31.08.2023 Views

Perspektif Psikoloji Dergisi 2.Sayı- TOBB ETÜ Psikolojik Bakış Topluluğu

Perspektif dergimizin ikinci sayısına hoş geldiniz. Dergimizin ikinci sayısını sizlerle paylaşmaktan mutluluk duyuyoruz! Perspektif dergimizin ikinci sayısında psikoterapi, deneysel ve bilişsel psikoloji, sinirbilimi başta olmak üzere pek çok farklı alandan, psikolojiye dair bakış açınızı genişletebilecek farklı türde birçok yazıya ulaşabilirsiniz. Hepinize keyifli okumalar dileriz!

Perspektif dergimizin ikinci sayısına hoş geldiniz. Dergimizin ikinci sayısını sizlerle paylaşmaktan mutluluk duyuyoruz!

Perspektif dergimizin ikinci sayısında psikoterapi, deneysel ve bilişsel psikoloji, sinirbilimi başta olmak üzere pek çok farklı alandan, psikolojiye dair bakış açınızı genişletebilecek farklı türde birçok yazıya ulaşabilirsiniz.

Hepinize keyifli okumalar dileriz!

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

Bilişsel <strong>Psikoloji</strong> alanında çalışmak isteyenlere<br />

neler önerirsiniz?<br />

Öncelikle bilgisayar programlama bilmeleri gerekli.<br />

Programlama dediğimiz şey de aslında matematik.<br />

Bu yüzden matematik öğrenmek de gerekiyor.<br />

Matematik aynı zamanda insanın zihnini de iyi eğiten<br />

bir şey. Dolayısıyla matematiği ve programlamayı<br />

sevmek ve bilmek gerekir. Çünkü bunlar bilişsel<br />

psikolojide sizin yardımcınız olacaktır. Ayrıca<br />

bilinmesi gereken önemli şeylerden biri, bilişsel<br />

psikoloji alanında çalışmak demek akademide<br />

kalmak ve ilerlemek demektir. Dolayısıyla bilişsel<br />

psikoloji alanında ilerlemek istiyorsanız araştırma<br />

projelerinde yer almanız gerekir. Diğer yandan iyi<br />

bir yüksek lisans/doktora programına girmenin<br />

koşulları iyi bir İngilizce’ye sahip olmak, matematiği<br />

ve bilgisayar programlamayı sevmek ve bilmek,<br />

laboratuvar deneyimine sahip olmaktır. Bu alanda<br />

ilerlemek istiyorsanız bilişsel alanda çalışan<br />

hocalarımızla bitirme projesi dersleri almanızı<br />

öneririm. Buna ek olarak artık bilişsel psikoloji<br />

disiplinler arası bir hâl aldı. Bu yüzden sinirbilim,<br />

bilgisayar bilimleri, bilişsel psikoloji ve matematik iç<br />

içe bir durumda.<br />

O yüzden eğer bilişsel psikoloji alanında bir kariyer<br />

düşünüyorsanız bu disiplinlerarası bakış açısını<br />

benimsemeniz gerekir. Sinirbilim alanındaki<br />

gelişmeleri takip ediyor olmanız gerekir. Kendinizi<br />

bu bahsettiğim alanlarda geliştirmeniz gerekli.<br />

Benim düşünceme göre psikoloji, sosyolojiden<br />

daha çok fen bilimlerine yakındır. Bu yüzden de fizik,<br />

biyoloji bilmek gerekir. Bu nedenle öğrencilerin<br />

fizik dersi almaları oldukça yararlı olacaktır.<br />

Peki bilişsel psikoloji alanına ilgi duyan biri<br />

için <strong>TOBB</strong> <strong>ETÜ</strong> ’nün sağladığı avantajlar<br />

nelerdir?<br />

Okulumuzun iyi bir bilişsel psikoloji kadrosu var.<br />

Tüm hocalarımız araştırma odaklı. Bölümüzde üç<br />

tane bilişsel psikoloji alanında çalışan hocalarımızın<br />

her birinin yürüttüğü TÜBİTAK projeleri<br />

bulunmakta. Bir projemiz bittiğinde diğer bir<br />

proje başlasın diye devamlılığın olmasına da<br />

özen gösteriyoruz. Hocalarımızın aktif olarak<br />

araştırmaların içinde olması öğrencilerin de bu<br />

araştırma projelerine dahil olup laboratuvar<br />

deneyimi elde etmeleri için bir fırsat aslında.<br />

Örneğin, ortak eğitim uygulaması kapsamında<br />

benim laboratuvarımda iki tane psikoloji öğrencisi<br />

bulunmakta. Bu durum okulumuzun sağladığı<br />

önemli bir avantaj. Üç buçuk aydır bu öğrencilerle<br />

araştırma projesinde beraber çalışıyoruz ve bunu<br />

ders döneminde yapmak daha zor olabilirdi ama<br />

ortak eğitim uygulaması sayesinde derslerin<br />

yoğunluğu yokken öğrenciler laboratuvar<br />

deneyimini yaşayabiliyorlar. Ayrıca zorlanmadığınız<br />

zaman gelişme de olmaz. Dolayısıyla bunun için biz<br />

öğrencilerimizi hep zorlarız. Bu durum öğrenciyken<br />

onlar için pek hoş olmayabilir ama gelecekte bunun<br />

önemini anlayacaklardır. Bu zorlanma sayesinde<br />

öğrencilerimiz iyi yerlerde yüksek lisans/doktora<br />

programlarına yerleşmişlerdir.<br />

<strong>Psikoloji</strong>de özellikle bilişsel alanda çalışmak<br />

isteyenlerin genelde hayali yurt dışına gitmek<br />

oluyor. Sizin de bir yurt dışı deneyiminiz<br />

olduğunu biliyoruz. Yurt dışı hayali olan<br />

öğrencilerin neler yapması gerekir ve onlara<br />

neler önerirsiniz?<br />

Yurt dışına gitmek istiyorsanız ne istediğinizi iyi<br />

bilmeniz gerekir. Sizi yurt dışında yüksek lisans/<br />

doktora programına kabul ettirecek iki temel şey<br />

vardır: Birincisi başvurularda yazacağınız niyet<br />

mektubu, ikincisi ise alacağınız referanslar. İyi<br />

bir niyet mektubu yazabilmeniz için ne yapmak<br />

istediğinizi biliyor olmanız gerekir. Aklınızı<br />

kurcalayan bir sorunuzun olması gerekir. İyi bir<br />

niyet mektubu yazmak da bilerek ve okuyarak<br />

olur. Lisans eğitiminiz sırasında bir araştırmanın<br />

da ucundan tutmuş olmanız gerekir. Diğer yandan<br />

hocalarınızın sizi anlatan bir referans yazabilmeleri<br />

için sizi tanımaları gerekir. Bir öğrenci de ancak<br />

laboratuvarda birlikte çalışınca tanınabiliyor.<br />

Son olarak bize yurt dışı sürecinizden biraz<br />

bahsedebilir misiniz?<br />

Yüksek lisansta iken “Computational Models<br />

of Mind” adında bir ders almıştım. Zihnin<br />

bilgisayar modellerini geliştirme üzerine bir<br />

dersti. Bu dersin son haftasında hocamız dinamik<br />

sistemler yaklaşımından bahsetmişti. Dinamik<br />

sistemler kuramı kullanılarak davranış modelleri<br />

geliştirildiğini söylemişti. Matematiği severek ve<br />

isteyerek okuduğum için davranışın matematiksel<br />

modelleri konusu ilgimi çekmişti. Hocamızın çok<br />

kısa bahsettiği bu alanı ilgi çekici bulduğum için<br />

araştırmalar yapmaya başladım. Okudukça bu<br />

alanın bana ne kadar uygun olduğunu ve yapmak<br />

istediğim şeylerin bu alanda olduğunu fark<br />

ettim ve eğitimini almam gerektiğini düşündüm.<br />

Sonrasında Amerika’da hangi üniversitelerin bu<br />

konuda araştırmalar yapan hocaları olduğunu<br />

öğrendim ve onlarla iletişime geçtim. Amerika’da<br />

dinamik sistemler yaklaşımı, genel olarak Indiana<br />

Üniversitesi psikoloji bölümünde ve bilişsel<br />

bilimler programlarında temel bir bakış açısıdır.<br />

Bu üniversitede farklı konularda çalışan hocalar da<br />

dinamik sistemler bakış açısını kullanmaktadırlar.<br />

Daha sonrasında bu konunun merkezlerinden biri<br />

olan Indiana Üniversitesindeki çalışmayı en çok<br />

istediğim bir hoca bana geri dönüş yaptı. O sene bir<br />

tane doktora öğrencisi alacağını ve jüri elemesinden<br />

geçersem benim de başvurumu değerlendireceğini<br />

söyledi. Jüri elemesinden geçtim ve o hocayla<br />

çalışmaya başladım. Sonuç olarak bir derste kısaca<br />

bahsedilen bir konu benim bir anlamda kariyerime<br />

dönüştü.<br />

Son olarak laboratuvarda Didem hocayla çalışan<br />

stajyer öğrencilerimize bir soru yöneltiyoruz.<br />

Şu an stajyer olarak çalıştığınız projeler size<br />

neler kattı ve süreç sonundaki beklentileriniz<br />

neler?<br />

Buğra: Şu an yaptığım staj sayesinde araştırma<br />

yöntemlerinin uygulamalı alanda gözlemleme<br />

fırsatım oldu ve bir deneysel metot kullanarak nasıl<br />

bir araştırma yapılacağına dair çok daha detaylı<br />

bilgiye sahip oldum.<br />

Bilişsel psikolojinin alt fenomenlerinden biri olan<br />

affordance projesinde çalışmak benim için ufuk<br />

açıcı oldu çünkü bu staja başlamadan önce böyle<br />

bir alanın varlığından haberdar değildim. En<br />

sonunda ise bu alanda yaptığımız proje sonucunda<br />

ortaya çıkacak ürünün tatmin edici başarılara vesile<br />

olması yönünde bir beklentim var.<br />

Kayra: Öncelikle çalıştığımız projelerin bize<br />

en büyük katkısının deneysel metodu pratik<br />

etme ve gerçek hayatta deneysel metodun nasıl<br />

uygulandığını görmemizi sağlaması olduğunu<br />

düşünüyorum. <strong>Psikoloji</strong> lisans programında<br />

aldığımız derslerde teorik olarak araştırma metotları<br />

ve deneysel yöntemin ne olduğunu öğreniyoruz<br />

fakat gerçekten deney ortamında bulunmak, o<br />

deney dizaynını oluşturmak, deney öncesindeki<br />

pek çok detay ve işlemle ilgilenmek ve sonrasındaki<br />

yapılacaklarla ilgili kafa yormak gibi süreçlerin<br />

tamamı teorik bilgiyi pratiğe dönmek anlamında<br />

son derece bilgi donanımı arttıracak düzeyde<br />

oluyor. Bunun yanı sıra, projelerde çalışmanın<br />

getirdiği bazı sorumluluklar var. Bir laboratuvarda<br />

bir deney üzerinde çalışmak yazılım öğrenme, bazı<br />

durumlara hızlı adapte olabilme, problem çözme<br />

gibi becerileri de geliştirmesi anlamında oldukça<br />

verimli. Özellikle bir deneyi hazırlarken, öncesinde<br />

ve sonrasında pek çok problem yaşanabiliyor.<br />

Bu problemleri ortadan kaldırıp o deneyde<br />

mükemmelliğe ulaşma süreci şu ana kadar problem<br />

çözme becerimizi oldukça geliştirdi. Didem<br />

hoca da öncellikle problem çözme becerimizi<br />

geliştirmemiz konusunda bizi teşvik ediyor. Sonuç<br />

olarak, deneysel metodun inceliklerini öğrenmiş<br />

olmanın, gelecekte kariyer planlaması konusunda<br />

fikir sahibi olmayı kolaylaştırma, problem çözme<br />

becerisini geliştirme ve yeni koşullara hızlı adapte<br />

olma becerisini geliştirme konusunda bizim için<br />

çok faydalı olduğunu düşünüyorum.<br />

22<br />

23

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!