TARİMİNDE

derler. Hanedahlerin ekmeğine, ocağına saygı gösterilir ve
mukaddes sayılır. Her aşiret reisi hanedanlık yapmağa mec¬
burdur. Hanedan aileye mensup olanlara evladı hanedan
derler. Hanedanlara zeval olmayacağı kanaati hakimdir.
KAN DAVALARI
İç işlerinde bağımsız bir idareye maHk olan dersimliler
arasında bir çok sebeplerden ve başlıca arazi—hudut meselele¬
rinden, kanlı ihtilaflar hasıl olur. Bu gibi ahvalde, tarafsız a-
şiret reislerinden bazıları ve ya seitlerden bir kısmı tarafla¬
rın durumunu inceler, fikirlerini istişmam eder ve Sürre (1)
dedikleri bir mütareke akt ettirirler. Tarafsız bir mıntıkada bir
toplantı yeri tâyin edilir. Tarafsız aşiretlerden hakemler seçilir.
Duruşma için gün belli edilir ve belli günde tarafların yetgi
sahibi şahsiyetleri, mütareke üyeleri ve hakemler toplanarak
muhakeme yapılır. Bu toplantıya kom derler. Komlann
görevi ile eski Romalıların gine ayni görevde olan Kcmunat
adlı kabile meclisleri arasındaki benzerlik şayanı dikkattir.
Komlarda heyecanlı görüşmeler başlar, tarafların iddialan,
müdafaaları, delil ve şahitleri temamıyla dinlenir, iıeti-
cede hakem heyeti gizli müzakerelere çekilir. İcabına göre
kararlar bir kaç gün sonraya da talik edilir. Kararlarda ta¬
rafların hak ve borçları tafsilatıyla izah edilmiş olur. Verilen
kararlar taraflarca kaytsız şartsız kabul olunur.
Öldürülenlerin kan bedelleri (Diyet) para ve ya arazi ola¬
rak tesbit edilebilir. Hadisenin müstakbelde tekerrürünü önle¬
mek için emniyet tertibatı olmak üzre taraflar arasında bir
kivrelik teesisi dahi karar altına alınabilir. Kom kararla¬
rına toplantı yapılan yerin adı verilir ve kararı tezkâr için, bu
yere bir de taş rekzedilir.
Kom toplanteları ekseriyetle büyük su başlarında, aile o-
caklarında yüksek yaylalarda yapıler. Kardeşliğin tekrar tesisine
sahne olmüs olan bu gibi yerler adeta bir ziyaretgâh sayılır.
(1) Bu kelimenin fransızca «sureta» kelimesine lafz ve mâna
itibarıyla benzemesi şayanı dikkattir.
33