ABANTKÖK DERGİ SAYI 1

Kalp Kası Hasarının
Onarılmasında Yen B r Oyuncu: Per kard yak Boşluktak
Makrofajlar
İlk kez 1884’te Rus zoolog İlya Meçn kov tarafından keşfed len makrofajlar, dokularda bulunan ölü
hücreler n, hücresel kalıntıların, patojenler n ve vücuttak yabancı maddeler n yutulmasından sorumlu
hücrelerd r. Doğuştan bağışıklık s stem n n b r bölümde yer alan bu hücreler, bel rl b r bölgede yoğunlaşarak
bağışıklık s stem n uyarab l rler. Makrofajlar, bağışıklık s stem ndek görevler n n yanı sıra m yokard
nfarktüsü sonucu oluşan kalp kası hasarının yen lenmes sürec nde de rol aldığı yapılan çalışmalarla
göster lm şt r [H lgendorf et al., 2014; Horckmans et al., 2017; Nahrendorf et al., 2007]. Ş md ye kadar yapılan
çalışmalar, kan kaynaklı makrofaj hücreler n n, hasar sonrası kalp kası yen lenmes üzer ne odaklanmış
durumda ken geçt ğ m z aylarda Immun ty derg s nde yayınlanan b r çalışmada, Kanada'dak Calgary
Ün vers tes nden Dr. Den set ve ark. per kard yak boşluktaözgün b r makrofaj kaynağını bulunduğunu ve bu
makrofajların skem k hasar sonrasında kalptek hasarlı bölgeye göç ederek f bröz doku oluşumunu önled ğ n
rapor ett ler [Den aet ve ark. Immun ty 51: 131-140, 2019]. İlk olarak makrofaj hücreler n karakter ze eden Dr.
Dan set ve ark., per kard al bölgede bulunan mmün s stem hücreler n n büyük b r bölümünün y b l nen b r
transkr ps yon faktörü olan Gata6 gen n fade eden makrofajların oluşturduğunu gösterm şler. Sonrasında,
anatom k konumları ve Gata6 fades neden yle Gata6+ per kard al makrofajların (GPKM) doku yerleş kler ne
özgü olup olmadığını bel rlemek ç n kalptek plevra ve per ton g b seroza boşluklarında bulunan d ğer
makrofajlarla b rl kte anal z eden araştırmacılar, GPKM’ların d ğer Gata6+ makrofajlardan transkr ps on
düzey nde farklı prof le sah p olduğunu gözlemlem şler. Bu sonuçlara göre, per kard yak boşlukta bulunan ve o
bölgeye özgü Gata6+ makrofaj hücreler n n varlığını tesp t etm şler. İskem k hasar sonrasında GPKM’ların
nasıl b r yol zleyeceğ n anlamak ç n, yapay olarak oluşturulan m yokard nfarktüsü sonrasındak 3. le 7. gün
arasında makrofaj sayısında dramat k b r düşüş gözlemleyen araştırmacılar, sonrak 28 gün çer s nde
makrofajların sayısında artış saptamışlar. Çalışmalarını daha da ler ye götürerek, bu hücreler tak p eden
b l m nsanları, nfarktüs sonrasındak 7 gün ç nde per kard yak boşlukta bulunan GPKM’ların
m yokard yuma göç ett kler n gözlemlem şler. Yaptıkları anal zlerde se, m yokard yuma göç eden
GPKM’ların, göç sonrasında farklılaştıklarını gözlemlem şler. Oluşturdukları hayvan model nde skem k
hasar sonrasında karşılaştırmalı olarak yaptıkları anal zlerde 28. günün sonrasında kontrol grubunda, Gata6
mutant hayvanlara göre f bröz doku oluşumunun daha az olduğunu b ld rm şler. İnsan kalb , yen lenme
kapas tes oldukça düşük olan organlardan b r s olarak b l nmekte. Bu bağlamda herhang b r hasar
sonucunda, kalp kası dokusunun yen lenerek şlevsel hale gelmes oldukça zor b r durum. Bu durumu
y leşt rmek adına faklı alanlarda b rçok çalışmalar yapılmakta. Bununla b rl kte, kalb n etrafını saran
perekard yak boşlukta, kab n rejenerasyonuna yardımcı olab lecek yen oyuncuların keşf , bundan sonrak
çalışmalara da öneml b r bakış açısı kazandırmakta.
27