalarının ortasında, demiryol<br />

rayları ile sulama kanalları birbirine karışıyor.<br />

Yukarı meydanlığa bir Hollanda mektebi<br />

oturtulmuştur. Onun arkasında akasya<br />

korusu iki tepeyi kaplamaktadır. Dispanseri<br />

var; oteli var; çarşısı var. Soruyorum size,<br />

Etimesut Köyünün bir İsviçre köyünden ne<br />

farkı var?” der (Falih Rıfkı Atay, 1998:419).<br />

29-30 Mart 2018 tarihleri arasında düzenlenen<br />

Uluslararası Tarihte Etimesgut Sempozyumunda<br />

Gazi Üniversitesi Araştırma Görevlisi Hülya<br />

Demir Yaleze tarafından sunulan “Atatürk’ün<br />

Örnek Köyünden 1990’ların Belediyesi’ne Yaşayan<br />

Mekânlar Olarak Etimesgut” konulu bildirisinde<br />

çağdaş Etimesgut’a geçişin ilk yıllarını<br />

şöyle anlatmaktadır:<br />

“1928 yılında kurulan Ahimesut Nahiyesi,<br />

altı ay gibi kısa bir sürede elli hane olarak<br />

inşa edilmiştir. Bulgaristan’dan ‘Türk-Bulgar<br />

İkamet Sözleşmesi’ ile gelmesi kararlaştırılan<br />

göçmenlerden elli hane, 301 kişi bu<br />

evlere yerleştirilmiştir. Evlerin yanı sıra ilk<br />

etapta çarşı, çamaşırhane, hamam gibi zorunlu<br />

ihtiyaçları karşılayacak yapılar inşa<br />

edilmiştir. 18 köyün bağlı olduğu bu nahiyenin<br />

kuruluşunda etraf çamur, bataklık,<br />

dikendir. Atatürk, köyün ihtiyaçlarının karşılanması<br />

ve her haliyle örnek olması için<br />

gereken çalışmaları yaptırmıştır. Sulama kanalları,<br />

elektrik, sosyal tesisler, tarım için gerekli<br />

araçların ücretsiz bir şekilde kullandırılması<br />

bu çalışmalardan bazılarıdır. Kurtuluş<br />

Savaşı sonrası şartları açısından bakıldığında<br />

Ahimesut, kuruluş aşamasında modern bir<br />

köy çizgisi ortaya koymuştur.”<br />

“Model köy Etimesgut’un,<br />

süslü evleri,<br />

bereketli Ankara Ovası’nın<br />

güneyini sınırlandıran<br />

tepelerin kuzey yamacı<br />

üzerine dizilmiştir.<br />

Bu model, Cumhuriyet’in<br />

yenilikçi ruhunun<br />

canlı bir örneğidir.<br />

53

Demografik Yapı

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

DEMOGRAFİK YAPI<br />

OSMANLI DÖNEMI ETIMESGUT NÜFUSU<br />

Etimesgut’a ait nüfus ile ilgili ilk veriler,<br />

Osmanlı dönemi tahrir defterleri ile yine<br />

bu döneme ait nüfus sayımları kayıtlarında<br />

rastlanmaktadır.<br />

Bugün Etimesgut ilçesine bağlı olan köy ve<br />

mevkilerin Osmanlı dönemi idari bölünmesinde<br />

bazen kasaba, bazen nahiye, bazen de kaza<br />

olarak tanımlanan ‘Zir’ dâhilinde yer aldıkları<br />

görülür.<br />

Etimesgut’un da dâhil olduğu bölgede var<br />

olan tarihi köyler, hem 1831 tarihli Osmanlı’nın<br />

ilk genel nüfus sayımında hem de 1842/1843<br />

tarihli nüfus sayımında yer almıştır. Bu nüfus<br />

sayımlarında tespit edilen 10 adet tarihi köyle<br />

ilgili nüfus verileri aşağıda yer almaktadır (Koltuk,<br />

2016:42-44; BOA, NFS.d.01804).<br />

Osmanlı nüfus sayımında kadın nüfus herhangi<br />

bir vergilendirmeye tabi olmadığından 1831<br />

ve 1842/1843 tarihleri itibariyle sayılmamış,<br />

köydeki hane (ev) sayısı ile her hanedeki erkek<br />

nüfusa yer verilmiştir.<br />

Aşağıdaki tablo incelendiğinde 1831 yılı ile 11<br />

yıl sonraki sayım arasında nüfus hareketliliğinin<br />

yaşandığı dolayısıyla bazı sayısal değişikliklerin<br />

söz konusu olduğu görülmektedir.<br />

Bugünkü Etimesgut sınırlarına dâhil tarihi köylerden<br />

sadece bir tanesinin nüfusunun aynı kaldığı,<br />

üç tanesinin nüfusunun arttığı, diğerlerinin<br />

ise nüfuslarının azaldığı tespit edilmektedir.<br />

Köylerden Güvercinlik her iki nüfus sayımında<br />

da 6 hane ve 14 nüfusa sahiptir. Emir Yaman’da<br />

ilk genel nüfus sayımında 14 hane, 32 nüfus<br />

var iken sonraki nüfus sayımında 21 hane, 47<br />

nüfus; Yapracık’ta 20 hane, 71 nüfus varken<br />

sonraki nüfus sayımında 24 hane, 82 nüfus görülmektedir.<br />

Şehid Ali’de ise 27 hane sayısı değişmezken<br />

nüfus 74’ten 80’e çıkmıştır. Köylerden<br />

Ahi Mesud’da 1831 sayımında 7 hane 30<br />

nüfus yaşarken 1842/1843 sayımında 14 hane<br />

42 nüfusa ulaşmıştır.<br />

TARİHİ ETİMESGUT KÖYLERİ NÜFUS DAĞILIMI<br />

1831 Sayımı 1842/1843 Sayımı<br />

Sıra<br />

Köyün Adı<br />

Hane<br />

Sayısı<br />

Nufüs<br />

(Erkek)<br />

Köyün Adı<br />

Hane<br />

Sayısı<br />

Nufüs<br />

(Erkek)<br />

1 Ahi Mesud 7 30 Ahi Mesud 14 42<br />

2 Aşağı Buruncu* (Yurtçu) 13 37 Aşağı Yurtçu 13 23<br />

3 Bağlıca 14 37 Bağlıca 13 35<br />

4 Ballıkuyumcu 25 72 Balıkuyumcu 20 53<br />

5 Elvan 25 55 Elvan 19 41<br />

6 Eymirhan 14 32 Emiryaman 21 47<br />

7 Güğercinlik 6 14 Güvercinlik 6 14<br />

8 Şeydali (Şehidali) 27 74 Şehid Ali 27 80<br />

9 Yapracık 20 71 Yapracık 24 82<br />

10 Yukarı Buruncu* (Yurtçu) 12 33 Yukarı Yurtçu 10 30<br />

*Osmanlıca metin okumasında, Yurtcu ibaresi Buruncu olarak okunmuş olmalıdır. Belirlenen bu on köy ismi 1928 yılı Ahi Mes’ud nahiyesi<br />

ve bağlı köyler bilgisi esas alınarak işlenmiştir.<br />

56

Aşağıyurtçu köyünde ilk nüfus sayımında 13<br />

hane, 37 nüfus yaşarken hane sayısı aynı kalıp<br />

nüfus 23’e düşmüştür. Bağlıca’da 14 hane, 37<br />

nüfus varken birer azalmayla 13 hane 35 nüfusa<br />

düşmüştür. Ballıkuyumcu’da ilk sayımda 25<br />

hanede 72 kişi yaşarken sonraki sayımda 20<br />

haneye ve 53 kişiye düşmüştür.<br />

Elvan köyünde 25 hane 55 nüfus bulunurken<br />

19 hane 41 nüfusa gerilemiştir. Yukarı Yurtçu’da<br />

ise 12 hane 33 nüfustan, 10 hane 30 nüfusa düşüş<br />

olduğu tespit edilmiştir.<br />

Miladi 1882-1883 salnamesinde yer alan ve<br />

Ankara toplam nüfusunun 102.134 olarak belirtildiği<br />

verilerde Zir Kasabası merkez nüfusunun<br />

1.286, bugünkü Etimesgut dâhilinde yer<br />

alan 10 köyün de yer aldığı Zir Kurasının (Zir’e<br />

bağlı köylerin) toplam nüfusunun da 7.190<br />

olduğu görülmektedir (Ankara Vilayeti Salnamesi-1300,<br />

2014:153). O tarihte Etimesgut<br />

dâhilinde yer alan köylerin tamamı müslüman<br />

nüfusa sahiptir.<br />

ANKARA SANCAĞI<br />

Esami-İ Kaza ve<br />

Nevahi<br />

İslam<br />

Rüm<br />

Milleti<br />

Ermeni<br />

Milleti<br />

Katalik<br />

Milleti<br />

Protestan<br />

Yahudi<br />

Milleti<br />

Kıbti<br />

Müslim<br />

Gayri<br />

Müslim<br />

Zir Kasabası 40 1.135 111<br />

Zir Kurası 7.190<br />

Yekun-ı Ankara 102.134 909 3.483 2.837 123 215 142 11<br />

Yine nüfus sayımıyla ilgili bir başka çalışmada<br />

da Zir Kazası nüfusunun 1891-1892-1893 yıllarında<br />

8.537 kadın, 8.237 erkek olmak üzere<br />

toplam 16.774 olduğu tespit edilmiştir (Atauz,<br />

2015:10). Yukarıdaki Ankara Sancağı (1882-<br />

1883 yılı) verileriyle kıyaslandığında 10 yılda<br />

Ankara’nın toplam nüfusunda ciddi artışlar<br />

gözlenirken Zir’de nüfus bağlamında çok büyük<br />

bir değişimin olmadığı görülmektedir.<br />

Yıl<br />

1891<br />

1892<br />

1893<br />

1894<br />

1895<br />

Birim<br />

Toplam Nüfus<br />

Kadın Erkek Toplam<br />

Merkez 12.983 12.602 25.585<br />

Vilayet 417.245 429.887 847.132<br />

Zir 8.537 8.237 16.774<br />

Vilayet 417.545 429.937 847.482<br />

1896 Vilayet 450.708 468.245 918.953<br />

1897 Vilayet 501.780 516.846 1.01.8626<br />

Emiroğlu ve Diğerleri 1995; Etöz, 1998;<br />

Karpat, 2003; Kevorkian ve Paboudjian 2012<br />

CUMHURIYET DÖNEMI ETIMESGUT NÜFUSU<br />

Gazi Mustafa Kemal’in istek ve gayretleriyle<br />

örnek köy/nahiye olarak Etimesgut’un nüfusu,<br />

kurulduğu günden bu yana her yıl artmakta ve<br />

günümüzde Başkent Ankara’nın en büyük merkez<br />

ilçeleri içerisinde bulunmaktadır.<br />

1928 yılı verilerine göre Etimesgut’un nahiye<br />

(Ahi Mes’ud nahiyesi) olarak nüfusu, nahiye<br />

merkezinde 337 iken, kendisine bağlı köyler ile<br />

birlikte toplamda 4.985’tir. Bu nüfusun yaklaşık<br />

%93’ü köylerde, %7’si ise Etimesgut nahiye<br />

merkezinde yaşamaktadır.<br />

Etimesgut’ta, 1928 yılında 337 olan nahiye<br />

merkezi nüfusu, 1935 yılında iki katına ulaşarak<br />

615’e çıkmıştır. Köyleriyle birlikte nahiyenin<br />

toplam nüfusu 4.912 kişidir. 1940’da ise<br />

Etimesgut’un nüfusu 6.397 kişiye ulaşmıştır.<br />

57

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

1935-1955 arası sayımlarda Etimesgut, merkeze<br />

bağlı nahiye merkezi olarak geçmektedir. Nahiyelerin<br />

kaldırılmasından sonra 1960 sayımında<br />

Yenimahalle ilçesine bağlı bucak merkezi olarak<br />

kayıtlara geçmiştir. Bu ara dönemde 1945’de<br />

5.590 olan nüfus, 1950’de 6.506 ve 1955 yılında da<br />

8.799’a ulaşmıştır.<br />

1960 sayımında Yenimahalle İlçesi’ne bağlı Bucak<br />

olarak geçen Etimesgut’un merkez nüfusu 14.740<br />

kişi olarak kaydedilmiş, Etimesgut bucağına bağlı<br />

köylerin nüfusu olan 5.104 kişi ile birlikte toplam<br />

19.844 olmuştur.<br />

1970 ve 1985 yılları ve arasındaki sayımlarda Etimesgut<br />

bucağının merkez nüfusu Yenimahalle<br />

ilçesinin şehir nüfusuna dâhil edildiği için merkeze<br />

ait nüfuslar tahmini olarak verilmiştir (Karakuş,<br />

2018:453-460).<br />

Ankara’da yıllık nüfus artış hızı 1927-2000 döneminde<br />

%5’in üzerinde gerçekleşmiştir. Bu oran aynı dönemdeki<br />

Türkiye ortalamasından yaklaşık 2 kat fazladır.<br />

1990 ile 2000 yılları arasında ise Türkiye’de nüfus<br />

artış hızı %2 iken Ankara şehrinde nüfus artış oranı<br />

%8,8 olmuştur. Etimesgut nahiye olarak kurulduğu<br />

1928’de 4.985 nüfusa sahipken 1940’da 6.397 kişiye<br />

ulaşmıştır. 1990’da ilçe olduğu dönemki nüfusu ise<br />

bunun 11 katına çıkarak 70.800 olduğu, 2000 yılında<br />

ise bu rakamın 171.293’e ulaştığı görülmektedir.<br />

1990’dan sonraki nüfus hareketleri özellikle son on<br />

yılda Ankara’nın en yüksek nüfus artış hızına sahip<br />

ilçesi olarak devamlı yükseliş göstermiştir. 1990 yılında<br />

70.800 olan Etimesgut nüfusu, bu yıldan sonra<br />

katlanarak artmaya devam etmiş, 2017 verileri itibariyle<br />

566.500 olmuştur. Etimesgut nüfusu 2007 ile<br />

2017 arasındaki yıllık takipte her yıl yaklaşık 11.000 ilâ<br />

44.000 kişi arasında artış görülmektedir.<br />

Etimesgut, Ankara’nın en yüksek nüfus artışına<br />

sahip ilçesidir. 1990 yılında 70.800 olan Etimesgut<br />

nüfusu, 2000 yılında 171.293 olmuştur. 2017 verileri<br />

itibariyle ise 566.500 olmuştur. Etimesgut’un<br />

adrese dayalı son sayım itibariyle %50,18’i erkek,<br />

%49,82’si kadındır.<br />

Ahi Mes’ud Nahiyesi ve Bağlı Köyler<br />

Nüfusu (1928)<br />

Mevkiler Kadın Erkek Toplam<br />

Etimesgut Nahiyesi 148 189 337<br />

Alacaatlı 137 149 286<br />

Bağlıca 132 159 291<br />

Dodurga 171 183 354<br />

Elvan 82 85 167<br />

Ergazi-Elgazi 147 172 319<br />

Eryaman 65 73 138<br />

Fevziye 134 141 275<br />

Karacakaya 179 195 374<br />

Kutuğun 152 172 324<br />

Saraycık 57 61 118<br />

Sincan 212 197 409<br />

Susuz 189 221 410<br />

Şehidali 187 211 398<br />

Yapracık 163 162 325<br />

Yuva 203 257 460<br />

Toplam 2.358 2.627 4.985<br />

Yıllara Göre Nüfus (1960-1985)<br />

1960 19.844<br />

1965 25.278<br />

1970 30.000<br />

1975 40.000<br />

1980 45.000<br />

1985 55.000<br />

Etimesgut, 2017 yılı verilerine göre<br />

Ankara’da 5. sırada bulunmaktadır. “Ankara<br />

Kent Planlaması”nda 2035 yılında Etimesgut,<br />

Başkentte nüfusu en çok olan ilçe olarak<br />

öngörülmüştür. Etimesgut, Türkiye’nin<br />

81 ilinden insanımızın yerleştiği bir ilçedir.<br />

“Etimesgut’ta Yaşayanların Kayıtlı Oldukları<br />

İller” tablosunda Etimesgut’ta yaşayanların<br />

nüfus kaydına göre kayıtlı oldukları iller sayılarıyla<br />

birlikte yer almıştır:<br />

58

ETIMESGUT NÜFUSU<br />

Yıllar 1990 2000 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017<br />

Erkek 45.618 70.800 151.376 161.982 179.743 202.966 215.412 215.283 236.967 252.754 265.376 271.874 284.289<br />

Kadın 25.182 76.482 138.225 151.788 167.524 183.913 199.327 210.664 232.659 248.597 262.583 270.878 282.211<br />

Toplam 70.800 171.293 289.601 313.770 347.267 386.879 414.739 425.947 469.626 501.351 527.959 542.752 566.500<br />

Etimesgut’ta Yaşayanların Kayıtlı Oldukları İller (2017)<br />

1 Ankara 112.628 28 Elâzığ 4.814 55 Adıyaman 1.839<br />

2 Yozgat 44.057 29 Rize 4.718 56 Kütahya 1.735<br />

3 Çorum 32.915 30 Mersin 4.615 57 Muş 1.607<br />

4 Kırıkkale 26.044 31 İstanbul 4.307 58 Karaman 1.556<br />

5 Erzurum 22.259 32 Kastamonu 4.189 59 Sakarya 1.555<br />

6 Çankırı 20.707 33 Hatay 4.090 60 Antalya 1.420<br />

7 Kırşehir 20.523 34 Erzincan 3.800 61 Siirt 1.400<br />

8 Sivas 16.115 35 Gümüşhane 3.796 62 Tunceli 1.320<br />

9 Konya 14.700 36 Artvin 3.691 63 Çanakkale 1.287<br />

10 Samsun 11.935 37 Diyarbakır 3.652 64 Bartın 1.237<br />

11 Kars 11.787 38 Balıkesir 3.650 65 Uşak 1.207<br />

12 Tokat 11.164 39 Van 3.566 66 Düzce 1.201<br />

13 Kayseri 11.046 40 İzmir 3.512 67 Bilecik 1.187<br />

14 Eskişehir 7.444 41 Giresun 3.289 68 Bayburt 1.095<br />

ıs Nevşehir 7.409 42 Isparta 3.045 69 Iğdır 1.034<br />

16 Amasya 7.376 43 Karabük 3.008 70 Muğla 1.033<br />

17 Ordu 7.176 44 Gaziantep 2.984 71 Burdur 1.012<br />

18 Malatya 6.757 45 Osmaniye 2.840 72 Batman 1.009<br />

19 Ardahan 6.728 46 Şanlıurfa 2.803 73 Bingöl 888<br />

20 Niğde 6.507 47 Bitlis 2.751 74 Kilis 857<br />

21 Aksaray 6.069 48 Bursa 2.733 75 Kocaeli 854<br />

22 Trabzon 5.971 49 Manisa 2.524 76 Şırnak 788<br />

23 Bolu 5.459 50 Zonguldak 2.466 77 Tekirdağ 779<br />

24 K. Maraş 5.282 51 Sinop 2.463 78 Edirne 744<br />

25 Ağrı 5.042 52 Mardin 2.240 79 Kırklareli 724<br />

26 Adana 5.016 53 Aydın 1.998 80 Hakkâri 205<br />

27 Afyonkarahisar 4.976 54 Denizli 1.987 81 Yalova 187<br />

59

Etimesgut Kent Kimliği<br />

&<br />

Kurum ve Kuruluşlar

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ETIMESGUT<br />

KENT KIMLIĞI<br />

Konumu : Enlem 39.948542,<br />

Boylam 32.663516<br />

Yüzölçümü : 28.381,6044 Hektar<br />

Rakım<br />

: 807 metre<br />

Plaka Kodu : 06<br />

Posta Kodu : 06790<br />

İl Alan Kodu : 0 (312)<br />

Kaymakam : Fuat GÜREL<br />

Belediye Başkanı : Enver DEMİREL<br />

Nüfus : 566.500<br />

Mahalle sayısı : 36<br />

Üniversite Kampüsü : 4<br />

Park sayısı : 303<br />

Yeşil alan miktarı : 2.605.302,17 m 2 62

63

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ETİMESGUT KAYMAKAMLIĞI<br />

Etimesgut, 20 Mayıs 1990 tarihinde ilçe olmuştur.<br />

Kaymakamlık binası kuruluşundan bu yana İstasyon<br />

mahallesinde bulunmaktadır. Etimesgut ilçe olduğunda<br />

atanan ilk kaymakam Haydar Keskin’dir. Bugüne<br />

kadar yedi kaymakam görev yapmıştır. Aralık 2016 tarihinden<br />

bu yana Kaymakamlık görevini Fuat Gürel yürütmektedir.<br />

İlçe müdürlükleri yeni, geniş ve modern mimari ile<br />

yapılan Kaymakamlık binasında hizmet sunmaktadır.<br />

KAYMAKAMLAR YILLAR<br />

Haydar KESKİN 1990-1994<br />

Mesut SARIKAYA 1994-1999<br />

Mehmet Ali AYTAÇ 1999-2001<br />

Mehmet KALYONCU 2001-2006<br />

Recep ERKILIÇ 2006-2011<br />

Cumali ATİLLA 2011-2016<br />

Fuat GÜREL 2016-........<br />

64

MÜDÜRLÜKLER<br />

• Jandarma Komutanlığı<br />

• Emniyet Müdürlüğü<br />

• Yazı İşleri Müdürlüğü<br />

• Mal Müdürlüğü<br />

• Etimesgut Müftülüğü<br />

• Milli Eğitim Müdürlüğü<br />

• Sağlık Müdürlüğü<br />

• Nüfus Müdürlüğü<br />

• Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü<br />

• Tapu Sicil Müdürlüğü<br />

• Gençlik ve Spor Müdürlüğü<br />

• Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışma Vakfı Müdürlüğü<br />

65

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ETIMESGUT BELEDİYE BAŞKANLIĞI<br />

Etimesgut İlçesi, 20 Mayıs 1990 tarih 20523<br />

sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan 3644<br />

sayılı “130 İlçe Kurulması Hakkında Kanun”<br />

ile kurulmuştur. Bu Kanun’un ekinde yer<br />

alan “Ekli (11) sayılı listede adları yazılı mahalle<br />

ve köyleri kapsamak ve Etimesgut semti ile<br />

aynı listede yazılı mahalleler merkez olmak ve<br />

aynı adla bir belediye kurulmak üzere, Ankara<br />

İlinde Etimesgut adıyla” Etimesgut Belediyesi<br />

kurulmuştur. Kuruluşu müteakiben 19 Ağustos<br />

1990 tarihinde yapılan yerel ara seçimlerde Ramazan<br />

Tosun ilk Belediye Başkanı seçilmiştir.<br />

1994 yerel yönetim seçiminde belediye başkanı<br />

olarak Refah Partisi’nden Yalçın Beyaz seçilmiştir.<br />

1994 yılından 1999 yılına kadar geçen<br />

süre içerisinde belediye hizmetleri Etimesgut<br />

Hastanesi yanındaki tek katlı belediye binasında<br />

verilmiştir. Etimesgut çeşitli nedenlerle<br />

bu dönemde yeterli miktarda belediye hizmeti<br />

alamamıştır. 29 Mart 1999 yerel yönetim<br />

seçimlerinde Milliyetçi Hareket Partisi adayı<br />

olarak seçimlere katılan genç siyasetçi Enver<br />

Demirel için Etimesgut halkı “Emin el Enver<br />

Demirel“ diyerek belediye başkanlık görevini<br />

Enver Demirel’e emanet etmiştir.<br />

Enver Demirel akılcı, kurumsal ve tasarruflu bir<br />

yönetim amacını ilke edinen uygulamalar netisende<br />

belediyeyi kısa zamanda yatırım yapan,<br />

itibarlı bir kurum haline getirmiştir. 1994 - 2004<br />

tarihleri arasında Etimesgut’a bir çok hizmet<br />

yapılmıştır. Bu dönemde aralarında bugünkü<br />

Etimesgut Belediye Hizmet Binası, Halk Ekmek<br />

Fabrikası, etiSEM Merkez Binası, Etimesgut<br />

Belediyesi Tıp Merkezi ve Elvankent Kapalı Pazarı’nında<br />

bulunduğu büyük proje ler gerçekleştirilmiştir.<br />

29 Mart 2004 tarihinde yapılan mahalli idareler<br />

seçimlerinde AK Parti adayı Serhat Kemal<br />

Yılmaz, 2009 yerel yönetim seçimlerinde MHP<br />

adayı Enver Demirel Belediye Başkanı olarak<br />

seçilmiştir. Belediye Başkanlığı görevini Etimesgut<br />

Halkı 2014 seçimlerinde tekrar Enver<br />

Demirel’e vermiştir.<br />

Bugün var olan büyük eserler ve sosyal donatılar<br />

Etimesgut’ta 2009 yılından itibaren yapılmaya<br />

başlanmıştır.<br />

Belediye Başkanları<br />

Yıllar<br />

Ramazan TOSUN ANAP 1990 - 1994<br />

Yalçın BEYAZ RP 1994 - 1999<br />

Enver DEMİREL MHP 1999 - 2004<br />

Serhat Kemal YILMAZ AK Parti 2004 - 2009<br />

Enver DEMİREL MHP 2009 - 2014<br />

Enver DEMİREL MHP 2014 - 2019<br />

66

ILÇE EMNIYET MÜDÜRLÜĞÜ<br />

S<br />

ürekli büyüyen, gelişen, nüfusu hızla artan Etimesgut’ta; emniyet hizmetlerinin rahat ve etkin<br />

bir şekilde yürütülebilmesi için, 2015 yılında İlçe Emniyet Müdürlüğü yeni hizmet binası<br />

Etimesgut Belediyesi tarafından yapılarak, İçişleri Bakanlığı’na teslim edilmiştir. Elvan Mahallesinde<br />

bulunan İlçe Emniyet Müdürlüğü hizmet binası, 874 m² kapalı alana sahip olup; tamamı<br />

belediye imkanlarıyla, çağdaş teknolojiye uygun olarak projelendirilmiş ve yapılmıştır. Böylece<br />

bir huzur ve esenlik kenti olan Etimesgut’a daha rahat ve etkin bir hizmet verilebilmesi imkanı<br />

sağlanmıştır.<br />

ETİMESGUT MÜFTÜLÜĞÜ<br />

Fiziki şartlar ve mekanların yetersizliği içerisinde şehrin muhtelif yerlerinde hizmet yürüten<br />

İlçe Müftülüğü’ne Etimesgut Belediyesi tarafından Ayyıldız mahallesinde Tevhid Camii’nin<br />

yanına, her ilçede olması gereken örnek bir müftülük hizmet binası inşa edilmiştir. Yapmış olduğu<br />

hizmetin önemine uygun, kapsamlı modern mimarisi ile eski Ankara evlerini hatırlatan bina<br />

içerisinde; toplantı salonu, kurs odaları ve çalışma ofisleri yer almaktadır. Bina 2018 yılı Haziran<br />

ayında Etimesgut Müftülüğü’nün hizmetinde kullanılmak üzere Diyanet İşleri Başkanlığına teslim<br />

edilmiştir.<br />

67

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

BATI ADLIYESI<br />

Oğuzlar Mahallesi sınırları içerisinde bulunan adliye binası 2011 yılında tamamlanarak hizmete<br />

sunulmuştur. Ankara Batı Adliyesinde üç ağır ceza mahkemesi, on asliye ceza<br />

mahkemesi, dört asliye hukuk mahkemesi, üç iş mahkemesi, beş aile mahkemesi, üç<br />

sulh hukuk mahkemesi, iki icra ceza ve hukuk mahkemesi, bir infaz hakimliği, bir kadastro mahkemesi,<br />

bir asliye ticaret mahkemesi, üç tüketici mahkemesi ve iki sulh ceza hakimliği olmak üzere<br />

otuzbeş mahkeme ve üç hakimlik faaliyet göstermektedir.<br />

68

69

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ZIRHLI BİRLİKLER OKULU VE EĞİTİM TÜMEN KOMUTANLIĞI<br />

Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Tümen<br />

Komutanlığı, Etimesgut ilçe sınırları<br />

içinde yer almaktadır. Kara, Hava ve<br />

demiryoluyla ulaşım imkânı mevcuttur. Sağlık<br />

açısından, kışla içerisinde kayıt kabul işlemlerinde<br />

ve diğer zamanlarda erbaş ve erlerin<br />

sağlık sorunları ile sağlık konusunda bilgilendirmelerini<br />

sağlamak maksadıyla 1’inci Basamak<br />

Muayene Merkezinde tedavi ve bilgilendirme<br />

faaliyetleri yapılmakta, Rehberlik ve<br />

Danışma Merkezlerindeki uzman personel ile<br />

görüşmeler gerçekleştirilmektedir.<br />

Askerlerin temel eğitimlerini müteakip yemin<br />

töreni icra edilmektedir. Yemin törenine aile<br />

fertleri davet edilmektedir. Yemin töreni tarihleri<br />

personele bildirilmektedir. Burada bulunulan<br />

süre zarfında hafta içerisinde her saat,<br />

Cumartesi, Pazar ve resmi tatil günlerinde<br />

mevsim şartları göz önünde bulundurularak<br />

belirlenecek saatlerde ziyaretçilerle nizamiye<br />

karakolunda bulunan ziyaretçi görüşme yerlerinde<br />

görüşme yapılmaktadır. Askerler, kışlaya<br />

ilk geldiğinde törenle karşılanmakta, yemin<br />

töreni ile uğurlanmaktadır.<br />

Ayrıca, erbaş ve erlerin istirahat ve hafta sonu<br />

izin sürelerinde istifade edebileceği hoşça<br />

vakit geçirebileceği yeterli sayıda tesis bulunmaktadır.<br />

70

MİT BAŞKANLIĞI<br />

Erler Mahallesi’nde 5 bin dönümlük, korunaklı arazide yapımı devam eden Millî İstihbarat<br />

Teşkilatı’nın (MİT) yeni yerleşkesinde çalışmalar büyük ölçüde tamamlanmıştır.<br />

İstihbaratın yeni kalesi, kompartman şeklinde, yatay mimaride, sinyal ve elektronik istihbaratın<br />

gereklerine uygun projelendirilerek inşa edilmiştir. Bina; dinlemelere, yetkisiz girişlere<br />

ve sızmalara karşı özel tasarlanmıştır. Zırhlı Birlikler’den alınan arazinin tam ortasına inşa edilen<br />

bina; hem fonksiyonel hem modern hem de tarihi dokuyu yansıtacak şekilde yapılmıştır. Binanın,<br />

Türkiye’nin sembol yapılarından biri hâline gelmesi beklenmektedir.<br />

71

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

KARA HAVACILIK OKUL KOMUTANLIĞI<br />

Kara Havacılık Okulu ve Eğitim Merkezi<br />

Komutanlığının ilk unsuru; 1948 yılı başlarında<br />

Türk Kara Ordusu Havacılığının<br />

kurulması çalışmaları ile ortaya çıkmış, aynı<br />

yıl içinde Polatlı’da Topçu Okulu bünyesinde<br />

Topçu Tayyareciliği adı altında Hava Grubu<br />

olarak kurulmuştur.<br />

1958 yılının Nisan ayında Okul, Polatlı’dan<br />

Güvercinlik/Ankara’daki hava alanına intikal<br />

etmiştir. 1986 yılında, Kara Havacılığının ‘sınıf’<br />

statüsünü kazanmasını müteakip, Kara Havacılık<br />

Okul Komutanlığı, sınıfın sahibi ve sorumlusu<br />

olmuştur. 1997 yılında yapılan kadro<br />

değişikliği ile okul yeniden teşkilatlandırılmış<br />

ve adı Kara Havacılık Okulu ve Eğitim Merkezi<br />

Komutanlığı olarak değiştirilmiştir.<br />

ETİMESGUT HAVAALANI<br />

2003 yılında yapılan kadro değişikliği ile Kara<br />

Havacılık Komutanlığı kurulmuş ve Kara Kuvvetleri<br />

Komutanlığına, Kara Havacılık Okul Komutanlığı<br />

ise Kara Kuvvetleri Eğitim ve Doktrin<br />

Komutanlığına bağlanmıştır.<br />

Kara Havacılık Okul Komutanlığı, başta Kara<br />

Kuvvetleri Komutanlığı mensubu subay ve<br />

astsubaylar olmak üzere; Deniz Kuvvetleri Komutanlığı,<br />

Jandarma Genel Komutanlığı, Sahil<br />

Güvenlik Komutanlığı, Emniyet Genel Müdürlüğü<br />

ve dost ve müttefik yabancı ülke personeline,<br />

temel kurslar, mesleki gelişim kursları<br />

ve ihtisas kursları vermektedir.<br />

Erler Mahallesi’nin en kuzey ucunda yer alan Etimesgut Havaalanı, 39.951420 enlem ve<br />

32.687416 boylamda yer almaktadır. Genellikle Güvercinlik Hava alanı ile karıştırılan Etimesgut<br />

Hava alanı, helikopter ve uçak eğitimi için son derece elverişlidir ve gece uçuşları<br />

da yapılabilmektedir. Hava alanında doğu-batı ekseninde iki pist bulunmaktadır. Kuzeydeki<br />

pist askeriyeye, güneydeki pist ise Türk Hava Kurumu’na aittir. Hava alanının deniz seviyesinden<br />

yüksekliği: 2653 ft / 809 m.’dir. Etimesgut Havaalanı GPS koordinatları 39° 57´ 5.1120" ve 32° 41´<br />

14.6976".<br />

72

GÜVERCİNLİK HAVAALANI<br />

Güvercinlik Havaalanı Ankara’nın 10 km.<br />

batısında yer alır. Ankara’nın ilk havaalanı<br />

ve Türk Hava Yolları’nın ilk teknik<br />

bakım merkezi olmuş, daha sonra askeri<br />

amaçlara tahsis edilmiştir. Günümüzde Kara<br />

Kuvvetleri Komutanlığı envanterinde yer almaktadır.<br />

Havaalanı’ndan Kara Kuvvetleri ve Jandarma<br />

Teşkilatı’na bağlı birlikler ve Genelkurmay’a<br />

doğrudan bağlı bazı birimler yararlanmaktadır.<br />

Kara Havacılık Okulu da burada konuşlanmıştır.<br />

Türkiye’nin ilk ulusal havayolu “Devlet Havayolları<br />

İşletmesi” (günümüzde Türk Hava Yolları)<br />

adıyla, başlangıçta Millî Müdafaa Vekaleti<br />

bünyesinde, 1933 yılında kuruldu. O yılda Ankara-İstanbul<br />

uçuşları Güvercinlik’ten kalkmaya<br />

başladı.<br />

Türk Hava Kurumu’na bağlı olan Türkkuşu, Ankara<br />

Güvercinlik Havaalanında kurulmuştur.<br />

1935’te orada uçak bakım servisi veriyordu.<br />

1955’te Esenboğa Havaalanı’nın tamamlanmasına<br />

kadar Ankara’ya yolcu uçuşlarının inip<br />

kalktığı havaalanı Güvercinlik’ti. 1958’de Kara<br />

Kuvvetleri Komutanlığı’na (KKK) bağlı Kara<br />

Havacılık Okulu Güvercinlik meydanı’nda konuşlanmıştır.<br />

1968’de Türk Deniz Kuvvetlerinin havacılık<br />

kolu kurulduktan sonra ilk deniz helikopter pilotları<br />

Güvercinlik Ordu Hava Üssündeki Kara<br />

Havacılık Okulu’nda eğitim gördüler.<br />

1972’de “Deniz Helikopter Skadron Komutanlığı”<br />

kuruldu ve 1973’te Kocaeli’deki Cengiz<br />

Topel Deniz Hava Üssü’ne taşındı. Havaalanı<br />

halen askeri amaçlı kullanılmaktadır.<br />

73

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

5’İNCİ ANA BAKIM MERKEZİ KOMUTANLIĞI<br />

İstanbul Yolu 10’uncu km. Güvercinlik mevkiinde olan Komutanlık, helikopter ve helikoptere<br />

ait parçaların depo seviyesi bakımı, onarımı, yenileştirmesi, modernizasyonu<br />

ve modifikasyonu konularında yurt içindeki tek kuruluştur.<br />

60 yılı aşkın süredir helikopter ve alt sistemleri konusunda çalışmalarını sürdüren 5’inci<br />

Ana Bakım Merkezi Komutanlığı, Türk Silahlı Kuvvetlerinin yanı sıra birçok projede<br />

kamu kurum ve kuruluşlar ile özel firmalarla birlikte çalışmaktadır. Kamu kurum ve kuruluşu ile<br />

sivil firmalara helikopter ve uçak ile alt parçalarının bakım, onarım, yenileştirmesi konuları ile teknik<br />

bülten uygulama, yağ analizi, teknik danışmanlık, malzeme imalatı, test işlemleri konularında<br />

hizmet vermektedir.<br />

74

HAVA KUVVETLERI MÜZESİ<br />

Müze, İstanbul Yolunun 12. kilometresinde<br />

kurulmuş olan Şaşmaz mevkiindedir.<br />

18 Eylül 1998 tarihinde<br />

hizmete giren müzenin resmi açılışı Mustafa<br />

Kemal Atatürk’ün manevi kızı, ülkemizin ilk kadın<br />

pilotu Sabiha Gökçen tarafından gerçekleştirilmiştir.<br />

Türk Hava Kuvvetleri demirbaş kaydında bulunan<br />

her türlü uçak, silah, mühimmat, yer savunma<br />

sistemleri gibi zengin bir koleksiyon tasnif<br />

edilerek çağdaş müzecilik anlayışı ile açık sergi<br />

alanında sergilenmektedir. Hava Kuvvetleri<br />

Müzesi, Hava Kuvvetleri Komutanlığı’nın kullanmış<br />

olduğu bu uçaklardan bir adet eğitim<br />

uçağı ve bir adet av-bombardıman uçağının<br />

pilot köşkü içine ziyaretçiler girebilmektedir.<br />

Müze kapalı sergi alanında ise Türk ve Dünya<br />

havacılığına ilişkin önemli olaylar ve Türk Hava<br />

Kuvvetleri tarihçesi kronolojik olarak çeşitli<br />

fotoğraf, maket ve canlandırmalarla sergilenmektedir.<br />

75

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

İlk yerli uçaklarımızın ölçekli modelleri, büstler, flamalar ile Osmanlı döneminden günümüze<br />

hava, subay ve pilot kıyafetleri, Hava Şehitleri köşesi ile yine bu alanda bazı şehitlerimize ve Türk<br />

havacılık tarihinde önemli yer tutan pilotlara ait kişisel eşyalar ile biyografileri yer almaktadır.<br />

Müzenin sinevizyon salonunda havacılık temalı çeşitli gösterimler yapılmakta, birinci katta bulunan<br />

kafeteryası ziyaretçilere hizmet vermekte ve bahçesinde çocuklar için bir oyun alanı bulunmaktadır.<br />

Ayrıca; sosyal etkinlikler kapsamında her yıl müzenin kuruluş yıldönümüne rastlayan<br />

aylarda Plastik Model Uçak Yarışması yapılmaktadır.<br />

76

TÜRK KUŞU<br />

Türk Hava Kurumu (THK) bünyesinde yer<br />

alan ve ismini bizzat Atatürk’ün verdiği<br />

Türkkuşu havacılık okulu, hava yolları<br />

ulaşımının temelini teşkil etmiştir. Atatürk’ün<br />

gençliğe vermek istediği havacılık aşkı, havacılık<br />

coşkusu, kısa sürede amacına ulaşmış ve<br />

gençler akın akın Türkkuşu’na koşmaya başlamıştır<br />

(Türkkuşu, 2018).<br />

3 Mayıs 1935 tarihinde Etimesgut’ta ilk binaları<br />

ve hangarı yapılmış olan Türkkuşu, (Türk Hava<br />

Kurumu, 2018) vatan göklerine Atatürk’ün<br />

manevi kızı ve dünyanın ilk kadın savaş pilotu<br />

Sabiha Gökçen’in de aralarında bulunduğu,<br />

birçok değerli eleman yetiştirmiştir. Türk<br />

havacılığının mektebi, Türk sivil havacılığının<br />

mihenk taşı niteliğindeki Türkkuşu, havacılık<br />

aşkı ve coşkusu birçok gencin gönlüne taht<br />

kurmuştur.<br />

Planör ve paraşüt okullarıyla başlayan serüven<br />

sonrasında model uçak okulları ve motorlu<br />

uçuş okullarıyla devam etmiştir (Türk Havacılığının<br />

Mektebi, 2018). 1937’de açılan Etimesgut Motorlu<br />

Uçuş Kampı ve aynı yıl Ankara ve İzmir<br />

Paraşüt kuleleri yapılmıştır (Türkkuşu, 2018). Türkkuşu<br />

çeşitli motorlu ve motorsuz hava araçları<br />

ile sivil uçuş eğitimi vermektedir.<br />

77

Mustafa Kemal Atatürk Etimesgut Türk<br />

GÜNÜMÜZDE Kuşu’nun ETİMESGUT açılışında. (3 Mayıs 1935), isteatatürk.com,<br />

2018<br />

Etimesgut’ta bulunan Türkkuşu Genel Müdürlüğü bünyesinde okullar, bakım ve ikmal tesisleri<br />

ile yer destek hizmetleri birimleri yer almaktadır. Tesis içinde 1.500 x 45 metre uzunluğunda<br />

asfalt kaplama bir uçuş pisti vardır. Türkkuşu Eğitim Merkezi şehir merkezine 15 km uzaklıkta,<br />

İstanbul yolu üzerinde, yaklaşık 1.600 dönümlük arazi üzerine kurulmuş olup THK’nun en büyük<br />

eğitim merkezidir.<br />

78

ETIMESGUT SAİT ERTÜRK DEVLET HASTANESİ<br />

(HAVA HASTANESİ)<br />

Halk arasında Hava Hastanesi olarak bilinen<br />

Etimesgut Asker Hastanesi, 1946<br />

yılında kurulmuş, 1964 yılına kadar<br />

çeşitli askeri birlikler bünyesinde hizmet vermiştir.<br />

1964 yılında kullanılan mevcut binasına<br />

taşınmıştır. 1978’de Hava Kuvvetleri Komutanlığına<br />

devredilmiş ve 400 yataklı Hava Hastanesi<br />

olarak hizmet vermeye devam etmiştir.<br />

TSK Sağlık Komutanlığının yeniden yapılandırılması<br />

kapsamında; 01 Ağustos 2005 tarihinde<br />

Etimesgut Asker Hastanesi olarak ismi<br />

değiştirilmiştir. 01 Eylül 2005 tarihinde Hava<br />

Kuvvetleri Komutanlığı bünyesinden TSK<br />

Sağlık Hizmetleri Komutanlığının teşkilat ve<br />

kuruluş yapısına geçirilmiştir. 08 Eylül 2008 tarihinden<br />

itibaren ise Ankara Sağlık Hizmetleri<br />

Bölge Komutanlığına bağlanmıştır. Hastane,<br />

659 sayılı KHK’deki Askeri Hastanelerin Sağlık<br />

Bakanlığına devri kararıyla Sağlık Bakanlığına<br />

devredilerek 15 Temmuz darbe girişiminde<br />

İstanbul’da şehit olan Kurmay Albay Sait<br />

Ertürk’ün ismini almış ve Sağlık Bakanlığına<br />

bağlı olarak faaliyetine devam etmektedir.<br />

Eski Etimesgut Devlet Hastanesi yerine yapımı<br />

devam eden 250 yataklı yeni hastane inşaatı<br />

nedeniyle, bu hastanenin tüm personeli,<br />

müştemilatı ile birlikte Etimesgut Sait Ertürk<br />

Devlet Hastanesi adı altında 26.08.2016 tarihi<br />

itibariyle kapasite birleştirmesine gidilmiştir.<br />

Hastane 182 tescilli, 115 fiili yatağı ile<br />

Etimesgut’ta halen kamuya ait yataklı tek tedavi<br />

kurumudur. 158.500 metrekarelik bir arazi<br />

içerisinde konuşlanmış olup toplam 29.365<br />

metrekare kapalı alanda hizmet vermektedir.<br />

79

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

KIZILAY<br />

Türk Kızılayı, 11 Haziran 1868 tarihinde<br />

“Yaralı ve Hasta Askerlere Yardım Cemiyeti”<br />

adıyla kurulmuş olup, 14 Nisan<br />

1877’de adı “Osmanlı Hilâli Ahmer Cemiyeti”,<br />

1923’te “Türkiye Hilali Ahmer Cemiyeti” adını<br />

aldı. 13 Eylül 1925 tarihinde İstanbul’dan<br />

Ankara’ya taşındı. Kuruma büyük önder Atatürk<br />

tarafından 1935 tarihinde “Türkiye Kızılay<br />

Cemiyeti” adı verildi. 1947’den itibaren<br />

“Türkiye Kızılay Derneği” adını alan kurum<br />

bu tarihten sonra yurt genelinde birçok sağlık<br />

merkezleri ve şubelerin açılması ile faaliyet<br />

alanını daha da genişletmiştir. 1949 tarihli<br />

Cenevre Sözleşmesi ile Türkiye Cumhuriyeti<br />

Devleti’nin de taraf olduğu uluslararası antlaşmaların<br />

kendisine yüklediği hizmetleri de<br />

yerine getiren Türkiye Kızılay Derneği böylece<br />

uluslararası bir boyut kazanmıştır.<br />

1987 yılında cami, 1988 yılında da araç bakım<br />

atölyesi hizmete alınmıştır. 1991-1992 yıllarında<br />

da yeni yapılan ambar binaları hizmete girmiştir.<br />

Çadır atölyesi 28 Ekim 2001 tarihinden itibaren<br />

Çadır Üretim Merkezi olarak hizmet<br />

vermeye başlamıştır. Ayrıca Genel Müdürlük<br />

Afet Operasyon Merkezi de depo sahası içerisinde,<br />

28 Ağustos 2001 tarihinden itibaren<br />

hizmete girmiş olup halen 103.000 m2 alan<br />

üzerinde 40 adet muhtelif büyüklükte depo, 1<br />

bakım ve onarım atölyesi, 1 çadır üretim merkezi<br />

ve diğer birimlerden oluşan Merkez Depo<br />

Kızılay’ın Etimesgut Merkez Depo ve Atölyeler<br />

Müdürlüğünde 1934 yılında inşaatına<br />

başlanılan depolardan 10 adet ambar, 1937 yılında<br />

tamamlanmış olup Eskişehir’de bulunan<br />

depolar buraya taşınmıştır. Bu tarihten sonra<br />

da Kızılay Merkez Depoları olarak faaliyetine<br />

devam etmiştir.1986 yılında araç sundurmaları,<br />

80

ve Atölyeler Müdürlüğü’nde halen depoların<br />

iyileştirilmesi ve otomasyona geçiş sürecine<br />

devam edilmektedir. Kızılay Genel Müdürlüğü<br />

bünyesinde bulunan Afet Müdahale, Arama<br />

Kurtarma, Bilgi Merkezi ve Planlama<br />

Müdürlükleri ile Afet Operasyon Merkezi<br />

(AFOM) 2002 tarihinden itibaren bu depo sahası<br />

içerisinde faaliyetlerini sürdürmektedir.<br />

Ayrıca, Kızılay’ın Etimesgut tesisleri bünyesinde<br />

Kan Hizmetleri Genel Müdürlüğü de<br />

bulunmaktadır. Ülkemizde kan nakli ile ilgili ilk<br />

çalışmalar 1921 yılı itibariyle başlatılmış, Cerrahpaşa<br />

Tıp Fakültesi’nde, 1938 yılında ilk nakil<br />

gerçekleşmiştir. 1953’te Kızılay Kongresi’nde<br />

kan yardım teşkilatının kurulması kararlaştırılmıştır.<br />

1957’de Ankara ve İstanbul’da eş<br />

zamanlı ilk modern Kızılay Kan Merkezleri açılarak<br />

kan bankacılığı alanında da hizmet verilmeye<br />

başlanmıştır. Ülkenin ihtiyacına cevap<br />

vermeye çalışan kan merkezlerinde zamanla<br />

artış olmuş, bu ihtiyacın tek elden karşılanması<br />

için 1983’de Türkiye Kızılay Derneği Kan Hizmetleri<br />

Müdürlüğü kurulmuştur. 1957 yılında<br />

iki kan merkezi ile çıkılan Kan Hizmetleri yolculuğuna<br />

2018 yılı itibariyle 18 Bölge Kan Merkezi<br />

yapılanması altında 66 Kan Bağışı Merkezi<br />

ile devam edilmektedir.<br />

81

Etimesgut Belediyesi<br />

Kent<br />

Konseyi<br />

Etimesgut Kent Konseyi, ilçe vizyonunun ve hemşerilik<br />

bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun<br />

korunması amacıyla kurulmuştur. Bu<br />

kapsamda kent içinde sürdürülebilir kalkınma, çevreye<br />

duyarlılık, sosyal yardımlaşma ve dayanışma ruhunun<br />

yaygınlaştırılması hedeflenmiştir.<br />

Kent Konseyi; Etimesgut’ta yerel boyutta saydamlık,<br />

hesap sorma ve verme, katılım, yönetişim ve yerinden<br />

yönetim ilkelerine uygun faaliyetlerini yürütmektedir.<br />

Kentleri sürdürülebilir geleceğe taşıyan bir “ortaklık<br />

modeli” olarak tanımlanan kent konseyleri katılımcılık,<br />

demokrasi, yönetişim özellikleriyle yerel demokrasiyi<br />

güçlendirme aracı özelliği göstermektedir.<br />

Bu kapsamda Etimesgut Kent Konseyi; dil, din, ırk, sınıf,<br />

cinsiyet ayrımı gözetmeden kenti birlikte yönetmek ve<br />

daha katılımcı, daha uygar bir Etimesgut oluşturmaya<br />

çalışmaktadır.<br />

Konsey binası, 29 Ekim 2012 tarihinde örnek bir yapıt<br />

olarak hizmete açılmıştır. Kent konseyi binasında 220<br />

koltuk kapasiteli toplantı ve konferans salonu, yemekli<br />

toplantıların yapılabileceği çok amaçlı salon, kadın,<br />

gençlik, çocuk ve engelli meclisleri, halk oyunu kurs<br />

alanları, belediye konservatuarı, mahalle çalışma grupları<br />

ve çalışma ofisleri, kütüphane, bilgisayar odaları, sivil<br />

toplum kuruluşları için çalışma ofisleri yer almaktadır.<br />

Etimesgut Kent Konseyi, faaliyetlerini ayrı bir birim olarak<br />

kurulan Kent Konseyi Binası’nda yürütmektedir. Bu<br />

bakımdan Etimesgut Belediyesi, işlevsel bir KENT KON-<br />

SEYİ binası olan ender belediyeler arasında yer almaktadır.<br />

Belediyenin faaliyetlerini yürütmek için ayrı ve modern<br />

bir bina kurmuş olması, kent konseyinin kuruluş amacına<br />

uygun olarak çalışmasını arzu ettiğinin bir göstergesi<br />

olarak değerlendirilmektedir.

etimesgutkentkonseyi.org<br />

/etimesgutkentkonseyi

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Etimesgut’ta toplumun her kesimine yönelik<br />

çağdaş hizmetler sunabilen Kent Konseyi binasında;<br />

demokratik katılımı yerel düzeyde yaygınlaştırmak,<br />

hemşerilik bilincini yerleştirmek,<br />

uzlaşma kültürünü geliştirmek, ilçenin tarihi,<br />

kültürel, doğal tüm değerlerine sahip çıkmak ve<br />

bu değerleri zenginleştirmek için çalışılmaktadır.<br />

İlçeye hizmet sunumunda kaliteyi esas alan,<br />

dinamik, insan merkezli, güvenilir, öngörülü,<br />

hoşgörülü, ihtiyaçlara duyarlı bir dünya kenti<br />

haline getirmek için canla başla çalışılmaktadır.<br />

Vatandaşlarla bir araya gelerek ilçenin sorunlarına<br />

ortak çözümler üretilmektedir.<br />

Kent Konseyi Binasında, Bilgi Evi adında bir<br />

kütüphane, İnternet Evi ve Konferans Salonu<br />

bulunmaktadır. Etimesgut Kent Konseyi çerçevesinde<br />

5 meclis, 36 mahalle temsilciliği, 20 ihtisas<br />

ve çalışma grubu oluşturulmuştur. Ayrıca<br />

30 civarında sivil toplum kuruluşu, Etimesgut<br />

Kent Konseyi içerisinde temsil edilmektedir.<br />

Çocuk Meclisi, Engelli Meclisi, Gençlik Meclisi,<br />

Kadın Meclisi ve Emekli Meclisi, Kent Konseyi<br />

çatısı altında toplanan meclisler arasında yer<br />

almaktadır. Söz konusu meclislerin her birinin<br />

yürütme kurulu bulunmaktadır.<br />

Çocuk Meclisini, 7-14 yaş arasında bulunan ve<br />

Etimesgut’ta yaşayan çocuklar oluşturmaktadır.<br />

Kadın Meclisi, kent içinde yaşayan kadınların<br />

din, dil, ırk, sınıf, eğitim ve düşünce farkı gözetmeksizin<br />

ve her katman kadını temsil etmek<br />

üzere kurulan, kadının özgür, demokratik ve<br />

doğrudan katılımına dayanan Etimesgut kent<br />

konseyi çerçevesinde çalışan bir meclis’tir.<br />

Genel anlamda kadınların, toplumsal yaşamın<br />

üretim, iş, siyaset, kültür, sanat vb. alanlarında<br />

söz sahibi olması, kent ve kadın sorunları ve<br />

sorumlulukları konusunda bilinçlenmesi, politikalar<br />

oluşturması, kentsel yaşama katılma ve<br />

kente ait olma duygularının geliştirilmesi ve<br />

kadınların karar alma mekanizmalarına katılımı<br />

amacıyla oluşturulmuştur.<br />

Gençlik Meclisi; yerel ve ulusal demokratikleşme<br />

sürecinde, gençlerin düşüncelerini açıkça<br />

söyleyebilmelerini, çözüm üretebilmelerini,<br />

karar alma sürecine aktif katılımlarını sağlamak<br />

ve gençlerin kendi sorunlarına sahip çıkmalarını<br />

özendirmek için gönüllülük temelinde, kent<br />

konseyi bünyesinde oluşturulmuş bir organdır.<br />

84

Kent Konseyi içinde yer alan Engelliler<br />

Meclisi’nin faaliyetleri; görme engelli çocuklara<br />

yönelik braille alfabesiyle eğitim, belediye<br />

bünyesinde bulunan yüzme havuzları ve spor<br />

tesislerinden ücretsiz yararlanma, konser, sergi,<br />

sempozyum, seminer programlarının düzenlenmesi<br />

görevlerini yapmaktadır.<br />

Etimesgut Kent Konseyi bünyesinde oluşturulan,<br />

kadın, çocuk, gençlik, engelli ve emekli<br />

meclislerinde söz konusu kesimlerin sosyal hayata<br />

katılım düzeylerini ve yeteneklerini arttırıcı<br />

faaliyetlerde bulunulmakta olup, 10.000’i aşkın<br />

üye sayısı ile topluma geniş bir katılım imkânı<br />

sunmaktadır. Konsey, vatandaşların kent yönetimine<br />

doğrudan katıldıkları bir yönetim organı<br />

işlevi görmektedir. Çocuk, kadın, engelli, yaşlı,<br />

emekli meclisleri, ihtisas çalışma grupları, mahalle<br />

çalışma grupları, STK’ların hepsinin bir<br />

çatı altında toplanması, uzlaşma kültürünün<br />

sağlanmasına ve hemşerilik bilincinin yaratılmasına<br />

katkıda bulunarak, demokratik katılımın<br />

yerel düzeyde yaygınlaşması potansiyelini<br />

içinde barındırmaktadır.<br />

Kent Konseyi’nde sayılan meclisler yanında genel<br />

manada İhtisas Çalışma Grupları da vardır.<br />

Mahalle Çalışma Grupları, Etimesgut Kent<br />

Konseyi altında, 36 mahalleden oluşan temsilcilerden<br />

oluşmaktadır. Mahalle temsilcilikleri,<br />

sorunların, çözüm önerilerinin ve isteklerin<br />

yönetime ulaştırılmasında önemli bir işlev<br />

görmektedir. Bu sayede mahalle temsilcileri,<br />

mahallenin istek ve ihtiyaçlarını yerinde tespit<br />

ederek, çözüme katkıda bulunmaktadır.<br />

36 mahallenin muhtarlarından oluşan mahalle<br />

temsilcileri ile mahallelerin sorunları, ayrı ayrı<br />

oluşturulan mahalle çalışma grupları içinde ele<br />

alınmaktadır.<br />

85

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Eğitime atılan imza...<br />

ETİMESGUT<br />

SÜREKLİ EĞİTİM<br />

VE UYGULAMA MERKEZİ<br />

etiSEM<br />

etisem.etimesgut.bel.tr<br />

facebook.com/etiSEM<br />

twitter.com/etiSEM<br />

86

etiSEM kursları 30 Nisan 2012 tarihinde 10 alandan<br />

42 kurs programı ile faaliyete başlamıştır. etiSEM<br />

kursları; Belediye, MEB ve üniversite iş birliği ile<br />

yürütülmektedir. Eğitim; bireylerin ve toplumların gelişmesini<br />

sağlayan, ekonomik kalkınmayı destekleyen,<br />

kültürel değerlerin korunup gelişmesine ve gelecek<br />

nesillere aktarılmasına imkân tanıyan, insanlara fırsat<br />

eşitliği sunan “ertelenemez ve vazgeçilemez” temel<br />

nitelikte bir insan hakkıdır. Bu doğrultuda Etimesgut<br />

Belediyesi; ekonomik, kültürel ve sosyal kalkınmanın,<br />

bilimsel ve teknolojik gelişmenin, zihinsel ve ilerlemenin<br />

sağlanması ve muasır medeniyetin gerektirdiği<br />

donanıma sahip insanların yetiştirilmesi için etiSEM<br />

kurslarını aktif olarak yaşatmaktadır.<br />

Kursların hedef kitlesi herhangi bir nedenle eğitimlerini<br />

yarıda bırakmış olanlar, yeni bir meslek, sanat, hobi<br />

yada sosyal çevre edinmek isteyenler, kendini yenilemeye<br />

veya rehabilite etmeye ihtiyaç duyan her yaş ve<br />

gruptan insanlardır.<br />

etiSEM kursları ile bölge insanının eğitim ihtiyacına<br />

cevap verebilmek, kişisel ve mesleki gelişimine katkı<br />

sağlamak amaçlanmıştır. Çağdaş Etimesgut’un sürdülürebilir<br />

yüksek yaşam standartlarının devam ettirilmesinde<br />

etiSEM kursları önemli bir araçtır. Kent kültürü<br />

ve sosyal yaşam bilincinin oluşturulması, gerekli bilgi<br />

ve becerilerin kazandırılması kursların ana hedefleri<br />

arasındadır. Unutulmaya yüz tutmuş geleneksel sanatlar<br />

ve el sanatlarının canlandırılması, gelecek nesillere<br />

aktarılması, mesleki ve teknik düzeyde ara eleman yetiştirilmesi,<br />

aile ve kent ekonomisine katkı sağlanması<br />

etiSEM kurslarının kuruluş felsefesini oluşturmaktadır.<br />

etiSEM’in sunduğu kurslar tamamen ücretsiz olarak<br />

gerçekleştirilmekte, kurs proğramlarını başarıyla tamamlıyanlara<br />

MEB onaylı ‘‘Kurs Bitirme Sertifikası’’<br />

verilmektedir.<br />

Etimesgutluların birçok açıdan gelişimini sağlamak<br />

amacıyla yürütülen etiSEM kursları, aşağıdaki merkezlerde<br />

hizmet vermektedir. Bunlar;<br />

1. etiSEM Merkez Bina<br />

2. etiSEM Atakent Eğt. ve Kurs Mrk.<br />

3. etiSEM Kent Konseyi Eğt. ve Kurs Mrk.i<br />

4. etiSEM Yunus Emre Spor ve Kültür Merkezi<br />

5. etiSEM Satuk Buğrahan Eğt. ve Kurs Mrk.<br />

6. etiSEM Korkut Ata Kongre ve Kültür Merkezi<br />

7. etiSEM Göktürk Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi<br />

8. etiSEM Yapracık Sürekli Eğt. ve Uyg. Merkezi<br />

9. etiSEM Atayurt Kültür ve Spor Merkezi<br />

10. Geleneksel El Sanatları Eğt. ve Uyg. Merkezi<br />

11. Eryaman Çocuk Merkezi<br />

12. Etisem Atakent Kreş ve Gündüz Bakımevi /<br />

Uygulama Merkezi<br />

13. Turkuaz Kültür ve Spor Merkezi<br />

14. Zübeyde Hanım Kreş ve Gündüz Bakımevi /<br />

Uygulama Merkezi<br />

etiSEM Merkez<br />

etiSEM Atakent<br />

etiSEM Kent Konseyi<br />

etiSEM Satuk Buğrahan<br />

87

etiSEM Yunus Emre<br />

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

etiSEM Korkut Ata<br />

etiSEM Göktürk<br />

etiSEM Göktürk<br />

etiSEM Merkez Binası<br />

etiSEM Atayurt<br />

etiSEM Aile Akademisi<br />

Etimesgut’ta yaşayanların yoğun olarak ilgi<br />

gösterdiği el sanatları çalışmaları ile yaşayan,<br />

somut ve somut olmayan Anadolu kültürü canlı<br />

tutulmakta, geçmiş ile bağ kurularak geleceğe<br />

taşınmakta ve geleceğin şekillenmesinde<br />

rehberlik görevi yapmaktadır. Toplumsal yaşamda<br />

sanat ve el sanatlarına gereken önemi<br />

göstermeyen toplumların, çağın gerisinde kalması<br />

dikkat çekicidir.<br />

Sanatı ve sanatçıyı koruyacak, sanatın eğitimini<br />

amaçtan yoksun bırakmayacak, insanlığın, toplumun<br />

sanat gerçeği ile yalnız kalmasını sağlayabilecek<br />

kendisine özgü güçlü bir kültür ve<br />

sanat politikasının olması, kültürleri güçlü ve<br />

zengin kılacaktır.<br />

etiSEM projesi, Türk kimlik ve bilincinin genç<br />

nesillere ve yaşayan topluma kazandırılmasında<br />

başat rol oynayan geleneklerimizin yaşatılmasında<br />

ve benimsetilmesinde etkin bir<br />

kültür, sanat ve eğitim uygulamasıdır.<br />

Kültürel mirasın muhafaza edilmesinde ana<br />

amaçların başında kültürel fakirleşmeyi bertaraf<br />

etmek gelmektedir. Kültürel zenginliklerin<br />

korunması için Etimesgut’ta çok önemli<br />

sosyo-kültürel çalışmalar yapılmaktadır.<br />

Kentlerin gelenek ve göreneklerini korunması,<br />

mimari dokusunun korunması, geleneksel<br />

el sanatlarının yok olmasının önüne geçilerek<br />

gelişiminin sağlanması, yöresel üretimin<br />

desteklenmesi ve geleneksel mutfağın korunması,<br />

bu çalışmaların başlıcaları olarak<br />

sayılabilmektedir.<br />

etiSEM ile pozitif ayrımcılığın gereği olarak<br />

gençler ve kadınlar maddi gelir sağlamaktadırlar.<br />

88

etiSEM uygulaması ile Etimesgut’ta yaşayan<br />

vatandaşlar kent içinde sunulan toplumsal,<br />

ekonomik, siyasal ve teknik hizmetlerden yararlanabilmektedir.<br />

Etimesgut Belediyesinin<br />

sosyal ve kültürel sorumluluğu üstlenmesi;<br />

kentte yaşayanları kaynaştırıcı, birlikteliği teşvik<br />

edici bir unsuru ortaya çıkarmaktadır.<br />

Özellikle belediyelerin kent kültürü ve kentlilik<br />

bilinci oluşturabilmek için bölge tarihi<br />

ve dokusuyla bağ kuran, kültürel özelliklerini<br />

yansıtan projeler üretmesi, insanların yaşadığı<br />

yerlerle duygusal bir bağ kurmada ve o yere<br />

aidiyetin sağlanması bakımından önemlidir. Bu<br />

amaca yönelik önemli bir eğitim projesi olan<br />

etiSEM’de kent kültürünün ve bilincinin oluşmasında<br />

etkin bir güç alanı olarak tanımlanmaktadır.<br />

Etimesgut Belediyesi etiSEM aracılığıyla bu<br />

kültürel değer alanlarını etkinleştirmektedir.<br />

Geleneksel Türk el sanatlarını gelecek kuşaklara<br />

aktarılıp ve unutulmamasında etiSEM çok<br />

önemli bir görevi yerine getirmektedir. Aynı<br />

zamanda modern sanatların uygulamasının da<br />

yapıldığı bu merkezde öğrenmenin beşikten<br />

mezara kadar devam etmesi düsturu benimsenmektedir.<br />

El emeğinin değer kazanması, ev hanımlarının<br />

çalışma hayatında yerini alması, yeni istihdam<br />

alanlarının yaratılması, organik üretimin<br />

ve pazarın teşvik edilmesi, Etimesgut’un<br />

kültür ve sanat kenti olma özelliğinin yanında<br />

bir turizm kenti haline gelmesinde de etkin<br />

rol oynayacaktır.<br />

89

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Satuk Buğrahan Türk İslam Sanatları Eğitim<br />

Merkezinde açılan el sanatları kursları,<br />

akademik düzeyde eğitim veren bir merkez<br />

olma özelliğini taşımaktadır. Geleneksel değerlerin<br />

tanıtımında bu kurslar kültür elçiliği<br />

görevini üstlenmektedir. Alana her anlamda<br />

katkı sağlayan etiSEM, somut olmayan kültürel<br />

değerleri korumakta ve yaygınlaştırılmasında<br />

önemli bir araçtır. Bu kurslarda aşağıdaki<br />

eğitimler verilmektedir:<br />

• Bilgisayar işletmenliği eğitimi<br />

• Bilgisayar destekli grafik ve tasarım<br />

• Çeyiz ürünleri hazırlama eğitimi<br />

• İleri kurs çeyiz ürünleri hazırlama eğitimi<br />

• İlk yardım temel ilkeleri eğitimi<br />

• Deri, ev ve giyim aksesuarları haz. eğitimi<br />

• Elde kurdele işi eğitimi<br />

• İğne oyası eğitimi<br />

• Takı tasarımı eğitimi<br />

• Güzel sanatlara hazırlık eğitimi<br />

• Bağlama eğitimi<br />

• İleri kurs bağlama eğitimi<br />

• Yağlı boya resim eğitimi<br />

• İleri kurs yağlı boya resim eğitimi<br />

• İşaret dili eğitimi,<br />

• Drama eğitimi,<br />

• Çocuklar için ingilizce<br />

• Çocuklar için sanat ve tasarım uygulaması<br />

• Klasik gitar eğitimi<br />

• Keman eğitimi<br />

• Ney eğitimi<br />

• Piyano eğitimi<br />

• Türk halk müziği repertuarı eğitimi<br />

• İleri kurs türk sanat müziği eğitimi<br />

• Ud eğitimi<br />

• Halk oyunları eğitimi,<br />

• Aşçı yardımcısı eğitimi<br />

• Aşçı çırağı eğitimi<br />

• İngilizce eğitimi<br />

• Arapça eğitimi<br />

• Fotoğraf çekimi eğitimi<br />

90

91

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

AHİ<br />

ELVAN<br />

AİLE YAŞAM VE EĞİTİM MERKEZİ<br />

92

Elvan Mahallesi içerisinde eğitim ve spor<br />

kompleksleri olmak üzere 2 ayrı bloktan<br />

oluşan Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi<br />

yaklaşık 10.000 m² kapalı alandan oluşmaktadır.<br />

Spor kompleksi içerisinde; kapalı yüzme<br />

havuzu, sauna, buhar odası, fitness salonu,<br />

aerobik salonu ve kafeterya yer almaktadır.<br />

Eğitim kompleksinde ise; çocuk eğitim ve aktivite<br />

bölümleri bir araya getirilmiştir. Aile Yaşam<br />

Merkezinin inşaatı tamamlanarak, 2018 yılı<br />

içerisinde hizmete açılmıştır.<br />

Gelişen ve değişen Etimesgut’un bir kültür ve<br />

sanat kenti olmasında etkin rol oynayan uygulamalardan<br />

biri olan Ahi Elvan Aile Yaşam ve<br />

Eğitim Merkezi, Etimesgut’un cazibesini arttırmakta<br />

ve bölgenin yaşam kalitesini yükseltmektedir.<br />

Ahi Elvan Aile Yaşam ve Eğitim Merkezinde<br />

güçlü bir Türk geleneği olan “yardımlaşma-dayanışma-adalet”<br />

temelinde sosyo-kültürel ve<br />

psikolojik etkinliklere yer verilmektedir. Binanın<br />

yapılışında Etimesgut için bir vizyon haline<br />

gelen “Engelsiz, Estetik, Esenlik” kavramlarına<br />

uygun bir dizayn seçilmiştir. Etimesgut İlçesinde<br />

ki bu sosyal uygulamaları ile birlik ruhunun<br />

güçlendirilmesi, vatandaşların çeşitli sosyal<br />

konu ve uygulamalar için bilgilendirilmesi ve<br />

bilinçlendirilmesi, ihtiyaç duyulan alanlarda<br />

uzman ve teknik personel desteği sağlanması<br />

gibi işlevler yapılmaktadır.<br />

Merkez içerisinde spor alanları ve fitness salonları<br />

ile gençlerin yoğun ilgi gösterdiği, etiSEM<br />

kurslarıyla özellikle bölgede yaşayan kadınların<br />

el sanatlarında kendilerini geliştirdikleri ve<br />

yaptıkları çalışmaların ekonomik değere dönüşmesiyle<br />

aile bütçesine katkı sağlama gibi<br />

sonuçlar görülmektedir.<br />

Ayrıca; Ahi Elvan Aile Yaşam ve Eğitim<br />

Merkezi’nde yer alan Kreş ve Gündüz Bakımevi<br />

ile bölgede yaşayan ailelerin çocuklarının bakım<br />

ve eğitimine profesyonel personel ile katkı<br />

sağlanmaktadır.<br />

93

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Güzelkent<br />

• Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi<br />

• Kapalı Yüzme Havuzu<br />

Güzelkent Mahallesinde 3 ana işlevle<br />

hizmet vermesi planlanan Aile Yaşam<br />

ve Eğitim Merkezi, 2018 yılında açılmıştır.<br />

5.500 m² inşaat alanına sahip Aile Yaşam<br />

Merkezi’nde sağlık ocağı, emekli konağı, kreş,<br />

spor, fitness merkezi ve etisem kursları vatandaşlara<br />

hizmet vermektedir.<br />

Emekli konağında; emeklilerin birlikte sohbet<br />

edip sosyalleşebilecekleri kafeterya bölümü,<br />

kitaplarını okuyabilecekleri kütüphane ve okuma<br />

salonu ile toplantılarını yapabilecekleri çok<br />

amaçlı salon bulunmaktadır.<br />

Spor ve fitness merkezinde; aletli fitness salonu,<br />

aerobik ve salon sporları için ayrı salonlar,<br />

soyunma odaları, kendine ait kafeteryası ve vitamin<br />

bar bulunmaktadır.<br />

Etisem kurslarında; iş atölyeleri, kişisel ve mesleki<br />

gelişim kurslarına ait derslikler bulunmaktadır.<br />

Kreş ünitesi 3-6 yaş arası çocuklara yönelik<br />

gündüz bakımevi şeklinde faaliyet gösterirken,<br />

6 sınıf, bir öğretmenler odası, oyun odası, yönetici<br />

odası, tuvaletler vb. üniteler yer almaktadır.<br />

Aile Sağlık Merkezinde ise 4 muayene odası,<br />

aşı odası, tıbbi müdahale odası, bebek bakım<br />

odası, mutfak vb. üniteler yer almaktadır.<br />

Kapalı Yüzme Havuzu; Güzelkent Aile Yaşam<br />

ve Eğitim merkezi yanında inşaa edilmiş olup<br />

yaklaşık 2000 m 2 kapalı alana sahiptir. İçerisinde<br />

yarı olimpik yüzme havuzu, çocuk havuzu ,<br />

sauna, fin hamamı, ve soyunma odaları ile birlikte<br />

asma kat seyir alanı ile konforlu bir sportif<br />

yaşam ünitesidir.<br />

94

Satuk Buğra Han<br />

Türk İslam Sanatları Eğitim Merkezi<br />

etiSEM Etimesgut Belediyesi Sürekli Eğitim<br />

Merkezi’nin en geniş bir şekilde hizmet<br />

sunduğu, özellikle Geleneksel Türk<br />

İslam Sanatları Eğitim Merkezi olarak da faaliyet<br />

gösteren merkez, küçükten büyüğe tüm<br />

Etimesgut halkına hizmet sunmaktadır.<br />

Güzel ve başarılı işler çıkarabilmek için tüm donanımları<br />

sağlayan merkezde, çok farklı eğitim<br />

konuları ve pek çok belediyede bulunmayan<br />

kurslar mevcuttur. Özellikle Eryaman halkının<br />

büyük teveccüh gösterdiği merkeze devam<br />

edenler, buranın semte ve mahalleye büyük<br />

bir armağan olduğunu, kıymetinin bilinmesi<br />

gerektiğini, yapılan bu tür hizmetleri güzelce<br />

ve hayırla anmak gerektiğini belirtmektedir.<br />

Tesis 30 Nisan 2012 yılında hizmete açılmıştır.<br />

95

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Bağlıca<br />

Aile Yaşam Eğitim ve Spor Kompleksi<br />

Bağlıca<br />

2<br />

Mahallesinde 52.896 m alan<br />

üzerine 8 ayrı bloktan oluşan kompleks,<br />

yaklaşık 27.000 m 2 olarak 2018 yılında<br />

inşa edilmiştir. Tesis, Bağlıca Bulvarı ve Kuzupınarı<br />

Caddesi arasında yer almaktadır.<br />

Tesiste; kapalı yarı olimpik yüzme havuzu, çocuk<br />

havuzu, hamam, sauna, fitness, yoga, aerobik<br />

salonları, 2.500 kişilik spor salonu; 3-5<br />

yaş çocuklar için kreş, ilköğretim öğrencileri<br />

için etüd merkezi, emekli konağı bulunmaktadır.<br />

Bölgenin en işlek noktasında yer alan tesis,<br />

konum itibariyle sadece bölge sakinlerinin<br />

değil, tüm Ankara’nın sosyal ve kültürel alandaki<br />

ihtiyaçlarını karşılayacak kapasitededir.<br />

Tesis, bütünüyle çevreye uyumluluğu, yaşayan<br />

bir mahalle konsepti ile geleneksel<br />

mimarimize atıfta bulunarak tasarlanmıştır.<br />

Tesisin tasarımında geleneksel Ankara<br />

evlerinden esinlenilmiştir. Tesisi kullanacak<br />

bireylere sıcak bir ev ortamı sunulmaktadır.<br />

Kütle ve açıklık oranları, cephe düzeni, malzeme<br />

ve renk açısından kültürel mimarimizi<br />

yansıtması hedeflenmiştir. Bu yaklaşım, ahşap<br />

ve taş kaplamanın cephede kullanımı,<br />

cumbalar ile de desteklenmektedir. Ele alınan<br />

tüm bu kriterler doğrultusunda yapının<br />

ilçemiz halkının mevcut ihtiyaçlarını bugün<br />

ve ileriki yıllar boyunca karşılayacak, kullanım<br />

alanı ve cephe anlamında en üst düzeyde<br />

kullanım avantajları sağlayacak şekilde<br />

tasarlanmıştır.<br />

96

Sakinlerin çağdaş hizmet anlayışı ile yaşamlarını<br />

huzur, güven ve mutluluk içinde geçirebilmeleri<br />

için konforlu mekanlar sağlanmıştır.<br />

Emeklilerimizin boş zamanlarını değerlendirmeleri,<br />

ruhsal ve sosyal gereksinimlerini karşılayabilmeleri,<br />

sosyal iletişime geçebilmeleri<br />

için bir buluşma noktasıdır.<br />

Tesis bünyesinde Etimesgut Belediyesi ile<br />

Başkent Üniversitesi ortak çalışması olan<br />

“etiSEM Projesi” kapsamında verilen kurslara<br />

uygun sınıflar ve atölyeler ile cami, kafeterya<br />

gibi mekanlar yer almaktadır. İşlevsel<br />

kapalı mekanların yanında bina çevresinde<br />

estetik objelerle zenginleştirilmiş yeşil alanlar<br />

bulunmaktadır.<br />

Binaya yaklaşan yayalar yeşiller arasında<br />

binaya doğru ilerlemekte kentin yoğunluğundan<br />

arınmaktadır. İçerisinde Etimesgut<br />

Belediye Spor Kulubü için dinlenme tesisi ve<br />

alt yapı okulu ayrıca iki adet futbol idman<br />

sahası, açık voleybol, basketbol sahaları ve<br />

tenis kortu, çocuklar için oyun alanları, parklar,<br />

yürüyüş ve koşu parkuru yer almaktadır.<br />

Kompleks içinde vatandaşların sosyal ve eğitim<br />

aktivitelerini yapabilecekleri mekanlar<br />

bir araya getirilmiştir. Ayrıca Belediye ampute<br />

futbol takımı için antrenman sahası ve<br />

sosyal tesis bulunduğu kompleks, bölge için<br />

bir çekim merkezi olmuştur.<br />

Bağlıca’da yaşam bir başka güzel...<br />

97

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Sacettin Gürbüz<br />

Engelsiz<br />

&<br />

Yaşam<br />

Rehabilitasyon Merkezi<br />

Engeller Etimesgut’ta engel değil...<br />

98

Ankara’nın ilk, Türkiye’nin en kapsamlı engelsiz<br />

yaşam merkezi Bağlıca Mahallesi’nde bulunmaktadır.<br />

2018 yılında hizmete açılan ve 9.300<br />

m² alan üzerinde; 5 ayrı bloktan oluşan Engelsiz Yaşam<br />

Merkezi 6.000 m² kapalı alandan oluşmaktadır.<br />

Tesis içerisinde misafirhane, konferans salonu, kütüphane,<br />

sergi salonu, yemekhane, mescit, kafeterya,<br />

mesleki eğitim binası ile sağlık ve rehabilitasyon binası<br />

yer almaktadır.<br />

Merkezde açık havada oturma ve spor yapma imkânı<br />

sağlayan alanlar mevcut olup her yaştan ve her türlü<br />

engelli vatandaşın eğitim, öğretim ve sosyal hayatın<br />

içinde yer alabileceği aktiviteleri yapabilecekleri bir<br />

sosyal donatılar bulunmaktadır.<br />

Türkiye’nin en kapsamlı ve modern engelsiz yaşam<br />

merkezinde engelliler ve ailelerinin yaşam standartlarını<br />

artıracak uygulama anlayışı ile engelli yakınıyla<br />

birlikte yaşayan kadınlar bir nefes alacaklardır.<br />

Engelsiz Aile Yaşam ve Rehabilitasyon Merkezi için<br />

Belediye Başkanı Enver Demirel, şunları ifade etmiştir:<br />

“Bir anne düşünün, 1 gün değil, 1 hafta değil, 1<br />

yıl değil; ömür boyu engelli çocuğuna bakıyor, gününün<br />

tamamını onunla geçiriyor. Yeri geliyor, hastaneye<br />

bile gitmeye imkan bulamıyor. Bu durum gerçekten<br />

çok zor ve yıpratıcı süreçtir. O annenin de tatile, dinlenmeye<br />

ihtiyacı vardır. İşte hizmete giren bu “Engelsiz<br />

Yaşam Merkezi” bu yönüyle engelliye bakan<br />

kadınlarımıza büyük kolaylık sağlayacaktır. Merkezde<br />

engellilerimizi geçici süre misafir edip engelliye bakan<br />

kadınımızı bir süreliğine de olsa rahatlatacağız. Engelli<br />

çocuğunu buraya bırakıp düğününe, cenazesine, hastanesine,<br />

tatiline gidebilecek. Kendini yenileme fırsatı<br />

bulacak. Enerji depolayacak. Bu süreçte de biz engellimize<br />

en iyi şekilde bakacağız.”<br />

99

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Türk Beyleri<br />

KENT MEYDANI<br />

14 Eylül 2012’de açılışı yapılan meydan<br />

Selçuklu Revak mimarisiyle inşa<br />

edilmiştir. 100 bin seyirci kapasitelidir.<br />

Meydanda kültürel ve sanatsal<br />

etkinlikler yapılmaktadır. Piyade mahallesi<br />

sınırları içinde yer alan Türk Beyleri<br />

Kent Meydanı eşine az rastlanır nitelikte<br />

bir alan şeklinde Türk milletinin geçmişine<br />

olan sevgi ve saygısının bir yansıması<br />

olarak Etimesgut Belediyesi tarafından<br />

yapılmıştır. Belediye, her yıl sayıları gittikçe<br />

artan modern mekânlar ve yapılar ile<br />

ilçe halkının kültürel ve sosyal ihtiyacını<br />

karşılamakta, Türk Beyleri Kent Meydanı<br />

da bu mekânların en güzel örnekleri arasında<br />

yer almaktadır. Ziyaretçileri karşılayan<br />

meydan tabelasında Selçuklu kültür<br />

ve sanatının temel figürlerinden biri olan<br />

sekiz köşeli yıldız ve Türklüğün hâkimiyet<br />

sembolü çift başlı kartal figürü yer almak-<br />

100

tadır. Ayrıca sekiz köşeli Yıldız içerisinde<br />

de “Merhamet, şefkat, sabretmek, doğruluk,<br />

sır tutmak, sadakat, cömertlik, rabbine<br />

şükretmek” öğütleri bulunmaktadır.<br />

Selçuklu Revak mimarisinden izler taşıyan<br />

meydan, 16 büyük Türk Devleti’nin kurucularının<br />

anıtlarına ve bayraklarına ev<br />

sahipliği yapmaktadır. Meydanda ayrıca<br />

Tarihi Kale kapıları şekil ve süslemelerini<br />

yansıtan 3’ü taç kapı, 2’si kemerli kapı olmak<br />

üzere 5 ana kapı bulunmaktadır. Büyük<br />

bir incelikle dekore edilen meydanda<br />

güneş, yağmur, kar gibi unsurlardan korunma<br />

amaçlı işlevsel sütunlar da unutulmamıştır.<br />

Her yıl birçok ulusal ve uluslararası etkinliğe<br />

ev sahipliği yapan Türk Beyleri Kent<br />

Meydanında Uluslararası Anadolu Günleri<br />

Kültür ve Sanat Festivali, Ramazan etkinlikleri,<br />

toplu düğün ve sünnet törenleri,<br />

önemli gün ve hafta kutlamaları yapılmaktadır.<br />

Uluslararası Anadolu Günleri Kültür ve Sanat<br />

Festivaliyle Avrupa’dan Orta Asya’ya<br />

kıtalar arası kültür ve sanat şölenine sahne<br />

olan Türk Beyleri Kent Meydanı yaklaşık<br />

100 bin kişilik kapasitesiyle Türk kültürünün<br />

aslının yaşatılıp genç nesillere aktarılmasına<br />

katkıda bulunmaktadır.<br />

101

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Etimesgut’ta geleneksel hale gelen ve<br />

her yıl yapılan ramazan programlarının<br />

yapıldığı kent meydanında, konserler,<br />

şenlikler, fuar etkinlikleri düzenlenmektedir.<br />

Etimesgut’un en büyük kültür ve sanat etkinliği<br />

olan “Uluslararası Anadolu Günleri Kültür ve<br />

Sanat Festivali” bu meydanda yapılmaktadır.<br />

Meydanın mimari tarzı, kapladığı alan ve ulaşım<br />

yeterliliği ile çeşitli kültür, sanat, spor ve<br />

bilim etkinliklerinin yapılmasına imkan sağlamaktadır.<br />

102

103

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

KÜLTÜR<br />

VE<br />

SANAT ŞEHRİ<br />

Etimesgut<br />

104

105

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Korkut Ata<br />

KONGRE VE KÜLTÜR MERKEZİ<br />

106

Bilim... Eğlence... Eğitim...<br />

Kültür... Sanat...<br />

çağdaş kent’in oluşumu...<br />

107

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

108

Korkut Ata Kongre ve Kültür Merkezi,<br />

8.500 m 2 alan üzerine, çelik konstrüksiyon<br />

sistemi ile 2013 yılında inşa edilmiştir.<br />

İç mekânda görüntüyü engelleyen kolonların<br />

kullanılmadığı merkez, modern mimarisiyle<br />

dikkati çekmektedir.<br />

İlçenin en büyük tesislerden olan merkez<br />

Ankara’nın da sayılı kongre merkezlerinden birisidir.<br />

Tesisten aynı anda 4 bin 600 kişi hizmet<br />

alabilmektedir. Korkut Ata Kongre ve Kültür<br />

Merkezi’nde 800 kişilik konferans salonu, 1000<br />

kişilik yemekli toplantı salonu, 2800 kişilik amfi<br />

salon ve fuaye-sergi alanları bulunmaktadır.<br />

Merkez, Ahimesut Bulvarı üzerindeki otoban<br />

köprüsü ayağında yer aldığı için ulaşım yönünden<br />

de önemli avantaja sahip durumdadır.<br />

İçinde Ömer Seyfettin Konferans Salonu, Amfi<br />

Salon, Fuaye ve Sergi Salonu ile Nikah ve Düğün<br />

Salonu bulunan merkezde, sürekli olarak<br />

etiSEM kursları da düzenlenmektedir.<br />

Tesiste; kongre, konferans, panel, sempozyum,<br />

sergiler, şenlikler, konserler, dans ve tiyatro<br />

gösterileri gibi faaliyetler de yapılmaktadır.<br />

2018 yılı içinde Ocak ayında “Tarihte Etimesgut<br />

Paneli”, 29-30 Mart 2018 tarihlerinde “Uluslararası<br />

Tarihte Etimesgut Sempozyumu”, 6<br />

Mayıs 2018 “Kırım Hıdırellez Şenliği” burada<br />

düzenlenmiştir. Amfi salon, konferans salonu,<br />

yemekli toplantılar için salonlar, fuaye ve sergi<br />

alanlarının yer aldığı merkez; güzel, temiz,<br />

ferah ve sakin ortamıyla sadece Etimesgut’un<br />

değil, Ankara’nın da büyük bir ihtiyacını karşılayacak<br />

niteliktedir.<br />

109

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Göktürk<br />

AİLE YAŞAM VE EĞİTİM MERKEZİ<br />

110

2013 yılı içerisinde Göksu<br />

Mahallesi’nde hizmete giren<br />

Göktürk Aile Yaşam ve<br />

Eğitim Merkezi, bölge insanı için<br />

vazgeçilmez bir spor, kültür, sanat<br />

ve eğitim merkezidir. Çoğunluğu<br />

çocuklar olmak üzere 7’den 70’e<br />

toplumun tüm kesimlerine hitap<br />

eden merkeze ilgi, her geçen gün<br />

artış göstermektedir. Engelli ve<br />

gazilerin ücretsiz; emeklilerin de<br />

indirimli yararlandığı tesis, üyelerine<br />

spor, eğitim ve eğlenceyi bir<br />

arada sunmaktadır.<br />

111

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Altı kulvardan oluşan yarı olimpik kapalı yüzme<br />

havuzu ile hem yetişkinler hem de çocuklar için<br />

yüzme eğitimi programları düzenlenen merkezde<br />

her ay ortalama 500 kişi yüzme öğrenmenin<br />

keyfini yaşamaktadır. Son model teknolojik<br />

cihazlarla güzellik ve cilt bakım hizmetleri<br />

verilen merkezde mesleki ve kişisel gelişime<br />

katkı sağlamak amacıyla çeyiz ürünleri hazırlama,<br />

iğne oyası, konuşma sanatı ve diksiyon,<br />

İngilizce, uygulamalı ilk yardım temel ilkeleri,<br />

keman eğitimi, güzel sanatlara hazırlık-resim<br />

ve yağlı boya, çocuklar için sanat ve tasarım<br />

uygulamaları alanlarında kurslar düzenlenmektedir.<br />

Ayrıca Bowling, bilardo, duvar topu<br />

ve masa tenisi gibi oyun alanlarının bulunması<br />

merkezi gençler açısından daha cazip hale<br />

getirmektedir. Etimesgut halkı, Göktürk Aile<br />

Yaşam ve Eğitim Merkezi’nde Etimesgut Belediyesi<br />

tarafından kurulan Kuaför ve Güzellik<br />

Merkezinden, hijyenik koşullarda ve daha ucuz<br />

şartlarda kuaför, cilt bakımı vb. hizmetler de<br />

alabilmektedir.<br />

112

113

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Atatürk<br />

Müzesi ve Okuma Evi<br />

Atatürk’ün Selanik’te doğduğu evin<br />

bir benzeri olarak 2017 yılında<br />

yapılmıştır. Müzede; Atatürk’ün<br />

hayatı, devrimleri, ülkemizin bağımsızlığı ile<br />

ilgili savaşları anlatan belge ve görsellere yer<br />

verilmiştir. Müze girişinde misafirleri Atamızın<br />

ve annesi Zübeyde Hanım’ın gerçekçi<br />

silikon heykeli karşılamaktadır. Müze içinde<br />

okuma evi, kütüphane ve Atatürk’ün orijinal<br />

fotoğrafları da yer almaktadır.<br />

Atatürk Müzesi ve Okuma Evi, Şehit Osman<br />

Avcı Mahallesi’nde 132 bin metrekarelik<br />

Atatürk Ormanı içerisinde bulunmaktadır.<br />

Etimesgut Ata’sını yaşatıyor!<br />

114

Müzede Atatürk’ün el yazma nutku,<br />

Atatürk’ün yaşadığı döneme ait gazete,<br />

dergi ve yazılar sergilenmektedir. Müze<br />

bahçesinde Atatürk’ün devrimlerini anlatan<br />

polyester çalışmalar bulunmaktadır.<br />

Ziyaretçiler, müzedeki salonda Kurtuluş<br />

Savaşı’na ait 3 boyutlu belgesel izleyerek<br />

Atatürk’ü daha yakından tanıma fırsatına<br />

kavuşmaktadırlar. Atatürk Müzesi bulunan<br />

okuma evi haftanın altı günü açıktır.<br />

Kütüphanesindeki kitap sayısı 2.385 adettir.<br />

Kütüphane üyelik kartı ile gelen öğrenciler<br />

ödünç kitap alabilmekte, günlük ders<br />

çalışmak ve ödev yapmak veya araştırma<br />

için kütüphaneyi ziyaret etmektedirler.<br />

115

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

HALİDE EDİP<br />

ADIVAR<br />

HANIMLAR KONAĞI<br />

- Etimesgutlu hanımların buluşma noktası -<br />

116

Eryaman bölgesinde 132 bin metrekarelik<br />

alanda 6 bin yetişkin ağaç dikilerek<br />

kurulan Atatürk Ormanı alanı içinde<br />

inşa edilen Hanımlar Konağı, 2017 yılında<br />

hizmete açılmıştır. Ağaçlara zarar vermeden<br />

yapılan tesis, Kurtuluş Savaşı’nın kadın<br />

kahramanlarından Halide Edip Adıvar’ın adını<br />

taşımaktadır.<br />

Hanımlar için her türlü detayın düşünüldüğü<br />

konakta 3 ayrı salon bulunuyor. Konakta,<br />

sohbet ve kutlama, konuk ağırlama ve ikram<br />

hizmet lerinin verildiği konakta mutfak,<br />

ibadethane ve kütüphane de yer alıyor.<br />

Konağın girişinde Atatürk ve Halide Edip<br />

Adıvar ile Türk kadınını simgeleyen fotoğraf<br />

ve kabartmalar dikkat çekmektedir.<br />

Etimesgutlu kadınlar, bu konağa gelerek<br />

günlerini, mevlitlerini, anma ve kutlama<br />

programlarını yapabilmekte ve günün tüm<br />

yorgunluğunu ve stresini burada atma imkanı<br />

bulmaktadırlar. Hanımlar konağını sadece<br />

kadınların kullanmakta ve çalışanları da<br />

kadınlardan oluşmaktadır. Konak Etimesgutlu<br />

kadınların buluşma noktasıdır.<br />

Tesis, Etimesgut’ta var olan sosyo-kültürel<br />

yapıların en güzel örneklerinden biridir.<br />

117

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

A şağıyurtçu<br />

Konağı<br />

Gelenekle geleceğin buluşması...<br />

Mahalle sakinlerinin<br />

zamanlarını<br />

değerlendirebildikleri,<br />

hobilerini gerçekleştirebildikleri<br />

bir buluşma mekânıdır.<br />

Bu güzel mekân, geçmişten<br />

kopmadan, yaşayan Türk<br />

kültürünün gelecek nesillere<br />

aktarıldığı bir kültür hazinesi<br />

görevi yürütmektedir.<br />

118

Etimesgut’u oluşturan tarihi yerleşim<br />

yerlerinden biri olan Aşağıyurtçu<br />

mahallesinde 2016 yılında hizmete<br />

açılmıştır. Türk kültürünün önemli<br />

unsurlarından birisi olan köy konakları<br />

kültürünün modern örneklerinden biri olan<br />

Aşağıyurtçu Konağında; mahalle sakinleri,<br />

Türk kültürüne uygun olarak nişan, düğün,<br />

kına, mevlüd, taziye, toplantı ve diğer sosyal<br />

aktivitelerini gerçekleştirmektedirler.<br />

Konakta, mahalle kültürünün kaybolmaması,<br />

dostluk, komşuluk ve dayanışma ilişkilerinin<br />

devamı sağlanmaktadır.<br />

Kamu ve belediye yönetimindeki birimlerin<br />

de katılımıyla mahalle sakinleriyle zaman<br />

zaman yapılan toplantılar bu konakta<br />

gerçekleşmektedir. İki kat üzerine inşa edilen<br />

konakta, direksiz büyük bir oturma salonu (200<br />

m 2 ), çeşitli aktivitelere imkan sağlayan bahçe<br />

düzenlemesi ve kütüphane bulunmaktadır.<br />

119

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Etimesgut Belediyesi<br />

EMEKLİ<br />

DİNLENME EVLERİ<br />

İlki 2012 yılında gerçekleştirilen emekli dinlenme<br />

evleri projelerine gösterilen ilgi neticesi ile<br />

şehrin dört bir yanındaki dinlenme evlerinin<br />

sayısı yıllar içerisinde arttırılmıştır. Eryaman, Elvankent<br />

ve Atayurt şubeleri ile emeklilerin gözde<br />

mekanları olup zamanlarını en iyi şekilde<br />

değerlendirebildikleri, hobilerini gerçekleştirebildikleri,<br />

sohbet ve anılarını paylaşabileceği<br />

bir buluşma alanı haline gelmiştir.<br />

Emeklilerin yararlandığı kapalı ve açık alanlardan<br />

oluşan mekanlarda, ruhsal ve sosyal ihtiyaçlarını<br />

karşılayabilecek çeşitli aktivite alanları<br />

bulunmaktadır. Kafeterya, şark köşeli dinlenme<br />

alanları, sohbet, hobi, okuma ve TV odalarının<br />

hizmet verdiği tesislerde emeklilere yeni bir<br />

yaşam imkanı sunulmaktadır.<br />

Çay ve kahvelerini yudumlarken televizyon<br />

seyredip sohbet eden emekliler keyifli zaman<br />

geçirmektedirler.<br />

ELVANKENT<br />

EMEKLI DINLENME EVI<br />

120

ERYAMAN<br />

EMEKLI DINLENME EVI<br />

121

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ATAYURT<br />

EMEKLI DINLENME<br />

EVI<br />

122

İl BilgeHatun<br />

ERINÇ EVI<br />

ŞIFA VE ŞEFKAT KUCAĞI<br />

Tarihten gelen kültür ve gelenekleri yaşatma<br />

adına, Etimesgut Belediyesi ve sivil<br />

toplum kuruluşlarının ortak projesi olarak<br />

“İl Bilge Hatun Erinç Evi” 2015 yılında hizmete<br />

sunulmuştur.<br />

Erinç (Huzur) Evi, tüm yaşlı ve bakıma muhtaç,<br />

özellikle şehit ve gazilerin mağdur anne, baba<br />

ve yakınlarının barınacağı bir şifa ve şefkat kucağıdır.<br />

Mutluluğa ve huzura dayalı erinç evi; ilçenin<br />

Bağlıca mahallesinde 4.320 m 2 kapalı<br />

alanda, tek ve çitf kişilik oda<br />

tercihleri ile toplamda 84<br />

kişi kapasiteli, yüksek<br />

donatılı, modern bir<br />

tesistir.<br />

Yaşlıların hayatlarını kolaylaştırmak adına bakım,<br />

temizlik, sağlık, yemek, halkla ilişkiler ve<br />

psiko-sosyal hizmetler verilmektedir.<br />

Yaşlılar, mevsimlik sebzelerin yer aldığı hobi<br />

bahçelerinde, su sesleri eşliğinde, kamelya ve<br />

oturma gruplarında zamanlarını en iyi şekilde<br />

değerlendirerek şehir gürültüsünden uzak bir<br />

ortamda huzurlu bir şekilde hayatlarını sürdürmektedirler.<br />

123

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ZİYA GÖKALP<br />

SOSYAL TESİSLERİ<br />

Altay Mahallesi sakinlerinin istek ve ihtiyaçları doğrultusunda<br />

içerisinde kafeterya, amfi tiyatro, havuz, spor ve oyunları,<br />

arastalar, oturma alanları bulunan tesis, Etimesgut<br />

Belediyesi tarafından 2012 yılında halkın hizmetine sunulmuştur.<br />

Sanatsal ürünlerin sergilendiği taş duvarlı arastalar yöresel<br />

zenginliğimizi gözler önüne sererken, arasta önüne dağılmış ağaç<br />

altı oturma grupları geçmişte köy meydanlarının aldığı sosyal<br />

sorumluluğu üstlenmektedir.<br />

Bölgenin simgelerinden olan ay yıldızlı havuz<br />

geçmişten aldığımız birlikteliği geleceğe<br />

aktarmaktadır.<br />

Tüm görsel güzelliklerin yanı sıra basketbol<br />

sahası, fitness alanı, koşu yolu, çocuk oyun<br />

alanı ve geniş meydanları ile tesis, aktif<br />

kullanıma yönelik bir çok imkanı bir arada<br />

sunmaktadır.<br />

124

AİLE AKADEMİSİ<br />

2012 yılında Etimesgut Belediye Ziya<br />

Gökalp tesisleri içerisinde hizmet<br />

vermeye başlayan Aile Akademisi;<br />

çocuk psikoloğu, aile danışmanı, sosyolog,<br />

avukat ile birlikte aile terapisi, aile avukatlığı<br />

ve çocuk gelişim dallarında ücretsiz olarak<br />

hizmet vermektedir. Aile Akademisinde çift ve<br />

evlilik terapisi, sağlıklı iletişim, ailede boşanma<br />

süreci, kayıplar ve yas konularında danışmanlık<br />

yapılmaktadır. Aile hukuku ve evlenme<br />

konuları başta olmak üzere, boşanma ve<br />

velayet gibi konularda aile avukatı<br />

ücretsiz olarak Etimesgutlulara<br />

destek olmaktadır.<br />

125

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PLANET<br />

AİLE YAŞAM MERKEZİ<br />

12.000 metre kare alan üzerine 3 katlı<br />

olarak kurulmuş olan Planet Aile Yaşam<br />

Merkezi, 2009 yılından bu yana Ankara<br />

Büyükşehir Belediyesi Kültür ve Sosyal İşler<br />

Daire Başkanlığı bünyesinde hizmet vermektedir.<br />

Üyelik sistemi ile çalışan merkez<br />

herkese açıktır ve tüm hizmetler haftanın 7<br />

günü 09:00-20:00 saatleri arasında ücretsiz<br />

olarak verilmektedir.<br />

Zamanla yaygınlaşan servis imkânları, sadece<br />

Etimesgutlular değil, Sincan ve Yenikent’e<br />

kadar ulaşmaktadır. Çeşitli yaş gruplarına<br />

uygun sosyal kültürel faaliyetler sunan merkez<br />

özellikle gençleri hayata hazırlamaya ve<br />

onlara kötü alışkanlıklardan ve sağlıksız ortamlardan<br />

uzak, seviyeli bir çevre oluşturma<br />

ilkesiyle çalışmaktadır. Gençlik merkezinde<br />

okul derslerine yardımcı kursları bulmak da<br />

mümkündür.<br />

Planet Aile Yaşam Merkezi, ‘Engelsizsiniz’<br />

ilkesinden yola çıkarak engelli vatandaşlara<br />

da hizmet verirken üyelerin yaşantılarını<br />

kolaylaştırmak, hayatın onlara vermiş olduğu<br />

engelleri ortadan kaldırmak için çeşitli<br />

kurslar düzenlemektedir. Planet Aile Yaşam<br />

Merkezi’nde 50 yaş ve üzeri üyeler için de<br />

lokal bulunmaktadır.<br />

126

ATABEY<br />

SPOR MERKEZİ<br />

TOKİ Konutları’nın olduğu bölgede<br />

yapılan tesis 2016 yılında hizmete<br />

açılmıştır. Spor merkezi, mahallenin<br />

yeni yaşam merkezi haline gelmiştir.<br />

Atabey Spor Merkezi, gaziler ve eşleri ile<br />

şehit aileleri ve engellilere ücretsiz hizmet<br />

vermektedir.<br />

Modern sauna ve fin hamamının bulunduğu<br />

merkezde, bölge insanının yararlanabileceği<br />

pilates, fitness, step, aerobic, spining<br />

vb. hizmetler eğitmenler nezaretinde<br />

verilmektedir.<br />

Haftanın 7 günü hizmet veren merkezden<br />

üç gün bayanlar, diğer üç gün erkekler ve<br />

pazar günüde aileler yararlanmaktadır.<br />

127

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

YUNUS EMRE<br />

KÜLTÜR VE SPOR MERKEZİ<br />

Kültür, sanat ve sporu aynı çatı altında buluşturan tesis, 46.466 m²lik alana inşa edilmiştir.<br />

2007 yılında açılan tesis, 2015 yılında tamamen yenilenerek modern hale getirilmiştir.<br />

Hafta içi ve cumartesi günleri ücretsiz olarak açılan halk oyunları kurslarında; 15-30 yaş grubu<br />

kursiyerler, ülkemizin değişik yöre oyunlarını öğrenerek, çeşitli organizasyonlarda gösterilerde<br />

bulunmaktadır.<br />

Yunus Emre Kültür ve Spor Merkezi; site toplantıları, veli toplantıları, seminerler, konserler, tiyatro<br />

gösterileri, önemli gün ve hafta kutlamaları, şiir dinletileri, gösteriler, provalar, yılsonu kutlamaları<br />

vb. organizasyonlarda da ev sahipliği yapmaktadır.<br />

128

TURKUAZ<br />

KÜLTÜR VE SPOR MERKEZİ<br />

2016 yılında ilçenin Turkuaz Mahallesinde hizmete açılan merkez kültürel, sosyal ve sportif<br />

faaliyetler ile vatandaşlara hizmet etmektedir. Bölge halkının yoğun olarak tercih ettiği Turkuaz<br />

Kültür ve Spor Merkezinde yapılan kültürel ve sportif etkinlikler arasında konserler, kermesler,<br />

spor müsabakaları yapılmaktadır. Merkez bünyesinde etiSEM kursları da düzenlenmektedir.<br />

129

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Parklar ve Ormanlar<br />

130

Mustafa Kemal Atatürk, bozkırın ortasında<br />

boş ve ağaçsız bir kasabaya uğradığında,<br />

bu durumdan son derece üzülerek kasaba<br />

halkına; “Yeşil görmeyen gözler, renk<br />

zevkinden mahrumdur. Ağaç dikiniz ki; kör<br />

bir insan bile yeşillikler arasında olduğunu<br />

fark etsin.” diyerek onları ağaç ve orman<br />

yetiştirmeye teşvik etmiştir.<br />

Kendisi de o günkü şartlarda; “Burada hiçbir<br />

şey yetişmez!” diyen uzmanlara, çölde bile<br />

çiçek yetiştirilebileceğini ispat edercesine<br />

Gazi Çiftliğini kurmuş, burayı halkın kullanımına<br />

açarak adeta bir vaha sunmuştur.<br />

Atatürk’ün bu vizyonunu kendine ışık yapan<br />

Etimesgut günümüzde; alabildiğine ve<br />

olabildiğince park, bahçe, ağaçlandırma alanı<br />

ve ormanlarla yeşil bir kente dönüştürülmüştür.<br />

2018 yılı itibariyle ilçede yapılan parkların sayısı<br />

303’e çıkmış, bu parkların kapladığı toplam<br />

alan ise 2.605.000 m 2 ’ye ulaşmıştır.<br />

Bu parkların 199 tanesi 2009 yılından sonra<br />

yapılmıştır. 2009 öncesi ile kıyaslandığında 104<br />

olan park sayısı %291 artışla 303’e, kapladığı<br />

alan olarak 774.000 m 2 yeşil alan ise %337<br />

artış ile 2.605.000 m 2 ’ye ulaşmıştır. Böylece<br />

2009 sonrası çalışmalarla 199 adet yeni park<br />

yapılmış, yeşil alan olarak da 1.831.000 m 2 yeni<br />

yeşil alan üretilmiştir. 2009’dan sonra 30 adet<br />

yeni hatıra ormanı oluşturulmuştur.<br />

Yeşil Kent Etimesgut...<br />

131

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Ayşecik Oyun Parkı 30 Ağustos Mah. 600<br />

Dr. Sadık Ahmet Parkı İstasyon Mah. 2.650<br />

Nene Hatun Hanımlar Parkı Kazım Karabekir Mah. 2.200<br />

Öğretmenler Parkı 30 Ağustos Mah. 3.100<br />

Yunus Emre Sevgi Parkı Kazım Karabekir Mah. 6.055<br />

Şehit Teğmen Sabri Kartal Parkı Piyade Mah. 5.500<br />

Eryaman Köy İçi Parkı Eryaman Mah. 875<br />

Kazım Karabekir Parkı Kazım Karabekir Mah. 1.450<br />

Şehit Çetin Ertaş Parkı Topçu Mah. 1.680<br />

Ahimesgut Parkı Kazım Karabekir Mah. 1.960<br />

Alsancak Parkı Alsancak Mah. 2.800<br />

Güneş Parkı Süvari Mah. 3.100<br />

Şeker Parkı Şeker Mah. 800<br />

Oyuncakistan Parkı Kazım Karabekir Mah. 4.440<br />

Şehitler Parkı 30 Ağustos Mah. 5.470<br />

Şirinler Parkı Piyade Mah. 2.370<br />

Akşemseddin Parkı Elvan Mah. 3.570<br />

Esnaf ve Sanatkârlar Parkı Bahçekapı Mah. 4.880<br />

Keloğlan Parkı Kazım Karabekir Mah. 1.850<br />

Nergiz Parkı 30 Ağustos Mah. 3.317<br />

Süvari Parkı Süvari Mah. 1.430<br />

Şehit Oğuzhan Yaşar Parkı Süvari Mah. 3.650<br />

Arguvan Parkı Süvari Mah. 1.406<br />

Çınar Parkı Süvari Mah. 2.260<br />

Şehit Erhan Ar Parkı İstasyon Mah. 6.440<br />

Şehit Muhammed Yalçın Parkı Etiler Mah. 1.400<br />

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Şehit Kr. Plt. Ütgm. Levent Şahin Parkı Topçu Mah. 6.270<br />

Alparslan Türkeş Parkı İstasyon Mah. 25.000<br />

Belediye Çevresi Yeşil Alan 30 Ağustos Mah. 761<br />

Karaca Parkı Şeyh Şamil Mah. 3.000<br />

Kartal Parkı Etiler Mah. 6.300<br />

Turgut Özal Köprü Çevresi İstasyon Mah. 3.400<br />

Bahçeli Parkı Oğuzlar Mah. 12.370<br />

Hikmet Özer Caddesi Refüj 30 Ağustos Mah. 3.000<br />

Kale Şelale Parkı Kazım Karabekir Mah. 1.344<br />

Şahin Parkı Ayyıldız Mah. 4.491<br />

Şükrü Kale Parkı Piyade Mah. 3.504<br />

Zafer Parkı 30 Ağustos Mah. 4.710<br />

Açelya Parkı Tunahan Mah. 8.699<br />

Alperen Parkı Süvari Mah. 800<br />

Emirler Parkı Piyade Mah. 2.850<br />

Ergenekon Parkı Güzelkent Mah. 13.210<br />

Kerkük Parkı Güzelkent Mah. 10.350<br />

Şehit Jan. Necdet Kayan Parkı Süvari Mah. 2.500<br />

Şehit Özkan Bingöl Koşuyolu Elvan Mah. 8.700<br />

80.Yıl Cumhuriyet Parkı Oğuzlar Mah. 25.600<br />

Aşık Veysel Parkı Güzelkent Mah. 9.500<br />

Çiğdem Parkı Alsancak Mah. 8.200<br />

Yıldız Parkı Ayyıldız Mah. 7.400<br />

Ihlamur Dinlenme Parkı Etiler Mah. 4.500<br />

Necip Fazıl Dinlenme Parkı 30 Ağustos Mah. 2.997<br />

Onur Parkı Oğuzlar Mah. 5.030<br />

Zühre Öğretmen Parkı Etiler Mah. 830<br />

15 Temmuz Şehitleri Hatıra Ormanı<br />

132

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Adalet Parkı Oğuzlar Mah. 10.857<br />

Atakent Spor Kompleksi Atakent Mah. 7.431<br />

Atatürk Koşuyolu Parkı İstasyon Mah. 86.000<br />

Dudayev Huzur Parkı İstasyon Mah. 5.597<br />

Gönül Yolu Parkı Eryaman Mah. 10.875<br />

Hasan Şükran Saruhan Koşuyolu Atakent Mah. 1.406<br />

Yaşar Doğu Parkı Tunahan Mah. 2.878<br />

Bağlıca Parkı Bağlıca Mah. 1.357<br />

Mehmet Akif Ersoy Parkı Göksu Mah. 40.000<br />

Zübeyde Hanım Parkı Eryaman Mah. 3.500<br />

Ayyıldız Bilgi Anadolu Parkı Ayyıldız Mah. 4.425<br />

Ayyıldız Dinlenme Parkı Ayyıldız Mah. 4.922<br />

Ayyıldız Koşuyolu Parkı Ayyıldız Mah. 4.049<br />

Dolphin Spor Tesisleri Eryaman Mah. 36.109<br />

Eryaman Spor Tesisleri Eryaman Mah. 10.803<br />

9 Eylül Parkı Güzelkent Mah. 3.589<br />

Ahıska Parkı Şeyh Şamil Mah. 1.900<br />

Aslan Parkı Göksu Mah. 804<br />

Aşiyan Parkı Eryaman Mah. 3.801<br />

Barış Parkı Güzelkent Mah. 13.567<br />

Çiçek Parkı Güzelkent Mah. 2.400<br />

Elif Parkı Atakent Mah. 2.180<br />

Emre Parkı Eryaman Mah. 7.046<br />

Güzelkent Parkı Güzelkent Mah. 7.733<br />

Lozan Parkı Güzelkent Mah. 4.796<br />

Peyami Safa Parkı Tunahan Mah. 2.999<br />

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Piyade Spor Kompleksi Piyade Mah. 7.217<br />

Piyade Üçgen Alan Piyade Mah. 900<br />

Prof. Dr. Türkan Saylan Parkı Eryaman Mah. 17.191<br />

Sakarya Parkı Şeyh Şamil Mah. 1.328<br />

Şehit Burak Türkoğlu Eryaman Mah. 5.978<br />

Şehit Cem-Dilay (Turan) Kerman Parkı Eryaman Mah. 13.793<br />

Şehit Piyade Yüzbaşı Alper Kalem<br />

Parkı<br />

Güzelkent Mah. 8.592<br />

Balkan Türkleri Parkı Tunahan Mah. 5.600<br />

Elvankent Ağaçlandırma Alanı Ahi Mesut Mah. 39.750<br />

Fatih Sultan Parkı Fatih Sultan Mah. 1.977<br />

Kanarya Parkı Göksu Mah. 1.978<br />

Zeynepçik Oyun Parkı 30 Ağustos Mah. 600<br />

Anafartalar Parkı Tunahan Mah. 8.200<br />

Cemil Meriç Parkı Tunahan Mah. 3.000<br />

Oruç Reis Parkı Tunahan Mah. 1.500<br />

Türkistan Parkı Tunahan Mah. 5.200<br />

Meclis Parkı Şeyh Şamil Mah. 16.650<br />

Cumhuriyet Parkı Altay Mah. 31.324<br />

Yıldırım Beyazıd Parkı Süvari Mah. 23.538<br />

Albayrak Parkı Eryaman Mah. 6.215<br />

Kanuni Parkı Eryaman Mah. 10.338<br />

Ahmet Yesevi Parkı Şeyh Şamil Mah. 9.398<br />

Baysungur Parkı Şeyh Şamil Mah. 1.833<br />

Ali Kuşçu Parkı Göksu Mah. 4.722<br />

Dede Efendi Parkı Göksu Mah. 3.831<br />

Duatepe Parkı Göksu Mah. 2.305<br />

Itri Parkı Göksu Mah. 1.113<br />

2.Etap Yunus Emre Kültür Merkezi Şehit Osman Avcı Mah. 46.466<br />

133

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Albayrak-19. Cad. Arası Yeşil Alan Eryaman Mah. 1.417<br />

Ali Rıza Efendi Parkı Eryaman Mah. 3.417<br />

Aybike Parkı İstasyon Mah. 2.022<br />

Emiryaman Spor Tesisileri Eryaman Mah. 4.577<br />

Gazi Mustafa Kemal Meydanı Altay Mah. 3.364<br />

İrem Parkı Elvan Mah. 1.184<br />

Kanuni-Albayrak Arası Yeşil Alan Eryaman Mah. 1.315<br />

Metropark Göksu Mah. 4.003<br />

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Orkide Parkı Şeyh Şamil Mah. 4.758<br />

Prof. Dr. Necmettin Erbakan Parkı Topçu Mah. 9.865<br />

Recep Tarman Parkı Eryaman Mah. 4.059<br />

Şehit Jan. Uzm. Çvş. Yücel Koç Parkı Alsancak Mah. 3.601<br />

Yağmur Parkı Topçu Mah. 1.839<br />

Adalar Parkı Güzelkent Mah. 5.193<br />

Aleyna Parkı İstasyon Mah. 2.484<br />

Aliya İzzet Begoviç Parkı Şehit Osman Avcı Mah. 8.319<br />

Bülent Ecevit Parkı Tunahan Mah. 12.116<br />

Dina Nurpeyisova Parkı Süvari Mah. 3.000<br />

Elvan Ağaçlandırma Alanı Elvan Mah. 31.600<br />

Eren Parkı Altay Mah. 2.879<br />

Eylül Parkı İstasyon Mah. 2.395<br />

Fidan Parkı Süvari Mah. 864<br />

Havuzbaşı Parkı Eryaman Mah. 1.837<br />

İzgi Parkı Altay Mah. 2.868<br />

Merve Parkı Ayyıldız Mah. 3.424<br />

Muhsin Yazıcıoğlu Parkı Elvan Mah. 6.455<br />

Nisan Parkı Kazım Karabekir Mah. 1.224<br />

Sağlık Parkı Altay Mah. 6.259<br />

Selimhan Parkı Piyade Mah. 1.495<br />

Şehit Murat Üçöz Hatıra Ormanı<br />

134

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Şehit Kalender Özdemir Parkı Eryaman Mah. 3.042<br />

Şehit Muharrem Taştepe Parkı Etiler Mah. 2.496<br />

Şehit Taner Çiçek Parkı Piyade Mah. 2.925<br />

Şehit Yıldırım Aksal Parkı Yavuz Selim Mah. 5.778<br />

Şeyh Şamil Parkı Şeyh Şamil Mah. 3.494<br />

Şehit Jan. Teğ. Sedat Nezih Özok<br />

Parkı<br />

Güzelkent Mah. 3.030<br />

Topçu Parkı Topçu Mah. 1.041<br />

Tuğra Parkı Oğuzlar Mah. 13.448<br />

Tunahan Ağaçlandırma Alanı Tunahan Mah. 7.046<br />

Tunahan Koşuyolu Tunahan Mah. 8.900<br />

Yusuf Eren Parkı Alsancak Mah. 1.050<br />

Zeki Bulut Parkı Eryaman Mah. 7.809<br />

30 Ağustos Ağaçlandırma Alanı 30 Ağustos Mah. 19.855<br />

75. Yıl Parkı İstasyon Mah. 1.132<br />

Abdurrahim Karakoç Parkı Süvari Mah. 6.325<br />

Ahi Parkı Şeyh Şamil Mah. 2.876<br />

Dilay Parkı Eryaman Mah. 2.752<br />

Doğa Parkı Eryaman Mah. 2.000<br />

Ekim Parkı Alsancak Mah. 243<br />

Evliya Çelebi Parkı Süvari Mah. 2.707<br />

Göktürk Parkı Ayyıldız Mah. 5.618<br />

Haberkent Parkı Ayyıldız Mah. 7.415<br />

Haydar Aliyev Parkı Elvan Mah. 7.100<br />

İsmail Gaspıralı Parkı Topçu Mah. 3.957<br />

Karanfil Parkı Alsancak Mah. 1.835<br />

Kaşgarlı Mahmut Parkı Oğuzlar Mah. 6.140<br />

Kâtip Çelebi Parkı Kazım Karabekir Mah. 966<br />

Neşet Ertaş Parkı Topçu Mah. 24.000<br />

Oğuzhan Parkı Ayyıldız Mah. 3.421<br />

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Orhan Veli Kanık Parkı Şehit Osman Avcı Mah. 3.751<br />

Rauf Denktaş Koşuyolu Süvari Mah. 9.197<br />

Şehit Turgay Topsakaloğlu Parkı Eryaman Mah. 6.900<br />

Şehit Aydın Canbolat Parkı Eryaman Mah. 3.492<br />

Tattimbet Kazangapulı Parkı Ahi Mesut Mah. 3.992<br />

Tevhid Parkı Ayyıldız Mah. 3.870<br />

Yapracık Parkı Yapracık Mah. 1.455<br />

Yavuz Selim Parkı Yavuz Selim Mah. 3.481<br />

Ziya Gökalp Sosyal Tesisleri Altay Mah. 18.000<br />

2. Etap Ağaçlandırma Alanı Şehit Osman Avcı Mah. 9.730<br />

Adliye Ağaçlandırma Alanı Ahi Mesut Mah. 27.874<br />

Akasya Parkı Tunahan Mah. 5.133<br />

Ayışığı Parkı Göksu Mah. 5.671<br />

Bilge Parkı Eryaman Mah. 2.650<br />

Dadaloğlu Parkı Eryaman Mah. 1.756<br />

Emekliler Parkı Göksu Mah. 10.605<br />

Gonca Parkı Ahi Mesut Mah. 2.208<br />

Gönül Parkı Ayyıldız Mah. 3.726<br />

İkizler Parkı Güzelkent Mah. 3.615<br />

Kocayusuf Parkı Tunahan Mah. 2.698<br />

Malazgirt Parkı Topçu Mah. 4.122<br />

Mareşal Fevzi Çakmak Parkı Süvari Mah. 7.796<br />

Merkez Dinlenme Parkı Kazım Karabekir Mah. 1.665<br />

135

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Metehan Parkı Göksu Mah. 35.590<br />

Mimar Sinan Parkı Yavuz Selim Mah. 11.370<br />

Orhan Gazi Parkı Topçu Mah. 3.420<br />

Osman Bölükbaşı Parkı Alsancak Mah. 8.542<br />

Osman Yüksel Serdengeçti Parkı Alsancak Mah. 5.086<br />

Oto Sanayi Parkı Bahçe Kapı Mah. 5.373<br />

Ötüken Parkı Şehit Osman Avcı Mah. 655<br />

Papatya Parkı Süvari Mah. 972<br />

Reyhan Parkı Eryaman Mah. 1.860<br />

Seğmenler Parkı Fatih Sultan Mah. 17.754<br />

Selvi Parkı Güzelkent Mah. 2.655<br />

Serçe Parkı Ahi Mesut Mah. 780<br />

Sultan Alparslan Parkı Ahi Mesut Mah. 25.181<br />

Sultan Parkı Şeker Mah. 958<br />

Sultan Sencer Parkı Ahi Mesut Mah. 13.690<br />

Şehit Aymettin Geleri Parkı Altay Mah. 1.782<br />

Şehit Cezmi Kaya Parkı 30 Ağustos Mah. 2.100<br />

Şehit Fatih Doğan Parkı Yeşilova Mah. 5.905<br />

Şehit Mahmut Kavak Parkı Ahi Mesut Mah. 11.100<br />

Şehit Mevlüt Özdemir Parkı Elvan Mah. 2.208<br />

Şehit Okan Koç Parkı Göksu Mah. 7.381<br />

Şehit Pyd. Uzm. Çvş. Halil Aydemir<br />

Parkı<br />

Piyade Mah. 3.574<br />

Tuna Parkı Tunahan Mah. 3.037<br />

29 Ekim Parkı Yukarı Yurtçu Mah. 9.872<br />

Altay Koşuyolu Altay Mah. 38.783<br />

Bağlar Parkı Bağlıca Mah. 2.180<br />

Fatih Sultan Mehmet Ağaçlandırma<br />

Alanı<br />

Fatih Sultan Mah. 19.102<br />

Sarıkamış Şehitleri Parkı Yapracık Mah. 9.245<br />

Şehit Abdülkadir Yüzbaşıoğlu Parkı Tunahan Mah. 7.230<br />

Şehit Rıfat Çelik Parkı Tunahan Mah. 26.383<br />

Şehit Hakan Turan Parkı Yukarı Yurtçu Mah. 18.216<br />

Yargı Parkı Bağlıca Mah. 7.737<br />

136

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Ali Demir Fikir Ormanı Erler Mah. 9.530<br />

Anadolu Parkı Eryaman Mah. 12.867<br />

Asena Parkı Ahi Mesut Mah. 2.949<br />

Aşık Şeref Taşlıova Parkı Oğuzlar Mah. 3.018<br />

Atatürk Ormanı Şehit Osman Avcı Mah. 132.311<br />

Ay Ağaçlandırma Alanı Bağlıca Mah. 1.850<br />

Bağbaşı Parkı Yukarı Yurtçu Mah. 11.297<br />

Barış Manço Parkı Eryaman Mah. 4.046<br />

Fırat Yılmaz Çakıroğlu Hatıra Ormanı Ahi Mesut Mah. 8.517<br />

Genç Osman Parkı Ahi Mesut Mah. 9.037<br />

Gün Sazak Hatıra Ormanı Bağlıca Mah. 15.852<br />

Kayahan Açar Parkı Ahi Mesut Mah. 4.083<br />

Milli Egemenlik Parkı Şeyh Şamil Mah. 7.442<br />

Oktay Sinanoğlu Hatıra Ormanı Ahi Mesut Mah. 11.173<br />

Ömer Seyfettin Parkı Fatih Sultan Mah. 1.899<br />

Prof. Dr. Aziz Sancar Hatıra Ormanı Ahi Mesut Mah. 23.307<br />

Sefa Ağaçlık Alanı Ayyıldız Mah. 2.115<br />

Sultan Melikşah Parkı Bağlıca Mah. 7.552<br />

Sümbül Parkı Ayyıldız Mah. 698<br />

Şehit Fatih Mehmet Ertuğrul Parkı Ayyıldız Mah. 11.353<br />

Şehit Hamza Yıldırım Parkı Topçu Mah. 13.727<br />

Şehit Savcı Mehmet Selim Kiraz Parkı<br />

ve Spor Tesisleri<br />

Eryaman Mah. 16.325<br />

Tuğçe Albayrak Parkı Göksu Mah. 7.570<br />

Ulubatlı Hasan Parkı Elvan Mah. 3.637<br />

Vadi Parkı Eryaman Mah. 7.243<br />

Yaprak Parkı Eryaman Mah. 1.998<br />

Yozgatlı Kınalı Hasan Parkı İstasyon Mah. 6.328<br />

Zeki Alasya Hatıra Ormanı Ahi Mesut Mah. 5.776<br />

15 Temmuz Şehitleri Hatıra Ormanı Tunahan Mah. 100.699<br />

17 Şubat Şehitleri Hatıra Ormanı Tunahan Mah. 106.575<br />

23 Nisan Hatıra Ormanı Tunahan Mah. 57.209<br />

Ardıç Parkı Tunahan Mah. 706<br />

Atatürk Ormanı<br />

137

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Atayurt Emekli Dinlenme Parkı Atayurt Mah. 5.825<br />

Atayurt Parkı Atayurt Mah. 14.983<br />

Bahçelievler Parkı Bağlıca Mah. 3.327<br />

Bilge Kağan Parkı Ahi Mesut Mah. 4.497<br />

Hilal Parkı Ayyıldız Mah. 3.229<br />

Kürşat Parkı Ahi Mesut Mah. 9.721<br />

Manzara Parkı Bağlıca Mah. 6.154<br />

Mor Salkım Parkı Bağlıca Mah. 4.696<br />

Safir Parkı Şehit Osman Avcı Mah. 1.395<br />

Sarı Kanarya Parkı Şeker Mah. 2.000<br />

Şehit Mustafa Sağlam Parkı Ahi Mesut Mah. 2.392<br />

Şehit Astsubay Seçkin Çil Parkı Bağlıca Mah. 9.778<br />

Şehit Emre Çiftçi Parkı Eryaman Mah. 2.336<br />

Şehit Fatih Aydoğdu Parkı Ahi Mesut Mah. 6.097<br />

Köroğlu Parkı Bağlıca Mah. 4.282<br />

Lavanta Parkı Ayyıldız Mah. 1.386<br />

Leylak Parkı Atayurt Mah. 7.846<br />

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Şehit Serdar Albayrak Parkı Eryaman Mah. 6.445<br />

Temel Reis Parkı Piyade Mah. 1.783<br />

Turkuaz Parkı Yukarı Yurtçu Mah. 42.874<br />

Vecihi Hürkuş Parkı Şehit Osman Avcı Mah. 3.560<br />

Yenibahar Parkı Bağlıca Mah. 3.406<br />

Yeşil Koru Parkı Şeyh Şamil Mah. 3.045<br />

Yurtkent Ağaçlandırma Alanı Aşağı Yurtçu Mah. 4.273<br />

Yurtkent Parkı Aşağı Yurtçu Mah. 5.254<br />

30 Ağustos Çocuk Parkı 30 Ağustos Mah. 563<br />

Adalar Parkı Güzelkent Mah. 5.193<br />

Bağyuva Parkı Bağlıca Mah. 5.206<br />

Coşan Parkı Ayyıldız Mah. 11.162<br />

Engelsiz Yaşam Parkı Bağlıca Mah. 11.098<br />

Eskibağlar Parkı Bağlıca Mah. 4.893<br />

Şehit Yzb. Murat Üçöz Hatıra<br />

Ormanı<br />

Ahi Mesut Mah. 46.452<br />

Şair Fuzuli Parkı Atayurt Mah. 12.648<br />

Kayı Parkı Bağlıca Mah. 3.754<br />

138

PARKIN ADI MAHALLE ALANI (m 2 )<br />

Şehit Halil Hamuryen Parkı Ahi Mesut Mah. 2.394<br />

Şehit Hüsnü Önkal Parkı Bağlıca Mah. 10.058<br />

Şehit İsa Nazlım Parkı Ahi Mesut Mah. 6.878<br />

Şehit Levent Kuşdal Parkı Ayyıldız Mah. 3.530<br />

Şehit Mehmet Akif Sancar Parkı Ayyıldız Mah. 5.741<br />

Şehit Öğt. Şenay Aybüke Yalçın<br />

Parkı<br />

Bağlıca Mah. 53.780<br />

Şehit Uğur Şahin Parkı Ahi Mesut Mah. 2.612<br />

Şehit Volkan Külekçi Parkı Ayyıldız Mah. 3.030<br />

Turan Spor Tesisleri Bağlıca Mah. 16.671<br />

Türkmenler Parkı Etiler Mah. 2.188<br />

Ülkü Spor Tesisi Şehit Osman Avcı Mah. 13.080<br />

Yeşilova Parkı Yeşilova Mah. 2.549<br />

Şehit Savaş Akyol Parkı Güzelkent Mah. 3.930<br />

Atatürk Meydanı Göksu Mah. 30.515<br />

Kadife Parkı Ayyıldız Mah. 970<br />

Yayla Parkı Elvan Mah. 3.478<br />

Simge Parkı Ahi Mesut Mah. 2.187<br />

Şehit Aybüke Yalçın Hatıra Ormanı<br />

139

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

IKLIM<br />

Etimesgut’ta İç Anadolu karasal ikliminin<br />

genel özellikleri görülür. Yazları sıcak<br />

ve kurak kışları soğuk geçer. Yağış daha<br />

çok kış ve ilkbahar aylarında düşer. Yazın ve<br />

sonbaharda yağışlar iyice azalır. Gündüz ile<br />

gece, yaz ile kış mevsimleri arasındaki sıcaklık<br />

farkları önemli ölçüde büyüktür.<br />

Etimesgut Hava istasyonuna ait iklim 1994-<br />

2016 yılları arası nem ve yağış rasat verileri,<br />

Ankara istasyonuna ait 1950-2016 rasat verileri<br />

ile karşılaştırılarak Etimesgut’un nemlilik<br />

ve yağış özellikleri verileri incelendiğinde<br />

Etimesgut istasyonunda yıllık ortalama<br />

nem oranı %65,1 olarak ölçülmüştür. Nem<br />

oranının en fazla olduğu ay %78,4 ile Aralık<br />

iken en az olduğu ay %52,1 ile Temmuz’dur.<br />

Yıllık ortalama bulutluluk oranı 4,9’dur. Yıllık<br />

toplam yağış miktarının 368,6 mm olduğu<br />

görülmüştür. Ankara istasyonun yıllık toplam<br />

yağış miktarı ise 402,3 mm’dir. Bu durum<br />

üzerinde istasyonların bulundukları yükselti<br />

değerlerinin ve şehirleşmenin etkili olduğu<br />

düşünülmektedir. Yıllık toplam yağış miktarının<br />

mevsimlere göre dağılışına bakıldığında ise<br />

en fazla yağış %33,2 ile ilkbahar mevsiminde<br />

özellikle de Nisan ayında düşerken en kurak<br />

mevsim %17,2 ile yaz mevsimi olmuştur. Yıllık<br />

yağış miktarına göre 11 mm yağışla Ağustos<br />

yılın en kurak ayıdır. İlçede kar yağışlı günler<br />

sayısı toplamı 20,8 gün iken karla örtülü günler<br />

sayısı 15,3 gündür. Ortalama 49 yağış miktarıyla<br />

en fazla yağış Mayıs ayında görülmektedir.<br />

En çok kar yağışı Ocak ayında olmaktadır.<br />

Maksimum kar kalınlığı ise 22 cm olarak yine<br />

Ocak ayında ölçülmüştür. Yılın en kurak ve en<br />

yağışlı ayı arasındaki yağış miktarı: 38 mm’dir.<br />

ETIMESGUT İKLIM TABLOSU<br />

Aylar J. F. M. A. M. J. J. A. S. O. N. D.<br />

Avg. Temp. (°C) 0 2.2 6.2 11 15.2 19 22.3 21.9 17.7 12.4 7.2 2.5<br />

Min. Temp. (°C) -4.5 -2.9 0 4.4 8.1 11 13.7 13 8.9 4.7 1 -1.7<br />

Max. Temp. (°C) 4.6 7.3 12.5 17.7 22.4 27.1 30.9 30.9 26.6 20.2 13.4 6.7<br />

Avg. Temp. (°F) 32.0 36.0 43.2 51.8 59.4 66.2 72.1 71.4 63.9 54.3 45.0 36.5<br />

Min. Temp. (°F) 23.9 26.8 32.0 39.9 46.6 51.8 56.7 55.4 48.0 40.5 33.8 28.9<br />

Max. Temp. (°F) 40.3 45.1 54.5 63.9 72.3 80.8 87.6 87.6 79.9 68.4 56.1 44.1<br />

Precipitation /<br />

Rainfall (mm)<br />

44 34 34 42 49 33 14 11 17 25 30 48<br />

(Aksoy, Türker, 2018:494, Uluslararası Tarihte Etimesgut Sempozyumu Bildiri Kitabı, 2018, Ankara)<br />

(https://tr.climate-data.org/location/53077/)<br />

140

MANEVIYAT<br />

Anadolu’nun her köşesinden gelen<br />

insanlardan oluşan Etimesgut, sahip<br />

olduğu manevî değerler açısından<br />

Türkiye’nin küçültülmüş bir hâlidir denilebilir.<br />

Cumhuriyetin temel ilkelerinden olan Laiklik<br />

ilkesine bağlı kalarak her Etimesgutlu manevi<br />

yaşantısını özgür biçimde yaşayabilmektedir.<br />

Etimesgut’ta her mahallede bölgenin<br />

ihtiyacına cevap verebilecek yeterlilikte<br />

ibadethane bulunmaktadır.<br />

Etimesgut’un manevi dinamikleri olan Ahi<br />

Mesut, Ahi Elvan ve Emiryaman Hazretlerinin<br />

kabirleri belediye tarafından restore edilerek<br />

ziyarete açılmıştır. Şehit Ali Köyünde “Şehit<br />

Ali” isimli zatın kabri bulunmaktadır.<br />

Bölgenin yeni yapılan camileri modern bir<br />

çizim ve görünüm mimari anlayışıyla çizilmiş ve<br />

geniş yeşil bir alana inşa edilmiştir.<br />

İlçede milli ve manevi duygulardan kaynaklanan<br />

bir kardeşlik ruhu hakimdir. İlçede hakim olan<br />

kültürel, sosyal ve manevi atmosfer, asayiş<br />

olaylarını asgari düzeye indirmiştir. Etimesgut,<br />

Ankara’nın bu yönüyle en sakin ve en huzurlu<br />

ilçelerinden birisidir.<br />

AHILER<br />

1071 Malazgirt Meydan Savaşından kısa<br />

bir süre sonra, Anadolu’nun büyük<br />

çoğunluğu gibi Ankara ve Etimesgut da<br />

Türklerin eline geçmiştir. XIII. ve XIV. yüzyıllar<br />

boyunca Anadolu’nun Türkleşmesini sağlayan<br />

Türk boylarının bölgeye yerleşmesiyle Ankara<br />

ve Etimesgut bir Türk şehri özelliği kazanmıştır.<br />

Anadolu’ya yerleşen Türk boyları arasında<br />

kökü Orta Asya’ya, Horasanlı esnaf ve<br />

sanatkarlara kadar uzanan ahilik, bir kurum<br />

olarak örgütlenmiş ve toplumun her kesimine<br />

seslenen, sosyo-ekonomik ve dini bir<br />

dayanışma grubu olmuştur. Kırşehir’de Ahi<br />

Evran, Anadolu’ya gelen esnaf ve sanatkarları<br />

bir araya getirmiş ve “sanatta ustalık ve mesleki<br />

birlik” fikri ile “sosyal yardım ve dayanışma”<br />

duygusunu güçlendirmeye çalışmıştır (Metin,<br />

2002:475).<br />

Anadolu’da toplumsal değişimlerin en fazla<br />

hissedildiği XII. ve XIII. yüzyıllarda öncelikle<br />

orta sınıf esnaf ve sanatkâr zümresi, daha<br />

sonra da diğer tüm toplum katmanları, belirli<br />

ilkeler çerçevesinde birbiriyle dayanışmış<br />

ve disiplinli bir teşkilat halinde Ahilik olarak<br />

birleşmişlerdir (Kaya, 2012:194-195). Ahilik<br />

aynı zamanda mensup olan gençlere ahlakî<br />

bir karakter kazandırma gayretinde olmuştur.<br />

Ahilikte fedakârlık ve îsâr düşüncesi, kendini<br />

topluma adama ve topluma hizmet aşkı,<br />

karşılık beklemeksizin dosta, düşküne, yolcuya<br />

ikram etme ve barındırma gibi hususlar yer alır<br />

(Çakmak, 2014:155). Bu hususlar Anadolu’nun<br />

Türkleşmesi ve Müslümanlaşmasına büyük<br />

katkı sağladığı gibi ahiliğin yaşattığı bu kurallar<br />

da Fütüvvetnamelerde yer almaktadır.<br />

Etimesgut sınırları dahilinde yaşamış Ahi Mesut,<br />

Ahi Elvan ve Emiryaman hazretleri, ahilik ilkeleri<br />

çerçevesinde yaşamış, çevresine önder olmuş,<br />

‘iyi insan’ modelinde tarihi şahsiyetlerdir. Bu<br />

kişilere ait mezarlar, Etimesgut Belediyesi<br />

tarafından, hem ilçeye hem de şahsiyetlerine<br />

yakışır bir tarzda 2016 yılında projelendirilmiş,<br />

2017 yılında yapımlarına başlanmış ve 2018<br />

yılında tamamlanmıştır.<br />

141

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

142

143<br />

Ahi<br />

Mesud<br />

Türbesi

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

AHI MESUD VE TÜRBESI<br />

Ahi Mesud, Etimesgut isminin ilham<br />

kaynağı olan, hem Etimesgut<br />

sınırları dâhilinde Bağlıca’da hem<br />

de Kırşehir’de zaviyesi bulunan bir zattır.<br />

1400’lerin başlarında Ankara’da yaşayan<br />

ve “Ahi Baba” diye anılan bir ahi reisi olup<br />

şehirdeki diğer meslek erbabı da ona bağlıdır.<br />

Mesleği debbağlık (deri işlemeciliği) olan<br />

Ahi Mesud’un Ankara’ya Kırşehir’den geldiği<br />

kabul edilmektedir. Ahilik bağı veya mesleki<br />

intisap olarak Ahi Evren’e nispet edilmektedir<br />

(Hacıgökmen 2014:135; Şahin, 2014:134-135).<br />

Değerli bir şahsiyet olarak, ahilik felsefesini<br />

ve prensiplerini öğretmek ve yaymak için<br />

görev üstlenmiştir. Doğum ve ölüm tarihleri<br />

konusunda net bir bilgi bulunmamakla birlikte<br />

1460’ların başında vefat etmiş olmalıdır<br />

(Şahin ve Hacıgökmen, 2014:164). Ahi<br />

Mesud hakkındaki bilgiler, Bağlıca Köyüne<br />

kurduğu zaviyesi ve oğlu Ahi Sinan’a ait Ahilik<br />

şeceresinden öğrenilmektedir.<br />

Halen Kırşehir Müzesinde teşhir edilen Ahi<br />

Sinan şecerelerinde Ahilik, Ahi Mesud ve Ahi<br />

Mesud’un oğulları Sinan, Minnet ve Turud<br />

hakkında bilgiler bulunmaktadır (Köksal ve<br />

diğerleri, 2008:20-87; Hacıgökmen, 2007:110;<br />

Eravcı, 2014:135).<br />

yerin Ahi Mesud’a ait bir vakıf arazisi olduğu<br />

ve burada tarımsal ürünler ile tiftik keçisi<br />

yetiştirildiği öğrenilmektedir. Nitekim 1463<br />

tarihli tahrir defterinde Ahi Mesud Zaviyesi’nin<br />

vakfı kayıtlıdır (Maden, 2015:138). Bu vakıftan<br />

elde edilen gelirlerin Ahi Mesud Zaviyesi (3/4’ü)<br />

ile Ahi Şerafeddin Zaviyesi (1/4’ü) arasında<br />

paylaşılmaktadır. Yine Ankara’da vakıf sahibi<br />

Melike Hatun’un vakıf gelirlerinden Ahi Mesud<br />

Zaviyesine pay ayrıldığı Osmanlı kaynaklarında<br />

belgelidir.<br />

Çok sayıda arşiv belgesinde ismi geçen Ahi<br />

Mes’ud Zaviyesinin hiçbir kalıntısı günümüze<br />

gelememiştir. Ahi Mes’ud Zaviyesinin durumu<br />

hakkındaki rivayetlere göre zaviye, köyün<br />

yenilenen eski mezarlığının kenarındadır.<br />

Mezarlıktaki büyük bir mezar da Ahi Mesud’un<br />

mezarıdır (Hacıgökmen, 2011:55). Herhangi<br />

bir kitabesi olmayan bu mezar üzerine<br />

Etimesgut Belediyesi tarafından 2018 yılında<br />

altıgen planlı, baldaken tarzında açık bir türbe<br />

yapılmıştır.<br />

Ahi Mesud’un hatırasını yaşatmak, “Eli, kapısı,<br />

sofrası açık olma; gözü, dili, beli bağlı (kapalı)<br />

olma” prensiplerini genç nesillere aktarmak<br />

üzere yapılan Türbe’nin çevresine estetik<br />

güzelliğe sahip bir park yapılmıştır.<br />

Osmanlı arşivlerindeki muhasebe<br />

defterlerinden, Etimesgut’un bulunduğu<br />

144

AHI ELVAN CAMII VE TÜRBESI<br />

Elvan Mahallesi’ne (Köyüne) ismini<br />

veren Ahi Elvan, Selçuklu ve Ahiler<br />

dönemlerinde yaşamış birçok hayırlar<br />

yapan, tımar sahibi bir beydir. Ahi Elvan,<br />

Anadolu topraklarının Türkleşmesi sırasında<br />

üzerine düşen görevleri hakkıyla ifa eden,<br />

savaşlarda askerleriyle sefere katılan, barış<br />

zamanı topraklarından elde ettiği gelirler ile<br />

birçok insana yardım eden çalışkan, cömert,<br />

cesur, ahlaklı, mütevazi, konuksever, Ankara<br />

merkezde zaviyesi de olan bir beydir. 1463<br />

tarihli tahrir defterinde Ankara’daki Küçek<br />

Köyü ile Okçu Köyünün, Murad Hüdavendigâr<br />

zamanından beri ona tımar olarak verildiği<br />

belirtilmektedir. Çubuk’taki Kızılcaşehir köyü<br />

de onun kadim tımarıdır.<br />

Ahi Elvan, 1382-1383 yılında Ankara’da vefat<br />

etmiştir.<br />

Ahi Elvan’ın kendi döneminde köyüne<br />

yaptırdığı “Elvan Camii” çeşitli bakım, onarım<br />

ve yenilemelerle günümüze kadar gelmiştir.<br />

Caminin bahçesindeki bir seki üzerinde Ahi<br />

Elvan’ın kardeşleri ve Ahi Elvan’ın makam<br />

mezarı olduğu rivayet edilen iki mezar vardır.<br />

Etimesgut Belediyesi tarafından Orta Asya<br />

İslam alimlerinden Yusuf Hemedani’nin camii<br />

ve kabrinin benzeri bir proje, Ahi Elvan için de<br />

gerçekleştirilmiştir.<br />

Cami ile bahçesinde Ahi Elvan Hazretlerinin<br />

olduğu belirtilen kabir, Ahi Elvan’ın yaşadığı<br />

dönemin mimari ve estetik özellikleri<br />

göz önünde bulundurularak 2018 yılında<br />

yaptırılmıştır. Cami ve Türbe Etimesgut’un<br />

önemli manevi ve kültürel değerlerinden<br />

birisidir.<br />

145

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

146

Ahi Elvan<br />

Camii ve Türbesi<br />

147

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

148

Emiryaman<br />

Anıt Mezarı<br />

149

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

EMIRYAMAN VE ANIT MEZARI<br />

Kutalmışoğlu Süleyman Bey ve askerleri 1073<br />

yılında Ankara ve Etimesgut’u fetheder.<br />

Fethedilen yerlere de muhtelif Türk boyları<br />

gelip yerleşir. Başta Oğuz boyları olmak üzere<br />

bu fetihlerde Anadolu’ya gelen Türklerin büyük<br />

kısmı başlangıçta konar-göçer/yörük olarak<br />

yaylak ve kışlaklar arasında dolaşmaktadır.<br />

Yörükler, sefer halindeki ordunun et, süt, peynir,<br />

tereyağı gibi ihtiyaçlarını ücreti karşılığı temin<br />

etmekle yükümlüdürler. Yörükler arasında<br />

orman işleriyle meşgul olan ve kereste üretenler,<br />

maden işletmeciliği ya da muhafızlığı yapanlar,<br />

derbendlerin muhafazasında görev alanlar<br />

da olmuştur. Konar göçerlerin önemli sayıda<br />

develere sahip olmaları Anadolu’da taşımacılık<br />

tekelini ellerine geçirmelerine de imkân<br />

sağlamıştır. Sefer halindeki orduda taşımacılık<br />

da yine bu yörük Türkmenler’den temin edilen<br />

develerle yapılmıştır. Anadolu’ya yayılan<br />

Oğuz boylarından biri olan ve 16. yüzyılda<br />

yetmiş bir yer adı ile boylar arasında dördüncü<br />

sırada yer alan, bugün ise ancak yirmi sekiz<br />

yer adına sahip olan İmir/Emir/Eymür boyu,<br />

Anadolu’nun Türkleşmesinde önemli bir yere<br />

sahiptir. Tarihi Emiryaman Köyünün, bu boydan<br />

Türkler tarafından kurulduğu araştırmalardan<br />

anlaşılmaktadır.<br />

1530 tarih ve 438 numaralı Muhasebe-i Vilayet-i<br />

Anadolu Defteri’nde Ankara Sancağının Ankara<br />

Kazasına bağlı Emiryaman köyü olarak kayıtlarda<br />

yer almıştır. 1831 yılı nüfus verilerinin kayıtlı<br />

olduğu Ankara Nüfus Defterinde de Eryaman<br />

Köyü’nün Eymirhan ismiyle kaydedildiği<br />

görülmektedir. Köyün kurucusu olduğu rivayet<br />

edilen ve emrindeki toplulukla yörüklere ait iş<br />

ve işlevleri yerine getiren Emiryaman hakkında<br />

fazla bilgi bulunmasa da kabri burada caminin<br />

yanında yer almaktadır.<br />

Etimesgut Belediyesi tarafından 2018 yılında<br />

tarihi, millî ve manevî değerlere sahip çıkma<br />

adına Emir Yaman Hazretlerinin kabrinin<br />

bulunduğu bu yere yaşadığı dönemin mimari ve<br />

estetik özelliklerini taşıyan anıt mezar yapmıştır.<br />

Anıt mezar, üstü açık inşâ edilmiştir. Bulunduğu<br />

yer ve çevresi değerlendirilerek, anıt mezarın<br />

yaslandığı duvar bir anıt duvara dönüştürülmüş,<br />

böylece bu değerli zatın kabri, adına yakışır<br />

şekilde vurgulanarak, gelecek nesillere Eryaman<br />

tarihini anlatacak bir anıt hâlini almıştır.<br />

RAMAZAN PROGRAMLARI<br />

Etimesgut‘ta her yıl düzenli olarak<br />

gerçekleştirilen geleneksel Ramazan<br />

eğlenceleri; el ve yöresel ürünler fuarı,<br />

iftar çadırları ve mahalle iftarlarının<br />

yer aldığı dolu dolu bir program şeklinde<br />

gerçekleşmektedir.<br />

Etimesgutlular, Türk Beyleri Kent Meydanında<br />

iftar sonrası birbirinden renkli programlarla<br />

Ramazan bereketini, tadını ve coşkusunu<br />

yaşamaktadırlar. Her akşam Kuran-ı Kerim<br />

tilaveti, şiir dinletileri, sohbet programları,<br />

fasıllar, Hacivat ile Karagöz, Aşuk ile Maşuk,<br />

İbiş ile Memiş, Ateşbaz gibi geleneksel<br />

ramazan eğlenceleri, yarışmalar ve ünlü<br />

sanatçıların sahne aldığı konser programları,<br />

hem küçüklerin hem de büyüklerin zevkle<br />

takip ettiği programlar haline gelmiştir. Bu<br />

programlarda eski ramazanların vazgeçilmezi<br />

orta oyunları da düzenlenmektedir. Aynı<br />

zamanda, Ramazan boyunca Belediye Aşevi;<br />

ihtiyaç sahibi, yaşlı ve engellilerin evlerine<br />

kadar iftarlıklarını ulaştırmakta, toplumumuzun<br />

kültürel değerleri olan dayanışma,<br />

yardımlaşma, şefkat, merhamet, iyilik gibi<br />

duygular canlı olarak yaşatılmaktadır.<br />

150

CAMILER<br />

3. Hava Bakım Fabrika Md.lüğü Camii<br />

30 Ağustos Mah. Fatih Camii<br />

Abdülkadir Geylani Camii<br />

Abdülkerim Satuk Buğrahan Camii<br />

Abdullah Efendi Camii<br />

Ağaçlı Petrol Mescidi<br />

Ahi Elvan Camii<br />

Ahi Mesut Söğüt Camii<br />

Ali Semerkandi Camii<br />

Alsancak Mah. Fatih Camii<br />

Amine Hatun Mescidi<br />

Aşağı Yurtçu Mah. Camii<br />

Atakent Mah. Merkez Camii<br />

Ayyıldız Mah. Tevhit Camii<br />

Bağlıca Mah. Camii<br />

Bağlıca Mah. Hz. Hamza Camii<br />

Bahçekapı Mah. Şahin Şahaner Camii<br />

Ballıkuyumcu Mah. Camii<br />

Batı Adliyesi Mescidi<br />

Bayraklı Camii<br />

Bedriye Beğen Camii<br />

Behiçbey Çimento Fabrikası Camii<br />

Botaş Mescidi<br />

Buğrahan Mescidi<br />

Çarşı Camii<br />

Darüsselam Mescidi<br />

Dilara Vakfı Ayşe Valide Camii<br />

Dolphin AVM Mescidi<br />

Elvan Mevlana Camii<br />

Elvankent Oğuzlar Camii<br />

Elvankent Oğuzlar Ulu Camii<br />

Emir Sultan Camii<br />

Emirler Mah. Camii<br />

Ertuğrul Gazi Camii<br />

Eryaman Ahi Camii<br />

Eryaman Fatih Sultan Mehmet Camii<br />

Eryaman Lale Camii<br />

Eryaman Mah. Camii<br />

Eryaman Yavuz Sultan Selim Camii<br />

Esentepe Camii<br />

Eskişehiryolu Hz. Enes Camii<br />

Etiler Mah. Camii<br />

Etimesgut Camii<br />

Etimesgut Merkez Camii<br />

Eyüp Sultan Camii<br />

Fevziye Mah. Camii<br />

Feyzullah Camii<br />

Fırıncı Orhan Ayhan Camii<br />

Galaksi AVM Mescidi<br />

Gani Camii<br />

Gazi Fişek Fabrikası Camii<br />

Göksu Mehmet Zahit Kotku Camii<br />

Göksu Parkı Camii<br />

Güneşevleri Hüdaverdi Camii<br />

Güzelkent Mimar Sinan Camii<br />

Hacer Muhterem Coşan Camii<br />

Hacı Emire Cantürk Camii<br />

Hacı Fatma Niğmet Kahraman Camii<br />

Hamide Türkoğlu Eryaman Altay Camii<br />

Harun Efendi Camii<br />

Hasan Kartal Orta Camii<br />

Hz. Ali Camii<br />

Hz. Ebubekir Camii<br />

Hz. Hamza Camii<br />

Hz.Hatice Camii<br />

Hz. Osman Camii<br />

Hz. Ömer Camii<br />

İbadullah Camii<br />

Karayolları Asfalt Şantiye Mescidi<br />

KGM Destek Hizm. Dairesi Mescidi<br />

Kaşmir Gölevleri Mescidi<br />

KC Göksu AVM Mescidi<br />

Kızılay Anadepo Camii<br />

Maybak Konutları Mescidi<br />

Medine Camii<br />

Medine Mescidi<br />

Mehmet Akif Camii<br />

Mehmet Ali Gökşin Camii<br />

Merkez Camii<br />

Metromall AVM Mescidi<br />

Mevlana Camii<br />

Mezarlık Üstü Camii<br />

Mustafa Heper Camii<br />

Optimum AVM Mescidi<br />

Orhangazi Camii<br />

Osmangazi Camii<br />

Öğütler Mescidi<br />

Piyade Mah. Emirler Mescidi<br />

Prestij Konutlar TOKİ Camii<br />

Rahman Camii<br />

Ray Kaynak Fabrikası Camii<br />

Satı Hatun Camii<br />

Sebil Camii<br />

Seher Yeniçeri Camii<br />

Selimiye Camii<br />

Seyyide Hatun Camii<br />

Şaşmaz Nakliyeciler Sitesi Camii<br />

Şehit Polis Mehmet Zengin Camii<br />

Şehitali Mah. Camii<br />

Şeker Fabrikası Camii<br />

Şeyh Şamil Camii<br />

Tepebaşı Camii<br />

Tk-1 Çarşı Mescidi<br />

Topçu Mah. Hüsna Camii<br />

Tunahan Camii<br />

Turkuaz Kuba Camii<br />

Turkuaz Merkez Camii<br />

THK Üniversitesi Camii<br />

Ulubatlı Hasan Camii<br />

Vergi Denetimi Kurulu Eryaman Mescidi<br />

Yapracık 9. Etap Yunus Emre Camii<br />

Yapracık Mah. Camii<br />

Yavuz Sultan Selim Camii<br />

Yeni Camii<br />

Yeşilçam Camii<br />

Yeşilova Mah. Camii<br />

Yeşilova Mah. Hz. Osman Camii<br />

Yıldırım Beyazıt Camii<br />

Yıldırım Camii<br />

Yukarı Yurtçu Mah. Hz. Ebu Bekir Merkez Camii<br />

Yukarı Yurtçu Mah. Camii<br />

Yunus Emre Mescidi<br />

151

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

EĞİTİM<br />

Etimesgut, eğitim-öğretim seviyesi oldukça yüksek bir ilçe olarak anaokulundan üniversiteye<br />

yüzlerce kurumla Etimesgutlulara hizmet vermektedir. İlçede okul/kurum sayısı 363 derslik<br />

sayısı 3.047 dir. Etimesgut’ta 2017-2018 eğitim ve öğretim döneminde 100.357 öğrenci öğrenim<br />

görmekte ve 7.532 öğretmen görev yapmaktadır.<br />

Okul Sayıları<br />

Bağımsız Anaokulu 18<br />

İlkokul 32<br />

Ortaokul 28<br />

İmam Hatip Ortaokulu 4<br />

Anadolu Lisesi 9<br />

Fen Lisesi 1<br />

Mesleki Teknik Anadolu Lis. 8<br />

İmam Hatip Lisesi 2<br />

Özel Eğt. Mes. Eğt. Mrk. (İş Okulu) 1<br />

Özel Eğt. Uyg. Mrk. İş Eğt.Mrk. 1<br />

Halk Eğitim Merkezi 2<br />

Rehberlik Araştırma Merkezi 1<br />

Çıraklık Eğitim Merkezi 1<br />

Özel Eğitim Uyg. Mrk. (I. Kademe) 1<br />

Özel Eğitim Uyg. Mrk. (II. Kademe) 1<br />

Özel Anaokulu 49<br />

Özel İlkokul 29<br />

Özel Ortaokul 33<br />

Özel Anadolu Lisesi 19<br />

Özel Fen Lisesi 5<br />

Özel Mes. Tek. And. Lisesi 5<br />

Özel Temel Lise 13<br />

Mot. Taş. Sür. Kursu 23<br />

Etüt Eğitim Merkezi 7<br />

Özel Eğt. Reh. Merkezi 12<br />

Muhtelif Kurs 47<br />

Özel Hazırlık Sınıfı Bulunan And. L. 1<br />

Özel Öğrenci Yurdu 10<br />

Resmi Anaokulları<br />

1. Açelya Anaokulu<br />

2. Ata Anaokulu<br />

3. Eryaman Başak Anaokulu<br />

4. Gelincik Anaokulu<br />

5. Gül Anaokulu<br />

6. Mehmetçik Anaokulu<br />

7. Mine Anaokulu<br />

8. Sardunya Anaokulu<br />

9. TOKİ Anaokulu<br />

10. TOKİ Göksu Anaokulu<br />

11. TOKİ Papatya Anaokulu<br />

12. Türkkonut Anaokulu<br />

13. Türkkonut Yaprak Anaokulu<br />

14. Yasemin Anaokulu<br />

15. Güvercinlik Jandarma Loj. Anaokulu<br />

Özel Anaokulları<br />

1. Ö. Gülveren Anaokulu Emirler Şb.<br />

2. Ö. Gülveren Anaokulu<br />

3. Ö. ABC Nitelikli İlkeli Nesiller Anaokulu<br />

4. Ö. Afacan Kalpler Diyarı Anaokulu<br />

5. Ö. Akıllı Çocuklar Anaokulu<br />

6. Ö. Ankara Zafer Anaokulu<br />

7. Ö. Atalay Anaokulu<br />

8. Ö. Beyaz Melekler Anaokulu<br />

9. Ö. Bil Anaokulu<br />

10. Ö. Ceviz Çocuk Anaokulu<br />

11. Ö. Çizgim Anaokulu<br />

12. Ö. Duru Anaokulu<br />

13. Ö. Eryaman Çitlenbik Anaokulu<br />

14. Ö. Eryaman Gülveren Anaokulu<br />

15. Ö. Etimesgut Nilüfer Anaokulu<br />

16. Ö. Mavi Uçurtmam Anaokulu<br />

17. Ö. Minik Gezginler Anaokulu<br />

18. Ö. Mircan Anaokulu<br />

19. Ö. Nilüfer Anaokulu<br />

20. Ö. Oyunun Ötesi Anaokulu<br />

21. Ö. Özgüven Anaokulu<br />

22. Ö. Seven Anaokulu<br />

23. Ö. Yeşilova Gülveren Anaokulu<br />

152

1. Abdurrahim Karakoç İlkokulu<br />

2. Atatürk İlkokulu<br />

3. Ağa Ceylan İlkokulu<br />

4. Güzelkent İlkokulu<br />

5. Cahit Zarifoğlu İlkokulu<br />

6. Dumlupınar İlkokulu<br />

7. Eryaman Bahar İlkokulu<br />

8. Eryaman Şehit Rıfat Çelik İlkokulu<br />

9. Eryaman Türkkent İlkokulu<br />

Resmi İlkokullar<br />

10. Güneşevler İlkokulu<br />

11. İlhan Gerim İlkokulu<br />

12. İstiklal İlkokulu<br />

13. Kadri Suyabakan İlkokulu<br />

14. Layika Akbilek İlkokulu<br />

15. Mahir Başer İlkokulu<br />

16. Nasreddin Hoca İlkokulu<br />

17. Ruhiye Hilmi Atlıoğlu İlkokulu<br />

18. Sedat Celasun İlkokulu<br />

19. Şehit Erhan Ar İlkokulu<br />

20. Şehit Murat Bek İlkokulu<br />

21. Şehit Adil Erdoğan İlkokulu<br />

22. Şeyhşamil İlkokulu<br />

23. Toplu Konut İlkokulu<br />

24. Türkkonut Emel Önal İlkokulu<br />

25. Türkkonut İlkokulu<br />

26. Zekiye Güdüllüoğlu İlkokulu<br />

27. Yapracık İlkokulu<br />

1. Ali Süavi O.O.<br />

2. Ahi Evran O.O.<br />

3. Çanakkale Şehitleri O.O.<br />

4. Cenk Yakın O.O.<br />

5. Eryaman Cumhuriyet O.O.<br />

6. Eryaman Kooperatifler Birliği O.O.<br />

7. Eryaman Şehit Abdulkadir Yüzbaşıoğlu<br />

O.O.<br />

8. Erzurumlu İbrahim Hakkı O.O<br />

Resmi Ortaokullar<br />

9. Etimesgut O.O.<br />

10. Hafize Özal O.O.<br />

11. Hasan Ali Yücel O.O.<br />

12. Hasan Şükran Saruhan O.O.<br />

13. İMKB Etimesgut Süvari O.O.<br />

14. Necip Fazıl Kısakürek O.O.<br />

15. Nimet Bahri Kutluözen O.O.<br />

16. Nurettin Ersin O.O.<br />

17. Sakarya O.O.<br />

18. Sedat Celasun O.O.<br />

19. Şehit Adil Erdoğan O.O.<br />

20. Şair Zihni O.O.<br />

21. Şehit Öğretmen Dilay Turan O.O.<br />

22. TOKİ Göksu O.O.<br />

23. Ülkü Ahmet Durusoy O.O.<br />

24. Dumlupınar İmam Hatip O.O.<br />

25. Ahi Mesut İmam Hatip O.O.<br />

26. Mehmet Akif Ersoy İmam Hatip O.O.<br />

1. Eryaman Anadolu Lisesi<br />

2. Mehmetçik Anadolu Lisesi<br />

3. Etimesgut Anadolu Lisesi<br />

4. Elvankent Anadolu Lisesi<br />

5. Güzelkent Anadolu Lisesi<br />

6. Ufuk Arslan Anadolu Lisesi<br />

7. TOKİ Anadolu Lisesi<br />

8. Faruk Nafiz Çamlıbel Anadolu Lisesi<br />

9. Sezai Karakoç Anadolu Lisesi<br />

1. Özel ABC İlkokulu<br />

2. Özel Altın Eğitim İlkokulu<br />

3. Özel Anaşehir İlkokulu<br />

4. Özel Anemon İlkokulu<br />

1. Özel ABC Ortaokulu<br />

2. Özel ALFA Grup Ortaokulu<br />

3. Özel Altın Eğitim Ortaokulu<br />

4. Özel Anaşehir Ortaokulu<br />

1. Ö. ASFA Ferda Lisesi<br />

2. Ö. Altın Eğitim And. Güzel San. L.<br />

3. Ö. Kariyer Etimesgut A.L.<br />

4. Ö. Ankara Zafer Fen Lisesi<br />

5. Ö. Akıllı Okul Etimesgut M. ve T. A.L.<br />

6. Ö. Akıllı Okul Etimesgut M. ve T.<br />

A.L.(Pilotaj)<br />

1. Özel ABC Ortaokulu<br />

2. Özel ALFA Grup Ortaokulu<br />

3. Özel Altın Eğitim Ortaokulu<br />

Resmi Liseler<br />

10. Fatma Hacı Hüseyin Akgül M. T. A. L.<br />

11. Hayriye Ethem Turhanlı M. ve T. A.L.<br />

12. Satı Kadın Mes. ve Tek. And. Lis.<br />

13. Elvanköy İmkb Mes. ve Tek. And. Lis.<br />

14. Güvercinlik Mes. ve Tek. And. Lis.<br />

15. Şeh. Kara Pilot Üsteğmen Tahsin<br />

Barutçu Mes.ve Tek. And. Lis.<br />

16. Etimesgut Anadolu İ.H.L.<br />

17. Eryaman İ.H.L.<br />

18. Yapracık İ.H.L.<br />

Özel İlkokullar<br />

5. Özel Ankara Zefer İlkokulu<br />

6. Özel ASFA Ferda İlkokulu<br />

7. Özel Eryaman Akıllı Okul İlkokulu<br />

8. Özel Eryaman Atalay İlkokulu<br />

Özel Ortaokullar<br />

5. Özel Ankara Zafer Ortaokulu<br />

6. Özel ASFA Ferda Ortaokulu<br />

7. Özel Eryaman Akıllı Okul Ortaokulu<br />

8. Özel Eryaman Atalay Ortaokulu<br />

Özel Liseler<br />

7. Ö. Eryaman M. ve T. A.L.<br />

8. Ö. Kariyer Etimesgut Adalet M.L.<br />

9. Ö. Kariyer Etimesgut M. ve T. A.L.<br />

10. Ö. Umut Işılay M. ve T. A.L.<br />

11. Ö. Akıllı Okul Etimesgut M. ve T. A.L<br />

12. Ö. Akıllı Okul Etimesgut A.L.<br />

Ortak İlkokul - Ortaokullar<br />

4. Özel Anaşehir Ortaokulu<br />

5. Özel Ankara Zafer Ortaokulu<br />

6. Özel ASFA Ferda Ortaokulu<br />

19. Nenehatun Kız İ.H.L.<br />

20. Etimesgut Mes. ve Tek. And. Lis.<br />

21. Mustafa Kemal Mes. ve Tek. And. Lis.<br />

22. Eryaman Halk Eğitim Merkezi<br />

23. Etimesgut Halk Eğitim Merkezi<br />

24. Rehberlik Araştırma Merkezi<br />

25. Eryaman Eğitim Uygulama ve İş Mrk.<br />

26. Özkan Erdek Çıraklık Eğitim Merkezi<br />

27. Etimesgut Özel Eğitim Mesleki<br />

Eğitim Merkezi (İş Okulu)<br />

9. Özel Eryaman Bilim Doğa İlkokulu<br />

10. Özel Süleymaniye Bağlıca İlkokulu<br />

9. Özel Eryaman Bilim Doğa Ortaokulu<br />

10. Özel Süleymaniye Bağlıca Ortaokulu<br />

13. Ö. Alfa Grup A.L.<br />

14. Ö. Ankara Zafer A.L.<br />

15. Ö. ASFA Ferda A.L.<br />

16. Ö. Eryaman Doğa A.L.<br />

17. Ö. Umut Işılay A.L.<br />

18. Ö. Altın Eğitim A.L.<br />

7. Özel Eryaman Akıllı Okul Ortaokulu<br />

8. Özel Eryaman Atalay Ortaokulu<br />

9. Özel Eryaman Bilim Doğa Ortaokulu<br />

10. Özel Süleymaniye Bağlıca Ortaokulu<br />

153

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

BAŞKENT ÜNIVERSITESI<br />

Başkent Üniversitesi Bağlıca Kampüsü,<br />

650 dönümlük yapılaşma arazisi üzerinde<br />

kurulmuş olup modern eğitim, kültür<br />

ve sosyal binalarıyla büyümeye ve gelişmeye<br />

devam etmektedir.<br />

Başkent Üniversitesi Bağlıca Kampüsü’nde<br />

yer alan basketbol, voleybol, tenis sporlarına<br />

uygun olarak düzenlenmiş spor salonu;<br />

haftanın yedi günü öğrencilerin kullanımına<br />

açık tutulmaktadır.<br />

Tüm Fakülteler, Yüksekokullar ve Enstitüler<br />

eğitim-öğretimlerini Bağlıca Kampüsünde<br />

sürdürmektedir. Tıp, Diş Hekimliği ve<br />

Sağlık Bilimleri Fakültelerinin öğrencileri<br />

temel eğitim-öğretimlerini burada, sağlık<br />

uygulamaları ile ilgili eğitim-öğretimlerini ise<br />

Sağlık Uygulama ve Araştırma Merkezlerinden<br />

almaktadırlar. Teknoloji Geliştirme Merkezi<br />

Başkent TEKMER yine Bağlıca Kampüsü’nde<br />

yer almaktadır. Yıllık yapılaşma programı,<br />

öğretim programları ve öğrenci kontenjanlarına<br />

göre belirlenmektedir.<br />

Kampüs içerisine Abdurrahim Tucak Atatürk<br />

Müzesi, Atatürk’ün anısını yaşatmak üzere<br />

yapılmıştır.<br />

154

ÇANKAYA ÜNIVERSITESI<br />

Çankaya Üniversitesi, Sıtkı Alp Eğitim<br />

Vakfı tarafından kurulmuştur. Üniversite;<br />

09.07.1997 tarih ve 4282 sayılı kanunla,<br />

4 fakülte, 2 enstitü, 1 meslek yüksekokulu ve<br />

4 araştırma-uygulama merkezi ile 1997-1998<br />

öğretim yılında faaliyetine başlamıştır.<br />

Çankaya Üniversitesi’nin, Yukarıyurtçu<br />

Mahallesi’nde bulunan Merkez Kampüs’te<br />

Fen-Edebiyat Fakültesi, İktisadi ve İdari<br />

Bilimler Fakültesi, Mühendislik Fakültesi ve<br />

Çankaya Meslek Yüksekokulu yer almaktadır.<br />

Çankaya Üniversitesi’nde günümüzde 5 fakülte,<br />

20 bölüm, 3 programlı 2 meslek yüksekokulu<br />

ile iki enstitü altında 23 yüksek lisans programı<br />

ve 8 doktora programı bulunmaktadır.<br />

155

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Ulu Önder Mustafa Kemal Atatürk’ün<br />

“İstikbal Göklerdedir” diyerek tüm<br />

Türk Milleti’ne havacılık sektörü ile ilgili<br />

bırakmış olduğu görevi kendine ilke edinen<br />

Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Türkiye’de ilk<br />

“havacılık ve uzay bilimleri ihtisas üniversitesi”<br />

olmanın yüklemiş olduğu sorumluluğun<br />

bilincinde, 2011-2012 Eğitim-Öğretim<br />

Dönemi’nde Ankara’da Etimesgut<br />

ilçesi Bahçekapı mahallesi Okul<br />

sokaktaki merkez kampüsünde<br />

eğitim öğretime başlamıştır.<br />

Türk Hava Kurumu Üniversitesi, 2 şehirde<br />

toplam 3 yerleşkede hizmet vererek Türkiye’de<br />

bu konuda bir ilk konumundadır. Çok<br />

kampüslü ortamı sayesinde özellikle, karşılıklı<br />

eğitim uçuşları gibi havacılık uygulamalarının<br />

yapılabildiği nadir üniversitelerden biridir.<br />

Türk Hava Kurumu Üniversitesi, bünyesinde<br />

bulunan 77 adet son teknoloji donanımlı<br />

uçak ile Türkiye’nin havacılık eğitiminde en<br />

büyük filoya sahip kurumudur. Ayrıca filosunda<br />

barındırdığı uçakların çeşitliliği sayesinde<br />

öğrencilerine kaliteli ve değişik tecrübeler<br />

sunmaktadır.<br />

Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Türkiye’nin<br />

havacılık ve uzay bilimleri alanında ilk ve<br />

tek ihtisas üniversitesidir.<br />

Havacılık sektöründe nitelikli yetişmiş<br />

elemana duyulan ihtiyaç, Türk Hava<br />

Kurumu Üniversitesi’nin önemini<br />

arttırmaktadır. Üniversitenin özel<br />

sektör ile olan bağları, mezunlarının<br />

sektörde kolayca iş bulmalarına olanak<br />

sağlamaktadır.<br />

Bünyesindeki 2 havaalanı (Etimesgut-Ankara<br />

yerleşkesi ve Selçuk-İzmir yerleşkesi), 6 tam<br />

kapasite hangar (Uygulama laboratuvarı olarak<br />

kullanılmak üzere) ve ILS cihazlı 2 operatör<br />

kulesi (Etimesgut-Ankara ve Selçuk-İzmir) ile<br />

Türkiye’de havacılık alanında altyapısı en geniş<br />

ve sağlam üniversitedir.<br />

156

THK UÇUŞ AKADEMİSİ<br />

Türk Hava Kurumu bünyesinde<br />

gerçekleştirilen yeniden yapılanma<br />

faaliyetleri kapsamında kurulan<br />

“THK Uçuş Akademisi”; Sivil Havacılık<br />

mevzuatına uygun, nitelik, etkinlik, emniyet ve<br />

standardizasyonu ön planda tutan bir anlayışla,<br />

Sivil Havacılık sektörünün ihtiyaç duyduğu<br />

pilotları yetiştirme görevini üstlenmiştir.<br />

Türkiye’de sivil havacılığın geliştirilmesi ve<br />

gençlerin havacılığa kazandırılması ile ilgili<br />

86 yıldan bu yana faaliyetlerini sürdüren Türk<br />

Hava Kurumu, geleceğin pilotlarını Ankara<br />

ve İzmir’de hali hazırda faaliyet gösteren THK<br />

Uçuş Eğitim okullarında yetiştiriyor.<br />

157

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

EKONOMİK HAYAT<br />

ŞAŞMAZ OTO SANAYII<br />

Şaşmaz Oto Sanayii sitesi, Ankara’da arabası olan ve garanti kapsamından çıktıktan sonra<br />

birçok kimsenin bir şekilde yolunun düştüğü yerdir. Şaşmaz Oto Sanayii’nde birçok alanda<br />

hizmet veren ustalar ve işyerleri bulunmaktadır. Araçların her türlü arızasını çözebilecek<br />

kapasitede çok sayıda tamircinin bulunduğu sitede birçok bankanın da şubesi vardır.<br />

158

HALK EKMEK<br />

FABRIKASI<br />

Etimesgut Halk Ekmek Fabrikası, Belediye<br />

Başkanı Enver Demirel tarafından 2002 yılında<br />

ilçeye kazandırılmıştır. Demirel, ekmek<br />

kuyruklarında bekleyen halkın bu beklemelerine<br />

son vermek için başkan seçilmesinin hemen ardından<br />

ilk projelerinden birisi olarak Halk Ekmek<br />

Fabrikasını kurmuştur. 5 bin metrekarelik alan<br />

üzerine kurulmuş ve 3 bin metrekare kullanım alanı<br />

olan Halk Ekmek Fabrikası’nda son teknoloji ile<br />

üretim yapılmaktadır. Ekmekler hiç el değmeden<br />

yüzde yüz hijyen kurallarına uyularak, içine un,<br />

maya ve tuz dışında hiçbir katkı maddesi konulmadan<br />

üretilmektedir. Etimesgut halkı, modern<br />

halk ekmek büfeleri aracılığıyla, ilçe genelindeki<br />

100’ün üzerinde dağıtım noktasında kendilerine<br />

ulaşan besleyici, sağlıklı ve ekonomik bu lezzeti<br />

16 yıldır sofralarında güvenle bulundurmaktadır.<br />

Standartların üzerinde hammadde<br />

ve üretim kalitesiyle üretilen Halk Ekmek,<br />

bakkal ve marketlerde satılan aynı gramajdaki<br />

ekmekten yüzde 20 daha ucuz<br />

olması nedeniyle aile bütçelerine de<br />

katkı sağlamaktadır.<br />

ISO 9001 kalite belgesi bulunan<br />

Etimesgut Halk Ekmek Fabrikası;<br />

Halk Ekmek, Ruşeymli Ekmek,<br />

Kepekli Ekmek, Çavdar<br />

Ekmeği, Köy Ekmeği, Bazlama,<br />

Yufka üretimini gerçekleştirmektedir.<br />

159

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ANKARA ŞEKER FABRIKASI<br />

Şeker Fabrikaları kurma teşebbüslerinin<br />

gerçekleşebilmesi, Büyük Önder<br />

Atatürk’ün kurduğu Cumhuriyet döneminin<br />

sağladığı geniş imkanlar sayesinde olabilmiştir.<br />

Cumhuriyetin kuruluşundan sonra;<br />

Uşak Şeker Fabrikası ile Alpullu Şeker Fabrikası<br />

işletmeye açılmış ve ilk Türk şekerini üretmiştir.<br />

Daha sonra 1933 yılında Eskişehir Şeker Fabrikası<br />

ve 1934’de Turhal Şeker Fabrikası kurulur.<br />

6 Temmuz 1935’de ise “Türkiye Şeker Fabrikaları<br />

Anonim Ortaklığı” kurulmuş ve mevcut<br />

şeker fabrikalarının yönetimi tek şirket altında<br />

toplanmıştır.<br />

1962 yılında Etimesgut’ta Ankara Şeker Fabrikası<br />

kurulur. Yerleşkesi bugünkü Etiler mahallesinde<br />

olan Ankara Şeker Fabrikası, yabancı<br />

işletmeler tarafından kurulan önceki on beş<br />

şeker fabrikasının aksine konstrüksiyonunun<br />

%70’i Türkiye’de üretilmiş, montajı ise Türk<br />

mühendis ve teknik elemanlarınca gerçekleştirilmiştir.<br />

Ankara Şeker Fabrikası alanında Şeker Fabrikası,<br />

Makina Fabrikası, Elektromekanik Aygıtlar<br />

Fabrikası, Tohum İşleme Fabrikası, Şeker<br />

Araştırma Enstitüsü, lojmanlar, spor kompleksi,<br />

okul, sinema ve lokanta, misafirhane ve diğer<br />

sosyal tesislerin yanı sıra şu an çalışmayan<br />

Aktif Kizelgur Fabrikası da bulunmaktadır.<br />

2017 yılı itibariyle Ankara Şeker Fabrikasının,<br />

kendi sahalarından üretilen 538.600 ton pancar<br />

ile fiilî olarak işlemiş olduğu 454.000 ton<br />

pancar söz konusudur.<br />

Ankara Şeker Fabrikası’nı da bünyesinde bulunduran<br />

Türkşeker, Özelleştirme Yüksek Kurulunun<br />

8/10/2007-2007/57 ve 12/8/2008-50<br />

sayılı kararları ile özelleştirme programına<br />

alınmış ve 21.11.2016 tarih ve 2016/67 sayılı kararı<br />

ile 31.12.2018 tarihine kadar özelleştirilmesinin<br />

tamamlanması kararlaştırılmıştır.<br />

160

161

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ANKARA MAKINA FABRIKASI<br />

Gerek şeker fabrikalarına ait, gerekse hızla gelişen yurt içi sanayinin ihtiyacı bulunan büyük<br />

boyutlu makine ve tesisin ithalatını önlemek amacı ile Ankara Makina Fabrikasının<br />

kurulmasına karar verilmiş ve temeli 22 Eylül 1966 tarihinde atılmıştır. Fabrika birinci beş<br />

yıllık plan devresinde 1965-1968 yılları arasında Türkiye’nin ilk entegre makine imalatı fabrikası<br />

olarak 1 Temmuz 1968’de bir hol şeklinde işletmeye alınmıştır.<br />

162

MKE GAZI FIŞEK FABRIKASI<br />

Bahçekapı mahallesinde bulunan Gazi Fişek Fabrikasında hafif silah mühimmatı üretimi yapılmakta<br />

olup, 5,56 mm, 7,62 mm, 9 mm, 12,7 mm ve 20 mm fişek üretim hatları en son<br />

teknolojiye göre yenilenmiş olup bu üretim hatlarında NATO şartname ve standartlarına<br />

uyulmaktadır.<br />

163

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ALIŞVERİŞ MERKEZLERİ<br />

İlçede bulunan alışveriş merkezleri şunlardır:<br />

• MetroMall AVM,<br />

• Optimum AVM,<br />

• Gimsa AVM,<br />

• Dolphin AVM,<br />

• Galaxy AVM,<br />

• Göksu AVM,<br />

• Ankor AVM,<br />

• Evsa AVM,<br />

• Migros AVM<br />

sayılabilir.<br />

OPTİMUM AVM<br />

METROMALL AVM<br />

164

GÖKSU AVM<br />

DOLPHIN AVM<br />

GİMSA AVM<br />

165

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

SEMT PAZARLARI<br />

Pazaryerleri; ilçe halkının değişik ihtiyaç<br />

maddelerini evlerine yakın ve nispeten<br />

daha ucuz olarak temin etmeleri<br />

açısından büyük imkan ve kolaylık sağlamıştır.<br />

Toplu Konut alanlarının yaygın olduğu ve<br />

nüfusun yoğun olarak arttığı ilçede, bölge<br />

sakinlerinin istek ve ihtiyaçları dikkate alınarak<br />

Etimesgut’un her bir mahallesinde kapalı pazar<br />

yerleri yapılmıştır. Kapalı pazar yerleri, geniş<br />

alanlar üzerine çelik konstrüksiyon malzeme<br />

ile yapılmıştır. Pazar yerlerinde zabıta noktaları<br />

mevcuttur.<br />

166

İlçemiz Sınırları İçerisindeki<br />

Semt Pazarları ve Günleri<br />

Mahalle<br />

Kurulduğu Gün<br />

Süvari Mah.Pazarı<br />

Güzelkent Pazarı<br />

Piyade Mah.Pazarı<br />

Eryaman 3.Etap Paz.<br />

Topcu Mah.Pazarı<br />

Etiler Mah.Pazarı<br />

Ery. 1. Etap Üretici Paz.<br />

Elvankent Pazarı<br />

Eryaman Köy İçi Paz.<br />

Alsancak Pazarı<br />

Yurtçu Pazarı<br />

Eryaman 1. Etap Paz.<br />

Kazım Karabeki Paz.<br />

Pazartesi Günü<br />

Pazartesi Günü<br />

Salı Günü<br />

Çarşamba Günü<br />

Çarşamba Günü<br />

Perşembe Günü<br />

Perşembe Günü<br />

Cuma Günü<br />

Cuma Günü<br />

Cumartesi Günü<br />

Pazartesi Günü<br />

Pazar Günü<br />

Pazar Günü<br />

167

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

SAĞLIK<br />

Etimesgut’ta 19 adet aile sağlığı merkezi (ASM), 8 özel tıp merkezi ve 4 hastane bulunmaktadır.<br />

1. Etimesgut Devlet Hastanesi<br />

2. Şehit Sait Ertürk Devlet Hastanesi<br />

3. Kanser Erken Teşhis Tarama ve Eğt.<br />

Mrk.<br />

4. Etimesgut Belediyesi Tıp Merkezi<br />

5. Talasami Tanı Merkezi<br />

6. Özel Etimed Hastanesi<br />

7. Özel Eryaman Hastanesi<br />

8. Özel Ortadoğu ASG Tıp Merkezi<br />

9. Gama Tıp Merkezi<br />

10. Etimesgut Ümit Tıp Merkezi<br />

11. Özel Uygar Polikliniği<br />

12. Özel Lider Grup Tıp Merkezi<br />

Etimesgut Devlet Hastanesi<br />

Etimesgut<br />

Tıp Merkezi<br />

KETEM Kanser Erken Teşhis<br />

Tarama ve Eğt. Mrk.<br />

168

169<br />

Özel Eryaman<br />

Hastanesi

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

KÜLTÜR ve SANAT<br />

Kültür, bir topluluğu millet yapan, kimlik şuuru kazandıran, geçmişiyle köprü kuran,<br />

tarihin derinliklerinden gelen maddi-manevi değerlerin bütünüdür. Etimesgut<br />

topraklarında nesilden nesile aktarılarak gelen adet, gelenek ve görenekler, geleceğin<br />

temellerinin sağlam atılmasını temin eden büyük bir etken olmuştur. Etimesgut<br />

toprakları, üzerinde biriktirdiği tarih, din, dil, kültür-sanat kısacası ecdadının bıraktığı<br />

maddi-manevî tüm unsurlara sahip çıkarak en önemli vazifelerden birini yerine getirmektedir.<br />

Bölgesine has geleneklerini, göreneklerini, oyunlarını, törenlerini, türkülerini,<br />

yemeklerini, kıyafetlerini, günümüze kadar taşıyan Etimesgut, bir vefâ örneğiyle geçmişini<br />

göstermekte geleceğini aydınlatmaktadır. Ancak köklerinden, en derin kılcallarından<br />

beslenen bir ağacın büyüyebilmesi, meyve verebilmesi mümkündür. Etimesgutlu,<br />

gücünü ecdadının attığı temellere dayandıran milletlerin sağlıklı nesillere sahip olabileceğinin<br />

farkındadır. Bunun için adet, gelenek ve göreneklerini canlı bir şeklide yaşatmakta,<br />

düğünleri, türküleri, oyunları, kültürel sanatsal etkinlikleriyle geçmişi bugüne<br />

taşımaktadır.<br />

aynı şekilde ‘Başlık’ ya da ‘kalın’, ‘süt hakkı’,<br />

‘çeyiz hazırlama’, ‘sağdıçlık’, ‘elçi’, ‘görücü<br />

gitme’, ‘söz kesme’, ‘nişan’, ‘kına’, ‘düğün’,<br />

‘çeyiz serme’, ‘yüz görümlüğü’ gibi Türk adet,<br />

gelenek ve görenekleri uygulanmaktadır.<br />

Başlık ya da Kalın<br />

DÜĞÜN GELENEĞI<br />

İnsanoğlunun varoluşundan bu yana tarihin her<br />

aşamasında ve her toplulukta evlenme, yaygın<br />

olarak görülen hem kişisel hem de toplumsal bir<br />

harekettir. Evlilik, hemen hemen her toplulukta<br />

ailenin temel unsuru olarak görülmektedir.<br />

Bu temel unsurun her toplumun kendine<br />

göre bir kısım uygulamaları vardır. Bugün<br />

ülkemizde görülen birçok düğün geleneğinin<br />

eski Türklerden geldiği kolayca söylenebilir.<br />

Etimesgut’ta da düğün gelenekleri olarak yine<br />

Günümüzde Başlık olarak adlandırılan ‘Kalın,<br />

kalıng, kalım’ biçiminde tüm Türk lehçelerinde<br />

rastlanan bu olgu, Türk geleneklerinde karşılıklı<br />

bir sözleşmeyi ifade eder. Türklerin Müslüman<br />

olmadan önceki dönemlerinde var olan Kalın,<br />

yeni evlenenlerin yaşamlarını düzenlemeleri<br />

için yapılan bir yardım mahiyetindedir. İslâm<br />

hukukundaki mehire karşılık olan kalına karşı<br />

kız tarafı da ‘çeyiz’ getirir. Kadının getirdiği<br />

çeyizden dolayı aile mülkünün ortağı olduğu<br />

için ailede bir huzur bulunur. Kalın geleneği,<br />

koca büyük bir maddi zarara uğrayacağı<br />

için kadını boşamasını engeller, boşanma<br />

durumunda da kadının hayatını kolaylaştıran<br />

170

ir varlığın sahibi olmasını, sıkıntılara maruz<br />

kalmasını engeller. Kalın ya da mehirden<br />

farklı olarak bazı yörelerde uygulanan damat<br />

tarafından kızın annesine, haklarını helal<br />

etmesi amacıyla ‘süt hakkı’ adında bir hediye<br />

takdim edilmektedir.<br />

Çeyiz Hazırlama<br />

tertip, düzen ve temizliğini kontrol ederler.<br />

Kızın hal ve hareketlerine bakılır. Oğlan evine<br />

dönüldüğünde asıl konuşma ve tartışmalar<br />

başlar. Kız beğenilmemişse bin bir türlü<br />

bahaneler bulunur. Bir başka kız aranmaya<br />

çıkılır. Fakat kız beğenilmişse oğlan evi kendi<br />

aralarında bir kez daha haber verilerek kız<br />

evine gitmeyi kararlaştırırlar. Bu zaman içinde<br />

de kız evi de bazı bilgilere sahip olur. Kız<br />

verilmeyecekse kız evi kendilerince çeşitli<br />

bahaneler gösterirler. Kız görücülere görünür,<br />

çay, kahve, şeker gibi ikramlarda bulunursa bu<br />

da kızın verilmeye meyli olduğunu gösterir.<br />

Kendi aralarında hoş sohbetler edildikten<br />

sonra kız istemek için gün alınır.<br />

Kız İsteme<br />

Bu geleneklerin çoğu son yıllarda yaşanan<br />

hızlı değişim trendlerinin etkisiyle büyük<br />

şehirlerde unutulmaya ya da daha farklı<br />

uygulamalara dönüşmeye başlasa da küçük<br />

yerleşim birimlerinde halen az da olsa devam<br />

etmektedir. “Kız kundakta, çeyiz sandıkta”<br />

sözü Etimesgut’ta kız çocuklarının doğumu<br />

ile beraber kullanılan atasözlerinden biridir.<br />

Daha bebek beşikteyken çeyiz hazırlamaya<br />

başlanmalı manasına gelen bu söz yüzyıllardır<br />

uygulanagelen bir geleneğin de habercisi<br />

gibidir. Bu gelenek ailelerin maddi durumuna<br />

göre çeşitlilik arz etmektedir. Daha çok<br />

annelerin, akrabaların ve genç kızların emeği<br />

ile hazırlanan el işleri, kız çocuğu büyüyüp<br />

gelin olma zamanına kadar biriktirilir. Kızın<br />

gelin olmasına yakın onun için alınan çeyiz<br />

sandığına konularak sandık doldurulur.<br />

Görücü Gitme<br />

Anadolu’nun birçok yerinde olduğu gibi<br />

Etimesgut’ta da evlilik, eski zamanlardan<br />

bu yana görücü usulüyle yapılmaktadır.<br />

Önce çevrede görülüp beğenilen kız, erkek<br />

evi tarafından karar verilerek damat olacak<br />

erkeğin çok yakınlarından biri veya ikisi,<br />

oya, tentene yaptırmak, yorgan veya dikiş<br />

diktirmek gibi bir bahane ile kızı görmek için<br />

kız evine giderler. Hiç belli etmeden kız evinin<br />

Kız istemeye giden oğlan tarafı “Allah’ın Emri<br />

Peygamberin Kavli” ile başlayan cümle ile<br />

kız tarafından kızlarını isterler. Eğer kız ailesi<br />

bu konuda gönülsüz ise “Biraz düşünelim…<br />

Bizim size verilecek kızımız yok… Kısmetinizi<br />

başka kapıda arayın” gibi cümlelerle oğlan<br />

tarafına cevaplarını bildiriler. Eğer ki gönüllü<br />

iseler “Hayırlısı olsun” diyerek bu işin olacağı<br />

mesajını karşı tarafa bildirmiş olurlar.<br />

Söz Kesme/Nişan<br />

Kızın verilme aşamasından sonra her iki aile<br />

anlaşınca Söz Kesme merasimi için tarih<br />

belirlenir. Erkek tarafı gerekli hazırlıkları<br />

yapar; gelin adayına takacakları hediyeleri ve<br />

bir sandık lokumu alarak kız evine gider. Her<br />

iki aile aralarında anlaştıktan sonra, “Bu işi<br />

tatlıya bağlayalım, denilerek getirilen lokum<br />

sandığı açılarak orada bulunanlara ikram edilir.<br />

Söz kesme gecesinde kız tarafının önceden<br />

hazırladığı bir bohça erkek tarafına verilir.<br />

Bohçanın içinde damat adayı için hazırlanmış<br />

havlu, gömlek, çorap, şeker, kolonya, terlik ve<br />

iç çamaşırı bulunur. Bu bohça yeşil bir krep<br />

ile bağlanır. Bu damat adayının muradına<br />

erdiğinin işaretidir. Bohçayı, gelin adayı kız,<br />

önce kaynataya götürür ve elini öper. Sonra<br />

kaynanaya götürüp onun da elini öper. Erkek<br />

tarafı da hediyelerini kıza takarlar. Eğer kızın<br />

171

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ailesi çok fakirse oğlan tarafı gelin kızın çeyiz ve<br />

düğün hazırlıklarında kullanılması için bir miktar<br />

başlık parası verebilirler. Bu para kızın ailesince<br />

çeyiz hazırlıklarında kullanılır. Kapı aralarından,<br />

pencere arkalarından, çeşme başlarında veya<br />

tarlaya, bağa bahçeye giderken ancak görüşüp<br />

bakışan kız ve oğlan, söz kesme merasiminden<br />

sonra akraba, konu komşu gözünde artık<br />

nişanlıdırlar. Nişanlılık süresi, evlenme zamanı<br />

sürecine kadarki hazırlık aşamasıdır.<br />

Gelin kızın ve damadın yakın akrabaları için<br />

özel bohçalar (nişan bohçası) ve bohçaların<br />

içindeki eşyalar, oyalı yazmalar, çoraplar, havlu,<br />

gömlek, patik, iç çamaşırları bin bir özenle<br />

özel olarak seçilir. Teyzeler, halalar, amcalar<br />

ve dayılar, kendileri için hazırlanan bohçaların<br />

karşılığı olan hediyeleri düğünden sonrasında<br />

gelin ve damadın el öpme ziyaretlerinde<br />

verirler. Kız ve oğlan tarafı evlenecek çocukları<br />

için ev eşyaları (yatak, yorgan, yastık, mutfak<br />

gereçleri gibi) alır ve gelin evine yerleştirilmek<br />

üzere muhafaza edilir.<br />

Çeyiz Serme<br />

Türk milletinin önemli bir geleneği olan çeyiz<br />

serme geleneği, Etimesgut’ta da yüzlerce<br />

yıldır devam eden gelenekler arasındadır.<br />

Orhun abidelerinde de “Saçı” olarak geçen,<br />

en eski geleneklerimizden biridir. Çeyiz serme<br />

ayrıca çeyiz asma, çeyiz yazma, serge, sergilik,<br />

sep ve sepi adlarıyla da bilinir. Orta Asya’dan<br />

günümüze kadar Türklerin yaşadıkları<br />

her bölgede bu gelenek sürdürülmüştür.<br />

Yapılan tarihi araştırmalarda Bulgaristan,<br />

Yunanistan, Makedonya, Bosna, Azerbaycan,<br />

Türkmenistan, Kırım vb. Türklerin yaşadıkları<br />

yerlerde ve Türk devletlerinde çeyiz ve çeyiz<br />

serme geleneğinin hâlen yaşatıldığını ve<br />

düğünlerin (toyların) en önemli bölümlerini<br />

oluşturduğunu göstermektedir. (Ankara’nın<br />

Kültürel Değerleri 2017:105)<br />

Düğüne bir hafta-on gün kala, yıllar<br />

öncesinden başlanarak hazırlanmış el işi, göz<br />

nuru çeyizler kız evinden kadınlar ve gelin kızın<br />

arkadaşlarınca bir araya gelinerek sandıktan<br />

çıkarılır. Yıkanıp, ütülenir; baba evinin bir<br />

odasında bütün eşyalar büyük bir sevinçle<br />

yerleştirilir. Her eşyanın görülecek şekilde<br />

sergilenmesi büyük bir özen içinde yapılır.<br />

Küçük parçaların görülebilmesi için odaya<br />

ip gerilip iplere veya perdelere bile asıldığı<br />

olur. Çeyiz serme, komşulara ve akrabalara<br />

duyurulur. Gelen misafirler, ev hediyeleri<br />

getirerek gençlerin çeyizine katkıda bulunurlar.<br />

Anadolu’nun bu önemli geleneği, yeni kurulan<br />

ailenin, maddi açıdan desteklenmesine<br />

yönelik güzel ve de aynı zamanda önemli bir<br />

uygulamadır.<br />

Yaklaşık bir hafta boyunca sergilenen çeyiz<br />

toplanır. Küçük parçalar sandıklara yerleştirilir.<br />

Diğerleri ise paketlenir. Belirlenen bir tarihte<br />

oğlan evi davul zurna eşliğinde kız evine gelir<br />

çeyiz alma geleneği gerçekleştirilir.<br />

Kapı / Sandık Parası<br />

Oğlan evi kız evinden eşyaları taşımak için<br />

geldiklerinde kız evinden biri kızın eşyalarının<br />

olduğu kapıyı kilitler ve kapı parası verilinceye<br />

kadar kapıyı açmaz. Oğlan evindekiler<br />

böylelikle çeyizleri odadan çıkarıp yüklerler.<br />

Eşyalar bitip sıra sandığa geldiğinde kızın<br />

kardeşlerinden biri bu defa da sandığın üzerine<br />

oturur. Sandığın götürülmesine izin vermez.<br />

Damat adayı veya kayın valide sandık parası<br />

verir. (Ankara’nın Kültürel Değerleri 2017: 106-<br />

111)<br />

Kına gecesi<br />

Düğünden bir gün önce yapılan kına gecesi,<br />

gelin kızın baba evindeki son gecesidir.<br />

Oldukça duygulu geçen bu gecede geline<br />

172

kına yakılırken gelin ağlatma türküleri söylenir.<br />

Gelin kına yakılırken elini açmaz. Damat<br />

tarafı elini açması için dil döker. Gelin, ancak<br />

kayınvalidesinden veya görümcesinden bir<br />

hediye alınca avucunu açar.<br />

Düğün / Damat Traşı / Gelin Alma Alayı<br />

Düğünlerde damat tıraşı geleneğinde, damat<br />

herkesin görebileceği bir yere oturtulur. Davul<br />

zurna eşliğinde bir berber tarafından sakal<br />

tıraşı yapılır. Merasimde bulunanlar damadın<br />

elbisesine para takarlar. Bu para damatta<br />

kalabileceği gibi berbere bahşiş olarak da<br />

verilebilir. Tıraş bittikten sonra damat ve<br />

arkadaşları oyun oynarlar.<br />

İkindiye doğru düğün alayı gelin evinden<br />

gelini almaya konvoy halinde giderler, Eskiden<br />

binek hayvanları veya yaya olarak oluşan<br />

konvoy bugün araçlarla yapılmaktadır. Gelin<br />

almaya giden kadınlar, beyaz yaşmak örtünüp<br />

sırtlarına çarşafa benzer bürgülerle giderler.<br />

Gelin almaya giden kadınlara bir mendil<br />

dağıtılır. Şimdilerde ise arabaların aynalarına<br />

renkli kumaşlar/havlular bağlanmaktadır.<br />

Gelin almaya gidenlere gelin tarafı zorluklar<br />

çıkarırlar. Gelinin erkek kardeşi kızı uzun<br />

süre içeride tutar; bahşiş verilmesini talep<br />

eder ve pazarlık eder. Kız ve erkek tarafı<br />

dünürler arasında tatlı münakaşalar yapılır.<br />

Bu sırada gelinin yakınları, bir ağaca önceden<br />

astıkları yumurtanın vurularak kırılmasını ister.<br />

Genellikle ilk teşebbüsü damat yapar. Birkaç<br />

teşebbüsten sonra damada diğer yakınları<br />

da eşlik etmeye başlar. Kız tarafı, yumurta<br />

kırılıncaya kadar gelini vermez. Şimdilerde<br />

daha çok Fevziye civarında uygulanan bu<br />

gelenek, son senelerde unutulmaya yüz<br />

tutmuştur. Gelin atına (şimdilerde gelin<br />

arabasına) binerken dualar eşliğinde başlarına<br />

bolluğun ve bereketin sembolü olarak buğday<br />

(bazıları pirinçte atmaktadır) atılır. Gelin alayı,<br />

damat evine gelirken yol boyunca alayın<br />

önü bahşiş isteyen çocuklar tarafından sık sık<br />

kesilir, yolu kesen çocuklara damadın babası<br />

bahşiş verir. Nikah kıyılırken çiftlerden hangisi<br />

diğerinin ayağına basarsa evlilikte onun<br />

sözünün geçeceğine inanılması da düğünlerin<br />

eğlenceli geleneklerinden biridir.<br />

ÇOCUKLA İLGILI GELENEKLER<br />

Doğuya (Doğuma) Gitme<br />

Etimesgut’ta, kadının ilk doğumuna önem<br />

verildiğinden daha çok ilk bebek için hazırlıklar<br />

yapılmakta, diğer doğumlarda özel bir hazırlığa<br />

ihtiyaç duyulmamaktadır. Çocuk doğunca<br />

hısım-akraba, o eve anne ve yeni doğan çocuğu<br />

görmeye giderler. Bu ziyarette gelenlere Lohusa<br />

Şerbeti ikramı da geleneklerimiz arasındadır.<br />

Çocuk görmeye gitmeye “Doğuya Gitme”<br />

denilir. Hazırlanan hediyelerle birlikte öğle<br />

yemeğinden sonra çocuk evine gidilir. Hediyeler<br />

uygun şekilde verilir. Günümüzde kentleşmenin<br />

yoğun yaşandığı yerlerde bu adet, “baby<br />

shower” isminde bir eğlence haline dönüşmüş,<br />

çocuğu olan ailenin ya da annenin çok yakın bir<br />

arkadaşının davet ve organizasyonuyla yapılır<br />

hale gelmiştir.<br />

Diş Hediği<br />

Çocuklarla ilgili bir başka gelenekte Diş Hediği<br />

geleneğidir. Bazı yörelerde Dirgit, Dişaşı, Diş<br />

buğdayı, Gilgidir vb. isimlerle anılan Diş hediği,<br />

çocuğun dişinin ilk çıkmaya başlamasının<br />

sevincinin paylaşılmasıdır. Buğday ve nohut<br />

tanelerinin birlikte haşlanmasıyla hazırlanan<br />

yiyeceğin adı hediktir. Bu yiyeceğin komşu ve<br />

akrabalara ikram edilmesi ve dağıtılmasıyla<br />

uygulanan geleneğe de Diş Hediği denir.<br />

173

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Çocuğun ilk dişini çıkarmaya başlaması ailede<br />

sevinçle karşılanır, yakın akraba ve komşular<br />

çağırılır. Çocuk bir tepsi veya bezin içine<br />

oturtulup başından aşağıya bir miktar buğday<br />

dökülür. Yere dökülen buğdaylar çocuk<br />

büyüdüğünde yararlı bir insan olsun diye yem<br />

olarak kuşlara atılır. Kutlamaya katılanlara<br />

pişirilen Hedikten ikram edilir; onlar da çocuk<br />

için getirdikleri, oyuncak, giysi vb. hediyelerini<br />

verirler. Çocuğun dişini ilk görenin çok özel bir<br />

hediye hazırlaması beklenir. Hedik, gelemeyen<br />

komşulara da dağıtılır. Bu tabak yıkandığı<br />

takdirde çocuğun dişlerinin çürük olacağına<br />

inanıldığı için yıkamadan tabağın içine çocuk<br />

için hediye ya da bahşişler konulur.<br />

Sünnet Düğünü<br />

Anadolu’nun hemen her yerinde yaygın<br />

olan, erkek çocukları için sünnet düğünü<br />

Etimesgut’ta da yapılır. Sünnet, genellikle iki<br />

ile oniki yaş arasında yapılır. Eskiden düğün<br />

oku dağıtılırken, şimdilerde büyük çoğunlukla<br />

düğün kartları hazırlanarak davet yapılmaktadır.<br />

Sünnet hazırlıkları bittikten sonra düğün<br />

hazırlıklarına başlanılır. Düğün genellikle<br />

iki gün olarak yapılır. İlk gün sünnet olacak<br />

çocuk ya da çocuklar çalgı ile gezdirildikten<br />

sonra dini bir törenle sünnet ettirilir. Akşam<br />

sünnet olan çocuğun acısını unutturacak çeşitli<br />

eğlenceler düzenlenir. İkinci gün genellikle<br />

11.00 - 13.00 arası gelen misafirlere yemek<br />

verilir. Daha sonra yemeğin verildiği gün<br />

yemeğin bitiminden sonra çocuklar gezdirilir.<br />

ASKER UĞURLAMA / KARŞILAMA<br />

Askere gitmeden iki hafta kadar önce gidecek<br />

olanların ve arkadaşlarının düzenlediği<br />

eğlenceler başlar. Akrabalar ve komşular<br />

tarafından askere gidecek kişi eve davet<br />

edilerek ağırlanır. Askere gidileceği akşam<br />

namazından öncesi askere gidecekler önde,<br />

imam ve halk arkasında olmak üzere dua edilir.<br />

Dua ettikten sonra gençler herkesle vedalaşır<br />

ve helalleşirler. Askere giden kişilere akrabalar<br />

ve komşular tarafından genellikle para<br />

hediyesi verilmektedir. Askere gidecekleri<br />

günün sabahı gençler ve yakınları meydanda<br />

toplanırlar. Toplu olarak uğurlama yapılırken<br />

davul, klarnet, saz ve darbuka gibi çalgılar<br />

çalınarak askerlere moral verilmeye çalışılır.<br />

Uğurlamalar yapıldıktan sonra asker ailelerine<br />

“Allah kavuştursun” şeklinde temenni de<br />

bulunulur.<br />

HACLA İLGILI GELENEKLER<br />

Hacı adaylarının akrabaları, gidişten bir ay<br />

öncesinden itibaren onları yemeğe çağırmaya<br />

başlarlar ve Hacı Yemeği verirler. Hacca<br />

gitmeden bir hafta, 15 gün önce ise hacı<br />

adaylarını tanıyan herkes, dilediği şekilde<br />

hediyeler verir. Hacılar ihramlarını giymiş<br />

bir vaziyette giderler. Otobüs ve arabaların<br />

üzerine Türk Bayrakları asılır.<br />

Hacılar hacdan döndüklerinde havaalanında<br />

karşılayanlar olduğu gibi, mahallede<br />

karşılamaya hazırlananlar da olur. Hacı evine<br />

geldiğinde hacı ziyaretlerine gidilir. Gelenlere<br />

zemzem takımı içinde zemzem ile hacı yağı ve<br />

hurma ikram edilir. Genellikle akşam yapılan<br />

bu hacı ziyaretlerinde gelenlere gümüş yüzük,<br />

seccade, tespih ve takke gibi hediyeler verilir.<br />

Hacılar yaklaşık 10 veya 20 gün sonra varlıklarının<br />

durumuna göre komşu ve akrabalarını davet<br />

ederek “Hacı yemeği” verirler.<br />

174

ÖLÜMLE İLGILI GELENEKLER<br />

Bir kişi ölünce dinî vecibelere göre defnetme<br />

işlemleri başlar. Şayet ölünün yakınları, uzakta<br />

iseler ölü gömülmez, bekletilir.<br />

Cenaze tabuta konulduktan sonra genellikle<br />

tabutun üstüne bir halı konulur, daha sonra<br />

bu halı mahalle camiine bağışlanır ve onun<br />

üstünde namaz kılındıkça ölüye de sevap<br />

kazandıracağına inanılır. Cenaze kadınsa<br />

tabutun baş kısmına çember/yazma bağlanır.<br />

Şehit cenazelerinde ise tabutun üzerine bayrak<br />

örtülür. Ölüm gününü takip eden bir hafta-on<br />

gün boyunca cenaze evinde bir şey pişirilmez;<br />

komşu ve akrabalar çeşitli yemekler hazırlayıp<br />

getirirler ve taziyeye gelenlere de bunlar ikram<br />

edilir.<br />

milletini ortak sevinç ve huzurda, ortak ülkü<br />

ve dostlukta buluşturan köklü bir kucaklaşma<br />

fırsatı olarak yüzyılları aşarak bugünlere<br />

ulaşmıştır. Bu köklü miras bir iftihar vesilesi<br />

olarak kutlanmaktadır. 5 Mayıs’ı 6 Mayıs’a<br />

bağlayan Hıdrellez gecesinde ise birtakım<br />

niyetler tutulur. Bolluk, bereket, kısmet, şans,<br />

sağlık ve sıkıntılardan kurtulmak şeklinde<br />

birtakım dilekler tutularak, Hızır aleyhisselam<br />

tarafından bunların gerçekleşmesi dilenir.<br />

Hıdırellezin kutlandığı hemen her yerde kır<br />

ve yeşillik alanlara gidilerek piknikler yapılır.<br />

Yemekler yenilerek eğlenilir ve sohbetler<br />

yapılır.<br />

BAYRAM GELENEKLERI<br />

Etimesgut halkı örf, adet, gelenek ve<br />

göreneklerine çok bağlıdır. Bilhassa üç ayların<br />

girişiyle oruç ve namaz ibadetlerinde, hayır,<br />

hasenat işlerinde artmalar olur.<br />

Mübarek günlerde topluca mahalle camilerine<br />

gidilir. Yine mübarek gün ve gecelerde satılan<br />

kandil simitleri alınarak o günün ailece en<br />

güzel şekilde kutlanması yapılır. Kandillerde<br />

bazıları irmik helvası yaparak komşularına<br />

dağıtır. Ramazan boyunca herkes oruç ve<br />

namaz ibadetlerini yapmaya çalışır.<br />

Arife günü veya bayram namazından çıktıktan<br />

sonra mezarlıklara gidilir, geçmişlerin<br />

ruhuna Fatiha ve Yasin okunur. Bayramlarda<br />

yakın akrabalardan başlamak üzere bayram<br />

ziyaretleri yapılır. Özellikle Ramazan<br />

Bayramında çocuklar bir kaç arkadaş bir araya<br />

gelerek kapı kapı dolaşıp bayram kutlaması<br />

yaparlar ve hediye toplarlar.<br />

NEVRUZ/HIDIRELLEZ KUTLAMALARI<br />

Etimesgut’ta mevsimlik bir kutlama olarak<br />

Nevruz ve Hıdırellez bayramları kutlanır. Nevruz,<br />

baharın başlangıcı olarak kutlanır. Nevruz,<br />

binlerce yıllık tarihi süreç içerisinde, büyük Türk<br />

FERFENE GELENEĞI<br />

Türk kültürünün önemli öğelerinden biri<br />

olan ferfene, Seğmenlerin temelde sohbet<br />

ve eğlenceye dayalı bir geleneksel kültür<br />

unsurudur.<br />

Ferfene, toplumun ileri gelenleri tarafından<br />

devletin ve milletin bekası için düşüncelerin<br />

söylendiği, bir konu üzerinde aydınlatılma,<br />

danışma, sohbetlerin yapıldığı, ortamdır.<br />

Ferfene de gelenler geçmişi, örfünü, adetini,<br />

gelenek ve göreneklerini öğrenir. Türk’ün<br />

yaşlılara olan saygısının bir yansıması olarak<br />

Ferfenede en yaşlılar başköşede, gençler<br />

kapıya yakın yerde oturur. Makam, rütbe,<br />

mevki söz konusu olmaz. Fakir ve zenginin bir<br />

arada olduğu sohbet, muhabbet, saz, söz ve<br />

oyunların oynandığı birliktelik olan ferfenede<br />

sohbet edecek olan kişi en yaşlının yanında<br />

oturur, bilgi aktarımı yapar. “Söz başlayınca<br />

lakırdı susar” anlayışı ile “Biliyorsan konuş,<br />

175

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

bilmiyorsan sükût et” düsturu ile sıkıntılar<br />

konuşulur, tartışılır. Ferfene toplantılarında<br />

müsaadesiz konuşulmaz, kimse kimseyi<br />

kırıp incitmez. Varsa küsler barıştırılır, Kimse<br />

kimseye iğneleyici söz konuşmaz. Eğer yanlış<br />

bir harekette bulunan saygısızlık yapan birisi<br />

olursa önce uyarılır, sonra ayakkabısı ters<br />

çevrilir. Divan üyelerinin bir daha yapmayacağı<br />

fikrinin sabit olması durumunda af söz<br />

konusudur; ama öncesinde kişiye bir ceza<br />

verilir. Ferfeneye yeni katılanlar olduğunda<br />

ferfene üyesinin sorumluluğu altına girer her<br />

TÜRKÜLER<br />

Etimesgut’ta her ne kadar 81 ilden<br />

vatandaşımız yaşıyorsa da genel olarak Ankara<br />

müzik zevkinin ve kültürünün hâkim olduğunu<br />

söylemek yanlış olmaz. Kaynaklardan elde<br />

edilen bilgilere ve bulgulara göre Ankara’da<br />

dört farklı müzik kültürü gelişmiştir.<br />

Bunlardan ilki Seğmenlik geleneği içinde<br />

yoğrulan ve kültürel anlamda yaygın olan müzik<br />

türüdür. Müslüman Türklerin müzik yaşantısı<br />

olan bu müzik türü, aynı zaman da şehrin müzik<br />

tarzını da belirlemektedir. Örneğin; divanlar,<br />

oyun havaları, bozlak, ağıt ve zeybeklerin tümü<br />

bu yapının ürünleridir.<br />

İkincisi, Osmanlı müziğinin “Alaturka” olarak<br />

tanımlanan müzik yaşantısıdır. Bu müzik, 1.<br />

Dünya Savaşı öncesi Ermeni ve Rum tüccarlar<br />

tarafından Ankara’ya girmiş ve 1920 yılında<br />

Millet Meclisi’nin açılmasıyla İstanbul, İzmir<br />

gibi kentlerden gelen asker-sivil bürokrasi<br />

sayesinde kentte yaygınlık kazanmıştır.<br />

şeyi ondan öğrenir.<br />

Daha çok yatsı namazından sonra yapılan<br />

Ferfene de önce yemek yenir. En yaşlı<br />

kişisinin “buyurun ağalar” sözü ile başlanan<br />

yemek, şükür duası ile bitirilir. Sohbet<br />

bittikten sonra “söz biter, saz başlar.” Saz<br />

çalarken konuşan olunca saz susar, kimse<br />

uyarılmadan kırılmadan incinmeden uyarılmış<br />

olur. Mevsimine göre içeceklerin içildiği bu<br />

toplantılarda icap etmeden kimse toplanılan<br />

yeri terk etmez, dışarıya çıkmaz. Edepten<br />

sayılan bu davranış büyüklere, aksakallılara,<br />

bilge kişilere hürmettendir. Söylenen türküler,<br />

şiirler, maniler, tekerlemeler, seyirlik oyunlarla<br />

toplantılar, edebî zevkleri geliştirirken, birlik ve<br />

dirliğin sağlanmasında gelecek nesillere örnek<br />

teşkil eder. (Ankara’nın kültürel değerleri,<br />

2017:127-128)<br />

Ankara’nın çok kültürlü müzik yapısının<br />

bir diğer örneği, yirminci yüzyılın başında<br />

şehirde yaşayan Musevî, Ermeni ve Rumların<br />

kendilerine özgü müzik yaşantılarıdır.<br />

Şehrin müzik alanındaki bir diğer zenginliği,<br />

Mevlevî, Bektaşî ve Rufaî tekkelerinde icra<br />

edilen dini müziklerdir.<br />

Ankara Halk Müziği’nin en önemli belirleyicisi<br />

Seğmenlik geleneği olmuştur. Seğmenler,<br />

kurdukları musiki meclisleriyle geleneğin<br />

devamlılığını ve aktarımını sağlarken, bu<br />

ortamlarda icra ettikleri zeybekler, düz oyunlar,<br />

divan, kırat ve oturak havaları ile Ankara halk<br />

müziğinin kimliğini inşa etmişlerdir. (Müziğiyle<br />

Ankara, s.51)<br />

Türküler kültür tarihinin önemli bir bilgi<br />

kaynağıdır. Türküler, sözlü kültür ortamında<br />

doğmuş ve yüzyıllar boyu sözlü olarak<br />

aktarılmışlardır. Ankara türküleri, Anadolu<br />

türkü geleneğinde olduğu gibi, genellikle<br />

belirli yaşanmışlıklar üzerine kuruludur ve<br />

176

ütün türküler gibi kaynağını çoğu zaman<br />

gerçek yaşam öykülerinden almaktadır.<br />

Türkülerde başlıca semboller ay, güneş yıldızlar<br />

gibi kozmolojik sembollerdir. Bunun yanı<br />

sıra rüzgârlar, dağlar, ağaçlar, kuşlar, çiçekler<br />

ve meyveler sık rastlanan sembollere örnek<br />

verilebilir (Müziğiyle Ankara, s.67).<br />

Ankara halk müziğinde saz; bağlama, tambura,<br />

divan saz yanı sıra, en çok kullanılan çalgılar,<br />

Anadolu’nun her yerinde müzikal icralarda<br />

olduğu gibi, açık hava müzik icralarında<br />

davul-zurnadır. Bunlara ek olarak, kaval zilli<br />

maşa, darbuka, tef gibi halk müziği çalgıları<br />

bölge müziğinin icrasında önemli bir yer tutar<br />

(Müziğiyle Ankara, s.80.)<br />

Düz Oyunlar<br />

Sazın sesinin hareketli, duygulu ve coşkulu<br />

olarak farklılık gösterdiği düz oyunların<br />

figürleri birbirine benzer niteliktedir ve ayak<br />

oyunlarıyla süslenmiştir. Misket, Hüdayda,<br />

Morkoyun, Yandım Şeker, Name Gelin,<br />

Sabahi, Yıldız Çarşamba ve Arap oyunu düz<br />

oyunlar kapsamındadır. Bunların içinde en çok<br />

bilinen ‘Misket’ oyunudur (Ceylan, 2016:58-59)<br />

(Ankara, 1991:116-117)<br />

FOLKLOR VE HALK OYUNLARI<br />

Günümüze kadar bozulmadan gelmiş olan<br />

Ankara halkoyunları Etimesgut halkoyunlarının<br />

da aslını oluşturmaktadır. Ankara ve ilçelerinde<br />

dolayısıyla Etimesgut’ta oynanan halkoyunları<br />

“Zeybekler” ve “düz oyunlar” olmak üzere iki<br />

kısımda ayrılır.<br />

Zeybekler<br />

Ankara Zeybeği: Oyunların en gösterişlisi,<br />

yiğitlik ve mertlik ifade eden “Ankara<br />

Zeybeğidir.” Duruş, kasılış ve poz, zeybek<br />

oyununun en önemli karakteristiğidir.<br />

Mendil zeybeği: İki kişi tarafından ve sazla<br />

oynanan mendil zeybeğinde en önemli özellik<br />

çöküşte dizlerin yere vurularak doğrulmasıdır.<br />

Seğmen Zeybeği: Davul ve zurna ile oynanan<br />

oyun, Seğmen alaylarında düğünlerde kılıç<br />

veya teke palalarıyla alayın önünde giden<br />

zeybekler tarafından oynanır.<br />

Yazıcıoğlu Zeybeği: Ritim, ayak oyunları, poz<br />

ve hareketleri mertliği ifade eden oyunda saz<br />

ayakta, göğüste tutularak çalınır. Diz vuruşları,<br />

dönüşleri, melodisi, yiğitliği gösteren oyun<br />

mazide ki Ankara’nın bir yansıması gibidir.<br />

Sin Sin Oyunu<br />

Sin Sin Anadolu’nun birçok yerinde oynandığı<br />

gibi Etimesgut’ta da yaygın olarak oynanan<br />

geleneksel bir oyundur. Sinsin, Divanu Lügati’t<br />

Türk’te “sing” sinmek, saklanmak, pısmak<br />

şeklinde geçmektedir. Sinsin oyununun esas<br />

kaidesi de budur. Oyuna çıkan kişi, ateşin alev<br />

ve dumanının arkasına pısarak ve saklanarak<br />

görünmeden hasmına yaklaşır ve aniden<br />

hücum eder, onu yakalamaya ve yumruklamaya<br />

çalışır.<br />

ANADOLU MUTFAĞI<br />

Büyük Türk kültürünü ve Osmanlı coğrafyasını<br />

en iyi yansıtan şeylerden birisi, Anadolu<br />

mutfağıdır. Bu coğrafyanın kültürünü yaşatmak<br />

adına Anadolu Mutfak Kültürüne sahip<br />

çıkmakta etiSEM kurslarında unutulmaya yüz<br />

tutmuş Anadolu yemeklerinin öğretilmesi,<br />

öğrenenlerin de kendi aralarında yarışarak<br />

yemekleri en güzel şekilde yapmalarını teşvik<br />

edilmektedir.<br />

177

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

178

ULUSLARARASI<br />

ANADOLU<br />

GÜNLERI<br />

KÜLTÜR VE SANAT<br />

FESTIVALI<br />

179

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Adriyetik’ten Çin Seddi’ne<br />

TÜRK DÜNYASI!<br />

Etimesgut’un simgesel bir uygulaması haline gelen<br />

bu büyük festival bir kültür ve sanat şölenidir.<br />

Türk Birliğinin, beraberliğnin, kardeşliğinin yaşandığı,<br />

yaşatıldığı bir festivaldir. Kültürlerimizin tanıtılması,<br />

yaşatılması ve geleceğe aktarılması adına büyük bir fırsattır.<br />

Bu festival sadece Etimesgut’un değil; Ankara’nın,<br />

Türkiye’nin ve büyük Türk dünyasının festivalidir.<br />

1999 yılında dönemin Belediye Başkanı Enver Demirel tarafından<br />

çadırlarda başlatılan ve takip eden yıllarda sivil<br />

toplum kuruluşları ve ilçe halkı tarafından büyük ilgi gören<br />

festival, uluslaraası boyuta da taşınarak geleneksel<br />

hâle getirilmiştir. İlgi ve katılımın her yıl yoğun olarak artması<br />

bir mekân ihtiyacı ortaya çıkarmıştır. Bunun üzerine<br />

2012 yılında festivalin adına ve özüne yakışır büyüklükte<br />

bir meydan yapılmıştır.<br />

İçerisinde Uluslararası Anadolu Günleri Kültür ve Sanat<br />

Festivalinin de yapıldığı “Türk Beyleri Kent Meydanı” Türkiye<br />

için çok kapsamlı bir şölen alanıdır. Bu meydanın mimarisi,<br />

konumu ve büyüklüğü, Türk kimliğinin ve bilincinin<br />

yaşatılmasında önemli etkinliklere imkan tanımaktadır.<br />

Festival, her yıl bir milyondan fazla insanın katıldığı büyük<br />

bir etkinlik haline gelmiştir.<br />

2018 yılında onbeşincisi düzenlenen Uluslararası Anadolu<br />

Günleri Kültür ve Sanat Festivali’ne dernekler, uluslararası<br />

temsilcilikler ve Büyükelçilikler katılım göstermektedir.<br />

Festival ile Anadolu’da adeta zirveye ulaşan Türk kültürü<br />

bütün unsurları ile yaşatılmakta, insanımıza hatırlatılmakta<br />

ve gelecek nesillere aktarılmaktadır.<br />

Anadolunun pek çok ili kendi kültürleri ve değerleri ile<br />

festivalde yer almaktadır. Festivale uluslararası boyutta<br />

aralarında “Azerbaycan, Kazakistan, Türkmenistan, Özbekistan,<br />

Kırgısiztan, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti, Kırım,<br />

Doğu Türkistan, Irak, Suriye, Balkan Türkleri ve bağımsızlığını<br />

kazanamamış diğer Türk Toplulukları’nın” da olduğu<br />

pek çok ülke ve topluluk katılmaktadır. Bu festival ile<br />

Adriyetik’ten Çin Seddi’ne 350 milyonluk Türk Dünyası<br />

Etimesgut’ta buluşmaktadır.<br />

180

Her yıl<br />

10 gün 10 gece süren festivale<br />

1 MiLYONDAN FAZLA<br />

katılım gerçekleşmektedir.<br />

181

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

TİYATRO<br />

Kültür Sanat şehri Etimesgut’ta muhtelif merkezlerde<br />

Türk ve Dünya klasiklerinin sergilendiği tiyatro gösterileri<br />

her yıl giderek artan sayıda yapılmaktadır.<br />

GEZILER<br />

Türk tarihinin öğrenilmesi, öğrencilerin bilgi ve görgülerinin<br />

arttırılması, engelli vatandaşlara engellerinin aşılmasında katkı<br />

sağlanması vb. amaçlarla Çanakkale, Konya, Bursa, Bilecik,<br />

Nevşehir, Antalya gibi illerimize Etimesgut Belediyesi tarafından<br />

kültür, tarih ve tatil gezileri düzenlenmektedir.<br />

182

SOSYAL HAYAT<br />

İlçe sınırları içinde yaşayan her kesimin farklı ihtiyaçları öne çıkmaktadır. Etimesgutluların<br />

dinlenip sohbet ederek hoş vakit geçirecekleri emekliler konağı, hanımlar için lokal ve konaklar,<br />

okuma salonları, kafeteryalar, huzur evleri, engelsiz yaşam merkezi, aile yaşam ve eğitim<br />

merkezleri ihtiyaca cevap verebilir yeterlilikte bulunmaktadır. İlçede meslekî eğitim merkezleri,<br />

aile akademileri, AVM ler, konaklar, parklar ve yeşil alanlar, sosyal tesisler, eğlence mekanları<br />

ile canlı bir sosyal hayat yaşanmaktadır. “Günümüzde Etimesgut” kitabı içerik olarak bir bütün<br />

halinde Etimesgut’ta ki sosyal hayatın canlılığını ifade etmektedir. Bu kapsamda özetle aşağıdaki<br />

dinlenme ve eğlenme yerleri sayılabilir.<br />

Emekli Konakları, Okuma Evleri Ve Sosyal Tesisler<br />

Alparslan Türkeş Parkı Kafeterya Binası,<br />

Aşağıyurtçu Konağı,<br />

Atakent Sosyal Tesisleri,<br />

Atatürk Müzesi ve Okuma Evi,<br />

Atayurt Emekli Konağı<br />

El ve Yöresel Ürünler Merkezi İşletmesi,<br />

Elvankent Emekli Konağı,<br />

Eryaman 3. Etap Etisem ve Gündüz Bakım Kreş Evi,<br />

Eryaman Emekli Konağı ve Çay Bahçesi,<br />

Göktürk Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi,<br />

Halide Edib Adıvar Hanımlar Konağı,<br />

İl Bilge Hatun Erinç Huzurevi ve Yaşlı Bakım Merkezi,<br />

Sacettin Gürbüz Engelsiz Yaşam, Özel Eğitim ve Reha. Merkezi,<br />

Şefkat Evi,<br />

Tuğra Parkı Kafeterya Binası,<br />

Türk Beyleri Kent Meydanı,<br />

Yunus Emre Parkı Engelliler Hizmet Binası,<br />

Ziya Gökalp Sosyal Tesisleri (Aile Akademisi),<br />

Zübeyde Hanım Gündüz Bakım ve Kreş Evi.<br />

AŞEVI<br />

Etimesgut’ta bulunan aşevinde ihtiyaç sahibi, engelli ve yaşlı vatandaşlara sıcak yemek servisi<br />

yapılmaktadır. Belediye, “Kimse yatağa aç girmesin” anlayışıyla 2010 yılında kurduğu Aşevi ile<br />

ilçe genelinde öncelikle tespit edilen ihtiyaç sahibi, yaşlı ve engelli 1.000 kişiye sıcak yemek servis<br />

etmeye başlamıştır. Nüfusu 600 bine ulaşan ilçenin 7 ayrı noktasından dağıtıma başlayan Belediye,<br />

yaşlı ve engelli vatandaşların evlerine sefer tasları ile sıcak yemek ulaştırmaktadır.<br />

183

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

SPOR<br />

Etimesgut’ta genç ve dinamik bir nüfus<br />

yapısı bulunmaktadır. Bu nedenle sportif<br />

donatılarla bu alanda önemli mesafeler<br />

kat edilmiş ve Etimesgut öncü ilçeler arasında<br />

yerini almıştır. Gençlerin her yönüyle kendilerini<br />

geliştirmesi için her türlü imkân bulunmaktadır.<br />

Etimesgut’ta, 7’den 77’ye herkesin spor<br />

yapmasına imkân sağlayan açık ve kapalı<br />

spor merkezleri bulunmaktadır. Ülkü Spor<br />

Tesisleri, Turan Spor Tesisleri, Atabey Spor<br />

Tesisleri, Turkuaz Spor Tesisleri’ni hizmete<br />

açan Etimesgut Belediyesi, 200 parka koşu<br />

yolu, yürüme yolları, açık fitness setleri ve spor<br />

alanları inşa etmiştir. Atatürk Stadyumu’nu<br />

revize ederek seyirci kapasitesi arttırılmıştır.<br />

Profesyonel futbol maçlarının oynanacağı<br />

modern bir stadyum Etimesgut’ta inşa<br />

edilmektedir.<br />

Ayrıca ilçede başkentin en büyük spor<br />

merkezlerinden biri olan Bağlıca Yaşam, Eğitim<br />

ve Spor Kompleksi’nde 2.500 kişilik spor<br />

salonu, sporcu konaklama alanları, antrenman<br />

sahaları, açık ve kapalı basketbol ve voleybol<br />

sahaları yer almaktadır.<br />

Etimesgut Belediyesi tarafından yapılan sosyal<br />

tesislerde (Atakent Sosyal Tesisleri, Göktürk<br />

Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi, Alparslan<br />

Türkeş Parkı) modern, kapsamlı spor aletleriyle<br />

donatılmış spor alanları yer almaktadır.<br />

İlçede bulunan tesislerde, spor merkezlerinin<br />

yanı sıra modern yüzme havuzları hizmet<br />

vermektedir.<br />

Belediye Spor Kulübü; futbol, basketbol,<br />

judo, tenis, masa tenisi ve yüzme branşlarında<br />

faaliyet göstermektedir.<br />

Etimesgut Belediyespor, hedefi Süper Lig<br />

olan Futbol takımıyla 2. ligde mücadele<br />

etmektedir. Masa tenisinde, profesyonel<br />

liglerde mücadele edilmekte; Judoda Türkiye<br />

şampiyonları çıkarmaktadır. Basketbol kulübü<br />

yoluna emin adımlarla ilerlemekte, spor<br />

okullarında yüzlerce Etimesgutlu çocuğa spor<br />

yapma imkânı sunmaktadır.<br />

SPOR TESİSLERI<br />

• Atayurt Spor Merkezi<br />

• Atakent Sosyal Tesisleri<br />

• Göktürk Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi<br />

• Ziya Gökalp Sosyal Tesisleri<br />

• Turan Spor Tesisleri,<br />

• Ülkü Spor Tesisleri,<br />

• Turkuaz Kültür ve Spor Merkezi<br />

• Yunus Emre Kültür ve Spor Merkezi<br />

• Atabey Spor Merkezi<br />

• Atatürk Stadyumu<br />

• Yarı Olimpik Kapalı Yüzme Havuzu ve Spor Kompleksi<br />

• Eryaman Spor Tesisleri<br />

• Türkiye Olimpiyat Hazırlık Merkezi<br />

• Planet Aile Yaşam Merkezi<br />

184

ETIMESGUT BELEDIYESPOR KULÜBÜ<br />

Futbol Takımı<br />

1990 yılında Etimesgut’un ilçe olmasıyla Etimesgut Belediyespor kurulmuş ve faaliyete<br />

başlamıştır. Belediyenin desteklediği siyah-beyazlı futbol kulübüdür. Bünyesinde 250 lisanlı ve 300<br />

lisanssız 550 futbolcu bulunduran Etimesgut Belediyespor Kulübü, profesyonel takımları ile resmi<br />

müsabakalara katılmaktadır. Etimesgut Belediyespor, altyapıya da büyük önem vermektedir. 19,<br />

17, 15, 14 ve 13 yaş altı takımlarında 100’ün üzerinde futbolcusu bulunan Etimesgut Belediyespor<br />

alt yapısı, A takıma futbolcu yetiştirmektedir.<br />

185

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Judo<br />

Etimesgut Belediyespor Kulübü judo takımı katıldığı musabakalarda oldukça büyük başarılara<br />

imza atmıştır. Ankara’da Türkiye’de ve dünya da katıldığı turnuvalarda yüzlerce madalya<br />

kazanarak ilçenin adını dünyaya duyurmuş, 2020 Tokyo Olimpiyatlarına altı sporcu ismini<br />

yazdırarak Etimesgut’u gururlandırmıştır.<br />

Masa Tenisi<br />

Masa Tenisi Kulübü faaliyetlerini kendi tesislerinde sürdürmekte olup 42’si doğrudan<br />

müsabakalara katılan sporcu olmak üzere toplam 63 sporcusu bulunmaktadır. Takımlar büyükler,<br />

gençler, yıldızlar ve minikler olmak üzere tüm kategorilerde Türkiye liglerinde ve Ankara’da<br />

müsabakalara aktif olarak katılmaktadır.<br />

Tenis<br />

Boks<br />

186

Potanın Yıldızları<br />

Etimesgut’ta Yetişiyor!<br />

Basketbol<br />

Kulübü<br />

Etimesgut’ta ki alt yapı yetersizliklerinin son yıllarda hizmete sunulan spor tesisleri ile kapatılması<br />

salon sporlarına gösterilen ilgi ve destek ile gün yüzüne çıktı. Futbolda 2. Lig, judoda süper<br />

lig, masa tenisinde 1. Ligde mücadele eden Etimesgut Belediyespor basketbol branşında<br />

kulüp kurdu ve basketbol okulu açtı. Ülkü Spor Tesisleri’nde çalışmalarına başlayan basketbol<br />

kulübünde geleceğin yıldız basketbolcularını yetiştirmek için seçmeler yapılmıştır. Basketbol<br />

kurslarında başarılı görülenler takım bünyesine katılarak birer yıldız olma yolunda ilk adımlarını<br />

atacaklardır.<br />

187

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ATATÜRK<br />

STADYUMU<br />

Atatürk Stadyumu, 30 Ağustos Mahallesinde<br />

bulunmaktadır. Etimesgut Belediyesi<br />

tarafından Stadyumun kale arkasına<br />

inşa edilen iki katlı yeni tribün ile stadın<br />

seyirci kapasitesi 5 bine çıkmıştır. Tribünün alt<br />

katında spor merkezi ile soyunma ve duş alanları<br />

yer almaktadır. Yaklaşık 2 bin metrekarelik<br />

spor merkezinde, futbolcular salon antrenmanlarını<br />

yapmaktadırlar.<br />

20 Çelik konstrüksiyon ve gerdirme çadır kullanılarak<br />

projelendirilen kale arkasında 2.000<br />

kişilik, VIP tribününde 250 kişilik olmak üzere<br />

toplamda 2.250 kişilik tribün bulunmaktadır.<br />

Ayrıca kale arkası tribün altında çok amaçlı 2<br />

ayrı bölümden oluşan spor salonu bulunmaktadır.<br />

188

MERKEZ<br />

YARI OLİMPİK YÜZME HAVUZU<br />

2016 yılı Ocak ayında daha kaliteli hizmet<br />

vermek üzere tamamen yenilenerek hizmete<br />

açılmıştır. Gerek bölge, gerekse<br />

bölge dışından gelen vatandaşlara, havuz ve<br />

sportif faaliyetlerden azami derecede istifade<br />

edebilmeleri için her türlü tedbirler alınarak,<br />

hijyenik koşullarda ve daha uygun şartlarda hizmet<br />

almaları sağlanmaktadır.<br />

Kuaför ve Güzellik Merkezi, iki bölüm şeklinde<br />

modern hizmet alanlarından oluşmaktadır.<br />

Uzman personelce, haftanın 6 günü sadece<br />

bayanlara yönelik saç bakımı, cilt bakımı ve<br />

güzellik alanlarında hizmet sunulmaktadır.<br />

189

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

TURAN SPOR TESİSİ<br />

Bağlıca Mahallesi’nde bulunan ve<br />

16.670 m² alana sahip olan tesis;<br />

2 adet halı saha, çocuk oyun<br />

alanı, fitness, koşu yolu, dinlenme<br />

alanları ve özenle seçilmiş bitkileriyle<br />

oluşturulan yeşil alanıyla, bir cazibe<br />

merkezi haline gelmiştir. Tesis 2017<br />

yılında açılmıştır.<br />

ÜLKÜ SPOR TESİSİ<br />

2017 yılında Şehit Osman Avcı Mahallesi’nde 13.080 m² alana kurulmuş olan Ülkü Spor<br />

Tesisinde 1’i kapalı 3 basketbol ve voleybol sahası ile futbol sahası, 2 tenis kortu, 2 fitness<br />

alanı, 5 tribün, koşu yolu ve yeşil alan yer almaktadır. Tesiste Basketbol okulu ve kulübü de<br />

hizmet vermektedir. Ülkü Spor Tesisleri Kapalı Spor Salonu’nda düzenlenen kurslardan, 6-15 yaş<br />

arası minik yetenekler faydalanmaktadır. Etimesgut Belediyesi Basketbol Kulübü, antrenman ve<br />

çalışmalarını burada yürütmekte, 80 lisanslı ve 520 kursiyeri ile kadınlar ve erkeklerde 6 kategoride<br />

liglerde mücadele etmeye hazırlanmaktadır.<br />

190

ATAKENT<br />

SOSYAL TESİSLERİ<br />

26 Mayıs 2012 tarihinde hizmete açılmıştır.<br />

Atakent Mahallesi’nde bulunan tesis,<br />

toplumun her kesimine hitap eden sosyal<br />

donatılara sahiptir. Spor Salonu ile El Ürünleri<br />

ve Yöresel Ürünler Merkezi İşletmesi olarak iki<br />

farklı alanda hizmet vermektedir.<br />

Tesis içerisinde; çeşitli kursların düzenlendiği<br />

kurs ve çalışma alanları, etüt merkezi, kreş, hanımeli<br />

üretim merkezi, fitness salonu, sosyal ve<br />

kültürel donatılar ile kafeterya yer almaktadır.<br />

Fitness, plates ve aerobik bölümü bulunmaktadır.<br />

Spor salonlarından yararlanan vatandaşlara<br />

spor eğitmenleri eşlik etmektedir.<br />

El ve Yöresel ürünler merkezi işletmesi, El<br />

ürünleri ve yöresel yiyecekleri, besleyici ve<br />

doğal ürünler kullanarak hazırlayıp; hijyenik<br />

bir ortamda kaliteli, lezzetli ve güvenilir olarak<br />

sunmaktadır. Vatandaşlar da uygun fiyata, kaliteli,<br />

hijyenik, besleyici ve doğal ürünleri gönül<br />

rahatlığıyla ve Etimesgut Belediyesi güvencesiyle<br />

satın almaktadırlar.<br />

El ve Yöresel Ürünler Merkezi sadece ilçe sınırları<br />

içerisinden değil, Ankara’nın birçok bölgesinden<br />

gelen siparişleri de karşılamaktadır.<br />

El ve Yöresel Ürünler Merkezi’nde becerikli ev<br />

hanımlarına istihdam olanakları sunularak ev<br />

bütçelerine katkıda bulunmaları sağlanmaktadır.<br />

Ayrıca kadınların “Altın Günleri”ni evlerinde<br />

yapma yerine, misafirlerini çok fazla uğraşmadan<br />

zahmetsizce burada ağırlayabilme<br />

imkânları vardır.<br />

191

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ANKARA DEMİRSPOR<br />

Ankara Demirspor, 16 Mart 1932’de<br />

kurulan ve kuruluşu resmen 29<br />

Ekim 1932’de onaylanan Türk futbol<br />

kulübüdür. Kulüp, MKE Ankaragücü ve<br />

Gençlerbirliği’nden sonra Ankara’da kurulan<br />

üçüncü kulüptür. Kuruluşunda kırmızı-yeşil<br />

formaya sahip olan Ankara Demirspor, 1933<br />

yılında Çankaya takımıyla birleşince, forma<br />

rengi mavi-laciverte dönüştürülmüştür.<br />

Ankara Demirspor futbol takımının ilk başarısı,<br />

1938-39 sezonunda Türkiye’nin ilk deplasman<br />

ligi olarak bilinen Millî Küme’de gerçekleşmiş,<br />

sezon sonunda Galatasaray ile birlikte 35’er<br />

puan toplayarak gol averajı ile ikincilik elde<br />

etmiştir. Bu başarıyı takiben 1939, 1943, 1947 ve<br />

1948 yıllarında Ankara Futbol Ligi şampiyonu,<br />

1947‘de de Türkiye Futbol Şampiyonası’nı<br />

kazanan Ankara Demirspor, 1959’dan itibaren<br />

aralıksız on üç sezon mücadele ettiği, Süper<br />

Lig’e 1970-71 sezonu sonunda küme düşerek<br />

veda etmiştir.<br />

Kulüp, 2006-2015 tarihleri arasında 3. Lig’de<br />

mücadele etmiş olup, 2014-15 sezonunda, playoff<br />

final maçında, İzmir Atatürk Stadyumu’nda<br />

Sakaryaspor’u 2-0 mağlup ederek 2. Lig’e<br />

yükselmiştir.<br />

İç sahadaki maçlarını uzun süre Cebeci İnönü<br />

Stadyumu’nda oynadıktan sonra 2015-16<br />

sezonundan itibaren Bahçekapı mahallesinde<br />

Behiçbeydeki klüp tesislerinde yapılan TCDD<br />

Ankara Demirspor stadında oynamaya<br />

başlamıştır.<br />

192<br />

Ankara Demirspor

ULAŞIM<br />

Etimesgut, başkent Ankara’da ulaşım<br />

yönüyle en rahat ve çok çeşitliliğe<br />

sahip tek ilçedir. İlçede Ankara<br />

bulvarı, İstanbul yolu, Eskişehir yolu, Bağlıca<br />

bulvarı ana ulaşım yollarını oluşturmaktadır.<br />

Demiryolu, Cumhuriyetin kuruluşundan bu<br />

yana kesintisiz olarak hizmet vermektedir. Yine<br />

askeri havaalanı kendi kategorisinde hizmet<br />

sunmaktadır. Böylece ilçede deniz dışındaki<br />

tüm ulaşım imkanları mevcut olmaktadır.<br />

İlçe merkezinden Ankara’nın Kızılay, Ulus gibi<br />

merkezlerine ulaşım, yapılan yollar sayesinde<br />

çok kısa sürede yapılabilmektedir.<br />

Belediye otobüsleri, özel halk otobüsleri,<br />

dolmuşlar ile hiç beklemeksizin ulaşım<br />

hizmeti bulunmaktadır. Banliyo treni ve<br />

metro istasyonu şehir içi ulaşımını oldukça<br />

kolaylaştırmıştır. İlçeden geçen hızlı tren, diğer<br />

il ve ilçelere ulaşımı sağlayan en önemli ulaşım<br />

aracıdır. Hızlı tren bakım atölyesi ve üniteleri<br />

Etimesgut’ta bulunmaktadır. Sincan, Yenikent,<br />

Beypazarı, Ayaş istikametine giden tüm araçlar<br />

ilçe sınırlarının içinden geçmektedir.<br />

İlçe içerisinde bulunan yol ve kavşaklar ihtiyaca<br />

cevap verebilir yeterliktedir.<br />

Etimesgut - Sincan arasında bulunan İstasyon<br />

Caddesine yapılması planlanan ilave yollar ile<br />

trafik rahatlatılacaktır.<br />

İlçede Ahimesut Bulvarı, Ankara Bulvarı,<br />

Bağlıca Bulvarı, Şaşmaz Bulvarı, Fatih Sultan<br />

Mehmet Bulvarı, Hikmet Özer Caddesi, Ankara<br />

Çevre Yolu, Zirve Caddesi, Cengiz Aytmatov<br />

Caddesi, İstasyon Caddesi, Türkkızılayı<br />

Caddesi, Ayaş-Ankara Yolu, Ankara-Eskişehir<br />

Yolu belli başlı ulaşım yollarıdır.<br />

193

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

194

195

Mahalleler

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

MAHALLE MUHTARLARI<br />

1. Cengiz Kıran 30 Ağustos Mahallesi<br />

2. Aynur Çanakcı Ahimesut Mahallesi<br />

3. Adem Bozbıyık Alsancak Mahallesi<br />

4. Erol Ekici Altay Mahallesi<br />

5. Mustafa Demirel Aşağıyurtçu Mahallesi<br />

6. Onur Yalçın Atakent Mahallesi<br />

7. Alaattin Erkaya Atayurt Mahallesi<br />

8. Zeynep Canbulatoğlu Ayyıldız Mahallesi<br />

9. Ömer Mermer Bağlıca Mahallesi<br />

10. Kemal Kan Bahçekapı Mahallesi<br />

11. Bahtiyar Yılmaz Ballı Kuyumcu Mahallesi<br />

12. Mevlüt Demirkıran Elvan Mahallesi<br />

13. Halime Taşkıran Erler Mahallesi<br />

14. İsa Bulut Eryaman Mahallesi<br />

15. Rafet Kurt Etiler Mahallesi<br />

16. Bilgin Karataş Fatih Sultan Mahallesi<br />

17. Hüseyin Demirel Fevziye Mahallesi<br />

18. Gülcan Demir Göksu Mahallesi<br />

19. Ali Akpınar Güzelkent Mahallesi<br />

20. Ömer Tığlıoğlu İstasyon Mahallesi<br />

21. Remzi Özçelik K. Karabekir Mahallesi<br />

22. Sevgi Akyıldız Oğuzlar Mahallesi<br />

23. Yunus Yalçın Orhun Mahallesi<br />

24. Yakup Dinç Piyade Mahallesi<br />

25. Celal Özen Suvari Mahallesi<br />

26. Gürbüz Akbaba Ş. Osman Avcı Mahallesi<br />

27. Zekai Demiray Şehitali Mahallesi<br />

28. Hamdi Taşdelen Şeker Mahallesi<br />

29. Songül Vural Şeyh Şamil Mahallesi<br />

30. Hilal Harman Topcu Mahallesi<br />

31. Lalezar Canba Tunahan Mahallesi<br />

32. Deniz Dizdar Turkuaz Mahallesi<br />

33. İsa Cantürk Yapracık Mahallesi<br />

34. Mehmet Öztürk Yavuz Selim Mahallesi<br />

35. Şükrü Göver Yeşilova Mahallesi<br />

36. Memiş Güntekin Yukarı Yurtçu Mahallesi<br />

198

MAHALLELER<br />

1. 30 Ağustos<br />

2. Ahimesut<br />

3. Alsancak<br />

4. Altay<br />

5. Aşağıyurtçu<br />

6. Atakent<br />

7. Atayurt<br />

8. Ayyıldız<br />

9. Bağlıca<br />

10. Bahçekapı<br />

11. Ballıkuyumcu<br />

12. Elvan<br />

13. Erler<br />

14. Eryaman<br />

15. Etiler<br />

16. Fatih Sultan<br />

17. Fevziye<br />

18. Göksu<br />

19. Güzelkent<br />

7<br />

36<br />

19<br />

33<br />

34<br />

22<br />

6<br />

14<br />

35<br />

31<br />

29<br />

18<br />

4<br />

15<br />

28<br />

30 12 24<br />

25<br />

21<br />

1 20<br />

8<br />

23<br />

2 3<br />

9<br />

26<br />

16<br />

13<br />

20. İstasyon<br />

21. Kazım Karabekir<br />

22. Oğuzlar<br />

24. Piyade<br />

23. Orhun<br />

25. Süvari<br />

10<br />

26. Şehit Osman Avcı<br />

27. Şehitali<br />

28. Şeker<br />

29. Şeyh Şamil<br />

30. Topçu<br />

31. Tunahan<br />

32. Turkuaz<br />

33. Yapracık<br />

34. Yavuz Selim<br />

35. Yeşilova<br />

36. Yukarıyurtçu<br />

5<br />

32<br />

27<br />

11<br />

17<br />

199

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

30 AĞUSTOS MAHALLESİ<br />

Etimesgut’un 1990 yılında ilçe olduğu<br />

20.05.1990 tarihinde kurulmuş ilk<br />

onbir mahalleden biridir. Mahalleye,<br />

Etimesgut’un kurucusu yüce önder Atatürk’ün<br />

hatırasını anmak için başkumandanlık yaptığı<br />

büyük zaferin tarihini ifade eden “30 Ağustos”<br />

ismi verilmiştir. Mahallenin doğusunda<br />

İstasyon, batısında Süvari, kuzeyinde Kazım<br />

Karabekir ve güneyinde ise Alsancak mahalleleri<br />

yer alır.<br />

defini yapılmamaktadır. Bu mezarlık genelde<br />

Etimesgut’ta ilk yerleşenlerin defnedildiği bir<br />

mekandır.<br />

ASKİ Etimesgut Bölge Müdürlüğü hizmet binasının<br />

da bulunduğu mahallede bulunan camiler<br />

şunlardır.<br />

• Mehmet Ali Gökşin Camii<br />

• Bayraklı Camii<br />

• Fatih Camii<br />

Mahalle, eski imara tabi olması nedeniyle üç<br />

ila dört katlı binaların yoğunlukta olduğu en<br />

eski yerleşim bölgesi olup, ilçe merkezi konumundadır.<br />

Etimesgut Belediyesi Ana Hizmet<br />

Binası bu mahallede yer almaktadır.<br />

30 Ağustos Mahallesi, sosyal ve kültürel alanları,<br />

spor tesisleri ve parkları ile Etimesgut’un<br />

her geçen gün büyüyüp gelişen bir mahallesi<br />

olup 39.941624 enlem ve 32.654678 boylamda<br />

yer almaktadır.<br />

Mahallede, 30 Ağustos ve 7 Nolu Aile Sağlığı<br />

Merkeleri ile tam teşekküllü Belediye Tıp Merkezi<br />

sağlık hizmeti vermektedir.<br />

Eski Etimesgut şehir mezarlığı Atatürk Stadyumu<br />

bitişiğinde olup, günümüzde cenaze<br />

200

30 Ağustos Mahallesinde bulunan eğitim kurumları<br />

şunlardır:<br />

• Dumlupınar İlkokulu<br />

• Özel Bilge Alp İlkokulu<br />

• Şehit Adil Erdoğan Ortaokulu<br />

• Şehit Yakup Kozan İmam Hatip O.O.<br />

• Satı Kadın Mesleki ve Teknik And. L.<br />

• Halk Eğitim Merkezi<br />

Sürekli artan bir nüfusa sahip olan 30 Ağustos<br />

Mahallesinde 2017 yılı itibarı ile 24.894 kişi yaşamaktadır.<br />

Bu nüfusun 12.389 kadın, 12.505<br />

erkektir. Mahalle nüfusu 11 yılda %55,13 oranında<br />

artmıştır.<br />

Nüfus<br />

2007 16.047<br />

2009 20.515<br />

2011 24.124<br />

2013 24.256<br />

2015 25.019<br />

2017 24.894<br />

Şehit Adil Erdoğan Ortaokulu<br />

201

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Nergiz Parkı<br />

PARKLAR<br />

30 Ağustos Mahallesinde 30 Ağustos Ağaçlandırma Alanı, Şehitler Parkı, Zafer Parkı, Nergiz<br />

Parkı, Öğretmenler Parkı, Hikmet Özer Caddesi Refüj, Necip Fazıl Dinlenme Parkı, Şehit Cezmi<br />

Kaya Parkı, Belediye Çevresi Yeşil Alan, Ayşecik Oyun Parkı, Zeynepçik Oyun Parkı, 30 Ağustos<br />

Çocuk Parkı olmak üzere on iki adet park mevcuttur. Bunların içinde 19.855 m² alan ile “30 Ağustos<br />

Ağaçlandırma Alanı” ilk sırada yer almaktadır.<br />

Şehitler Parkı<br />

ZEYNEPÇIK PARKI<br />

2.500 m 2 ’lik bu alanda çocuk oyun alanı, yürüme<br />

yolları, dinlenme alanları ile mahalle sakinlerinin<br />

dinlenip eğlendiği bir park alanıdır.<br />

202

Etimesgut Belediyespor Kulübü, halen 2.<br />

Lig’de mücadele eden siyah beyazlı bir futbol<br />

külübüdür.<br />

Etimesgut Belediyespor Futbol takımı 2013-<br />

2014 sezonunda 1. Amatör Lig (BAL)’de şampiyon<br />

olana kadar amatör liglerde mücadele<br />

etmiştir. 2015-2016 sezonunda 3. Lig 3. grupta<br />

şampiyonluğunu ilan ederek 2016-2017 sezonunda<br />

2. Ligde oynamaya hak kazanmıştır.<br />

Futbol Takımı bünyesinde 250 lisanlı ve 300<br />

lisanssız olmak üzere toplam 550 futbolcu<br />

bulunmaktadır. Kulüp bünyesinde Basketbol,<br />

Judo, Masa Tenisi, Tenis, Boks, Futbol, Halk<br />

oyunları kulüpleri vardır.<br />

Mahallede Etimesgut Belediye Spor Kulübünün<br />

maçlarını oynadığı Atatürk Stadyumu bulunmaktadır.<br />

Atatürk Stadyumununun 20 çelik konstrüksiyon<br />

ve gerdirme çadır kullanılarak projelendirilen<br />

kale arkasında 2.000 kişilik, VIP tribününde<br />

250 kişilik olmak üzere toplamda 2.250<br />

kişilik tribün bulunmaktadır. Ayrıca kale arkası<br />

tribün altında çok amaçlı 2 ayrı bölümden oluşan<br />

spor salonu bulunmaktadır. Modern bir<br />

stat olan Atatürk stadı 2 katlı kapalı tribünü ve<br />

altında soyunma ve duş alanları ile sporculara<br />

ve izleyicilere hizmet vermektedir.<br />

203

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

AHİMESUT MAHALLESİ<br />

Adını Etimesgut’a isim kaynağı olan<br />

Ahimesut’tan alan mahalle, 05.08.2008<br />

tarih ve 354 sayılı Etimesgut Belediye<br />

Meclisi kararıyla kurulmuştur. Mahallenin nispeten<br />

daha yeni oluşu, yapılaşmada kendini<br />

göstermiş, daha geniş park ve orman alanlarının<br />

olduğu, binaların daha çok site tarzında<br />

yapıldığı ve dolayısıyla yeşilin her çeşidiyle<br />

karşılaşılabilen bol parklı bir mahalledir.<br />

Ahimesut’taki modern yapılı, geniş alanlı toplu<br />

konutların sayısı Etimesgut’un birçok mahallesine<br />

oranla sayıca oldukça fazladır. Ahi Mesut<br />

Mahallesi, 39.933186 enlem ve 32.636223<br />

boylamda yer almaktadır. Tarihi bir şahsiyet<br />

olan “Ahi Mesut”, Tarihte Etimesgut kitabının<br />

2. Cildinin “tarihi köyler” bölümünde geniş bir<br />

şekilde yer almıştır.<br />

Mahallede Ahimesut Aile Sağlığı Merkezi ile<br />

“Hz. Ali, Hz. Osman, Hz. Ebubekir ve Ahimesut<br />

Söğüt” camileri yer almaktadır.<br />

Ahimesut Mahallesinde bulunan eğitim kurumları<br />

şunlardır:<br />

• Özel Gülveren Anaokulu<br />

• Özel Etimesgut Nilüfer Anaokulu<br />

• Abdurrahim Karakoç İlkokulu<br />

• Özel Bağ Eğitim Kurumları<br />

• Özel Aritmetik Eğitim Kurumları<br />

• Özel Etimesgut Onadım Eğt. Bil. O.O.<br />

204

Ahimesut Mahallesi’nde bir adet kapalı pazar alanı ve Zabıta<br />

Merkezi mevcuttur. Kapalı Pazar yeri 4.450 m² alan üzerine<br />

çelik kontrüksiyon ile yapılmıştır.<br />

Mahallede,” Şehriyar AVM, Kayalar Meydan AVM, Tercih<br />

Park AVM ve Cibiroğlu İş Merkezi” olmak üzere dört alışveriş<br />

merkezi bulunmaktadır.<br />

Her yıl artan mahalle nüfusu 2008 yılında 2.180 iken 2017<br />

itibariyle 28.503’e ulaşmıştır. Bu nüfusun 14.358’i kadın,<br />

14.145’i ise erkeklerden oluşmaktadır. Nüfus 10 yıl içinde<br />

yaklaşık 13 kat artmıştır.<br />

Nüfus<br />

2008 2.180<br />

2009 4.218<br />

2011 7.926<br />

2013 13.283<br />

2015 22.147<br />

2017 28.503<br />

Söğüt Camii<br />

205

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

KENT KONSEYI<br />

Ahimesut Mahallesinde yer alan Kent Konseyi,<br />

modern binası ve çalışmalarıyla Türkiye’nin<br />

örnek kent konseyleri arasında yer almaktadır.<br />

Etimesgut Kent Konseyi, sivil toplum kuruluşları,<br />

kadın, gençlik, engelli, emekli ve çocuk<br />

meclisleri ile ihtisas ve çalışma gruplarıyla<br />

kent kütüphanesini aynı çatı altında buluşturmaktadır.<br />

Kent konseyinde 5 meclis, 36 mahalle<br />

çalışma grubu, 19 ihtisas çalışma grubu<br />

yer almaktadır. İlçe sakinleri, ihtisas ve çalışma<br />

gruplarına ücretsiz üye olabilmektedir. Üyeler,<br />

temsil ettikleri meclislerin ve mahallelerin sorunlarını,<br />

çözümlerini tartışarak konsey ya da<br />

grup aracılığıyla belediye yönetimine bildirirler.<br />

Konseyin aldığı kararlar, Etimesgut Belediye<br />

Meclisi gündemine gelerek onaylandıktan<br />

sonra hayata geçirilebilmektedir.<br />

Kent Konseyi binasında Etimesgut Belediyesi<br />

Sürekli Eğitim ve Uygulama Merkezi (etiSEM)<br />

tarafından ücretsiz olarak Etimesgut halkının<br />

sosyal, kültürel ve kişisel gelişimlerine katkı<br />

sağlamak için mesleki, teknik alanlar ile kişisel<br />

beceri eğitimleri/kursları (45 kurs) düzenlenmektedir.<br />

BELEDIYE KONSERVATUARI<br />

2003 yılında Etimesgut Belediye Başkanı Enver DEMİREL tarafından kurulan Belediye Konservatuarı,<br />

Ankara’da kurulan ilk Türk Müziği Konservatuarı’dır. Etimesgut Kent Konseyi binasında<br />

eğitim ve öğretime devam etmektedir. Öğrencilerin büyük bir ilgi duyduğu konservatuarda<br />

Nota, Solfej, Repertuar, Halk Oyunu, Halk Bilimi, Türk Müziği, Tarihi Edebiyat, İletişim, Diksiyon<br />

dallarında teorik ve pratik eğitimler verilmektedir.<br />

Kültür Bakanlığı ve TRT sanatçılarından oluşan kadro; çocuk korosu, Türk Sanat Müziği, Türk Halk<br />

Müziği, Türk Tasavvuf Müziği, Halk oyunları ve Türk müziği enstrümanları dalında eğitim öğretim<br />

vermektedir.<br />

206

Hz. Ebubekir Camii<br />

Hz. Ali Camii<br />

207

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PARKLAR VE HATIRA ORMANLARI<br />

Ankara gibi bir bozkır kasabasında modern<br />

bir şehir kuran Atatürk, günümüzdeki şehircilik,<br />

çevre ve tabiat güzelliği kavramlarına,<br />

1920’li yılların şartları içinde ışık tutan bir<br />

dehadır. Bu kavramların bilinmediği ve konuşulmadığı<br />

yıllarda Atatürk, şehircilik uzmanlarını<br />

getirterek, Ankara’yı planlatmış, ağaçlar<br />

diktirmiş, bulvarlar açtırmış, Gazi Çiftliği’ni<br />

kurarak şehre nefes aldıracak bir orman oluşturmaya<br />

gayret etmiştir.<br />

Ahimesut mahallesi de Etimesgut’un kurucusu<br />

Atatürk’ün bu “yeşil kent” özleminin bir<br />

yansıması olarak parklar ve ormanlar ile donatılmıştır.<br />

Mahallede “Şehit Yüzbaşı Murat Üçöz Hatıra<br />

Ormanı, Elvankent Ağaçlandırma Alanı, Adliye<br />

Ağaçlandırma Alanı, Sultan Alparslan Parkı,<br />

Prof. Dr. Aziz Sancar Hatıra Ormanı, Sultan<br />

Sencer Parkı, Oktay Sinanoğlu Hatıra Ormanı,<br />

Şehit Mahmut Kavak Parkı, Kürşat Parkı, Genç<br />

Osman Parkı, Fırat Yılmaz Çakıroğlu Hatıra<br />

Ormanı, Şehit İsa Nazlim Parkı, Şehit Fatih Aydoğdu<br />

Parkı, Zeki Alasya Hatıra Ormanı, Bilge<br />

Kağan Parkı, Kayahan Açar Parkı, Tattimbet Kazangapulı<br />

Parkı, Asena Parkı, Şehit Uğur Şahin<br />

Parkı, Şehit Halil Hamuryen Parkı, Şehit Mustafa<br />

Sağlam Parkı, Gonca Parkı, Simge Parkı, Kelebek<br />

Su Parkı, ve Serçe Parkı” isimli ağaçlandırma<br />

alanları ile parklar bulunmaktadır.<br />

Şehit İsa Nazlım Parkı<br />

208

Zeki Alasya Hatıra Ormanı, ünlü tiyatro, sinema<br />

sanatçısı ve komedyen Zeki Alasya’nın<br />

aziz hatırası, 5776 m²’lik bir alanda yaşatılarak<br />

Hatıra Ormanı oluşturulmuştur.<br />

Büyük Selçuklu Devleti sultanının adını alan<br />

Sultan Sencer Parkı, 13.690 m²’lik bir alanda<br />

yapılmıştır. 11.173 m² alanın tamamı ağaçlandırılarak<br />

Ahimesut mahallesine Oktay Sinanoğlu<br />

Hatıra Ormanı adı ile büyük bir yeşil alan<br />

kazandırılmıştır. Şehitlerimizin aziz hatıralarını<br />

yaşatmak için oluşturulan parklardan birisi<br />

olan Şehit İsa Nazlım Parkı 6.878 m²’lik alan<br />

düzenlenerek bölge halkının dinlenip, rahatlayacağı<br />

bir hatıra ormanı bölgeye nefes aldırırken,<br />

her yaş grubuna hitap eden, örneğine az<br />

rastlanır bir yaşam alanı haline gelmiştir. Park<br />

alanı, mini futbol sahası, 2 büyük oyun grubu,<br />

300 metre koşu yolu, fitness aletleri ile park<br />

zenginleştirilmiştir. Ayrıca, alanın en hâkim<br />

noktasından ilçenin panoramik bir görüntüsünü<br />

gözler önüne seren bir seyir terası oluşturulmuştur.<br />

Ege Üniversitesi’nde öğrenim hayatına devam<br />

ederken, bölücü terör örgütü yandaşlarınca<br />

şehit edilen üniversite öğrencisi Fırat Yılmaz<br />

Çakıroğlu’nun hatırasını yaşatmak için 9.000<br />

m²’lik alana bin fidan dikilerek Fırat Yılmaz<br />

Çakıroğlu Hatıra Ormanı kurulmuştur.<br />

Genç Osman Parkı, 9.037 m² alan ağaçlandırılarak<br />

yapılmıştır. 4.497 m²’lik alana sahip olan<br />

Bilge Kağan Parkı, bölge halkının piknik ve<br />

eğlence ihtiyaçlarını karşılamak amacıyla yapılmış<br />

ve koşuyolu, fitness alanı ve çocuk oyun<br />

alanı ile donatılmıştır.<br />

Sultan Sencer Parkı<br />

Prof. Dr. Aziz Sancar Ormanı<br />

DNA onarımı, hücre dizilimi, kanser tedavisi ve biyolojik saat üzerine çalışmalar yapan Moleküler<br />

Biyoloji uzmanı Prof. Dr. Aziz Sancar adına yapılmıştır. 2015 Nobel Kimya Ödülü’nü kazanana<br />

Sencer’in bilim dünyasına ve insanlığa sunduğu hizmetlerinden dolayı Etimesgut Belediyesi tarafından<br />

23.307 m²’lik alanda hatıra ormanı olarak oluşturulmuştur. Orman, Türk’ü Türk yapan<br />

değerleri simgeleyen Selçuklu armasını (Selçuklu Yıldızını) taşıyacak şekilde Etimesgut topraklarına<br />

nakşedilerek Türk’ün başarısını dünyaya duyuran Aziz Sancar’a atfedilmiştir. Alan üzerinde<br />

yıldızı karşılayan yollara 42 çınar ve yan taraflarına, 681 mavi ladin dikilerek yıldızın fonu oluşturularak,<br />

içi kısımlarda ise 182 batı ladini, 66 kırmızı yapraklı akçaağaç ve 48 süs kirazı kullanılarak<br />

yıldız tamamlanmıştır.<br />

Prof. Dr. Aziz Sancar Ormanı<br />

209

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Kürşat Parkı, 9.721 m²’lik alanda bir botanik<br />

bahçesi olarak düşünülmüş ve estetik bir<br />

anlayışla dizayn edilmiştir. Park içinde bulunan<br />

“İman, Ahlak ve Adalet’i” temsil eden<br />

“Hilal Anıtı” her yönden görülecek şekilde<br />

konumlandırılmıştır. Parkta doğallıktan uzaklaşmamak<br />

için sert zeminlerde kayrak taşı<br />

kullanılmıştır. Şirin bir gölet görünümünde<br />

tasarlanan süs havuzu ve havuz içerisinde konumlanan<br />

kameriyeler, insanı şehrin gürültüsünden<br />

uzaklaştırmaktadır. Park içinde ayrıca<br />

yurt dışından getirtilen 102 değişik türde<br />

11.307 adet bitki vardır.<br />

Kürşat Parkı<br />

210

Kelebek Su Parkı<br />

Sultan Alparslan Parkı, Ahi Elvan<br />

Caddesi üzerinde, Kent Konseyi binasının<br />

yanında, 25.161 m²’lik alanda<br />

içerisinde saat kulesi, Türk büyüklerinin<br />

rölyefleriyle süslü kolonlar, havuzlar,<br />

oyun ve spor alanlarının yer<br />

aldığı önemli bir parktır. Birçok donatıyı<br />

bünyesinde barındıran park,<br />

7’den 70’e herkese hitap edecek şekilde<br />

inşa edilmiştir. Parkta, çocuklar<br />

için kale temalı kapsamlı bir çocuk<br />

oyun alanı, spor yapmak isteyenler<br />

için basketbol sahası, yürüyüş yolu,<br />

koşu yolu ve fitnes setleri yer almakta<br />

ve dinlenmek isteyen vatandaşlara ise<br />

kamelya, oturma grupları ve pergolalar<br />

hizmet vermektedir.<br />

Parkta, üzerinde ayyıldızın yer aldığı<br />

saat kulesi bulunuyor. Türk büyüklerinin<br />

rölyefleriyle süslü 9 adet kolon<br />

parka tarihi bir hava verirken, parkın<br />

görsel yönünü de vurguluyor. Parkta<br />

ayrıca farklı köşelere dağıtılmış 8 adet<br />

havuz dikkat çekiyor.<br />

Sultan Alparslan Parkı<br />

211

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ŞEHIT YÜZBAŞI MURAT ÜÇÖZ HATIRA ORMANI<br />

Hakkâri Çukurca’da şehit edilen Murat Üçöz anısına Haziran 2017’de<br />

Etimesgut Belediyesi tarafından hatıra ormanı oluşturulmuştur. Alsancak<br />

Mahallesi’nde bulunan yaklaşık 60 bin m 2 ’lik alanın 46.452<br />

m²’lik bölümü ağaçlandırılmıştır. Ağaçlandırma çalışmaları kapsamında<br />

alana 7 bin yetişkin ağaç dikilmiştir. Vatan ve bayrak uğruna<br />

şehit düşen Yüzbaşı Murat Üçöz’ün hatırasına 50 metrelik dev<br />

bir bayrak dikilmiştir. Bayrak şairi Arif Nihat Asya, Bayrak şiirinde<br />

Türk’ün ancak ayyıldızlı bayrakla korku ve kederden emin, mutlu ve<br />

huzurlu olacağını beyan eder:<br />

“Dalgalandığın yerde ne korku, ne keder...<br />

Gölgende bana da, bana da yer ver.<br />

Sabah olmasın, günler doğmasın ne çıkar:<br />

Yurda ay yıldızının ışığı yeter.”<br />

212

ALSANCAK MAHALLESİ<br />

Mahalle, Belediye Meclisi‘nin<br />

05.08.2008 tarih ve 354 sayılı kararıyla<br />

kurulmuştur. Alsancak Mahallesi,<br />

Türk’ün bayrağa olan sevgisinin bir<br />

simgesi olarak bu adı almıştır.<br />

Alsancak Mahallesi kurulduğu günden bu<br />

zamana kadarki geçen yıllar içinde sosyal,<br />

ekonomik ve kültürel alanda gelişip büyüyen<br />

Etimesgut İlçesinin en gözde mahalleleri<br />

arasındadır. Alsancak Mahallesi 39.925030<br />

enlem ve 32.646587 boylamda yer almaktadır.<br />

“II. Abdülhamit Han Ortaokulu, Özel Minik<br />

Anaokulu, Özel Etimesgut Çözüm Kişisel<br />

Gelişim Kursu, Özel Bir Dünya Anaokulu ve”<br />

Alsancak Mahallesi’nde bulunmaktadır.<br />

“Tepebaşı, Sebil, Yıldırım Beyazıt ve Alsancak<br />

Mahallesi Fatih” camilerinin yer aldığı<br />

Alsancak Mahallesi’nde “Alsancak ve Orhangazi”<br />

olmak üzere iki adet aile sağlığı<br />

merkezi bulunmaktadır.<br />

Alsancak Mahallesi hızla artan bir nüfusa<br />

sahiptir. 2008 yılında 6.503 nüfusa sahip<br />

olan Alsancak Mahallesi bugün itibariyle<br />

27.959’a ulaşmıştır. Bu nüfusun 13.813’ü kadın,<br />

14.146’sı ise erkeklerden oluşmaktadır.<br />

Mahalle nüfusu 10 yıl içinde %330 oranında<br />

arttmıştır.<br />

Nüfus<br />

2008 6.503<br />

2009 7.372<br />

2011 15.732<br />

2013 22.430<br />

2015 26.386<br />

2017 27.959<br />

Alsancak Mahallesi’nin geçmişteki görünümü<br />

213

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Ali Suavi Ortaokulu<br />

Yıldırım Beyazıt Cami<br />

2002 yılından bugüne hizmete devam eden Etimesgut Belediyesi Halk Ekmek Fabrikası, Alsancak<br />

Mahallesi’nde bulunmaktadır. 5.000 m 2 ’lik alan üzerine kurulan ve 5.000 m 2 kullanım alanı<br />

olan fabrikada son teknoloji kullanılmıştır. Ekmekler el değmeden %100 hijyen kurallarına uygun<br />

olarak içine hiçbir katkı maddesi konulmadan kaliteli ve sağlıklı bir şekilde üretilmektedir.<br />

Alsancak Mahallesi Pazar Alanı, 2018 yılı itibariyle Belediye tarafından üstü kapatılarak daha<br />

temiz, nezih ve gölge altında vatandaşların alışverişleri yapabilecekleri zemine kavuşturulmuştur.<br />

Alsancak Kapalı Pazar Yeri<br />

214

PARKLAR<br />

Alsancak Mahallesi’nde şehitlerimizin isimleri ile ülkemize hizmeti olmuş insanların adını yaşatan<br />

parklar ve yeşil alanlar oluşturulmuştur. Bu çerçevede mahallede “Osman Bölükbaşı Parkı,<br />

Çiğdem Parkı, Osman Yüksel Serdengeçti Parkı, Şehit Jandarma Uzman Çavuş Yücel Koç Parkı,<br />

Alsancak Parkı, Karanfil Parkı, Yusuf Eren Parkı ve Ekim Parkı” olmak üzere sekiz adet park mevcuttur.<br />

Osman Bölükbaş Parkı 2012 yılında 8.542 m 2 ’lik alan üzerine inşa edilmiştir. Osman Bölükbaşı<br />

renkli kişiliği ve hazır cevaplılığı ile tanınan bir siyaset insanıdır. Osman Yüksel Serdengeçti<br />

Parkı, 5086 m 2 ’lik alan üzerine 2012 yılında inşa edilmiştir.<br />

215

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ALTAY MAHALLESİ<br />

Altay Mahallesi, Etimesgut Belediye<br />

Meclisi’nin 05.08.2008 tarih ve 354 sayılı<br />

kararıyla kurulmuştur.<br />

Araştırmalara göre, Altay bölgesi Türklerin<br />

ana yurdu olarak kabul edilmekte ve bugünkü<br />

Dağlık Altay Cumhuriyeti’nin Eski Türk Kağanlığının<br />

hâkimiyeti altında olan bölgelerden biri<br />

olduğu belirtilmektedir.<br />

Türklerin en eski tarihî buluntularından sayılan<br />

Pazırık Kurganları ve bazı Göktürk yazılı bengütaşları<br />

da bugün Altay Özerk Cumhuriyeti’nin<br />

sınırları içinde yer almaktadır. Dağlık Altay<br />

bölgesi sadece Türklüğün değil insanlığın da<br />

yaşadığı en eski yerleşim bölgelerinden biridir.<br />

İşte Türklerin anayurdu olan Altay’a atıfla<br />

mahalleye bu isim verilmiştir.<br />

Başta Çin kaynakları olmak üzere birçok başka<br />

belgeler ve ilmi eserlerdeki geçen kayıtlara<br />

göre Türklerin anayurdunun Altay civarı olduğu<br />

tespit edilmiştir. Ural ve Altay arasında<br />

tahminen 700-800 km. genişliğindeki, büyük<br />

bir kısmı tarıma elverişli, güneye nispetle daha<br />

sulak olan otlaklar Türklüğün merkezi olarak<br />

tarihî kaynaklarda yer almaktadır. Nitekim<br />

Türkçe de Ural-Altay dil grubu içinde yer almaktadır.<br />

Son yılların cazibe merkezlerinden biri olan<br />

Altay Mahallesi toplu konut yapılaşmasıyla<br />

planlı ve modern bir şehir görünümündedir.<br />

Altay Mahallesi 39.977718 enlem ve 32.641144<br />

boylamda yer almaktadır. Kuzeyinde Göksu<br />

mahallesi, doğusunda Şehit Osman Avcı ve<br />

Şeker mahalleleri, güneyinde Etiler mahallesi,<br />

batısında ise Eryaman mahallesi ile komşudur.<br />

Altay Mahallesi’nde Altay ve Eryaman 1 Nolu<br />

Aile Sağlığı Merkezleri sağlık hizmeti vermektedir.<br />

TOKİ tarafından ülkemizde ilk toplu konut<br />

projelerinden Eryaman 1. Etap 1988 yılında<br />

Altay Mahallesi’nde yapılmıştır.<br />

Mahallenin nüfusu 2008 yılında 17.136 iken<br />

2017 verilerine göre 12.751 olarak gerçekleşmiştir.<br />

Bu nüfusun 6.556’sı kadın, 6.195’i ise erkeklerden<br />

oluşmaktadır.<br />

Zaman içinde büyüyen ve gelişen mahallenin<br />

bir kısmının başka bir mahalleye ayrılmasından<br />

dolayı mahalle nüfusu 2010 yılında düşmüştür.<br />

Nüfus<br />

2008 17.136<br />

2009 15.283<br />

2010 13.166<br />

2015 12.583<br />

2016 12.699<br />

2017 12.751<br />

216

TÜRKİYE OLIMPIYAT HAZIRLIK MERKEZI<br />

Türkiye Olimpiyat Hazırlık Merkezi (TOHM)<br />

ülke sporu adına yapılan en güzel tesisler arasında<br />

yer almaktadır. Eryaman’a değer katan<br />

sosyal tesisler ile 200 yataklı sporcu oteli bulunmaktadır.<br />

Dışa açık olmayan ve olimpiyat<br />

sporcularının ağırlandığı otel, 5 yıldızlı konfora<br />

sahip olup içerisinde kafeterya ve 90 kişilik yemekhanesi<br />

vardır.<br />

Yüzme alanı milli takım sporcularının gelip burada<br />

antrenman yapması için tasarlanmıştır.<br />

Ateşli silahlar atış poligonu da mevcuttur.<br />

Atış poligonu; 5 metre ve 10 yollu atış poligonu<br />

ile 25 metre 5 yollu atış poligonu olarak<br />

tasarlanmıştır. Parke zemin spor salonu,<br />

voleybol sporu ve basketbol sporu için hazırlanmıştır.<br />

Uzun atlama kum havuzu ve atletizm<br />

sporuna özel kondisyon salonu bulunmaktadır.<br />

4 kulvarlı 80 metre kapalı atletizm alanı<br />

mevcuttur.<br />

Sporcu sağlığı poliklinikleri bu tesisin içinde<br />

en büyük ve en önemli noktaya inşa edilmiştir.<br />

Bu merkez çok büyük bir açık atletizm sahasına<br />

da sahiptir.<br />

Olimpiyata hazırlanan sporcuların bu tesisten<br />

hiç dışarı çıkmadan konsantre bir şekilde tüm<br />

ihtiyaçlarını karşılayabilecekleri bir kamp süreci<br />

için tasarlanmış ve gerekli her şey hayata<br />

geçirilmiştir.<br />

Altay Mahallesinde Maliye Bakanlığı Vergi Denetim Kurulu Ankara Küçük ve Orta Ölçekli<br />

Mükellefler Grup Başkanlığı da yer almaktadır.<br />

Vergi Denetim<br />

Kurulu Ankara<br />

Küçük ve Orta<br />

Ölçekli Mükellefler<br />

Grup<br />

Başkanlığı<br />

217

Şehit Mehmet Çetin İlkokulu<br />

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

II. Abdülhamit Ortaokulu<br />

OKULLAR<br />

Eryaman Şehit Ertan Akgül<br />

Anadolu Lisesi<br />

• Mine Anaokulu<br />

• Yasemin Anaokulu<br />

• Özel Ezgi Anaokulu<br />

• Özel Ayışığı Anaokulu<br />

• Özel Ceviz Çocuk Anaokulu<br />

• Şehit Mehmet Çetin İlkokulu<br />

• Özel Ankara Taç İlkokulu<br />

• Hafize Özal Ortaokulu<br />

• Eryaman Cumhuriyet Ortaokulu<br />

• Özel Ankara Taç Ortaokulu<br />

• Özel Ankara Koleji Ortaokulu<br />

• Özel Umut Okulları<br />

• Özel Kavram Okulları<br />

• Eryaman Şehit Ertan Akgül Anadolu Lisesi<br />

• Özel Kerem Aygün Temel Lisesi<br />

• Özel Eryaman Sınav Temel Lisesi<br />

CAMİLER<br />

• Hamide Türkoğlu Altay Camii<br />

• Eryaman Yavuz Sultan Selim Camii<br />

• Eryaman Fatih Sultan Mehmet Camii<br />

Yavuz Sultan Selim Cami<br />

Eryaman Altay Cami<br />

218

ZIYA GÖKALP SOSYAL TESISLERI<br />

27 bin metrekare alan üzerine kurulan ve büyük Türk düşünürü Ziya Gökalp’in adının verildiği<br />

Sosyal Tesisler 2013 yılında hizmete açılmıştır. Tesiste Sosyal, kültürel ve sportif birçok donatıyı<br />

bünyesinde toplamış toplumun tüm kesimlerine hitap eden bir yaşam alanı olmuştur.<br />

Ziya Gökalp Sosyal Tesisleri bünyesinde, aile danışmanlığı ve eğitim hizmetlerinin verildiği eti-<br />

SEM Aile Akademisi bulunmaktadır. Aile akademisinde talep eden ailelere ve bireylere psikolojik<br />

destek vermek için çocuk psikoloğu, aile terapisti, aile danışmanı ve psikologlardan oluşan<br />

bir ekip hizmet sunmaktadır. Evlilik terapisi, sağlıklı iletişim, ailede boşanma süreci, kayıplar ve<br />

yas konularında ailelere danışmanlık yapılmaktadır. Aile hukuku ve evlenme konuları başta olmak<br />

üzere, boşanma ve velayet gibi konularda bir aile avukatı destek hizmeti vermektedir.<br />

PARKLAR<br />

İlçede yeşil ve doğaya verilen değer mahallede bulunan parklar ve yeşil alanlarda da kendini<br />

göstermektedir. Gazi Mustafa Kemal adını taşıyan meydan, Cumhuriyet Parkı, Mehmet Akif<br />

Ersoy Parkı, Alaaddin Keykubat Parkı, Altay Koşu Yolu, Sağlık Parkı ve İzgi Parkı, Eren Parkı, Şehit<br />

Aymettin Geleri Parkı bulunmaktadır.<br />

2012 yılında yapılan Alaaddin Keykubat Parkı, Orhan Bey Caddesi’nde yer almakta olup 17.439<br />

m 2 toplam alana sahiptir.<br />

Cumhuriyet Parkı içerisinde yer alan Evcil Hayvanlar Oyun Parkı’nda, kedi ve köpekler için oyun<br />

parkurları ve gezinti yolları bulunmaktadır. Günün her saati açık olan parkta, vatandaşlar evcil hayvanlarıyla<br />

gönüllerince vakit geçirebilmektedirler. Evcil Hayvanlar Oyun Parkı evcil hayvanların psikolojileri<br />

üzerinde olumlu etkiler yapmaktadır. Altay Mahallesi sakinleri, evlerinde sıkılan kedi ve<br />

köpeklerini bu parka getirerek onların stres atmalarını sağlamaktadırlar.<br />

Mehmet Akif Ersoy Parkı<br />

219

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

AŞAĞIYURTÇU MAHALLESİ<br />

Tarihi seyir içinde bazen ‘Aşağı Yurtçu’<br />

bazen ‘Zir Yurtçu’ isimleriyle anılan<br />

Aşağıyurtçu, Etimesgut’u oluşturan<br />

tarihi köylerden biridir. Yapılan araştırmalar,<br />

1073’te Ankara’nıın fethi ile başlayan Ankara<br />

çevresinin Türkleşmesi sürecinde köyün<br />

1400‘lü yıllardan beri bir Türk yurdu olarak<br />

yerleşildiğini göstermektedir.<br />

Anadolu fetholmaya başlayınca Türk elinde<br />

ve Horasan’da bulunan Türk oymakları<br />

oba oba Anadolu’nun bütün bölgelerine<br />

yerleşmişlerdir. Çiftçiler ovalara, tüccar ve<br />

esnaf şehirlere, sürü sahibi Türkmenler de<br />

yaylak ve kışlaklara yerleşerek Anadolu bir<br />

Türkmen/Yörük diyarı haline getirilir. Özellikle<br />

“11. yüzyılda başlayan Türkmen göç ve iskân<br />

hareketi, bu vatan köşesini, bütün köy, dağ,<br />

tepe, ova, dere, ırmak vb. yer adlarına kadar<br />

Türkleştirmiştir” (Günşen, 1997:62). Bu arada<br />

Ankara ve Etimesgut da tam bir Türk Yurdu<br />

olmuştur.<br />

Aşağıyurtçu’ya yerleşen Kasaba Yörükleri<br />

Anadolu’nun Türkleşmesi sırasında tarihi<br />

öneme sahip görevler yürütmüşlerdir. Konar<br />

göçerlikten yerleşik hayata geçen Kasaba<br />

Yörükleri, Osmanlı Devleti’nin yaptığı seferlerde<br />

kendilerine düşen miktarda, orduya asker<br />

temini yapan bir topluluktur. Aşağıyurtçu’nun<br />

Türkler tarafından ilk yerleşiminin Kayı boyuna<br />

mensup kişilerce yapıldığı rivayet edilmektedir.<br />

Osmanlı arşiv kayıtlarında Aşağıyurtçu ile ilgili<br />

en eski kayıt, 20 Kasım 1588-11 Temmuz 1590<br />

tarihli Ankara’nın 2 Numaralı Şer’iyye Sicilinde<br />

yer alan H.13 Zilkade 997/M. 23 Eylül 1589<br />

tarihli belgedir.<br />

Böyle tarihi bir geçmişe sahip Aşağıyurtçu<br />

Köyü, 23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmî<br />

Gazete’de yayımlanan 5216 sayılı Büyükşehir<br />

Belediyesi Kanunu’nun geçici 2’nci maddesi<br />

gereği köy tüzel kişiliği sona ererek mahalleye<br />

dönüşmüştür. Aşağıyurtçu, 06.12.2012 tarih<br />

ve 28489 sayılı Resmî Gazete’de yayımlanan<br />

6360 sayılı Kanun ile de Etimesgut ilçesine<br />

bağlanmıştır. Aşağıyurtçu, 39.816666 enlem ve<br />

32.533333 boylamda yer almaktadır.<br />

Mahallede “Hz. Hamza, Yunus Emre ve<br />

Aşağıyurtçu Merkez” camileri bulunmaktadır.<br />

2018 yılında ibadete açılan Aşağıyurtçu Merkez<br />

Camii yaklaşık 4 bin kişilik kapasitededir. Cami,<br />

930 m 2 ’lik bir alana oturmaktadır. Modern<br />

bir tarzda yapılan cami bünyesinde çok<br />

amaçlı salon, taziye evi, gasilhane ve morg<br />

bulunmaktadır.<br />

220

221

ETİMESGUT BELEDİYE BAŞKANLIĞI<br />

Şehit Öğretmen Dilay Turan Ortaokulunun yer aldığı Aşağıyurtçu Mahallesi’nde 2007’de<br />

355 kişi yaşarken 2017 itibariyle 2.212 si kadın, 2.203 ü erkek olmak üzere toplam 4.415 nüfus<br />

bulunmaktadır. Bu veriler çerçevesinde baktığımızda nüfusun artış gösterdiği, özellikle 2012<br />

yılından sonra nüfusun katlanarak arttığı görülmektedir.<br />

Yıl Nüfus<br />

2007 355<br />

2009 483<br />

2011 442<br />

2013 1.801<br />

2015 3.598<br />

2017 4.415<br />

AŞAĞIYURTÇU KONAĞI<br />

2016 yılında hizmete açılan Aşağıyurtçu Konağı, mahalle<br />

sakinlerinin zamanlarını en iyi şekilde değerlendirebildikleri,<br />

hobilerini, gerçekleştirebildikleri bir buluşma yeridir.<br />

Günümüzde Aşağıyurtçu Mahallesi, modern yaşam alanlarına<br />

dönüşmeye devam etmektedir. Köyden mahalleye dönüşen<br />

Aşağıyurtçu, etraf yerleşim yerleri içinde en gelişmiş alt<br />

yapıya sahiptir. Yapılan imar değişiklikleriyle birlikte köye iki<br />

yeni mahalle eklenmiştir. Turkuaz ve Atayurt mahalleleri yeni<br />

yerleşim yeri olarak çağdaş kent yaşamında tercih edilen yaşam<br />

alanları hâline gelmişlerdir.<br />

222

Yurtkent Parkı<br />

Aşağıyurtçu Mahallesi şehrin gürültü ve stresinden uzak bir yerleşim yeridir. Mahallede Yurtkent<br />

ağaçlandırma alanı ile Yurtkent parkı bulunmaktadır.<br />

Yurtkent Parkı, 5.254 m² alan üzerinde<br />

yapılmıştır. Parkta çocuk oyun alanı ve fitness<br />

alanı bölge halkının hizmetine sunulmuş, parkta<br />

güneş enerjili ışıklandırmalar kullanılmıştır.<br />

Yurtkent Ağaçlandırma Alanı, 4.273 m²<br />

olup, 177 adet batı ladin ağacı dikilerek bölge<br />

halkına yeşil alan kazandırılmıştır.<br />

223

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ATAKENT MAHALLESİ<br />

Etimesgut’un kurucusu Gazi Mustafa Kemal<br />

Atatürk’e izafeten mahalleye ‘Atakent’ ismi<br />

verilmiştir. Atakent mahallesi, 05.08.2008<br />

tarih ve 354 sayılı Etimesgut Belediye Meclisi kararıyla<br />

kurulmuştur.<br />

Atakent Mahallesi, 1990’lı yıllardan itibaren modern<br />

kentleşme kapsamında ülkemizdeki ilk<br />

toplu konut projelerinin uygulandığı yerleşim<br />

yerlerinden biridir.<br />

Kuzeyinde Yeşilova, doğusunda Topçu, güneyinde<br />

Oğuzlar mahalleleri ve batısında Sincan ilçesi<br />

bulunmaktadır. Mahalle, Elvankent ile birlikte<br />

planlı yapılaşmanın olduğu toplu konut alanıdır.<br />

Atakent Mahallesi 39.954094 enlem ve 32.609436<br />

boylamda yer almaktadır. Mahallede Planet Aile<br />

Yaşam Merkezi ve Ataket Sosyal Tesisleri bulunmaktadır.<br />

Atakent Mahallesi’nde bulunan camiler:<br />

• Harun Efendi Cami<br />

• Atakent Merkez Cami<br />

• Elvankent Mevlâna Cami<br />

224<br />

Atakent Merkez Cami

Atakent Spor Tesisleri ve Tenis Kort mekânları,<br />

mahalle sakinlerine sağlıklı, eğlenceli, zinde<br />

kalabilme fırsatı için hazırlanmış sportif alanlardır.<br />

Atakent Mahallesi batısını ve kuzeyini boydan<br />

boya çeviren 800. Caddenin hemen dışında<br />

yer alan park ile çevrili bir mahalledir. Atakent<br />

Mahalle’sinde Atakent Spor Kompleksi, Hasan<br />

Şükran Saruhan Koşuyolu, Elif Parkı, Elvan<br />

Parkı, Planet Aile Yaşam Merkezi Yanı Parkı,<br />

Elvankent 16. Cadde Yan Bant Parkı ve Elvankent<br />

Toplu Konutlar Parkı yeşil alan olarak yer<br />

almaktadır.<br />

Atakent Mahallesi’nde bulunan okullar:<br />

• İkra Anaokulu<br />

• Seven Anaokulu<br />

• Özel Nilüfer Anaokulu<br />

• Özel Mavi Uçurtmam Anaokulu<br />

• Özel Elvankent Elvan Anaokulu<br />

• Özel Minik Ellerim Kreş ve Anaokulu<br />

• Ağa Ceylan İlkokulu<br />

• Hasan-Şükran Saruhan Ortaokulu<br />

• Etimesgut Şehit Kaymakam Muhammed<br />

Fatih Safitürk Anadolu İmam Hatip Lisesi<br />

Elvankent Aile Sağlığı Merkezi’nin bulunduğu<br />

Atakent, Etimesgut ilçesinin kalabalık nüfuslu<br />

mahallelerinden birisidir.<br />

Atakent Sosyal Tesisleri Aile Yaşam<br />

Merkezi’nin sunmuş olduğu imkânlar nedeniyle<br />

çevre ilçelerle sürekli irtibatı olan bir<br />

mahalledir. 2008’de 18.666 nüfusa sahip olan<br />

mahalle 2017 yılı itibari ile 18.336 nüfus olmuştur.<br />

Bu nüfusun 9.442’si kadın, 8.894’ü ise erkeklerden<br />

oluşmaktadır.<br />

Nüfus<br />

2008 18.666<br />

2009 19.545<br />

2011 19.672<br />

2013 18.389<br />

2015 18.620<br />

2017 18.336<br />

Elvankent Parkı<br />

225

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

AYYILDIZ MAHALLESİ<br />

Ayyıldız Mahallesi Etimesgut Belediye Meclisi’nin<br />

05.08.2008 tarih ve 354 sayılı kararıyla kurulmuştur.<br />

Ayyıldız Mahallesi 39.930244 enlem ve 32.617954 boylamda<br />

yer almaktadır. Mahalle, kuzeyinde Topçu, doğusunda<br />

Ahi Mesut, güneyinde Yapracık ve batısında Oğuzlar mahalleleri<br />

ile çevrilidir. Ayyıldız Mahallesi, site tipi konutlaşma ile<br />

Etimesgut’un en fazla toplu konutu olan mahallelerinden biridir.<br />

Ayyıldız Aile Sağlığı Merkezi’nin yer aldığı mahallede, “Özel<br />

Mircan Anaokulu, Özel Etimesgut İlk İzler Anaokulu, Özel İlkay<br />

Akbulut Anaokulu, Özel Mehmet Taşkınsoy Akademi Anaokulu,<br />

Ahi Evran Ortaokulu, Şehit Ömer Halisdemir Anadolu Lisesi,<br />

Özel Elvankent Sınav Temel Lisesi” Ayyıldız Mahallesinde bulunmaktadır.<br />

Ayyıldız Mahallesi bugün itibariyle<br />

15.722 nüfusa sahiptir.<br />

Bu nüfusun 7.902’si kadın,<br />

7.820’si ise erkeklerden<br />

oluşmaktadır.<br />

NÜFUS<br />

2009 10.161<br />

2011 12.007<br />

2013 12.902<br />

2015 14.622<br />

2017 15.722<br />

Müftülük hizmetlerinin yürütülmesi için Etimesgut Belediyesince<br />

2018 yılında yapımı tamamlanarak Diyanet İşleri<br />

Başkanlığı’na devredilen Etimesgut Müftülüğü Hizmet Binası<br />

bu mahallede hizmet vermektedir.<br />

Ayyıldız Kapalı Pazar Yeri<br />

226

Mahallede bulunan camiler şunlardır.<br />

• Medine Camii<br />

• Ayyıldız Tevhit Camii<br />

• Hacer Muhterem Coşan Camii<br />

• Hacı Fatma Niğmet Kahraman Camii<br />

PARKLAR<br />

Ayyıldız Mahallesi’nde “Şehit Fatih Mehmet<br />

Ertuğrul, Coşan, Haberkent, Yıldız, Şehit Mehmet<br />

Akif Sancar, Göktürk, Ayyıldız Dinlenme<br />

Parkı, Şahin, Ayyıldız Bilgi Anadolu, Ayyıldız<br />

Koşuyolu, Tevhid, Gönül, Sağlamlar Ayışığı,<br />

Şehit Levent Kuşdal, Merve, Oğuzhan, Hilal,<br />

Şehit Volkan Külekçi, Sefa Ağaçlık Alanı, Şehit<br />

Ersin Batur (Ayyıldız), Lavanta, Kadife, Sümbül<br />

Parkı” olmak üzere 23 adet park alanı bulunmaktadır.<br />

Şehit Volkan Külekçi Parkı, 3.030 m²’lik alan<br />

üzerine yapılmış olup, 375 m²’lik bir basketbol<br />

sahası ile yeşil alan birleştirilerek, gençlerimizin<br />

spor yapmasına imkan tanınmıştır.<br />

Şehit Levent Kuşdal Parkı, 3.530 m²’lik alana<br />

sahiptir. Park çocukların doğa ile iç içe hoşça<br />

vakit geçirebilmelerine imkân sağlamaktadır.<br />

Hilal Parkı, 3.229 m 2 yeşil alana sahiptir. Mahallenin<br />

ikinci büyük parkı olan Coşan Parkı<br />

içinde Muhterem Coşan Cami bulunmaktadır.<br />

Park toplam 11.162 m² alana sahiptir.<br />

Şehit Mehmet Akif Sancar Parkı, 5.741 m²<br />

olup üzerinde dinlenme alanları, koşu yolu,<br />

fitness ve çocuk oyun alanları bulunmaktadır.<br />

227

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

BAĞLICA MAHALLESİ<br />

Ankara’nın en eski yerleşim yerlerinden<br />

olan Bağlıca’nın tarihi çok eski<br />

zamanlara kadar uzanmaktadır. Kepir<br />

mevkii ile köyiçi mevkilerindeki höyüklerde<br />

Kalkolitik, Eski Tunç Çağı, Frig ve Roma<br />

Dönemlerine ait seramik parçalarına rastlanılmış<br />

olması bu bölgenin eski çağlardan<br />

beri bir yerleşim yeri olduğunu göstermektedir.<br />

Bağlıca, Roma ve Bizans Dönemlerinde<br />

olduğu gibi Selçuklu ve Osmanlı döneminde<br />

de bir yerleşim yeridir.<br />

Etimesgut ilçesinin verilmesinde ilham kaynağı<br />

olan Bağlıca Köyündeki Ahi Mesud Zaviyesi,<br />

buradaki vakıf arazileri ve camisi ile<br />

köyün ticaret ve maneviyatı birlikte yürüten<br />

nadide yerleşim yerlerinden birisi olduğunu<br />

ortaya koymaktadır. Ahi Mes’ud Zaviyesinin<br />

Bağlıca’da oluşu, köyün en azından 1400’lü<br />

yıllardan bugüne bir Türk köyü olarak yaşadığını<br />

göstermektedir. 1530 yılı tahrir kayıtlarında<br />

“Bağluca” adı ile zikredilir. Bulgulara<br />

göre Ankara’nın ahi reislerinden “Ahi Mesud”<br />

ve “Ahi Şerafeddin”in zaviyelerinin ortak<br />

vakfı olarak geçmektedir.<br />

Etimesgut’a isim kaynağı olan Ahi Mesud<br />

Zaviyesi Osmanlı döneminde burada kurulmuştur.<br />

O zamanlar bağlı-bahçeli geniş<br />

arazileri olan Bağlıca pek çok vakfın da gelir<br />

kaynağını oluşturmuş, bu gelirlerin dağılımıyla<br />

ilgili veriler, Osmanlı kaynaklarında yer<br />

almıştır.<br />

Etimesgut ilçesinin en eski yerleşimlerinden<br />

olan Bağlıca, 05.08.2008 tarih ve 354 sayılı<br />

Etimesgut Belediye Meclisi kararıyla mahalle<br />

olmuştur.<br />

Mahallede modern şehircilik anlayışına uygun<br />

planlı bir yapılaşma söz konusudur.<br />

Başkent Üniversitesi bu mahalle sınırları içerisinde<br />

kalmaktadır.<br />

Ankara Üniversitesi tarafından bu mahallede<br />

500 dönümlük bir arazi üzerinde Sağlık<br />

Kampüsü yapılmaktadır.<br />

Ankara Batı Çevre Yolu ve Eskişehir Yolu<br />

üzerinde olması Bağlıca’nın değerini arttırmaktadır.<br />

Gelecekte Ankara’nın en büyük<br />

mahallelerinden biri olacağını şimdiden<br />

gösteren Bağlıca, düzenli bir yerleşim birimidir.<br />

Bağlıca Mahallesi 39.903652 enlem ve<br />

32.636826 boylamda yer almaktadır. Kuzeyinde<br />

Ahi Mesut ve Alsancak, doğusunda<br />

Erler, güneyinde Fatih Sultan Mehmet ve<br />

Yapracık, batısında ise Ayyıldız ve Yapracık<br />

mahalleleri ile komşudur.<br />

228

Bağlıca Aile Sağlığı Merkezinde sağlık hizmetleri<br />

verilmektedir. Mahallede bulunan eğitim<br />

kurumları şunlardır:<br />

• Bağlıca Anaokulu<br />

• Özel Doğuş Anaokulu<br />

• Özel Bilsel Anaokulu<br />

• Özel Güneş Çocuklar Anaokulu<br />

• Özel Müge Ela Delen Anaokulu<br />

• Özel Afacan Kalpler Diyarı Anaokulu<br />

• İngiliz Kültür Güzel Sanatlar Anaokulu<br />

• Minik Arılar-2 Çocuk Akademisi<br />

• Bağlıca İlkokulu<br />

• Bağlıca Ortaokulu<br />

• Etimesgut Şehit Kalender Özdemir İmam<br />

Hatip Ortaokulu<br />

• Özel Duru Okulları<br />

• Özel Anaşehir Okulları<br />

• Özel Mutlu Okulları<br />

• Özel Göknil Okulları<br />

• Özel Süleymaniye Bağlıca Okulları<br />

• Özel Bağlıca Final Akademi Okulları<br />

• Bağlıca İmam Hatip Anadolu Lisesi<br />

• İrem Koç Rehabilitasyon ve Eğt. Merkezi<br />

Bağlıca Mahallesi nüfusu yoğun bir şekilde<br />

artmaktadır. 2008 yılında 692 nüfusa sahip<br />

olan Bağlıca mahallesi 2017 yılı sonunda<br />

25.403’e ulaşmıştır. Bu nüfusun 13.181’i kadın,<br />

12.222’si ise erkeklerden oluşmaktadır.<br />

10 yıl içinde mahalle nüfusu yaklaşık 37 kat<br />

artmıştır.<br />

Nüfus<br />

2008 692<br />

2009 708<br />

2010 1.176<br />

2011 2.522<br />

2012 4.520<br />

2013 6.481<br />

2014 9.922<br />

2015 15.311<br />

2016 20.290<br />

2017 25.403<br />

Mahallede “Bağlıca Mahallesi Hz. Hamza, Abdulkadir<br />

Geylani ve Bağlıca” camileri bulunmaktadır.<br />

229

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Bağlıca Aile Yaşam Eğitim ve Spor Kompleksi,<br />

mahallenin en işlek noktası olan Bağlıca<br />

Bulvarı, ana arter üzerinde yer almakta olup,<br />

konum itibariyle sadece bölge sakinlerinin<br />

değil tüm Ankara’nın sosyal ve kültürel<br />

alandaki ihtiyaçlarını karşılayacak bir niteliğe<br />

sahiptir. Tesis çevreye uyumluluğu ve yaşayan<br />

bir mahalle konsepti ile geleneksel mimarimize<br />

atıfta bulunarak tasarlanmıştır.<br />

Turan Spor Tesisleri 7’den 70’e herkesin spor<br />

yapabileceği, açık ve kapalı basketbol ve futbol<br />

sahaları, tenis kortu, fitness alanı, sahalara<br />

ait tribünler, koşu yolu, duş alanları ve yeşil<br />

alan düzenlemeleri ve dinlenme alanları yer<br />

almaktadır.<br />

Bağlıca mahallesinde bulunan Engelsiz Yaşam<br />

Merkezi, engelli vatandaşlar ve aileleri için yapılmıtır.<br />

Bu büyük tesis 11.500 m 2 alana sahip<br />

olup 5 ayrı blok ve 6.000 m² kapalı alandan<br />

oluşmaktadır. Her yaştan ve her türlü engelli<br />

vatandaşlarımızın eğitim öğretim ve sosyal<br />

hayatın içinde yer alabileceği aktiviteleri yapabilecekleri<br />

açık ve kapalı mekânların bir araya<br />

getirildiği bir mekandır.<br />

İlbilge Hatun Erinç Evi, Bağlıca Mahallesi’nde<br />

hizmet vermektedir. 4.320 m2 kapalı alanı bulunan<br />

huzurevi teknolojinin tüm imkânları kullanılarak<br />

Selçuklu tarzı mimariye uygun şekilde<br />

inşa edilmiştir.<br />

AHI MESUD TÜRBESI<br />

Etimesgut’a adını veren Ahi Mesud, Osmanlı devri başlarında Ankara’da yaşayan “Ahi Baba”<br />

ismiyle bilinen bir ahi reisi olup şehirdeki diğer meslek erbabı da ona bağlıdır. Mesleği “Debbağlık”<br />

(deri işlemeciliği) olan Ahi Mesud, Kırşehir’de doğmuş, Ankara’ya da buradan gelmiştir.<br />

Bağlıca’ya kendi ismini taşıyan zaviyeyi kurmuştur. Zaviye günümüze kadar ulaşmamakla birlikte,<br />

Zaviye’nin yayında bulunan Ahi Mes’ud Hazretlerinin kabri, Etimesgut Belediyesi tarafından<br />

2018 yılında restore edilerek üzerine bir türbe yapılmıştır.<br />

230<br />

Tevhid C.

Bağlıca Köyiçi Mevkii Höyüğü Bugünkü Görünümü<br />

BAĞLICA HÖYÜK<br />

Bağlıca Mahallesi’nde en önemli tarihi yerlerden birisi de burada bulunan höyüktür. Bağlıca<br />

Höyük, Eskişehir Yolu’nun kuzeyinde köyün merkezinde köyiçi mevkiindedir. 150 m. çapındaki<br />

Bağlıca Höyüğün yüksekliği 3-4 m kadardır. Höyük, üzerinde yapılan ev ve ahır binaları, höyüğün<br />

ortasından geçen köy yolu ve üzerindeki tarım faaliyetleri zamanla höyüğün tahribatına neden<br />

olmuştur. Yapılan araştırmalar sonucu yüzeyde bulunan seramik kalıntılarına göre höyük, Tunç<br />

Çağı ve Roma Dönemi arasında iskân görmüştür. Bağlıca Höyük 1994 yılı Koruma Kurulu kararıyla<br />

1. derece Arkeolojik SİT Alanı olarak tescillenmiştir.<br />

Bağlıca Mahallesinin Eski Görünümü<br />

231

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PARKLAR<br />

Bağlıca mahallesi, modern mimari tasarımıyla,<br />

sosyal ve fiziksel donatılarıyla çocuklarını doğayı,<br />

ağaçları, toprağı, yaşayarak, dokunarak<br />

büyütebileceği parklar ve ormanlarla projelendirilmiş<br />

güzel, nezih bir mahalledir. Mahallenin<br />

modern yapılaşması, daha geniş park ve<br />

orman alanlarının varlığı, binaların daha çok<br />

site mantığı ile yapıldığı ve dolayısıyla daha<br />

yeşil, daha çok park alanı olan, daha ferah bir<br />

yaşama ortamının sunulduğu bir mahalledir.<br />

“Gün Sazak Hatıra Ormanı, Şehit Öğretmen<br />

Şenay Aybüke Yalçın Ormanı, Ay Ağaçlandırma<br />

Alanı, Yeni Bahar Parkı (Korusu) ve Mor<br />

Salkım Parkı (Korusu) geniş ağaçlandırma<br />

alanları olarak bir akciğer gibi Bağlıca’ya nefes<br />

aldırmaktadır. “<br />

Mahallede ayrıca Turan Spor Tesisleri ile şu<br />

parklar bulunmaktadır: “Şehit Hüsnü Önkal<br />

Parkı, Şehit Astsubay Seçkin Çil Parkı, Yargı<br />

Parkı, Manzara Parkı, Bağyuva Parkı, Engelsiz<br />

Yaşam Parkı, Eskibağlar Parkı, Köroğlu Parkı,<br />

Kayı Parkı, Sultan Melikşah Parkı, Bağlıca Parkı<br />

ve Bahçelievler Parkı, Bağlar Parkı”<br />

Bağlıca Mahallesi’nde bulunan 53.780 m² alanın<br />

tamamı ağaçlandırılarak bir orman oluşturulmuş<br />

ve Batman’ın Kozluk İlçesi’nde okulunda<br />

karne dağıttıktan sonra evine dönerken<br />

PKK’lı teröristlerin saldırısında şehit olan 22<br />

yaşındaki müzik öğretmeni Şenay Aybüke<br />

Yalçın’a ithaf edilmiştir. Bu ormana 4.000 yetişkin<br />

ağaç dikilmiştir. Mor Salkım Parkı (Koru<br />

Parkı), 4.696 m² alana sahiptir. Şehit Hüsnü<br />

Önkal Parkı, koşu yolu, fitness, oyun gurubu<br />

ve yeşil alanlarıyla toplam 10.058 m² alana<br />

sahiptir. Bağyuva Parkı, 5.206 m²’lik bir alan<br />

üzerine kurulmuş, yeşil alan, koşu yolu, fitness<br />

alanı ve çocuk oyun alanından oluşmaktadır.<br />

4.282 m² alana sahip olan Köroğlu Parkı bölge<br />

halkının rekreatif ihtiyaçlarını karşılamak<br />

amacıyla yeşil alanları, dinlenme köşeleri, koşu<br />

yolu, fitness ve çocuk oyun alanı ile kullanıma<br />

sunulmuştur. Eskibağlar Parkı, 4.893 m²<br />

alana sahip olup içerisinde çocuk oyun grubu,<br />

fitness alanı, koşu yolu ve geniş yeşil alan<br />

mevcuttur.<br />

Kayı Parkı, 3.754 m 2 ’lik alana sahip olup içerisinde<br />

yeşil alan, fitness alanı ve çocuk oyun<br />

grubunu barındırmaktadır.<br />

Yenibahar Parkı (Koru), 3.406 m²’lik alanın<br />

tamamı ağaçlandırılarak oluşturulmuştur.<br />

Manzara Parkı, 6.154 m² alan üzerine kurulmuştur.<br />

Şehit Astsubay Seçkin Çil Parkı,<br />

9.778 m²’lik 4 adadan oluşmaktadır.<br />

15.852 m² alana toplam 569 adet karaçam dikilerek<br />

şehir içinde küçük çaplı bir orman oluşturularak<br />

ismine parka Gün Sazak Hatıra Ormanı<br />

adı verilmiştir.<br />

Engelsiz Yaşam Parkı, 11.098 m²’lik alan engelli<br />

ve engelsiz vatandaşlarımızın bir arada<br />

kullanımları düşünülerek tasarlanmıştır. Bu<br />

kapsam da engelli vatandaşlarımızın özgürce<br />

ve hiçbir engelle karşılaşmadan vakit geçirebilecekleri,<br />

dinlenebilecekleri ve sosyalleşebilecekleri<br />

özel bir yaşam alanı oluşturulmuştur.<br />

Şehit Öğretmen Şenay Aybüke YALÇIN Hatıra Ormanı<br />

232

Seçkin Çil Parkı<br />

Engelsiz Yaşam Parkı<br />

Gün Sazak Parkı<br />

233

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

BAHÇEKAPI MAHALLESİ<br />

Bahçekapı Mahallesi, ilçenin en doğu<br />

ucunu temsil eder. Halk arasında<br />

“Şaşmaz” olarak bilinen mahalle, yıllar<br />

önce bölgede Şaşmaz isimli çamaşır suyu<br />

fabrikasından başka bir bina bulunmadığından<br />

halk arasında bu isimle anılmıştır. Bu<br />

mahalle, Etimesgut’un ilk onbir mahallesinden<br />

birisidir. Mahalle, 39.937168 enlem ve<br />

32.733940 boylamda yer almaktadır.<br />

Bahçekapı mahallesinde Ankara için önemli<br />

tesiler bulunmaktadır. “Şaşmaz Oto Sanayi<br />

Sitesi, Nakliyeciler sitesi, Yeşilçam Küçük<br />

Sanayi Sitesi, TCDD Behiçbey Tesisleri ve<br />

Güvercinlik Havaalanı” gibi tesislerle ülke<br />

ekonomisine katkı sağlanmaktadır.<br />

“Sanayi Sağlık Ocağı” ile bir Dispanser’in<br />

bulunduğu mahallede “Bozoklar Okçuluk İhtisas<br />

Spor Kulübü, Güvercinlik Eğitim ve Sosyal<br />

Tesisleri ve Ankara Demir Spor Tesisleri”<br />

bulunmaktadır. Ankara Demirspor, 16 Mart<br />

1932’de kurulan ve kuruluşu resmen 29 Ekim<br />

1932’de onaylanan Türk futbol kulübüdür. Kulüp,<br />

MKE Ankaragücü ve Gençlerbirliği’nden<br />

sonra Ankara’da kurulan üçüncü kulüptür.<br />

Kuruluşunda kırmızı-yeşil formaya sahip olan<br />

Ankara Demirspor, 1933 yılında Çankaya takımıyla<br />

birleşince, forma rengi mavi-laciverte<br />

dönüştürülmüştür.<br />

Futbol takımının ilk başarısı, 1938-39 sezonunda<br />

Türkiye’nin ilk deplasman ligi olarak<br />

bilinen Millî Küme‘de gerçekleşmiş, sezon<br />

sonunda Galatasaray ile birlikte 35’er puan<br />

toplayarak gol averajı ile ikincilik elde etmiştir.<br />

Bu başarıyı takiben 1939, 1943, 1947<br />

ve 1948 yıllarında Ankara Futbol Ligi şampiyonu,<br />

1947‘de de Türkiye Futbol Şampiyonu<br />

olmuştur. Ayrıca mahallede TCDD Ankara<br />

Demirspor Stadı mevcuttur.<br />

Bahçekapı Mahallesi’nde bulunan okullar şunlardır:<br />

• Güvercinlik Jandarma Lojmanları Anaokulu<br />

• Seyit Onbaşı İlkokulu<br />

• Şehit Halil Hamuryen Ortaokulu<br />

• Özel Alfa Grup Okulları<br />

• Güvercinlik Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi<br />

• Özkan Erdek Mesleki Eğitim Merkezi<br />

• Özel Türk Hava Kurumu Pilot Yetiştirme<br />

Kursu<br />

234

Bahçekapı Mahallesi’nde bulunan camiler şunlardır:<br />

“Yeşilçam Camii, Gazi Fişek Fabrikası<br />

Camii, Ahi Evran Camii, Ali Semerkandi Camii,<br />

Behiçbey Çimento Fabrikası Camii, Mareşal<br />

Fevzi Çakmak Camii, Ray Kaynak Fabrikası Camii<br />

ve Şaşmaz Nakliyeciler Sitesi Camii.”<br />

Bahçekapı Mahallesi, daha çok sanayi ve işyerlerinin<br />

olduğu ikametin çok fazla olmadığı<br />

bir mahalle olduğu için TÜİK Nüfus veri tabanına<br />

göre Etimesgut mahalleleri arasında<br />

nüfus yoğunluğu az olan mahallerden birisidir.<br />

Mahallede 2017 yılında %27’si olan 1.544<br />

kadın ve %73’ü olan 4.183 erkek olmak üzere<br />

toplam 5.727 kişi ikamet etmektedir.<br />

Nüfus<br />

2007 2.717<br />

2009 4.443<br />

2011 4.313<br />

2013 7.153<br />

2015 5.978<br />

2017 5.727<br />

ŞAŞMAZ OTO SANAYIİ<br />

Şaşmaz isimli çamaşır suyu fabrikasından başka<br />

bir binanın bulunmadığı dönemlerde halk<br />

arasında Şaşmaz ismiyle anılan bölge bugün<br />

Ankara otomotiv ekonomisin can damarı durumunda<br />

bir oto sanayi sitesidir. KOSGEB kayıtlarına<br />

göre Şaşmaz sanayi bölgesi Ankara ili sınırları<br />

içindeki küçük boy işletmelerin yer aldığı 7<br />

sanayi bölgesinden birisidir.<br />

Etimesgut sınırları içinde kurulan fakat Ankara<br />

geneline hizmet sunan Şaşmaz Oto Sanayi<br />

Sitesi büyük bir ihtiyacı gidermektedir. 40-45<br />

adet farklı üretim dalında imalata dönük atölye<br />

ve işyerleri mevcuttur.<br />

235

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PARKLAR<br />

Ecdadımız ağaca ve ormana çok büyük önem<br />

vermiştir. Fatih Sultan Mehmed’in “Ormanlarımdan<br />

bir dal kesenin başını keserim” deyişi<br />

meşhurdur. Bundan dolayı da bu güzel ülkemizde<br />

asırlardan beri gölgesinde dinlenilen<br />

ve hâlâ günümüzde varlıklarını sürdüren birçok<br />

çınar ağacı ve ormanlık alan bulunmaktadır. Etimesgut<br />

Belediyesi ecdadın bu ağaç ve orman<br />

sevgisini tüm mahallelerde oluşturduğu parklar,<br />

bahçeler, fidanlıklar ve ormanlarla yaşatmaya<br />

çalışmaktadır. Bahçekapı mahallesinde<br />

80. Yıl Ormanı, Behiçbey Fidanlığı, Oto Sanayi<br />

Parkı, Esnaf ve Sanatkârlar Parkı, Gazi Orman<br />

Çiftliği Parkı ve AOÇ Atatürk Koşu Yolu Parkı<br />

gibi rekreasyon alanlarıyla insanların dinlenmesi,<br />

eğlenmesi ve mutlu olmasına imkân sağlanmaya<br />

çalışılmaktadır.<br />

Kartal Parkı<br />

TÜRK HAVA KURUMU ÜNIVERSITESI<br />

Türk Hava Kurumu Üniversitesi, 2011 yılında<br />

Türkiye’de kurulmuş ilk havacılık ve uzay bilimleri<br />

üniversitesi olma özelliğini taşımaktadır.<br />

Türk Hava Kurumu Üniversitesi, Türkiye’de<br />

nitelikli eleman açığı olan sektörlerden biri<br />

olan havacılık sektöründeki eleman ihtiyacını<br />

karşılamayı hedeflemektedir. Pilotaj bölümü<br />

Behiçbey Fidanlığı<br />

mezunları Türk Hava Yolları’nda yardımcı kaptan<br />

olarak işe başlayabileceklerdir. Üniversite<br />

de Hava Ulaştırma, İşletme, Havacılık ve Uzay<br />

Bilimleri, Mühendislik gibi fakülteler, Havacılık<br />

ve Uzay Bilimleri, Fen Bilimleri, Sosyal Bilimler<br />

enstitüleri, Ankara Havacılık ve İzmir Havacılık<br />

Meslek Yüksek Okulları ile eğitim öğretimine<br />

devam etmektedir.<br />

236

THK TEKNIK UÇAK BAKIM HIZMETLERI A.Ş.<br />

Bilgisayar Tabanlı Bakım ve Stok Kontrolü sistemleriyle, 1925’ten beri Türk Havacılığı’na önderlik<br />

etmiştir. Türk Hava Kurumu’nun 93 yıllık havacılık tecrübesi ile en üst seviyeli teknik alt yapı ve<br />

uçak aviyonik-mekanik sistem bakım kabiliyetleriyle; bakım, arıza giderme, modernizasyon, teknik<br />

yayın, lojistik ve ikmal desteği, teknisyen ve pilot eğitimi gibi pek çok hizmeti uluslararası standartlarda<br />

sunan bir bakım-eğitim kuruluşudur.<br />

Sürekli gelişim ilkesini rehber edinen THK Teknik Uçak Bakım Hizmetleri A.Ş. sahip olduğu üstün<br />

teknik alt yapı ile uçak gövde, komponent bakım kabiliyetleriyle; sadece ülke havacılığına değil<br />

aynı zamanda yurt dışından gelen taleplere de cevap vermektedir.<br />

TCDD RAY KAYNAK FABRIKASI<br />

İlk Yerli ve Milli Makas Taşıma Vagonu Ankara<br />

Ray Kaynak Fabrikası’nda üretilmiştir. Ray Kaynak<br />

ve Yol Makinaları Onarım Fabrikası tarafından<br />

Hızlı Yol Yenileme Makinasının genel revizyonu<br />

yapıldı, makinanın % 70 eski parçaları yeni<br />

parçalarıyla değiştirildi. Hızlı Yol Yenileme Makinasının<br />

Ana Makine ve Kreyn, Deutz Motor,<br />

Ana Şase revizyonları ile birlikte Yeni ve Eski<br />

Travers Bantları, Kreyn Ana Şase Ayakları ve<br />

Hidrolik Travers Tutucu Mekanizmaları ve Kontrol<br />

Sistemi, Travers Alma ve Serme Sistemi, Ray<br />

Saptırıcı Sistemleri, Hidrolik Sistem Silindirleri,<br />

Hidrolik Sistem Ekipmanları ve Hidrolik Hortumlar,<br />

Elektronik ve Elektronik Kontrol Sistemi<br />

yeniden tasarlanarak makina faal hale getirildi.<br />

ŞAŞMAZ HAYVAN BARINAĞI<br />

Etimesgut Belediyesi hem sahipli kedi ve köpeklere<br />

hem de sahipsiz sokak hayvanlarına<br />

klinik hizmeti sunmaktadır. Şaşmaz Hayvan<br />

Barınağı’nda kedi ve köpeklerin her türlü teşhis,<br />

tedavi, aşılama ve kısırlaştırma işlemleri<br />

yapılmaktadır. Şaşmaz sanayi bölgesine inşa<br />

edilen, 5 müşahede odası ve 21 bölümün yer<br />

aldığı barınakta hayvanların bakımları ve tedavileri<br />

veteriner hekimlerce yapılmaktadır. Bulaşıcı<br />

hastalıklara karşı aşılanan ve kısırlaştırılan<br />

sahipsiz sokak hayvanları, kulak küpeleri de<br />

takılarak ilgili mevzuat uyarınca alındıkları bölgelere<br />

tekrar bırakılmaktadır.<br />

237

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

BALLIKUYUMCU MAHALLESİ<br />

Ballıkuyumcu, ilkçağlardan itibaren<br />

kullanılan bir iskân ve geçiş<br />

noktası olarak Papira ismiyle, klasik<br />

dönemlerden beri haritalarda yer almaktadır.<br />

Tarihi belgelerde ismi, Balkuyumcu,<br />

Balıkkoyuncu, Balıkkuyumcu veya<br />

Balıkuyumcu olarak geçen Ballıkuyumcu<br />

köyü, höyükleri ve Roma köprüsüyle eski<br />

çağlardan beri yaşanan tarihi bir yerleşim<br />

birimidir.<br />

Anadolu’nun Türkleşmesi döneminde<br />

orta Anadolu’ya hızla yerleşen yörüklerin<br />

yerleşim yerlerinden biri haline dönüşen<br />

Ballıkuyumcu, İsahacılu cemaatinin yerleşim<br />

yeridir. Bu durum, 1530 tarihli 438 numaralı<br />

Anadolu Vilayeti Muhasebe Defteri’nde (438<br />

nolu Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu Defteri,<br />

s.403) belirtilmektedir. Halaçoğlu da Tapu<br />

Kadastro arşivinde yer alan 1571/1572 tarihli<br />

bir belgeye dayanarak Kayı boyuna mensup<br />

Ulu Yörük Taifesinden İsahacılu cemaatinin<br />

Ankara Sancağına bağlı Kasaba Kazasının<br />

Ballıkuyumcu köyünde meskûn olduğunu<br />

ifade etmektedir (Halaçoğlu, 2009:1133).<br />

Böyle tarihi bir geçmişe sahip Ballıkuyumcu,<br />

23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı Resmî<br />

Gazetede yayımlanan 5216 sayılı Büyükşehir<br />

Belediyesi Kanununun geçici 2’nci maddesi<br />

gereği Ankara Büyükşehir Belediyesi sınırlarını<br />

belirleyen 50 km yarıçap içinde kaldığından<br />

köy tüzel kişiliği sona ererek mahalleye<br />

dönüşmüştür. Ballıkuyumcu, 06.12.2012 tarih<br />

ve 28489 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan<br />

6360 sayılı Kanun ile de Etimesgut ilçesine<br />

bağlanmıştır. Balıkuyumcu mahallesi,<br />

39.775635 enlem ve 32.524544 boylamda yer<br />

almaktadır. Ballıkuyumcu Mahallesi Kentsel<br />

Dönüşüm alanı ilan edilerek imara açılmıştır.<br />

Ballıkuyumcu Köyü mahalle olmadan önce<br />

köy konağı yapılmıştı halen köy konağı<br />

mevcuttur.<br />

Mahallede Ballıkuyumcu İlkokulu ve<br />

Ballıkuyumcu Mahallesi Camii vardır.<br />

238

BALLIKUYUMCU HÖYÜĞÜ<br />

Ballıkuyumcu’nun kuzeydoğusunda Antik Papira<br />

olduğu düşünülen Höyük, Ankara’ya 37<br />

km. mesafede, Ankara–Eskişehir Karayolunun<br />

solundadır. Kuzeybatısında Ballıkuyumcu,<br />

güneyinde Çirçoban deresi ve Çetinne kayalığı<br />

vardır. Höyük 400 m. uzunluğunda, 50 m.<br />

yüksekliğinde olup, Kalkolitik, Tunç, Hitit ve<br />

Demir çağlarına ait seramikler bulunmuştur.<br />

Höyüğün üzeri ve etekleri tahribata uğramıştır.<br />

Höyük yüzeyinde yapılan araştırmalarda,<br />

tahribatlar sonucunda duvar kalıntılarının ve<br />

irili ufaklı moloz taşların ortaya çıktığı görülmektedir<br />

(French ve diğerleri, 1973:35). Höyük,<br />

Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu<br />

kararıyla 1. Derce Arkeolojik SİT ilan edilmiştir.<br />

BALLIKUYUMCU ROMA KÖPRÜSÜ<br />

Ballıkuyumcu köyünde altından dere geçen<br />

tarihi, küçük bir Roma köprüsü bulunmaktadır.<br />

Köprü günümüze kadar kullanılarak gelmiştir.<br />

Köprü, Ballıkuyumcu içinde, höyüğün batısında,<br />

köy çeşmesinin yakınında, Andezit blok<br />

örgülü, tek gözlü kemerlidir.<br />

Çirçoban Deresi üzerinde bulunmaktadır.<br />

Köprünün doğusunda su içinde blok taş örülü<br />

duvar temel izi görülmüştür. Günümüzde de<br />

kullanılmaktadır. Ankara Kültür Varlıklarını Koruma<br />

Kurulunun 24.04.1992 gün ve 2352 sayılı<br />

kararıyla korumaya alınmıştır.<br />

Nüfus<br />

2007 436<br />

2009 619<br />

2011 492<br />

2013 811<br />

2015 498<br />

2017 483<br />

Ballıkuyumcu mahallesinde kentsel dönüşüm projesi çalışmaları<br />

henüz kesinlik kazanmadığı için mahalle tek veya çift katlı evlerin<br />

olduğu köy görünümündedir.<br />

Etimesgut ilçesinin en az nüfus yoğunluğu olan mahallesidir. 2017<br />

verilerine göre 483 kişi ikamet etmektedir. Bu nüfusun %50,52’si<br />

olan 244’ü kadın, %49,48’i olan 239’u erkektir.<br />

Ballıkuyumcu Mahallesinin tarihi Roma köprüsü<br />

239

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ELVAN MAHALLESİ<br />

Tarihi, Roma dönemine kadar<br />

uzanan Elvan’da yapılan yüzey<br />

araştırmalarında Geç Roma-<br />

Bizans Dönemine ait seramik parçalarına<br />

rastlanılmıştır. Anadolu’nun Türkleşmesi<br />

döneminde Türklerin bölgedeki ilk iskân<br />

yerlerinden biri olan Elvan, 1300’lü yılların<br />

ortalarında Ahi Elvan tarafından bir Türk köyü<br />

olarak kurulmuştur. Yapılan araştırmalarda<br />

Elvanköyü’nün, Karakeçili aşiretleri tarafından<br />

kurulmuş olduğu ifade edilmektedir.<br />

Karakeçililer, Ankara havalisindeki en<br />

kalabalık Türkmen gruplarından birisidir.<br />

Ankara havalisinde kendisine mensup 51<br />

cemaatin bulunduğu Karakeçililer aşiretinin<br />

III. Murat’ın hasları arasında yer aldığı tespit<br />

olunmaktadır (Gündüz 1996, 50).<br />

Yusuf Halaçoğlu, “Anadolu’da Aşiretler,<br />

Cemaatler, Oymaklar (1453-1650)” kitabında<br />

Tapu Kadastro Arşivinde yer alan Hicri 979/<br />

Miladi 1571-1572 senesine ait bir belgeye<br />

dayanarak o dönem itibariyle Elvan Köyü’nün<br />

Kayı boyundan Perâkende cemaatinin<br />

yerleşim yeri olduğunu kaydetmiştir<br />

(Halaçoğlu, 2009:1858). Elvan mahallesi,<br />

Etimesgut’un ilçe olduğu 20.05.1990<br />

tarihinde kurulmuş ilk onbir mahalleden<br />

biridir. İsmini Ahi Elvan’dan almaktadır.<br />

Tarihi bir şahsiyet olan Ahi Elvan hakkında,<br />

kitabımızın Manevi Hayat bölümünde<br />

bilgilendirme yapılmıştır. Elvan mahallesi,<br />

kuzeyinde Etiler mahallesi, doğusunda<br />

Piyade mahallesi, güneyinde Ahi Mesut<br />

mahallesi ve batısında Topçu mahallesi ile<br />

çevrilidir. Elvan Mahallesi 39.932758 enlem<br />

ve 32.636665 boylamda yer almaktadır.<br />

Etimesgut, 1960’lardan sonra lojmanlarla<br />

büyüyen bir konut alanına dönüşürken<br />

1980’lerin sonlarında bir sitekent kimliği<br />

kazanmaya başlamıştır. Emlak Bank<br />

Konutlarından oluşan Elvankent, bugünkü<br />

Elvan mahallesinin oluşumunda önemli bir<br />

etkendir.<br />

Mahallede bulunan okullar şunlardır:<br />

• Özel Seven Anaokulu<br />

• Nasreddin Hoca İlkokulu<br />

• Nimet-Bahri Kutlu Özen Ortaokulu<br />

• Etimesgut Necip Fazıl Kısakürek Ortaokulu<br />

• Mehmet Akif Ersoy İmam Hatip Ortaokulu<br />

• Etimesgut Şehit Salih Helvacı Mesleki ve<br />

Teknik Anadolu Lisesi<br />

Mahallede “Ahi Elvan, Gani, Satı Hatun,<br />

Elvan Mevlana ve Abdullah Efendi” camileri<br />

bulunmaktadır.<br />

240

Elvan Mahallesinde Şerafettin Sabuncuoğlu<br />

Aile Sağlığı Merkezi, Piyade Aile Sağlığı Merkezi<br />

ile Özel Etimed Hastanesi sağlık hizmeti<br />

sunmaktadır.<br />

İlçe Emniyet Müdürlüğü hizmet binası, 2018<br />

yılında Etimesgut Belediyesi tarafından yapılarak<br />

İçişleri Bakanlığına hibe edilmiştir. Hizmet<br />

binası 873.62 m² kapalı alana sahip olup; çağdaş<br />

teknolojiye uygun olarak yapılmıştır.<br />

Elvan Mahallesinde 2010 yılında 20.475 kişi yaşarken<br />

2017 yılı sonu itibariyle 12.909’u kadın,<br />

13.106’sı erkek olmak üzere toplam 26.015 nüfus<br />

bulunmaktadır.<br />

Bölgenin önemli sosyal tesislerinden birisi Ahi<br />

Elvan Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi’dir. Bu<br />

merkez, 10 bin m² kapalı alana sahip iki ayrı<br />

bloktan oluşmaktadır. Bölge halkının eğitim,<br />

öğretim ve kültür, sosyal ve psikolojik ihtiyaçlarına<br />

olumlu katkılar sunmak için merkezdeki<br />

spor kompleksinde kapalı yüzme havuzu, sauna,<br />

buhar odası, fitness salonu, aerobik salonu<br />

ve kafeterya hizmeti sunulmaktadır.<br />

Nüfus<br />

2010 20.475<br />

2012 23.010<br />

2014 24.901<br />

2016 25.824<br />

2017 26.015<br />

241

AHI ELVAN CAMIİ VE TÜRBESI<br />

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Etimesgut’un manevi dinamiklerinden Ahi Elvan Hazretleri’nin bulunduğu rivayet edilen türbe<br />

ve yanındaki cami, Etimesgut Belediyesi tarafından 2018 yılında, Selçuklu Mimarisine uygun<br />

şekilde yapılarak hizmete sunulmuştur. Orta Asya İslam alimlerinden Yusuf Hemedani’nin cami<br />

ve kabrine benzer şekilde ve günümüz ihtiyaçlarına uygun, modern bir tarzda inşa edilen cami<br />

1.400 kişi kapasiteye sahiptir.<br />

PARKLAR<br />

Medeniyetin ölçülerinden birisi de daha yeşil, daha mâmûr bir çevrede yaşamaktır. Etimesgut<br />

Belediyesi de daha medeni bir şehir inşası için uğraşırken insanların yeşille buluştuğu, dinlenip<br />

eğlenebildiği park, bahçe, koru ve orman gibi rekreasyon alanlarını olabildiğince arttırabilmenin<br />

çarelerini ve orman varlığını hiç olmazsa koruyabilmenin tedbirlerini almaya çalışmaktadır. Elvan<br />

Mahallesi’nde “Elvan Ağaçlandırma Alanı, Muhsin Yazıcıoğlu Parkı, Haydar Aliyev Parkı, Akşemseddin<br />

Parkı, Şehit Mevlüt Özdemir Parkı, Şehit Özkan Bingöl Koşuyolu, İrem Parkı, Ulubatlı Hasan<br />

ve Yayla Parkı” ile bölge halkına ferahlık ve huzur sunmaktadır.<br />

Yayla Parkı, 3.478 m 2 ’lik bir alan üzerinde yapılmış olup içerisinde koşu yolu, fitness alanı ve çocuk<br />

oyun grubu bulunmaktadır.<br />

242

ERLER MAHALLESİ<br />

Erler Mahallesi, eski bir yerleşim<br />

yeridir. Bugünkü adıyla Höyük Tepe<br />

olarak bilinen mevkide yapılan<br />

araştırmalarda bulunan kalıntılara göre<br />

ilk iskanın Tunç Çağı’nda başladığı<br />

bilinmektedir. Sachihiro Omura’nın<br />

yaptığı araştırmalarda höyük üzerinde<br />

bulunan seramik kalıntılarından Roma<br />

Döneminde de bu bölgenin bir yerleşim<br />

yeri olduğunu ortaya koymaktadır.<br />

Mahalle bugün daha çok askeri alan<br />

niteliğini taşımaktadır. Mahallede<br />

Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Tümen<br />

Komutanlığı, Askeri Havaalanı, Hava<br />

Lojistik Komutanlığı-3. Hava İkmal Bakım<br />

Merkezi, Hava Kuvvetleri Müzesi, Türkkuşu<br />

Genel Müdürlüğü, Türk Kızılayı, Afet<br />

Yönetimi (AFOM) gibi kurum ve kuruluşlar<br />

ile lojmanlar yer almaktadır. Bu haliyle<br />

Erler Mahallesi ismiyle örtüşmektedir.<br />

Erler Mahallesi 39.905743 enlem ve<br />

32.702824 boylamda yer almaktadır.<br />

Halk arasında Hava Hastanesi diye<br />

bilinen Etimesgut Şehit Sait Ertürk Devlet<br />

Hastanesi ile Etimesgut Ağız ve Diş Sağlığı<br />

Merkezi sağlık hizmeti vermektedir.<br />

Hava Lojistik Komutanlığı, Türk Hava<br />

Kuvvetleri’nin ikmal, bakım, ulaştırma,<br />

istihkâm ve diğer lojistik faaliyetlerinin yerine<br />

getirilmesi, Hava Kuvvetleri tarafından<br />

kullanılan bütün silah sistemlerinin idame,<br />

işletme ihtiyaçlarının hesaplanması, temin<br />

edilmesi, faal tutulması, altyapı ve tesis ihtiyaçlarının<br />

karşılanmasından sorumludur.<br />

11.Hava Ulaştırma Ana Üs Komutanlığı ve<br />

3. Hava bakım İkmal Bakım Merkezi Komutanlığı,<br />

Erler Mahallesi mevkiindedir.<br />

Mahallede “Ankana Kids Kreş Anaokulu<br />

ve Etüt Merkezi, Mehmetçik Anaokulu,<br />

Ayla Abla Anaokulu, Şehit Murat Bek<br />

İlkokulu, Etimesgut 15 Temmuz Şehitleri<br />

Ortaokulu ve Özel Ankara Zafer Okulları”<br />

bulunmaktadır.<br />

Nüfus<br />

2007 8.461<br />

2009 6.613<br />

2011 6.466<br />

2013 9.469<br />

2015 10.816<br />

2017 11.472<br />

Erler Mahallesi nüfusu<br />

2007 yılında<br />

8.461 iken 2017 yılında<br />

11.472 olmuştur.<br />

Bu nüfusun 7.626’sı<br />

erkek, 3.846’sı ise kadındır.<br />

243

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

İstanbul yolunun 12. kilometresinde Erler Mahallesinde<br />

olan Türk Hava Kurumu Müzesi,<br />

havacılık sevgisini genç nesillere aktarmak<br />

amacıyla kurulmuştur. 1998 yılında ilk kadın<br />

Türk pilotu olan Sabiha Gökçen’in katılımıyla<br />

açılmış olan müze, 62 bin metrekare açık, 2 bin<br />

metrekare kapalı alandan oluşmaktadır.<br />

Müzede geçmişten günümüze havacılık tarihinin<br />

canlı örnekleri sunulmaktadır. İki kattan<br />

oluşan kapalı alanın alt katında, Hezarfen<br />

Ahmet Çelebi ve Lagari Hasan Çelebi’nin<br />

ilk uçuş deneyimlerini anlatan maket eşyalar<br />

ile THK’nin kuruluşundan günümüze kadarki<br />

uçakların ve silah sistemlerinin maketleri<br />

sergilenmektedir. Müzenin Türk ve Dünya<br />

Havacılık Tarihi Salonu’nda, ilk yerli uçakların<br />

maketleri, çeşitli fotoğraf ve belgeler Hava<br />

Kuvvetleri Komutanlığında görevini yapmış<br />

komutanların büstleri ve hayat hikâyelerini<br />

anlatan sergi bulunmaktadır. Kapalı alanın üst<br />

katında, kıyafetler, anılar salonu ve ilk kadın<br />

pilotumuz Sabiha Gökçen için ayrılan salon<br />

ve onun tarafından bağışlanan eşyalar bulunmaktadır.<br />

İsmini bizzat Atatürk’ün verdiği Türkkuşu Havacılık<br />

Okulu, hava yolları ulaşımının temelini<br />

oluşturmaktadır. 3 Mayıs 1935 tarihinde<br />

Etimesgut’ta ilk binaları ve hangarı yapılmış<br />

olan Türkkuşu Tesislerinde, Atatürk’ün manevi<br />

kızı ve dünyanın ilk kadın savaş pilotu Sabiha<br />

Gökçen’in de aralarında bulunduğu, birçok<br />

değerli insanı yetişmiştir.<br />

Erler Mahallesi sınırları içerisinde bulunan<br />

Zırhlı Birlik Okul ve Eğitim Tümen Komutanlığı<br />

ve Kara Havacılık Okul Komutanlığı tesislerinin<br />

varlığı hem Etimesgut ilçesine hem<br />

de başkent Ankara’ya ayrı bir önem kazandırmıştır.<br />

1937 yılından beri Kızılay Merkez Depoları<br />

olarak faaliyetini yürüten Etimesgut Merkez<br />

Depo ve Atölyeler Müdürlüğü de Erler Mahallesindedir.<br />

Çadır atölyesi, 2001 yılında çadır<br />

üretim merkezine dönüştürülmüştür. Afet<br />

Operasyon Merkezi depo sahası içerisinde,<br />

103.000 m 2 alan üzerinde 40 adet muhtelif büyüklükte<br />

depo, 1 bakım ve onarım atölyesi, 1<br />

çadır üretim merkezi ve diğer birimlerden oluşan<br />

Merkez Depo ve Atölyeler Müdürlüğü’nde<br />

halen depoların iyileştirilmesi ve otomasyona<br />

geçiş sürecine devam edilmektedir.<br />

Kızılay Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunan<br />

Afet Müdahale, Arama Kurtarma, Bilgi Merkezi<br />

ve Planlama Müdürlükleri ile Afet Operasyon<br />

Merkezi (AFOM) 2002 yılından itibaren<br />

depo sahası içerisinde faaliyetlerini sürdürmektedir.<br />

Türk Silahlı Kuvvetleri, Zırhlı Birlikler Okulu<br />

alanında Hatıra Ormanı bulunmaktadır.<br />

Mahallede ayrıca Ali Demir Fikir Ormanı ve<br />

Kartal Parkı yer almaktadır.<br />

244

Etimesgut Camii<br />

Etimesgut Camii<br />

Mimar Cengiz Bektaş 1964 yılında daha çok<br />

sığınağa benzeyen bir cami inşa etmesi için<br />

ordu tarafından görevlendirilmiştir. Bektaş,<br />

Zırhlı Birlikler Okulu ve Eğitim Tümen<br />

Komutanlığı’nda yer alan bu camiyi, 1964’te<br />

askerlik hizmeti döneminde tasarlamıştır.<br />

Etimesgut Camii, gerek plan, gerekse form<br />

bakımından tamamen yeni bir anlayışa göre<br />

düzenlenmiştir. Planı tek bir mekân teşkil eden<br />

cami, iç hacmin aydınlatılması, planı çevreleyen<br />

duvarlarda bırakılan dikey pencereler ile<br />

sağlanmıştır. Caminin kubbesi düz bir çatıdan<br />

oluşmakta ve alışılmışın dışında olan kısa minaresi<br />

caminin iç kısmında yer almaktadır.<br />

Mimar Bektaş’ın belirttiğine göre, “Cami, yırtıklardan,<br />

sabah, öğle, ikindi ışıklarını alır. Kıble<br />

duvarının dışındaki beş duvar ile Muhammed<br />

ve dört imam simgelenmiştir. Yeniden yorumlanan,<br />

caminin minaresi aynı zamanda, üst kattaki<br />

kadınlar bölümüne ulaşımı sağlayan merdiven<br />

işlevini de üstlenmiştir. Çatı ve duvarlar arasındaki<br />

ince yırtık, geleneksel camilerdeki kubbeye<br />

getirilen sıra dışı bir yorumdur. İçeriye sızan<br />

ışık ile sonsuzluk kavramına katkı sağlanmıştır.<br />

Etimesgut Camii’nin, pencerelerinden giren<br />

ışıkların gölgesinin, namaz vakitlerini gösterdiği<br />

belirtilmektedir. Bu cami, klasik plandan ve<br />

klasik mimari elemanlar kullanılmadan başarılı<br />

eserler verilebileceğini göstermektedir.<br />

Hem ibadethane hem de sığınak işlevi görmesi<br />

amaçlanarak yapıldığından ve de bir askeri<br />

alanda bulunan caminin “Etimesgut Camii”<br />

olarak anılması ve ünlenmesi Etimesgut için<br />

ayrıca bir önem ve öncelik taşımaktadır. Etimesgut<br />

Camii, her ne kadar Etimesgut’un ilçe<br />

olmasından yaklaşık kırk yıl sonra yapılsa da<br />

sanat, mimari, mühendislik özellikleri ile Etimesgut<br />

adını öne çıkaran bir yapı olmuştur<br />

(Dalkılıç, 2018).<br />

Erler Mahallesi’nde “Etimesgut Camii, Prestij<br />

Konutları TOKİ Camii, 3.Hava Bakım Fabrika<br />

Müdürlüğü Camii” olmak üzere toplam yedi<br />

cami bulunmaktadır.<br />

Kepir Mevkii Höyüğü<br />

Erler Mahallesi’nde incelenmesi gereken tarihi<br />

eserlerden birisi burada bulunan höyüktür.<br />

Zırhlı Birlikler ile Bağlıca arasında bulunan Kepir<br />

mevkiindeki höyükte yapılan yüzey araştırmalarında<br />

Kalkolitik, Eski Tunç Çağı, Frig<br />

ve Roma Dönemlerine ait seramik parçaları<br />

bulunmuştur. Zırhlı Birlikler Okulunun 500 m.<br />

doğusunda, kuzey-güney yönünde 120 m. Doğu-batı<br />

yönünde 83 m. ve yüksekliği 6 m. olan<br />

höyükte yapılan yüzey araştırmalarında Roma<br />

Dönemine ait seramik parçalarına rastlanılmıştır<br />

(Omura, 1996:255). 2007 yılında yapılan<br />

incelemelerde höyüğün korunduğu görülmüştür.<br />

GEEAY Kurulu’nun kararıyla 1. Derece Arkeolojik<br />

SİT olarak korunmaya alınmıştır.<br />

245<br />

Kepir Mevkii Höyüğünün bugünkü görünümü

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ERYAMAN MAHALLESİ<br />

Eryaman, Etimesgut’un en eski yerleşim<br />

birimlerinden birisidir. Eryaman, Kral<br />

yolu ve İskender yolu üzerinde olduğu<br />

gibi Roma Hac Yolu üzerinde de bir durak<br />

noktası olmuştur. David French Roma Hac<br />

yolu üzerindeki kilometre taşlarını (miltaşı)<br />

sayarken Eryaman-1 ve Eryaman-2 miltaşlarını<br />

üzerindeki yazılarla birlikte listelemiştir.<br />

Eryaman, tarihteki bu önemli yerini<br />

Anadolu’nun Türkleşmesi sürecinde de<br />

yaşamıştır. Malazgirt zaferinin (1071) hemen<br />

ardından da Anadolu’da tam bir Türkleşme<br />

yaşanmış; 1073 yılında Ankara ve Etimesgut<br />

fethedilmiştir. Fethedilen yerlere de muhtelif<br />

Türk boyları gelip yerleşmişlerdir. Anadolu’ya<br />

yayılan Oğuz boylarından biri olan ve 16.<br />

yüzyılda yetmiş bir yer adı ile diğer boylar<br />

arasında dördüncü sırayı alan İmir/Emir/<br />

Eymür boyu, Anadolu’nun Türkleşmesinde<br />

önemli bir yere sahiptir. Bu boy, başta Ankara<br />

olmak üzere pek çok ile yerleşmiştir.<br />

Tarihi Emiryaman Köyünün kuruluşunun da bu<br />

boydan Türkler tarafından olduğu isminden<br />

anlaşılmaktadır. Hicri 1247/Miladi 1831 yılı<br />

nüfus verilerinin kayıtlı olduğu Ankara Nüfus<br />

Defterinde de Eryaman Köyü’nün Eymirhan<br />

ismiyle kaydedildiği görülmektedir.<br />

1530 tarih ve 438 numaralı Muhasebe-i<br />

Vilayet-i Anadolu Defteri’nde Ankara<br />

Sancağının Ankara Kazasına bağlı olarak<br />

Emiryaman köyü kayıtlarda yer almıştır.<br />

Köyün kurucusu olduğu rivayet edilen<br />

Emiryaman hakkında fazla bilgi bulunmasa<br />

da kabri burada yer almaktadır.<br />

Eryaman Mahallesi, Etimesgut’un 1990<br />

yılında ilçe olduğu 20.05.1990 tarihinde<br />

kurulmuş ilk onbir mahalleden biridir.<br />

İsmini de tarihi bir şahsiyet olan Emiryaman<br />

hazretlerinden almaktadır.<br />

1980 yılından sonra özellikle TOKİ’ye<br />

yaptırılan çok katlı toplu konutlar Eryaman’ın<br />

modern bir yerleşim yeri olmasını sağlamış,<br />

geniş alanlarıyla doğayla ve yeşille iç içe bir<br />

yaşam imkânı sunmuş; bu da nüfusun hızla<br />

artmasına neden olmuştur.<br />

2005 yılından sonra yine TOKİ tarafından<br />

yapılan yeni konutlarla etaplardan oluşan<br />

Eryaman Mahallesi çağdaş bir yerleşim yeri<br />

haline gelmiştir.<br />

246

Kuzeyinde Güzelkent ve Tunahan, doğusunda<br />

Göksu ve Altay, güneyinde Yeşilova, batısında<br />

ise Sincan ilçesi bulunan Eryaman Mahallesi,<br />

39.974766 enlem ve 32.618881 boylamda yer<br />

almaktadır.<br />

1071 yılında Eryaman bölgesine adını veren<br />

Anadolu erenlerinden Emiryaman hazretlerinin<br />

mezarı Etimesgut Belediyesi tarafından<br />

ihya edilerek anıt mezar olarak 2018 yılında<br />

yaptırılmıştır. Anıt mezar, Eryaman Köyiçi olarak<br />

bilinen bölgenin eski yerleşim merkezinde<br />

bulunan Ahi Emiryaman’ın kabri ve çevresi yaşadığı<br />

dönemin mimari ve estetik özelliklerini<br />

temsil edecek şekilde projelendirilmiştir.<br />

İlçe tarihinde önemli yere sahip olan Emir Yaman<br />

hazretlerine ait kabir, sanatsal anıt mezar<br />

olarak yeniden inşa edilmiştir.<br />

Mahallede “Orhangazi Camii, Eryaman Mah.<br />

Camii, Bedriye Beğen Camii ve Fırıncı Orhan<br />

Ayhan Camii, Dolphin AVM Mescidi” bulunmaktadır.<br />

Eryaman Mahallesi‘nde 5, 7, 8, no. lu ASM’ler<br />

ile Huzur Aile Sağlığı Merkezi sağlık hizmeti vermektedir.<br />

Mahallede bulunan eğitim kurumları şunlardır.:<br />

• Ata Anaokulu<br />

• Eryaman Başak Anaokulu<br />

• Şehit Eyyüp Oğuz Anaokulu<br />

• Şehit Tevhit Akkan Anaokulu<br />

• Özel Mavi Kelebek Anaokulu<br />

• Özel Yeni Karınca Anaokulu<br />

• Özel Hep Çocuk Anaokulu<br />

• Özel Akıl Küpü Anaokulu<br />

• Özel ABC Nitelikli İlkeli Nesiller Anaokulu<br />

• İlhan Gerim İlkokulu<br />

• Ayşegül Tuna İlkokulu<br />

• Cahit Zarifoğlu İlkokulu<br />

• Eryaman Türkkent İlkokulu<br />

• Türkkonut Emel Önal İlkokulu<br />

• Cenk Yakın Ortaokulu<br />

• Eryaman Kooperatifler Birliği Ortaokulu<br />

• Özel Eryaman Artıfen Ortaokulu<br />

• Şehit Oğuzhan Yaşar Anadolu Lisesi<br />

• Özel Eryaman Mes. ve Tek. And. Lis.<br />

• Özel Umut Işılay Mes. ve Tek. And. Lis.<br />

• Özel Çözüm Akademi And. Lis.<br />

• Özel Eryaman Kampüs Temel Lisesi<br />

• Özel Eryaman Birey Temel Lisesi<br />

• Samiye Naim Eğitim Vakfı Okulları<br />

• Özel Altın Eğitim Okulları<br />

• Özel Eryaman Koleji Okulları<br />

• Özel Akıllı Okulları<br />

• Özel Eryaman Sevgi Okulları<br />

• Özel Eryaman Bilim Doğa Okulları<br />

• Etimesgut Bilim ve Sanat Merkezi<br />

• Eryaman Özel Eğt. Uyg. Mrk. II. Kademe<br />

• Eryaman Halk Eğitim Merkezi<br />

Emiryaman Anıt Mezarı<br />

247

ETİMESGUT BELEDİYE BAŞKANLIĞI<br />

Etimesgut’un en kalabalık mahallesi olan Eryaman<br />

Mahallesinde 2007’de 66.318 kişi yaşarken<br />

bugün itibariyle 43.621 nüfus bulunmaktadır.<br />

Bu nüfusun 22.434’ü kadın, 21.187’si<br />

erkektir.<br />

2007 yılında 66.318 nüfus yaşarken 2008 yılında<br />

bu nüfusun birden 37.517’ye düşmesinin<br />

nedenini, çok büyüyen Eryaman Mahallesinin<br />

bölünerek yeni mahallelerin buradan ayrılmasından<br />

kaynaklanmıştır.<br />

Nüfus<br />

2007 66.318<br />

2009 35.609<br />

2011 40.611<br />

2013 39.784<br />

2015 42.578<br />

2017 43.621<br />

PARKLAR<br />

Etimesgut, parklarıyla, huzur soluklatan yeşil<br />

alanlarıyla bir cazibe merkezidir. Bütün mahallelerinde<br />

parklar, bahçeler, ağaçlandırma<br />

alanları ve ormanlar gibi rekreasyon alanları<br />

oluşturulmuştur. Eryaman Mahallesi alan<br />

büyüklüğü esasında en genişten dara doğru<br />

sıralamada; Dolphin Spor Tesisleri, Prof. Dr.<br />

Türkan Saylan Parkı, Şehit Savcı Mehmet Selim<br />

Kiraz Parkı ve Spor Tesisleri, Şehit Cem-<br />

Dilay (Turan) Kerman Parkı, Anadolu Parkı,<br />

Gönül Yolu Parkı, Eryaman Spor Tesisleri, Kanuni<br />

Parkı, Zeki Bulut Parkı, Vadi Parkı, Emre<br />

Parkı, Şehit Turgay Topsakaloğlu Parkı, Şehit<br />

Serdar Albayrak Parkı, Albayrak Parkı, Şehit<br />

Burak Türkoğlu Parkı, Emiryaman Spor Tesis-<br />

248

leri, Recep Tarman Parkı, Barış Manço Parkı,<br />

Aşiyan Parkı, Zübeyde Hanım Parkı, Şehit. Aydın<br />

Canbolat Parkı, Ali Rıza Efendi Parkı, Şehit<br />

Kalender Özdemir Parkı, Dilay Parkı, Bilge Parkı,<br />

Şehit Emre Çiftçi Parkı, Doğa Parkı, Yaprak<br />

Parkı, Reyhan Parkı, Havuzbaşı Parkı, Dadaloğlu<br />

Parkı, Albayrak-19. Cad. Arası Yeşil Alan, Kanuni-Albayrak<br />

Arası Yeşil Alan, Eryaman Köy İçi<br />

Parkı, Etimesgut Yunus Emre Parkı ve Samsun<br />

19 Mayıs Caddesi Emre Parkı olmak üzere 36<br />

adet yeşil alan ve parkı bünyesinde barındırmaktadır.<br />

Şehit Savcı Mehmet Selim Kiraz Parkı ve Spor<br />

Tesisleri, Çağlayan Adliyesi’ndeki terör saldırısı<br />

sonucu şehit olan Savcı Mehmet Selim<br />

Kiraz’ın aziz hatırası, Eryaman mahallesindeki<br />

“Şehit Savcı Mehmet Selim Park ve Spor<br />

Tesisleri”nde yaşatılıyor.<br />

Şehit Serdar Albayrak Parkı, 6.445 m 2 ’lik alana<br />

sahip olup, dört mevsime uygun olarak seçilmiş<br />

2.604 adet bitkisiyle bölge halkının vakit<br />

geçirip dinlenip eğleneceği şekilde tasarlanmıştır.<br />

Şehit Emre Çiftçi Parkı, 2.336 m 2’ lik bir alan<br />

ağaçlandırılmış ve oturma birimleriyle donatılarak<br />

Mahallesi halkının hizmetine sunulmuştur.<br />

Bu parka 08.11.2007 tarihinde Siirt Küpeli<br />

Dağı’nda er olarak görev yapan Emre Çiftçi’nin<br />

ismi yaşatılmaktadır.<br />

249

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ETİLER MAHALLESİ<br />

Etimesgut Arslanı’nın 1898 yılında<br />

Crowford ve Anderson tarafından<br />

Ankara’nın 14 km batısında Emeksiz<br />

(Ahi Mes’ud) Çiftliğinde bulunmuştur<br />

(Buluç, 1981:424). Arkeologlar tarafından<br />

Hitit ile Frig dönemleri arası geçiş<br />

eseri olarak kabul edilen bu arslan ve<br />

arslanın bulunduğu bölgedeki höyük,<br />

Cumhuriyetin ilk dönemlerinde Hititlere<br />

ait diye değerlendirilerek höyüğün de<br />

bulunduğu mahalleye Etiler ismi verilmiştir.<br />

Etimesgut’un marka eserleri olan Ankara<br />

Şeker Fabrikası, Ankara Makine Fabrikası,<br />

Eryaman YHT Gar’ı, YHT Ana Bakım Merkezi<br />

ve Optimum Alışveriş Merkezi mahalle<br />

sınırlarındadır. Ankara Çayı da mahallenin<br />

ortasından geçmektedir. Etiler Mahallesi,<br />

39.957352 enlem ve 32.647972 boylamda yer<br />

almaktadır.<br />

Sağlığın korunması, aşı yapılması, gebelohusa<br />

anne ve bebeklerin sağlıklarının<br />

takibi, aile hekimliği hizmetleri, küçük<br />

cerrahi müdahaleler, hastalara acil sağlık<br />

hizmetlerinin sunulması ve benzeri amaçlarla<br />

çalışmaktadır.<br />

Mahallede bulunan okullar şunlardır:<br />

• Kadri Suyabakan İlkokulu<br />

• Mehmetçik Anadolu Lisesi<br />

• Fatma-Hacı Hüseyin Akgül M. T. And. Lis.<br />

• Başak Öztürk Özel Eğt. Reh. Mrk.<br />

• Etimesgut Rehberlik ve Arş. Merkezi<br />

• Etimesgut Özel Eğitim Mesleki Eğitim<br />

Merkezi (Okulu)<br />

Mahallede “Etiler Mahallesi Camii, Şeker Fabrikası<br />

Camii ve Optimum AVM Mescidi“ olmak<br />

üzere üç ibadethane bulunmaktadır.<br />

NÜFUS<br />

2007 5.309<br />

2009 6.021<br />

2011 7.316<br />

2013 7.729<br />

2015 8.081<br />

2017 8.228<br />

Etiler mahallesinde 2017<br />

sonu itibariyle 8.228 nüfus<br />

bulunmaktadır. Nüfus, onbir<br />

yıl içinde %55 oranında<br />

artmıştır. Nüfusun 4.126’sı<br />

kadın, 4.102’si erkektir.<br />

250

Eryaman yüksek hızlı tren istasyonu (batı garı)<br />

8.040 m2 kapalı alanı olan büyük bir istasyondur.<br />

Ayaş Yolu, Ankara Çevre Yolu ve İstasyon<br />

Caddesi ortasında kalan alanda yükselen<br />

Eryaman (Batı) YHT Garı’na karayolundan<br />

ulaşımın yanı sıra banliyö sistemi de entegre<br />

durumdadır. İki yüksek hızlı tren hattı, iki de<br />

banliyö tren hattı yer almaktadır. Batı yönünde<br />

hızlı tren duruşları buradan yapılmaktadır.<br />

Etiler mahallesinde inşa edilen YHT kompleksinde<br />

Eryaman YHT Garı yanında Ana Bakım<br />

Tesisi de yer almaktadır. Tesiste trenlerin güvenli<br />

bir şekilde yol almasını sağlayacak kontroller<br />

yapılmaktadır. Komplekste ayrıca yeni<br />

Yüksek Hızlı Tren Ana Bakım Deposu ve Batı<br />

Terminali ile YHT Eğitim Tesisleri bulunmaktadır.<br />

Komplekste 46.000 m2 kapalı alanda<br />

Yüksek hızlı tren (YHT) setlerinin servis ve ana<br />

bakımlarının yapılacağı bina ve tesisler ile yaklaşık<br />

290.000 m2 alana oturan 33 hatlı depo<br />

tesisleri yer almaktadır.<br />

Etimesgut Özel Eğitim Mesleki Eğitim Merkezi<br />

Okulu, özel olarak tasarlanmış derslikleri,<br />

atölyeleri ve spor salonu ile zihinsel yetersizliği<br />

olan çocuklara öz bakım becerileri ile işlevsel<br />

akademik becerilerini geliştirmek ve topluma<br />

uyumlarını sağlamak için hizmet vermektedir.<br />

Etiler mahallesinde; Yunus Emre Sevgi Parkı,<br />

Şehit Muharrem Taştepe Parkı, Şehit Muhammed<br />

Yalçın Parkı, Ihlamur Dinlenme Parkı,<br />

Zühre Öğretmen Parkı, Türkmenler Parkı ve<br />

Optimum Çocuk Parkı yapılmıştır.<br />

Etimesgut Ankara Makina Fabrikasının temeli<br />

22 Eylül 1966 tarihinde atılmıştır. 1968 yılında<br />

Türkiye’nin ilk entegre makine imalatı fabrikası<br />

olarak faaliyete geçmiştir.<br />

Ankara Şeker Fabrikası, Ankara-Ayaş karayolu<br />

kenarında, 1962 yılında Etimesgut’ta kurulmuştur.<br />

Optimum Çocuk Parkı<br />

251

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

FATİH SULTAN MAHALLESİ<br />

Fatih Sultan Mahallesi, 05.08.2008 tarih<br />

ve 354 sayılı Etimesgut Belediye Meclisi<br />

kararıyla Etimesgut sınırları dâhilinde<br />

mahalle olmuştur. Kuzeyinde Erler ve<br />

Bağlıca mahallesi, doğusunda ve güneyinde<br />

Çankaya ilçesi, batısında ise Yapracık<br />

mahallesi bulunmakta olan Fatih Sultan<br />

mahallesi, Eskişehir yolu üzerinde yüksek<br />

binalı konutları ile dikkat çekmektedir.<br />

Etimesgut Belediye Başkanı Enver<br />

Demirel’in Türk büyüklerine verdiği değerin<br />

bir yansıması olarak teklif sunmasıyla bu ismi<br />

almıştır. Fatih Sultan Mahallesi, 39.880634<br />

enlem ve 32.653961 boylamda yer almaktadır.<br />

Fatih Sultan ve Bağlıca mahalleleri birbirlerine<br />

yakınmış gibi gözükse de aradaki tepeler ve<br />

Başkent Üniversitesi’nin kampüsü nedeniyle<br />

Bağlıca’dan Fatih Sultan Mahallesi’ne<br />

ulaşmak için Eskişehir Yolu’ndan dolaşmak<br />

gerekmektedir. Fatih Sultan Mahallesi, gerek<br />

Başkent üniversitesinin yerleşkesi gerek<br />

sınırları içinde bulundurduğu bazı kurum ve<br />

kuruluşlarla ülke ekonomisine ve savunma<br />

sanayiine önemli katkılar sağlamaktadır.<br />

Fatih Sultan Aile Sağlığı Merkezi’nin<br />

bulunduğu mahallede Hacı Emire Cantürk<br />

Camii de bulunmaktadır.<br />

2008 yılında 953 nüfusa sahip olan Fatih Sultan<br />

Mahallesi bugün itibariyle 3.351’e ulaşmıştır.<br />

Nüfusun 1.814’ü kadın, 1.537’si ise erkeklerden<br />

oluşmaktadır. Etimesgut’un gelişime<br />

en açık mahallelerinden birisidir.<br />

Nüfus<br />

2008 953<br />

2009 997<br />

2011 1.360<br />

2013 1.931<br />

2015 3.036<br />

2017 3.351<br />

252

PARKLAR<br />

Fatih Sultan Mehmed’in “Ormanlarımdan bir<br />

dal kesenin başını keserim” deyişi, atalarımızın<br />

“Yaş kesen, baş keser” sözü, ağaç ve ormana<br />

değer verilmesi gerektiğini, ağaca ve<br />

ormana zarar vermemenin, onları koruyup geliştirmenin<br />

gereğini gösterir. Bu doğrultuda<br />

Etimesgut’un her mahallesinde park, bahçe<br />

ve ormanlar oluşturulmuştur. Fatih Sultan Mahallesinde<br />

Fatih Sultan Mehmet Ağaçlandırma<br />

Alanı, Seğmenler Parkı, Fatih Sultan Parkı<br />

ve Ömer Seyfettin Parkı bulunmaktadır.<br />

Seymenler Parkına, Oğuz Türklerinin çeşitli<br />

dönemlerde oluşturduğu ve cömertlik, mertlik<br />

ve bilgelik temel ilkelerinden oluşan üçlü bir<br />

sacayağı üzerine oturduğu seğmenlik geleneğini<br />

hatırlatması için bu isim verilmiştir. 2014<br />

yılında açılan Seymenler Parkı, 17.754 metrekarelik<br />

bir alana sahiptir. Park, yeşil alanları,<br />

oturma grupları, yürüme yolları, koşu yolları,<br />

kafeterya, basketbol sahası ve fitness setleri<br />

ile özellikle öğrenciler tarafından sıkça kullanılan<br />

ve tercih edilen bir rekreasyon alanıdır.<br />

Eskişehir yolu güzergâhındaki 19.102 m 2 ’lik bir<br />

alan, 2014 yılında Fatih Sultan Mehmet Ağaçlandırma<br />

Alanı olarak tamamlamıştır.<br />

Fatih Sultan Mahallesinde yer alan Başkent<br />

Üniversitesi Bağlıca Kampüsü; Ankara Eskişehir<br />

Karayolu 18. kilometresinde, ağaçlandırma<br />

ve yeşil kuşak dışında, 650 dönümlük<br />

yapılaşma arazisi üzerinde kurulmuş olup yeni<br />

yapılaşma çalışmalarıyla büyümesine devam<br />

etmektedir.<br />

Seymenler Parkı<br />

Fatih Sultan Mehmet Ağaçlandırma Alanı<br />

253

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

FEVZİYE MAHALLESİ<br />

Osmanlı Devleti’nin 19. asrın son<br />

yıllarında çekilme mecburiyetinden<br />

dolayı Anadolu’ya hem Balkanlardan<br />

hem de Kafkaslardan binlerce muhacir<br />

gelmiştir. Balkanlardan gelen muhacirlerin<br />

içerisinde ‘Boşnaklar’ da vardır (Kırbaç,<br />

2012:697). Bu muhacirler, daha çok boş<br />

hazine arazilerine topluca yerleştirilerek yeni<br />

yerleşim yerleri oluşturulmuştur” (Demirel,<br />

2008:289). “1893 Haziran’ına kadar, gelen<br />

8 bin Bosna muhaciri, Ankara ve çevresine<br />

yerleştirilmiştir (Y.PRK.UM., 27/104, BOA)”<br />

(Kaynar ve Koraltürk, 2016:6). Bu yerleşim<br />

yerlerinden birisi de Fevziye (eski adıyla<br />

Sortak/Soltak) köyüdür.<br />

Fevziye köyüne Boşnakların geldikleri<br />

yerin ismi verilmemiş, eskiden bilinen<br />

ismiyle (Sortak/Boşnakların ifadesiyle<br />

Soltak) anılmıştır (Bosna Hersek ile İlgili<br />

Arşiv Belgeleri, 1992:206). Köyün ismiyle<br />

ilgili rivayetlere göre Fevziye Köyü, İpek<br />

Yolu üzerinde kurulu bir köydür ve bu yol<br />

üzerinden geçen kervanlar soluklanmak için<br />

köyde mola vermektedirler. Bu nedenle köye<br />

“soluklanmak” anlamında Soltak adı verilir.<br />

Köyün sonraki adı olan Fevziye ise, Mareşal<br />

Fevzi Çakmak’tan gelmektedir. Köylülerin<br />

anlatılarına göre, Fevzi Paşa Kurtuluş Savaşı<br />

sırasında köyü karargâh olarak kullanır, köyün<br />

adını sorar. Köylüler de Boşnakça Soltak<br />

derler. Bunun üzerine Fevzi Paşa, benim<br />

adım Fevzi, burası da Fevziye Köyü olsun<br />

der” (Tacoğlu, Arıkan ve Sağır, 2012:1945).<br />

Böyle bir tarihi geçmişe sahip Fevziye<br />

Köyü, 23.07.2004 tarih ve 25531 sayılı<br />

Resmî Gazetede yayımlanan 5216 sayılı<br />

Büyükşehir Belediyesi Kanununun geçici<br />

2’nci maddesi gereği Ankara Büyükşehir<br />

Belediyesi sınırlarını belirleyen 50 km yarıçap<br />

içinde kaldığından köy tüzel kişiliği sona<br />

ererek mahalleye dönüşmüştür. Fevziye,<br />

06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmî<br />

Gazetede yayımlanan 6360 sayılı Kanun ile<br />

de Etimesgut ilçesine bağlanmıştır.<br />

Bir büyükşehir mahallesinden çok sıcak bir<br />

köy havasının yaşatıldığı Fevziye’de, ilkokul<br />

olmamakla birlikte taşımalı eğitimden<br />

yararlanılmaktadır.<br />

Fevziye Mahallesinde 2017 yılı sonu itibariyle<br />

331 nüfus bulunmaktadır. Bu nüfusun 155’i<br />

kadın, 176’sı erkektir. Fevziye, Etimesgut<br />

ilçesinin en az nüfusa sahip mahallesidir<br />

ve Fevziye Mahallesi Camii burada<br />

bulunmaktadır.<br />

254

FEVZIYE MAHALLESI KÖY KONAĞI<br />

Türk kültürünün önemli unsurlarından birsi<br />

olan köy konakları Fevziye Mahallesinde de<br />

yaşatılmaktadır. Mahalle sakinleri, Türk kültürüne<br />

uygun olarak nişan, düğün, kına, taziye,<br />

toplantı ve diğer sosyal aktiviteleri bu konakta<br />

gerçekleştirilebilmektedir. Bu güzel mekân,<br />

geçmişten kopmadan, Türk kültürünün yaşatılarak<br />

gelecek nesillere aktarabildiği bir<br />

kültür hazinesi görevi yürütmektedir. Yaklaşık<br />

bin 600 metrekarelik parsel üzerine yapılan<br />

konakta, mahalle kültürünün kaybolmaması,<br />

dostluk, komşuluk ve dayanışma ilişkilerinin<br />

devamı sağlanmaktadır.<br />

Fevziye Mahallesi<br />

Camii<br />

255

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

GÖKSU MAHALLESİ<br />

Göksu’nun tarihi çok eski dönemlere<br />

kadar uzanmaktadır. Göksu Göleti<br />

kıyılarında yapılan teraslama<br />

çalışmaları sırasında M.Ö. 4000 ile 3800<br />

yılları arasında avcılık dönemine ait yerleşik<br />

bir köyün izlerine; tahtadan oyma kayık,<br />

topraktan çanak-çömlek, ok ve yaylar, kemik<br />

ve taştan aletler gibi arkeolojik değere<br />

sahip birçok kalıntıya rastlanmıştır. Daha<br />

sonraki çağlarda da önemini yitirmeyen bu<br />

bölge, Kral yolu ve İskender yolu üzerinde<br />

olduğu gibi Roma Hac Yolu üzerinde de bir<br />

durak noktası olarak ‘Cenaxis Palus’ ismiyle<br />

tarihteki yerini almıştır.<br />

Eryaman Mahallesinin bir kısmı yoğun nüfusu<br />

nedeniyle bölünerek Göksu Mahallesi<br />

oluşturulmuştur. Mahalle ismini, tarihi olarak<br />

Susuz Göleti diye bilinen sonrasında bir<br />

rekreasyon alanı olarak düzenlenerek Göksu<br />

diye anılan park, gölet ve piknik alanından<br />

almaktadır.<br />

Mahallede “Göksu Park, Mehmet Zahit<br />

Kotku, Hz. Hatice” camileri ile “Göksu AVM,<br />

Kaşmir Gölevleri” mescidleri bulunmaktadır.<br />

Göksu, gelişen konut sayısıyla, sosyal,<br />

kültürel ve sportif tesisleriyle, yeşil park<br />

alanlarıyla Etimesgut’un tercih edilen<br />

mahalleleri arasındadır.<br />

Bölgenin büyük alışveriş merkezlerinden<br />

Göksu AVM’nin de yer aldığı Göksu<br />

Mahallesinde bulunan okullar şunlardır:<br />

• TOKİ Göksu Anaokulu<br />

• Özel Pi Koleji Anaokulu<br />

• Şair Zihni Ortaokulu<br />

• Şehit Hamza Yıldırım Ortaokulu<br />

• Z Kuşağı Koleji<br />

• Özel ABC Okulları<br />

• Özel Göksu Okulları<br />

• Mustafa Kemal Mesleki ve Teknik And. L.<br />

Göksu, 05.08.2008 tarih ve 354 sayılı<br />

Etimesgut Belediye Meclisi kararıyla mahalle<br />

olarak kurulmuştur. Göksu Mahallesi,<br />

39,992184 enlem ve 32,645351 boylamında<br />

yer almaktadır.<br />

256

2017 yılı verilerine göre toplam 21.302 nüfusu olan Göksu Mahallesi<br />

3,9 km² yüzölçümüne sahiptir. Kurulduğu 2008 yılında 6.848 nüfusa sahipken<br />

bugün 21.302 nüfusa ulaştığı, 10 yıllık süreçte nüfusunu yaklaşık<br />

%210 arttırdığı görülmektedir. 2017’deki nüfusunun 10.988’i kadın,<br />

10.314’ü erkektir.<br />

PARKLAR<br />

Ağaç ve ormanların doğaya kazandırdığı güzelliklerle<br />

psikolojik hayatımıza¸ mutluluk ve<br />

huzurumuza¸ eğlence ve dinlenmemize katkıları<br />

saymakla bitmez. Ağaçsız medenî bir hayat<br />

düşünülemeyeceği gibi¸ dünya üzerinde<br />

insan hayatının varlığı ve devamı da düşünülemez.<br />

Göksu mahallesi, sakinlerini Göksu Parkı,<br />

Polis Şehitleri Parkı, Mehmet Akif Ersoy Parkı,<br />

Metehan Parkı, Atatürk Meydanı, Emekliler<br />

Parkı, Tuğçe Albayrak Parkı, Şehit Okan Koç<br />

Parkı, Ayışığı Parkı, Ali Kuşçu Parkı, Metropark,<br />

Dede Efendi Parkı, Duatepe Parkı, Kanarya<br />

Parkı, Itri Parkı ve Aslan Parkında huzurla<br />

buluşturmaktadır. Vatan için can veren şehit<br />

polisleri unutturmayan “Polis Şehitleri Parkı”<br />

52.540 m² toplam alana sahiptir.<br />

“Kim bu cennet vatanın uğruna olmaz ki fedâ?<br />

/ Şühedâ fışkıracak toprağı sıksan, şühedâ!”<br />

diyen İstiklâl marşı şairimiz Mehmet Akif<br />

Ersoy’un adını ve hatırasını yaşatan Mehmet<br />

Akif Ersoy Parkı, vatanın cennet gibi olması<br />

için uğraşan Etimesgut Belediyesi tarafından<br />

yaklaşık 40.000 m²’lik bir alanda yapılmıştır.<br />

ERYAMAN EMEKLI DINLENME EVI<br />

Nüfus<br />

2008 6.848<br />

2009 10.607<br />

2010 14.438<br />

2011 15.161<br />

2012 14.860<br />

Yürüme yolları, 2.535 2013 14.978<br />

m. koşuyolu, paten<br />

2014 16.640<br />

pisti, çocuk oyun alanı,<br />

havuz, kafeterya,<br />

2015 18.075<br />

kondüsyon aletleri, 2016 19.805<br />

kombine oyun grupları,<br />

2017 21.302<br />

pergola ve kameri-<br />

yeleriyle müstesna bir parktır.<br />

7.570 m² toplam alana sahip olan Tuğçe Albayrak<br />

Parkı’nın 7.461m²’sini yeşil alan oluşturmaktadır.<br />

Yaklaşık 20 adet bitki barındıran parka<br />

Almanya’da şiddet mağdurlarına yardım<br />

ederken hayatını kaybeden Tuğçe Albayrak’ın<br />

ismi verilmiştir.<br />

Ali Kuşçu Parkı, 4722 m²’lik bir alana sahip<br />

olup, 15. yüzyılda yaşamış olan ünlü Türk astronomi<br />

ve matematik bilgini Ali Kuşçu’nun<br />

adını taşımaktadır.<br />

Dede Efendi Parkı, 3.831 m²lik bir alana sahiptir.<br />

1778 yılında İstanbul’da doğmuş olan Hammamizade<br />

İsmail Dede Efendi, yaptığı bestelerle<br />

Sultan 3. Selim’in dikkatini çekmiştir.<br />

Emeklilerin yaşam birikimlerine ve tecrübelerine her zaman değer veren Etimesgut Belediyesinin<br />

inşa ettiği emekli dinlenme evinde, emeklilerin kaliteli zaman geçirecekleri, bir araya gelip<br />

sohbet edebilecekleri tecrübelerini aktarabilecekleri nezih ortamlar yer almaktadır. Kapalı ve<br />

açık alanlardan oluşan emekli dinlenme evi, iç mimarisi ve dekoruyla nostaljik bir hava oluşturmanın<br />

yanında, emekli vatandaşların ruhsal ve sosyal gereksinimlerini karşılayabilecekleri, sosyal<br />

iletişimlerini artıracak aktivite alanlarının hizmet verdiği birçok kültürel donatıyı bünyesinde<br />

barındırmaktadır.<br />

257

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

GÖKSU PARKI<br />

2003 yılının haziran ayında hizmete açılan Göksu Parkı, 508.000 m² kullanılabilir<br />

alana sahiptir. 127.189 m²’sini göletin kapladığı Göksu Parkı, 250.200<br />

m²’si yeşil alana, 1,6 km.’si ahşap yürüme yoluna, 13.000 m²’si piknik alanlarına<br />

ait olacak şekilde bölümlere ayrılmıştır. Gölet’e doğru kurulmuş 9 adet<br />

iskelede balık tutma keyfinin yanı sıra, piknik ve dinlenme alanları, kafeler,<br />

restoranlar, lunapark, yürüyüş alanları ve 473 hazır barbekü piknik alanlarında<br />

sadece bölgeye değil, tüm Ankaralılara hizmet etmektedir.<br />

258

259

ATATÜRK MEYDANI<br />

Göksu Mahallesi’nde bulunan 30.515 m² alan, modern bir kent<br />

meydanı olarak tasarlanmış, fonksiyonellik, işlevsellik ve estetik<br />

açıdan ele alınarak kompleks bir alan oluşturulmuştur. Ay yıldızlı<br />

bayrağımızın yanında 16 büyük Türk devletinin bayraklarının<br />

dalgalandığı meydanda Atatürk’ün ‘Ne Mutlu Türk’üm Diyene’<br />

sözü karşılıyor meydan ziyaretçilerini. Amfi tiyatro olarak kullanılan<br />

Atatürk Anıtı’nın da bulunduğu bu bölüm özellikle yaz<br />

akşamları Etimesgutluların ve tüm Ankaralıların keyifli etkinlikler<br />

düzenleyebilecekleri şekilde konumlandırılmıştır. Ağaçlandırılıp<br />

çevre düzenlemeleri yapılan meydan; otopark, oturma ve dinlenme<br />

alanlarının yanı sıra çocukların ilk trafik eğitimlerini alabilecekleri<br />

mini trafik eğitim pistine de sahiptir. Yılın belirli zamanlarında<br />

konser, kermes, fuar gibi etkinliklere ev sahipliği yapan<br />

alan, yıl boyunca bölge halkının bir araya geldiği, paylaşımın ve<br />

sosyalleşmenin arttığı bir nirengi noktası haline gelmiştir.<br />

260

261

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

GÖKTÜRK AILE YAŞAM MERKEZI<br />

Her yıl 3.000’in üzerindeki üyesine spor, eğitim<br />

ve eğlenceyi bir arada sunan tesiste altı<br />

kulvardan oluşan yarı olimpik kapalı yüzme<br />

havuzu ile hem yetişkinler hem de çocuklar<br />

için yüzme eğitimi programları düzenlenmektedir.<br />

Merkezde aylık ortalama 500 kişi yüzme<br />

öğrenmenin keyfini yaşamaktadır. Son model<br />

teknolojik cihazlarla güzellik ve cilt bakım hizmetleri<br />

verilen merkezde mesleki ve kişisel<br />

gelişime katkı sağlamak amacıyla çeyiz ürünleri<br />

hazırlama, iğne oyası, konuşma sanatı ve<br />

diksiyon, İngilizce, uygulamalı ilk yardım temel<br />

ilkeleri, keman eğitimi, güzel sanatlara hazırlık-resim<br />

ve yağlı boya, çocuklar için sanat ve<br />

tasarım uygulamaları alanlarında kurslar düzenlenmektedir.<br />

Ayrıca Bowling, bilardo, duvar<br />

topu ve masa tenisi gibi oyun alanlarının<br />

bulunması merkezi gençler açısından daha<br />

cazip hale getirmektedir. Etimesgut halkı,<br />

Göktürk Aile Yaşam ve Eğitim Merkezi’nde<br />

Etimesgut Belediyesi tarafından kurulan Kuaför<br />

ve Güzellik Merkezinden, hijyenik koşullarda<br />

ve daha ucuz şartlarda kuaför, cilt bakımı<br />

vb. hizmetler da alabilmektedir.<br />

262

263

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

GÜZELKENT MAHALLESİ<br />

Eryaman Mahallesi’nin birkaç<br />

mahalleye bölünmesi ile ortaya çıkan<br />

mahallelerden birisi de Güzelkent<br />

Mahallesidir. 1,7 km² yüzölçümüne sahip olan<br />

Mahalle ismini, yerleşiminin büyük kısmının<br />

2, 3, 4 katlı bahçeli güzel villalardan oluşan<br />

yapılaşmasından almaktadır. Çok katlı binalar<br />

yerine modern yapılı villalardan oluşan<br />

böyle bir yapılaşmanın tercih edilmesi hem<br />

sosyo-ekonomik seviyesi daha yüksek hem<br />

de psikolojik ve sosyal anlamda daha rahat<br />

ve huzurlu bir mahallede oturmayı tercih<br />

edenler için alternatif bir seçenek olarak<br />

görülmektedir.<br />

Güzelkent, 05.08.2008 tarih ve 354 sayılı<br />

Etimesgut Belediye Meclisi kararıyla mahalle<br />

olarak kurulmuştur. Mahallenin kuzeyinde<br />

Yavuz Selim, doğusunda Şeyh Şamil ve<br />

Tunahan, güneyinde Eryaman mahalleleri<br />

ile çevrilidir. 39.993507 enlem ve 32.616497<br />

boylamda yer almaktadır.<br />

Ankara’nın son dönem modern yerleşim<br />

projeleri burada uygulanmaktadır. Katlı<br />

binalar ile villalardan oluşmaktadır.<br />

Güzelkent Mahallesinde 5.500 m² inşaat<br />

alanına sahip Aile Yaşam Merkezi’nde emekli<br />

konağı, kreş, spor, fitness merkezi ve etiSEM<br />

kursları ile sağlık ocağı bulunmaktadır.<br />

İlçe kamu kurumlarının yer aldığı kaymakamlık<br />

binası, ihtiyaca cevap veren mimari yapısıyla<br />

hizmet vermektedir. Vatandaşların bir ferahlık<br />

duyduğu geniş bir giriş alanına sahiptir.<br />

Mahallede bulunan okullar şunlardır:<br />

• Özel Özgüven Anaokulu<br />

• Özel Güler Çocuk Anaokulu<br />

• Özel Eryaman Gülveren Anaokulu<br />

• Özel Pür Zekâ Çocuklar Anaokulu<br />

• Özel Eryaman Pembe Mavi Anaokulu<br />

• Şehit Erkan Tümer İlkokulu<br />

• Özel Özgüven İlkokulu<br />

• Özel Saygınlar Koleji Anadolu Lisesi<br />

Güzelkent Aile Sağlığı Merkezi’ninde yer aldığı<br />

mahallede “İmam Ali, Emir Sultan ve Güzelkent<br />

Mimar Sinan” camileri ve Galaksi AVM<br />

Mescidi bulunmaktadır.<br />

Güzelkent Mahallesi’nin nüfusu bugün itibariyle<br />

15.805’tir. Bu nüfusun %51,33’ü olan 8.112’si<br />

kadın, %48,67’si olan 7.693’ü ise erkeklerden<br />

oluşmaktadır.<br />

Nüfus<br />

2011 16.741<br />

2013 15.988<br />

2015 15.949<br />

2017 15.805<br />

264

PARKLAR<br />

Yerleşim birimlerinde kentleşmeye bağlı olarak,<br />

yeşil alanların insan hayatındaki önemi her<br />

geçen gün daha büyük bir önem kazanmaktadır.<br />

Hayatın rutin akışı içinde ikamet edilen<br />

konutların dışında insanların yorgunluklarını<br />

atabilecekleri, ailece vakit geçirebilecekleri<br />

çocukların oyun oynayabileceği, dinlenme<br />

alanlarına ihtiyaç duyulmaktadır. 1,784,019<br />

metre karelik alana sahip olan Güzelkent Mahallesinin<br />

büyük bir bölümü yeşil alana tahsis<br />

edilmiştir. Mahallede Kemal Sonunur Parkı,<br />

Barış Parkı, Ergenekon Parkı, Kerkük Parkı,<br />

Aşık Veysel Parkı, Şehit Piyade Yüzbaşı Alper<br />

Kalem Parkı, Güzelkent Parkı, Adalar Parkı, Lozan<br />

Parkı, Şehit Savaş Akyol Parkı, İkizler Parkı,<br />

9 Eylül Parkı, Şehit Jan. Teğ. Sedat Nezih Özok<br />

Parkı, Selvi Parkı, ve Çiçek Parkı vardır.<br />

Güzelkent Mahallesi 7.Cadde üzerinde bulunan<br />

ve çevresine ayrı bir güzellik kazandıran<br />

Ergenekon Parkı, 13.210 m²’lik bir alana sahiptir.<br />

Parkta spor alanları, oturma grupları,<br />

fitness aletleri ve çocuk oyun alanı bulunmaktadır.<br />

728 m2’lik basketbol sahası ile 203 m 2 ’lik<br />

çocuk oyun alanı tamamen EPDM ile kaplanmıştır.<br />

Park, mahalle sakinleri tarafından “ilçenin<br />

en güzel parklarından biri, vazgeçilmez,<br />

kardeşlik dolu bir park” olarak nitelendirilmektedir.<br />

Kerkük Parkı, Türküleriyle meşhur Türk diyarı<br />

Kerkük’ün isminin yaşatıldığı ve Güzelkent’te<br />

bulunan 10.350 m 2 ’lik bir alana sahiptir. Parkta<br />

havuz ve fıskiyeler, üzeri ağ ile kapatılmış Basketbol<br />

sahası, 1.071 m 2 sentetik çim ile kaplanmış<br />

koşu parkuru ve oturma grupları 7’den<br />

70’e tüm mahalle sakinlerine huzur yaşatmaktadır.<br />

2016 yılında yapılan Parka Şırnak’ta 10.08.2015<br />

tarihinde şehit olan polis memuru Savaş<br />

Akyol’un adı verilmiştir. Her yaştan mahalle<br />

sakinlerinin tüm ihtiyaçlarına cevap verecek<br />

şekilde tasarlanmış olan park Toplam 3.930<br />

m²’lik bir alana sahiptir.<br />

265<br />

Kemal Sonunur Parkı

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

İSTASYON MAHALLESİ<br />

Etimesgut’un kuruluşu, bugün istasyon<br />

mahallesi diye adlandırılan mevkide<br />

olmuştur. Buradaki Ahi Mes’ud (Emeksiz)<br />

Çiftliği, Atatürk’ün talimat ve takibiyle satın<br />

alınarak örnek köy/nahiye Etimesgut’un<br />

temelleri atılmıştır. Burada tren istasyonunun<br />

varlığı, Etimesgut’un kuruluşunun burada<br />

yapılmasına da zemin oluşturan en önemli<br />

etkenlerden biri olmuştur.<br />

1968’de Etimesgut’un nahiyeliği iptal edilince<br />

İstasyon mahallesi adıyla Yenimahalle’ye<br />

bağlanmıştır.<br />

1990 yılında Etimesgut ilçe olduğunda ilk<br />

kurulan 11 mahalleden birisi de zaten İstasyon<br />

mahallesidir. İstasyon Mahallesi 39.944088<br />

enlem ve 32.662827 boylamda yer almaktadır.<br />

Etimesgut’un en eski mahallelerinden olan<br />

ve çok yüksek katlı olmayan nispeten az<br />

katlı binalardan oluşan bir yapılaşmanın<br />

görüldüğü İstasyon mahallesi, Etimesgut kent<br />

merkezinde yer almaktadır. Mahalle, kuzeyinde<br />

Etiler ve Erler, doğusunda Erler, batısında<br />

ise Kazım Karabekir, 30 Ağustos ve Alsancak<br />

mahalleleriyle kuşatılmıştır.<br />

Etimesgut Kaymakamlığı, Etimesgut İlçe<br />

Emniyet Müdürlüğü Devriye Ekipler Amirliği,<br />

Ankara Halk Sağlığı Laboratuvarı, Etimesgut<br />

Emekli Sandığı, Etimesgut Belediyesi Fen İşleri<br />

Müdürlüğü, Etimesgut Trafik Şube, Etimesgut<br />

Vergi Dairesi, Etimesgut Tapu Müdürlüğü,<br />

Türk Kızılay’ı Etimesgut Yerleşkesi, Etimesgut<br />

Müftülüğü (Eski bina), Etimesgut İlçe Milli<br />

Eğitim Müdürlüğü gibi Etimesgut’un önemli<br />

birimleri İstasyon mahallesinde bulunmaktadır.<br />

İsmini burada kurulu olan tren istasyonundan<br />

alan mahalle, Amaksiz Höyük’te yapılan çalışmalara<br />

göre Hititlere ve Friglere kadar uzanan<br />

tarihi bir geçmişe sahiptir.<br />

Daha Cumhuriyet’ten çok önce kızıl renkli Ankara<br />

taşından, genişliği 195 cm, yüksekliği 90<br />

cm, derinliği 31 cm ve üst kısmında dört kenet<br />

oyuğu olan Etimesgut Aslanı kabartmasının<br />

1898 yılında Crowford ve Anderson tarafından<br />

Emeksiz Çiftliğinde bulunduğu (Buluç,<br />

1981:424) tespit edilmiştir. Hititlerden kalan<br />

bir höyük olan Amaksiz (Emeksiz) Höyük, tren<br />

yolunun üstünden geçmesiyle ikiye bölünmüştür.<br />

Ernest Mamboury, Ankara Rehberi<br />

kitabında Amaksiz Höyük’ten söz etmektedir.<br />

Etimesgut’ta istasyonun yanından aşağı inen<br />

yolun sağ tarafında, kuzeyden güneye yönelmiş<br />

en fazla 10 m. yüksekliğinde, 120 m. X 80<br />

m. boyutlarında hafif eliptik biçimli bir tepecik<br />

olduğunu, bunun Frigyalılar, Romalılar, Bizanslıların<br />

ikamet ettikleri eski bir Hitit şehri ya<br />

da Höyük olduğunu söylemektedir.<br />

266

Mamboury, ilk kez 1928’de geldiğinde, etrafında<br />

farklı heykel kalıntılarıyla çevrilmiş, görkemli<br />

bir aslanı görmeyi beklerken, oyma kenarlı<br />

Roma sütun başlığı, Lidyalılara ait bir lahit<br />

parçası, Selçuklulara ait sarkıt şeklinde friz<br />

kalıntıları, Osmanlı boruları ve kırmızımtrak,<br />

kahverengimsi, siyahımsı, kahve kırmızı renkli<br />

koruyucu bir sırla kaplanmış, etrafa saçılmış<br />

bir sürü Hitit ve Frig çanak çömleği ortaya çıktığını<br />

görmüştür.<br />

Etimesgut Aslanından da bahseden Mamboury,<br />

“Yürüyüşü asil ve sakin, kuyruğu havada,<br />

sağlam ve iyi yontulmuş kafası açık bir ağza<br />

sahip; bütün kaslar, özellikle uygun ve vurgulu<br />

arka bacak kasları başarılı bir çalışmayı göz<br />

önüne seriyor; Asurlulara ait eserleri hatırlatıyor.<br />

Bu durumda, önemli bir eski yerleşim<br />

yerinde ya da konutu süsleme imkânına sahip<br />

bir prensin sarayında duruyoruz. Yeraltına gömülü<br />

başka taşların olması da mümkün. Bu,<br />

her halükârda, bölgenin Hitit döneminde oldukça<br />

kalabalık olduğuna dair tartışılmaz bir<br />

kanıttır” (Mamboury, 2014:279) diyor. Ancak<br />

Höyük, daha sonraki dönemlerde ortaya çıkan<br />

yapılaşmalarla bugün yeri tespit edilmekte<br />

zorlanır hale gelmiştir.<br />

Mahallede “Etimesgut Merkez, Çarşı, İbadullah,<br />

Kızılay Anadepo, Kaya, Mevlana, Ulubatlı<br />

Hasan” camileri bulunmaktadır.<br />

İstasyon mahallesinde Etimesgut 1 ve 4 Nolu<br />

Aile Sağlığı Merkezi ile İstasyon ve Mimar Sinan<br />

Aile Sağlığı Merkezleri ve Etimesgut Devlet<br />

Hastanesi vardır. Etimesgut Devlet Hastanesinin<br />

eski binası yıkılarak yeni, modern bir<br />

bina yapılmıştır.<br />

Etimesgut’un tarihi değerlerden birisi olan<br />

Tren İstasyonu, kurulduğu günlerin ve<br />

Atatürk’ün hatırasını halen yaşatmaktadır. Günümüzde<br />

kullanılan Etimesgut Tren İstasyonu<br />

restore edilerek ziyarete açılan tarihi binaya<br />

zarar vermeyecek şekilde inşa edilmiştir.<br />

Mahallede Etimesgut Kaymakamlığı, Ankara<br />

Halk Sağlığı Laboratuvarı bulunmaktadır.<br />

Merkez Yarı Olimpik Kapalı Yüzme Havuzu ve<br />

Spor Kompleksinde gerek bölge halkının, gerekse<br />

bölge dışından gelen vatandaşlara, havuz<br />

ve sportif faaliyetlerden azami derecede<br />

istifade edebilmeleri ve hijyenik koşullarda ve<br />

daha uygun şartlarda hizmet almaları imkanı<br />

sağlanmaktadır. Haftanın 6 günü sadece bayanlara<br />

yönelik saç bakımı, cilt bakımı ve güzellik<br />

alanlarında hizmet sunmaktadır.<br />

Mahallede “Şehit Akif Kapaklı Anaokulu,<br />

Açelya Anaokulu, Özel Minik Gezginler Anaokulu,<br />

Özel Peyman Anaokulu, Şehit Erhan Ar<br />

İlkokulu, Etimesgut Ortaokulu, Şehit Mutlu<br />

Can Kılıç Ortaokulu, Özel Kariyer Okulları ve<br />

Özel Görkem Anadolu Lisesi” yer almaktadır.<br />

267

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Nüfus<br />

2007 13.597<br />

2009 16.811<br />

2011 20.785<br />

2013 23.163<br />

2015 24.728<br />

2017 25.671<br />

İstasyon Mahallesinde 2007’de 13.597 kişi yaşarken bugün itibariyle<br />

25.671 nüfus bulunmaktadır. Bu nüfusun 12.589’u kadın, 13.082’si erkektir.<br />

Nüfus on bir yıl içinde %88,799 oranında artmıştır.<br />

PARKLAR<br />

İstasyon Mahallesine Atatürk Koşuyolu Parkı, Alparslan Türkeş Parkı,<br />

Dr. Sadık Ahmet Parkı, Dudayev Huzur Parkı, Şehit Erhan Ar Parkı,<br />

TEGV Semahat - Dr. Nusret Arsel Eğitim Parkı, Aleyna Park Dinlenme<br />

Yeri, Aybike Parkı, 75. Yıl Parkı, Eylül Parkı, Turgut Özal Köprü Çevresi<br />

ve Yozgatlı Kınalı Hasan Parklarını kazandırmıştır. Yaşam kalitesinin<br />

yükselmesinde etkili olan yeşil alanlar 1,906,623 m² lik yüz ölçümüne<br />

sahip olan İstasyon Mahallesinde önemli bir alanı kaplamaktadır. Dinlenme,<br />

spor, eğlenme imkânı sağlayan parklar, halkının yoğun kullanımı<br />

ile sürekli bir canlılık göstermektedir.<br />

Alparslan Türkeş Parkı, 25.000 m² lik bir alana sahiptir. Suyun ve<br />

yeşilin buluştuğu parkta çocuklar için ayrılan oyun alanının yanı sıra,<br />

bölge halkına dinlenme ve spor imkânı sunulmaktadır.<br />

6.328 m² lik bir alana sahip olan Yozgatlı Kınalı Hasan Parkı’nın içinde<br />

fitness alanı ve çocuk oyun alanı bulunmaktadır.<br />

268<br />

Alparslan Türkeş Parkı

BELEDIYE OTELI VE HAMAMI<br />

Etimesgut sınırları içerisinde bulunan askeri<br />

alanların çok olması sebebiyle Türkiye’nin<br />

dört bir yanından gelen asker ve asker ailelerinin<br />

konaklama ihtiyaçlarının giderilmesi<br />

ve dönem şartlarında bölgenin merkeze uzak<br />

olması konaklama ihtiyacını daha da önemli<br />

hale getirmiştir. Belediye oteli ve hamamı fikri<br />

dönemin Belediye Başkanı Enver Demirel tarafından<br />

projelendirilerek 2003 yılı içerisinde<br />

yapımı tamamlanmıştır.<br />

Bugün özel teşebbüs marifeti ile işletilen belediye<br />

oteli ve hamamı ilçede önemli bir ihtiyacı<br />

karşılamaktadır. Otel, Etimesgut Kaymakamlığı<br />

ile Etimesgut Belediyesine yürüme<br />

mesafesinde olup, havaalanına uzaklığı 39 km<br />

olmaktadır. Ayrıca; Etimesgut Tren İstasyonuna<br />

yakınlığı ulaşım adına önem arzetmektedir.<br />

Otelde lobi ve yatak odaları dışında, tesiste<br />

kalacak insanların vakit geçirmeleri için gerekli<br />

sosyal aktivite mekanları, yemek salonu,<br />

sauna ve Türk Hamamı da bulunmaktadır.<br />

Otelden her türlü seminer, panel, konferans,<br />

iş toplantıları, organizasyon yemekleri ile kına,<br />

nişan, düğün, balo ve balayı gibi etkinliklerde<br />

yararlanılabilmektedir.<br />

269

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

270

271<br />

Alparslan Türkeş Parkı

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

272

273<br />

Tarihi Tren İstasyonu

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

KAZIM KARABEKİR MAHALLESİ<br />

İsmini Doğu Cephesi komutanı, Milli<br />

Mücadele Kahramanı ve Siyaset<br />

Adamı Kazım Karabekir’den almıştır.<br />

Doğu cephesinde göstermiş olduğu<br />

kahramanlıklardan dolayı “Doğu’nun Fatihi”<br />

olarak ün yapmış olan Karabekir, 21 Kasım<br />

1923’de “Millî Mücadelemizde Siyasi ve<br />

Savaş Yararlılığı” görülenlere verilen yeşil<br />

ve kırmızı şeritli İstiklal Madalyasının da<br />

sahibidir.<br />

Karabekir doğuda bulunduğu sürece<br />

yalnız askeri ve siyasi alanda değil, eğitim<br />

sahasında da çok büyük hizmetler vermiştir.<br />

Ermenilerce katledilen ailelerin yetim kalan<br />

çocuklarına sahip çıkarak 4.000 erkek ile<br />

2.000 kız çocuğunu sefaletten kurtarmış<br />

ve vatana faydalı meslek sahibi bireyler<br />

haline getirmiştir. Çocukların yanı sıra<br />

halkın eğitimine de büyük önem gösteren<br />

Karabekir, Erzurum ve Sarıkamış’ta okullar<br />

kurmuştur.<br />

Böyle bir kahramanın adını taşıyor olmanın<br />

haklı gururunu yaşayan Kazım Karabekir<br />

Mahallesi 39.965340 enlem ve 32.684921<br />

boylam konumundadır.<br />

Kazım Karabekir Mahallesinin kuzeyinde<br />

Etiler, doğusunda İstasyon, güneyinde 30<br />

Ağustos ve batısında da Süvari mahallesi yer<br />

almaktadır.<br />

Mahallede “Hasan Kartal (Orta), Yeni“<br />

camileri bulunmaktadır. Mahallede bulunan<br />

Orta Camii, mahallenin ve cemaatin ihtiyaçlarına<br />

cevap vermediği için yıkılarak Hasan Kartal<br />

tarafından yeniden yaptırılmıştır. Modern<br />

bir mimariye sahip olan cami, 6 Mayıs 2016<br />

tarihinde Cuma namazıyla birlikte ibadete<br />

açılmıştır.<br />

Mahallede bulunan Etimesgut 2 Nolu Aile<br />

Sağlığı Merkezi, Kazım Karabekir Aile Sağlığı<br />

Merkezi ve Özel Etimesgut Ümit Tıp<br />

Merkezi’nde sağlık hizmetleri sunulmaktadır.<br />

Kazım Karabekir Mahallesi’nde; “Yunus Emre<br />

Sevgi, Merkez Dinlenme, Kale Şelale, Nisan,<br />

Katip Çelebi, Kazım Karabekir, Keloğlan,<br />

Oyuncakistan, Nene Hatun Hanımlar ve Ahimesgut”<br />

parkları mevcuttur. 593,041 m 2 alana<br />

sahip olan Kazım Karabekir Mahallesi’nin<br />

önemli bir bölümünü parklara ayırmıştır.<br />

274

Nüfus<br />

2007 16.639<br />

2009 18.166<br />

2011 19.498<br />

2013 18.751<br />

2015 19.199<br />

2017 19.091<br />

Mahalle nüfusu<br />

2007 yılında 16.639<br />

iken 2017 yılında<br />

19.091 olmuştur. Bu<br />

nüfusun 9.387’si kadın,<br />

9.704’ü ise erkektir.<br />

Mahallede bulunan okullar şunlardır:<br />

• Zekiye Güdüllüoğlu İlkokulu<br />

• Gönül Özel Eğitim ve Rehabilitasyon Mrk.<br />

• Yürüteç Ö. Eğitim ve Rehabilitasyon Mrk.<br />

• Özel Formül Temel Lisesi<br />

• Özel Etimesgut Sınav Temel Lisesi<br />

Hasan Kartal (Orta) Camii<br />

275

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

OĞUZLAR MAHALLESİ<br />

Mahalle adını atalarımız olan, Selçuklu<br />

ve Osmanlı Hanedanlarının soylarının<br />

dayandığı, dünya tarihinde mühim<br />

roller oynamış Türk kavmi Oğuzlar’dan<br />

almaktadır. Anadolu’nun Türkler tarafından<br />

fethedilmesindeki en etkin boylar Oğuz/<br />

Türkmen boylarıdır. Prof. Dr. Faruk Sümer 24<br />

Oğuz boyundan 21’inin Anadolu’ya geldiğini<br />

belirtmektedir. Bir kısım araştırmalar ise 24<br />

Oğuz boyunun da Anadolu’da yer aldığını<br />

göstermektedir. Oğuzlar, Anadolu’da<br />

yerleştikleri yerlere genellikle kendi boy<br />

adlarını vermişlerdir. Anadolu’da XVI. yüzyılın<br />

ilk yarısı içinde Oğuzların boy adlarını taşıyan<br />

890 kadar köy tespit edilmiştir. Bu köylerin<br />

büyük bir kısmının kuruluşu, Türkiye Selçuklu<br />

ve Beylikler dönemine dayanmaktadır.<br />

Tarihin her devrinde, konar-göçer Türkmenler/<br />

Oğuzlar, fırsat ve imkân bulunca, yerleşik<br />

hayata geçmek istemiştir. Anadolu’nun<br />

Türkleşmesi sırasında en hızlı Türkleşen yerler<br />

de başta Ankara ve Etimesgut olmak üzere<br />

orta Anadolu bozkırlarıdır. Anadolu’daki konargöçer<br />

unsurun yerleşik hayata geçmesinde bu<br />

tarihî görevi gönüllü olarak Ahîler üstlenmiştir.<br />

Ahîler, sadece konar-göçer unsurun yerleşik<br />

hayata geçmesinde değil, aynı zamanda yeni<br />

yerleşim yerleri ve mahallelerin kurulmasında<br />

da başlıca rol oynamışlardır. Bugün Anadolu’da<br />

Ankara, Edirne, Sakarya, Tekirdağ, Çorum,<br />

Çanakkale, Eskişehir, Kütahya illerini bağlı “Ahî,<br />

Ahîbaba, Ahîboz, Ahîevren, Ahîilyas, Ahîler<br />

(4 adet), Ahılar, Ahîleryaylası, Ahîmehmet,<br />

Etimesgut (Ahî Mesud)” gibi adlarla anılan<br />

birçok yerleşim yeri bulunmaktadır.<br />

Oğuzlar Mahallesi 39.930046 enlem ve<br />

32.602306 boylam da yer almaktadır. Oğuzlar<br />

Aile Sağlığı Merkezi’nin bulunduğu mahallede<br />

“Atatürk İlkokulu, Ruhiye Hilmi Atlıoğlu<br />

İlkokulu, Çanakkale Şehitleri Ortaokulu,<br />

Özel Elvankent Final Okulları, Elvanköy İMKB<br />

Mesleki ve Teknik And. L. ve Hayriye Ethem<br />

Turhanlı Mes. Tek. And. L.“ isimli eğitim<br />

kurumları bulunmaktadır. Ayrıca mahallede,<br />

“Ulu Cami, Oğuzlar Camii, Şehit Polis<br />

Mehmet Zengin (Mimar Sinan) Camii ve Batı<br />

Adliyesi Mescidi” bulunmaktadır.<br />

5 Ağustos 2008 yılı 354 sayılı Belediye Meclis<br />

kararıyla kurulmuş olan<br />

Oğuzlar Mahallesi nüfusu,<br />

Nüfus<br />

2017 verilerine göre 16.246 2011 16.480<br />

olan nüfusun 8.266’sı kadın, 2013 16.022<br />

7.980’i erkek bireylerden<br />

2015 16.502<br />

oluşmaktadır.<br />

2017 16.246<br />

276

PARKLAR<br />

5,036,487.81 m² yüzölçümüne sahip olan<br />

Oğuzlar Mahallesi’nin çeşitli kesimlerinde birçok<br />

park inşa edilmiştir. Oğuzlar Mahallesinde<br />

Bahçeli Parkı, 80. yıl Cumhuriyet Parkı, Adalet<br />

Parkı, Aşık Şerif Taşlıova Parkı, Kaşgarlı Mahmut<br />

Parkı, Onur Parkı, Tuğra Parkı bulunmaktadır.<br />

2001 yılında yapılan Bahçeli Parkı, 12.370<br />

m²’lik alan üzerine inşa edilmiştir. Yeşil bitki<br />

örtüsüyle dikkat çeken park bünyesinde dinlenme<br />

yerleri, mini şelale, fıskiyeli havuzlar ve<br />

çocuk oyun alanının yanı sıra 300 m²’lik alan<br />

üzerine kurulmuş emekli dinlenme evi ve çay<br />

bahçesi bulunmaktadır.<br />

80. Yıl Cumhuriyet Parkı, 2003 yılında 25.600<br />

m² alan üzerine kurulmuştur. 80. Yıl Parkı’nda<br />

dinlenme alanları, 800 m uzunluğunda koşu<br />

yolu, fitness (spor) ve çocuk oyun alanları bulunmaktadır.<br />

Âşıklık geleneğinin önde gelen temsilcilerinden<br />

biri olan ulusal ve uluslararası platformda<br />

birçok ödüle layık görülen Ardahanlı Aşık Şeref<br />

Taşlıova’nın adını taşıyan Aşık Şeref Taşlıova<br />

Parkı, toplamda 3.018 m² alan üzerine<br />

inşa edilmiştir. Parkın, 2.271 m²’si yeşil alan,<br />

484 m²’si yürüme yolları ve 155 m²’si çocuk<br />

oyun alanından oluşmaktadır.<br />

Yılda ortalama 4.000 emeklinin faydalandığı<br />

Elvankent Emekliler Konağı’nda, emeklilerin<br />

ruhsal ve sosyal ihtiyaçlarını karşılayabilecek<br />

çeşitli aktivite alanları bulunmaktadır.<br />

Batı Adliye binasının karşısında yer alan Tuğra<br />

Parkı, Etimesgut-Sincan sınırında yer alan<br />

ve bölgeye hâkim 18 000 m² alan üzerine inşa<br />

edilmiştir. Özel tasarımıyla dikkat çeken parkın<br />

girişinde Osmanlı Tuğrası’nın yer aldığı kule<br />

ve Ay yıldızlı süs havuzu bulunmaktadır. Süslemelerinde<br />

Geleneksel Türk motiflerine ağırlık<br />

verilen Tuğra parkı, Ayyıldızlı süs havuzları, kafeterya,<br />

kartal figürü, otantik oturma grupları,<br />

kameriyeler, özel olarak tasarlanan fıskiyeleri,<br />

renkli mozaik zeminleri, yürüme yolları, çocuk<br />

oyun alanları ve yeşil alan düzenlemeleriyle<br />

Etimesgut’un önemli parkları arasındadır.<br />

Bahçeli Parkı<br />

277

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

Tuğra Parkı<br />

278

ORHUN MAHALLESİ<br />

Etimesgut İlçesi’nin en yeni<br />

mahallerinden biridir. Son on yılın<br />

ortalaması alındığında Türkiye’nin en<br />

hızlı büyüyen ve gelişen ilçesi Etimesgut’un<br />

nüfusunun yoğunluk dağılımına göre Şehitali,<br />

Yukarıyurtçu ve Yapracık mahallelerinin<br />

sınırları değiştirilerek, Orhun Mahallesi<br />

oluşturulmuştur.<br />

Etimesgut Belediye Meclisinin 15/11/<br />

2016 gün ve 600 sayılı kararı ile Orhun<br />

mahallesi kurulmuştur. Mahallenin kuzeyinde<br />

Yukarıyurtçu Mahallesi, doğusunda Çankaya<br />

ilçesi, güneyinde Çankaya ilçesi ve Şehitali<br />

mahallesi, batısında ise Turkuaz ve Yukarı<br />

Yurtçu mahalleleri vardır.<br />

Özellikle bu bölgeyi de içine alan yerleri<br />

yaylak ve kışlak olarak kullanan atalarımızın<br />

anısını yaşatmak için “Türk” kelimesinin, Türk<br />

milletinin adı olarak ilk defa geçtiği anıtların<br />

ismi ‘Orhun’ bu mahalleye isim olarak<br />

verilmiştir, Orhun abideleri, hem maddî hem<br />

de manevî bakımdan Türk dili, kültürü ve<br />

tarihinin en değerli anıtlarıdır.<br />

Orhun Yazıtları, Orhun Bengü Taşları ya da<br />

Orhun Kitabeleri şeklinde de isimlendirilen<br />

abideler, bilinen ilk Türkçe yazılardır.<br />

Moğolistan’da, Orhun Irmağı yakınında<br />

bulunan bu yazıtlardan Kül Tigin Yazıtı 732<br />

yılında, Bilge Kağan Yazıtı 735 yılında, Bilge<br />

Tonyukuk Yazıtları (iki tane) 720’li yıllarda<br />

dikilmiştir. Orhun Mahallesi, 39.815969<br />

enlem ve 32.621816 boylam konumundadır.<br />

2016 yılı sonu itibariyle kurulan Orhun Mahallesi,<br />

2017 yılı adrese dayalı nüfus kayıt<br />

sisteminde yer almadığından mahalleye ait<br />

nüfus istatistikleri oluşturulamamıştır.<br />

Türk Milleti eskiden beri, canlı ve ruhu var<br />

kabul ettiği doğa ile barışık bir şekilde yaşamış,<br />

makro kozmos ile mikro kozmos arasındaki<br />

dengeyi korumaya çalışmışlardır.<br />

Orhun Mahallesi’nde TBMM 80. Yıl Hatıra<br />

Ormanı bulunmaktadır.<br />

279

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PİYADE MAHALLESİ<br />

Etimesgut’u oluşturan yerleşim yerlerine<br />

verilen isimler de yakın tarihimiz<br />

açısından oldukça önemlidir. 8-14<br />

Ekim 1926 tarihleri arasında Ankara, Polatlı<br />

ve Haymana bölgeleri arasında geniş<br />

katılımlı büyük bir askerî manevra gerçekleştirilmiştir.<br />

Cumhuriyetin ilanı ile birlikte<br />

gerçekleşen ilk büyük manevra olan Ankara<br />

Manevrası’nın gerçekleştiği alan Ankara<br />

merkezine çok yakındır.<br />

Bugün Etimesgut İlçesi içinde yer alan<br />

bazı bölgeler, manevra alanının icra edildiği<br />

önemli mevkilerdir. Manevra alanı<br />

içinde yer alan ve ordunun büyük bir bölümünün<br />

iskân ve iaşesi de Etimesgut ilçesindeki<br />

Yapracık, Aşağı ve Yukarıyurtçu,<br />

Ballıkuyumcu, Şehitali, Fevziye, Bağlıca ve<br />

Ahimesut’tan sağlanmıştır. Piyade mahallesi,<br />

bu önemli manevranın bir hatırası ve bu<br />

manevraya verilen önemin bir işareti olarak<br />

bu ismi almıştır.<br />

Etimesgut’un ilçe olduğu 1990 yılında kurulan<br />

ilk on bir mahalleden biri olan Piyade<br />

Mahallesi, 39.947006 enlem ve 32,636223<br />

boylam konumundadır. Kuzeyinde Etiler,<br />

doğusunda Süvari, güneyinde Ahi Mesut<br />

ve batısında ise Elvan mahallesi vardır.<br />

Emirler, Seher Yeniçeri, Selimiye ve Seyyide<br />

Hatun” camilerinin bulunduğu mahallede yer<br />

alan okullar şunlardır:<br />

• Özel Gülveren Anaokulu<br />

• Mahir Başer İlkokulu<br />

• Sakarya Ortaokulu<br />

• Özel Etimesgut Gökalp Ortaokulu<br />

• Başarı Anadolu Lisesi<br />

• Nene Hatun Kız Anadolu İmam Hatip Lisesi<br />

• Özel Etimesgut Mektebim Okulları<br />

2007 yılındaki sayımda 24.923’lük bir nüfusa<br />

sahip Piyade Mahallesi 2017 yılında 32.364<br />

olmuştur. Piyade Mahallesi’nin nüfusunun<br />

15.976’sını kadın, 16.388’ini erkek bireyler oluşturmaktadır.<br />

280

Piyade Mahallesi’nde Etimesgut 5 No’lu Aile Sağlığı Merkezi hizmet<br />

vermekte olup ayrıca Özel Etimesgut Ağız ve Diş Sağlığı Polikliniği<br />

Emirler Şubesi de bulunmaktadır.<br />

Türk Beyleri Kent Meydanı eşine az rastlanır nitelikte bir alan şeklinde<br />

Türk milletinin geçmişine olan sevgi ve saygısının bir yansıması olarak<br />

2012 yılında yapılmıştır. Selçuklu kültür ve sanatının temel figürlerinden<br />

biri olan sekiz köşeli yıldız ve Türklüğün hâkimiyet sembolü çift başlı<br />

kartal figürü yer almaktadır. Ayrıca sekiz köşeli Yıldız içerisinde de<br />

“Merhamet, şefkat, sabretmek, doğruluk, sır tutmak, sadakat, cömertlik,<br />

rabbine şükretmek” öğütleri bulunmaktadır.<br />

1.206.412 m² yüzölçümüne sahip olan Piyade Mahallesi’nde önemli bir<br />

yeşil alan olarak ayırmıştır.<br />

Piyade Spor Kompleksi, Piyade Mahallesi<br />

Spor Tesisleri ve Özel Ankara Ay Işığı Spor<br />

Kulübü’nün yer aldığı Piyade Mahallesi’nde “Şirinler Parkı, Temel Reis<br />

Parkı, Emirler Parkı, Şehit Teğmen Sabri Kartal Parkı, Şükrü Kale Parkı,<br />

Şehit Taner Çiçek Parkı, Selimhan Parkı, Şehit Pyd. Uzm. Çvş. Halil Aydemir<br />

Parkı ve Piyade Üçgen Alan bulunmaktadır.<br />

Nüfus<br />

2007 24.923<br />

2008 32.353<br />

2009 39.006<br />

2010 25.650<br />

2011 27.027<br />

2012 28.425<br />

2013 29.396<br />

2014 30.747<br />

2015 31.400<br />

2016 31.803<br />

2017 32.364<br />

281

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

SÜVARİ MAHALLESİ<br />

Etimesgut’u da içine alan Ankara, Polatlı<br />

ve Haymana bölgeleri arasında geniş<br />

katılımlı 8-14 Ekim 1926 tarihleri arasında<br />

büyük bir askerî manevra gerçekleştirilir.<br />

İstiklal Harbi sırasında yaşanan muharebelerin<br />

devamı niteliğindeki bu manevraya, Ankara<br />

Manevrası adı verilir ve Cumhuriyetin<br />

ilanından sonraki ilk büyük manevradır. Bugün<br />

Etimesgut sınırları içinde yer alan bazı<br />

bölgeler, manevra alanının gerçekleştirildiği<br />

önemli alanlardır. Manevra alanı içinde yer<br />

alan ve ordunun büyük bir bölümünün iskân<br />

ve iaşesi de Etimesgut ilçesindeki bazı köy<br />

ve mahallelerden temin edilmiştir. Süvari<br />

Mahallesi, bu önemli manevranın bir hatırası<br />

ve bu manevraya verilen önemin bir işareti<br />

olarak bu ismi almıştır.<br />

Etimesgut’un ilçe olduğu 1990 yılında kurulan<br />

ilk on bir mahalleden biri olan Süvari Mahallesi,<br />

39.943626 enlem ve 32.643288 boylam<br />

konumunda olup, Mahallenin kuzeyinde<br />

Etiler, doğusunda Kazım Karabekir, 30 Ağustos<br />

ve Alsancak, güneyinde Ahi Mesut ve batısında<br />

ise Piyade Mahalleleri bulunmaktadır.<br />

“Hz. Ömer, Kurşunlu, Hüdaverdi ve Esentepe”<br />

camilerinin bulunduğu mahallede bulunan<br />

okullar şunlardır:<br />

• Özel Duru Anaokulu<br />

• Özel Sınav Anaokulu<br />

• Özel Badem Anaokulu<br />

• Layika Akbilek İlkokulu<br />

• Şehit İzzet Özkan İlkokulu<br />

• Özel Bilge Alp Ortaokulu<br />

• Ülkü Ahmet Durusoy Ortaokulu<br />

• İMKB Etimesgut Süvari Ortaokulu<br />

• Şehit Velit Bekdaş Anadolu Lisesi<br />

• Özel Safa Okulları<br />

• Doğru Cevap Anadolu Lisesi Koleji<br />

• Özel Akıllı Okulları<br />

• Aybüke Özel Eğitim Okulu<br />

Mahallede Etimesgut 3 No’lu Sağlık Ocağı-<br />

ASM ile Süvari ASM olarak iki adet aile sağlığı<br />

merkezi hizmet vermektedir. Etimesgut Sosyal<br />

Güvenlik Merkezi (Etimesgut SGK) de bu<br />

mahallede hizmet sunmaktadır.<br />

282

Mahallede, Genç Nesil Spor Salonu, A. Demir Yumruk Spor Kulübü,<br />

Mürsel Spor Kulübü ve 1071 Spor Akademisi bulunmaktadır.<br />

Mahallenin nüfusu sürekli yükselen bir ivme izlemiştir. 2017 yılında<br />

mahalle nüfusu, 18.086’sı kadın, 18.186’sı erkek olmak üzere toplam<br />

36.272’ye ulaşmıştır.<br />

1.174.686 m² yüzölçümüne sahip olan Süvari mahallesinde; yeşil alan ve<br />

park olarak Güneş Parkı, Almina Parkı, Şehit Oğuzhan Yaşar Parkı, Şehit<br />

Jan. Necdet Kayan Parkı, Arguvan Parkı, Çınar Parkı, Alperen Parkı, Abdurrahim<br />

Karakoç Parkı, Yıldırım Beyazıt Piknik Alanı, Evliya Çelebi Parkı,<br />

Mareşal Fevzi Çakmak Parkı, Fidan Parkı, Süvari Parkı, Papatya Parkı,<br />

Dina Nurpeyisova Parkları ve Rauf Denktaş Koşuyolu bulunmaktadır.<br />

Nüfus<br />

2009 17.618<br />

2010 22.883<br />

2011 27.635<br />

2012 29.810<br />

2013 32.408<br />

2014 34.556<br />

2015 35.707<br />

2016 35.791<br />

2017 36.272<br />

Güneş Parkı<br />

283

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ŞEHİT OSMAN AVCI MAHALLESİ<br />

Şehit Osman Avcı Mahallesi, 05.08.2008<br />

tarih ve 354 sayılı Etimesgut Belediye<br />

Meclisi kararıyla kurulmuştur.<br />

Mahalle toplam 2.058.740 m² yüz ölçümüne<br />

sahiptir. Mahalleye, vatan ve millet uğruna,<br />

şehit olanların isminin yaşatılması için Şehit<br />

Polis Osman Avcı’nın ismi verilmiştir.<br />

Şehit Osman Avcı Mahallesi, 39° 58’<br />

42.5892’’ Kuzey ve 32° 39’ 11.4300’’ Doğu<br />

gps koordinatlarında 39.972179 enlem ve<br />

32.660957 boylamda yer almaktadır. Mahallenin<br />

kuzeyinde Göksu, doğusunda Yenimahalle,<br />

güneyinde Şeker, batısında ise<br />

Göksu ve Altay mahalleleri yer almaktadır.<br />

Şehit Osman Avcı Mahallesi sakinlerine Eryaman<br />

2 Nolu Aile Sağlığı Merkezi sağlık hizmeti<br />

vermektedir.<br />

Mahallede bulunan okullar şunlardır:<br />

• Şehit Seçkin Çil Anaokulu<br />

• Özel Gelincik Anaokulu<br />

• Özel Çizgi Ötesi Anaokulu<br />

• Özel Zeynep Aydın Anaokulu<br />

• Eryaman Kids Aloud İngilizce Anaokulu<br />

• Şehit Ferhat Koç İlkokulu<br />

• Şehit Erdem Ertan Ortaokulu<br />

• Şehit Erdem Ertan İmam Hatip Ortaokulu<br />

• Özel Genç Ata Koleji<br />

• Özel Eryaman Kültür Okulları<br />

• Özel Eryaman Mektebim Okulları<br />

• Özel Anemon Okulları<br />

Mahallede Lale Camii ve Esadi Erbili Camii bulunmaktadır.<br />

Mahallede ayrıca Yunus Emre Kültür ve Spor<br />

Merkezi, Atatürk Müzesi ve Okuma Evi, Halide<br />

Edib Adıvar Hanımlar Konağı ve Ülkü Spor<br />

Tesisleri yer almaktadır.<br />

Atatürk Ormanı içinde bulunan Atatürk Müzesi<br />

ve Okuma Evi’nde Atatürk’ün ve annesi<br />

Zübeyde Hanım’ın balmumundan yapılmış<br />

heykelleri bulunmaktadır.<br />

284

Mahalle nüfusu, 2008 yılında 10.727 iken 2017<br />

itibariyle 19.078’e ulaşmıştır. Nüfusun 9.425’i<br />

kadın, 9.653’ü ise erkeklerden oluşmaktadır.<br />

PARKLAR<br />

Şehit Osman Avcı Mahallesi’nde “Atatürk Ormanı,<br />

2. Etap Ağaçlandırma Alanı, Aliya İzzet-<br />

Begoviç Parkı, Orhan Veli Kanık Parkı, Vecihi<br />

Hürkuş Parkı, Safir Parkı ve Ötüken Parkı” bulunmaktadır.<br />

Türk havacılık tarihinin önemli ve marka isimlerinden<br />

olan, İstiklal madalyalı, korkusuz<br />

kahraman, Türk pilot Vecihi Hürkuş’un adını<br />

gururla taşıyan park için, 3.560 m²’lik bir alan<br />

ayrılmıştır.<br />

Nüfus<br />

2011 14.142<br />

2012 14.024<br />

2013 14.075<br />

2014 14.235<br />

2015 15.043<br />

2016 16.241<br />

2017 19.078<br />

“Bir köşk için bir ağacı feda edemem.” diyerek<br />

bir ağaç dalının bile kesilmesine rıza<br />

göstermeyecek kadar yeşili ve ağacı seven<br />

Atatürk’ün adıyla yaşayan Atatürk Ormanı<br />

toplamda 132.311 m²’lik bir alana kurulmuştur.<br />

5 bin ağacın barındığı Atatürk Ormanı’nda<br />

spor ve yaşam alanlarının yanı sıra Hanımlar<br />

Lokali ile Atatürk Müzesi ve Okuma Evi bulunmaktadır.<br />

Ayrıca Atatürk Ormanı içerisinde<br />

dev bir Türk Bayrağı dalgalanmaktadır.<br />

285<br />

Atatürk Ormanı

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ŞEHİTALİ MAHALLESİ<br />

Anadolu hemen her bölgesi için binlerce<br />

yıllık geçmişiyle adeta bir kavimler<br />

köprüsü olarak insanlık tarihinin<br />

önemli parçalarından biridir. Ankara<br />

ve çevresinde de yapılan arkeolojik kazı ve<br />

araştırmalarda Paleolitik dönemden itibaren<br />

geçmişe ait birçok buluntuya rastlanılmıştır.<br />

Arkeolog Nurettin Can Gülekli tarafından<br />

Şehitali Köyünde Neolitik döneme<br />

ait lamba ve ok uçları bulunmuştur. Yapılan<br />

araştırmalarda ortaya çıkan veriler, Etimesgut<br />

İlçesi’nin en eski yerleşim yerlerinden<br />

birinin Şehid Ali Köyü olduğunu göstermektedir.<br />

Anadolu’nun Türkleşmesi sürecinde yaklaşık<br />

600 yıllık tarihi bir geçmişi olan Şehitali<br />

Köyü’nün ilk dönemlerden itibaren yörükler<br />

tarafından kullanıldığı sanılmaktadır.<br />

Şehitali köyü, köyde bulunan Şehid Ali’den<br />

ismini almaktadır. Köye ismini veren Şehid<br />

Ali konusunda ne yazık ki rivayetler dışında<br />

bir bilgiye ulaşılamamıştır. Köy sakinleri,<br />

köyü kuran Şehid Ali’nin türbesinin bulunduğu<br />

yerin Osmanlı devrinde bir zaviye olduğunu,<br />

tekkeler kapatılınca buradaki tekke<br />

eşyalarının gelen memurlar tarafından<br />

alındığını aktarmaktadırlar.<br />

Böyle bir tarihi geçmişe sahip Şehitali<br />

Köyü, 06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı<br />

Resmî Gazete’de yayımlanan 6360 sayılı<br />

Kanun ile de Etimesgut ilçesine bağlanmıştır.<br />

39.772865 enlem ve 32.607788 boylamda<br />

yer almaktadır. Doğusunda Çankaya<br />

İlçesi’nin yer aldığı mahallenin kuzeyi<br />

Orhun ve Turkuaz, güneyi Fevziye, batısı<br />

ise Turkuaz ve Ballıkuyumcu mahalleleri ile<br />

çevrilidir.<br />

Nüfus<br />

2007 270<br />

2009 384<br />

2011 331<br />

2013 378<br />

2015 481<br />

2017 490<br />

286

Köyde iki cami bulunmaktadır. Eski cami, çatılı, dikdörtgen planlı, sade bir yapıdır. Söz konusu<br />

caminin yanına yeni kubbeli bir cami (Şehitali Köyü Camii) yapılmıştır. Eski cami günümüzde<br />

kullanılmamaktadır.<br />

Şehitali Köyüne ismini veren Şehit Ali’nin türbesi mahalle mezarlığının yanındadır. Türbe, mahalleye<br />

hakim bir tepede kaya üzerine yapılmıştır.<br />

Kurulduğu günden bu yana nüfusu sürekli artan mahallede, 2007 yılında 270 kişi yaşarken 2017<br />

yılında bu sayı 490 kişiye ulaşmıştır. Bu nüfusunun 222’si kadın, 268’i erkektir.<br />

287

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ŞEKER MAHALLESİ<br />

Adını Etimesgut Şeker Fabrikasının<br />

tam karşı tarafında bulunmasından<br />

ötürü Şeker olarak alan Mahalle,<br />

39.965912 enlem ve 32.660240 boylam konumundadır.<br />

Doğusunda Yenimahalle İlçesi’nin yer aldığı<br />

mahallenin kuzeyinde Şehit Osman Avcı,<br />

güneyinde Erler ve Etiler, batısında ise Altay<br />

mahalleleri bulunmaktadır.<br />

Bu mahalle, Etimesgut’un ilçe olarak kuruluşu<br />

sırasında var olan ilk 11 mahalleden<br />

birisidir.<br />

1.314.737 m² alana sahip olan Şeker<br />

Mahallesi’nde Sultan Parkı, Şeker Parkı,<br />

Sarı Kanarya Parkı, Ayaş Yolu Kıyısı Şeker<br />

Parkı bulunmaktadır.<br />

Eyyüb Sultan Camii’nin yer aldığı mahallede<br />

bulunan okullar şunlardır:<br />

• Özel Güler Çocuk Akademisi<br />

• Özel Tuğba & Ardıç Anaokulu<br />

• Özel Filizler Anaokulu<br />

• Samime Talat Ortaokulu<br />

• Özel Yücetepe Okulları<br />

Şeker Mahallesi’nde Şeker Aile Sağlığı Merkezi,<br />

bir sağlık ocağı bulunmaktadır. Ayrıca, bölgenin<br />

tüm sağlık hizmetlerinin planlama, uygulama,<br />

organize ve koordinasyonunu yapan<br />

Toplum Sağlığı Merkezi hizmet vermektedir.<br />

Nüfusu sürekli ve yüksek oranda artış gösteren<br />

mahallenin 2007 yılı 1.591 iken 2017 yılında bu<br />

sayı 8.952’ye ulaşmıştır. Nüfusun 4.348’i kadın,<br />

4.604’ü ise erkektir. Mahalle nüfusu on bir yıl<br />

içinde %462,66 oranında artmıştır.<br />

Nüfus<br />

2007 1.591<br />

2009 1.496<br />

2011 2.532<br />

2013 5.870<br />

2015 7.307<br />

2017 8.952<br />

288

289

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

ŞEYH ŞAMİL MAHALLESİ<br />

Adını, gösterdiği kahramanlıklarla<br />

tarihte “Kafkas Kartalı” diye anılan,<br />

Şeyh Şamil’den almıştır.<br />

Şeyh Şamil Mahallesi, 05.08.2008 tarih ve<br />

354 sayılı Belediye Meclis kararıyla kurulmuştur.<br />

Mahalle’nin kuzeyinde Yenimahalle<br />

ilçesi, doğusunda Göksu, güneyinde Tunahan,<br />

batısında ise Yavuz Selim ve Güzelkent<br />

mahalleleri bulunmaktadır. Şeyh Şamil Mahallesi,<br />

39.999435 enlem ve 32.630573 boylam<br />

konumundadır.<br />

Mahallede bulunan etiSEM Çocuk Merkezi,<br />

çocuklara ve ailelerine yönelik hizmet<br />

vermektedir. Mahallede bulunan okullar<br />

şunlardır:<br />

• Türkkonut Anaokulu<br />

• Şehit Lütfi Gülşen Anaokulu<br />

• Özel Eryaman Çitlembik Anaokulu<br />

• Türkkonut İlkokulu<br />

• Hasan Ali Yücel Ortaokulu<br />

• Özel Eryaman Okyanus Okulları<br />

Eryaman Ahi Cami’nin yer aldığı Şeyh Şamil<br />

Mahallesi’nde “Eryaman 3 Nolu Aile Sağlığı<br />

Merkezi, Etimesgut Türkkonut Eryaman<br />

6 Nolu Aile Sağlık Merkezi, Arel Ağız ve Diş<br />

Sağlığı Polikliniği” ve bir sağlık ocağı, bulunmaktadır.<br />

290

Gamze Parkı<br />

Nüfus<br />

2007 7.821<br />

2008 12.927<br />

Mahallenin nüfusu, yaşam alanlarının ve hizmet kalitesinin artması nedeniyle<br />

2007 yılında 7.821 iken 2017 yılı itibariyle 18.892’ye ulaşmıştır. Nüfusun<br />

9.734’ü kadın, 9.158’i erkektir.<br />

1.693.475 m² yüzölçümüne sahip olan Şeyh Şamil Mahallesi’nin büyük bir<br />

2009 16.306<br />

bölümü park ve ağaçlandırma alanlarına ayrılmıştır. Mahallede; Meclis Parkı,<br />

Ahmet Yesevi Parkı, Millî Egemenlik Parkı, Orkide Parkı, Şeyh Şamil Par-<br />

2017 18.892<br />

kı, Yeşil Koru Parkı, Karaca Parkı, Ahi Parkı, Ahıska Parkı, Baysungur Parkı<br />

ve Sakarya Parkı, Şehit Güner Kalkan Altınok Parkı, Eryaman 3. Etap Parkı, Eryaman Zeynepçik<br />

Parkı bulunmaktadır.<br />

Meclis (Ağaç) Parkı, 16.650 m²’lik bir alana sahiptir. Zemini kilitli parke taşı ve oluk taşlarla döşenmiş<br />

olan parkta mevcut olan basketbol ve futbol sahaları mahalle sakinlerine spor ve eğlence<br />

imkânı sunmaktadır. Park içerisinde sokak kedilerinin ihtiyaçlarının karşılanması için bir “Kedi<br />

Evi” de mevcuttur. Projektörlerle aydınlatılan park, çevre sakinleri için güzel bir manzara sağlarken<br />

yaz akşamlarının da değerlendirilmesi adına alternatif bir mekân oluşturmaktadır.<br />

291<br />

Meclis Parkı Kedi Evi

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

TOPÇU MAHALLESİ<br />

Etimesgut’u da içine alan 8-14 Ekim<br />

1926 tarihleri arasında Ankara Manevrası<br />

adı ile geniş katılımlı büyük<br />

bir askerî harekât gerçekleştirilmiştir. Cumhuriyetin<br />

ilanından sonra gerçekleşen ilk<br />

manevra olan Ankara Manevrası’nın gerçekleştiği<br />

alanların büyük bir kısmı bugün<br />

Etimesgut İlçesi içinde yer almaktadır. Topçu<br />

Mahallesi, bu önemli manevranın bir hatırası<br />

ve bu manevraya verilen önemin bir<br />

işareti olarak bu ismi almıştır.<br />

Etimesgut’un ilçe olduğu 1990 yılında var<br />

olan ilk on bir mahalleden birisi Topçu<br />

Mahallesi’dir. Mahalle 39.947742 enlem<br />

ve 32.619267 boylam konumunda bulunmaktadır.<br />

Mahallenin kuzeyinde Yeşilova,<br />

doğusunda Elvan, güneyinde Ayyıldız ve<br />

Oğuzlar, batısında ise Atakent Mahalleleri<br />

yer almaktadır.<br />

“Feyzullah, Rahman ve Hüsna” camilerinin yer<br />

aldığı mahallede Topçu Aile Sağlığı Merkezi,<br />

Özel Lider Grup Tıp Merkezi ve Özel Elit Tıp<br />

Merkezi sağlık hizmetleri sunmaktadır.<br />

Mahallede bulunan okullar şunlardır:<br />

• Gül Anaokulu<br />

• Şehit Mustafa Solak Anaokulu<br />

• Özel Beyaz İnci Anaokulu<br />

• Özel Dünya Çocuk Anaokulu<br />

• Özel Beyaz İnci Anaokulu<br />

• Şehit Mehmet Akif Sancar İlkokulu<br />

• Şeyh Şamil İlkokulu<br />

• Şeyh Şamil Ortaokulu<br />

• Erzurumlu İbrahim Hakkı Ortaokulu<br />

• Özel Asfa Ferda Okulları<br />

• Özel Kültür Temel Lisesi<br />

• Özel Elvankent Çözüm Temel Lisesi<br />

• Özel Elvankent Final Temel Lisesi<br />

292

Kurulduğu günden bu yana istikrarlı bir büyüme gösteren Topçu<br />

Mahallesinin nüfusu, 2007 yılında 15.301 iken 2017 yılında 31.063 olmuştur.<br />

2017 yılı nüfusunun 15.491’i kadın, 15.572’si ise erkektir.<br />

1.488.638 m² yüzölçümüne sahip olan Topçu Mahallesinin büyük bir<br />

bölümü yeşil alanlara ayrılmıştır. Topçu Mahallesinde; Neşet Ertaş<br />

Parkı, Şehit Hamza Yıldırım Parkı, Prof. Dr. Necmettin Erbakan Parkı,<br />

Şehit Kr.Plt.Ütgm. Levent Şahin Parkı, Malazgirt Parkı, İsmail Gaspıralı<br />

Parkı, Orhan Gazi Parkı, Yağmur Parkı, Şehit Çetin Ertaş Parkı,<br />

Topçu Parkı ile Türkiye Kalkınma Bankası Hatıra Ormanı bulunmaktadır.<br />

Şehit Hamza Yıldırım Parkı, 2015 yılında yapılmış olup,<br />

13.727 m² yüzölçümüne sahiptir.<br />

Nüfus<br />

2007 15.301<br />

2009 22.964<br />

2010 26.628<br />

2011 28.429<br />

2013 29.652<br />

2015 30.739<br />

2017 31.063<br />

293

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

TUNAHAN MAHALLESİ<br />

Tunahan Mahallesi’nin geçmişi, Geç<br />

Kalkolitik, İlk Tunç Çağı, Hitit Çağı ve<br />

Demir Çağında burada iskân olduğunu<br />

gösterir niteliktedir. Çıngırdaklıtepe<br />

höyükleri bunun en belirgin kanıtı durumundadır.<br />

2008 yılında Belediye Meclisi, Etimesgut’un<br />

mahallelerini belirlerken Eryaman Mahallesinin<br />

yoğun nüfusu nedeniyle birkaç mahalleye<br />

bölünmesi söz konusu olmuştur. Bu mahallelerden<br />

birisi de Tunahan Mahallesidir.<br />

Tunahan Mahallesi, 05.08.2008 tarih ve 354<br />

sayılı Etimesgut Belediye Meclisi kararıyla<br />

mahalle olarak kurulmuştur. Mahallenin kuzeyinde<br />

Güzelkent ve Şeyh Şamil, doğusunda<br />

Göksu, güneyinde Eryaman ve batısında<br />

ise Güzelkent mahalleleri yer alır. Tunahan<br />

mahallesi, sosyal ve kültürel alanları, spor<br />

tesisleri ve parkları ile Etimesgut’un her<br />

geçen gün büyüyüp gelişen bir mahallesi<br />

olup 39.987408 enlem ve 32.624920 boylamında<br />

bulunmaktadır. Mahallede bulunan<br />

okullar şunlardır:<br />

• TOKİ Anaokulu<br />

• Şehit Muhammed Yalçın Anaokulu<br />

• Özel Arım Balım Anaokulu<br />

• Şehit Rıfat Çelik İlkokulu<br />

• Şehit Abdülkadir Yüzbaşıoğlu Ortaokulu<br />

• Ufuk Arslan Anadolu Lisesi<br />

• Eryaman Cezeri Yeşil Teknoloji Teknik<br />

Meslek Lisesi<br />

• Eryaman Şehit Okan Koç Anadolu İHL<br />

• Eryaman Sınav Koleji<br />

Eryaman 4 Numaralı Aile Sağlığı Merkezi ile<br />

bir sağlık ocağı bulunan mahallede Tunahan<br />

Camii, Eryaman Türkkonut Camii, Abdulkerim<br />

Satuk Buğra Han Camii ve Metromall AVM<br />

Mescidi yer almaktadır.<br />

294

2007-2011 yılları arası istikrarlı<br />

bir büyüme gösteren<br />

mahalle nüfusu, 2007’de<br />

14.519 kişi iken 2017 yılı<br />

itibariyle 21.088 nüfus bulunmaktadır.<br />

Bu nüfusun<br />

11.054’ü kadın, 10.034’ü<br />

erkektir.<br />

Nüfus<br />

2007 14.519<br />

2008 17.870<br />

2009 20.207<br />

2010 20.821<br />

2011 21.340<br />

2012 21.040<br />

2013 20.440<br />

2014 20.465<br />

2015 21.102<br />

2016 21.123<br />

2017 21.088<br />

ÇINDIRDAKLITEPE HÖYÜKLERI<br />

Tunahan Mahallesi’nde, Ankara–Sincan Yolunun<br />

2 km kuzeyinde, büyük bir tepenin yamacında<br />

iki adet höyük mevcuttur. Yapılan araştırma<br />

bulgularına göre 60-70 m çapında, 11-12<br />

m yüksekliğinde olan ilk höyüğün üzerinde<br />

ve etrafındaki tarlalara kadar dağılmış taşlar,<br />

bir yapının varlığının kanıtı olup Höyük, Geç<br />

Kalkolitik, İlk Tunç Çağı, Hitit Çağı ve Demir<br />

Çağında burada iskân olduğunu göstermektedir.<br />

Çıngırdaklıtepe 2. höyük ise 24 m yüksekliğindedir.<br />

Höyüğün batı yamacında Hititlerde görülen<br />

Kyklop Tarzı giriş görülmektedir. (Büyük<br />

taşlarla yapılan duvarlara Kyklop tarzı denir.<br />

Kyklop tarzında yapılan bütün yapılar çok büyük,<br />

görkemli ve sağlamdır) 2. höyük ile birinci<br />

höyükteki malzemeler aynıyken yangın geçirmiş<br />

olduğu düşünülen bu alan üzerinde özellikle<br />

Hitit Dönemi malzemesi daha yoğundur.<br />

Çıngırdaklıtepe I ve II Höyükleri Koruma Kurulu<br />

kararıyla, 1993 yılında 1. Derece Arkeolojik<br />

SİT Alanı olarak tescillenmiştir.<br />

295

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

PARKLAR<br />

Bir yurt gezisinde bozkırların ortasında boş<br />

ve ağaçsız bir kasabaya uğradığında, bu durumdan<br />

son derece üzülen Atatürk, kasaba<br />

halkına yeşilliğin ve ormanın önemini anlatabilmek<br />

için “Yeşil görmeyen gözler, renk<br />

zevkinden mahrumdur. Ağaç dikiniz ki; kör<br />

bir insan bile yeşillikler arasında olduğunu<br />

fark etsin” diyerek onları ağaç ve orman yetiştirmeye<br />

teşvik etmiştir.<br />

2.436.108 m²’lik yüzölçümüne sahip olan<br />

Tunahan Mahallesi’nin büyük bir bölümü,<br />

Atatürk’ün bu görüşüne uygun olarak park<br />

ve ormanlık alanlardan oluşmaktadır. Yeşil<br />

alanlarıyla dikkat çeken mahallede; 17 Şubat<br />

Şehitleri Hatıra Ormanı, 15 Temmuz Şehitleri<br />

Hatıra Ormanı, 23 Nisan Hatıra Ormanı, Şehit<br />

Rıfat Çelik Parkı, Bülent Ecevit Parkı, Tunahan<br />

Koşuyolu, Açelya Parkı, Anafartalar Parkı, Şehit<br />

Abdülkadir Yüzbaşıoğlu Parkı, Tunahan<br />

Ağaçlandırma Alanı, Balkan Türkleri Parkı,<br />

Türkistan Parkı, Akasya Parkı, Tuna Parkı, Cemil<br />

Meriç Parkı, Peyami Safa Parkı, Yaşar Doğu<br />

Parkı, Koca Yusuf Parkı, Oruç Reis Parkı, Eryaman<br />

Oyuncakistan Parkı, Damla Parkı, Kuvayi<br />

Milliye Parkı ve Ardıç Parkı mevcuttur.<br />

Mahallede 100.699 m² alan ağaçlandırılarak<br />

15 Temmuz Şehitleri anısına “15 Temmuz Şehitleri<br />

Hatıra Ormanı” yapılmıştır. Hatıra ormanına<br />

10.000 yetişkin ağaç dikilmiştir. Ağaçlandırma<br />

alanında 460 m koşuyolu ve 2 adet<br />

fitness alanı bulunmaktadır. Alanın çevre yoluna<br />

hâkim 2.000 m²’lik yamaç tarafına huzurun<br />

sembolü çiçeklerle dizayn edilen bağımsızlığın<br />

sembolü Türk Bayrağı bulunmaktadır.<br />

Ulusal egemenliğimizin tarihini yaşatan “23<br />

Nisan Hatıra Ormanı” 57.209 m² alana sahip<br />

olup şehrin merkezinde orman havası yaşatmaktadır.<br />

23 Nisan Hatıra Ormanı’nda toplamda<br />

3100 adet ağaç bulunmaktadır.<br />

296

17 Şubat Şehitleri Hatıra Ormanı, 17 Şubat tarihinde Ankara Merasim Sokak’taki<br />

hain saldırıda şehit olan askerlerimiz anısına yapılan “17 Şubat Şehitleri Hatıra<br />

Ormanı” 106.575 m²’lik bir alanı kaplamaktadır. Bu alanda 5.000 yetişkin ağaç<br />

bulunmaktadır.<br />

297

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

TURKUAZ MAHALLESİ<br />

Ankara’nın büyüme hızı en yüksek ilçesi<br />

olan Etimesgut’un Eskişehir<br />

Yolu kısmında artan nüfus dağılımına<br />

göre yeni mahalleler oluşturulmuştur. Şehitali,<br />

Aşağıyurtçu, Yukarıyurtçu ve Ballıkuyumcu<br />

mahallelerinin sınırları değiştirilerek,<br />

aralarında Turkuaz Mahallesinin de olduğu<br />

üç yeni mahalle oluşturulmuştur. Mahalle,<br />

Belediye Meclisi’nin 15/11/2016 gün ve 600<br />

sayılı kararı ile kurulmuştur.<br />

Turkuaz, Fransızca bir kelime olup “Türk<br />

rengi” demektir. Türklerde mavi renk Orta<br />

Asya’dan itibaren kutsal kabul edilerek kullanılmıştır.<br />

Örneğin Göktürklerin bayrak rengi<br />

mavidir. Selçuklu ile birlikte Anadolu’ya<br />

girilince mimaride çini süslemeler ağırlık<br />

kazanır. Çini süslemelerinde mavi ile yeşil<br />

arası bir renk kullanılır ki, işte turkuaz bu<br />

renktir. Bu Türk renginin hatırlatılması adına<br />

TOKİ’nin Turkuaz Vadisi Konutlarının da yer<br />

aldığı bu mahalleye Turkuaz ismi verilmiştir.<br />

Mahallenin kuzeyinde Yukarıyurtçu, Yapracık<br />

ve Orhun, doğusunda Orhun ve Şehitali,<br />

güneyinde Ballıkuyumcu, batısında ise Aşağıyurtçu<br />

ve Yukarıyurtçu mahalleri bulunmaktadır.<br />

Turkuaz Mahallesi 39.813981 enlem<br />

ve 32.574511 boylam üzerrindedir.<br />

298

Etimesgut’un tarihi değere sahip eserlerinden<br />

birisi Turkuaz Mahallesi sınırları içinde yer<br />

alan Karayolları Cumhur Kutlu Dinlenme Parkı<br />

içindeki tarihi çeşmede tespit edilen Frig dönemi<br />

kabartmasıdır. Ankara Eskişehir yolunun<br />

üzerinde, Ankara’ya 30 km uzaklıkta, park alanı<br />

içinde bulunan Faharet Çeşme olarak bilinen<br />

bir çeşme üzerinde biri kadın biri erkek olan<br />

ikiz tanrı Kybele sunakları olan kabartma taş<br />

(Buluç, 1994:20) bu bölgenin kült merkezi olduğu<br />

düşüncesini ortaya koymaktadır. Bu kabartma<br />

halen Anadolu Medeniyetleri Müzesinde<br />

koruma altındadır.<br />

Mahallede Pir Sultan Abdal İlkokulu ve Ortaokulu,<br />

Faruk Nafiz Çamlıbel Anadolu Lisesi ve<br />

Özel Turkuaz Koleji yer almaktadır.<br />

Mahallede Turkuaz Camii, Kuba Camii, Hz.<br />

Enes Camii ve Karayolları Destek Hizmetleri<br />

Müdürlüğü Mescidi yer almaktadır.<br />

Turkuaz Aile Sağlığı Merkezi’nde sağlık hizmeti<br />

sunulmaktadır.<br />

Mahallede, TOKİ Turkuaz Parkı, TOKİ Turkuaz<br />

Yeni Parkı, Karayolları Parkı ve Karayolları Cumhur<br />

Kutlu Dinlenme Parkı yer almaktadır.<br />

Turkuaz Kültür ve Spor Merkezi; kültürel, sosyal<br />

ve sportif faaliyetler ile vatandaşlara hizmet etmektedir.<br />

299

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

YAPRACIK MAHALLESİ<br />

Etimesgut’un en eski yerleşimlerinden<br />

olan Yapracık’ın eski çağlardan beri<br />

var olduğunu ortaya koyan höyüklerde<br />

Kalkolitik, Eski Tunç Çağı, Frig ve Roma<br />

Dönemlerine ait seramik parçalarına rastlanılmıştır.<br />

Yapracık A höyüğü, Yapracık B<br />

Höyüğü ve Yapracık Ağaçlı Mevkii Höyüğü<br />

Ankara Kültür Varlıklarını Koruma Kurulu tarafından<br />

korumaya alınmıştır.<br />

Etimesgut’un bir Türk yurdu haline geldiği<br />

dönemde Yapracık Köyü ve çevresinin<br />

Kasaba Yörükleri tarafından önce yaylak<br />

olarak kullanılıp sonra da yerleşik düzene<br />

geçilmesiyle burası bir Türk Köyü olmuştur.<br />

Yapracık’ın 1400’lü yılların ortalarından itibaren<br />

bir Türk köyü olarak yerleşim yeri olduğu<br />

bilinmektedir. Çünkü Yapracık köyündeki<br />

çiftlik, Ahi Mesud’un oğlu Ahi Minnet<br />

tarafından vakıf arazisi olarak bağışlanarak<br />

millete hizmet etmiştir.<br />

Tarihi bir geçmişe sahip Yapracık Mahallesi,<br />

05.08.2008 tarih ve 354 sayılı Etimesgut Belediyesi<br />

Meclis Kararında sayılan 28 mahalle<br />

arasında yerini almıştır.<br />

Yapracık Mahallesi 39.864441 enlem ve<br />

32.582764 boylamda yer almaktadır. Mahallenin<br />

kuzeyinde Oğuzlar ve Ayyıldız, doğusunda<br />

Bağlıca, Fatih Sultan ve Orhun,<br />

güneyinde Atayurt, Yukarıyurtçu ve Turkuaz<br />

mahalleleri ve batısında ise Sincan iİçesi<br />

vardır.<br />

Yapracık’ta yer alan 1242 m. yüksekliğindeki<br />

Meşe Dağı görülmeye değer güzelliklerdendir.<br />

300

Başkent Üniversitesi Psiko-Sosyal Rehabilitasyon Merkezi, Yapracık<br />

Mahallesi’nde bulunmaktadır..<br />

Yapracık Merkez Camii’nin bulunduğu mahallede Yapracık İlkokulu,<br />

Bilge Kağan İlkokulu, Hasan Polatkan Ortaokulu, Ahi Mesut İmam<br />

Hatip Ortaokulu ve Şehit Kara Pilot Üsteğmen Tahsin Barutçu Mes.<br />

ve Tek. And. Lis. yer almaktadır.<br />

Mahallede 2007 yılında 576 kişi yaşarken 2017 yılında yaşayan sayısı<br />

5.050 olmuştur. Bu nüfusun 2.572’si kadın, 2.478’i erkektir. On bir<br />

yıllık mahalle nüfusu %777 oranında artış göstermiştir.<br />

Nüfus<br />

2007 576<br />

2009 723<br />

2011 773<br />

2013 3.322<br />

2015 4.345<br />

2017 5.050<br />

PARKLAR<br />

24.898.038 m² yüzölçümüne sahip olan Yapracık Mahallesi’nde Sarıkamış Şehitleri Parkı ve Yapracık<br />

Parkı bulunmaktadır.<br />

Sarıkamış Şehitleri Parkı, Birinci Dünya savaşında doğu cephesinde kaybettiğimiz 90 bin şehidimizin<br />

anısına yapılmış olan Sarıkamış Şehitleri Parkı, 9.245 m²’lik bir alana sahiptir.<br />

301

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

YAVUZ SELİM MAHALLESİ<br />

Yavuz Selim Mahallesi, Etimesgut Belediye Meclisinin<br />

05.08.2008 tarih ve 354 sayılı kararıyla kurulmuştur. Mahalleye<br />

bu ismin verilmesi, tarihçiler tarafından “sekiz yıla<br />

seksen yıllık iş sığdırmış büyük padişah” olarak değerlendirilen<br />

Yavuz Sultan Selim’in isminin yaşatılması arzusudur. Çok kısa sürede<br />

yaptığı fetihlerle Anadolu’da Türk Birliğini sağlayan Yavuz,<br />

aynı zamanda halifeliği de alarak İslam coğrafyasının da lideri<br />

olmuş eşsiz bir insandır. O’nun döneminde Osmanlı toprakları<br />

yaklaşık üç katına çıkmıştır.<br />

Yavuz Selim Mahallesi, 39.998783 enlem ve 32.611721 boylamda<br />

yer almaktadır. Kuzeyinde ve batısında Yenimahalle ilçesi, doğusunda<br />

Şeyh Şamil, güneyinde ise Güzelkent mahalleleri yer<br />

almaktadır.<br />

302

Esen Parkı<br />

Mahallede Yavuz Selim Aile Sağlığı Merkezi sağlık hizmetleri sunmaktadır.<br />

Osmangazi Camii’nin bulunduğu mahallede Özel Çizgim<br />

Anaokulu ve Özel Kerem Aygün Eğitim Kurumları yer almaktadır.<br />

2008 yılında 5.901 olan mahallesi nüfusu, 2017 yılında 11.114 olmuştur,<br />

Bu nüfusun 5.734’ü kadın, 5.380’i ise erkektir.<br />

Etimesgut sınırları içindeki uygun olan tüm alanlar ağaçlandırılarak<br />

hem insanlara nefes aldırmakta hem şehrin estetiğine katkıda bulunulmaktadır.<br />

1.201.695 m² yüzölçümüne sahip olan Yavuz Selim Mahallesinde;<br />

Yavuz Selim Parkı, Esen Parkı, Mimar Sinan Parkı, Sultan<br />

Alparslan Parkı ve Şehit Yıldırım Aksal Parkı bulunmaktadır.<br />

Nüfus<br />

2008 5.901<br />

2009 6.673<br />

2011 7.645<br />

2013 9.195<br />

2015 10.456<br />

2017 11.114<br />

303<br />

Mimar Sinan Parkı

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

YEŞİLOVA MAHALLESİ<br />

Yeşilova Mahallesi, Etimesgut Belediye<br />

Meclisinin 05.08.2008 tarih ve 354<br />

sayılı kararıyla kurulmuştur. Konumu<br />

itibariyle yemyeşil bir ova görünümünde<br />

bulunmasından dolayı mahalleye bu isim<br />

verilmiştir. Yeşilova Mahallesi, 39.962397<br />

enlem ve 32.618762 boylam konumundadır.<br />

Mahallenin kuzeyinde Eryaman, doğusunda<br />

Etiler güneyinde Atakent ve Topçu<br />

mahalleleri, batısında ise Sincan ilçesi yer<br />

almaktadır. Mahallede bulunan okullar şunlardır:<br />

• Özel Yeşilova Gülveren Anaokulu<br />

• Özel Batı Koleji Okulları<br />

• Özel Elvankent Sınav Okulları<br />

• Özkent Akbilek Fen Lisesi<br />

Mahallede Yeşilova Camii, Mustafa Heper<br />

Camii ve Yeşilova Hazreti Osman Camii yer<br />

almaktadır.<br />

Kurulduğu günden bu yana istikrarlı bir şekilde<br />

nüfusu artan Yeşilova’nın 2007 yılında 596<br />

olan nüfusu 2017 yılında 3.955’e ulaşmıştır. Bu<br />

nüfusun 1.921’i kadın, 2.034’ü erkek bireylerden<br />

oluşmaktadır. On bir yıllık süreçte mahallenin<br />

nüfusu %564 artış göstermiştir.<br />

Nüfus<br />

2007 596<br />

2009 649<br />

2011 1.045<br />

2013 2.083<br />

2015 3.416<br />

2017 3.955<br />

304

Özkent Akbilek Fen Lisesi<br />

Yeşilova Cami<br />

2.648.019 m² yüzölçümüne sahip<br />

olan Yeşilova Mahallesi’nde; Yeşilova<br />

Parkı, Hosta Önü Seymenler<br />

Parkı ve Şehit Fatih Doğan Parkı<br />

bulunmaktadır.<br />

Yeşilova Parkı<br />

305

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

y<br />

YUKARIYURTÇU MAHALLESİ<br />

Yukarıyurtçu, Etimesgut’un en eski<br />

yerleşim yerlerinden biridir ve eski<br />

çağlardan beri burada yaşanılmaktadır.<br />

Yukarıyurtçu’daki Sivri Tepe, Yamaç<br />

Yerleşmesi, Kayalıdoruk höyük ve Nekropol<br />

(antik mezarlık) gibi yerlerde Prehistorik,<br />

Eski Tunç Çağı, Frig ve Roma Dönemlerine<br />

ait seramik parçalarına rastlanılmış olması<br />

bu bölgenin binlerce yıllık bir yerleşim yeri<br />

olduğunu ortaya koymaktadır. Yukarıyurtçu,<br />

Roma ve Bizans Dönemlerini takiben<br />

Selçuklu ve Osmanlı Döneminde konar göçer<br />

yörükler için bir yaylak görevi görmüş,<br />

sonra da yerleşim yeri olmuştur. 11. yüzyılda<br />

başlayan Türkmen göç ve iskân hareketi,<br />

bu vatan köşesini, bütün köy, dağ,<br />

tepe, ova, dere, ırmak vb. yer adlarına kadar<br />

Türkleştirmiştir” (Günşen, 1997:62-63).<br />

Yukarıyurtçu köyünün de Aşağıyurtçu ile<br />

ilgili anlatımlarda belirtildiği gibi Oğuz’a<br />

mensup Kayı boyu yörükleri tarafından kurulmuş<br />

olması muhtemeldir.<br />

Tarihi bir geçmişe sahip Yukarıyurtçu Mahallesi<br />

06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı<br />

Resmî Gazete’de yayımlanan 6360 sayılı<br />

Kanun ile de Etimesgut ilçesine bağlanmıştır.<br />

Mahalle 39.822495 enlem ve 32.550095<br />

boylam konumundadır. Kuzeyinde Atayurt<br />

ve Yapracık, doğusunda Turkuaz, güneyinde<br />

Aşağıyurtçu, batısında ise Atayurt ve<br />

Aşağıyurtçu mahalleleri bulunmaktadır.<br />

“Yukarıyurtçu, Şeyh Şamil ve Babaoğlan” camiilerinin<br />

yer aldığı mahallede “Fatin Rüşdü<br />

Zorlu İlkokulu, Pir Sultan Abdal İlkokulu, Adnan<br />

Menderes Anadolu İmam Hatip Lisesi ve<br />

Çankaya Üniversitesi yer almaktadır.<br />

2007 yılında 439 olan mahalle nüfusu, 52 kat<br />

artarak 2017 yılında 22.856’ya ulaşmıştır. Bunüfusun<br />

11.381’i kadın, 11.475’i ise erkektir.<br />

Nüfus<br />

2007 439<br />

2009 659<br />

2011 4.804<br />

2013 12.811<br />

2015 19.745<br />

2017 22.856<br />

306

ÇANKAYA ÜNIVERSITESI<br />

Sıtkı Alp Eğitim Vakfı tarafından kurulmuş olan ve bir kampüsü Yukarıyurtçu Mahallesi’nde<br />

bulunan Çankaya Üniversitesi, 1997-1998 öğretim yılında faaliyetine başlamıştır. Çankaya<br />

Üniversitesi’nin, 2010-2011 öğretim yılında faaliyete geçen Yukarıyurtçu’daki bu kampüsüyle birlikte<br />

iki kampüsü olmuştur.<br />

PARKLAR<br />

8.724.902 m² yüzölçümüne sahip olan Yukarıyurtçu<br />

Mahallesi’nde; Şehit Hakan Turan Parkı,<br />

Bağbaşı Parkı ve 29 Ekim Parkı bulunmaktadır.<br />

29 Ekim Parkı, Yukarıyurtçu Mahallesi’nde<br />

bulunan ve 9.872 m²’lik bir alanı kaplayan parkın,<br />

7.708 m²’si yeşil alan, 410 m²’si, 364 m²’si<br />

basketbol sahası, 410 m koşu yolu, 160 m²’si<br />

fitness alanı ve 160 m²’si çocuk oyun alanından<br />

oluşmaktadır. Mahalle halkı tarafından<br />

ilgi gören park özellikle akrilik kaplı basket sahası<br />

sebebiyle gençler tarafından tercih edilmektedir.<br />

Bağbaşı Parkı, Yukarıyurtçu Mahallesinde<br />

bulunan Bağbaşı parkı sosyal ve sportif donatılarıyla<br />

mahallenin gözde dinlenme alanlarından<br />

biridir. Park 11.297 m² alana sahiptir. Zemini<br />

kilim motifi şeklinde düzenlenen parkta<br />

şelaleler dikkat çekmektedir. Şelaleyle uyumlu<br />

olarak derenin üzerine yerleştirilen köprüler<br />

de işlevselliğinin yanı sıra estetik açıdan göz<br />

doldurmaktadır. Işıklandırmasıyla da gecegündüz<br />

mahalle sakinlerinin uğrak mekânı<br />

olan park Etimesgut’un en prestijli parkları<br />

arasındadır.<br />

307<br />

29 Ekim Parkı

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

308

309<br />

Bağbaşı Parkı

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

KAYNAKLAR<br />

AKSOY, Bülent ve Abdullah TÜRKER (2018) “Etimesgut<br />

Çevresinin Sıcaklık, Basınç ve Rüzgâr Özellikleri”, Uluslararası<br />

Tarihte Etimesgut Sempozyumu (UTES), 29-30<br />

Mart, Etimesgut/ANKARA, Uluslararası Tarihte Etimesgut<br />

Sempozyumu Bildiri Kitabı C.3, ss:494-504, Ankara<br />

AKTÜRE, Sevgi (1984) “16.Yüzyıl Öncesi Ankarası Üzerine<br />

Bilinenler”, Tarih İçinde Ankara, Eylül 1981 Seminer<br />

Bildirileri, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Ankara<br />

ANADOLU Vilayeti Muhasebe Defteri-1(937/1530)<br />

(1993) (438 Numaralı Muhasebe-i Vilayet-i Anadolu Defteri-1(937/1530;<br />

Dizin ve Tıpkıbasım, Osmanlı Arşivi Daire<br />

Başkanlığı Yayınları, Ankara<br />

ANADOLU’NUN Sırlı Sesi Müziğiyle Ankara (2017) Ankara<br />

Valiliği, Ankara İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü ve<br />

Ankara Kalkınma Ajansı, Ankara<br />

ANKARA Valiliği (1991) Ankara, Türk Hava Kurumu Basımevi<br />

İşletmeciliği, Ankara<br />

ANKARA Valiliği (2017) Ankara’nın Kültürel Değerleri I,<br />

(Editörler: Hayrettin İVGİN, Feriha AKPINARLI) İmak Ofset<br />

Basım Yayın, Ankara<br />

ANKARA Vilayeti Salnamesi-1290 (2014) Ankara-Kayseri-Kırşehir-Yozgat<br />

C.III, Ankara Büyükşehir Belediyesi<br />

Yayınları, Ankara<br />

ATATÜRK ve Etimesgut (2003) Ankara Ticaret Odası Yayınları,<br />

Azim Matbaacılık, Ankara<br />

ATAUZ, Akın (2015) Soykırım, Ankara ve Geçen 100<br />

Yıl… Solfasol, Ankara’nın Gayri Resmi Gazetesi, Nisan,<br />

Yıl:4, Sayı:48, www.gazetesolfasol.com Erişim Tarihi:<br />

05.01.2018<br />

ATICI, Tüzel (2018) “Tarihten Günümüze Taşınanlar”<br />

Uluslararası Tarihte Eti¬mesgut Sempozyumu, Bildiriler<br />

Kitabı, C.1, ss:459-468, Ankara<br />

BAYDAN, Emine ve Emre ARSLANBAŞ (2018) “Geçmişten<br />

Günümüze Etimesgut (Ankara)’Da Tarım ve Hayvancılık”<br />

Uluslararası Tarihte Etimesgut Sempozyumu, Bildiri<br />

Kitabı, C.3, ss.161-178, Ankara<br />

BOA NFS.d.01804, Hicri:1258, Miladi: 1842/1843,<br />

Ankara’ya Tâbi Kasaba-i Zîr’in Nüfus Defteri<br />

BULUÇ, Sevim (1981) “Ankara Kabartmaları”, IX. Türk<br />

Tarih Kongresi, Ankara, C.1, ss.21-25 Eylül.<br />

BULUÇ, Sevim (1994) İlkçağda Ankara, Yapı Kredi Yayınları,<br />

Ankara<br />

CEYLAN, Mustafa (2016) Seğmen Ruhu, Mavi Kitap Yayıncılık,<br />

Antalya<br />

ÇAKMAK, Muharrem (2014) Ahiliğin Tasavvufi Temelleri<br />

ve Ahilik-Fütüvvet İlişkisi, Hikmet Yurdu, Yıl:7, C.7, S.13,<br />

Ocak-Haziran 2014/1, ss:143-158<br />

DAĞLI, Yücel; KAHRAMAN, Seyit Ali; (2008) Günümüz<br />

Türkçesiyle Evliyâ Çelebi Seyahatnâmesi: Bursa-Bolu-<br />

Trabzon-Erzurum-Azerbaycan-Kafkasya-Kırım–Girit, C.2,<br />

2. Kitap, 2.Baskı, Yapı Kredi Yayınları, Ankara<br />

DALKILIÇ, Bayram (2018) Din Sanat İlişkisi ve Fonksiyonu<br />

Bakımından Etimesgut Camii, Tarihte Etimesgut<br />

Sempozyumu, Bildiri Kitabı, C.1, s.355, Ankara<br />

DARKOT/a, Besim (1978) “Anadolu” Maddesi, Millî<br />

Eğitim Bakanlığı İslam Ansiklopedisi (MEİA), C.1, ss:428-<br />

430, İstanbul<br />

DARKOT/b, Besim (1978) “Ankara” Maddesi, Millî Eğitim<br />

Bakanlığı İslam Ansiklopedisi (MEİA), C.1, ss:437-<br />

453, İstanbul<br />

DEMİREL, Muammer (2008)Türkiye’de Bosna Göçmenleri,<br />

Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi,<br />

C.12, S.2, Erzurum http://e-dergi.atauni.edu.tr/ataunisosbil/article/view/1020000552/1020000544<br />

Erişim<br />

Tarihi:15.02.2018<br />

DEMİRKAN, Salâhaddin (1943) Eti Mesut Köyünde Neler<br />

Gördüm, Köye Doğru Dergi, 1 Agustos, C.3, S.75, İstanbul<br />

http://psi301.cankaya.edu.tr/uploads/files/II%20<br />

Abdulhamit%20donemi%20Alman%20Nufuzu.pdf ,<br />

http://ankarayazilari.blogspot.com.tr/2012_11_01_archive.html<br />

Erişim Tarihi: 03.01.2018<br />

DERİCİZADE Koleksiyonu: http://dericizade.blogspot.<br />

com.tr/ Erişim Tarihi: 28 Mart 2018<br />

ERAVCI, Mustafa (2014) Ahi Mesud Zaviyesi Maddesi,<br />

Ahilik Ansiklopedisi C.1, T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı,<br />

Ankara<br />

ERES, Zeynep (2014) Erken Cumhuriyet Döneminde<br />

Çağdaş Kırsal Kimliğin Örneklenmesi: Planlı Göçmen<br />

Köyleri, Mimarlık, S.375, Ocak-Şubat http://www.mimarlikdergisi.com/index.cfm?sayfa=mimarlik&DergiSayi=3<br />

89&RecID=3306 Erişim Tarihi:05.03.2018<br />

ERZEN, Afif (1946) İlk Çağda Ankara, Ankara<br />

ETİMESGUT Belediyesi 2014, 2105, 2016, 2017 yılları faaliyet<br />

raporları<br />

ETİMESGUT Belediyesi Park ve Bahçeler Müdürlüğü<br />

2005 ve 2006 yılları faaliyet raporları<br />

FRENCH, David H. (2012) Roman Roads & Milestones<br />

of Asia Minor, Vol. 3 Milestones Fasc.3.2 Galatia, British<br />

Instute at Ankara, Electronic Monograph 2 http://<br />

biaa.ac.uk/ckeditor/filemanager/userfiles/rrmam%20<br />

vol.%203%20milestones.pdf Erişim Tarihi:16.12.2017<br />

GALANTİ, Avram (2005) Ankara Tarihi I-II, Çağlar Yayınları,<br />

2. Baskı, Ankara<br />

GOETHE-Institut Ankara (2010) Türkiye Şeker Fabrikası<br />

Ankara Yönetim Binası, http://www.goethe.de/ins/<br />

tr/ank/prj/urs/geb/ind/ver/trindex.htm Erişim Tarihi:<br />

06.03.2018<br />

GOETHE-Institut Ankara, (2010) Etimesgut Yatı Mektebi,<br />

http://www.goethe.de/ins/tr/ank/prj/urs/geb/bil/int/<br />

trindex.htm Erişim Tarihi: 22.02.2018<br />

GÜLEKLİ, Nurettin Can (1948) Ankara Tarih-Arkeoloji,<br />

Doğuş Matbaası, Ankara<br />

GÜNŞEN, Ahmet (1997) Anadolu’nun Türkleşmesi Sürecinde<br />

Türk Soy, Boy, Oymak ve Cemâatleri ile Kırşehir,<br />

Ahilik Araştırma ve Kültür Vakfı Yayınları, İstanbul<br />

HACIGÖKMEN, M. Ali (2007) “Ahi Şecere Namelerinin<br />

Tarihî Temeli ve Yazılış Sebepleri” S.Ü. İlahiyat Dergisi,<br />

S.23/Bahar, ss:107-115<br />

HACIGÖKMEN, M. Ali (2011) Ahiler Şehri Ankara, Kömen<br />

Yayınları, Konya<br />

310

HACIGÖKMEN, M. Ali (2014) Ahi Mesud Maddesi,<br />

Ahilik Ansiklopedisi I, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı,<br />

Atalay Matbaacılık, Ankara<br />

HALAÇOĞLU, Yusuf (2009) Anadolu’da Aşiretler,<br />

Cemaatler, Oymaklar (1453-1650), Türk Tarih Kurumu<br />

Basımevi, Ankara<br />

IŞIKSEL, Cemal (1969) Gazi Mustafa Kemal Atatürk,<br />

Türk Tarih Kurumu Basımevi, Ankara<br />

İLBAY, Asaf (2014) Çocukluk Arkadaşım Atatürk ve<br />

Mustafa Kemal’le 45 Yıl, Kaynak Yayınları, İstanbul<br />

KANDEMİR, Selahattin (1932) Türkiye Seyahatnamesi<br />

Ankara Vilayeti, İstanbul<br />

KARAKUŞ, Ufuk (2018) Cumhuriyet’ten Günümüze<br />

Etimesgut’ta Nüfus Gelişimi, Tarihte Etimesgut Sempozyumu<br />

Bildiriler Kitabı, s.453-460, Ankara<br />

KARAVELİ, Orhan (2011) Bir Ankara Ailesinin Öyküsü,<br />

Doğan Kitap, İstanbul<br />

KARTAL, Metin (2005) “Yontmataş Buluntu Toplulukları<br />

Işığında Ankara: Neyi Biliyoruz? Neyi Bilmiyoruz?<br />

Yeni Değerlendirmeler ve Sonuçlar”, Anadolu / Anatolia<br />

28, ss:49-72Kaya, 2012:194-195<br />

KILCI, Ali (2013) “XV. Yüzyıl Ankara Ümerasından Turasan<br />

Bey ve Türbesi”, II. Uluslararası Ankara-Kazan<br />

ve Çevresi Halk Kültürü Sempozyumu, ss:68-75, Ankara<br />

KIRBAÇ, Amra Dedeic (2012) “Tarih ve gelenek bağlamında<br />

Türkiye’de Boşnaklar” Uluslararası İnsan Bilimleri<br />

Dergisi, Cilt:9 S:1, ss:696-711<br />

KÖKSAL, M. Fatih; KURTOĞLU, Orhan; KARAKÖSE,<br />

Hasan ve ŞENÖDEYİCİ, Özer (2008) Kırşehir Müzesindeki<br />

Ahilik Belgeleri-Ahi Şecerenameleri, Beratlar,<br />

Vakfiyeler, Kırşehir Valiliği Yayını, Kırşehir<br />

KUKUL, M. Halistin (2002) Şeyh Şamil ve Çeçenistan,<br />

T.C. Kültür Bakanlığı Yayınları, Ankara<br />

MADEN, Fahri (2015) Kırşehir Şer’iyye Sicillerinde<br />

Ahi Evran ve Ahi Mesud Zaviyeleri, Türk Kültürü ve<br />

Hacı Bektaş Velî Araştırma Dergisi, S.:76, ss:133-146<br />

MAMBOURY, Ernest (2014), “Ankara Guide Touristique”<br />

Ankara Gezi Rehberi, (Çeviri Kurulu Editör:<br />

Çağrı Eroğlu) Fransızca 2. Basımı Güncellenmiş Baskı,<br />

Ağustos 1934, Ankara Üniversitesi Yayınları No:<br />

412, Ankara Üniversitesi Basımevi, Ankara<br />

METİN, Celal (2002) Ankara’da “Ahiler Yönetimi<br />

(1290-1354)” Meselesi, Türk Kültürü, Yıl:XL, Sayı:472<br />

(Ağustos 2002), ss.473-485<br />

MEYDAN, Sinan (2015) Aklı Kemal, “Atatürk’ün Akıllı<br />

Projeleri”, 5 cilt bir arada (özel baskı) İstanbul, s.298-<br />

314.<br />

MEYDAN, Sinan (2015) Saklı Tarih, Atatürk’ün Akıllı<br />

Projelerinden Biri: Ahimesut (Etimesgut) Numune<br />

Köyü, BD Eylül Sayfa:31-36<br />

OMURA, Sachihiro (1996) 1994 Yılı İç Anadolu’da Yürütülen<br />

Yüzey Araştırmaları, XIII. Araştırma Sonuçları<br />

Toplantısı, Ankara<br />

ÖRMECİOĞLU, Hilal Tuğba (2003) 1850-1950 Yılları<br />

Arasında Türkiye’de Köycülük Çalışmaları ve Numune<br />

Köyler, İstanbul Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri<br />

Enstitüsü, Yayımlanmamış Yüksek Lisans Tezi, Mayıs,<br />

İstanbul<br />

ÖZKAN, Mustafa (2018) Etimesgut’ta Dinî Gruplar:<br />

İnanç, İbadet, Faaliyet Ve Birbirleriyle Münasebetleri,<br />

Uluslararası Tarihte Etimesgut Sempozyumu, Bildiriler<br />

Kitabı, C.1, ss.357-364, Ankara<br />

SARGIN, Haluk (2012) Antik Ankara, Arkadaş Yayınevi,<br />

Ankara,.<br />

SARGON, Erdem (2001) “Ankara” Maddesi, TDV İslam<br />

Ansiklopedisi, C.03, ss.201-203, http://www.islamansiklopedisi.info/dia/ayrmetin.php?idno=030201<br />

Erişim:30.11.2017<br />

SEVİM, Ali (1987) Anadolu’nun Fethi Selçuklular Dönemi<br />

(Başlangıçtan 1086’ya Kadar), Türk Tarih Kurumu<br />

Yayınları, Ankara<br />

STRABON (2000) Antik Anadolu Coğrafyası, Geographika<br />

XII, XIII, XIV, Çev.: Adnan Pekman, Arkeoloji<br />

ve Sanat Yayınları, İstanbul<br />

ŞAHiN, İlhan (2014) ‘Ahi Mesud’ Maddesi, Ahi Ansiklopedisi,<br />

Cilt:1, T.C. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı,<br />

Ankara, 2014<br />

ŞAHİN, İlhan ve HACIGÖKMEN, M.Ali (2014), “Ahi<br />

Sinan”, Ahilik Ansiklopedisi I, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı,<br />

Atalay Matbaacılık, Ankara<br />

ŞAPOLYO, Enver Behnan (1972) Selçuklu İmparatorluğu<br />

Tarihi, Güven Matbaası, Ankara<br />

TACOĞLU, Tuğca Poyraz; ARIKAN, Gülay ve SAĞIR,<br />

Adem (2012) Boşnak Göçmenlerde Göç ve Kültürel<br />

Kimlik İlişkisi: Fevziye Köyü Örneği, Turkish Studies -<br />

International Periodical For The Languages, Literature<br />

and History of Turkish or Turkic Volume 7/1 Winter,<br />

p.1941-1965 Turkey<br />

TANPINAR, Ahmet Hamdi (2005) Beş Şehir, Dergâh<br />

Yayınları, 19. Baskı, İstanbul<br />

TARİH IV (2004) Kemalist Eğitimin Tarih Dersleri (1931<br />

1941), 4. Baskı, Kaynak Yayınları, İstanbul<br />

TURAN, Osman (1969) Selçuklular Tarihi ve Türk-<br />

İslam Medeniyeti, Turan Neşriyat Yurdu Yayını, 2.Baskı,<br />

İstanbul<br />

UĞURLU, Mehmet Cemil (1994) Türkiye’nin Öncü<br />

Toplum Hekimi Dr. Mehmet Cemalettin Or, Ankara<br />

Üniversitesi Tıp Fakültesi Mecmuası (1994:47-1)<br />

http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/36/856/10858.<br />

pdf Erişim Tarihi: 2.2.2018<br />

ÜLKENLİ, Zeki Kamil (2017) İç İçe İki Genç Cumhuriyet<br />

Ütopyası ve Dönüşümleri: Ankara ve Atatürk<br />

Orman Çiftliği, Ankara Araştırmaları Dergisi, 5(1),<br />

27-72, Haziran/June, Vehbi Koç Ankara Araştırmaları<br />

Merkezi. Ankara.<br />

ÜLKENLİ, Zeki Kamil ve Ülkenli, Orgun (2016) AOÇ<br />

Sözlü Tarih Kayıtları, İdealkent Yayınları, Ankara<br />

YAVUZ, İsmail (2018) Mustafa Kemal’in Uçakları:<br />

Türkiye’nin uçak imalat tarihi, (1923-2012), İş Bankası<br />

Kültür Yayınları, 8.Baskı, İstanbul<br />

311

GÜNÜMÜZDE ETİMESGUT<br />

FOTOĞRAFLAR<br />

Akşam Gazetesi<br />

Anadolu Medeniyetleri Müzesi<br />

Basın Yayın Enformasyon Genel Müdürlüğü<br />

Dijital Görsel Arşiv<br />

Etimesgut Belediyesi Arşivi<br />

Hakimiyet-i Milliye Gazetesi<br />

Mustafa Murat Kişisel Arşivi<br />

Ulus Gazetesi<br />

Vakıflar Genel Müdürlüğü Arşivi<br />

İNTERNET KAYNAKLARI<br />

http://ankarazi.com<br />

http://aocarastirmalari.arch.metu.edu.tr<br />

http://aregem.kulturturizm.gov.tr<br />

http://cocukcabaskent.com<br />

http://dergipark.gov.tr<br />

http://dosyahsm.saglik.gov.tr<br />

http://eryamanegitim.meb.k12.tr<br />

http://etimesgut.meb.gov.tr<br />

http://etisem.etimesgut.bel.tr/<br />

http://etisemcocuk.etimesgut.bel.tr<br />

http://hemarge.org.tr<br />

http://hitit-sanati.nedir.org<br />

http://thkteknik.com<br />

http://www.anayurtgazetesi.com<br />

http://www.ankarakulturturizm.gov.tr<br />

http://www.bagimsizhavacilar.com/<br />

http://www.elvankentim.net<br />

http://www.etimesgut.bel.tr<br />

http://www.etimesgut.gov.tr<br />

http://www.etimesgutdh.saglik.gov.tr<br />

http://www.etimesgutkentkonseyi.org<br />

http://www.etimesgutsekerasm.com<br />

http://www.etimesgutunsesi.com<br />

http://www.etimesgutyavuzselimasm.com<br />

http://www.flasgazetesi.com.tr<br />

http://www.flasgazetesi.com.tr<br />

http://www.haritamap.com<br />

http://www.hurriyet.com.tr<br />

http://www.ilgazetesi.com.tr<br />

http://www.kazimkarabekirvakfi.org.tr<br />

http://www.kimkimdir.gen.tr<br />

http://www.konuthaberleri.com<br />

http://www.mimarlarodasiankara.org<br />

http://www.nufusune.com<br />

http://www.topcuasm.com<br />

http://www.turkseker.gov.tr<br />

http://www.ucuyorum.com/<br />

http://www.vakifgyo.com.tr<br />

http://www.wikizero.net<br />

https://archive.org<br />

https://edh-www.adw.uni-heidelberg.de/<br />

https://eryaman.wordpress.com<br />

https://evcilclub.com<br />

https://gezicenga.com<br />

https://isteataturk.com/<br />

https://suvariasm.wixsite.com<br />

https://tr.climate-data.org<br />

https://www.ankara.bel.tr<br />

https://www.baskent.edu.tr<br />

https://www.eryaman.org<br />

https://www.etimed.com.tr<br />

https://www.haberler.com<br />

https://www.haritatr.com<br />

https://www.sabah.com.tr<br />

https://www.thastane.com<br />

https://yenidenergenekon.com<br />

www.etimesgutkentkonseyi.org/<br />

312

logo

Ürünler

Kaynaklar

Şirketler

Terms of service
Privacy policy
Cookie policy
Cookie settings
Imprint
Change language
Made with love in Switzerland
© 2024 Yumpu.com all rights reserved

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!