Medeniyetin Batisi - Cevat Rifat Atilhan
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Dış ticarete gelince; bankaların mühim bir kısmını bertaraf
etmek suretiyle ve malları ucuzlatmak yoluyla, iş /
tabiî
bir mal mübadelesine döküldü ve bütün münasebette bulunduklarına
vermiş olduğu avantajlar ve sağladığı menfaatler
sayesinde tekmil Avrupa pazarlarını kazanmaya muvaffak
oldular. Böylece Avrupa yeni bir iktisadî gelişme devresine
girmiş oldu.
Bu hadiseden tek zarar gören, Beynelmilel yüksek maliye,
yani Yahudi oldu. O Yahudiler ki, o güne kadar bütün
dünya üzerinde kurdukları dev tröstler sayesinde, istikraz
ve Borsa sermayeleri ile dünya iktisadiyatına hâkim bulunuyor
ve bütün milletlerin istikballerini tayin ediyorlardı. Bu
Yahudiler en iyi kazançlarının kaybolduğunu ve istinad ettikleri
temellerin ayaklarının altında sallandığını hissetmeğe
başladılar.
Bunlara ilâve olarak Almanlar o zamanlar bazı dâhiyane
icatlar sayesinde büyük miktarda sun'î benzin ile gayet
ucuza mal olan dayanıklı sun'î kauçuk imaline de başladılar.
Böylece bu millet, yabancı sermayenin esaretinden kurtulup
bağımsız olma yolunu bulmuş ve böylece, birer dünya
kuvveti olan petrol ve kauçuk gibi devlet idaresinde bilkuvve
müessir iki unsura çok kuvvetli bir darbe vurulmuş oldu.
Almanların verdikleri bu misallerin başka memleketlerde
de taklit edileceğinden korkan Yahudileri büyük bir endişe
kaplamıştı. Amerika'nın meşhur Wool Street'i yani
Newyork'taki dünya Yahudi iktisadiyatının merkezindeki
sanayi ve ticaret kıralları müthiş bir iktisadî buhranla sarsıldılar.
1930 senesinde başlayıp gittikçe genişleyen kriz ortalığı
kasıp kavuruyordu. O zamanki büyük krizde dört bin
banka iflas etmişti. Bu hadiselerden sonra Amerikan iktisadiyatı
kıyamet kopmuş gibi süratle uçuruma sürüklenmekte
idi. Dünyanın bu en zengin memleketinde birkaç bereketli
yıldan sonra korkunç bir kıtlık kendini göstermişti, İşsizlik,
49