Yurtsever Gençlik - Sayı: 1 Temmuz-Ağustos 2020

ÇAND Û HUNER
DENGBÊJÎ Û CIWAN
Reportaja ku em ji we re pêşkêş dikin reportaja şehîd Amara Gabar
e. Şehîd Amara Gabar qala çanda Kurd dike. Heval Amara bi teybetî
li ser girîngiya xwedîderketina çanda xwe disekine.
Destpêkê ji bo jinekê ciwan
giringiya çanda Kurdî çiye?
Çand nasnameya civakê ye, nasname jî
hebûna civakê ye. Ji bo jinê jî nasname
pir girîng e. Her tim jin ji aliyê pergala
baviksalarî ve di asta duyem de hatiye
hiştin û tepisandin, tevi van yekan jî ya
ku herî zêde li çand û nasnameya xwe
xwedî der dikeve û dide jiyankirin jin e.
Ya ku taybetmendiyên civake diparêze
jin e, jin civakê li derdora xwe kom
dike, sîstem ango pergala baviksalarî ji
ber vê yekê bi jinê dilîze û hegomonyaya
xwe li ser jinê ava dike, ji ber ku ya
teşe dide civakê jin e. Mînak zarok dema
fêrî axaftinê dibin ji dayikê fêr dibin. Li
ser van esasan jî yên ku li çanda Kurdî
xwedî derdikevin em jin in. Her wiha
çand taybetmendiyên civakê di nava
xwe de dihewîne, mînak zimanê civakê,
dîroka civakê, herêma civakê ango koka
civakê di nava çandê de veşartiye. Şerekî
taybet bi rêya medya li ser jinê û
çanda Kurdî tê meşandin. Bi şêwazên
cuda yên bişaftine (asîmîlasyon) dixwazin
bingehekî girîng weke ziman bidin
jibîrkirin. Ji ber van sedeman jî pêwîste
ciwan taybet jî jinên ciwan li çanda
xwe xwedî derkevin û biparêzin.
Bi vê yekê ve giredayî li gorî we çanda
dengbêjiyê ji bo civaka Kurd tê çi watê?
Dengbêjî dîroka Kurd a zindî ye, dîroka
Kurda bi awayekî nivîskî pir tine ye. Di
Yurtsever Geçlik
74